In librum Aristotelis de arte poetica, explicationes (Francesco Robortello)

발행: 1555년

분량: 306페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

ao FRAN. ROBORT. EπPLI A T. uertit Valla num in dictione tu ιικουρ agnouit erratum,uitiis esse legendum νομουρ sed quae mentia est Dis boni duram leges pergas, quis unquam de his mentionem fecit aut quae sunt aut quomodo ita potest colis cinnuritie contextus. περγα aute significare filuos homines,uti uertit Paccius, nusquam legi apud Gra

ελω την κυκλωπα.Qui uolueri uideat locum diligenter ibi descriptum Philoxenum Hymenaeum cea

cinise in nupti siestatur Athenaeus cuius erat tale exordium. γαμεβεῶν λαμπροτατε. Timotheum quos musicum uisse, ait rui ubicum satis patet, nos de eo superius multa diximus. Hunc uer Aria spe περλe uti liquetinam Suiduscribit.Verumfabulam hunc multis alijs scriptum legi. π probaubilem mihi eius inscriptionis rationem 4 ri reposse uideor.Persarum luxus adeo omnibus notus e t ut nio hil sit necesse de eo quidpii recensiere.numer apud eos ex lege praemiu nouae uoluptatis inuentoribus proa positum testatur Athenaeus lib. q.his uerbis: σου τῆσῶν leto λω, - τρυφῆς δεκνσενδῖς ἐφράσκουσι πινακανbis nostονLLOEγυο χλΛἴγ, eosde ebriosos uise, ac uolaptatib. deditos, satis ide copiose narrat ubi de illorum agit moribus, Crupparati coenuru, de quibus etiam Horat. in Odis:

Persicos dipue apparatus Eosdem interpocula maximis de rebus confultasse testatur Herodoc tus. Athenaeus,interpres quos Aristophanis in eo uersu οι κου γ ευροι αν π ακὼκωτ*ον. Idcisseritu puto,ut de ijs iocosis scriberet ueteres poetae fabulas,quae multu habebant salis in reprehendendis e

mi is διαφορα iis, παγω sit in b,τς κωμωθὶ α δ la εν. uis uictiam dissimilitudine tragoediam a comoedia differre dicimus haecis enim humiliores, illa uero praestantiores imitatur quam qui modo sunt.

Suscipit etiam tragoedia e comoedia differentium eam,quae esst ex subiecti erar materie desumpta.nam tragoedia cum uersetur in imitatione,emrepraesentatione calamitatum crinistriarum regi aut herowalia cuiuι praestantiores utique imitatur. illorum ueris pol imum miseriam explica qui insignes fiunt,quoniae horum persona maior cietur commiseratio,quam si eorum recenseatur calamitas, qui ignobiles fiunt ac uiles. comoedia uerb actiore imitatur hominu humiliores,cruiliores,ut sitis in ipsoruscriptis perspicipotest et ex hac re inter sese iij try et comoedi et tragoedi no ex eo,quod pasim exposueruinamatici nescio qui imperit quorsi sentcti quonia perridicula ei praesertim in tragoedia, ideba inpraetermittitur.

, Tertia praeterea in his differentia est, quo qui se modo singula imite,

M tur. fieri enim potest, ut eisdem eadem, diuersa tamen ratione imitemur:

D aliquando quidem narrantes nos, id in modo alienam personam indutii, quod Homerus facit modo utijdem ipsi non mutati, aliquando uero

υ quasi negociantes Omnes, d agentes introducentes.

32쪽

ta vis, iam in Udem est quos eadem imitari . cum imitantur annuticiantem,aut quidpiam aliud actum,ue Dii Homerus Scit,uc cundem, non mutantem, alit omnes, ut agentes,Crexercentes imitando. considere hanc Vallae uesionem: ea quidem optima estsed ex qua nonfacile posis licere sensium, fecit tus est enim ipse uerba Graeca. credo,quod ei uideretur lubricus Iocus res perspiceret certumsententiam. Puccius mulium a uerbi dificcsit, non tantum mih ubis satisfacit num fiat iij dcm adcin,diuersu tamen ratione imitamur,requircbam, ut apponeret. N. Sic in isdem,num Hsensus. Saepe contingi ut in isdem hominiabus eadem initIn. xv, dicierso tamen modo, quod declara cuti modisit nam habet cotextus haec uerba οτε, o MN TLλλον-, θον, γινομῆι op. Puccius ita uertit. Aliquando qui scin narrantes nos, idsi nodo lienum personam induti. Hanc verilonem diligenter confideres ies recta friasse s crest obscium. Num est Aristotclustissis. Licet imitari liquem, tun uim nunciuntem, Talterius subinde person: Iaso pientem, id quod acit Homerus. Nam Homerus imitatur VI spem nunciunt , rnarrantem Alcinoo regi omnia: quae dum narrat VI pes e alteriusfuscipit perso ium. Exempli causa. Restri, ut adnavigaαrit ad Sirenum 'copulos. Ut lugerit periculum, quod bia Pol phcino impendebat. Haec dum nurru tpubis indesis cipit personam Sirenumsuorum sociorum, ipsius Poldiphnui: C restri viritando ipsius me persom.

