Consolationis philosophiae libri V Anicius Manlius Severinus Boethius ejusdem Opuscula sacra cum integris notis Joh. Bernartii, Theod. Sitzmani et Renati Vallini acced. Petri Bertii praef

발행: 1671년

분량: 399페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

nem sequentes, Deum quidem aeternum, mundum Vc

rodicamus esse perpetuum. Quoniam igitur omne ju dicium secundum sui naturam, quae sibi subjecta sunt, comprehendit; est autem Deo semper aeternus,ac praesentarius status scientia quoque ejus, omnem tempOris supergressa motionem, in suae manet simplicitate praesentiae, infinitaque praeteriti ac futuri spatia coni

plectens, omnia, quasi jam erantur, in sua simplici co

gnitione considerat. Itaque si praesentiam pensare velis, qua cuncta dignoscit, non esie praestientiam quasi futuri, sed scientiam numquam deficientis instantiae rectius aestimabis. Unde non praevidentia, sed providentia potius dicitur, quod porro ab rebus infimis constituta , quasi ab excelso rerum cacumine cuncta prospiciat. Quid igitur postulas, ut necesiaria fiant quae divino lumine lustrentur,cum ne homines quidem necessaria faciant esse, quae videant Num enim quae praesentia cernis, aliquam eis necessitatem tuus addit intuitu, Minime. Atqui, si est divini humanique priu- sentis digna collati, uti vos vestro hoc temporario praesenti quaedam videtis, ita ille omnia suo cernit

aeterno. Quare haec divina praenotio naturam rerum

proprietatemque non mutat, taliaque apud se praesentia spectat, qualia in tempore olim futura provenient: nec rerum judicia confundit, unoque sua mentis intuitu tam necessarie, quam non necessarie, Ventura di gnoscit Sicuti vos clim pariter ambulare in terra hominem dc oriri in caeso Solem videtis, quamquam simul utrumque conspectum, tamen discernitis,& hoc voluntarium , illud esse necessarium judicatis. Ita

igitur

322쪽

igitur cuncta despiciens divinus intuitus, qualitatem

rerum minime perturbat,apud se quidem praesentium, ad conditionem ero temporis futurarum. Quo fit, ut hoc non sit opinio, sed veritate potius nixa cognitio, cum exstiturum quid esse cognoscit, quod idem eXsistendi necessitate carere non nesciat. Heic si dicas,quod eventurum Deus videt, id non evenire non posse quod autem non potest non evenire, id ex necessitate contingere, meque ad hoc nomcn neces1tatis adstringas Fatebor rem quidem solidissimae veritatis, sed cui vix aliquis nisi divini speculator acceserit Respondebo namque idem futurum, cum ad divinam notionem refertur, necessarium pCum vero in sua natura perpenditur,

liberum prorsus atque absolutum videri. Duae sunt etenim necessitates simplex una, veluti quod necesse est omneis homines esse mortaleis altera conditionis, ut si aliquem ambulare scias, cum ambulare necesse est. Quod enim quisque novit, id esse aliter ac notum est, nequit. Sed haec conditio minime secum illam simplicem trahit. Hanc enim necessitatem non propria facit natura, sed conditionis adjectio. Nulla enim necessitas cogit incedere voluntarie gradientem, quamvis eum

tamen, cum graditur, incedere necessarium sit. Eodem

igitur modo, si quid providentia praesens videt, id esse

neces est, tametsi nullam naturae habeat necessitatem. Atqui Deus ea sutura, quae ex arbitrii libertate Proveniunt, praesentia contuetur. Haec igitur, ad intuitum relata divinum, necessaria fiunt per conditionem divinae notionis per se vero considerata, ab absoluta naturae suae libertate non desinunt. Fient igitur proculdubio cuncta, quae futura Deus esse praenoscit, sed eorum quaedam de libero proficiscuntur arbitrio: qua quamvis eveniant, exsistendo tamen propriam naturam non amittunt quae prius,quam serent,etiam

non evenire potuissent. Quid igitur refert non esse

323쪽

L I V. 26 necessaria, cum propter divinae scientiae conditionem modis omnibus, necessitatis instar, evenianti Hoc scilicet, quod ea quae paullo ante proposui, Sol oriens, gradiens homo, quae dum fiunt, non fieri non possunt:

eorum tamen unum prius quoque quam fieret,necesse erat exsistere alterum vero minime. Ita etiam quae

