장음표시 사용
311쪽
L et set est animal bipes rationale quae cum universalis notio sit, tum imaginabilern sensibilemque esse rem nullus ignorat, quod illa non imaginatione, Vel sensu, sed bationali conceptione considerat. Imaginatio quoque tametsi ex sentibus visendi formandique figurassumsit exordium, sensu tamen absente sensibilia quaeque collustrat, non sensibili, sed imaginaria ratione judicandi. Videsne igitur, ut in cognoscendo cuncta, sua potius facultate , quam eorum quae cognosciti tur, utantur Neque id injuria nam cum omne judicium judicantis actus exsistat, necesse est, ut suam quisque operam non ex aliena, sed e propria potest te perficiat.
uondam portis attulit Obscuros nimium senes,
homil. I . in priorem ad Timoth. sed opponit ei ac praefert aliam veriorem. ex acris depromptam tabulis Verba Aurei oris illius haec sunt, quae e Sacris Lectionibus suis haud prava et mihi gratii catus est C. Rit tersitusius:
Tamen in ginabilem sensibilemque rem esse. Non video causam cur doctis simi Belgaruin I. Lipsi bonum cod
cena non audiam: tamen imaginalem sensibilemque ea notione qua non solum
Porticu . In qua Athenis Zeno Citticus , Stoicorum princeps , primua docuit. Unde a Syx, hoc est,porticu Stoici appellati. m. a. i. Senes. Zenonem ejus sectatores Stoicos Is enim, recedens a veterii cademiae decretis , Alim ait Cicero l. Academ. Is tribuebat, quod ο-
lis ideatur non quod omnia qua essent in re comprthcnderet .sed quia nihil quod ca-ι re in eam posset, relinqueret quodque natura quasi normam scientiae: principium sui deii set, unde postea notiones rerum munimu imprimerentur. ἰ quibus non princia
312쪽
corporibus ' extimis Credant mentibi imprimi,
Ut quondam celeri stylo Mos es aequore pagina
nultis habeat notas, Pressas gere litteras.
pia fulum, scd latiores erumdam ad ration m
inet niendam viae repertuntur. Veteris ve-
ab Academiae principes, Socrates, Plato Speusippus, Theophrastus, Aristoteles aliter senserant : Tertia , inquit idem, ibit sphiae pars, quae rat in rationi. m. 4s end , sic tractabatur ab in frue uamquam orirctur af sibus , tamen mutis judicium et ritatis in f rem olebant esse e/um jud flamcensebant idoneam chi crederitur , quia olaxe meret id quod uempe isset , simplia Multis modi, tali quil t. Et paulo
post , Sensus aut m omnes beles tardo esse a bitrabantu per pire u ον nodo res eas cruarius cla tonsi 2 de rentur. Et infra, Itaque hanc omnim partem rerum vinabilem appeltabant i cientiam autem ni quam esse censebant nisi uisnimi motionibus atque rationibus. Mens
qui dein sensuum ministerio singularia cognoscit, deinde ex singularium ετ - αγῆ induc Iioue Universilia viritia con uituit. Cum quis Socratem videt, inquit Themistius Posterior libro I. et ἐροῦ α ι τύ s, et ou se in ei
singularium principia oe cases inensiusfuntiassumptio ver Unizersalium ex singularibus , int Pereo su in is opus es. Ita ut quicquid per sensus discitur mentis νεργεια tribuendum sit, non ipsis sensuum imaginibus, quas ipsa creat, non ipsae ullo modo in animam agunt. Unde recte de ea dicitur , ῆς ορα γῆς
εκ ου ει τα - 4ιAM , κωφα ε τυφλά, Hens vivet, mi audi catera ero, ut d re caeca sint. Idem. Et et . On s. 'o imo Cicero vocat, νοία ea προ λῶμα Stoici. Idem. Extimis. J Exterioribus, hoc est, quae videntur, audiuntur, palpantur, idem
313쪽
'uae vis singula roseisit, ut quae cognita ividit Z ua divisa recosilit,
Alternumque legens iter Nunc summis caput inserit,
Et paulo post: Guandoquidem peculum , quodcunque
Res tibi, ponden simili forma atque
De speculis multa congestitu. Meursas. Vide etiam ac Pontanum ad Eclog. . Virg. Nic. R gestium adit, dri Fab. 6. De iisdem quid sius erit Socrates tradit Laer lib. .: Apulejus Apolo
άλλως πολυπο- ἐς κινῶ-- Hujus oscium multa unire infinita terminare , quod Plato at, termino concludere. Disidit in componiique pluribu modis convariat atque commutat, omnino agilis, permobilis natura μου deprehcnditur. Vallin.
