Tractatus juridicus de balneis ac balneatoribus (Von Bad-stuben und Badern) secundum leges et instituta romanorum ac usum hodiernum

91쪽

cum aquam in Irbem induceret constituit Utraque familia in aliquot miniseriorum pectes deducitur , a reos, caseliarios, Amarios, tectores aliosque opifices, qui circa eastesiorum ac munerum stationes, regendo opere , resurgandis caseltis , evehenda arena σα occupabantur in arva ae L. II.

Inter ipsos servos. qui in balneis ad lavationes erant positi, praecipuus legitur B, L ME A TU DI. II. f. ι. d. instruct cum, ut ait Marcianus Ictus, salneas ne balneatoribus usum duum praebere non ossint. l. r. f. a. . . instruct Gr dicitur βαλα- id Theophrast not. mor. XI. in eratque veluti institor ossicinae balneariae, qui pensiones recipiebat, Crationes domino de lavationibus clavationis reditu reddebat l. so. g. r. . sic Eundemque Iavantibus aquam affundere solitum fuissGauctor est Suidas , inquiens: καὶ βαλανσέ- ὸ παρά τοῖe

πολλοῖς καλου κενος πεζ'χυτει Balneator vocatur a multis

circumfusor Hodie detracta illa servili veterum conditione, balneum qui curat, populari nomine germani

Thesaur Lingu Cerman voc mad. qui magister tribus, familiae balneariae praeest, per illam opificium suum exercet , Debet autem hic generaliter providere, ut omnia decenter fiant, δε maxime circa ministros suos debet esse sollicitus ne alat in ministerio suo homines otiosos ac non integrae famae, arg. l. . . a. fissus

92쪽

ΤΠ X. Deinde oecurrit FORNACATOR .r in rure quem male Accursius ad h. l. dicit fornicatorem , quasi qui duceret meretrices, vel ipse meretricatus fuerit, male proinde distinguit a fornicario , uti nominatur in I. 27 L, s. . adleg aquil Budaeus in not. ad Panae ad h. l. Gr. appellat φυριαρίον Harmenop. L. III. . . rubr. πεδιεφιπρισμοῦ s de incendio, ubi dictum casum refert. Erat autem fornacator, qui fornacem balnei caminumque succendebat. Denique legitur CAPSAR Ius, qui mercede servanda in balneis vestimenta suscipit, test Paulo in Ly. n. de officipraef. ni propter frequentiam scilicet furtorum, quae in balneis fiebant, institutus. Cujac. V. U. I. Hodienum etiam tale officium in

balneis frequentari, declarat die Eader Drdsungatu Ere'.

lal dat anno σδa zo Decembr. ubi simul ossicium custodis inuatenus de damno reparando teneatur, eleganter deciditur, uti ex Manu scriptis, quae in causis Opificiariis locupletissima habet, Magni f. n. Beter Profest . ubi Patronus meus plur colendus, huc transtri,

bere concessit, his verbis ; Bir Rhalman de Stadι

93쪽

Th. . XI. Foeminae honestat ancillarum opera utebantur ilia balneis; de quo ministerio extat vetus inscriptio ATHENAIS AUGUSTAE. S. VNCT.

94쪽

De iisdem etiam interpretantur Li .g.a. . d. his qu. noe. infam ubi lex infamia notari jubet eum, qui conducta in balneis mancipia quaestum corpore facientia habuerit, loch. d. aerar. II. c. a. n. F. Alexandrum Severum ,

Imp. hoc ministerium eunuchis dedisse, auctor est Lamprid. c. as Eunuchos, inquiens, de imperio suo a0ecit, re uxori, ut servos, servire jussit. Et cum Heliogabalus mancipium Eunuchorum fuisset, ad certum numerum eos redegit, nec quicquam in Palatio curare voluit , nisi balneas feminarum.

Th. III. Habetur instructus balnei publici ex fictione juris

pro re immobili, atque jus, conditionem ac possesso rem balnei sequitur. N. L/a.'rst. d. infruct In balneo privato tamdiu pro re immobili reputatur , quamdiu contraria patris iam destinatio non extat, unde in dubio ut accessorium habetur, donec probetur contrarium. arg. l. ι . . a. f d. instru T. Atque olim quidem ex arctissimo servitutis jure familia quoque balneorum , servi ac ministri, conditionem ac possessionem balnei sequeba tu arg. d. l. a. I. r. l. I. C. d. censit agric verum hodi cum, sublato istorigore, operas liberorum hominum ad balnea curanda conducere soleamus, illi aedibus balneariis tam arcte non accedunt, ut pro parte simul ac Gimmobili reputentur, sed mutato possessore, liberum habent, an velint de novo pera sua elocare, an non.

Caeterum si controversia oriatur , quid inuod ad in structum balnei pertineat, prius inspicienda est lex contractus super balneo celebrata, dein usus ac consue. tudo

95쪽

tudo patrisfam balneatoris , demum mos regionis, ubi

balneum extructum.

