Ex libris 23 Commentariorum in vetera imperatorum Romanorum numismata Aeneae Vici Liber primus

발행: 1562년

분량: 146페이지

출처: archive.org

분류: 로마

101쪽

sS C. IVL. CAE S. COS. V. DIC T. V.

& cognomine Patiis patriae, alijsq; honoribus diuinis acre dis , a L. Buca tres isti argentei nummi, vel aurei, signati sunt, cum C. Iuli Caesaris elligie ab uno latere , & litteris i

CAESAR DIC T. PERPETvo. ab altero stante Veneris

Genetricis, quae & Victrix appellata, simulacro victoriunculam

sustinente, cum hac inscriptione: L. AEMIO us a v C A . in altero eadem cum Venere ledente, dextera similiter victori inci iam tenente ,& scripto : L. sv c A. in tertio vero eiusdem cum numinis simulacro stante , laeua conto innixo, itidem in dextra victoriae imagunculam habente, & litteris: L. Evc A. in priori la- Iotere, capite Caesaris, ut moS, lauro coronato, & titulo: cais Ani M p. p. M. hoc est Caesar Imperator, Pontifex maximus. De C

saris autem perpetua Dictatura sic Liuius libro cxvi. Caesar ex o Hisbania quinctum triumphum egit, & cum multi, quam maxi- Mn q; honores ei a Senatu decreti essent; inter quos & Pater patriq si appellaretur: & sacro sanctas, ac Dictator in perpetuum citet. HPlutarchus item: In eius tamen fortunam proni ciues, accepto ,, iam freno, aliquam intestinis malis respirationem ex unius prili- cipatu adhiberi posse credentes, eum perpetuo Dictatorem desi- Hgnauere. Tranquillus capite Oxvi. Non enim, inquit, laono atres modo nimios recepit, ut continuum Consulatuin, perpetua ,, Dictaturam, Praefecturamq; morum, insuper praenomen Impe- oratoris, cognomen Patris patriae, & Dictator in omnem vitam Helectus est, Consulq; ad decennium. Appianus Ciuilium ii. Ap pellatus est Pater patriae, & Dictator in omnem vitam clectus, MConsulq; ad decennium, &c. Dio libro xliv. Confectis bellis ciuilibus, & complurimis a Senatu honoribus Caesari decretis, ita subiungit: Dictatorem perpetuum appellari passus est. Hitem Florus libro et v. Non ingratas ciuibus, omnes unum in se principem congesti honores, circa templa imagines, in theatro 3 distincta radijs corona, suggestus in Curia, fastigium in domo, si mensis in coelo: ad hoc, Pater ipse patriae, perpetuus , Dictator is nouissime, dubium an ipse volente, oblata pro Rostris ab Anto- rinio Consule regni insignia. Venus porro Genetrix cognometo, M a Iulia

102쪽

vICTIS POMPEII LIBERIS.

a Iulia praecipue gente colebatur: siquidem ab ea propter Iulitim Ascanium, Veneris nepotem, ipsam familiam dcflvicisse tradunt, unde illa sunt Lucretij: Aeneadum Genitrix, hominum, Diuum s voluptas,

Alma Venus.

ideo C.Iulium Selarem hanc deam non modo in pugna contra hostes inuocasse, verum etiam belli tesseram fuisse, atque deseruptam eius imaginem in armis habuisse, eaq; diplomata, libellos ctiam, ac epistolas si vile, apud Dionem legas libro xxiii. Inio bello quoq; Hispanienti contra Pompeium filium in acie eduxisse, insignis loco Venerem Genetricem, ut prius contra Pompeium magnum, Appianus docet Ciuilium ii. Post Africam deinde receptam, templum, quod in Pharsalia voverat praelium ii iturus, Veneri Genetrici aedificasse, in eoq; perillustrem dear im ginem Cleopatram collocasse,idem testis est. Ac de Venere R inae culta, illud est Ouidi j Fastorum libro primo: Et Venus Aeneae regnat in urbe sui. Plinius libri xxj. cap. xi i. ubi de plastice loquitur, Veneris Genetricis signum, Arcesilai opus, in templi atrio, quod Romaro norum forum risu esse voluit, prius quam absolueretur, festinatione dedicadi positum fuisse, inquit. noc enim pro templo equi illius insignis, qui pedes prope humanos habuisse fertur, signum dedicasse, Suetonius scribit capite Lxi. Plinius etiam lib.xxxv cap. t x. dicit,thoracem factum ex margaritis Britannicis Veneri Genetrici a Gesare dedicatum fuisse, insuper Medeae & Aiacis imagines Timomachi picturas D c cc. talentis emptas ( has a

