Epistola ad Car. Frid. Hermann de C. Lucillio

41쪽

cognovissem, praeterea constaret, librum norim praecipue in orthographia versatum esse, maxime consentaneum arbitrabar esse, ad harum rerum notitiam Lucilii Fornicem spectasse. Itaque fidenter scripsi et non libri titulum Fornicem fuisse existimavi. Quae ratio tibi omnino non satisfecit, falso primum animadvertenti, non libri titulum orthographcam constare, qui multum abest ut verus sit; tum neganti in vocabulo fornix quidquam, quod ad orthographiam reseratur, inesse. Hoc Verum esse assentior; quamquam, quam parum hinc probetur, nihil fingi a sacetissim poeta potuisse, quo rerum mere grammaticarum, nec poesi accommodatiorum quam lectorum voluptati, levaret satietatem, sponte cuivis intelligitur. Sed alia item objicis. Quippe ais, pari jure me potuisse non libri argumento adscribere, quae apud Arnobium de rhetorica et dialectica sequuntur, atque adscripserim, quae Fornicis mentionem praecesserunt ad grammaticam pertinentia. Equi- dena insipide me facturum fuisse existimo nihil enim eorum, quae Post memorantur ab Arnobio, apud Lucilium in nono exstare video nihil de constitutionibus, quae sunt in litibus, de causarum et dictionum generibus, degenere ac specie, nihil denique de oppositi et contrarii diserimine. Contra vero Verborum per tempora declinationis exemplum habeo IX, 14: Forsit aqua et ros Dyervi nune, ero et ad annum,

et duplex aliud nominum per casus declinationis, IX, et , reserendumque eodem, quod Quintilianus , 13 Lucilii praeceptum memoravit, quod quia pluribus expli-

earetur versibus, quaeri in non libro jussit. Neque a baras voces frustra quaesierint Arnobi aequales a Lucilio reprehensas quamvis quod indicio esse posset se. 13: Porro henopodas, te linopodas lyehnosque

42쪽

Diaimu σεμυως αυτ pedes lecti atque lucerna a libentius omittimus, quippe macrobio ad primum, non ad uomun relatum. Nihil tamen obstat, quominus in longiore libro exempla voeum barbararum exstitisse credas, etiamsi in pauculis ea fragmentis monstrare non liceat. Neque enim immemorem esse par est Quintiliani I, 5 Lucilium memorantis, qui Vectium uscorum, Sabinorum et Praenestinorum sermone utentem insectatus sit. Praesertim

vero hic memor Isidori verba, p. 174 laudata: Fiunt praeterea soloecismi ex plurimis modis. Nam Lucilius

centum genera soloecismorum dixit, quos omnes itare

potius quam sequi debet, qui regulam recte loquendi i nere studetin Atque his jam accedat Pompejus de a barismo p. 30 Lind.), cujus me memorem fecit O. Iahuproleta ad Persium p. XXII: Lucius autem dixit centum soloecismos et enumerat omnes Exstat liber ipsius, dicit illud et illud; nam ait sic: Addo soloecismo n genera atque vocabula centum, et currit pereurrit Lind. ipsa voeabulis vetabus scriptis arte, et hi numeravit illa omnia. Interim iste breviter strinxit , Lucius hic Ialino primum incertus poeta grammaticus visus est idem tame p. 407 haud amplius dubiatavit, quin comparat Isidori loco, Lucilium scribendum

esse censeret. agni autem momenti Pompeii verba sunt, quippe quaera erit, quantam jacturam secerimus, quibus liber ille Lucilii satirarum nonus ereptus Sit, quem Vere thesaurum grammaticae disciplinae haberi par est. Pra terea vero vide, quam illa apud Arnobium: quia numerosum et instructum compositumque sermonem aut ipsi vos nostis esterre, aut incomptus cum fuerit, scireyn optime explicentur ex eo, quod vetus interpres ad Hor. Sat. I, 10 50 indicat, in nono emendasse Aeci carmiua

43쪽

35 Lucilium. i. disp. mea p. 90 170 180. Nam si quis

eas Lucilii emendationes et accurate animadvertisset et prope memoria obsignata haberet, facile is incompositae orationis vitia invenire et scire sibi videbatur facile idem efferre compositam se posse arbitrabatur. Patet igitur, li.iee eximie quadrare, nec credo opus esse, ut tecum Fornicem Luellii et Pomponii Marsyam ab Arnobio memoratos putemus esse propter liriguae rerumque expositarum obscuritatem. Nam quod arsyam Atellanam fabulam fuisse contendis, nimium fortasse est quippe praeter hunc unum A nobi locum nullus adhuc in antiquis libris iuventu est, qui nos docere possit aut cujus Pomponii pus sit habendum, cum plures memorentur apud mede heri Grisph. rv.