CAP. IV. Usu, Fructibus , d Oneribus Balnei.

is balnei es vatio th. I est individuin ib. Lavare non o necesse nisi certis ea in th. a. aufe lavationis sine quatuor; π quaenam admittendae. th.I. balneiprivati spectat ad dominum a familiam tb traneus quanis do lavet in balneo p/ivato thd an dominus teneatur eudem infecti nomine cavere ib. An milites balneum privatum exigere olim a possessoribu aedium potuerint,' exisplicatur. L. n. C. ne rei mil. Com. vel Trib lav praest th. o. Balneum publicum omnis adit, qui non prohibetur. th. 7. an excommuisicatin ib. poenitentes. h. . arcentuκ Iudaei, leprosi th. p. restigiosis balneum non est interdiri ictum th. Io. Lavacra olim apud Romanos erant promiscua ib. n. ab iis abstinebant cognati. h. la Mixta lavacra is olim in usu fuerunt. Ab Sunt interdicta posea hodie ib. qua dentur ad vindicandum halnei, m actiones. h. r . Tempus lavandi es arbitrarium. th. T. an die sol vari sit permisum. h. ι . Signum olim ad balneum dabatur; quid hodie. h. i. Reditus balnei ad quem peristineant. h. I. Onera balneis recte imponuntur. B. Io quis

96쪽

Alnea exstructa instructaque probantur exiusu. Censetur autem balnei usus individuus, .cuilibet competit in solidum, ut ex judi- cio Celsi decidit Vlpianus l. s. g. ult. . commodisum balnei vel porticvi vel campi unius in cujusque in solidum esse , neque enim minu me uti quod re alius uteretur Usus vero balnei proprius consistit in lavatione, ad eluendas corporis sordes . F. g. o. f. d. aur c arg. leg. l. 3o. g. r. ff. sic verb. lavationem nonstra. sitisset. lavandi facultate: eleganter Plutarch. de tuend. Dn. . m. a. ου τε γὰρ βαλανείου τε λογου κ καθ ήροντος ἔφιλο is, Neque enim balnei neque orationis non urgantis ustines usin. Add. cap. II. F. Dis. III. d. poenit de

qua hic prius dispiciendum. Th. II.

Lavare proinde in suo, aut non lavare, est naturalis libertatis, ad quod lege civili nemo cogitur l. I. g. L .fisγυ. inae Post illusiones tamen nocturnas, lavationem corporis fieri debere, canones ex B. Gregorio ad Augustinum res'. r. praecipiunt. s. VI. v. f. quod institutum ex lege ceremoniali veteris Ecclesiae Judaicae descendit Levit. F. vers. Issi nec hodie obtinet ; sicuti

ipse Gregorius in V non praecipit lavationem , sed potius mysticum illius sensum atque usum in christianapaedagogia docet. Deinde tradit Gregorius cap. 7. CRI. u. . Quod Romanorum semper ab antiquioribus usus fuerit, post admistionem propria conjugis,seu concubitum conjugatim, iavacri furificationem quarere,c ab ingressu

97쪽

Ecclesiae paululum reverenter ab inere. Non quidem quasi conjugium in culpa sit, sed quia ipsa licita convugum admisio sine voluptate carnis culpos eri non potes , atque

hinc, doneos aqua urgaverint a sacro communionis my-

serio S ingressu Ecclesiae ab inendum. Th. III.

Causa Lavationis quatuor refert Clemens Alexandrinus, se munditiem, calorem, sanitatem, Oluptatem L. III. Paedagog cap. s. r. Ex quibus prima maxime genuina est, atque ad naturam instituta. Alter , quae est caloris, conjungenda cum tertia causast sanitatis, in calore enim sanitas corporis maxime est positata. Est autem antiqua res sanitatem per balnea quaerer , quae licet Homericis temporibus non erat cognita , nec Hippocrati adeo in usu Sen. ep. s. antiqui medici nesciebant dare cibum saepius, vino fulcire Penas cadentes, nesciebant sanguinem emittere oe diutinam aegrotationem balneo sudoribiuque laxare Plin. his Nat L. II. c. Homerum calidorum fontium mentionem non fecisse demiror, cum alioquin lavari calida requenter induceret Videlicet, quia tunc medicina non erat haec, quae nunc aquarum

perfugio utitur Attamen post ea tempora plurimumo crevit. Et maxime inter partes medicinae recipi coepit aetate ac instituto Asclepiadis medici teste Plinio his me. Lib. aes c. 3. Post hunc multiplicia sunt veterum medicorum instituta, quae ex Galeno, Celso, Scribonio Largo c. licet cognoscere. Credebantur vero antiquitus balnea maxime in morbis corbuticis, spasmaticis, nervinis prodesse, utpote quae iscrimoniam sanguinis

98쪽

demant, eundemque fluxiorem essiciant. Aristoti Sect.

III. Problem. qu. 6. Celsus de re med. III. Ir Plin. VII ep. ar. Plin. Hist. Nat. L.3 .c.ε. Add. Stuck. Antiquit. conviv.

