Schedae vaticanae, in quibus retractantur : palimpsestus tullianus De re publica, C. Iulius Victor, Iulius Paris, Ianuarius Nepotianus, alii, ab Angelo Maio editi

발행: 1860년

분량: 244페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

speciminibus ingrata fit disputatio. Recte omnino scripturae Romanae historiam persequens exemplis demonstravit ille, quomodo paulatim ex pulcherrimis litteris maiusculis quadratis, quales in inscriptionibus cernuntur, labente Latinitate necnon

humanitate natae sint rotundiores, unciales quas dicunt, quo nomine menSuram cave credas significari, nam Ormam respicit a quadrata recedentem atque curVatam magis, sive negligentius sive velocius res administraretur, tum semiunciales sactae sunt, deinde admixtis quibusdam minusculis atque pedetentim introductis aliis, in novum illum campum librarii descenderunt omnium litterarum ea faciliore forma usi, quae a prisca ita recedit, ut nonnisi ex illa nata esse videatur, paucissimis quibusdam exceptis, quae originem trahant ex forma cursiVa, quae dicitur, et antiquior est quam multi opinantur. Sequitur hinc ex minusculis, quae in scriptura Unciali Occurrant, certum quendam codici locum assignari posse, dic nempe des0lis quadratis uncialibusque sed alia accedunt. Praeter maiusculas quales ex inscriptionibus novimus, et vel hunc usque in diem in usu sunt, in primis saeculis post Christum in libris altera quaedam forma occurrit quae elegantior et ornatior etiamsi re vera Sit, rustica dicitur, cuius generis est Gellius

palimpsestus alatinus '. 24, Virgilius Vaticanus '. 3867, Silv. ab. 60, rudentius arisinus 8084, Silv. ab. 138,

de Wallty in tab. I. ex . . Natum est hoc ex prisca forma quadrata, qua ergo recentius est, quamvis equidem vix tempus distinxerim, quo invaluerit. Sic ut hoc utar exemplo ad ruSticum illud genus iam sit transitus in Sallusti Vaticano Silv. tab. 42, necnon in Virgilio Vaticano Ν' 3225, Silv. tab. 165, nec initia negari possunt inesse in Terenti Vaticano Ν'. 3226, Virgilio Mediceo, Livioque alatino '. 24 atque unicum illud

Sincerae Scripturae quadratae exemplum, Virgilius Vaticanus '. 3255 Silv. Hab. 8, haud scio an imitatio sit, nam proprium

lh Natalis de Wallty clements de palaeographie Uur servi a Petudo des Document Inedit fur 'liist. de France. Paris 838.

42쪽

quod da in istis illeuis iii est praeter in ensuram, tum initialis illa, quam vide apud Silvestrem, rubra et viridis elegantius

depicta Orosii Liturentiani initialesy saeculi septimi mihi invito

revocat in memoriam , nec ante sextum scripta esse videtur

sed in hane quaestionem accuratius inquirendum est. Denique in iis codicibus per tertium, quartum, quintum V Saeculum dis linguendis non vacat subsistere, est quaestio intricatior, et in textum recipiendae essent litteraria in illae sormae, ut rite disputatio procederet atqui argumenta mihi reservans sufficiat meam qualemcunque protulisse sententiam. Virgilius Medicetis iure sibi principatum postulans saeculo quarto scriptus esse Videtur Medice Virgilio aliquantisper recentior est alicanus ille '. 3225, Silv. ab. 165, quem abillon aliique quarto saeculo tribuunt, et recte antiquissimi libri imago haberi potest, ut docent picturae. Huic acile coaevum posuerim Sallustium Vaticanum venerandae antiquitatis propter et L , nisi sorte illum aetate superet quod si recte secero, idem seratur iudicium propter scripturae genus universe simile sed recentius de Lucano palimpsest Palatino '. 24, quocum tenuius etiamsi exaratus conspirat Terentius Vaticanus '. 3226, vide: F, G h sic sere: pictam L, cet. quinto saecul , ni salior, descripti sunt hi libri; denique Livius alatinus partim conspirat cum Terentio Vaticano, vide litterae ii hanc formam: V et litteram 9 non sine cauda, partim cum Virgili Mediceo, vide longiores cui itaque saeculi quarti finis an sequentis initium proprium sit dubius ego quidem non pronuntio. Sequitur rusticum genus excultius in rudentio Parisino, cui propter correctoris subscrip tionem, consul qui suit 27 , initium saeculi sexti conceditur ab eo, qui bibliothecae catalogum conscripsit, attamen a Mabillon, quem sequitur de Walli ad tab. I quarto saeculo hic liber tribuitur, nec persuasum mihi est ducentorum annorum discrimen intercedere inter huius libri et Virgilii

Vaticani laetatem . ita ut nobis sumamus correctum esse codi

i, Vide apud Nabill0 in ab vi huius codici Scriptivi am.