praementia Deus habet, dubio procul exsistunt sed corum hoc quidem de rerum necessitate descendit illud vero de potestate facientium. Haud igitur injuria diximus, haec, si ad divinam notitiam referantur, neces saria; per se considerentur, necessitatis esse nexibus absoluta sicut omne quod sensibus patet, si ad ratio nem referas, universale est si ad seipsum respicias, singulare. Sed si in mea, inquies, potestate situm est mutare propositum, evacuabo providentiam , cum, UMilla praenoscit, forte mutavero. Respondebo, Propositum te quidem tuum posse deflectere, sed, quoniam dc id te posse, & an facias, quove Convertas, praesen providentis veritas intuetur, divinam te praescientiam non posse vitares sicuti praesentis oculi essugere non possis intuitum, quamvis te in varias actiones libera Voluntate converteris. Quid igitur, inquies 'EX meane dispositione scientia divina mutabitur, ut Cum ego nunc hoc, nunc illud velim, illa quoque noscendi vices alternare videatur Minime. ' in ne namque futurum divinus praecurrit intuitus, δε ad praesentiam propriae cognitionis retorquet ac revocat nectat ternat, Ut egistimas, nunc hoc, nunc illud praenoscendi vices , sed uno ictu mutationes tuas mancias praevenit

atque complectitur. Quam comprehendendi omnia

sententia, sed litterula vitio foede deformata reformavi ex scriptis in alium bitum : propria cognitionis. Id meae fidei crede germanissimum esse, & salve quis tuis es Lector Te

324쪽

26 . CONsoLAT PHILOSOPH. visendique praesentiam , non e futurarum proventu

rerum , sed e propria Deus simplicitate sortitus est. Ex quo illud quoque resolvitur, quod paullo anteposuisti, indignum esse, si scientia Dei causam futura nostra praestare dicantur. Haec enim scientiae vis priu- sentaria notione cuncta complactens, rebus omnibus modum ipsa constituit, nihil vero posterioribus debet.

Quae cum ita sint , manet intemerata mortalibus. arbitrii libertas. ' Nec iniquae leges, solutis omni necessitate voluntatibus , prormia poenasque proponunt.' Manet etiam spectator desuper cunctorum praescius

Deus, visionisque ejus praesens s m per-aeternitas cum nostrorum actuum futura qualitate concurrit, bonis

praemia, malis supplicia dispensans. Nec frustra sunt

Nec iniquae leges ρ βαβν preces, JSequitur ex libertate arbitrii, justas leges effeci ex providentia vero, rCcta plC ces. Ut copiosissime .accuratissime docuit sapiens noster. Sed du audiendus Aput ejus lib. de Deo Socratis . co floidustri Dquis, Deus h Quis

mortalium Deus. Dctia ergo nobis Et mae

milia tabes pud Prudent. Cathcm.

Semper imittas J Sic fortas e S.Cypriano Cliaritas Oxper laetem idicitur lib. de bono patienti H Charitas

paternitatis inculum est , an ann ἰν ρ ei , tenacitas ac sis rit. 1 inlatis , quae

scellan ad lib. Symmachi, pist. X. multis adductis exemplis quale illud est Teremianum i ta

325쪽

inessicaces e se non possunt. Versamini igitur vitia, colite virtutes, ad rectas spes animum sublevate, humileis preces in excelsa porrigite Magna vobis est, dissimulare non vultis, necessitas indicta probitatis, cum ante oculos agitis judicis cuncta cernentis.

Ante oculos arilis judicis cune la cornentis. Diogenes Laert in Thalete .

vetus:

Da Scumfassit, cui omnia etiam cordis occulta manis afunt Lactant.libro sexto, cap. q. urgemus igitur conscientiam,quae oculis Dei tertia H. ut ait Cicero,S m- per ita hamus , ut rationem nobis reddendam arbitr mur; putem que, mi momentis

emuibus non in aliquo, ut Ue dixit orbis terrae theatro ab hominibus id desup/r 'ectari ab co qui judex, si olim 1 turus est , ciι rationem vitae incenti, Husfoos o clari si liceb: t. Sic divinitus certe Platuus in Captivis: V Dius , i aquae nos ei mra

atiuitque et .

Virtus ad Scipioncm apud Silium Italicum lib. I . Idom Iustitiae cultor , quacunque cape si Testes facῖο rem stare arbitrabere di os Ovidius I. Trist. Eleg. r. ac Pa cos nunquam mortalia factant, Sic Poeta sacer: Nil assent De loquimur nil abdita

cl. usum Pectoris antra tegunt. Ceλnit Deus omnia praesens.