Nunc summis caρη inserit J D. Au gustinus, seu quisquis auctor est , lib. de spiritum Anima cap. I. Et sicut luna crescit, deficit, caria vicisitudine commutatur, in id tamen quo fuit quadam perficta noetita: se restituit. Sic mi c
cis ut summis inserit, nunc decidit in inmmis, nunc si e insereni bi eris falsi edarguit modo ad corporalia , egenda ιμ- thur, o lociternis rationibus in. ciendis vel consul dis adhaerescit. Quo in loco cum ipsissima Boetii verba referantur, minime dubium est hunc Tractatun D- Augustini non esse Nec obstat qubstitualiter ouaedam mendose legantur, omnino enim χ, bendum est domit iis iis Ma bH Desidit in infima
Mens, cum res λη, materia inhaerentes considerat, quod ubi sensius ministerio, fecit, sis, labentem eas notiones ,r usibi, a iocinanti intellectu discernen i quid verum, quid falsum sit. Neque furtum uit modi hic tantum deprehendas, sed c cap.xxxvi i lib. Meditationum, qui ejusdem magni viri nomen falso praefert, his verbis, In hoc enim magu hi ι vilia diluvio, ubi circumstantibus a tarnu, λοci P. s. Ubi expressit qui ἱ- aliis auctor est, hunc Boetii locum ex lib. i. Consol. Itaque nihil H quod admire e .s in hoc vitae salo circum antibus agitemur cestis. Unde idem qui superius error admissus, dum prostio, lituom scriptum est neque cnim vitae diluvium, aut Ocε , habere dicitur neque re- die procella circumstantes hic vocentur. quod tamen ex mendosis Boetii codicibus excerpserata ut nunc quoque in
314쪽
Longe caussa potentior, uam quae materia modo pressas patitur notas.
Praecedit tamen excitans, Ac ire animi movens,
Vivo in corpore a D. Cum vel lux ocu erit, Vel o auribi in epit:
rauas intin secies tenet, Ad moti simileis vocans, Noli applicat exteris, Intror umque reconditis Formis miscet imagines. P V. Quod si in corporibus sentiendis, quamvis assciant instrumenta sensuum forinsecus objectae qualitates, animique agentis vigorem passio corporis antecedat, quae in se actum mentis provocet, excitetque interim quiescenteis intrinsecus formas: si in sentiendis, in quam corporibus animus non passione insignitur, sed ex sua risubjectam corpori judicat passionem, quam to magis ea quae cunctis corporum affectionibus abs tuta sunt, in discernendo non objecti aeXtrinsecus sequuntur,sed actum suae mentis eXpediunt Hac itaque ratione multiplices cognitiones diversis ac differentibus cessere substantiis Sensus enim solus cunctis aliis cognitionibus destitutus, immobilibus animantibus cessit 'quales sunt conchae maris, quaeque alia a is
si ales sunt concha. Solinir c. f. lost, ut tu inter se ulos, aut in m. rinos Pisiantium instiliau timcni cohesbae inde iis iis o plurimum desiles Dit si Zm.