naetierba. Hem facit Vergilius uanos lib. I. Aeneid. ex m. nam Vergilius Aeneam imitatur rini

seu narranion Didoni reginae excidium Troianam quod dum faciis pestin alterius transimulat persona Exempligratia. Vbi restri de Sinone,de Hectore, de Panthoo,de Anchise, Greusa, seleno Haec dum triarrat usicipit Uc me nuncians, narrans Aeneas personum Sinonis, Hectoris, Anchise, reus C reliquorum, Iiιoru omnium ita uerba refr ac si ipsi loquerentur. Hic est uerus ut opinor Aristotclustissimi: illis uerbis: Iecenta 3εMοντα, ἐτθονὶ γινομνον. ut Ahim dictionem απαγνε Morim, CTrcuqGarcstras ad personam, qitam imitatur poctu,non ad poetanisci ii retulit Paccius, cum uit: Aliquando qui Gna antes nos. Consecqulintin etiam illa uerba Gωρ ν πιν, S uti με- ζαMοντα quorum hic est sensius,uel Iicci octae imitari ullum,ut ipsum tantummodo posse purata, cum illius'met exprimit psonam, neque In scin transimulat in aliis personas. utputa insuperioribus narrationibus, de quibus dixi, Homericis C Verpiliani VII sic Cr Aeneas dum restrunt, nunciunt resnstas: si binde mutant stipsos inutiora persona vis utet. Sed alter etiam imitandi modus est, cum poeta aliquem non inducat immutatum sepem diuersi persona sed unius persona perpetuo ordine ean scinstruet, alias itidem,qim cum ipso collocutaefuerint . quoifacit Homerus in posterioribus O seae libri C tota Iliade Vergilius uero libroq; arto, quinto exto,c reliquis deinceps, in quibus non narranton actu, Craim inducit Aeneam,sed re ipsa agentcm,C colloquentem una cum alijs, quorum inducispersonas,inducit autem in hunc modum: Sic ait Aene is, ita respondit Si D. Sic locutus est Anchises, ita Latinus, rnus, Ascanius,ut quilibetstpar tim loquens inducatur a poeta . huiusmodi sane imitatio diserta priore sicuti putet, quia diuersosit modo hic est Ari totelisscii sim, utputo qui uolet, constrat cum cotextu singula, quaea nobis dictasunt,Crpe Diciet omnia be uer ima. Consequitur in ita uerbis uet-- απλῆντας Κυμ 3 d de . Sensit est,uel imitatur poeta, dum inducit omnes tanquam agentes Creuiectiter, ac perspira Ie exprimentcs eos,quorum imitant ui sermonem, aut actionem . nam ita debent uerti illa uerba, υγ UT 2 L -γμα die, num et vi est reipse, euidenter aliquid exprimere. Vnde αργειαὶ ciceronem Lucullo,peroicuitas creuidentia. Paccius C Uulla non expresserunt biincfensium, uidere est in ipsoru rati lationibus. Sed optimii fuerit si quicquid est aut a nobis dictum,breuiter colle erimus. Modus imitandirii 'stitu inter poemata tris lex est. primus modus est, cum poeta inducit uniuspr inna anti Cr explicanti alicui res actus, quo aguntur,tunc enim diuersorum s cipiat personas, C exacte illorum restrassermonem, colloc itione:utque, utipatet,in primo hoc moudo est in tantum personasubist debemutans in ullam. Alter modus est, cum ipse poeta intermiscet paucula quaedam ex ua persona, utpote. Sic aitAeneas. Tali uerba restri. Sic inquit. In hocsecundo modo plures insunt perbor . singula suus, clom decoro, C uenustate, exprimunt partes Tertiusqnodus est, cum poeta prorsus nihil ex uu persona prostri ed exprimit, uis imitatur ipsas personas,nonfectis, csi linc Merent, C laquerentur. hoc uero obstruunt comici, Cr tragici poetae qui ipsa statim personas inducuntoque res: i ni aut ei libit pro Frunt exst. Priores illi duo modi actς pcinatum pertinent. Hic postremus ad comoediam, C tragoediam riush etiam ad aliquod aliud poem l gN , Haec uero omnia desumpsit Aristoteles ex Platone,nam ille quos copiose debis imita dimotis poetici loquitur. Non est autem locus hic Platonis praetermittendus, tum uisucilius intelligaum c ,qηπ

33쪽

ax PRAN Romo RT ENPLIcAT. digni Jovin λ iperaret Hemi qumasereret Aristotelem omnia non solum in philosophia,sci etiane in rhetorice π poetice scribendasiuo ingenio excogitasse, vis urtificiose literi mandasse: do utasse enim plane, ac nihil in literis uidisse caeteri uidentur, sit illorum scripta cum Aristotelis scriptis de eadem reconstrantur. ita iste noua quadam ratione, π ordine omnia collocauit, disposuit, et cuncta complexit elLΩdfatis adducor aliquando,ut credam, ummorum uirorum scripta illum ibiproposuisse in omni disciplitiarum generescribendo atque illorum cogitationes amplificando, Crsuu locis collocandius te illustrare conatum.Haec pauca lere nata dicere uolui,quit perspex uterque oculis cernifolent,totam istam με o- δον poetis facultatis sumptamfui se ab illo ex praeceptoris; ut Platonis disputationibus qii adhuc extant libro tertio de Legibili. conatur ibi Plato dum ciuitatem recte institutam nobis proponere vult: leagessancire,de tollendus poetarum recitationibitis,quarum imitatione expressa in theum corrumpi ciuium mores existimabat. Enumerat igitur imitationes poeticas reis, atquepost longasi explicationem colligit

