장음표시 사용
31쪽
quum uas abscondant Commentarii litterarum ductus vide ad
3 6 denique n0n poenitebit paucis quibusdam maculis illum
liberasse, qua infra notabo. Pertinet ad hunc locum quaestio, sitne Ode noster e coniectura an ad exemplar emendatus. quidem ex certa analogia vitia, quae contra orthographiam commiserat librarius , emendata crediderim , correctorisque tribu doctrinae, quae restituit ille in vocabulis male dissectis, contra Collatio vel semel inspecta docebit opinor, quae missa erant Ocabula non e ingenio esse suppleta; sed quando munere suo uncta sit secunda manus dicere non habemUS. Non fugit me quaestionem de prima secundaque manu SSe intricatiorem in sere omnibus libris manuscriptis atramenti color incertum est, II corrector se prodat, indicium, et prae ceteris
in codice palimpsesto actum est de levissima ista disserentia per ipsius libri naturam alterum quod plerumque assertur Scripturae discrimen, in codice recentiore aevo correcto aliquid facit, in scriptura unciali lex ius est, nec litterarum mensura rem conscit accedit, quod omnino confici nequeat, Sitne a prima
manu correctus liber noster, quod vi crediderim, an Ver a correctore Statim postquam exaratus esset hinc equidem urgendum non esse contendo, quod Maius paSSim monet mox correctum esse hoc vel illud, aut statim emendatum, XpUnCtUm, cetera; at editores nonnumquam ad Verbum ista acceperunt,
quod si vel Maius sibi voluisset, rectene dictum Sit, Umquam conficias. Facile adducor ut quas litteras erasas viderim primae manus habeatur emendatio; sed ubi librarius statim perspectum errorem digito humectato evanidum fecerit atramentum, Uod sibi invit exciderat, quid quaeso pronunties , quoniam nunc Om ni eadem lege renata sunt. Denique tantis dissicultatibus premitur haecce quaestio, ut ubicunque aliquid correctilin appareat, hoc secundae manui tribuerim in Collatione mea. rgumenta diplomatica, quae audiunt, quibus aliquid superstruas, codex me quidem iudice non alteri videant acutiores, possitne aliquid consci ex integra mea correctionis notitia , in quam pace
32쪽
inea inquii iiii l. llus est lini ut ita lovis, ii iiii lislci Critia lilii nati iiii amitti in lor et cinenda tali lectione in ili::na est ilo torti ut viror illii isti ullo Ilis prae tuleris Oininen talos veli in illos locos, tui a liversis aut liverso te inpore coitecti esse videantur, quos
ad I attini: ain ecnon Ι 8 31, ubi hoc filio et hoc sacta sunt hostilio ut hos et I S 54 ei anxit, cui s adscripta est, sacit eniti ad pronuntiationem, de qua dica in ad Il filiis
ut Ino relia gererern , facile longa correctionuiti series hic subiungi POSSet, Sed pus non est, Collatio pio inendatore dicat Nec iuvat paucissimos eo locos adscribere, qui in peius versi sunt;
susticiat laudare Ι 8 3, 5, 9, 18, 48, Ι 8 4, ubi recte ter
SI, 38 , 67, ΙΙ iis , 14 , T 69 , quos contrario vitio liberavit, quibus admodum verosimiliter Iri 16. II SQ adiiciendi. Denique inspici possunt L 10 , 19 , 3bis, 38 , 53 , 64, 6 bis, ΙΙ , 14 40. 52, i , 67, ΙΙΙ 23, ubi ei seinper recte
emendavit, modum aut tempus verbi, praeter eos docos rubi primus librarius permixtis 5 et et persectuin pro sutur aut Ontra dederat. Locum de prima secundave manu nondum missum sacere licet, priusquam de alia monuerim quaeStione, quae arcte Cum
