Studia Statiana

발행: 1900년

분량: 59페이지

출처: archive.org

분류: 시학

31쪽

abant inrignes vultuque habitoque Verendo candida purpureum fusae super ora pudorem Deiectaeque genas tacite subit ille supremus Virginitatis amor, primaeque modestia culpae Confundit vultus tunc ora rigantur honestis Imbribus, et generos lacrimae iuVereia enim. Iam pergamus et summam accedamus Subtili

iudicio oume rem tetigit ad Silv. L 2 213 sq. adnotans p. 25 Mee: an Machin die dure fiusseratis chichina allige γπο-- Α ehaulicthei de Vergielehe S machim dem nainten. trochenen Medank- - - reiEvone Siluationen, eri dure den inse de Mater sestgehattengu .erden In dieseravns stelit e de Augustem letis, ja breuissi si tessWelae. Quam artem poeta non solum in comparationibus, de quibus disserere nolo, sed etiam omnino in narratione ipsa praestat saepissime. Ota valde delectamur illo ineundo carmine Silv. ΙΙ, ), quo tedii Melioris arborem deseribit et celebrat holoe nympha quaeiana fugit, victa labore, fessa metu V. 16 sq.),ssavo collegit amictus artius et niveae posuit e margine ripae. Lega autem, quaeso, illos venustate affluentes versus II, 2,

10 SilV., quibus praeterea, quanta vi rimaginandi fuerit Statius, elucet, iam a Volimero p. 350 satis explicatos et

existimatoS.

Illam vero artem imaginandi et lepide ac venuste pingendi cum in ceteris carminibus non raro tum in Achineide praebet eximie. Nonne quasi sub oculos, ut unum exemplum in memoriam

reducam, nobis subicit Achillem ), ita ut puer tanquam tu ipse nobis praesens adsit, his verbis Achul 159 sq.):

i Vel illos locos commomoratos contemplantes intollogimus Clarotium non prorsus recte dicors l. l. p. 56), personis quas o mythologicis

fabulis arcessat, nullo modo viventibus similo esse verba, non personas nobis proponΘre eum.

32쪽

Jlle adorat multo sudore et pulvere maior, Et tamen arma inter festinatosque labores Dulcis adhuc visu niveo natat ignis in ore Purpureus fulvoque nitet coma gratior auro. Νecdum prima nova lanugine Vertitur aetas, Tranquillaeque faces oculis et plurima Vultu Mater inest te. Ρraeter autem illam facultatem, in qua Statium maxime eminere videmus, aliam rem item esse, quae cum eius ingenio ac natura poetica sit artius coniuncta, iudicabimus. meminerimus veluti illud poeticum carmen SilV V, 4, in quo amoene nec non argute . . a Somno petit hoc v. 14 sq.):,At nunc, heu, si aliquis longa sub nocte puellas bracchia nexa tenens ultro te, Somne, repellit inde venit Deinde perlegamus . . Silvarum carmina II, 3 et IlI, 1 ne non Achilleida.

Quod quidem epicum opus Ribbeck l. l. p. 244 aptissimo

His igitur praecipue facultatibus floret poeta, quibus

praeditus ioculariter faceteque nec non iucunde narrare atque imagunculas quidem, si hoc vocabulo uti mihi licet, paucis adumbrare et vere depingere callet. Exempla autem infra augebo. Iam inspiciamus singula opera ipsa. Thebaidem quidem, quippe in qua auctoritas scholae paene prorsus Valeat, omnes fere viri docti vituperant. Quin otiam Baehrρns l. l. p. XVII ad id procedit, ut hoc carmen epicum corripiat his verbis, haud dubie nimis duris Fere despicimus hebaida, ut opus propter ipsam doctrinam ieiunum languidumque. - Displicet sane vel maxime, quod Statius scientiam immodice adhibens et ostentans sese aepissime auribus inculcat nostris. Huc accedit, quod oerner l. l. p. 19 p. 1 sq. cum causa poetae Summo oppr0bri vertit obscuritate et dissenssiones in hebaide quasdam. Quas quod in Thebaide, in quo carmine epico pangendo et limando se duodecium annos im-

33쪽

pendisse ipse dicit, non plane, ut Moerner, poetae neglegenti imputem, sed equidem ex eis concludam Statium non satas fuisse parem labori.