Claudat Notas nostras Chrysostomua hoc insigniriuo dicto, quod ex hom. 63. in Genesin adscribo. Eti. feceri nus inquit utres clam sit innibus , as ocula

tamen isto, qui dormitare nequit, latere non poterimus Isium solum timere oportet, tremere ac pavere , ut ne in con 'cectu furmale quippiam faciamus. Et infraci te oportet omnia diligenter fieri jeforte id, mino condemn mur. Neque enim eripotest, ut occultetur aliquid ab oculo issi qui dormi tare nequit merum necesse omnino ' istis qui peccat suppliciis obnoxiusfiat. Idem,

327쪽

ANICII MANLII SEVERI NI

OPUSCULA

328쪽

LECTORI

UT hic codex exiguus mole in justam enchiridi ormam excresceret, operaepretium tibi, Lector, fore credidimus, s noris Consol hi de rebus cris breviores tractatus hisbjicerentur tum

quia nullas Christi nomine cens fus HI, qui non Chrisiana miseria sobris hic rationibus disserta se legere υeat is intelligere j nul bi enim fortius

aut breίius potes i. tum quia Confessone Fidei a ctiores prodeunt is libritas ere aureus, nignus erat qui diutius lateret , olim inter HGersos hir sum turbines, quae tunc maxime prisca pis faίore elatae grassabantur, conscriptus atque

eo ne, ut moretum inter magnos bos recepto,

te liorem faceret suam dem Boetius, fuamque

eum Ecclesia Catholica communionem. Iis autem omnibus recensendis nul n non uium impendimus, quo, coitatis aliquot venerandae antiquitatis exemplaribus emendatiores , si primaeί nitori redderentur. A NI

329쪽

ANICII MANLII SEVERI NI

V C. ET IN L. EX CONS. ORD., PATRICII,

1NCIPIT LIBER,

QUOMODO TRINITAS UNUS DEUS AC NON TRES DIL

AD IUR MEMM SYMMACHUM U. C. ET INL EX CONS. ORD ATQUE PATRICIUM SOCERUM SUUM.

' ' M. Nvestigatam diutissime quaestionem, quantum nostrae mentis igniculum illustrare lux divina dignata est , formatam rationibus literisque mandatam , offerendam vobis Communicandamque curavi, tam vestri cupidus judicii, quam nostri studiosus inventi. Qua in re quid mihi sit animi quoties stylo excogitata commendo, quum ex ipsa materiae dissicultate, tum ex eo quod raris, id est , vobis tantum colloquor, intelligi potest. neque enim famae jactatione di inanibus vulgi clamoribus excitamur; sed si quis est fructus exterior, hic non aliam potest nisi materiae similem sperare sententiam. Quocunque igitur a vobis dejeci oculos, partim

AJ Auη. ΜηΜΜ. YΜΜAcitur . Distimae de codd. descripsimus & prae o Titulum hunc integrum ex Bibl. taximus , qui ex omnibus scriῖturam iuni hunc integrum ex BiblRegia vetustiori .ex S. Victoris otiano ii retinuerant. μώ.

330쪽

E7 BOETII Innntim ignava segnities, partim callidus livor occurrit; ut contumeliam videatur divinistractatibus irrogare, qui talibus hominum monstris non agnoscenda haec potius, quam proculcanda projecerit. Idcirco stylum brevitate contraho, ex intimis sumpta Philosophico disciplinis novorum verborum significationibus velo; ut haec mihi tantum vobisque, si quando ad ea converteritis oculos, colloquantur caeteros vero ita submovemus, ut qui capere intellectu nequiverint, ad ea etiam legenda videantur indigni Sed nunc tantum a nobis quaeri oportet, quantum humanae rationis intuitus ad divinitatis valet celsa conscendere nam caeteris quoque artibus idem quasi quidam finis est constitutus, quo usque potest via rationis accedere neque enim medicina semper aegris affert salutem, sed nulla erit culpa medentis, si nihil eorum quae fieri oportebat, omiserit, idemque in caeteris. At quantum haec dissicilior quoestio est, tam facilior esse debet adveniam. Vobis tamen etiam illud inspiciendum est, an ex beati Augustini scriptis semina rationum aliquos in nos venientia fructus Xtulerint ac de proposita quaestione hinc sumamus initium.

Sententia Catholica de trinitates unitate Dei. CHristiana religionis reverentiam plures usurpant; sed ea fides pollet maxime ac solitarie, quae quum propter universalium praecepta regularum,

quibus ejusdem religionis intelligatur aucti ita itum

propterea quod ejus cultus per omnes paene mundi terminos emanavit Catholica vel universilis vocatur, cujus haec de trinitatis unitate sententia est Pater, inquiunt, Deus, Filius Deus, Spiritus Sanctus Deus.

igitur Pater Filius, Spiritus Sanctus unus non tres

SEARCH

MENU NAVIGATION