Publij Terentij Carthaginiensis Afri Comoediae n. 6. et in eas Aelij Donati vc. oratoris vrbis Romae. Et Eugraphij veteris grammatici Commentaria. Fr. Lindenbruchius collatis mss. veteribusque exemplaribus recensuit, auxit, & obseruationibus inlustra

발행: 1602년

분량: 716페이지

출처: archive.org

분류: 문학

231쪽

OSVLPITII APOLLINPERIO CHA IN TERENT.

HE AUT ON TIMOR V ME NON. N Mi Liri AM professit at clinia antem Antiphila compulit duriu pater: Animique sese angebat, facti poenitens.

Moxit reuersus est, clampatie diuortitur

Ad Clitiphone. is amaba coetu Bacchide. Cum arcesseret cupitam Anthphilam clinia

Vt eius Bacchis venit amica ac

Habitum gerens Antiphila, factam celaret Clitipho: hic technis Sari

minas meretriculae aufert a se

Clitiphonis reperitur soror, Hanc Dia, aliam clitipho uxorem accipit

seram

232쪽

PVBLII TERENTII

CARTHAGINIENSIS AFRIHEAUTONTIMORVMENOS

cui fit mo rum mirum, cur pinu seni

Poeta dederit , quae sint adolesceretium, Id primm dicam: deinde, quod metu, eloquar Ex integra cyraeca, integram comoediam Hodie sum acturus Heauton imorumenon:

Duplex quae ex argumentos Lia est simpli i. Nouam est, ostendi, O quae esset: nunc qui scripserit,

cuia Graeca sit, ni partem maximam Existimarem scire mostrum, id dicerem. Nunc, quamobrem hae parti, dia cerim, paucis dabo.

oratorem esse voluit me, non prologum:

Vostrum iudicium fecit et me actorem dedit. Set hic actor tantum poterii a facundia,

stuantum ille potuit constare commode,

233쪽

Nam quod rumores A tulerunt malevos, Multas contamina se Graecas, dum fecit Paucas Latinas: factum hic est id non uetat, Neque se pi)ere: O Dim e facturum autumat. Habet bonorum exemplum: quo exemplo hibi Licere id facere, quod illi fecerunt putat. Tum quod malevolus vetus Poeta Acthat,

Repente ad ludium sunc se applic e mussicum,

Amicum inrenio fretum , haut natura sua: Arbitrium vidi Prum, mes ira existimatio

Valebit. quamobrem omnes vos oratos volo,

Ne plus ini reum possit, quam aequum oratio. Facite aequi situ: date crescendi copiam Nouarum, quis ectandi faciunt copiam Sine titiis: ne ille pro se dictum ex lumensem nuper fecit seruo currenti in via Decesse populum di cur insano seruiat pDe illi tu peccatis plura dicet, tuum dabit Aliau nouas s nisii finem malecie his acit. Adeste aequo animo: date potestatem mihi

Statariam agere eti liceat per silentium: Ne semper seruos currens, iratus senex, Edax parasitus, cophanta autem inpudens, Auar: u leno, assidue agendi sint miDi, clamore summo, cum labore maxumo

mea causa causim hanc tu iam esse animum inducite: Vt aliqua pars laboris minuatur mihi. Nam nunc nouais qui scribunt, nihil parcunt feni :Si quae laboriosi ebs, ad me curritur: sin lenis es, ad alium defertur gregem.

In hac et pura oratior experimisi , In utramque partem ingenium quid possit meum. Si numquam auare pretium statui arti meae: Et eum esse quae iam in animum induxi maxumum, si dimmaxume seruire vestris commodis: Exemplum satuite ira me, mi adolescentuli

ubis placere studeant portui, quam sibi

234쪽

ACTUS PRIMI SCENA PRIMA.

V A M M haec inter nos nuper notitia admo

dumst,

Inde adeo quod a m in proximo h c mercatus es, - Nec rei fere sane amplius quidquam fit. Tamen vel virtus tua me, etet vicinitas, Quod ego in propinqua parte amicitiae puto, Facit, ut te audacter moneam ci familiariter: hi mihi midere praeter aetatem tuam Facere, O praeter quam res te adlortatur tua. Nam pro deum atque hominum Hem, quid vis tibi, Qud quaeruy annos exaginta natus es, . sui plus eo, ut coniicio. agrum in his region uis Meliorem, neque preti maioris nemo habet. Seruos complureis: proinde quasi nemo siet, Ita tute adtente illorum ilhcia fungere. Numquam tam mane egredior, neque tam vegeri Domum revortor, quin te in fundo conspicernure, aut arare, aut aliquid ferre: denique Nullam remittis tempus: neque te refici Haec non voluptati tibi esse, fatis certe scio.. st enim dices, quantum hic opem far, poenitet styd in opere faciunda operae consumis tuae, si suma, in illis exercendis, plus et L . M. Chreme tantumne est ab re tua otii tibi, Aliena ut cures, eaque, iussit quae ad te attinent'C. Homo sim: humani nihil a me alienum puto. Vel me monere soc, mel percontari puta. Rectum se ego mi faciam, non ess, te mi deterream.