p. 1440 sqq. et uncis subb. Atei p. 94, aut quale

opus fuerit. Nolo tamen hic reticere, etiamsi ceteris non probetur, quid conjecerim. Persius enim, postquam Sat. I, 11 sqq. Lucilii et oratii scribendi libertatem attigit, quaerit:

ssse tamen infodiam vidi, vidi ipse, libelle; Auriculas asini quis non ah sep Ad hunc laeum schol. apud Iah p. 275): Μidae bistoriam tangit, quae talis est: id rex Lydiae fuit, cognitor adhibitus amarsya et Apolline decertantibus inter

se, quorum audita cantilena praeposuit arsyam. Iratus Apollo damnavit ejus stultitiam auribus asininis, quas ab omnium aspectu corona imposita prohibebat. Dum tonderetur autem a suo liberto tonsore, metuens hoc ab eo divulgari, ei poenam imposuit. Cum silentium quoque intra se continere non posset, scrobem secit et ita, quod viderat, intus narravit. - , Exstat autem apud grammi ticos libri mentio, 'uem Pomponius Secundus misit rad

44쪽

Thraseam, eum, de quo praeclare ali in ad Pers. p. XXXVIII sqq. egit. Is Paetus Thrasea vir mast nanimus, sanctissimus, mansuetissimus suit sequebatur Stoia eorum disciplinam et Catonis Uticensis imitandi studiosus erat idemque Persium summe dilexit ab eo inde tempore, quo juvenis jam adultus atque philosophicis studiis jam paulum corroboratus, quantam de se spem suscipere liceret, viro gravissimo probavit. Qua de re scriptus sit ille Pomponii ad Thraseam missus liber, nesciri ait Iahn. Fortasse Pomponi Marsyas, ab Arnobio sol memoratus, intelligendus erit; qui si libri titulus suerit, Neronis tempore a Pomponio scripti, non mirabimur, tragoediam sui Se quam is quo nomine ab Arnobio eum Lucilii Forniae memoratus sit, prorsus ignoremus. Fornirem autem e ker optimi libri titulum habuit, in eo SchonNehum secutus, ut ipse tradit p. 247. me viri illi secerunt, quia, ganeum significari eo vocabulo putantes, septimo libro de re meretricia actum videbant. Quod inconsideratius et levius est: nam libri non D. 20: Si nihil ad Deiam et solum lupa prosecturumust,

Nummi opus atque assis de re simili sermonem suisse Videmus, licet non plane e tum esse arietas lectionis monstret: nam codices Nonii varbant inter librum etarum et nonum Universe autem, quam

incertam rationem musa in fragmentis disponendia secutus sit, quamque infirmo fundamento utatur, qui musianae distributionis ordinem in singulorum librorum materia per scrutanda sequi velit, indicabimus, iurum septimum et octavum exempli causa adhibentes Sequemur musae editionem atque ea ramenta, quorum ex Nonio certus Videtur esse locus, omittemus. Adhibui editionem a. 1614,

quacum facit Gerlachi, nisi quod VII, 2 Virg. lib. VIIII

45쪽

: Thabet, et Ompon. Luc. lib. VIII collatiorient cod. m. Gueueis in Gudian. n. 218, et uel ling. lat. a. 1602. Liber VII.

Liber VIII.

Patet inde, obscoena quaedam etiam ad librum nonum pertinere potuisse, quibus addo libri X se. 14. Cettius enim hoc ad VIIII, quam ad I reseretur. Nihil autem prorsus indicii superest, unde conficiatur, quid titulus fornix significaverit tam enim fornix Fabianus, quem ego significari suspicatus sum, quam lupanar eo declaratur. Nec sane quis, comparata oratii satira secunda libri primi eum Luciliani satirarum libri septimi fragmentis, ubi invenerit Horatium s. 45 dicentem: quin etiam illud A edit, ut euidam uates audamqua alacem Amaterent ferro et dixisse Lucilium D. I. Rano δέ vult mala ha/ere, ulciae pro Meler ejus natam sumi homo Samiam, sibique illis telo Hastarit aulam uatesqua una amputat am os ubi porro cum versibus Horatii 116 sqq. Tument tibi quum insuina, num, i

46쪽

Ancilis, aut verna est praesto puer, impetus in quem Continuo sat malia tentigine rumpi

contenderit Lucilii si . .