315쪽
videtur affectus Ratio vero humani tantum generis est, sicut intelligentia sola divini quo fit ut ea notitia ceteris praestet , qua suapte natura non modo proprium,sed ceterarum quoque notitiarum subjecta cognoicit. Quid igitur, si ratiocinationi sensus imaginatioque refragentur,nihil esse illud univcrsale dicentes, quod sese tueri ratio putet 'quod enim sensibile, vel imaginabile est, ' id uni versum esse non posse aut igitur rationis verum esse judicium , nec quidquam se sensibiles aut quoniam sibi notum sit plura sensibus, imaginationi esse subjecta, inanem conceptionem cis rationis, quae quod sensibile sit, ac singulare, quasi quiddam univcrsale consideret. Ad haec, si ratio contra respondeat, se quidem de quod sensibile quod
imaginabile sit in universitatis ratione conspicere illa vero ad universitatis cognitionem adspirare non posse: quoniam eorum notio corporaleis figuras non possit excedere de rerum vero cognitione, firmiori potius, perfectiorique judicio esse credendum. In hujusmodi igitur lite nos, quibus tam ratiocinandi, quam imaginandi etiam, sentiendique vis inest, nonne rationis potius causam probaremus Z Simile est, quod humana ratio divinam intelligentiam futura, nisi ut pia cognoscit, non putat intueri. Nam ita disseris, si quae certos ac neces arios habere non videantur eventus, ea certo eventura praesciri nequeunt. Harum igitur rerum
nulla est praescientia, quam si etiam in his es creda mus, nihil erit, quod non ex necesitate proveniat. Si igitur, uti rationis participes sumus, ita divinae judicium mentis habere possemus , sicut imaginationem sensumque rationi cedere oportere judicavimus, sic divinae sese menti humanam summittere rationem 1 stissi-
316쪽
stissimum censeremus. Quare in illius summae intelli
gentis cacumen, si possumus, erigamur illic enim ratio videbit , quod se non potest intueri ' id autem est, quonam modo etiam qua certos exitus non habent, certa tamen videat, ac definita praenotio neque id sit opinio , sed summae potius scientiae nullis terminis inclusa simplicitas. M V. uam varia terras animaliapermeant uris Namque alia extentosunt corpore 'ulveremque verrunt. Continuumque tralunt vi pectoris incitata sulcum Sunt quibus ' alarum levitas aga verberetque ventos,
Et liquido longi patia aetheris natet volatu,
elutri eis campos transmittere, vel ubires as. uaeiariis ideas licet omnia disic repare formis, Prona tamen acies hebetes alet ingraet are sensus. nim
Istic enim alio id sit. Manilius lib. q. rasa eri ne quare Modum , sed croice
suas ratio, non pondus habet ratio Omnia: incit.
Ne dubites hominici ci nos credere 'visus. Idem. Id aut most, quonim nodo. IIS. Ritters h. omittit voculam autem Idem.
uuam ahiis. Alcimus Avitus lib. De Orig. Mundi:
Protinus iis varias animalia multa figuras
Surgunt acuum discoryunt bruta per νο m. Ic em. Coutinuumque t ahunt. 4 Serpentes viperas intelligit Sera in Herc. Iur. de id no in serpentem mutatos. 9J.
spicatas aculeis , aut pcdum celeritate libera , aut elatione pennarum. Videri Arist.
vergere in t erram cesse β. Val lin.
317쪽
H botes ali ingracare si us J De Triuis animalibus Macrob. in Somn. Scip. lib. I. cap. 4. Siqud ni is imili. udinem rationis mita ur, non ratis fidmemoria e memoria non il a ratione mixta, sed quae hebeti incis pensivum quin
Unica g ns hominώm min. Felix ipsi praecipuε ο mis nostra pulcritudo Dium fatetur arti com , siatus odiis,
zustus erectus, culi in summo, elut in si e cxl constituti. 4mne ccte i sensius velutio arce compsti Praeclare astantius i. a. Div. Instit. c. I. arcns en nos ride Deus unus blus cum sereret huem n in , id j , animal in t j rationis capax , eum zer ex humo subi varum ad contemplatiourm fui artificis erexit quod prime ingeniosus Poeta gnavit Pronaque cum jecient animalia celerator mos homiis sublime desilit, calumque i- de eL D, e ctos ocis ora to ere Utilius. Hinc utique ιι θωπον /aeci appet runit,
Contentus manet, 4 Ams . Atarur in alto,
Cognatumque sequem corpMi e quaeruinostris. Idem. Celsum cetat altius cacumen. J Eam plantam intelligere credas,quam sic de
aliunde ἀνθρώπου et non , quam ζ ἀνι άθρειν, s. o. m altum, de ductum est. V in L Fecto stat corpore. J Cui sis status a tionem hanc pulcherrimam reddit Aristoteles de par animal in v. an. X. τ ο φυα αυτ έαο εἰν m
tura atque subflaurici di ina est Officium autem di in t i. intePigere atque sit Ge. quod nonfacile corporis ni si,
a te; et pondus enim tardiorem irmon: em , 'sensum c munim. Idem .