Aliis hae in ro de Silvis iudicamus. Quod enim poeta in his eclogis haud dubie non raro se praebet neglegentem, cuius rei exempla attulit H. iille θ. l. p. 5 sq.), hanc neglegentiam potius ei esse condonandam puto. Nam quanquam

non est dubium, quin Statius, id quod eo l. l. p. 10 iure ac merito pronuntiavit, nihil in publicum emiserit, quod non perfectum ab arte ipse habuerit, quanquam haud dubie

ipse nunquam limam deprecatus esset, si eius severitatem revera extimuisset , tamen nos quidem omnino non admiremur, quod carmina illa quam celerrime contexta non prorsu omnibus in rebus limata esse videntur. - Immo ero si semper celeritatem respiciemus, nos etiam nunc laudabimus facultatem eius extemporalem, illam gratiam celeritatis , qua quod Statius gloriatur, non Vituperem.

Iam liceat mihi s eclogis quibusdam ipsis accuratius agere, ut Silvas omnino rectius intellegamus atque iudicemus. Haud dubi Κercthog verba faciens de dissertatione Ruedigeri, qui accuratius egit, qualis condicio intercesserit

inter poetam et eos, ad quos eclogas mittit, iure ac merito est, quae is concluserit, non tam ex epithetis illis quae vocantur, quam ex ipsa indole, quam in singulis carminibus inveniamus, effici censet sane Vel ex ipsa indole singularum eclogarum diiudicare possumus, quis in fautorum Statii numero, quis in amicorum sit habenduΗ. Et pineris paene non eundem poetam illa carmina inter

se tam diversa confeciSSe.

Veluti vide is, quantopere inter se discrepent SilV. I, 3 et II, 2, in quibus villae quaedam describuntur. Quarum utraque in ecloga Statius plus minusve est secutus praecepta descriptionum rhetorica. Quis autem est, quin illud poetam dedicare fautori sentiat, quem haud dubie magni aestimet, hoc parentibus amici γ

34쪽

Ρoreo comparemus II, 1 et II 6. His in consolationibus sane adhibet τυπους quosdam apud rhetores sollemnes, de quibus Volime p. 16 sq. egit. Sed cum huius carminis, quod ad Flavium Ursum poeta misit, verba satis languida et frigida esse Videantur, illud quod Aledio Meliori dedicatum est, Statium consolandi causa ex sincero animo scripsisse sentimus ita ut illum' in poetae fautoribus esse habendum, hunc in eius intimorum numero fuisse intellegamus. eque enim solum lamentatur docteque queritur Glauciae mortem, sed vere consolari in scit intimum, cum, non ignarus eos qui sunt in luctu magno affici gaudio, si mortui ab aliis praedicantur, ipsos quam plurimas res de

eis quamvis parvulas accipere pervelle egregie narrat

V. 39 sq. A quam pulcher fuerit puer, quanto opere blande Aledium amaverit, alia. Legit autem summa laetitia iterum

atque iterum, opinor, Melior, quamvis maestus paene subridens illos dulces versus 124 sq. quibus Statius tam amoen commonefacit amicum Veluti eius rei, quod ,iam tamen et alidi gressus mensuraque maior cultibus et visae puero decrescere VesteS .

In I, 5 balneum dilecti sodalis v. ), Claudii trusci

minoris, non minus hilariter quam venuste celebrat confimprimis v. 1-29.

Qu0dsi admireris lariasse, quod carmen III, 3 ut eidem intimo sodali dedicatum non ita undique esse perfectum, noni Hano distorentiam intor illa carmina osso iam Curcionom Studios P. Pap. Stagio Catania 1893 p. 18 sq. sensisse vidso. Rusdiger, qui sola pithotu in illis viris xistimandis adhibeat, ita ut non satis cognovisso videatur, quibus viris Flavium Ursum adscribat, l. l. p. 30, ubi ultimo loco Statii familiarissimorum sum esse vult perhibet haec: Haud scio an hoc loco aptissimo adiungam Flavium Ursum, quo numerum eorum, qui a Statio laudibus laudantur compleam.' Vol ox II, 1 plano officitur Clarotium l. l. p. 19 non satis iure

in universum dicer Statium Oorontos consolari minime tent e eisqus nihil nisi canoros vorsus RGrre.

Statium v. 119 significare vello scis olim. p. 329 ipsum Aledium vel x ea re intellegitur, quod . 123 is qui Glauciam onuit appallatur genitor cf. Silv v, b, 1l.

