Joannis Saresberiensis Postea Epizcopi Carnotensis Opera Omnia ...

81쪽

EPISTOL.M.

consilio, si interim vestro mei exequendo diligontiam placuerit adhibere, causam hanc tutius possitis dosinire. EPISTOLA TIX.-ΑD BANDULFUM DD SERRIS, ME

ELECTIONE ROMAM PONTIFICIS ALEXANDRI.

Amicissimo suo magistro R. de Serris sum Ioannes de Sis salutem, et si quid ea melius. ANGUATLARUM nostramnia, dilecto mi te non ambigo osse participem, quum nos, licet aliter, o dissimiliter, non alia vel dissimilis causa sollicitet. Nos e vicino jacula ortuno saevientis excipimus in manibus nostris, o oculis jugiter subest continui materia laboris, et doloris, et moeroris. Non locum, non tempus indulget amara sors laetitiae, aut quieti, vix solatii vel innuis spes relinquitur. Sed illa a Domino: si quidem jam do humano despuratur auxilio; et mo quidem rei familiaris sub onere alieni aeris et importunitate creditorum urget angustia, sed hanc solicitudinem denigrat moeror,

et quicquid privatum est, impetus sortioris, o publiei metus absorbet Sentis ipse quid sentiam, quod loquor tibi ipsi, ut arbitror, jugi meditatione Proloqueris, cimo stum dieturioniis verbum mente Praevenis circumspecta. am et tu nisi teipsum exueris, dum de cominmunis domini nostri sollicitaris infirmitate, cura vigili

et continua, vorsaris in laboribus Et doloribus nostris: dum universalis eccleSise, a cujus uberibus coalaimus, collisiones vides, causam pensas, pericula Praemetiris, dolorem dolor adjicit meditatio, dolorem quem serro non sustines. ii his tamen omnibus mitius agitur tecum, qui ad omnem auram et horam, et ad Omnem querelam familiae desolato praesens non cogeris laeti mari, qui liburioris conditionis ortunam nactus,

82쪽

IOANNIS SARESBERIΕΝsis A. D.

nequaquam times tibi aut exilium imminere, aut necessitatem piaculam flagitium committendi. Degis enim in principe, cujus memoria in jucunditate et

benediction est. Nos autem timemus supra modum ne Eutonicus imperator circumveniat raudulentiis suis, et subvertat serenitatem principis nostri, mihi tam parum videtur habere discretionis, quem conventiculi Papiensis praesumptio movet, nisi ut Alexandri, si quis de ea dubitet, electio, etiam partis adversantis testimonio roboretur. Ut enim temoritator illius praeteream, qui Romanam ecclesiam, quae Solius Domini reservatur examini judicare praesumpsit, et eum qui uerat excommunieatus, sicut cardinalium

indieat inhonoratio istantina, edicto peremptori ei-tavit ad judicium, et praejudiciali sontentia alterum veteris ossicii, et dignitatis nomine, ulterum appellatione Itomani pontificis salutavit, senatoribus et populo lavoris sui revelans arcana quidquid Papia gestum, est tam sequitati, quam legitimis constitutionibu , et sanctionibus patrum invenitur adversum. Quippe absentes condemnati sunt, et in causa non Xaminata,

imo potius non ibi non sic, non a talibus examinanda, impudenter, et imprudenter, et nequiter est praecipitata

sententia.

Sed orto absontantes quam absentes potius dici placet. Ilo plane his qui sancisa Romanae eclesiae privilegium aut ignorant, aut dissimulant. Universalemee clesiam quis partieularis ecclesiae subjocit judicio Zquis Teutonicos constituit judices uationum Quis hanc bruti et impetuosis hominibus auctoritatem contulit, ut pro arbitrio principem statuant super capita filiorum hominum Et quidem hoc furor eorum saepissime

attentavit, sed auctore Domino toti sens prostratus et

Onsusu Super iniquitate sua erubuit. Sed scio quid Teutonicus moliatur. Tram enim Romae, Praesidente

