장음표시 사용
61쪽
migravit, quod facile intelligere possumus, si cogitamus de verbo praecedente mori orum. Duplici nim modo hoc verbum explicari potest, i. e. : tamquam genitivus neutrius generis, Vel tamquam casus masculini generis Genitivus neutrius oneris hic significat simpliciter praemia emeritae militiae genus masculinum Vult milites emeriti, veterani Sine dubio significatio postorior praeferenda est, sed glossator quidam, putans emeritorum neutrius esse generis, supraposuit praemiorum, ut indicaret adiectivum emeritum pro substantivo scriptum talem habero significationem. Quodsi vera esset lecti iam sic pleonasmum haberemus, quem quidem Vitare studemus. Praestat ergo interpretari emeritorum ut genitivum masculini generis et intelligere totum locum ut locos similos citatos. Inprimis autem delendum censeo praemiorum. p. 25. Libertino milite . . . . bis ustis est semel ad praesidium colaniarum I risum contingentium, uertim ad tutelam ripae Rheni fluminis e que, servos ahuc viris feminisque pecuniosioribus -- dissos e sine mora manumissos, stit priore vexillo M u e. q. 8. Hunc locum prave traditum esse, nemo est, qui non Θntiat. Abundant enim vocabula servos adhuc Oudendo ius tamen, consentiente Ruhnhenio, non dolenda a sed mutanda putavit, proposuitque lectionem ad hoc servos, quae lectio meliorem, lucidioremque sententiam non reddit. Ego, etiam contra summorum virorum auctoritatem, credo
62쪽
servos adhue ineptum esse additamentum glossatoris, qui monoro voluerit se bene intelligere pronomen eos, idque significare servos ante manumissionem. Sed iam satis hoc patet, et non solum nihil ad interpretandum locum nobis haec circumscriptio prodest, sed etiam significationem obscurat. Satis lucida sunt, quae narrat auctor Augustus viris feminisquo ditioribus imperat servorum numerum, quibus utitur sub prior vexillo, sed antequam eos laciat milites, prius manumittit, libertinosque reddit. Luce clarius est, ut puto, non opus esse manumittere BOS, qui non amplius servi sunt, qui iam iure libertini nominantur, nec magis perspicuum est, quo modo Augustus viris feminisque indicere, i. e. imperare edicto potuerit manumissos libertinosus. In vocabulis eosque indietos ae sine mora manumisso omnia legimus, quibus opus est ad locum nostrum bono intelligendum, qua de causa miror in recentissimis quoque editionibus adhuc inveniri verba citata. Sine dubio ergo servos adhue, tamquam emblema delendum St.
Cap. 32. tabidas peterum aerari debitorum, via praecipuam talumniandi materiam, --Sit . . . . diuturno um reorum et eae quorum sordurus nihil adiud uam voluptas inimicis virereretur nomina abolevit, condidione proposita, ut si quem quis re fere esset, par periculum poenae subire Quid si diuturnus reus Non quaero quo modo hoc loco verba citata explicanda sint, nam haec sunt perlucida. Nimi-
63쪽
rum narrare voluit auctor de reis, quorum multo anto nomina delata erant, tales, quales commemorat in Domitiani Vita, cap. 9: rei, qui ante quinquennium proximum apud aerarium pependissent.' Hac de significatione, vel potius do hac explicandi ratione inter se consontiunt Viri docti, interpretes tam veteres quam recentiores hoc ergo non est quod quaero, sed rogo num bene Latine dici possit diuturnus re 'Estno has locutio argenteae Latinitatis 3 inime, neque aurea, nequo argente Latinitate recto scribi potuit disrumus s. Nusquam, neque apud Suetonium, neque apud alium scriptorem huius locutionis exemplum inveniemus, hic unicus Oxstat locus, ubi diuiturnus dicitur de persona. Semper coniungendum est adiectivum diutumus cum substantivo, quod significat statum, factum vel actionem, ad haec substantiva tantummodo quadrat, non ad personam. Sic loqui possumus, ut legimus apud nostrum, de diuturna viael ine