illo cohaeret, orthographiam volo, qua in invitus attingo, nam istius rei vel doctissimi cuiusque imperfecta est scientia atque inanebit, opinor hoc dico Vel sannus quantum in genuina orthographia restituenda profecerit, ante oculos liabens. quidem Ciceronis' cadem in re iudicium atque exemplum nobis Sequendum praesero, qui quum rustra aliquid in adspiratione restitueret et civibus derisui esset, mutavit consilium scientiam sibi TUSCI Van usum populo concedens. Atqui si agitur de citi pristinum locuti reducenda, vel in Cicerone rati liabenda CSSet teniporis quo mutaverit illam consuetudinem quid Cae- Sur, queni constat i pro u scribendi usum introduxisse deniqueor ilio I rapi ita incerta fuit Ciceronis temp0re et num qualia non a
33쪽
SCRIPTUR CODICIS. 15Boinulo inde usque ad 0nStantinum opinor mutavit paullatim. uod quum ita sit, iam si unicuique suum tribuere velis, Latinorum unusquisque classicus suam privatam fere dixerim postulat orthographiam, quam Vereor ut quisquam reddere poterit. Viros doctos enim simul lum grammaticis sibi invicem oblο-quentes videmus, nec certandi sinis umquam erit de hoc constare videtur uni, de quo alter non liquere clamat 'i, aut quod
in dubium vocare iam desinit progrediente labore, ita ut in sine libri formas in ilius sic scribat in quas sedulo in initi per
dederat, aut paenitere per a scribi sinit, etiamsi vitiosa forma sibi esse videatur j; sic et, sed haud illud, cetera non curat sintne per, aut i in libris manuscriptis obvia, quae alter notanda et ex certa analogia editoribus recipienda clamat; sic Osannus q)res minutas dicit, quod in Voc appellare primo trium piorrigeretur; in ubinam fines tibi pona minutorum atque eorum, ad 'uae attendendum sit Sic auctoritatem codicis spernit ), ad quam modo provocaverat in quaestione simillima, ubi suam confirmaret Opinionem, cetera Si iam viri docti sibi placeant in genuinis rescribendis, cavere Vix poterunt quin, si ipsi auctores aeviviscerent, frustra raues ipsorum opera relegerent, ut 0sannus' Λlschessiti obiecit, verum idem in vitium non dedisse illum subdubito. Nam quo quaeso stabili fundamento superstruunt suam scientiam Inscriptiones invocant; at nondum constat de genuina apud Gruterum scriptura, ne de suspectis dicam tum in cistis clemporis . loci. cim nationis nonnumquam ratio habenda ist, quae vel ipsa sallere potest. Ἀut grammaticorum implorant iudicia; at profers iudices haud ita consentientes, qui
aequalium errores molabant, it salis pro imperio agebant cor-
34쪽
pii cadent lingua uli dicatur, vel hodierni Itali deuionstrant.
Doni lue ad antiquissimoruin ianuscriptoriatii probam scripturam se convertunt. Et sic odimus ad palimpsestum nostrum, cuius sui iam auctoritas ab illis adhibetur, ignaris opinor se nubem pro Iunone amplexos esse , nam qui liber secundo post Christum saeculo tribuitur, quadringentos annos recentior habendus est, ut mox demonstrare conabor. Fac tamen vel istam venerandam
aetatem esse libro Vaticano, viri docti rustra in lectione laudanda et scriptura defendenda versati sunt, quippe quos lateret ad hunc usque diem quid re vera prima manus dederit, nam qua inconstantia hunc locum Maius administraverit, nunc demum apparebit. Duo quum perspexissem , diligentius adhuc omnes quotquot iste librarius commiserit errores, notare libuit, quo aequius de correctore iudicium seratur, et simul illis mos geratur, qui genuinam antiquiorem Scripturam a prima manu
paSSim SerVatam censeant, a secunda manu male sedulo ad grammaticorum pravam scientiam eam correctam esse clamanteS.