35쪽

- 31 satis ex corde scriptum Videtur, haec sunt respicienda nobis, quae arsten i l. p. 375 non intellexit, qui III, 3 multa habere lumina doctrinae et ingenii, sed nulla sinceri pictoris

pronuntiaVit mea quidem sententia non utique recte. Illa in consolatione, quam miSit ad Etruscum, cuius pater c. 90 annos natus obierat diem supremum, fieri non potuit, quin eius exsilium plane silenti praetermitteret. Etiamsi autem poeta sollerter scit haud dubie de illa re satis acerba ac difficili

caute loqui, tamen eum male ea affici eamque dolenter ferre sentias. Nam si re vera fuerat pater noxius, Statium, ut erat Summa morum elegantia, de ea Verba facere non potuisse per se patet; sin autem ille in exsilium erat missus potius ex libidine tyranni et crudelitate, multo minus aperte dicendum erat poetae. - Ita factum est, ni fall0r, ut, qu0 poeta id anxie studebat, ne diceret nimium, ne aut filium vulneraret aut laederet imperatorem, sermone tumidiore non ita incere expressi videantur animi motus quos plane nec non optime expresso meo quidem arbitrio videmus de integro verbis

Etrusci v. 18 sq. et Statii ipsius allocutione mortui v 208 Sq.). Iam contemplemur III, 1 et I 2 Silv. Illud ollio Felici dedicatum carmen Clareti non satis intellexisse mihi videtur, cum l. l. p. 20 scribit haec: Ipsi dii Statio

maiestatis Verecundiam vix Drunt. Quid enim magis ridiculum, quam querelae Herculis gementis de Ρ0lli avaritia ete 3-Μanifestum enim est velle Statium ipsum illam eclogam nobis ridiculam atque iocosam videri. Est haud dubie summo opere laudandum, et optime ei successit , quod non simpliciter de Herculis templo aedificato facit verba, sed argumentum carmine ioculari concipit, hilariter ipsum αιτιον quod Vocatur

narrat, deum comico more inducit. - Quam Vero poeta praestiterit sollertiam singulis rebus in consilio obtinendo et persequendo, iam olimery perbene monstravit, ut me hac de relatiuM agere non sit necesse. mihi quidem liceat diserte

3 os . 15 sq. et olim. p. 18. t os ius viri docti adnotationes volutio. 40, 50 10 et ea quas praemonuit . 385.

36쪽

ioculariter narrandi maxime floreat, et . 125 sq. quibus non minus amoene quam incunde describit ipsum Herculem intemplo aedificando elaborantem Dico denique V. 13 sq.:,Decrescunt scopuli et rosea sub luce reversi artifices mirantur opuS. Quamvis paucis, dilucide narrat rem, ut illos ipsos paene oculis aspicere nobis videantur mirantes, quod nocte remota sunt, quae obstabant et impediebant. - eque minus delectamur carmine I, 2, quod reunti Stellae intimo et Violentilla dedicavit Statius. Hoc in epithalami benigna materia

commode usus est ad lascive et Venuste narrandum. In memoriam reducas, quaeso, illum amoenum locum ' V. 11 sq.,

deinde . 93 et 12 plenos lepidae assentatiunculae. Quid, quod festive salseque enuntiat Statius ipsum Iovem amore Violentillae flagrare coepisse inducens Venerem haec dicentem

,Qu0 nisi me l0ngis placasset Iuno querelis, falsus huic pennas et 0rnua sumeret aethrae rector, in hanc vero cecidisset Iuppiter auro. Porro haud dubie cum sponsis satis verecunde iocatur cum ridicula quadam gravitate finem nuptias celebrandi his verbis faciens v. 241): Hic fuit ille dies noctem canat ipse maritus. Ad nostram autem eclogam imprimis rev0candum est haud

dubie illud verum iudicium quod Ribbeck l. l. p. 222 facit de Statii poesi:

i D Vorgili verbis in rigus doflexis v. 23 sq. s. olim. p. 256. ta cf. hob. I, 536, II, 30 sq.' Ut hoc loco longa quersiae Iunonis ridiculum in modum dicta sunt consulto a posta, ita, id quod obiter afferam, non minus paene ridendum nobis videtur, quod hob. I, 25 facit illam sam ira inconsum hoc modo loquontem: Montiti ignosco toris etc.

37쪽

Ut denique complectamur' atque in universum iudicemus, Statium praecipue in carminibus quae ad intimos )mittit, Veros animi motus optime exprimere, eleganter ac lepide describere, iocose et facete narrare scire semper subridentem nos quidem censeamus. Hic praecepta scholastica ingeniose propria indole in suum usum confert, hic lingua et

pectore Verus St.