CyZicenis u-s. XII. M. emptaS fuisse, idem libri xxxv. cap. 1 v.

scribit ac sex dactylothecas consecrasse, ait libri xxxvri. capite i v. & libri v i I. capite xxxii x. Illud minime praetereunduso videtur, quod idem Plinius tradit libri o. capite xxv. Veneri Genetrici, mox, occita taesare, ludos annuos cum sacerdotum collegio a Caesare filio institutos fuisse,de quibus meminit etiam Tranquillus in Caesare c apite xxx xlix. Praeterea etiam sciendum est, eundem Diui lilium mox casta Aegypto, Cleopatrae

103쪽

C. IVL. CAE S. COS. V. DIC T. V.

ornamenta, ac statuam eiusdem, quam in triumpho duxerat, i dutam auro, huius Deae posuisse in templo, ut Dio libro L I. tradit. Veneris Genetricis meminit etiam Macrobus. Hanc quia dem , & Victricem appellarunt, ideo cum victoriuncula in dextra effinxere, cum hasta in Leua manu,a pedibus scuto. Duplici v ste induta est Venus Genetrix, seu quod naturalis operatio sit in sensitivis,& veletalitas animantibus, seu quod duobus in elementis inferioribus, terra scilicet, & aqua, fit generatio, cum &Venus altera victrix appelletur,(vnam tamen,ut in primi numini Commentario dixi, poetae volunt esse) quia quos mundi ma- 1 agnitudo homines vincere non potuit, libido saepe compressit, ut Herculem (qui virtus, siue fortitudo interpretatur Omphalis amor, Alexandrum Magnum Roxannae, Iuliuin Caesarem Cle patrae, & Augustum Liuiae; sicuti etiam,ex sacrarum litterarum testimonio , in Mithologijs Fulgentius tradit. Igitur hi nummi cum Veneris signo, tanquam eius auxilio omnium victor ipse C sar extitisset, signati sunt. hoc enim more Vcnus Victrix in nummis Faustinae Antonini Pij habetur cum inscriptione et v ENER iv ICTRICI. Caeterum de L.Buca, a quo nummus est signatus, nulla sine apud scriptores mentionem inuenio; verum Buca OP aopidum fuisse Ferentanorum in quarta Italiae regione, Plinium t stem habeo libri iii. capite xii. quod & Strabo libro v. scripsit, a quo fortasse Buca gens apud Romanos, licet Bucc nes,per duplex c, appellatos credunt, auctore Festo, a bucchrum magnitudine, ut inquit Caelius libri xxi v. capite v.

104쪽

vICTIS POMPEII LIBERIS.

IN CAESARIS IMAGINIS

IN TABvLAE CAPITUM

VENERIS GENETRICIS,

L ACRI, NOTAss

IN TABULAE POSTER. PAR T.

COMMENTARIUS.. ctiam Mettius signauit alterum nummum argenteum,in priori latere cum vultu Caesaris laurea caluitium tegente, &his litteris inscriptum: CAEsAR IMP. in posteriori, eiusdem Veneris Genetricissimulacro breuiori amictu cincto, (licet nonnulli potius Romae esse velint cum globo a pedibus, ac scuto ratione supradicta, ita intadptum: M. METTius,&hoc unico elemento, B. vel, Io ut in alijs, i. quos ad explicandos Sphinge opus est. Habetur hic nummus apud Antonium Caluum , Patricium Venetum. Mettios enim Romae fuisse, supra ex Ciceronis testimonio iam declaratum est. De Veneris autem simulacro verba iam fecimus.

105쪽

ioa et IVL. CAE S. COS. V. DICT. V.

IN CAE S. IMAGINIS TVTVLATAE,

IN TABULAE CAPI Tu M

VENERIS GENETRICI s

Astrum nrt M igitur Iuliae gentis Venerem victoriarum fratia, quas ea duce Caesar toto orbe terrarum consecutus fuerat, in plurimis nummis cum argenteis, tum aureis signo partim diuerso, Senatus Populus* imprimi decreuit. Ex his aut alios, in quoru parte altera, qua est Caesaris c put lauro redimitum,& ex occipitio stella radijs oeto descripta, atque inscriptio : CAESAR DIC T. PERPETvo. alioSq;, CAEsAR IMP. &ab altera idem Veneris G, netricis, alias Victricis, simulacrum,cum litteris et P. s E pu Livs MACER, CD quidem anno, quo & treis superitis,signatos fatile inscriptio ipsa declarat. Sidus enim illud Veneris est, quod, quia Soli praeuenit, & suimo mane candenti colore exoritur, Lucis ri nomen accipite contra, ab occasu quia refulget, nunc ipatur

Vesper. Cesaris occipitio additum est, quod Ciuar ex Venere genitus

106쪽

vICTIS POMPEII LIBERIS.