Non enim is sum, cui primae manus errores ad veram Scripturam non ducere posse videantur, contra est, imo de industria inquisivi, quibusnam locis prima manus quia in veram lectionem tum genuinam Orthographiam servasset, nec vanus labor suit,
etiamsi nunc copia mihi facta non sit expromendi meam de illis opinionem. Non enim propositum mihi est ista dirimere, nec Osanno duce de singulis locis quaestionibusque agitatis pronuntiare susticiat arietatem lectionis publici iuris facere, quam acutiores adhibeant. Eandem ob causam non lubet in loco de ortliograptita subsistere, nec in tabulas recipere quot et quibusnain locis primae manus Scriptura correcta sit, quoties Sscripserit pro simplice , quibus litteris sequentibus d aut dederit in et, sed, atq/ι , atqui, aprid, haud ad id illud, aliud, quod, inquit vel in quibusnam compositis simplicem sormam relinuerit praepositi0num ad af, π, σε ,
35쪽
SCRΙΡΤUR, MODICIS. 17ss, it aut simplices istas dederit; quibusnam verbis O cum , cum e e cum , ae cum e miscuerit; nec qualis ei sit ratio in accusativo et nominativo plurali et pro es scribendi, aut
pro duplice contrahendi, aut elidendi brevem vocalem in fine, vel re in medio Verbo necnon pr qu, I pro h qu0ties usus sit, aut quibus in Verbis adspirationis causa adscripserit , cum e mutaverit, aut cum v miscuerit. Harum omnium rerum quas confeci tabulas mihi reservare libuit apparuit enim vix aliquid lucri inde ieri Orthographiae studiosus quisque in
Suum Sum ea Componat, nec Si cur istas lectorum oculis
subiiciam, nisi hanc unam ob causam, quo facilius illispersuadeam hac quoque in re summam librarii aeque ac correctoris esse inconstantiam, unde facile deducas correctorem iure suo passim emendasse errore in orthographia, sed ita ut ex hoc unico codice regula certa nulla prodeat adhibeatur contra cum aliis, nam communi auxilio aliquid proficiat necesse est Tulliani peris genuina Scriptura. Denique, ut in mea Collatione essent quaecunque ad codicis scripturam cognoscendam faciant, quod in palimpsesto nostro propter quaternionum membranarumque ordinem turbatum necessarium est, adscripsi omnium foliorum initium, quo simul
alii errores se prodant; sic libro II 37 Hon p. 23 Hercule
equidem excidisse contendo duas illas litteras me, quas corrector adscripsit Ι nam eadem forma occurrit Iri 14 59: et vide omnino infra ad I S 52, atque ubi repetita expunxit emendator, inspice: 25, 28 66 , Ι 8 2, 5 , 27 , 58, necnon, ubi quod exciderat supplevit corrector I S 28, 58, 1, denique ubi emendavit errorem , Ι 8 37 hac in re Maius in prima
editione diligentius egit, in altera paucos errore Commisit, quos notare non Vacat Scio esse quosdam, quibus ne mea quidem lucti0nis varietas sussicere videatur, desiderant isti eam collationem, quae codicis quasi imago sit, et non solum soliorum notationem postulant, verum laterculorum imo versuum indicia sibi requirunt. It his elus illud χχ1Mεν γαν obiecisse sussciat.
36쪽
Transeo ad alterum locum paulo graviorem, aetatem dico Codicis Tulliani, in qua definienda viri docti nondum verum assecuti sunt. 0rdine de hac re Maius iudicaturus sic incipit pag. LXII: Daliter coniectura facienda est e litteris titulorum vel subscriptionum vel etiam brevium elogiorum, aliter ex ipsius contextus scriptura. Namque in illi quadratam maximamque scripturam plurimi vulgo libri ab ultima sere antiquitate usque ad hodiernum diem prae se erre solent, honoris vel Ornatus gratia hae litterae magna larina fiunt, qui mos in membranis retentus. D Silvestris tabulae accurate inspectae meliora docent; asser quidem Maius ad suam firmandam opinionem plura Xempla, sed in recentioribus post nonum saeculum res ita se habet, hic vero de antiquioribus pronuntiandum est, quibus Vaticanus palimpsestus adnumeratur. Duple autem horum rati est quo enim tempore ea scribebatur litterarum serma, quam in inscriptionibus cernimus, maiusculas illas dicimus, non erat cur altera ornatiore scriptura tituli exararentur, quae nondum exsistebat; sic constat eadem Omnino litterarum sorma titulos ac contextum esse scriptum erentii Vaticani '. 3226 ex saeculo quarto, cuius scriptura ad rusticum quod dicunt oenus transitum lacit;
idem alet in Virgilio Vaticano Ν 386T, Silv. ab. 60,
in qua personae eadem qua conteXtus forma minio exaratae
sunt; nec aliter res se habet, nisi fallit memoria, in Gellianis fragmentis palimpsest codicis alatini in bibl. Vat. q. 24;
eadem ratio sui contendo in Sallusti Vaticano, necnon in reliquis codicibus, quorum titul desciente res confici nequit. Nova contra invaluit ratio, ex quo paulatim a prisca forma ornatiore aberrari coeptum est, et scriptura quam uncialem vel serni uncialem dicunt, in usum venit, quippe quae litterae mediae inter maius ulas atque minusculas longius recedentes a rusticis illis ad textum conscribendum adhiberentur, dum altera Ornatiores litulis dem malisve inservirent sive maiore forma ut cin
37쪽
AETAS CODICIS. 19 nostro codice librio titulus in tabula Xcusus cernitur, sive eadem menSUra Ua teXtus exaratur, ut Frontonis codicis asseram
exemplum in editione Maii. Sed ne haec quidem methodus constans est, si quidem Livii, qui in bibliotheca Vindobonensi Nq. 15 Silv. ab. 136, asservatur, tituli iisdem semiuncialibus
litteris quibus textus scriptus fuerit saeculo sexto Xeunte. Ad propositum cum Maio redeamus, qui pag. LXII verissime observat scripturam magnam, pulchram, quadratam et Romana quodammodo maiestate praeditam post sextum aut certe septimum Saeculum i comparere exceptis titulis aut elogiis necnon
aliquo longe rarissimi luxus codice; D cuius rei studiosi inspiciant Silv. ab. 39, vangeliarium Ludovicio Franco-Galliae regis, bibi. Par. Reg. Suppl. Lat. q. 686, aut Successoris illius Caroli Calvi rationum librum, ibid. '. 1152, ab. 59.
Tum sic pergit, pag. LXV: inter codices a me ObServatos, Vaticanus de Re ublica perfectione quidem litterarum nonnullis cedit, magnitudine tamen et splendore prope princeps est. Ergo omnibus consideratis, quamquam re controver8a est, paulo aegrius mihi persuaserim, tam splendidum tamque luxuriosum codicem post Romani imperii excidium barbaris in Italia regnantibus fuisse scriptum et non potius extremis saltem Caesaribus rem Romanam adhuc tenentibus. Haec ai coniectans et ipse meae doctrinae dissidens, D tum in palae0graphiae studiosos declamitat, hunc et illum codicem ad quartum quintumve saeculum pertinere perhibentes, nam nulla iis est arx, argumenta in quam tute conscendant, quid enim, inquit, plerumque obstat, quominus tertii aut secundi saeculi haec scripta dicamus ZAt fluctuant ista, ut recte illi obiecit sannus, cui nihil omnino dixisse videtur, ne uno quidem probabili argumento allato imo patet ex ultimis Maium sententiae suae diffsum esse.
Contra istius iudicii Silvestre cum hi me Champollion Filio talis
exstitit subscriptor, ut Maium ne dubitasse quidem amrmarit, quin hic codex scriptus fuerit secundo tertiove saeculo nostrae aerae; et sic in verba eL probati magistri 'uum iurasset, ridiculus irror malus est, ut historiam palaeographicam ubi ux
38쪽
turana uti in leni l niuiusculas tantuni volo , de industria illum egregiis adiectis tabulis illusti axit, pri inuin scilicet locum Vaticano nostro Odici assignaverit in Diagna spectui inum uncialium collectione. uod si in multis serendum vix esset, Gallic isti scribendi inagistro ignosci nequit, quippe cui ad in unum essent
scripturae diversa longe plures, quarum naturam ct proprietates Oinnino non ignorabat. Nec erat cur sibi imponi pateretur vel ab Angelo ui , qui ad litterarum formam non satis attendebat, qua in re tota versatur quaeStio, iam in men Sura earum SubsiStens, quae adeo suctuat, ut ad aetatem desiniendam nil
quidquam eam sacere doceat quinti saeculi irgilius Vaticanus N 3867, Silv. ab. 60, necnon Gellius Palatinus 24,
quorum litterae unius unciae magnitudinem superantes tamen
eiusdem saeculi sunt ac Sallustii Vaticani scriptura dimidio minor, qua rursus dimidio minor est Terentius Vaticanus '. 3226, qui superat adhuc Liviana fragmenta palimpsesta alat. N'. 24 , quae id apud Niebulirium in tabula.
Osannus aliquid fecit, codicem nostrum Tullianum loco movens, in quem male pedem intulerat, sed nondum acquiescendum est in quarto saeculo. Non enim ille me habet assentientem, ubi scribit pag. XIV: externam codicis sormam qui respiciat, in re incerta et ancipite VerSatur, contra ratio perquirentis librarii disciplinain atque eruditionem multo certior est et firmior, quae lola pendet a Saeculi quo scripsit consuetudine et ingenio. longe aliter res se habet, nam naturacodicis, scripturae genus, litterarum forma, titulos dico atque initiales , etiamsi singula rum non perficiant, niVersa nos adoptatum sinum perducunt, collatis aliis manuscriptis, de quo-
rurn aulatu aliquid saltum constat. De hoc probabili palaeographiae sundamento si dubitaremus, iam actum esset de illa disciplina , ut videre est apud Silvestrem sed bonuin actum quod quum in ceteris, tum in nostro libro alia est ratio. 0rthographia contra sania firmior et certior dux esse videtur sed totiles hoc urgere, librari 0rum ingeni v quaenam sint
39쪽
neque sannus neque quisquam in libris manuscriptis aliquantisper versatus, hercle mihi erit docendus consentiunt omnes in istius nationis stupiditate et quod peius est inconstantia, unde quantas turbas in loco de Orthographia excitarint, optimus quisque codex demonstret, et Tulliani operis collatio nunc demum integra spero lare ut evincat. Accedit, quod sannus suae opinioni indulsisse videtur, scribens orthographiam totam a saeculi consuetudine pendere, dirimere enim non poteris quaenam saeculo tribuenda sint, quaenam Sedulo describens exemplum imitatus suum librarius antiquioris usus servaverit Vestigia; utriusque rei argumenta sibi videtur invenisse Osannus in eodem nostro codice, et in nullo non inveniet, Opinor. 1 Maius, sic pergit ille, qui s0lam palaeographiam respexit, exemplo suo Ostendit quam parum, qui hac una Via incedat, proficere queat. D Verissimum hoc , sed constitit Maius in magnitudine litterarum earumque pulchritudine laudanda, non investigavit rinam nec cetera indicia, quae Sponte se offerunt. Accuratius ad scripturae genus attendit sannus, quo certo duce iam eo pervenit et recte omnino, ut Sallusti Vaticano et Mediceo Virgilio nostrum codicem recentiorem SSe posuerit, praesertim propter litterae D formam angularem, cui rotundior novitia est
in Tulliano libro, etiam magis curvata in Digestis Pisanis Tum subsistit in loco de compendiis et in altero illo de interpunctione utroque admodum lubrico, quae indubia temporum discrimina
aetatum notas non prodant. His itaque non contentus codici
locum assignare ea quoque de causa dubitat, quod nemo nobis praestet, antiquam scribendi rationem librarium aliqua de causa non esse imitatum fit locum obtinet ille mos in Scriptura Sacra praesertim aut in Sanctis Patribus describendis in certae cuiusdam ecclesiae aut principis usum, necnon in iis codicibus, qui picturis ornati maiorem curam et peritiorem librarium sibi postulantes ad perfectam antiquioris scripturae imaginem conficiebantur, ut codices de re medica, herbarios dico, alios quibus
equidem subiungo ex Bibliotheca Lugd. Bat. Vossianum illum in '' I9 qui Irale conlinet; sed in cadit hoc in nostrum
40쪽
Tu in ad certiores orllio graphiae nolas pro II rediens tres tantum alleli, a I. XVII, Oin in ululas litteras' et v j et ph, c et , atqui 1 ic codice in Osiriani ad Saeculia in quartu in I OInovit nam Oininui alio b et M a secundo demum saeculo Christiano coepta quarto Vulgarem in usuin recepta est. Λ ignorabat adhuc doctissimus editor, quaenam in libro nostro sit istarum commutatio, nam ad manum illi non erat series vocabulorum, in quibus promiscue vel ex certa quadam regula CCurrant, necdum ab altera Diania correctae. Et quid quaeso conficias ex
triginta illis locis, ubi contra usum vulgarem et et permutaverit, nam donec nondum constet de tempore, quo hoc vel illud v0cabulum aliter pronuntiari et scribi coeptum sit, atque maior in librarii usu apparuerit constantia, quo iure tribuas codicem quinto aut sexto saeculo aut septimo Voluit, ni fallor Osannus requentiorem fuisse commutationem quarto saeculo; at vix convenit hoc cum libro nostro, ubi per 300 soli in litteris admodum frequentibus 30 tantuin istius rei occurrunt Iempla. Idem valet in sub et ph, nam etiamsi isto tempore grassata
sit consuetudo litterae , quid inde sequitur, quod Philus semper fere per P scriptum uerit, in qu h correctorsere ubique delevit, quod quater faera, verum toties Syphaera dederit, quod I geni scripserit, contra Philolaus , Phaleris,
ephori, ephebi, physici philosophi bis , sed bis itidem perf8
Denique usum litterae s pro S ad certam aetatis normam reserri posse sannus ne perhibet quidem, imo labentis vel potius lapsae Latini talis temporibus istam assignat consuetudinem. Quod si recto demonstraverit ille e sacilius evincam necesse est, codicem alicanum non quari saeculo veruin lapsae Latini lati id est quini sextove esse tribuendum, qua in re il- vestrem ducem sequor, qui etiamsi in hoc palimpsesto des-niendo ut ire lapsus fuerit, in ceteris haud spernenduin magistrum se praestitit e sic iam paucis desungar, nam sine codicum