318쪽
omne quod scitur, non eX sua, sed cecomprehendentium natura cognoscitur, intueamur nunc quantum fas est, quis sit divinae substantiae status, ut quaenam etiam scientia ejus sit, possimus agnoscere Deum igitur aeternum sie, cunctorum ratione degentium commune judicium est. Quid sit igitur aeternitas, consi deremus. Haec enim naturam nobis pariter divinam, scientiamque patefecerit. Eternitas igitur est, inter
minabilis vitae tota simul tersecta posiesito quod ex
Collatione temporalium clarius liquet. Nam quidquid vivit in tempore, di taesens a praeteritis in futura procedit nihilque est in tempore Constitutum , quod totum vitae suae spatium pariter possit amplecti. Sed crassi num quidem nondum apprehendit hesternum vero jam perdidit. In hodierna quoque vita non amplius vivitis, quam in illo mobili transitorioque momento. Quod igitur temporis patitur conditionem icet illud, sicut ' de mundo censuit Aristoteles, nec coeperit Umquam esse, nec desinat, vitaque ejus cum temporis infinitate tendatur, nondum tamen tale est, ut aeternum es jure credatur. Non enim totum simul infinitae licet vitae spatium comprehendit, atque complectitur: sed futura nondum transacta jam non habet. Quod igitur interminabilis vitae plenitudinem totam pariter
Sequitur suam mhra deorsum. I de Coelo. Vallin At si generis memor a uix hi se ita corpora si cum
319쪽
comprehendit, ac possidet, cui neque futuri quidquam absit, nec praeteriti fluXerit, id aeternum esse jure per hibetur idque necesse est, de sui compos praesens sibi semper sit stere, is finitatem mobilis temporis habere praesentem. ' Unde non recte quidam , qui cum
Unde non recti quidam M aud unt visum Platoni mundum nec hastii initium temporis , nec habiturum esse dis ictum. Recte cum audiunt , a Crantore videlicet Plotino, Porphyrio, Iamblico,Tauro Platonico, Proclo, aliisque Platonicis,qui cum sempiternum esse mundum impie defenderent, impietatis patroci nium a Platone petiere. cum tamen non obscure sed indubitato Plato senserit, Mundum ortum efferi aliquando coepisse. In Timaeos quidem ubi de mundi procreatione agit, exerte pronuntiat: De quo priuium considerimus,quod in quasione de uniceps ante omnia inet stari debet utrumne simperfuerit sene nP generationis principii an genitum sit, ob aliquo principissumens exordium. Idprofecticer- Nitur, tangiturquρ, γ' corpus habet omnia ver)hi usmodi sensus moetent quae sensui rament, opinione pers inum ei cipiuntur hac vero talia esse constat ut gignantur genita sint quidquid autemgignitu , necessari ab aliqua causa gigni asseruimus. Et iterum micamus itaque quam ob cauom , generalion m rerum con scit, 2 4 comne quod cernimus Opifex ipse constit it. Et tertio eodem libro manc igitur habuit, inquit, ationem, .Ps Mundi mo
litorque Deus, ut unum opus tantum , a sue
per fictum ex omnibus totis a que disAE ocret Tauri veris, Procli, Apulcji, aliorum calumnias , qui ut Platonem pro ipsis stare probarent, varias notio-izes harum vocum ο=io seu comminiscuntur, quasi radiis quibusdam Plato dispellit,dum de molitione Mundi quaestionem proponens, Mundum eae eorum genere et Te quae oriuntur definivit quid autem per ortum intelligeret, ipse explicat utrum s per inquit,fuc se, ita ut prius sui inirium nudum habuerit , a verὸ 'rtumst ita ut ab aliquo tempora princi au- sse coeperit. Et ruri is ibidem e Tempus, ait, meta cum calo factum es , ut simul γgenerata simul etiam disso antur,si quando ulta eorum futura erat diffluti . Qitae postrema verba illud magis ex vero Platoni adscribi confirmant, tu lalia loca , sensisse Platonem Mundum quem ortum fatetur,4 a Deo conditum, non habiturum, ut Noster ait,desectum. Ego sane non denter eum purgem hujus culpae. Illud affirmo, licet voluntate potentia Dei putarit Mundum perpetuo conservandum, per se tamen caducum esse,i a Deo dissolvi posse, aperte tradidisse. In politico sane Mundus, inquit,
in contrarias partes vltν circumducitur, ut
se habere , atque idi permocre , omnium maxime dioinis naturis iis c netenit Corporis autem natura non hu us si ordinis.
