장음표시 사용
201쪽
νων Μαγν. Doctiss. Vossius vult Hebraeum esse vocabulum, quia Hebraeis z notat hortum amaenimimum, arboribus fructiferis consitum Pollux vult esse origine Perii cum, usu deinde ad Hebraeos Graecos devolutum. Idem sentit illustris Grotius Ciceio apud Di NH. a. Xenophonte vertit agrum conseptum ac diligenter consitum Gellius Vivarium: laec aliter R. Salomon. Quandoquidem autem duplicis paradisi meminit sacra pagina terretiris S celestis, noni illi ex Patribus Graecis terrestrem hic intelligi colitendunt, hortuna aempe illum,in quo collocati suere primi pare lates. Certe adhuc su-Peresse illum hortum, ita jue illum translatos Elaochum&Eliam, illic teneri beatas .inimas ad diem judicii, amrmat uilinus, additque Irenaeus, in hunc Paradisui raptum fuisse Paulum conseittit etia in Tertullianus. is Et ne obiicias, diluvium universale Paraditum per-ta 3 3
didisse, traduit Basilius M ac Damascenus, Paradi a,
sum est locum terra sublimiorem, ac longe intersacente b Orat. spatio vel maris vel terrae e regione mundana secreturi /raii.&in alto liciaria, sicut Lunae circulurn attingat, quo aqv Hi li. Idiluvii non pervenerint. Johannes de Molite villa d V .
si tu paradisi i scribit: Das Paradis ill ai: fi ochitem 'berge inter 'Beli I si geniundine in et man
202쪽
radet oti illima ratio auctorum hujus optinionis itiqvod in summa altitudine montium maximam aemIta a senGl lubritatem esse puta fit, ut patet ex Tlioma ca A em - , ill avii clum hoc est Certe Atiguilinus testatur, inlun - qu. is montibus aerem esse adeo tenuem, ut neque nubi ρ)t Π/ bus obumbretur, neque turbetur ventis, ne tu diri ei sustinere, nec homines crassioris a tirae Spiritu ale eque
si Gt, quos nil spongias secum erant aqua succid/ , VM
praebeant exsugendum humorem ad refrigerandum cor, ob summam aeris tenuitatem uiccitatem X spirare nemcesse siu. Sane Paradisum terrestrem diluvio viai versali,&fortasse iri ea etiam fuisse abolitum, certisti naas nec paucis documentis constat Tempore diluvii univer Ialis omnem terrae superficiem obtectam esse aquis, omnia deperdita, testis est Scriptura. Praeterea si ponas, mansisse Paradisum illaesum, qV ei rationem expona S, cur Noalitanto Iabore arcam exstruxerit. non potius in se inc 'io paradisum se receperit cum suis Taceo tot tantosqu Viros etiani ex adversariis, a nostris partibus stare. Vide,
s)imalit, hoc loco Claristum de Paradiso celesti, ubi DEUS Angeli xxvii .. beatis iii gloria sua sese revelat, quo etiam colura o in anna sodales suos, at donatum , Orinum, aliosve L acri-Mund d. ilia ter defendit Bellar minus. De quo alibi plura cost Maxn retium disp. et pari. I,387
203쪽
Christus valedicturus Matri , , quem unice dilugebat, discipulo Johanni illam de cruce sic assatur Mulier ecce ibus tum Mulierem non marrem Vocat, tunc
ne altius viscera dilectionis doloris concuteret, tum quia alium etiam talium adoptabat tum neqvid affectibus humanis tribuere videretur, qui Patris celestis jam ageret negotium, ut inquit Ammonius Alexandrinus. Vocula Leit demonstrantis, sicut A Hebraeorum In Hψrmst uia de notata ulli colligunt, Christum capitis oculorum nuta Johannem proxime matri aditantem deiigia ais . Quod addituri ieci situ tuto Et ecce mater tua, nonna turam de lignat, sed officium. Nec aliter loqui consueverunt auctores profan Apud Virgilium Ascanius si promittit Euryalo,rnatrem ejus si quid ei humanitus contigisset, sibi pro matre futuram Cum hoc vellet di. cere, dixit, stibi matrem suturam ;Nams erit Ja mibigenitrix solun I Creusa
Nomen defuerit Iohannes morem gerens Domino Mariam accepit τοι Piα Syrus vertit; apud'. Similiter Epiphanius , προς ἐ- ον Nonnus paraphrasi; Πάρθε ν ἐυα όινα συνiQον Ε di τῆς Vrre nemp.rtufelicem convi Tricem sabuit D stipulus intra domum iam . Rectimnae B Za; in do nicitium suum. Sic quod Hebraice est Eilher Vio. VI, . Graece vertitur, εις
- ιλα. Sed adversari videtur huic sementiae, quod Jo-λ 3 hannet
204쪽
hanilesitate eos tu i qui reli lis omnibus Christum a)liis . secuti diculatur MatthAs ori Nicephorus a tamen re vi'. es fert habuisse Johannem domum propriam sitam ad ra dices molitis Sion. Aliter hunc nodum solvit Magnus ς xyxpili Chemnitius. b)Putat is discipulos Christum secutos non abdicasse crantiao proprietatem domini Musum fa- ulla ium, sed ab administratione tunc abstinuisse tantum, quando aliis Apostolicae functionis laboribus suerunt occupati. Idque exemplo Petri pio bat, qui domum pri priam habuisse dicitur Matth i ut 1 . Simplicissime omnium dicitur, per ἴδεα intelligi locum, ubi Johaianes pro tempore divertebatur. Credibile enim non est discipulos omnes proprias habuisse aedes qui tamen dicuntur dispersit sue i m Aa Joh. I Whsa. LXX.