II. c. as. Sicuti vero Asclepiades balneorum usum primus in medicinam induxerat ita, qui huic postea successit Charmis Massiliensis, priores Medicos ac balnea penitus damnavit, frigidaque aqua hibernis etiam algoribus lavari persuasit, mersitque aegros in lacus, lin. hist. nat. cap. I. Lib. M. De usu balneorum ad sanitatem hodierno, videndi sunt Ephemer. German. anno VI. Obsυδ. Is Ultima balneorum causa est voluptas, per corruptos genii humani mores inducta. Suida ες το Τιι- λανειον δός επὶ τρυφην Balneum via es ad delicias. Add.

Athenaeus Deipn LIT. Eleganter Seneca de vii. beat. c. 7. virtutem in templo invenies, in foro, in curia, pro murissantem, unerulentam, coloratam , casiosa habentem manuι moluptatem, latitantem saepim ac tenebra captan rem circa balnea sudatoria , ac loca aedilem metuentia mosiem, ne em mero atque unguento madentem. Caeterum sicut iste balneorum usus honestu sis temperatus improbandus non est, ita e contrario abusus ejiciendus ac noxius Eleganter Sen. p. IO8. inde in omnem mitam unguento abstinemus, quoniam optimiu odor in cor pore es sim ; inde vino caret stomachin, inde in omnem mitam balneum fugimus. Decoquere corpus atque exinanire sedoribuου, inutile simul delicatumque credimus. Add. Athen Deipn. I. V. Iuven. m. I. vers 1 3 frueat. s. averssa. csseqq. Plin. bs. nat L. I. c. r. circ. sin Plutarch. d.

99쪽

nem lavamur Pro luxuria vero e voluptate christianos lavare non decet, uti praecipit Gregor. II. F. s. qui citatur in cap. Ia. Dist. III. . Consecr. pertinetque omnino ad pii magistratus ossicium diligenter providere, ne quid luxuriosi atque ex voluptate illicita in balneis fiat,

uti pulchre monet Gregor Tholos Publica inquiens, cura ac fossicitudine utendum si erga balnea, ne quod adfa- Iutem corporum introductum es, ad voluptatis atque imis pudicitiae occasionem con vertatur , c quod ro conservatione ac salubri remedio inventum, ad interitum animarum e corruptionem proborum morum perveniat de rep.

Th. IV. Usus ac commoditas lavandi in balneo privato. ex jure ac natur domini spectat ad dominum seu bonae fidei possestarem, qui instar domini est arg. l. s. g.

δ. . d. Ur verb. Ubus dominicis vacare,ohium qui extraneum ab ingressu privati balnei licito ure arcer potest. Continetur autem sub nomine domini non solum paterfamilias, qui imperium in domo exercet, sed etiam materfamilias, seu uxor, quae recte usum balnei domestici communem praetendere potest. arg. l.sI. g. j. d. leg. I. verb in usu patrisfamilia vel uxoris Munumquam fuerunt. Minus principaliter facultas lavandi in privato domus balneo conceditur familiae patrisfam Q. liberis, servis&c quia hi in communem societatem re,cepti, etiam ad communem rerum communicabitumia usum vocati praesumuntur. N. LIa. g. 7. D. infruct f. F. S. a. f. d. V. S. su. C. d. V. S i Cum vero hae

100쪽

personae ex praesumta saltem voluntate domini ac patristam lavent, ideo vi imperii, potestatis, ac disciplinae domesticae, patri ac domino jus prohibendi competit arg.

r. r. . d. precar.

Th. V. Extraneus si velit in balneo privato lavare , opus habet concessione domini expressa vel tacita, quam vel actibus inter vivos, vel ultima voluntate dari posse, declara l. IX. Lij. d. lcg.3 ιι. g. 6. ψ d. qu quot. Uiυ. Movet autem circa hunc casum specialem quaestionem Ulpianus an si aedes balnei fuerint ruinosae, dominus ingredienti hospiti teneatur cavere de damno infecto Negat hoc recte Ictus f. s. g. . . de damn infex ea ratione, ut vult Gotho D in not. quod balnei usus sit transitorius Accedit Mid, quod in hospitis arbitrio fuit, ingredi balnea nec ne nec praeterea humanitas domino debet esse onerosa. Th. VI. Balneum privatum a curiis & civitatibus vel etiam posse staribus aedium exigere, speciali interdicto prohi- bentur milites, Tribuni , Duces a Comites inferioris ordinis Lun. C. ne rei milit Comit. vel trib. υ praes. l. Λ. C. d. metat. Sunt hae duae invicem Constitutiones optime conjungendae Prior est Arcadii Imp. anno o6. Arcadio A. I. Trobo Cois publicata, continet in se fragmenta duarum Constitutionum, quae extant in Codice Theodosiano sub eodem titulo, ne rei milit comit. 4rd la v. lav.stras ex quibus altera est ipsa haec nostra, quam Tribonianus in Codicem Iustinianeum ver

bote