Galba, cap. 3ὶ de tam diluum spatio Caesar, cap. 683; sic clogimus apud Ciceronem Do divinat L . 49ὶ: Quae
eXtis praesentiuntur, haec notata sunt observatione diuturna' vel apud undem De Senectute, cap. lsi: Nihil mihi diuturnum videtur, in quo est aliquid extremum.' Non dissicile M oxcenta huius si afferro exempla sed minime facile est alterum praebere exemplum usus, quem Suetonius traditur huius adiectivi socisse. muturnus retis non est Latino dictum et valde miror hunc
locum per omnia saecula mansisse intactum, nec unquam
offendisso ullum interpretum. quidem persuasum habeo lectionem diuturnorum pravam esse ortamque e pluribus vocabulis, quae, remotissimis demporibus Male descripta,
64쪽
dsindo non satis intellecta sunt et in unum tandem Vocabulum coaluerunt. Quae tamen revera scripserit Suetonius, quaeque nunc e coniectura in integrum restituenda sint, statuere non possum. Coniicere tantummodo nobis licet, quae fere auctor scribere potuerit Ipsa crimina reorum non nominantur, unde apparet Augusti benignitatem complexam esse Variorum criminum reos. Sive autem accipimus Augustum liberavisse unius generis eriminum reos, siV Variorum criminum reos, haud dubitandum est quin auctor hic quoque criminum generum mentionem secerit. Nusquam apud Suetonium legimus vocabulum re nude positum, semper coniunctum cum alius substantivi genitivo, ut caedis, parricidii, criminis, adulterii, obscoenitatis, falsarum tabularum, maiestatis, incesti, omnium criminum, peregrinitatis, interceptarum pecuniarum. Hunc autem genitivum, . . criminum genus, hic quaerimus et eam ob causam nonnulla suspicor evanuisse vocabula, ut B. g. variorum criminum reorum . Sensus, qui est in diu retinendus est, sed non opus est adiectivo divitimorum, adverbio
potius diutius, quod significare debet eos, qui iam nimis diu
inter reos erant. Diuti nimirum coniungendum est cum forma, non scripta verbi Me, quae mente supplenda est, ut 0. c. in vita Tiberii, cap. 4 iam diu frigidua. Facessat ergo inepta lectio diuturnorum reorum et sic legatur sententia
nostra divitus variorum criminum reorum .... nomina tabolevit Quamquam probe scio audaciorem meam coniecturam non temere accipiendam esse, tamen firmiter mihi persuasum est tale quid auctorem nostrum scribere voluisse. Videant tamen doctiores.
65쪽
Cap. 49. Et quo Herius ac sub manum adnuntiari cognoscique posset, quid in provincia quaque gereretur, iuvenes primo modicis interpessis per militaris ias, dehinc sini da disposuis commodius id visum est, ut qui a loco perferunt litteras, in-ιerrogari quoq-, si quid res erigant, possint. Iam antiquioribus oditoribus hic locus suspectus visus est; inprimis disputaverunt de vocabulis a loco. Variis modis sa explicare, interpretari, immo tiam emendare conati sun Explicavit s. g. Burmannus, qui putat iso significare a oo rei gestae, eique adstipulatur Canne-gisterus Ad Avianum, pag. 503.
Emendaverunt Casaubonus et raevius, qui legendum proposuerunt alicunde, i. e. a loco quodam, a quocunque loco. Sed omnia haec vana. Nam luce clarius est iuvenes illos venire o loco rei gestas non est crodibilo illos littoras perferre ex quodam loco, ubi nihil erat gestum minimo opus orat disertis orbis hoc significare. Nec magis mihi arridet lectio alicunde, nam hoc quoque adverbium in aententia nostra prorsus abundat. Numquam enim fuit iuvenis, numquam ullus erit, qui litteras perferr0 possit a nullo loco. quodam loco eos venire per se satis patet, nec credere possum unquam Suetonium hanc rem, quae per se constat, disertis verbis narravisse Boinde nihil ad rem facit undo veniant iuvenes, sed quo modo Veniant. Quas sano intellexit doctissimus Burmannus, cum annotet: , loco hic interpretor celerrime, statim sui manu, dicitur-
66쪽
que ea forma, qua e vestigio, aetemplo, quae idem Significant.