Dixi, ad principium venio, eiulam aqua vir amUxorem eaedam potiua, quam aurem egomet mei

ubi tandem animadverterit, ejusdem Horatii satirae versibus 30 sqq. fornieta mentionem sic fieri:

Contra alius nullam nisi olenti in fornie stantem. quidam notus homo quum exiret fornice, maere

irtute esto, inquit aententia dia Catonis: non facile quis, inquam, ea attendens, sibi statim ceterisque persuadeat, satis hinc argumenti eapi posse, ut contendamus, sua hausisse Horatium ex Lucilii Fornice et constar in septimum librum debere ea Lucilii fragmenta, quae in eo argumento Versari videantur. Haud nego fieri potuisse ut, quemadmodum Horatius magis de industria pericula et dissicultates enumeret, quae manent eos qui matronas tangere velint, sic Lucilius sustus persecutus sit lupanaris lentis incommoda et damna, atque ut Cupiemnium inscriptam invenimus Horatii satiram a Cupiennio matronarum Sectatore, ita Fornix commodus fuerit Luciliani libri titulus; verum huic suspicioni, cui praeter σο δυυατὸν illi fundamenti subest, obest, quod primum fragmentum tam ad librum optimum quam ad elavum resere possit, idemque titulus non magis septimo quam octo et nono con eniat, hoc quippe commune habentiabus, ut fragmenta ejusdem generis similia contineant. Quapropter malo adhaerere Arnobio, et Forni est in libri noni titulum suisse existimare, sive is ad lupanar, sive ad a cum publicum pertinuerit. His jam expositis, neminem futurum arbitror, qui me modum excessisse in quaerendis et constituendis librorum

47쪽

titulis contendat. res enim antiquitas probat, ceteros commentitios habere praestabit. ii vero ut nimis credulus orthographiam titulum libri Luciliani agnovisti, ita inaudita incredulitate rejecisti Deorum onestium et Col*ram Assentior tibi equidem, verba Lactantii sic explicari posse, ut tu mavis, de singulari libri primi loco, ubi Deorum concilium descriptum fuisse aecepimus, quum iamiliter Velin Longus scripserit, apud Luellium legi in

pravoritione per Quin sententiae tuae favere videtur, quod animadvertimus, Lactantium, qui aliquoties Lucilium memoravit, sere semper rem, de qua agatur apud Lucilium, nusquam librum satirarum cum numeri nota designasse.

Cff. nati Dis V, 9, 20 V, 14, 3. VI, 5, 2 18,6. I, 22,

13 Epit ad Pensad 22. Verum tituli suspicionem, bis movit, quod duo alios memoratos inveniebamus haud ambiguae fidei, omisem et Collyram quo minus dubitavimus, quin Deorum onestium, quem titulum habere Lactantii locus non vetat, tertium agnosceremus. Quod vero tu Collyrae quoque inscripti libri sidem auferre studuisti, quanti sit, videamus inmorasti editionem inutiani a. 1486, ubi scriptum: ompono a librum Meilii Sextus iarimus coli a inseribitur. His comparantes, quae in Auctario Veteris commentatoris, ara tauquio editi, p. 689 admor. Od. I, 22, dum meam anto Lalagen notata invenimus ut e carmen in Lalagen amicam, ejus es, 4- tum nomine. Sic et liber uellii erimus sextus Col*ra inaeribitur, eo quod de Collyra amica sua scriptus sit, apertum est, quomodo, Vocabulorum syllabis demtis, istiusmodi lectiones oriri potuerint nec dissicile jam erit inventu, unde alia laetio prosecta sit: compono se librum Lalagen ita liber Sex. Decii Collyra inscribitur eo, quod de Collyra amica scriptus sit. i, Hic enim quum omissum

48쪽

sit Liaeuia nomen, intelligitur, librarium, quum haec literariim compendia invenisset: -- --- eant Laia

iis sic usum suisse, ut aliquam sententiam inceret. 1 disp. mea p. 35. Nec quisquam, credo, offendetur eo, quod eum lyri moratii carmine satirieum Lucilii omparatum sit quasi vero veteribus interpretibus minor quam pictoribus atque poetis quidlibet audendi potestas fuerit. Recte autem tu animadvertisti, Arnobio, qui Fornicem Lucilianum solus memoravit, Lactantium et Porpi,yrionem, qui reliquos duo prodiderunt, aetate suisse juniores minus recte, omnes titulos a grammaticis esse Prosectos, neque ab ipso Lucilio originem habere potuisse. Quid enim obest, quominus sic statuamus Negasti, satis aptos titulos tibi videri, quibus binae ingentis operis partes designarentur, cum initio tantum operis eorum concilium descriptum esse constet, nec verisimile sit, in canenda Collyra diutius poetam occupatum fuisse. At eadem difficultas erit in existimandis ceterorum librorum titulis, quorum singulorum argumen tum non simplex sed varium fuisse in disquisitione de argumentis docui quae varietas quanta esse debuerit in Luciliano opere, eo melius intelligemus, quo mobilius eius ingenium suisse, quoque minus curae in seribendo atque elaborando posuisse eum cognoverimus. Quodsi igitur mianoribus partibus tituli non convenisse omni ex arte censendi sunt, ausa non est, cur ab utriusque partis exordiomniversam partium titulos eligere poetae non licueriti Nee minore quis jure suspicetur, Fornicem a grammaticis postea libro non titulum datum suisse, ut primo et sexto datam eos, qui horum librorum propria argumenta d signarent, praefixerunt. A edo ad viaeolarem librorum formam, quam tu et