43쪽

cem saeculo Sexto sed diu ante exaratum quidquid est, huic aequalem posuerim Virgilium Vaticanum Ν'. 3867, a quo vix distare videtur Gellius palimpsestus alatinus crassius aliquantisper descriptus denique totum illud maiuscularum genus saeculo Sexto antiquius fuit, ut recte huius rei periti iudices

pr0nuntiant.

Attamen paulatim irrepserunt minusculae nonnullae , quarum forma atque numerus nobis indicant aetatem librarii de semi- uncialibus nunc dicendum est. Primo nempe pristinam Ormam retinebant B, C, , , , , , , , , niSi quod , P, et forma novitia litterae Cinferne protraherentur, verum ciam desinebat sic scribi absque lineola transversa, quippe quae simul cum priore lineola tenuior mox coniunctim in curvatam formam contracta, litterae 9 constanter cauda adhaerebat longa etiamsi tenuior, in hanc formam h transierat L celeras mensura Superabat, se in Vulgarem abiit, F semper per usignificabatur; simul cum his maius discrimen observatur in D, quae Sic d OnStanter exaratur, dum citidem pro linea recta per curvatam scribitur ut , in qua lineola tenuissima sed longior quam antea trans*ersa apparet in hunc modum Gest eadem sorma quam invenies in unico volumine Latino, quod ex Herculanensibus ruderibus servatum est atque editum, Verum

in his fragmentis lineola seiuncta adscribitur et brevior in hunc modum - . Denique accedit certum discrimen in littera , quae

sic scribitur, ut utraque lineola exterior intrinsecus curvata rectae lineolae mediae adhaereat sere in hunc modum: . Sunt haec Omnia certa et coniunctim occurrunt iam quis quaeso negabit a praecedenti diversum scripturae genus dignosci non p08se, quod ex Velociore scribendi usu natum fuerit. Nec latebat librarios has litteras, quas cum Silvestre semiunciales dico, priore forma esse deteriores, rusticas contra magi Composite exaratas has ergo adhibebant ad titulum vel luminata conscribenda honoris elegantiaeve causa , ut a textu disserrent. Silvestre plura huius rei exempli laudat, cui nil genus hoc, de quin agimus distinguendum inservi el vel sic tamen non

44쪽

ii ii quoi libi uin intuenti apparebit, ad ioc ipsuui pertinere Codice in pali in psestum de Re Publica , cui locutri si Musis

placet, principera inter quadratas et natuscula ruin Scripturas assignati Maius perspexit aliquid , quein non sugerat littera usetne tantuinmodo sic: V scripta in toto codice; at iocoblinet locum in rustic genere, nec mirum , nam libri II titulus in quo occurrit exceptio, Sic exaratus est, ut distin IIueretur ab unciali, quae solum: u agnoscit. Convenit autein hoc et cetera quae dicebam indicia singula in Tulliano codice obvia cum geneIe illo, quod saecul sexto , septimo atque octavo in usu suisse apparet. Iam sanni coniectura de quarto Saeculo certis palaeographicis argumenti cadat necesse est, et promoveatur nostri codicis aetas ad quintum sextumve, ut acile demonstrari potest.

Simplicissimum in modum per suasmet ipsas tabulas Silvestrem in viam reducere possem, ablegando lectorem ad 1 specimina illius atque Champollionis argumenta; sed lubet iam plura imo certiora afferre, quod praestat in re vaga, Sicut palaeographia apud quosdam audit, nec iniuria. Habemus nempe quinque Vel sex scripturae uncialis exempla, de quorum aetate

constat est x. 3 in tab. VIII apud Iabillon, Code Regularum Corbeiensis '. 630, exaratus inter 701 et 703, ut demonstrat Pontificis Maximi Iohannis V notatio, atqui pertinet ad usum qualis ipso saeculi septimi ne vigebat, quam ergo aetatem Orosio Laurentiano lubens assigno, quod alias demon Strabo, publici iuris acturus egregii libri collationem meliorem, quam olim avercampi submisit bibliothecae illius praesectus finito 625 scriptus est Augustini Bellovacensis in pistolas Iohannis

apud eundem X. . ab laud. in quo apparent a b simul cum B, c d cum altera rotundiore , , , , cet. cui fere aequale est S. Salabergae Laudunensis salterium anni 655, ibidem x. 1 ab laud. , in quo praeter alias CurSiVaS, quarum specimen hic dari nequit, littera: In sic reperitur, aliae, quibus sucilo transitus sit ad Anglo-Saxonicam scripturam.