M. Miles hic es usu: tibi mi opus sectost,face. C. An cuiquam est visis homini, si ut crucier M. mihi. c. Si quid laboris est,na emisit quid istuc mali omst 'sor quid de te tantum meruisse M. eheu.

c. Ne lachruma ; atque s c, quidquid est, fac me visci m

Ne retice et ne verere: crede inquam misi,

235쪽

oc AC T. I. S CEN. I.

Aut confiundo, aut consilio, aut re iuuero.

M. Scire hoc tis 3 c. fac quidem causa qua dixi tibi

M. Dicetur. C. istos rastros interea tamen. pone: ne labora. M. minime. c. quam rem agis' M. Sine vacivom tempus ne quod dem mihi

Laboris. C. non sinam inquam. M. A , non aequum se C. Hui, tam trauu hos quaeso M. sic meritumst meum. c. Nunc loquere. M. filium unicum adolescentulum Habeo. ah, quid dixi habere me imo habui Chreme Nunc habeam, necne, incertum l. c. quid ita luet M. Est e Corintho hic aduena anus paupercula: Eius 'iam ille amare coepit perdite, Prope iam ut pro uxore haberet: haec clam me omni Vbi rem rescivi, coepi non humanitus, Neque mi animum Acuit aegrotum adolescentuli, Tractare: sit mi,' via pervolgata patrum. Notidie accusabam; heis, tibiae saec diutiue Iaceresseris facere me vivo patre micam mi habeas propeiam in m xoris loco Erri, si id credis, O me ignoras Clinia. Ego te meum esse dici tanti per volo,

Dum quod te dignumst facies: si si id non scu

Ego, quod me in te it sacere dignum, inuenero. Nulla adeo ex re istuc sit, nisi ex nimio otio. Ego sue aetatis, non amori operam dabam, Set in Asiam hinc abii propter pauperiem: atque ibi Simul rem , O gloriam armis belli repperi.

Postremo adeo res rediit: adolesceret in Saepe eadem, grauiter audiendo, mictus s. Putauit me O aetate,o beneuolentia

Plim scire o prouidere, quam se ipsum sibi:

In iaciam ad regem militatum abiit Chreme.

C. ivida 33 M. clam me est profectus , mensis tris alen C. Ambo accusandi: O si illud incoeptum, tamen nimi es pudentis signum,mnon in fenui.M. Vbi comperi ex iri, qui Afuere conscii,

Domum reuertor moesus, atque animo seia Perturbato, atque iracerto prae aegritudine:

236쪽

Ad ido, adcummi sim: soccos detrahunt: Video alios festinare, lectos semere, coenam adparare: pro se quisque sed dδ

Faciebat, quo illam mihi lenirent miseriam. Vbi video haec, coepi cogi re, Hem, tot mea Solius solliciti sunt causa, ut me unum expleant rAncillae tot me mestiunt sumptus domi Tantos ego sem faciam e set gnatum unicum, pariter vis his decuit, aut etiam amplius, d illa aetas nimis ad haec rutenda idones, Eum ego hine eieci miserum iniustitia mea. Malo quidem me dignum quouu deputem, Si id faciam. nam usique dum illi mirum illam colet Inopem, carens patria ob meas iniurias, Interea usique illi de me supplicium dabo, Laborans, quaerens, parcens, illi seruiens. Ita facio prorsus: nihil relinquo in aedibus,

Nec vas , nec memmentum: comasi omnia.