Iosgenitus est,& Veneri cognomento Genetrici sidus attribuitur. nam eius natura cuncta generantur in terris; iccirco eandem alij Iunonis, alij Isidis, alij etiam Matris Deum asseruere. nanque in

alterutro exortu genitali rore conspergens , non terram modo,

verum animantia quoque omnia stimulat, ideoq; iecori praefici veteres tradidere. Siquidem, ut inquit Galenus,ex spiritu resollato ab hepate in toto ei ficit corpore, appetentiu oblectantitvnq;. Quippe Caesiar, cum se ex Venere natum, & Veneris sidus in genitura habere persuasiun haberet, staturae sui corporis cultu I o ram assilibens, studebat ut vulgus crederet, ab ea se & pulchrit dinem & gratiam quandamhabere, auctore Dione libro.P. Quare suis id ipse signum complurimis statuis, imaginibusq; in nummis adscribi passus est. Neque vanum hoc videbatur,quonia Venerem , geniturae dominam, corpora producere longa, candi vel venusta pulchritudine composita,molliora,delicatioraq; ,coelestium rerum periti confirmant. Itaque Caesarem statura fuisse excelsa, colore candido, teretibus membris, circa corporis cura morosiorem, a Suet. cap. XLv. & Plutarcho traditum est. Illud tamen obseruatu est dignum, sideris nota, qtar in nummis, Cael dio re adlluc inter humanos agente, est descripta, Veneris esse, non Cometis: verum illa, quae in nummis, post Caesaris mortem in pressis, emcta est, Cometis typum declarat. hocq;, tum crines additi, tum inscriptio ea, quae apotheosim indicat, plane ostendunt. Caeterv de Veneris stella Plinius ait lib. II. cap. viri. m gnitudine cuncta alia sidera superare, claritatis quidem tantae, ut

unius stellae radijs umbrae reddantur. signiferi ambitum perag rc tricenis & duodequinquagenis diebus, neq; longius partibus

xcv i. ab Sole unqua abscedere, ibidem scribit, atque cap. xv ri. P.Sept iij nulla equidem mentionem apud scriptores habeo, v so rum Macros complures fuisse monumenta docent. Apud Ciceronem ad Atticum libri r. epist m. & lib. 1 v. epistola xi. de quodam C. Macro, ac de Licinio similiter cognomento Macro,

cuius etia nummus extat argenteus. Et in epistola mi. lib. I Lad Quinctum Fratrem, metio est, & apud Livium lib. i x. apud Pliniuin

107쪽

Plinium libri xxxm. cap. r. Fuit etiam Romae Aemilius MDcer, Veronensis poeta, qui herbas, serpentes,& volucres casemine complexus est, ut inquit Ouidius in iiii. Trist. Saepe suas volucres legit mihi grandior arvo, Quaec, nocet serpens, quae iuuat herba, Macer . De hoc cum ipse in compluribus locis mentionem fecit, tum epistola ad eum scripta libro ii. de Ponto. Hic storuit Augusti temporibus, per i in Africa eiusdem Imperij anno xxv m. vi Eusebius tradit, & meminit Crinitus libri Poetarum iii. cani te Lir. Imperatoris praenomen inter honorificentissimos titulos roCaesari a Senatu decretum, supra ex Suetonij auctoritate ostendi, non illud quidem , quod ceteris Imperatoribus prisco more

exercitus victores duci dare consueuerant, nam multas ob vi-gotias & ipse id saepius consecutus fuerat, verum illud, quo maximum , absolutumq; imperium declaratum est. De hoc enim praenomine Caesari dato, sic scripsit Dio libro xxiii. Imperat riris quoque nomen, non antiqua tantum pro consuetudine, qua Hid cum alij, tum ipse quoque saepius ex bello reportauerat, ne- isque ea ratione, quod ei meritin imperium, absolatamq; potest, istem deferrent, Caesari tribuerunt, sed eo modo, quo nunc ijs , roqui summum imperium obtinent, tum primo Caesari primum im is