49쪽

Becker attigistis. Visum huic esse cognovi, Lucilii libros nonImlIO a προσφωνήνει esse appellatos, cujus generis

quatuor invenit, Aelio Fundio Albino et Caelio, singulis singulos inseriptos. Itaque contendit, vel priorem librum, Vel partem operis priorem, totum Aelio Stiloni dedicasse Lucilium, eundemque quintum eius partis librum sertasse Albino, quartum decimum Fundio, aliis alios jam ante inscrimi , intactos sivisse. Ac recte quidem de Aelio ille udia cavit, Lucilii versu usus, qui est in Rhetoricis ad Herennium IV, 12, ubi ros commodissime ad rerum sarraginem,

quae prioris partis esset, reseruntur. Incautius ver ad

librum quintum pertinere censuit Albini mentionem; nam p rSu neScimus, quis amicus fuerit, quem negligentiae in se visendo acciis ivit Lucilius. Quae supersunt ejus libri fragmenta non indicant, descriptionem quandam virtutis e comprehensam fuisse; nam illa ragmenta, quae p. 172 ad librum quintum referri posse putavi, retuli suspicione ductus quam ob rem nihil inde conficere nobis licet, quo pateat, in definienda virtute eo loco versatum esse poetam. Nullus autem videtur aptior locus inveniri posse, quam qui est libro sexto decimo, ubi se Fundium vi tute delectatum iri, ubi strenuior illicus evaserit, declarans, virtutis commendationem sponte additurus videtur.

Ad hunc lacum tu monuisti, Fundium villicum esse non potuisse, quia parum hujus conditionis homini gentile nomen conVeuiat. At gens Fundia prorsus in annalibus Romanis ignoratur, neque igitur credibiIe est, Fundium quendam Albinum a Lucilio significatum esse, quem virtutis admonuerit, quemque modo gentili nomine Fundium, modo sa- miliae Albinum appellaverit. Talia commenta quia nihil prosunt, malo iis abstinere et ex te quaerere, num Gallonii et Granii praeconum nomina, ut Fundii , gentilia suisse

50쪽

censeas. Ilium autern egregium de virtute laeum, quemas librum vigesimum quintum p. 239 reserendum esse censui, ad librum quartum, ubi de simili argumento actum suisse docui p. 193, tutius reseremus. Nam admonuit

me O Gah in proleta ad Persit editionem, p. LV cf. p. 157 imitationis Persianae Sat. III 66 sqq.

Discite, o miastri, si auacta conssciae rerum.

Quid sumus et quidnam vietur gignimur Miastui datum, Me metas qua mollia sexus, et inde pQuis modus argento quid fas optare qu/d asper Utile nummus habet patria earisque propinquis quantum elargiri doceat quem te eua esse frit, et humana qua parte loeatu ea in repPartim Persius expressit, quae Lucilius ad Albinum scripserat. ertiam autem satiram Persius e Lucilii quarto libro quum dicatur transtulisses disp. m. p. 126), probibile est, hinc eum petiisse quae ad rerum causas accommodavit. Quare

cur Iahno p. 143 displicuerit, libri quarti reliquiis Da

mentum illud accensere, non video; nam versura pariter dictum esse patet virtutem videant, intabescantque relicta. Praeterea oriunctus esse potuit totus ille de virtute locus apud Lucilium cum iis, quorum fragmenta non amplius supersunt; quae tamen mere schesiasten potuerunt, ut illa a Persi expressa existimare emi haec susius tractare hujus quidem loci non est Quocirca, quum mulla causa sit, cur apud Priscianum alteram odicis lectionem

in XI cum Bechem p. 251 probabiliorem habeamus altera, qua in XVI Fundius compellatus a poeta dicitur,

nec Vero necesse sit, tecum Fundis personam a illis distinguere, adhaerere iis poterimus, quae antea monui, nisi quod probabilitatem secuti Albinum in quarto libro, non in quinto aut vigesimo quinto, Lucilio compellatum