Ancillas, feruos , nisi eos, qui opere rustico Faciundo facile sumptum exercerent suum, Omnis produxi ac mendidi inscripsi ilico Aedis mercede: quasi talenta ad quindecim

coegi: etrum hunc mercatus si m et hic me exercem Decreui ta it Fer me minus iniuriae

chreme, meo 'nato facere, dum iam misera Nec sis esse et a me voluptate hic 'uis, Nisi rubi ille huc si os redierit meus particeps . sc. Ingenio te esse in liberos leni puto, Et illum obsequentem, si quis reae aut commode

Tractaret: mer m nec tu illuni satu noueres,

Nec te illi. hocque fit, rubi non veri cultur Tu illum numquam obtindi ii quanti penderes, Nee tibi illest credere ausius quae est oequom patri

stimi si est sciam, huc numquam euenissint tibi .

M. Ita res est, fateor: peccatum a me maximum cc. Menedeme, at porro recti l ero, O illum tibi Saluom adfuturum ese hic, confido , propediem. n. Vtinam ita Dis. m. nunc si commotam ro

237쪽

Di, ' si sunt: hodie aput me sis volo.ri M. Non possim. C. cur nou quaes, tandem aliquantulum Tibi parce: idem absens facere te hoc muli Flius. m. Non conuenit, qui illum ad laborem inpulerim, Nunc me ipsum Iugere. C. sine est sementia EM. Sic. C. bene vale. M. tu. C. lacrumas excussi mihi, Miseretque me eius. set mi diei tempus es

monere oportet me hune vicinum Phaniam,

Ad coenam it tentat: ibo, visum si domi es. Nihil opus fuit monitare: iam dudum domi

Praesto apud me esse aiunt. egomet conuiuad moror.

Ibo adeo hinc intro. set quid crepuerunt fores Hinc a me, quisnam egreditur j huc concessero.

AC Tvs PRIMI SCENA II.

CLITIPHO. CHREMES.

IHI L actuc est, quod mereare clinia: haudquaquao etiam cessant: Et illam simul cum nuntio tibi h c ema futuram hodia scire Proin tu filicitudinem clamsalsam, quae te excruciat,

mittas.

m. Qui cum loquitur filius

CL. Pater adest, quem volui: adtis. Pater, oportune aduensi. CN. Quid id es e C L. hunc Menedemum no in nos um iacimi cm. probe.CL. Huic filium scis esse I CN. audiui esse in . sibi. CL. non es

pater: Aput nos s. m. quod ais CL. aduenientem , e navi egres emtem, ilico

Adduxi ad coenam e sem mihi magna cum eo iam inde usque a pu ritia Fuit semperiam iii, ita . CN. Coluptatem magnam nuntias: vellem Menedemum inuitatum, mi nobiscum esset hodie, amplia, Vt hanc laetitiam nec opinanti primui ei obiicerem domis Atque etiam nunc terem es. c L. caue faxis s non est opus parem

CII. Quapropter e c L. quia enim inceretums etiam, quid se faciat:

Timet

238쪽

Timet omnia, patra iram, O animum amicae se er=a mi sit suae. Eam misere amat: propter eam haec turba , atque abitis euenit. cre. scio. CL. Nun emolum adeam in urbem misit, egono Irum una Syrum.

CH. sed id narrat CL. quid i et se mi erum esse. CH. miserum

quem minim credere est.

Quid reliqui est y quin haleat quae quidem in somine dicuntur bona,

Parentis, patriam incol nem, amicos, genus, cognatos, diuitias .Atque haec perinde sunt, ut istius animus , qui ea possidet: hi uti cit, ei bona: isti, qui non utitur ree ire, mala.C L. Immo ille fuit senex inportunus semper: O nunc nihil mali Vereor, quam ne quid in illum iratus plus satis saxis pater. CN. I liene P set reprimam me: nam in metu cie hunc, illi est mille

C L. Quid tute tecum' CH. dicam: utut erat, mansum tamen oportuit. Fortasse aliquantum iniquior erat praeter eius lubidinem: Pateretur. nam quem ferret, si parentem non ferret suum' Huncine erat aequum ex illiud more , an illum ex huius vivere

Et quod illum insimulat durum, id non e I: nam parentum iniuriae Uniusmodi sunt ferme: paulo qui est homo tolerabili ,

Scorrari crebro nolunt, nolunt crebro conuiuarier. Praebent exigue sumptum, atque haec sunt tamen ad virtutem omni i

i reum ibi animus semel se cupiditate devinxit mala, Necesse est clitipso consilia consequi consimilia: Scitum Z, PIRi Cui ubi ex aliisfacere, tibi quod ex et u siet. iCL. Ita credo. CN.ego ibo hinc intro,ut videam nobis quid coenae cera. Tu mi tempus es diei, vide si ne quo hinc abeas longius.