rambica,tium in ea,omnia narrasati epoctu,neque alios suciebat loquentes Tertius modus est qui cona latur ex superioribus duobus,qualis in epicoseulcroico poemate cernitur Haeccti ita se habent, poterunt N impliciore etiam quadam rationesuperiora Aristotelis uerba explicari.utissu uerba, τε μ α παγγελ υ ντα Πετ0ον- 'cmωον estrantur ad poetam,quinam ipse,πmox ἰν atque hic it primus modus opoeiae proprius: illa autem uerba, nae τον αὐτον, sin λετα Μοντα.referuntur itidem ad ipsum poetam, qui aliquando ipse semper narrat, neque alios facit laquentes. Acuti de diibrambicescriptum reliquit Pluto,qui etiam ii modi poematum genus poti simu proba qu)d multiplicem non habeant imitationem,qua putabat ille corrumpi hominum mores Etsi erit appellandres hic Secunsus modus imitandi cu potius scribendi poeniatu. hanc ideo Plato uocat libro de Legibus teris N i απλbus διουγνσι his uerbis: αραον ora no Bou Πιθγοῦσει,νει μιμησεως γινομώ ubi ἰαμφοτέων ταφανουσι, in quibus tres mul explicat imitandi modos. Nam tertius est se μιιι σεωρ. Aristoteles uerb post multis in locis opoetam uocat δι γ μαωκθυ πίνσιν Sed idem in definitione tragoediae,ut paulo post explicabimM,ait, M si Ἀπαγγελιας, quaepropria est opinis declarat, rem totam copiose Plato libro tertio de Legibus bis uerbis κρα μοι, et , ε πισο et λιαδορταν, πρῶτα se oleo muro ne*ρσὶ πινιών γουσΓυδει λατυμ αγα νονγ λυσα. fisso Misce te, P δελαπι πρύνειν . ε τειδ ουκετυγχι ε, υπευχε PM N arae Dorce'

Reliqua breuitatis causa praetermitto, ligat qui uolet, e constrat cum Aristotcle: C animaduertet inde, quod ab initio diximus totam baiic explicationis partem ab Aristotelesuisse sumptam.

Quo sane fit ut ab Homero Sophocles aliquo pacto imitatione non discrepet, quod uterque praestantes imitetur nec item ab Aristophane, quod uterin negociantes Magentes: unde dramata, id est actus ipsos, no nulli ab agentium imitatione appellari dicunt. postilii

34쪽

Mailha conuenientiam etiam reperiri posse aliquam,cr militudinem inter duo poemata: rursus cir dias crepantiam perspici nanis disrunt aliqua Modo,conuenim materis,si differunt,iaterie, conueniunt modo cr cfacile uerit unicuique peripitare ex bis diserentiis, quid inter hanc π illum poestostpeciem diderat. Ego hoc loco collegisem colu enientium crdiscrepantiam, cutis icit Porpbrius inter quinque ictus uoces generales sed necessarium non est inibi magnopere usum.poteu enim quilibetper se boc ipsum

efficcre. Habet in contextu Aristoteles exempla, Ir collationem trium poetarum, Homeri, Sophoclis, Aria 'opbanis. Homerus conuenit cum Sophocle matericinam uterquepraesuntes imitatur Sophocles cum Aristophane cornruenit modo,num uterqιιe negociantes,C agentes imitatur.uerba Graecasiunt πραγμrime, κρα se Emme a quo uerbo: γαν nonnulli putant esse uocutio ἀματα dest actus,seu abulas quear qui in bocgenere uersantur,Drumatici a ueteribit appellabuntur. Haec probatio deducta es ubi modictionis atque eo spectoit, ut probet eos poetas imitari agentes e negociant .riam se uideor, I eo αμzἶκοι dicui cur et ιθ GP.

Pita νθ υ, ἁθLυάους-jτ ατ sso om μ. - DI Hια ρMy, et siti, moidis ε μιμησεως, ει isi uis Tae. Quamobrem tragoediam atque comoediam Dorienses sibi uendi/cant, Comoediam quid c m Megarenses, tam hi qui hic sunt, ut eo tempore inuciatam, quo populari administratione eorum respublica regcba/tur, quam qui ex Sicilia si quidem ab his poeta Epicharmus prodihi, multo sane prior Chonnida, atque Magnete: Tragoediam uero qui/dem in Peloponneso, iusci rei indicium illi uocabula esse uolunt cum

ipsi quidem ut ας, uicos appellari dicant Athenicia se uero δκόχους, quasi comoedos, non a κωμ ωρ hoc est a com cssando, sed tanqua erran

tes pc comas, id si uicos in urbe de speetui habitos, dictos existimat. rursus hi quidem facere Athenienses uero, oesicii dicunt. Ac de imitationis hacncnus differentiis, quod uidelicet, de quales, haec dieta sint.