83쪽

beato Eugenio, quando, prima legatione missa in regni sui initio, tanti ausi impudentiam tumor intolerabilis et lingua incauta dotoxit. Fromittebat nim se totius Orbis reformaturum imperium, et urbi subjiciendum orbem, eventuque Iacili omnia subacturum, si ei ad hoc solius Romani pontificis favor adesset Id

enim agebat, ut in quemcumque denunciatis inimicitiis materialem gladium imperator, in eundem Romanus pontifex spiritualem gladium exereret on invenit adhuc qui tantae consentiret iniquitati, ipsoque repugnante moyse, i. o. contradicente lege Domini, Balaamitam sibi ascivit pontificem, per quem malediceret

populo Domini. Filium itaque maledictionis, per

cujus designationem et expectationem, per multas successiones, a primis lamiliae patribus ad ipsum, cui reservabatur, maledicti derivatum est et cognomen et nomen. Et sorte ad purgationem et probationem ecclesiae Romanae, Teutonicorum impetus, tanquam Cananeus alter, relictus est in aeternum, ut semper ad eruditionem ipsam inquietet, Victusque corruat, ipsaque sortior, gratior et gloriosior Sponsi reddatur amplexibus post triumphum. Sic ad gloriam patrum, teste Lateranensi. palatio, ubi hoc invisibilibus picturis et laici legunt, ad gloriam patrum, schismatici, quos

secularis potestas intrusit, dantur pontificibus pro ac bello otiorum memoriam recolunt posteri pro triumpho Libera debent esse judicia, et quisquis ea viribus nititur perturbare, capitalem ab antiquis constitutionibus meretur poenam. Porro ecclesiastica debent esso liberrima, et de sacrorum canonum sanctione, sicut

olectio pastoris est in ecclesia libere, et sine mundanas potestatis praenominatione celebranda, sic eadem in ecclesia a judicibus ecclesiasticis, amotis secularibus terribilibusquo personis, secundum regulas ecclesiasticas examinanda st quicquid vero contra praesumitur,

84쪽

in irritum devocatur. At haec velut in castris, et sub gladio, minis et terroribus spes examinationis a simplicibus, a moticulosis, haudulentor et Violenter extorta, a dolosis, violontis et malitiosis, contra jus et las, praeeipitata est Quid tamen inquisitum est, quid prob

tum utrius scilicet electorum canonica, aut sanior esset electio, lacti quaestio simulabatur, et juris. Factum itaque, pro voluntate partis, quae ponit carnem brachium suum, propositum est, et Probatum. Probatum est, inquam, Victorem solum electum, a saniore partis cardinalium petition populi, consensu et desiderio clori, et solemniter jumentatum, locatum esse in sedo Pstri, praesente Bollando, et non contradicente, immo consentiente, et suis clericis praecipiente ut ei obodirent, quem in sede apostolica videbant pontificii insignibus decoratum. Hoc quoque probatum est, quod duodecimo dis post promotionem Victoris, egressus ab urbs Rollandus prope terram Ssculi in loco non celebri primum est jumentatus. An non inspexisti probationis modum Hoc enim juraverunt, decanus basilicae B. Ρetri, et duo fratres ejus in persona totius capituli, juraverunt et religiosi, rectores cleri Romani: hoc ipsum praesectus e bis et alii cives jurare obtulerunt: sed loricorum dumtaxat recepta sunt jur menta, quoniam haec omnia tractaverunt manibus suis.

Quis vel secus non deprehendat tam manifestam malitiam, mendacia tam aperta Nam sere omnibus notum est, cujus momenti sint, praesertim in elections Romani pontificis, rectores illi, quos ad tuendam malitiam suam concilium apiens magnificat Cui non os incredibile eos haec tractasse, qui jactitant. Sed esto, quod intorsuorint initio jurgiorum, numquid

R. usque ad conservationem suam per dies duodecim

persequuti sunt Numquid hoc vidit capitulum B.