ACTUS SECUNDI SC

M iniqui sent patres in omnis ad Fen

ti, iudices, oui aequum esse censent, nos iam a pueris ilicon. fui senes Neque illarum a Des esse rerum, quo fert adolescentia. Ex sua libidine moderantur . nunc quae es, non tuae olim fuit.

239쪽

xio AC T. II. SCEN. I.

Mihi si Cmquam filius erit, nae iste facili me utetur patre. Nam ct cognoscendi ignoscendi dabitur peccatu loco. iNon mi mem , qui mihi per alium ostendit suam sententiam. Pe ijs u mihi, ubi adbibit pim paulo, sua quae narrat facinora

mfu siet. Astutus ne ille haut sit qram mihi nunc furdo narret fabudam.

Manu nunc me amicae diecta stimulant, Da Mihi, atque ad ire mihi: cui quid respondeam, nihil habeo, neque me quisquam est miseriori Nam hic Clinia, etsi u quoque suarum rerum satagit, attamen Habet bene ac pudice eduectam, ignaram artu meretriciae. Mes potens, procax, magnifica, sumptuosa, nobilur Tum quod dem ei, refiest: nam nihil esse mihi, relin Oct dicere Hoc ego mali non pridem inueni: neque etiam dum scit pater.

CLINIA. CLITIPHO.

I mihi secundae res de amore meo essent, iamdudumscis Venissent. st vereor ne mulier me absente hic corrupta sit.

Concurrunt multae opiniones, quae mihi animum exam. Ieant:

Occasio, locus, aeta/, mater, cuius sub imperio est, maea: cui nihil iam praeter pretium dulces L CLIT. Clinia. CLIN. Amsero misi.cLIT. Etiam caues, ne vigeat forte hinc te a patre aliquis exiens. CLIN. Faciam e set nescio quid profest. mihi animus praesagit mali. CLIT. Per in suc prius diiudicare, quam scis quid veri sires I N. Si nisil mali esset iam hic adessent. CLIT. iam aderunt. CLIN. quando fuc erityCLIT. Non cogitas hinc longule esse3- nosti mores mulierum:

Dum moliuntur, dum conautur, annus est. CLI N. o Clitipho, Timeo. CLIV ressera: eccum Dromonem cum Oro, etna adsint

tibi.

240쪽

HE AUTONTI M.

I N tu 3 DR. sic es. ST. merum interea dum ser

mones caedimus,

Issae sunt relictae. CLIT. mulier tibi ades , eaAnclinia3CLIN. Ego vero audio nunc demum , O mideo, metaleo Clitipho.ST. Minime mirum, adeo inpeditae sunt; ancitarum gregem Ducunt Iecum. CLIN. perii. unde illi Iunc ancillae CLIT. men

rogas

ST. Non oportuit relictas: portant quid rerum. CLIN. ei mihi.

ST. Aurum, vestim et O et Ferastat, O non nouerunt viam.

Factum a nobis stulte est. abi dum tu Dromo illis obuiam: Propera: quid stas C LI N. mae misero mihi, quanta desse decidiic ZIT. Quid i luc 3 quae res te sollicitat autem et CLIN. rogita

quid siet:

Viden tu 3 ancillas, aurum, testem y quam ego cum etna ancillula Hic reliqui: inde esse censisy CLIT. ma , nunc demum intellego.ST. Di boni, quid turbae 3y aedes nosurae v x capient, scio. Quid comedent quid ebibent E quid lene nostro erit miseriust Set video, eccos quos volebam. CLI N. ό Iuppiter rubinam ess desinum ego propter te errans patria careo demens, tu interea loci conlocupleta ii te . Untipsila, O me in his deseruisti malis: Propter quam in summa infamia sum , di meo patri minus sum obse

quens:

Cuius nunc pudet merim Feret: qui sarum mores cantabat mihi, Monuisse frstra : neque potitisse eum mnquam ab hac me erae ere: iod tamen nunc faciam : tum quum gratum mihi esse potuit, nclusi Nemo est miserior me. ST. hic de nostru verbis errat midelicet, hae sic sumuis i cuti. Clinia, aliter rusem amorem , atque es , accipue Nam etita se eadem, O animus te erga idem ac fuit: antum ex ipsa re coniecturam coepimus. CLI N. Quid obsecro nam mihi nunc nihil rerum omnium i

stuod malim, quam me hoc falsδ sussicarier.

ST. Hoc primum, ut ne quid huius rerum ignores, anu

SEARCH

MENU NAVIGATION