Inter acerbissimos cruciatus Christus in cruce penis dens alta voce exclamat, sive, ut eadem mento est apud Marcum, Eloi, flor amasabachiani, hoc est, Deus mi , Dem mi cur me desecros ' De sumta est haec querela ex Ps. XXII, ubi in Fonte legas an 27 et, , , ΜPho , rq Evangelistae leguli ii λὶ Eusebius vero Sy- tu,' 'N N pro quibus Drusius restituendum e istimat', m, Vana mutatio irem Dinus necessariam judicat L. de Dieu. Jrcus habet λωi, quod ideo ii tam multa exempl/m Penetrasse arbitratur rotius,
quia Lucae LV ngζlium initio maxime celebratum est per Ecclesiala Paulo sui datas, ita Marci per omnem Babyla
205쪽
Babylonicam Διασπαρ , cui Petrus praefuerat, ac proin de descriptum ab hominibus Syrum sermonem callenti' bus, quibus notius erat 'n , quam N. At Dieu negat esse Syriacum, quia sic potius λαι scribendum fuisset,
quam EZω; quam rationem evertit Barthol. ejerus, .
qui videatur Hebraeum rabiam Latina quae iam ex iςmpidi id hoc loco exhibent, quod fortasT si non abi' 'Hieronymi, alibrarii manu est, qui ipsa silmi verba
hic ponenda existimavit. At Graeci Codices constanter lagunt aba Iani. Cujus causa est, quod Judaei a captivitate Babylonica non uterentur amplius mero sermon Hebraeo, sed multis Chaldaicis permixto Id quod contra maledicam Iudaeorum observandum est calumniam, qui, ut Veterum more, e αμα ita convitia in Apostolos coiajiciunt, ita eosdem ne Hebraicae quidem linguae peritos fuisse palam scribunt, argumento vocis Pp aia, quae Hebraea non sit, monente Cl. Hottingero. 'in Ceterum querela haec Servatoris formata per polli Ophel ad Deum directa duplici affectu exoritatur affectu fiduciae, quam signat vocula I, includens omnia beneficia Christo secundum carnem exhibita, qualia sutat inprimis creatio humanae ejus naturae ex massa beatae . Namae per miraculosam superventionem Sp. Sancti; a se sumtio carnis illius italaria σαιαν λόγου, ita ut Christus etiam secundum humanam naturam sit illius Dei perso iraliter, sicut secundum divinam est filius Dei naturaliter; collatio divinorum o χημάτων carni assumto ita ipsa staσtim unione personali communicatorum. Per in id ergo est , ac si diceret Cliristus: O DE IIS, tu creator, tu profriore singurari modo pater meus es, ii me unxistis tritti s tr i re alii 'ra me Arcoyus i quo moco moram Iii mis
206쪽
CXCII. eontinere potuisti, ut tu meo tot expon cruciatibi permitteres Affectus alter est horroris manxietatis, quela notat anadiplosis vocuiri, Detumi, Deus mi , consueta cla
mantibus testinantibus, periculi tum magnitudinem, tum auxilii necessiitatem significaturis Gen. XXII, Ii. Exod. III, 4. Graeci ad perficiendum affectum addunt i, relli eme Quamvis suspicentur nonnulli, LXX, utpote qui legerent sine punctis vocalibus, postremuri ' Nnon sed me legisse Matthaeus c. I XVII.