Ρetri, in cujus persona juratum est, an rectores qui

85쪽

Il69 1. EPIATOLAE. 67 proras juraverunt Numquid haec omnia praesectus vidit, exul, o cui urbem intraro non licat Sed stipss, ut vulgariter dici solst, Octaviani nepos est, et vicino, ut rectius dixeHm, cognatus, utpote sororis filius. Sod alii cives haec omnia inspexerunt, ut tuto jurarent. umquid ad terram Siculi accesserunt ZPlano fideliter Oxaminati sunt testes, qui haec omnia, praesentes illo sacro concilio, juraverunt Sed is

industria civibus remissa est necessitas juramenti, quoniam non erant utique juraturi Nam etsi non conscientiae, at famae dispondium apud concivos suos

incurrem vorebantur. Caeterum sanioris partis numerositas quo defluxit Si prudentias et justitiae incolumitato vigebant, quo motu recesserunt a veritate et

justitia quam tenebant Anne pecunia illa corrupti

sunt, quam senatores se ab Octaviano accepisse consessi sunt, ut jurarent promotionem ejus 3 quae reparationi murorum a populo addicta est, acclamantibus multis, quod non lico mittere eam in Corbonam, eo

quod pretium sanguinis est Ex illo magno nervo soli tres remanserunt, digni quidem cardinales, de quibus Teutones in castris sorrent sententiam. Audivit haec omnia Willelmus Papiensis cardinalis S. Petri ad vincula praesent concilio non negavit. Sed quid pro Victore asseruit inuare neglecta os attestatio ejus Interrogandus erat satis enim habebat oris et pectoris, si aetatem, ut pro a loqueretur Sed plano

intorrogatus non est, quod fuerat negaturus, et scienter

obmutuit in tumultu, qui furoris videbat impetum, si quod haec praesumptio in nullo praejudicat ecclesiasticaelibertati. Unum tamen doctus sum silentio ejus, quia qui in tanto discrimine ecclesiae non videtur ad martyrium properare, si Victoris adeo sana suit electio, quare cardinales episcopi et omnes alii e ceptis his tribus, quos tu quidem noveras, sed amodo FR

86쪽

Inundus agnosco consscrationi cillius Hesuorunt Quid ascitos Tusciae episcopos a consecratione inhibuit, nisi sacrilegii conscientia Z miror quod omnes pauperem sequuntur Alexandrum, maluntque cum Eo exulare a facim principum, quam adhaerentes semulo ejus cum principibus gentium imperaro. Hie episcopi, hic presbyteri, hic diaconi, hic curia tota, et ordine do tanto quisquis non exulat, hic est eos apiensis concilii sententia non terret, sed in ipsum imperatorem, et idolum Suum cum omnibus cultoribus suis, sperantes in Domino, in potentia virtutis ejus consortati in Spiritu sancto sententiam anathematis intorserunt. Transeo ad novas et inauditas decretalis synodi subscriptiones, in quibus ex episcoporum desectu pro eis comites admittuntur, in quibus illi praecipuam sibi vendicant auctoritatem episcopalium raedium, quarum aut nulla est aut electio reprobata. Reginaldus enim cancellarius imperatoris se Coloniensem gossit archiepiscopum, quum certum sit electionem ejus a Romano pontifice, beato Adriano suisse damnatam nec Vide quare, quum episcopatum ambiat, a Victore suo distulerit consecrari, nisi quia immunentem ruinam timet. Guido comes de Ρlandorada, Ravennatis archiepiscopi supplevit vicem, quum nec filius suus, cujus electio quassata est, licet bonus juvenis sit, adhuc vice archiepiscopi iungi possit. Cui non haec ridicula videantur Scense theatralis haec species est, potius quam reverendi imago concilii. Quid, quod regnorum et provinciarum Rgnus, salsus tamen, collectus est numerus, ut subscriptoresisti ignaros rerum secum lacilius in praecipitium trahant Quis ad illius concilii statuta moveatur, ubi

sedere patres censere parati, Si remum, si templa petat, jugulumque senatus, Passurasque iusanda nuru8.