In eclogis quas ceteris dedicat, non ita ipse est, Verba eius saepe docta ac frigida' nobis identur, nonnunquam plane ut rhetoris. De laudanda Achilleide viri docti uno ore inter se consentiunt, quippe in qua non ita ex schola rhetorica pendens magis ostendat suam indolem atque ingenium.

D III, 5 dissores p. 14 sq. do IV, 44. 15.

'inomam Arminum osse locos, quos Κarsis l. l. p. 349, 356, 374 sq. ut lactu digniores affori, paene omnes video, qua s, BR sentantiae confirmationom quandam aucoroscor Rrbitror.

Interior societas Statio suisso mihi videtur cum Arruntio Stolla, claudio trusco minoro, Aradio otiore, itorio Marcollo, optimi So-vom, Vibio aximo, Iulio Menecrate, ollio Folico, huius socero. Quod autom uedigis l. l. p. 28 samiliari imis istianis adscribit stiam Maocium colerem et Plotium Grypum, do hoc adhuc dubito, cum illo minimo adem familiaritato postam fuisse coniunctum, atquo voluticum Aradio, octoto illo propomptico Silv. III, 2 ipso plano offici mihi porsu i. t. ea, quas olims p. 39 do compositione carminis dicit. eotorum ego quoque dimonii cum orchhomo 'ochenschristri es Phil. 18M, p. 23s et ollinoro p. 18 a Rusdigoro, qui p. 34 Statium fuisso ollantam inorum asseverat. Neque enim ullo modo is locis quibus illo nititur demonstratur revora poetam, qui ipse quoque nobili gener ortus, quanti originem nobilom aestimet cf. Lottich. St. Tros odiis a. d. Claud. Etruso Silv. III, 3 Hamburg 18s3 p. 7), nonnunquam profitetur, sibi patronum adoptasse Maecium Colorem vel lotium Grypum.' E. g. s. Silv. III, 2 so sq. ubi rhetoricum in modum inuo satis ieiuno a ipso aco a Statius, quod Masolum non comitatur,

neque ullam veram amo cis am Proserre potest.

38쪽

quExestio, quo in genere poetarum ille sit habendus. Haud dubie maxima ex parte ille poeta picus esse Videtur Quid Nonne eius praestantissima opera sunt illa epicapΝ ipse quidem illius praecipue poetarum generi esse Se negaVit, cum illa significari esse summa poemata, Silvas illo nomine praelusionum appellarit Praef. I, l. 8) Adde quod veluti amico,scire petenti quae sint exordia musis 'hebaide commemorata

dicit Achilleidem cf. IV, 4, 87).Ρriusquam autem de hac re disputemus, quid sit de Silvis cogitandum, quaeramus. - Ne in eis quidem semper fere erekho l. l. p. 32 illum revera poetam epicum non esse contendit. Sane cum ex aliis causis est hoc iudicium faciendum, tum pr0pter hanc rem, quod Statius in eis fere utitur hexametro ervo si praetermittimus illas quattuor metro hendecasyllaborum conditas eclogas), solum bis propriis

lyricis metris atque ita, ut eius carminis Silv. IV, 7), in quo primum' propriam formam lyricam ipsam adhibet, ineuntibus

strophis diserte de novo plectro faciat Verba Iam breviter strictimque de Silvarum argumentis disseramus in uni-Versum Leo l. l. p. 1 sq. quidem eo progreditur, ut SilvaseSSe generi poematum elegiacorum pronuntiet, si licet ille ab elρgiacis poetis diversus et metro et argumentis et scribendi ratione, quae diversitas sit temporum et ex rerum ac litterarum natura explicanda . Qui prorsu errat, cum putat esse locum I, 2, 7 Silv.

cf. Volim. p. 239 quem scilicet satis per vim mutat ,in Stati Silvis, qu Elegiam inducat eo invento, quod mutatam elegorum condicionem tanquam imagine illustret , atque ita Statium ipsum id studuisse, ut significaret hexametris solis

versibus ut nova elegiarum forma esse utendum et se uti. Supersedeo autem plura verba facere de Leonis sententi&non plane pr0banda, quoniam olimer p. 25 sq. de illa quaestione optime disputavit. eque enim est dubium, quin hic l. l. merit Silvarum argumenta doceat partim spectare

3 cf. p. 37 sq.