sensius bortim omnium est bis. Dorienses assererest comoediae Cr tragoedia inuentores uisse comoradiam qtiidem mi cnerunt Megarenses, qui in Dolus habitabunt hi autem asperebant eo tempore apud beimsentam,quo eorum lorebat reDub.e administratio popularis,utque id sane non ab re dictum uidetur. Da n tunc excitantur,ci inueniuntur omnes quidem artes,ut ingenuaepraesertim, liberales cum libertate ex octo fruuntur ciuitates num liberae urbes utunt homines nescio quo modo ingeniostores,eici pictois res honoris ac uirtuti .Atbenienses olim in primis libertate diu potitisunt uti hoc in causa vi ut perpe, tuo apud ipsos bolis uigerent artes, eortim ciuitas omnium disciplinarum mater, ultrix uerit.de Megarensibus exere est pud Strabonein.alios in Doride fullie,alios in Sicilia: ut sue cossu i , Doride incolabant,e Sicilia uenisse. nam olim in Graecia obsequentium hominum, cogebantur epe alio tranfinio grave, nouus quae reres des. hoc copiose declarat Thriodi es libro primo, asperiis in guticum no uisci liquam commigratum,quia erati hycove.atq id frtasse in causabuit,qubdse υγ- οναρ appcssam rent Scar ut redeam unde digressus fim Megarensies, tum hi, ii in illi comoedium sibi uendicabant: dam Ad Megarenses Siculos, extitit poeta comicus Epicharmire, qui multis ante Chionidem C Magnet

vixit naen hos duos antiquistimo apud se climabant Dipe, Athenienses Tot igitur argi me tutio

ducit

35쪽

tradiderunt oracumus,ut nonnulli autem putarunt Megarensis Cicero in Tusc.eum Siculum uocat, itiadem soratius. ut eius uesiculos Cicero.Alterum in Epist.ad Qui utrem, ναψε in μεμννγαπις .alterum seris,quem Latineprofert,in Tusc. quaest.prima.Emori nolo,sed me mortuum se ni tui estimo de eo,qui uole plura lege apud Sullam. Magnes adhuc iuuenis confrebatur iam cum Epicharmose, ne num nonaginta septem totos annos eum uixi se testatur Lucianus in libro, μακροGων.Auium uoces praeclare imitatus fuit in suis comoedi s Magnes, sicuti etiam Aristophanes, de eo plura Suidas, rub naeus, rusi .chionidei non chonnidas, sic enimscribit Suidas,Atheniensisfuit, scriptor ueteris comoediae . de eo etiam Athenaeus meminit. Secunda ratio,quaprobat Aristoteles Megarenses comoediae inventori resfuisse,est ab ipsa proprietate, usu dictionis ductu. egarenses,uicos uocunt κωμους.Atheniensis frimsp.Sed conradiam patet 1ste dictam H κωμων.Rutionem hanc ituro stebant Athenienses, ulsoririam eam iuuentae comoediae prae riperent Megarensibus,rio ου πω κωμων.Sed a uerbo si μα P,qi dest lasciuire, procliuem esse in libidinem. Sic utitur Theocritus,cum uit: κωμάσδω 'mi τὰ αμαρυλλίδα. Negarenses uerbα κώμων uolebant deductum appellationem comoediae. ueIqubd primunt in uicis C compitis,inter rusticanos bomines agi coepit uel quod comici eiecti ab urbe errabant per uicos, C pagos,quam sententium etiam ipse Varro confirma Atheniensis urit te κωμα F,quia nata lasciua magna ex parte continebat comicum pocisa.Notanda quaedam in contextu uerba Tragoediam, ro quidam in Peloponefoenum etiam tragoediam, sicuti comoediam uendicabantis Dorienses,qui inscis poneso habitabunt.Sed ea unde dicta,Cr quomodo, a quo primum fuerit nuclita, fortas postea copio situs explicabimus,stopire fuerit.Tertia ratio, uuidem probat Aristot.etium est ab Elomo ductu.Negarens dicunt esse αμ,Athenienses Tascies,patet igitur res tota Notunda ita uerba hoc loco: si misi' τοι iussi est αν.nam interpretes τι πιειν uerterunt simplici quadamprolatione, Facere at ego uera tissem libentim,Scribere ueri , poemata pangere.nam hocsignificat quandoque mi&ν.Aristoteles libro Rhetor. tertio: σιμωνiδη γκκθελε πιειν. depoetae dicti ex hocsanesuper declarauit ipse. met Aristoteles,ubi ἐλογωταις dit ob id uulgo appellatos.