87쪽

I 159 1. EPIATOL E. 6set si quid tyrannicum atrocius excogitari potest λEt quidem bene cum ecclesia actum est, quod Caesar, qui aderat, plura jubere erubuit, quam ipsa Pati.

Ροssem pluribus ad ea quae scripsisti rescribere, sed haec satis esse arbitror ad persuadendum, ut si fieri potest, Alexandrum dominus Remensis recipiat, et consensus, si ita viderit expedire, donec fiat, commode disseratur. Nam hoc satis persuasum credo ut non acquiescat imperatoris idolum adorare. Si vero periculum immineret, rem interim differri commodissimum est. In rebus arduis periculosa est praeci- Pitatio, et mora quae in rebus expeditis periculum trahit, frequenter parit opportunitatem gerendorum. Papiensis et lacentinus episcopi satis et supra modum, Pro parte quae confidit in homine, sollicitati sunt, Sed neuter eorum consensit consilio et actibus iniquorum, quoniam expectant et ipsi regnum Domini,

eis tamen imminet imperator, ut eorum exemplo roborati remotiores verbum faciant pro veritate securius, ascendentes ex adverso luporum seipsos murum

opponant inexpugnabilem pro domo Israel. Et quia tibi non aliter ac mihi ipsi loquor, quicquid servet in

Pectore, Patenter XPonam. Tu quasi vicinior, et

cui rerum acies familiarius innotescit, poteris de singulis plenius et fidelius judicare. Si schismaticus

furor roboratis partibus minus ingruerit, ut Penes quos ecclesiae Romanae constet auctoritas esse Postitambiguum, nihil mihi videtur consultius, quam Praeelectionis sententiam differri in diem revelationis justi judicii Domini, quoniam illa sola dies victum iactura nocentem est Si quidem, ut ait ille,

Nulla manus belli mutato judie pura est.

Et hominis justitia meritorum veritate non Plane, non pleno intellectu, aliqua erroris nube plerumque Sub-

88쪽

vertitur. At justitia Domini in aeternum justitia

est. Interim donec illumine abscondita tenebrarum, invocandus est et rogandus, ut manifesto demonstret

judicio, quem ipso praeelegit accipere sortem ministerii hujus. Si tamen nihil est quod quaestioni faciat

locum, aut dubitare permittat vel Academicum fere ad omnia fluctuantem, quum novum par decertantium, in omnium intuentium stuporem Domino permittente Processerit, hinc tota stante Ecclesia, inde solis tribus flagellis arundineis, in se, dum scindere unitatem moliuntur, divinam provocantibus ultionem. Si personam personae conseras, alter litteratus est, modestus,

humilis, justitiae gelator alter solam semper amplexus est vanitatem: si causam causae, alter ingessit se tanquam fur et latro manu violenta, exquisitis dolis, sponso indignante, in sponsae amplexus irruit alter casto pudore substitit antequam introduceretur a sponsa. Unde verendum ne tam manifesti sceleris dilata damnatio suum schismati videatur Praebere consensum. Licet dominus Cantuariensis languore gravissimo, ut nosti, teneatur, hujus tamen necessitate Verbi, convocatis episcopis et clero totius regni Londinum properat, ut fratrum convocato concilio, quid tacto opus sit, domino regi eum consulenti significet. Timebamus ne ex causa itineris amplius gravaretur ideoque Acardum vestrum per aliquot dies detinui renitentem, ut de statu Domini, ipso reserente quae Viderat, Certiorari possis. Ex quo autem lecticam ascendit, aliquatenus videtur consortatus, licet adhuc nimium infestetur aliquantulum interdum quievit vomica et sponte naturali purgatio reparatur Wintoniensis et Dunelmensis, ut aiunt, si Octaviano palam auderent pro voto sustragari libenter cederent in partem ejus: contra Eboracensis, et thesaurarius noster fovent totis viribus Alexandrum, non tamen soli sunt, quo-

89쪽

i 159 l. EPIATOLAE. Iniam pars haec pluribus est et melioribus accepta, sed

eam vehementius tuentur.