39쪽

ad elegiarum et epigrammatum et epistularum genera partim esse descriptiones. Ita rem sese habere nos quidem intellρ- gimus atque iudicamus neque tamen Statium ipsum magis consilio scripsisse epistulas Horatianas quam elegia Ovidianas

manifestum St.

Ita quanquam Statium esse in SilVis quoque poetam epicum et metro et scribendi ratione et SilVarum argumenta Variorum esse generum Vidimus, ita ut ad lyricos poetas poeta hac certe in re pertineat, equidem non tantummodo Silvarum materiis et illis propria lyrica forma scriptis eclogis eum esse dignum iudicem, cui nomen ipsius lyrici poetae aliqua ex parte concedatur. Neque enim nos posse erἄ- homo adstipulari, qui animi motus lyricasque quas dicere solemus, affectiones plane illum neglegere Q. l. pronuntiat,

cognoVimus, Spero, procedente hoc capite.

Quidnam in Statio poeta admiramur atque probamus 3

Ut hanc rem omittamus, quod erat Summa erSuum pangendorum experientia, laudatur cum causa eiu facultas extemporalis vel ea res, quod optime haud dubie scit dilucide ac perspicue describere illas. Et quod in Statio fuisse vere

poeticam indolem atque ingenium, Vere poeticam artem Vidimus, illas dico facultates, quibus praeditus et imagunculas lepidas paucis Venuste nec non viVide adumbrare et ioculariter faceteque atquct iucunde narrare callet, summas et eius proprias naturaque insitas esse. eque tamen, licet videatur sibi ipse picus poeta esse, eum satis fuisse idoneum ad epica opera magna conficienda iam supra cognovimus. Quid ΘΝonne in altero carmine epico maxime illis duabus quas diximus summis acultatibus Statius floret Quo factum est, ut Achilleis quidem'), quae nescio an tanto opere esSet laudanda, si eam perfecisset, placeat ideo paene omnino, quod in eius initio poetae data erat occasio imprimis propria indole utendi.

3 Cotorum optimo iuro Sohanc l. l. p. 320 id epyllion, quo nomine appellat bono partem Achillaidis traditam, suavit aram habem, o lati dispositum iudieat. 3.

40쪽

Non sua indole Statius epicus poeta factus est, sed quod omnino florebat per primum imperatorum aeVum unum epicum genus'. ut eo l. l. p. 4 optime iudicat. Ita intellegimus, cur non ab initio plane ingenium suum in promptu habere coeperit neque unquam prorsus, ne in Achilleide quidem, in qua minus scholae discipulum sese prstestet, - eo usu Sit Quod autem Statium ita Ovidio quasi successisse, ut noVa forma usurpata elegias ipsas consilio conderet supra negaVimus, non est dubium, quin lyricam illam artem, qua tam insignis est, discens, fori asse ab Alexandrinis ipsis quoque, imprimis ab Ovidio sit profectus, quem magis mihi adaequasse Videtur quam Vergilium, quem ipse semper aemulatus est. Ita quidem Leonis verba stant, qui l. l. p. i sine dubio futurum fuisse contendit, ut ad Ovidii et elegiacorum aliorum coetum pertineret si cum illis vixisset. - Sit autem cum illo aliqua ex parte comparandus poeta noster, maximum intercedere inter eos discrimen videmus vel ex hac re, quod nihil vidi ipsius naturae, quam etsi non laudamus, non plane gravamur, in Statio invenimus. Veluti interque narrat poetis Graecis usus Gillis et Deidamiae amorem. Sed cum Vidius non minus ingeniose atque eleganter quam leviter ac quasi insolenter, ut solet, faciat Ar amat. Ι, 697 sq. haec Verba: Forte erat in thalamo virgo regalis eodem; haec illum stupro comperit esse Virum:

viribus illa quidem victa est ita credere oportet), sed voluit vinci viribus illa tamen etc.,

Statius sentiens quid deceat magis pudicum sese praestare mavult et priorum exemplis ita utitur, ut Verecunde nec nondsilicate dicat haec Ach. I, 10 sq.):,et densa noctis gavisus in umbra tempestiva suis torpere silentia furtis vi potitur votis et toto pectore Veros admovet amplexus vidit chorus omnis ab alto

astrorum et tenerae rubuerunt cornua Lunae. Illa quidem clamore nemus montemque repleVit.

Haud dubio concρdes o finem huius capitis facere verbis

SEARCH

MENU NAVIGATION