posuerunt, tanquam ipsi proprium: qui paulo post subiungit: Id is

vero nomen Imperatoris a Iulio, quemadmodum etiam Caesaris is nomen, tanquam peculiare summi imperil cognomentu, ad om- isnes deinceps ImperatoreS dimanauit,non tamen sublata antiqua is huius nominis ratione, sed utraque integra. itaque denuo Inm operatoris nomen adsciscit,qui victoriam eo dignam obtinuit. Im operatoris igitur nomen, ut& reliqua, omnibus ex aequo Impera istoribus primum tribuitur: qui vero in bello rem eo cognomento si dignam gessit, is antiqua consuetudine Imperator denuo saluta- sotur: unde fit, ut quis secundo, tertio, ac toties omnino, quoties is id mereatur, Imperator nuncupetur. De hoc item praenomine is

sic scriptum reliquit Appianus in Lybicae historiar prooemior C. autem Caesar superatis Romanis, imperim; suscepto, & in pote- is

statem

108쪽

VICTIS POMPEII LIBERIS.

Iosstatem redacto, formam quidem politiae nomen/; seruauit, re autem principem secunctis praestitit. Estq; in hanc usque aetatem eadem sub uno potestas principe, quos neutiqua Romani reges appellant; vetus tuli andum, ut ego arbitror, in primis veriti: Imperatores eos dici maluere, quod priscorum ducum nomen fuit. Sunt autem re ipsa vere reges. &c. Hic nummus vetusti simus in nobilissimo quidem honestissimi Torquati, Petri Benabi Cardinalis haeredis, Museo, inter alios pene innumerabiles spectatu dignissimos nunc habetur.

IN CAESARIS IMAGINIS,

IN TABULAE CAPITUM

VENERIS GENETRICIS NOTAS,

IN TABvLAE POSTER. PARTIVM

COMMENTARI Us. R Agra RRA & nummus est tum argenteus, tum aureus, cum eadem inscriptione: MAcER, Veneris stigillo, scutum, & pilam in regionibus diuisam, habente, propter nationes armis, duce ipse dea, sibi, totis trium orbis partium angulis, Asiae, Europae, atque Africae, subiectas. In auersa fi cie cum capite Cedaris laurea corona velato, & stella, ut dixi, exo occipitio

Di ilia

109쪽

ios C. IUL. CAE S. COS.V. DIC T. V.

occipitio, ac titulo: CAAsAR I M p p R . in alio, apud Rinaldum Odonium ciuem Venetum: CAEsAR DICT. PERPETvo. Qua ratione & in alijs videre est, eandem Venerem cum scuto,& gl bo , ut supra, in resionibus diuise, dextra porrecta malum lustinere, hac circumscriptione: C. MARIDIANus, qui fuit His, argenti, auri standi feriundi Triumuir: de quo supra. Verum, quod attinet ad lauream coronam , Caesaris perpetuum gest men, sciendum est, hoc quidem tempore cum casuiiij deformitatem iniquissime ferret, obtrectatorum saepe iocis obnoxiam expertus, ex omnibus decretis sibi a Senatu Populoq; honoribus, non aliud recepisse, aut usurpasse libentius,quam ius coronae lat reae perpetuo gestanae, quod tradit Suetonius capite x L . de qua & Dio meminit libro xttar. hoc etiaimniaut Appianus lib. Ciuilium tr. ubi dicit: Triumphalibus indutus ornamentis corintinue sacra ferebat.

110쪽

VICTIS POMPEII LIBERIS.

IN CAESARIS IMAGINIS

IN TABvLAE CAPITUM

MILITARIOR. SIGNORUM,

IN TABULAE POSTER. PARTIUM

COMMENTARI Us.

V Arvon subinde notae in vetustissimo alio numismate habetur apud egregium

virum Torquatum Bembum, cum inscrulitione: TI. SEMpRo Nivs GRAccus (aliaritterae propter usum consumptae non amparent in altera parte, cum Caesaris I cie sine aliquo titulo. Prima enim nota signum est militare cohortis , quod vexillo, ac lunari efiigie, pateris duobus, & bilance compositum est. Qu* sequitur aquila, tanquam in legione princeps Roman rum sitit singulare signum,quam, cum victoriae Ioui in bello comtra Titanos,dum coelo sacri'caret,auspicium ei fuisset propitium,& victoriam consecutus fuisset, ac pro tam felici omine, in signis bellicis simulacrum aureum haberi voluisiet, tutelaeq; suae virtuti

SEARCH

MENU NAVIGATION