EPISTOLA LX.

SOLENT pigmentarii diversas species commiscere, Scumen pungentium sic mitigare leuibus, et amaris Contemperare dulcia, ut quum in novae speciei saporem et efficaciam coaluerint, universa dulcescant, et ad subversionem mentium emcaciora sint universa, quam

singula. oc autem et idcirco sorte saepius evenit quod ea quae dulciora sunt, sumuntur avidius, et immoderatio sobrietatis metam deserit, quum hostem qui minime praecavetur, gratia dulcedinis introducit. Tu quidem an pigmentarius quandoque fueris, incertum habeo, certus equidem quod pigmentarios in aliquo imitaris, si tamen recte diceris imitari, quos in quarumdam consectione specierum videris rectius anteire. Et sorte ideo praecedenti autumno varias vini species coemisti, quarum coemptio et comportatio, sicut te mihi scripsisse recolo operam tuam a gerendis aliis avocabant. Sed licet manum vulgaris pigmentarii dedigneris, linguam tamen et calamum quum universi

pulveris pigmentarii, qui tamen philosophum decet,

vim redoleant, nequaquam sussicies excusare: nam et loquela tua manifestum te facit, et dissimulantem Pagina nuper mihi missa convincit. In amicum siquidem imperitum formone et scientia ingenium illud Lexoviens exeris, linguam acuis LexoViensem, cum qua nunquam manum conserere mihi propositum est ab initio, et velut orator praepotens, nunc tua stabiliens, nunc destruens aliena, mihi omnem defensionis praecludis iam, et quidem praeclusa esset, ut mutire non Ssem, si occupationes meas novisses ad plenum.

Sed in eo bene cum simplicibus, me scilicet similibus,

90쪽

agittir, quos Vos sapientes spiritus prophetiae non semper illustrat. Facile tamen crediderim Lexovi-enSes, quum Plurima sciant, et quaecumque voluerint eloquantur, esse divinos. Nunquid ergo ex quacumque causa ausu temerario contendam tecum, qui auctoritate et merito Lexoviensibus patribus adsequaris. Domini si quidem Lexovienses Patres non modo eloquentium, sed eloquentiae quodammodo sunt. Nam quum Aureliacensibus qui multarum rerum peritiam et usum habent, sequentur in plurimis, in eo facillime antecedunt, quod hic nascuntur et fiunt eloquentes,

adeo quidem ut omnem aetatem et sexum genuinus

eloquentis usus imbuat, et insormet. Quid ergo impeditioris linguae homuncio, torrenti tantae eloquentiae respondebo p Licet autem nequeam de pari resistere, tamen quibus me immerito inustum perstrinxeris, impune sorte percurrere licebit venia impetrata. Accusas itaque diuturnitatem silentii mei, nonne silere licitum est imo et justum apud sapientes, et lacundos, eum qui impeditioris linguae est, et animi obtusioris. onne si frequentius loquatur aut scribat, ad haec minus idoneus, suam ignominiam denudabit, aut perpetuabit Θ Transeunt enim quae dicuntur, sed quae scripta sunt permanent. Qui tamen te ipso taciturnior videor, tibi, qui scribenti rescribo semper, et interdum scripto praevenio te scripturum. Sed sorte illiterata facies litterarum, et aridae linguae color exanguis, scripturientem aut dicturientem exprimunt potius quam scribentem aliquid, aut dicentem. Recte quidem sic dicor linguis aut mutus, quum et simili

Verborum schemate male formata mulier dicatur informis, et litterae quae minimum sonant, mutarum nomine censeantur. Caeterum taciturnitatis meae aliam exprimis causam, notans supercilium elationis

meae, qui de throno potestatis, qua me uti fingis, ami-