, buisse originem. Nam dc insitum cst a natura hominibus a pueris imita , ri: dc differunt a caeteris animantibus, tum quod aptissimi ad imitatione, sunt, tum quod prima disciplinas imitando acquirunt, unusqui' iu/D ta imitationibus gaudet. Cuius rei, quod in operibus accidit, argumen/is tum sit Etenim quae ipsi cum molestia aspicimus, eorum imagines an

bre factas gaudentes intuemur:ut serarum serma,truculentarum, cad

, uerum ue. Huius uero ratio sit, quod non solum philosophis, sed etiam, caeteris mortalibus addiscere iucundissimum est: quanquam modice in Diochi communicent, id colhuiusmodi imagines inspicientes gaudent,

quom am

36쪽

dubia iam X illarum contemplationc accidit, ut Miscant unum quod i , in s quod hoc ipsum sit illud, probe ratiocinentur. alioqui si uera sormas neutiquam inspexissent, nullam omnino uoluptatem praeberct mi=tati praeterquam uel opificio, uel colore,uc tali aliqua ratione.

u nimii nos cogitandi uim appellare posumus imagines asensibus udbepcruemcn te recipit. retinet i atque ad nnplicem metircm,quam Dite celum vocant, transmittit sua cum implexi' ceperit,u distin rei uoca τυνοια stu νυν-ατοcis nostris notiones.d Pr culmus bunt si Gisiuit declarat Alexander Aphr.in libris de Anima,tum quoniam siensius excitatur dum res ipse adsunt, illa autem cum ab unt, tum quia scissis uigilantibit inest Phantasita etiam dormientibus, postremo, uiasensus in nostra potcstate non est phantasii auton est M in omnibus quidem inest animn

tibus,atis homine muror magis et dijhucta: num homines post multum etiam temporis rem aliquum nismo excogitatione comprehendunt,cim exactra quadam iudicatione temporis, horae, σφ' est tempora σὴ toniam in homine uehemens es 4r apte dijtinctu, ideb memoriam C reminiscentiam in eo gignit, quod raeclare est ab Aristotele truditum in libro, ι μνώμας -μ ιι μυ- nam aliter, hoc est magis confusi, ac perturbata gignitur incinoria in brutis Homines igitur cum huc phantasia maxime efficaci si nisi aediti apti sunt ad imitandum quicquid uoluerint,num retinentes animo, C cogitatione ea, quae viderunt, audierunt,omniafacile imitari possunt hincsit ut pueri etiam ipsi imagines e simulacra i dam estingant ex cera, c limo,cuiusmodi ab puero effetas narrat Lucianus in prima Narratiorine ejρων - ἡ κουρος κ Iloxe, ἰππους κρα να--hωπους με λατῖον Ἀτως,ἄρ ἡδο- κουν ωπατ i, χρα ἐποαν Γυωρτ λαψυimo Satis uero putet ex istutum aptum uehemollipha itu reui homines impelli adiminuissum, imitantur pedum uoces: omnia φ redigunt ad quandam σκιομαχι - nullum uero ex imnantibus hoc cit, praeter horum , idcodilyrtaciteris brutis propterea Aristoteles ait in contextu diffirme homines ab d lijs animanti bis i quoniam apti inrisunt dimitandum, uelut restrum Graeca uerba ipsi:ις οπι μου αμιμηἶκωπαἶ cuius rei causam explicat doctifim ipsemet Aristoteles in Probl.Seiff. XXX. probi. Vil bis uerbis: δια, αν-- arcis εοἱ μαMOP,u αα ζωοὐ, ο φον, σπι πλατου νεο- κλῶ απεκονae ori αο icipi u/γῶ 1rsrom,u, ζ οπι Θεός νομίζει μον n οπι μιμηὼκωτα--ν,μ αγξ, ις γυ fi aemu . Ad illud confrinandum Aristotcles adducit hunc ratione, uia homo τα μα&σει ποι&τω εα μιμασείους ταρ πρά ταρ, id est disciplimas sibi scit prima eximitatione,nam non placet mihi in uersito accis, quiuit homines acquire prima disciplinas imitanto, nam ctiam aliquo modo probari potest ion tamen exprimit Aristotclisbeliteritiam cum enim ait Aristo teles ζωτας--σc ρ Cmpcat nifallor, at bernaticassumus,e quod in is primum exercebuntur olim puerorum ingenia,priusquam ad philosophiam accedeis

renitibus uero primas dis pyinas conficerunt homines per imitationem:nam cernentes oculis triangulum,

circulum, emicirculum,c reliquas huiusmodi liras,in materie aliqua postitas, Crinclusa sublatusq; ex oculis,ctim animo earum frinum etinuissent, in tabella rursu describcba moratione apta exprimebit: empli causae. si quis dicat omnis triangulus habet tres quem mox describat ista autem declaratio, simulca descriptio fit ex imitatione illius tria guli, quem unica uiderat inclusum auri, aut aeris materie Potest etiam se locus ita exponi ut idem significet,quod declaratum stlibro prima ναλῶ. κυῆλυς εοων ic, o urtis qui alterum docet habet aliquid ante cognitum,aitimos comprehensium,itus docet ut ab uniuersisti aliqtia re progrediatur quum ex militi, singularibus paulatim collegcri ac penpexerit, utpotecti quis doceat Leonem esse a limal quadrupes,magnum, fulvum,iubatum,paruis auriculis,cauda oblonga, unguia bu curvi breu bit cruribus, agile,c uelax non posset talia docere nil alitea Leotiem uidisset, et postear tenta cogitatione, animo eius Θrinam,C magnitudine non expresiisset oratione, quae imitatur ipsam LeoncnC. docet igitur ille per imitationem licuti patet. Qui ueris discit, audit docentcin,aut alite leonem

spexi aut inspicietpostea. Si ante inspexerit.in illius oratione imitationem agnos cit cir scit si posteac uiderit,