Sed a loco hoc significare non potest, nec idem est ac lam. Dimidium ergo tantummodo viae decurrit Vetus inte pres, quia non vidit in vocabulis amo id ipsum advorbium latere, quod quaerimus Legendum autem censeo pro laco luim, nam id solum bonum praebet sensum. Nunc enim legimus Commodius id visum est, ut ii, qui, statim post aliquam rem gestam, post aliquid gravius factum, nuntiandi causa Romam missi sunt, ipsi interrogari quoque possent, si quid haec res, hoc factum exigeret. Summa autem commodi in novo vehiculorum inuonto haec fuit, quod ii, qui statim Romam missi fuerant, brevissimo tempore ad principem perveniebant, quod fieri non potuerat dispositis per intervalla cursoribus.
Advorbium 4llim Sustonio mon ignotum fuisse patet ex Caesaris ita, cap. 82: ilicoque Cimber illius propius
accessit'' ex Cal. cap. 1: equum ilico conscendit' si Neronis, cap. 32: detractam matronam ilico non veste modoso si bonis exuit'. Restat ut in sententia nostra restituendum proponam Verborum tempus imperfectum Praecedente sententia imperfecto tempore utitur auctor, nec ulla exstabat causa cur hoc mutaret Tota narratiuncula spectat ad Augusti tempus, non ad Suetonii referenda ergo haec verba ad Augusti consilium. Quod ita Suetonius, scundum nonnullos interpretes, docere voluerit sua adhuc astato id institutum servatum esse, nihil ad rem facit, nam minime de suo, sed de Augusti tempore refert. Nonnulli quoque codices imperfectum habent, necnon
67쪽
Nic. Heinsius sic legendum opinatus est, quibus testibus nisus, ego quoque arbitror hoc modo sententiam nostram logendam esse Commodius id visum est, ut, qui ilico perferrent litteras, interrogari quoque, si quid res miserent,
Cap. 3. mota et multis mutuo Mercuit, nec prius dies cuiusque essemnes frequentare desiit, quam grandi iam nas et in turba quondam sponsadiorum die Matu8. Duas hic legimus temporis definitiones quo am et . saliorum die, quarum una qu-dam, sufficit. Nam si vera est lectio tradita, neque amplius circumscribitur vocabulum turba, non satis constat cuiusmodi turbae fiat mentio Sponsaliorum dis in turbam incidere potuit Augustus in foro, in Campo Martio, in via, in unoquoque denique totius urbis
loco Attamen si princeps vexatus esset in quadam turba, quae nulla ration cum sponsaliorum aliquo festo cohaerebat, nullam haberet causam, cur non amplius dies sollemnes frequentaret. Suetonius ergo vult turbam convivarum, turbam eorum, qui ad sponsalia celebranda convenerant. Notum est numerum eorum convivarum, inprimis apud ditiores, insignioresque, Semper permagnum fuisse et sic facito fiori potuit ut in eorum turba etiam princeps huc atque illuc pelleretur, trahereturque. Quae autem legimus apud auctorem nostrum do variis turbis accipi possunt, neque ulla exstat necessitas, cur in vocabulo turba videamus convivarum turbam Locus
68쪽
ergo citatus non satis lucidus est et mendum lator credo in vocabulo die. Circumscriptionem, definitionem quaerimus substantivi turba, ut sciamus qua de turba narret auctor, quam definitionem invenimus in sponstaliorum. Quid nunc sibi vult ablativus die Nihil, sed suspicor pravo id traditum esse proditi quod vitium saepissime legitur in libris sa Augustus diu vexatus est. Quid sit mari disertis orbis nobis explicatis sollius Lib. II cap. 63: Nam qui fertur et raptatur, atque huc atque illuc distrahitur, is emiri proprio dicitur '; unde patet eum, qui reVera vexatur non breviusculum alibuod tempus, sed paulo diutius per turbam impeditum
Conferantur praeterea Claudias improba verba in lepida, apud eundem Gellium, narratione, Lib. X. cap. 6 ubi sic ultima verba legimus: Sed utinam, inquit, reviviscat frater, aliamque classem in Siciliam ducat, atque istam multitudinem perditum eat, quae me male nunc miseram con-τ aviti