haec verba geminata effert in vocativo. At Marcus ci II nominativum loco vocativi per atticisnaum ponit Hebraeum' rq ad emphasin satis recte Aquila expressit. a υ εμου, quassi voluerit dicere Christus . tu , qui solus fortis es ac potens, potesque in servare ii vis, cur ni e deseris in his malis Interrogatione utitur Christus, aion ut desertionis causam exploret, sed ut affectum intendat Rcruciatu tam magnitudinem exagger)t. Erco .a XIII, II. Job. III, ll. Ps. I l. s. quos vehementissimos fuisse Evangelistae verbo γη ταλειπειν notant, quod usurpatur debiis, qui haerent mangore profundissimo, ex quo velut ex
luto densissinio ipsis est eluctanduit . LXXI.
Iria inseri desertio Christia imputationem nostrorum peccatorum. Non enim deserit Deus hominem, ni sit antea ab homine deseratur per peccatum. Ergo desertio divina, poenalis maxime, praesupponit reatum peccati:
Iam Christus ex citi seipso non habebat ullam maculam, nec ullius peccati inhaeremis si originalis Lactualis
207쪽
relus erat sequitur ergo imputata esse ipsi a Deo generis
humani peccata. Hac Agnus dicitur togens peccata, n
sua, sed mundi Iob. VII. retructionem 77ajestatis Histinae in ipsa unione carni communicatae. Nam desertio haec non est intelligenda dedi statuta naturarum in persona Chri sti, quia, ut uni hypostatica est in dissolubilis, ita. AH semper ἁλιαςατως ἁλωρετως carni suae, caro τοῦ λογνpraesens est. Nec desertio haec accipi debet de amis a majestate divina carni assumtae in incarnatione semel tributa, quia in media etiam exinanitione caro Christi majesta tem hanc possedit, quapropter fati b. aq. sarcasmus iste Judaeorum Latios rvavit, o femetipsum ferva re non pote I, ut impius arguitur. Nec denique intermissum omni modum majestatis divinae exercitium haec desertio innuit, sit quidem Claristus in ipsa morte edidit miracula. per mortem destruxit eum qui mortis habebat imperium. Sed accipienda est desertio de intermisei divinae majestatis in carne particulari exercitio, deq; ea liberationis specie, qua potuisset omnem injuriantia se propellere. Scit Beriali ardus; aedam e dereli Serm. ν.ctio, ubi nuta fuit in tanta necesserat virtutis exgibirio, nulta .n a satis ostensio. Et hoc est, quod Irenaeus dicit, Chri D , Lstum passum sui se χά θαντ ζ λόγου, dir inseare non exserente Dires suas in carneis inando ex Patribus Ambrosi us, Hilarius, Mali nonnunquam dicunt, divinitaten in hoc agone separasse sese ab humanitate explicandae illae locutiones rite sunt, prout eas explicat Lombardus: a Nimirum separasse se divinitatem, non quod intus Serm. ν. descierit ad unionem de quod subtr-xerit in repeden M. dig. r. dis mortis doloribus de sensionem. III an lectionem ae narum FNonullum s Ucrnalium Ii primis enina desera
208쪽
CXCIV. tione hac signantur cresciatus angores infernales, quos anima Christi perpessa est, portans iram Dei ob peccata nostra in se derivata. u' patebit, si coli sideres desertionis hujus causam Fcientem, quae est DEUS
Qualido Deus derelinquit, tum derelictus est maledictus, destituitur adsit si eluia, caret luce ac vita sua, arque immergitur consternationibus, tenebris angoribus: Deus enim solus est beatitas, vita, lux .gaudiuna animae nostrae 2 expeiadas circumstantiam temporis, quo Chri stus in passione haia querelam effudit Pendebat in cruce cum improbis reputatus, nudus Labjectus, destitutus omni auxilio, ludibriis cirrisionibus expositus,ab omnibus desertus Vulgus convitiabatur, sacerdotes blasphemabant , latro contemnebat,nailites deridebant, sol radios suos avertebat, nec Pater celestis vel guttulam instillabat solatri 3 Ossationem inmitu asime desertionem piorum et M πκην eu casu aroriam cs Christ μωρητ κην seu poenalem. Iri illa deseruntur pii a Deo riori vere sed a parenter. Videntur tantum ibi deseri, quando non , Ιtatim ab iis, quibuscum conflicta iitur, malis liberantur, interim Deus solatio aliquo interiore eos reficit, nec Ierio ipsit adversatur, sed tantum paterne castigat irobat At illi in tantas saepe rediguntur angustias, ut in
ipso inferno jam tum versari sibi videantur. Quanto magis Christus infernales passus erit cruciatus, qui Deum, effusis in se omnibus uroris divini cata radiis, vere S serioisibi iratum expertus qui ineffabilibus expositus animae corporis horroribus nihil sensit solatita Certe
haec derelictio Christi sui poena proprie dicta, cujussor-
Scholasticorum &Poivificiorum nonnulli negant,.