37쪽

x FRAN. ROBORT. ENPLICAT. Riderit, quam ab illo dudieriti memor illius descriptionis cernit fingula in leone esse,quae audierat, deperasticit in eius uerbis quandam illius animantis imitationem,utque ea ratione discit. Huiusiuod loquendigenere usus e cretium Aristoteles libro tertio Rhetoric. cum ait: ἄτεοὶ νοιαατων πτιῶ sint νιμα- θρσιμω ρις id est,omnia nomina quae nobAgignunt fleruntq; cognitionem, Crintelligentiam aliqua. sunt iucundisiima Nam hoc significat radici μὰ ,σιν. Patet iam igitur, quomodo tu Aristotele dictsi homines discereperimitationem. Habet quis insciti dignum Averrois in sua murratione huius loci. Ait enim homines per imitationem discere' ides nos in nostrosermone uti exemplis, citius cir facilius inressi mn auditores, de quo loquimur. Exempla ueri nihil aliud elisee, quam similitudines quasdam erit, o iam multo ante ceciderinthii sensium,blac illud est,quod Aristot. ait libro primo vet. ad Theod.Oratorsi: esto es λυμι αἶκουci alios autem nyae λωγμιατωγλεις, illorumstrinonem turbulentiorem esse, acis maiore cum mipetulerri.Horum,quoniam utuntiu exempli quaesuapte natura planisiura fiunt,quietio-ν, rem,CTrem Πragis explicure,atque ob oculos ponere. Idia quoqueputarim, quoniam homines per imitarution discuti factum,utpocte translationiblis utantur mil notioribus,ut clima udis illud Vergilianum in Georg. Vndant segetem.

statim cadit inlisiiubfensum id, undesiumpta est ista imitatis, Imilitudo, ita facilius,maiorec cum voluptate illudpercipio Secunda causa exprimitur illis uerbiς, χἀ χρ λ te μι unuασι παντας, nam quamuis homines essent μιμου κω ταδι, nisi tamen perciperent quos extuli imitatione uoluptate nonnulli rustra homines imitarentur. Est autem cir haec posterior cui si quam fri Aristoteles,naturalis ad ostendendam poeticet originem, sumpta a sine: nam homines imitatione desectantur Ancm enim dupliac babet bipropositu poetice,ultem altero priorem prior est imitari Alter uero est,oblectare. Vters in naturalis nam homines apti natisiunt ad imitandum et omnibus a natura institum est, uolaptate periscipere ex imitationeseu ex rebus exprestis perimitationem.Auerrore usi is enarrationibus, aliter partiatur duas bascausas nain priorem collocat inprimis uerbis,C injs, quae deinceps consequuntur Alteram constituit in js,quae aliquanto postprostrentur. Cum ueria natura nobis in ta sint imitatis,numerus, armonia. Ego illius partitione ideo nosιmfecutus,ti; quὁd mihi expresior ac probabilior uidebatur ea, qua attulictum quod in illis uerbis uideturpotius epilogus essesuperiorum. Quisdsi quis obhciat. At quomodo in epilogi m colligit botrmonium, numerum,cum unte de his mentionem non rcisci Resbondeo dilo illucontiuerisiub nomine uno imitationis num etiam per ista imitamur,ide sitis erat dixisse uno uerbo, ipsimiivitationem. In epilogo uer explicauit partes omnes ipsius,cum addidit burmoniam, Criumcrum itidem metri . Namsi uoluiset asserere Aristotelessecundam causim fumi ex harmonia C mctro: reddi.sisset

re buris ration ,Grattuli pet in medium sena aliquo ex quibus idpini cognosci, se uerum Dutifuis

cit tu hac cutis . quae ex mea partitione ecunda erit. Ait enim is Uta P πιις μιμnμασι πιυντος,

haec est causa, quae una communi continet;ιrpropositione huiusmodi autem est, omnes homines gaudent, delectantur imitationibus,quamuis μιμ. χατα res dicuntur ipse, presseper imitationem Aj ij gnum id est quidpiam notifimum nobi ex quo probati quod non erat satis notum. Est autem signu hoc Homines in maginibus,quas auisculptores,aut pictores expresserint intueri etiam borribilia cum uoltis plute . illa uero ιιιμnta ατα ess scutici poetica.Argumentatur autem Aristoteles a maior in hunc mois dum si homines in pictis et sulptisfiguris cum uoluptate intuentur,etiuin ipsi horribilia, quanto malois recum oblectatione intuebunturpoeticum actionem n qua imitatio quidem est,ut non horribilium rerurna:u poetica non exprimit autponit ob oculas ipsis caedes,uulnera dilacerationes foeda membrorum,sicae ut praeclare monuit Horatius in*a Poeticu,cum di eu Medea ferox,ci quae sequunturionisdsi μου rationem exquirat,cur*rmidabilia, et horribilia illae imitatrices artes duae imitantur: una haec imitatrix, pocticescilicet, bistrionum ars,non exprimit stare*onderi ad idfacilepotest,in illis mutam quandam C emortuam esse imitationem,quae in eadem non exprimit natura Crsubstantia i quod est exprimenta. sed in portici histrionica era imitatio est,ficuti in illis est tamen uiua,Cr ad sere, hoc uno excepto,

qtio non ab iisdem fit nares ab isdem feret,non esset imitatio :Icut utisparet Aristoteles libro tertio