Id autom do Augusto tradit Suetonius: Non hoc dis primum in turba exatus est minime, verisimile est id si iam saepius accidisse, sed grandis iam natu quondam tam diu vexatus est ut tandem eum huius rei pertaesum sit, qualas causa decrevit non amplius frequentare dies sollemnes Auctorem ergo scripsisse puto in urba quondam sponsaliorum diu τ αι-. p. 54. Antistitis Labeo Senatu lectione, cum irvirum legeret, M. Lepidum hostem olim eius et
69쪽
tunc mulantem legit, inter gutusque tab eo an essent alii digniores, suum quemque iudicium habere respondit Denuo venimus ad locum de quo fuso disputaverunt viri docti. Consontiunt omnes fors interpretes hic particulam an
scriptam esse pro annon Nostra quoque aetate, in recentissima Vitas Augusti oditione, quam curavit vir doctissimus E. S. Shuchburgh Cambridge, 896. , legimus in prologomenis, ubi pauca mons editor do Sustonii scribondi ratione: ἡfor annonis has anV. Sed nullus alius in Suetonio occurrit locus, ubi sic loquitur et firmiter nego ex unius loci exemplo officero aliquid licero do scriptoris stylo Monent et Veteres et recentiores interpretes: An saepe dici pro annon, ut αρα pro ἄρ' οὐ et encliticon in pro nonne non ignotum est et patet . . e Ciceronis loco De officiis, Lib. I. c. 15 5, ubi legimuS: Quidnam .... acore debemus 3 An imitari agros fertilos 3 ras vix hic locus probare potest quod volunt docti, nam ipse est dubius et corruptus. Uulgata corto hic omittit non, sed plures iam codices aliam praebent lectionem, quorum auctoritate nisae, vetustiores quoque editiones, dico Ascensii, mesolatii, Oliveti, Ernestii, inSeruerunt non, quam lectionem nostro saeculo retinuit C. Boior lapsiae 1820ὶ Revera parum apte hic locus comparatus est cum Suetonii loco, varia enim variis locis a rantur, Variaque quaeruntur. Ea autem et multa alia, quae in annotationibus commentariisquo tractavorunt viri docti silentio praeterire possumus, quod minus ad rem faciunt. Id unum quaerendum est Si
70쪽
Verum est an dici posse pro annon Sequiturn ex ea re an prorsus idem valere atque annon Mimime. Habent et semper habebunt varias significationes, quam ob causam credo non licuisse Suetonio scribere an pro annon.
Augustus interrogavit absonom et dixit, aut Suntne adii digniores' aut Nonne sunt alii digniores', quae permultum inter se differunt. Si Augustus dixit: An sunt alii digniores' ironice locutus estis eius orba idom significant atque id, quod sic per irrision0m dicendum est: Scilicet non sunt alii digniores' usi: Is nim videlicet prae caeteris dignus fuit, quem legeres.' Si tamen rogavit: Nonne Sunt alii digniores γ' insolenti quadam superbia locutus est. Inest
illis in verbis magna acerbitas, quae viva tantummodo Voce exprimi potest. Haud dubie utraque interrogandi ratio ostendit principis iram, sed variis modis, sive ironice, iV Superbo et amare. Eligendum igitur nobis est, utrum malimus,
utrum credamus. Pro certo habeo non scripsisse auctorem an pro annon
optime si notum est discrimen inter duas has locutiones. Ego autem credo Augustum rogavisse: Nonne sunt alii digniores Magis hic locum esse acerbitati, superbiaeque, quam ironiae persuasum habeo. Audit princeps nomen inimici ac statim evomit iram Subito surgens clamat Verba amara, non cogitat, non urbane sed indignabundus loquitur. Restituendam ergo censeo lectionΘm an non.
Qui autem putant Augustum ironice verba fecisse, ii lectionem an retinere debent, sed haud dubio textus traditus Oxplicari defendique non potest tamquam exemplum styli Suetonio proprii.