209쪽
Christi animam sustinuisse iram Dei, maledictionem lib. xlLuri'
cruciatus infernales. Videri prae aliis possunt Lombar- Adus&Canus. Sed diserte scriptura Christum asserit suisse ἁγα- Luc. XXII, 2ψ coepisse λυπῶδε 'Mart. XXVI, 37 qum de κ μ βῶ Marc. XIV,is adeo ut τε λυπρο suerit ipsitus anima iupra modum trinu , ita
praeterea cum morti S, quam nostro nomine obiturias
erat, terroribus luctatum fuisse, ut sudore diis taxerit sanguineo aucta. c. Nec aliter fieri poterat Innumeris enina Martyribus infirmior fuisset Christus, qui summo
cum gaudio graviora pertulerunt, si mortem sol iam ex termana ac corporalem sustinuisset: neque in hoc sacrificio conquiescerent animae nostrae, si poena, quam nos com
meriti sumus, in ipsum nota fuillet derivata Praeterea expiatio inducit sensu na irae divinae mors crucis male dictione, Deut XI ha* Pacis reparatio arguit praecedanea poenarum in sernalium luitionem. Iam Christus expiavit peccata factus pro nobis peecatum II Cor. I ai. sustinendo mortem crucis, imaledictio C maxime maledictus ibat. III, 3. pace ita reparavit E LIN S gustans mortem pro omnibus Ebr. II, p. Ergo iram divinam sensit, poeiaas in sernales passus est. Idem nobi Dcum docent saniores Pontificii Cusanus, Vis, judice, Bellar mino, gyrt ac doctus, Tu, ut cientiis excultuspe descriptor. ne omnibtu ita reliquis vitae docibus ornatus, teste Posse vino, emes. de cruciatibus Chri Iti ita loquitur .Pagio Gristi, quama, si , exerci O nuga e epote i fuit ut damnatorum, qui magis damnari I m nequeum, scit qu ad poenam infernalem Amas Monta pcrv
nus agens de passione Christi in horto, inquit Pri uisi i non propria, Iedalienae culpae ibi imposita cxperimento, quam Eud β, cile Pamgnave Yuam impori quam crit Iarum a M. ι
210쪽
CXCVI.n ymo letiferum peccati ponis, quam durum ineum esse, quod pro terrarum orbeproque singulis hominibus fusinebat,
sensit quam porrodorrendam iram, quam terribiles poenaώmundus commeritus fui et, qua ipse jam tum luiturus expiaturusquesubibat, ut qui nonsolum se contumelias, opprobria sisnu, rest minio supplicia ad mortem perlaturum, sed ardorem inimicitiarum irae Dei a ersus homines patientia, obsequio, atque duris e castigationis tolerantia resin-Mγ- 't. cturum Abiret. Cons. Ioh. Feriis maldonatus. Iiri Quamvis autem varie turbatus fuerit Christus, in peccatum tamen mininae prolapsus est. Turbari vix possumus quin peccemus: sunt enim passiones nostrae, aquae instar limo insidetatis, quae commoveri nequit quin lutos evadat; at Christi affectus instar fuerunt limpidistismara quae purimina o vase conclusae quae nihil ex commotione sordium trallit duapropter auditu horribilis est sententia, quae Liaonnullis tribuitur Origeni, ac si poeni, tuisset Christumii desertione conquerentem, tot mala passum, tot commata expertum, tot cruciatum dolor
bus, quod homo factus nostram sibi copulaverit mas sana. Alius quidam apostata Praemonstraten iis, cujus in catalogo haereticorum mentio sit, eo impudentiae, quia Mimpietatis prωlapsus, ut scribere non erubuerit, Chri-dsvitas stum clamantem, Dcii mi&c prorupisse iii essenutionis vocem. Quam tarneia blasphemiam Joh. Calvinus soIutione aliqua tueri ausus est Contra hos probe notanda
est de se ii Christi suis ma& patientia Ἀο devita omnem excludens desperationem. patiemiam, qua Patriobediens fuit ad mortem usque crucis, agno comparatu obmutescenti coram tondentes L IIII De considentia quoque certitudine, qua Patm sibi gratiam poli