45쪽

Series Roman Pontis a S. eir ad Vigilium, et Concit Parisiense de Castrod. episc. , est S. Germ. A'. 936, olim Corb.Ν 26, ex quo de uitly ab. III. 1-T IV. 1 diversa scripturae specimina dedit; cuius in ordine doliorum torumque aetatae artificiosae disputationi si subscripseris, habebis exempla

scripturae cursivae saeculi sexti media inter semiuncialem , unde sequitur utrumque genus in Gallia saltem simul fuisse in usu, quod nonnisi a dubitu monachorum penderet Superat autem Tullianus liber aetatem soliorum tum sexto saeculo Xeunte quieXarata sunt, tum eorum qui saeculo illo medio describerentur, atqui recedendum aest adhuc. Ineunte saeculo sexto villarius Ecclesiae Vaticanae codex, cuius specimen vide apud abillontab. I. Ex. I, scriptus exstabat ut docet tollationis testimonium; 0nspirat huius scriptura, quae item politico nostro

libro recentior esse videtur, ad punctum cum Augustin papyrace ex bibl. Genevensi, Silv. ab. 270, quod miror fugisse Champollionem. Simili modo Vaticanus noster palimpsestus habet, quocum conspirat Psalterium nempe in usum episcopi, Ecclesiae S. Germanensi qui praesuit usque ad annum 576, nitidissime depictum, ut videre est apud Silv. ab. 183 et de Wallty ab. I. 1; scio admodum luxuriose hunc librum esse

descriptum litteris argenteis, sed illarum forma, mensura, cetera probe conspirant cum ulliano, paucis quibusdam exceptis, quae in psalteri antiquioris scripturae imitationem arguunt, ut , , , aut ut melius dicam, ad rigidiorem formam sunt accommodatae quemadmodum , , , , ita ut saeculum diversumliis duobus libris assignare equidem Vi ausus sum. Hoc dico ante oculos habens singularum litterarum specimina haud pauca, quae accuratissima ipse conlaci praeserenda istis in tabula apud

distinguuntur in uno ab altero codice, contra B, C, P in Tulliano libro a superiore sorma, rusticam dico, nondum declinant, denique , , T diverso modo Scriptae Sunt.

Hic itaque tertis argumentis namquam arctioribus sinibus circumscribitur spatium . quod aetati odicis nostri respondeat;

46쪽

illi litus Miluit illa illo stultilove ac uio initis uias tantii in in usu esse, sexto S pliinove semiuii tales, habemus exeinpluin

scripturae si in illiinae eius leni lue nos nanae severitatis et magnitudinis saecul sexto medio , in in medius locus assi: nandus erit Tulliano libro, id est luin tuin sextumve post Christia In natum saeculum Paucae enim tantum adhuc apparent minusculae, illisque talis est sorma, ut non adeo discedant ab uncialibus; video cui nondum curvatus est prior ductus, Olo , , , B, quarum Caudae inserne vix eX trahuntur, quemadmodum h et celera non ita Superant mensura, ut saeculo sequenti sit, dum B, P, R Sic Xaratae sunt, ut superior illarum ductus rotundus rectae lineae ita inhaereat , ut videre est in rusticis. Denique propius ad antiquam scripturam accedit quam celera exempla semiuncialia, verum propter S. Germanens psalterium nondum ausus sum saeculi sexti nullam habere rationem.