38쪽

muit: in locis, una ego pro stram, qui est lib.I.Metaph. Omnes hominesscire desiderunt lignum est, quia 'sus inunt. Postquam ignum exposuit, fert rationem ere,ut Graeci aiunt EbοMγ ια signi, est auteh et mi nonpolum pbiwsopbses sed etiam caeteris mortalibi A iucundisinium est discere quanquam putrum cum in comicimini Tm innuit hoc loco Ari lateles Prinium quomodo discunt philoibphi minae omisimis discant euri mortales.Terno quid es cum ita habeant comune. Discuntphilosophi eo quo docci ipse modo lib.primo A P. αλυἶκωμ,aut imul omnia,aut alia quid primS scientes, ulla uero

ignorates. scientes quid Ginui:ta generalia ignorates uulsingularia. Recogit cendi, bo Graeco S, νωιta Auscutiat Philoponus modi duo sunt unum, cum praecognitum quidpin rurrasus relabimur obliuione aut intercedente,aut non intercedente. Si enim intercesserit obliuio uocatur Remιmbccntia si alitem no intercesseri uocatur cognitio seu inuentio,ut cum percept commune aliqui Ergo

ner.ile iudicent C postea incidi in imum fingulare . nam haec cognitio gignitur,dum applicatio it communium,adjingui tria, t putere potest per excinpla. Habcnt ux te uulgares hominc hunc in se addiscuit modum,num recognoscunt rursus in picta fere sculpta imagine id iiod per imitationcinfuerit expressum. Et si criti dum generalia adapta C in lectit adfingularia omnia tu rebus ipsit recognoscit. Sic etia homo intiguris in re per imitationcm expressa ingrda recognoscit,quae ante per c itfensu oculom. Et quemadmoridum philosophus comuingens generalia cum stingularibus colligit ratiocinationem, quid i qiιidlibetistic quoqite uulgiri aliqui rudis homo, diιm hoc Cr illud, quod anteusensu comprehcnderat in re ipsa ad id accommoda quod apparet per imitationem expresum ratiocinatur, huncce illum se, qualem inducit Aeneae personam Vergil lib. Lubi intuentcinficit in templo depictus res Troianas Diffrrtui ton cognitio philosophi a cognitione illa uulgari quoiuum philosophus upplicui uniuersale ad ingularia Crisi cositis git ac recognoscit res ipsas. differt etiam,quoniam in philasopho inest utraq; cognitio,C quae per remini

si quis ante non , uiderit rem, mi lucrum rei scrae,aut pictae non fret illi illum uoluptatem.

Cum hic ro nobis natura insita sint imitatio, harmonia, num crus me/tra enim numeri partes esse, fatis apparet ab initio ad haec maxime fa/cti, ea paulatim promouentes, ex ipsis quidem extemporari js, poeti;

cam genuerunt. Hic ueluti Epilogus est uperiorum omnium. patet igituri unquit cum imitari nobiεὶ raturuis tum

sit,itidem a Fumonia, v nummis,itu ortum juglypoeticen Oriuntur in his Epilogi uerbis, ii nosti umsequari partitionem due dubitationes non contemnendae. Prior est haec, si duas causas esse superius dixit: tkm quod homιnibros insitum est natura imitari,ium quod omnes mortales delectentur simulacris expriminentibus, imitantibus liquid, cur nunc in epilogo assimul ambas non colligit, sed unum tantum,priorarem scilicet fuit enim cum igitur imitari nobis; naturust insitum, ad hoc ita rebondendum putarim. CVM uelit Ari latcles ostendere aqi ibire inuentu Lerit Poetice, ueluti primum genituitiam in colite-πtuco utitur uerbo Romo rub hoc mox sitfuctiirus, i logos hoc non ea ratione utatur,ut costigat

39쪽

bi propo tum pertinent,repetens,exijs deduceret consequentem disputation , set racgation rem: ure optimo unam praetem ttit causam, ramolicet quae meducitur. arripit tantum priorem, hoceu cientcin. Eaautone h. raronta dirimimus nobis

matam e D ratione in hominium insitam esse barmoniam, thmum. Cur igitur in epilogo de iis

facit vetitionciu unam tRespondeo omnia recte, πsummo cum consilio ab Aristotele se fuctu num cum declaratum esset genus,

or quibi excitam incendimur; laminu languescinius. 3

diuersa uero bini pro uniuscuiusque natura Ut enim actiones honestas digniorcs, alium que fortunas imitabantur, ita prava umiliores sane primuia conum agentes, qvcmadmodum Le ores