to e sepit. corpo is tam n iactus esM udi s partu eps, unde ex non potis ut ipse iuomne tenipus sit mutationis ex ' rs. Et in Timae Daque Cy ob eam caussam, in pali, ab iis rebus numero pui uor , Mundi scorpus effectum , a co structum proportib-n , qua dixi, ex quo ipse si concordi quadam amicitia 2 charitate complectitur, atque ita apte coharct, ut dissimi nuri modo queat, nisii ab eo lim, a quies cossigatus. Haec Plato. Nos ut In principio creasse leum calum terram non ignoramus, ita divina voce edocti illud te iacinus: Cisclum terra transibunt , et e ba aut in
320쪽
audiunt visum Platoni, mundum hunc nec habuisse initium temporis, nec habiturum esse defectum, hoc modo conditori conditum mundum fieri coaeternum putant. Aliud est enim per interminabilem duci vitam, quod ' mundo Plato tribuit aliud interminabilis vitario tam pariter compleXam esse praesentiam, quod divinae mentis proprium esse manifestum cst. Neque enim Deus conditis rebus antiquior videri debet tem poris quantitate, sed simplicis potius proprietate nam turae. Hunc enim vitae immobilis prisentarium sta
tum, infinitus ille temporalium rerum motus imitatur; cumque cum estingere, atque aequare non possit,
cx immobilitate deficit in motum, e simplicitate priu- sentiae decrescit in infinitam futuri ac praeteriti quantitatem; cum totam pariter vitae suae plenitudinem nequeat possidere, hoc ipso, quod aliquo modo numquam esse desinit, illud, quod implere atqueCXprimere non potest, aliquatenus videtur annulari, alligans se ad qualemcumque praesentiam hujus cxigui volucrisque
momenti quae, quoniam manentis illius praesentiae quandam gestat imaginem, quibuscumque contigerit, id praestat, ut e se videantur. Quoniam Vero manere non potuit, infinitum temporis iter arripuit: eoque modo factum est , ut continuaret eundo vitam, cujus pie
I lat mundo tribu Quomodo omnia praeterita, praesentia dc futura, Deo praesentia sint, mundus Platonia ternus, loget Ioan . Grammaticus Phi Iopon in Proclum de Mundi aeterni a-te , in solutione prae sertim quinti ejus argumenti. Nulla autem Platonis sententia in quam foedius corruperint,in obstinatius defenderint veteres Platonis interpretesci seu quia eorum alii ita sentirent, seu ut Christianam fidem im- Pugnarent. Eorum signifer Ammonius
fuit, fidus alioquin ac illustris doctrinae Platonicae Tertor quem Zacharias dialogo cui titulus est, confutavit Ilo ejus discipuli Plotinus passim libr. suis . . quod mirum est , ne a magiitro dissentiret, fax illa fide Origenes; en ius errorem S. Methodius lib. - ., h ,ut est apud Photium ,redarguit. Deinde Iulianus quoque lib. de Sole. Hierocles in excerptis de Providemia apud Photium. Proclus in Theologia Platonica d apud Ioan Grammaticum Philop. dera indi aetern contra quem idem Ioan Gram scripsit Valgin. Id in pra nita quandam gestet ima-gmim. laeviculum est, sed longe melius quod in veteribus distis fagitante sententia ita edidi. Te n. Sicue