Attamen . Cypriani codex aris. Suppl. Lat. q. 12, apud Silv. ab. 8 de Walli ΙΙ. 2, 0 moratur adhuc, quippe

qui ad amussim conspiret cum nostr manu scripto praeter litterarum mensuram. Monisaucon autem diserte de illo pronuntiaturus iudicavit eum saeculo septimo, salterium quod eodem

volumine continetur, Sexto Septimove esse exaratum Verum

Benedictini adversati sunt illi, quartum quintumve huic libro

assignantes et sic Sannus, dummodo accuratius inquisivisset, haud spernendos suae opinionis nactus esset defensores. Et et sic tamen nondum mihi persuasum est illos verum vidisse non enim certum asserunt scripturae semiuncialis egemplum ex tam remoto tempore, im littera Λ in nostro videtur antiquior', quae cum B, P, B caret antiquitatis indicio quod modo urgebam, dum , P, inseriae protrahuntur paululum , et occurrit littera priore ductu superne curvato. Contra septimi saeculi defensorem asserunt membranas candidas atque subtiles; at idem

illi Benedictini ad sextum et post decimum saeculum talem iis

suisse naturam nobis auctores sunt, atqui non meae opinioni adversatur eadem liae palimpsest nostri natura. Urgent paginas du0bus columnis descriptas; at neque o venerandae allii -

47쪽

quitatis documentum meam convellit opinionem , duravit enim ad sextum saeculum hic usus, imo Silvestre fragmenta 4rriana, Vatic. q. 5750, ab. 153, bipartit scripta septimo tribuit.

Νec cetera obstant, lineas dico per latercula tantum non per totam paginam ductas, initiales a linea scriptas, scripturam continuam, Sigia littera Sque contractas, quaternionum notationem, titulorum litteras alternatim nigras rubrasque haec omnia probam antiquitatem arguunt, et septimum saeculiam respuunt partim, Verum ubi alia iam apparent argumenta, vix indicant quartum saeculum prae quinto, prout ego Sciam. Miror horum librorum , de quorum aetate OnStat, tam parvam habuisse rationem Silvestrem, qui sedulo cetera sua huius emiuncialis scripturae exempla ad Septimum refert saeculum, recte universe sed in quibusdam accuratius adhuc illi erat versandum quidquid est lubet nunc in paucis demonstrare non adversari quam plerisque tribuerit aetatem huic meae opinioni. am Cum nostro conspirant multae, vide , , , in Lactantio

Bononiensi Silv. ab. 82, qui saeculo sexto item amabillonassignatur. Sic Livius Vindobon. q. 15 Silv. ab. 136,

saeculo Sexto exeunte Scriptus esse Videtur illi, atque conspirat in plerisque cum nostro etiamsi minore sorma scriptus, sed a L, τ paulo recentiores sunt Codex heodosianus aris in bibl. reg. Silvestri est sexti saeculi, verum Maurinis assentior sequens saeculum huic manuscripto tribuentibus, propter a iam in hanc serinam et in novitiam illam a migrantem, et sertasse

propter discrimen inter vocalem v et consonantem V Cetera; quidquid est nostris sunt recentiores B, C, F, G, In

Pandectis isanis, nisi Mediceas malis, nam in Laurentiana bibliotheca eas meis oculis lustravi, verum non ad unalia, ut antea , saeculi septimi certo indici est a b coniunctima et BeXarata, F, G, P, longius inserit extractae vide Silv. lab. 18. t tamen non vacat in singulis Subsistere, nec urgere

liliali scripturam rusticam ad speciem antiquiorum iura Prosperit pigramin. aris. Suppl. Lat. q. 669, Silv. ab. 51, cuius

conteX UM semiuncialis aeole septimum saeculum i sibi vindicat;

48쪽

sed Benedictitii initi uin sexti saeculi tribuerunt illi, quod nimiiiiii inihi esse videtur; sussiciat veri, notiti nasse Bibliorurn ecl. Paris. N. I . iis , Silv. ab. 57, nato reui scriptura ui diligenter eode in aevo depictam sed ita, ut ri Itilior appareat Liviii in Parisinu in i '. 730, Silv. lib. 59, quein sine dubio septi inotribuas, nee in Sequens prOInoveas, de ilia cogitabat Cham pollion , initiales ni in extra linea In nondum actae sunt natusculae denique si iam lubet cernere quo nodo septimum ab

Octavo dignoscas, evolve pulcherrima Biblia inlatina in Laurentiana bibliotheca Silv. ab. 235 , quibus illud , et quibus hocaesuin tribuitur, Vaticana '. 3836, Silv ibid. necnon Gregorium Turensem aris. Eccl. . D. 132 bis, Silv. ab. 41, et Benedictinis assentieris, opinor, Breviarium 1laricen se in bibl. Monac. Cimet. . . , Silv. ab. 126, octavo saeculo assignantibus contra sextum, quod alii defendunt. Ceteri, quos vide apud Silvestrem tab. 152, Arriana fragmenta palimpsesta Vatic. q. 5750, necnon Sancti atres Vatic. N'. 3835 septimi saeculi sunt, paulo recentior est Gregorius

ad Iob Monac. in bibl. Cinael. II 5. Λ, Silv. ab. 182, denique Vita . Wandrigistiae Paris. ccL N. D. 101 bis, Silv. ab.