' nanis laudationibus ue Ores P

rmuratur

tum caput: um retra

cicero

40쪽

cicero ius ist ad Atticum ibi ain. Te enim sequor iἶχεδια οντα demuπὸ testatur Quintilianus ς in eo loco quem CT ante proruumris pocticen extitisse ex imperito quodam initio Cum igitur ita iuuenta Vfumit. genita olim podiice paulatim iectu fuit ab extrinporarijs enim deucntum est ad elimatos, atque e irrepromptos uersus. Sic etiam cicero in prooemio Rhetoricorum,quae uulgo de Inuentione inscribunutu eloquentiae Originem, Tm emcntum. Hactenus, quomodo orta, Craucita uerit, poetice declaratum

fuit in m aliud explicandam aggreditur,qnomodostilicet diuersus formas suscepcri eiusq; rei usust causas simul autem ost fidit quomodo unumquodquegenus ipsitus extiterit, ac uerit inuentum ibo enititvnum iure optimo uidebatur consequi diuerium C disimilem dicimus se factam poeticen propter uia teriem rerum diu serum,qua tracta e imitatur. Sede ista naturalis causa est: quia uidetur in imitanaetii usi pollia 3 iam homines pro captu fui quisque ingenii fise uel ad harum, uel ad illarum rerum imitatationern applicabunt. Homine; enim aut junt σεμ νότορι, aut so nitis εροι. ij σεμ vo οι dicuntur, qui grauiori praediri unt mente, Cristumore. οὐ τεροι, qui aliquanto leuioressiunt, e tenuiores, pronique ad res leues eminanes illi inritantur res graues, C actiones honestus, ac scueras hi exprimunt uisclion sicut bimiles ridiculus, z prauus. ita eodem tempore extiterunt duo pocinatum genera, alterum conuitiosam, alterum honestum, Crgraue Verba in contextu haec unt: πρῶτt ψογους ποιοί - , iam rei ετ οι υμνους κρα ἰγκω ae. haec ita uertit Paccius.Sanc primum conuit sagentes, qu&πadmodum seperiores innis, laudationibus.Superiores Graecescribitur ἐφοι,ut restras ad σεμνοτέους. Sensus enim e t,ευ- λες ρει illi,qui imitabantur actiones no ς λα ν, primum imitari coeperunt - γου γ ι sui me σεμνMopo auton, qui imitabantur actiones praeclarus, primlim coeperunt imitari' γιοαI . ςύμνγρ. a. γκω χια. cum υμνους ut in honorean dcorum intolligit scriptafuisse ius modi pocinata, ιπιεγκωμια in bonorem hominum. Potest enim qui plumuli quadam ratione imitari me φαγλα,quini πιῶ ψογους. itidem alia quaedam ratio excogitari potest imitandi ,Πλic,quam per V rve, C ε, κωμια media'licet aliqua uia, ut ncque haec laudet, neque reprehendati ased exprimat tantam,qualia qualia ictu fuerint . uisit in comoedi s tragoedijs, in quibus neque laudatio est, neque ea prehens iussu sed tantum ipse rerum aut turpium,aut honesturum repraesentatio. Notanda illa uerba que sunt m Pucci coutextu. Ut enim actiones bonestas digniores,talium : fortunas imitabantur,ita prauas buismiliores. Nam praeterquam quod obscuriu conuerse uni Graecus quoque contexms non babeteus diectiorines, quasi me ins xit. TALIUM QII FORTUNAS. Videre es ιn Aristotelis contextu ipso, rem totam dijudicare somnorum pos tam apud Graecos,quam pud Romanos antiqui ima fuit, dccsuae ratur hoc tum multis alijs rationibus,tum quia satis constat apud Romanos,multo antequam exi ferretiulas poeta luisse quosdam uersus in usu satiares dictos, quia alijssacerdotibus Murtis intersacrificandum

coticinebuntur tum alios multorum generum Cicero libro tertio de Orator. t Numerorum uis aptior o

AZ u carminibus C cantibus,non neglectu a Numa Pompilio rege do tifimo,maioribusq; nostras. Vt eis epularum solenniumsides et tibi saliorum uersus indicant.debis etiam Horatius meminit in solis, ctem ait Disceret unde preces uatemnimusa dedisset. .cDocet autern Sinubo libro primo itersu multo antefcribi coepise quam solatu oratione. Illud unum quosa cin hunc utis demonstrat,quod lictercssis pc usurpant uerbum hoc ιτμa ora, πὰμ ηρ λαλῶν. Hoc uero inde deductum est, quod olim mos erat apud Athenienses in pugis,ut rusticani homines de plaua stris mutuo conuitia in seipsios pro irrent. Ad hunc morem respexit Horatius in Poetice,cum ait: Dicitur et plui tris uexisse poematu bestis.

Ante uero Honacrum nullum omnino tale poema habemus, tam ια etsi plura extitisse credere par si . Extat aulcm ipsius Homeri ut ab co 4nitium sumamus i Maroitcs,vi huic consimilia quibus in supcr, quod maxime congrueret, iambicum metrum accessit iambicum que prepte rea nunc appellatur, quod his plerunque numeris ueteres IocusιIGF, id ec est con

SEARCH

MENU NAVIGATION