79 ex octavo ceteri, inquam, ad unum omnes certo discrimine se produnt nostr Tulliano esse recentiores. Nec de aliis Tullianis palimpsestis, deque Frontone nec de Scholiis obiensibus nunc dicere vacat, in suum locu in de illis examine relegato, ut sic demum huic disputationi sinis imponatur, nam cetera,

quae accedunt argumenta , Ormam et naturam me In branarum, mensuram linearum laterculorumque , quaternionum notationem

scripturam continuam, initiales itidem unciales necdum ri-iusculas extra lineam scriptas, titulos partim rubro exaratos, litteram Y puncto non Superaddito, lineolam qua in et cindicantur, litterae sic supra scriptam, ut ad dextram sectat, compendia punctis notata, litteras contractas in monogramma, alia quae sunt huius generis, recte omnino licet quae in iudicium

VOCeS, nunc non re o quam, nam nullum ex istis meae adver

49쪽

AETAS CODICIS. 31

ceteros libros saeculi quinti sextive, quae vide si tanti est apud Silvestrem ), qui quam ob causam non qua par erat diligentia hunc politicum manu scriptum examinaverit satis mirari non possum. Quod autem ad aetatem definiendam facit, menda librarii erroresque, iam vide quotquot istorum invenerim, in Collatione mea, quae infra sequitur post paucos eos locos, UOS sanare lubuit, ut in quibusdam saltem appareat haud vanum meum fuisse laborem.

Cap. I. Q. Liberavissent Litterae ni in monogramma coaluerant, sed fugit correctorem leve huius rei indicium, et sic simplicem legens addidit . Simili modo S 68 huius libri verbis sunt, existunt littera e suprascripta est, ubi nullum apparet indicium monogrammatis, quam ob rem exprobabili coniectura primam manum eodem vitio illis locis lapsam esse statuo, in quod corrector hoc loco dedit. Notanda sunt ista minora iis, qui de scriptura codicis, ex quo alimpsestus descriptus est, disputare velint; cf. mox ad 3 3, 11, 64. 3. Quaereretur. Miror Maium post repetitam codicis lectionem scripsisse Cod queretur, M nam luce clarius cernitur impersecti coniunctivi terminati in ipso limine solii versi, et prima γllaba in imo soli recto.

50쪽

perscribendo I deletae litterae u , unde selluitur librarium in codice quem describenduin sibi sunt serat, laud ita recte distinxisse ias litteras, idem ni in locu in tabuit huius libri, ubi pro Oc. Bεn recte scripsit inundator Insn I, et libri II 31 , ubi εIIΛu correctum est in FεT1ΛLI. Itaque littera

Ceteras mensura non Supelabat in codice, que in priina manus

ante oculos liabuit idem observare licet in Sallustio Vaticano, in Terentio Vaticano 3226 et Lucano Palatino '. 24 si iam de codicis archetypi scriptura coniecturam a Cius, maiuSculis eum exaratum suisse statuas, ut tres illi, qui item codicem politicum aetate superant; res infra ad D 11. III 8 4. Neque solum in tantis rebus. TAI OS neyue deinde expunctum, quae sui metathesis του ita. γγ Maius Coniecturae doctissimi editoris aliam liceat opponere probabiliorem opinor offendit illud ita, quod non sine longiore defensione Osannus recepit ut scimus librarium in singulis sere dixerim paragraphis paucas litteras aut breviores voces omisisse, quaScorrector sedulo adscripsit; quidni ponamus eum omissis solum in statim post neque scripsisse ΛΝΤIS , Sed perspecto errore substitisse in medio vocabulo, imo in media littera Ν , et sic puncta tribus istis addidisse, atque solum in tantis recte subiunxisse Τ 5. Dicuntur. Videant acutiores sitne codicis lectio dicunt huic sententiae aptior forma passiva hoc capite occurrit coniunctim cum vers. plur formae actiVae. 6. Marii Corrector adscripsit alteram , quae sere tota latitans sub Augustini diutorium fugit vel acutissimos Maii oculos. Facile intelligitur multos locos reple emendatos latere adhuc sit nil modo subougustini Commentario, cuius rei alionem habeant necesse est illi, qui correctori iudices et obtrectatores exstiterunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION