Ex libris 23 Commentariorum in vetera imperatorum Romanorum numismata Aeneae Vici Liber primus

발행: 1562년

분량: 146페이지

출처: archive.org

분류: 로마

91쪽

:8 C. IUL. CAE S. COS. IIII. DIC T. IIII.

omnibus attulisse, simul i; iusto, clemente, pacato, ac moderato imperio uti velle, ut ipse in ea ad Senatum oratione, quam superius ex Dione meminimus, promiserat. Caducei vero histoliam in Augusti & in Tiberij explicationibus latissime declarabimus. de pila superius verba fecimus. Manus porro iunctas Concordia significare, complurima veterum Numismata, aliaq; monumenta docent. Numa Pompilius, Romanorum Rex, Flamines in nibus ad digitos usque inuolutis rem diuinam facere voluit, ignificans symbolice foedera tutanda esse, ac eius sedem in de tris esse sacratam , Coelio testante Antiquarum lcctionum libri et ov. cap. XLI. ideo notandum hoc argumento, in numinis , lapiadibus, ac statuis antiquis, dcxteras ituricem ubique iungere, obuas vero nunquam, vi Pietatem etiam, Amoream; mutuum declararent, sicuti lepidissime insculptum nouissime vidi in duobus argenteis nummis inter elegant ma eiusdem, iam nominati, Antonij Caluinumismata, altero Imp. D. elij Balbini, altero Pupieni Maximi Augustorum, cum hoc manuum iunctarum sigillo,

di inscriptione in illo; pi ETAs Mu TvA A vGG. in isto, AMOR Mv- Tvvs Avoo. quarum exempla suo loco describenda curabimus.

Fasces ex virgis beluiae Gallicae arbore, mirabili candore, fieri rosolitos, auctor est Plinius libri xvi. cap. xlix. quibus non licuis. se ciuem Romanum, sed tantum peregrinos caedere, apud Plutarchum in Caesare obseruatum est; quod plane comperitur in Actis Apostolorum cap. xx H. Paulli historia. Fasces enim atque secures purpura colorabantur, teste Plinio libri I x. cap. xxxvi. Qui Imperatoribus praeibant fasces, lauro circundatos fuisse idePlinius tradit libri xv. cap. XXX. Fasces praterea cum Securibus usos fuisse tum Romanos Reges, tum Decemviros, tum Consi Ies, tum Dictatores, tum Imperatores , tum Praetores in Urbe, sed iid extra pomeriu,tum Proconsules,ac Quasores obieritatu soest, & legitur apud iAlexandrum Geniat. Dierum libri primi,

capite xxvii. Plutarchus quidem in Problematis rationem cai

simq; virgarum, & Securium explicat his verbis. Quid est quod si Praetorum virgae securibus alligatae praseruntur an signum est si

92쪽

s, non oportere magistratus iracundiam promptam, ac dissolutam si etae. An virgarum dissolutio mora & tarditate iram stangit, &- impetum moderatur. Sed malitia quoniam partim medicabilisse est, partim curari no potest, virgae quod mutari potest corrigunt,

si secures autem,'uod emendari non potest, abscindunt. Neque sane praetereundum est, ne antiquitatum, linguaeq; Latinae cultores , nummulariorum iuniorum malitia fraudentur, me vidisse numisma quoddam aereum, fere unciale, hoc signo impressum ab una parte, ab altera Coilaris caput, quod signum, licet vetu et o stitis faciem aliquantulum practerat, tamen cum ex alijs indicil smilii manifestisumis , tum ex litteris, LEvCA, nouum, atque saltum ab aliquo iuniore nummulario adulteratum, dcprehendi, cum in omnibus argenteis veteribus nummis signatum sit, L. v-cA. ut superius plane ostendi.

M IN

93쪽

so C. IVL. CAE S. COS. IIII. DIC T. IIII.

IN CAESARIS IMAGINIS,

IN TABULAE CAPITUM

PACIS SIM ULACRI NOTAS,

IN TABULAE POSTER. PARTIUM

COMMENTARIUS.

NAM Spe eandemq; rem Varijs mn dis veteros declarauere. hoc deprehenditur ab altero nummo argenteo, in quo exculpta est ab una parie cisgies Caelaiis sine inscriptione, vel alia nota: ab altera Pacissimulacrum V uacoto inni iam, dextera caduceum porribens, quasi intelligeretur eo symbolo, Cailarem rempublicam pacasse. pacis enim belliq; arbiter a Senatu factus fuerat, Dione auctore libro xxi i. Nummi autem huius exemplum Pata- iiij accepi a M. Antonio Maximo, rerum antiquarum maximo admiratore. Formatus itaque est eadem ratione, qua praeti cripti fue

re, cum hoc monumento: L. FLAMINI vs IIII. vi R. De quodam

Flaminio Cesari superstite, a Cicerone Flamina nuncupato mentio est in Epistolarum ad Atticum libri x i v. epistola X i v. & xv. atque libri xv. epistola i. & H. Hic enim ala Quartumvir fuerit Quinquennalis, an viarum curandarum, non clare competa

94쪽

VICTIS POMPEII LIBERIS.

sertum est. verum , Quatuorvirem Quinquennalem potius suisse arbitror, qui ludis pietaerat Quinquennalibus, hoc est, qui in primo uniuscuiusque lust ri anno,Olympiorum more, Romae ed bantur . itfiuidem in quincto eius Consulatu anno urbis conditae Dccix. Olympiadis vero C Ixxxiv. anno primo, Caesarem, omnium gentium victorem,magnificentissimos ludos celebrasse, supra ostendimus. quo quidem tempore Quinquennale certantea Senatu ad honorem C saris institutum fuisse,apud Dionem ubdere est libro x L i v. Praeterea & Quatuoi viros Quinquennato les fuisse, antiquae issici lytiones xponent, e quorum fortasse numero I.ucius hic Flaminius fuit. vetus enim inscriptio Puteolis

Italita oppido sic habetur: Q CLUVIUS. M. F. III. VIR.A V D I . II. VIRNO LAE. IIII. VIR

DE SUO. FACIUNDO COERAVIT. IDEM RESTITUIT. io IOVI . O. M. SACR. Alia apud Ferentum in monte lapideo, ubi dicitur Ia Frata, his

& quae sequuntur.

95쪽

va C. IVL. CAE S. COS. IIII. DICTIIII.

IN CAESARIS IMAGINIS

IN TABULAE CAPI Tu M

E FORVM BIGAE NOTAS,

IN TABULAE POSTER. PARTIUM

COMMENTARIUS.

ONFEcetts , ut paulo ante dixi, bellis ciuilibus, ipso eodem tempore di Dictatore& Consule quartum, (Consulatus autem per decennium, Appiano trade: te , fuit Cael iri decretus, ex Hispania Octobri mense Romam regresib, ut Vclleius ait, hunc inter mensem & Ianu rium, ducto Hispaniensi triumpho, editisq; magnificentissimis spectaculis,cum te Consulatu abdic: isset,( quem titulo tenus gesserat, contentus Dictatum potestate cum Consulatibus simul, ut Suetonius inquit cap. LXXur. nummus percussus est cum effigie Caesaris velata lauro , & ex occipitio Limo , cum scriptor cAEsAR DIcT. QvART. ab alio latere cum Bigis, hac subscriptione: M. METELLus. in alio Quadrigae,& liibpedibus: M. METTi v s. Quartum enim Dictatorem tuisse Caes

rem eo anno, quo Pompeij liberos vicerat, RHirtius in vi. de bello Hispaniensi testatur, quo & Consulem quartum fuisse AHi planus

96쪽

vICTIS POMPEII LIBERIS.

pianus in ii. Cluilium, & Eutropius in vi. scribunt. quo ten lioris sipatio spectacula varij generis ipse celebrauit, auctore Veleio, ita dicente et Caesar, omnium victor, regressus in urbem , si quod humanam excedat fidem, omnibus, qui contra se arma it se terant, ignouit; magnificentissimisq; gladiatorij muneris nauma-,, chiae, & equitum peditumq;, simul elephantorum certaminis spe M eiaculis, epulisq; per multos dies datis , celebratione repleuit eam. Adde praeterea , quod amplius dixit Tranquillus capite si XXXIX. qui docet bigas, quadrigasq; certasse, sic Icribens: Citro centibus spatio Circi ab utraque parte producto, & in gyrum eu- si ripo addito, quadrigas, bigasq; , & equos desultorios agitaue is runt nobilissimi iuuenes. &c. quo fortaste spectauit Maro in v. Aeneidos, cum dixit :Non tam praecipites biiueo certamine campum

Corripuere ruuntq; effuti carcere curruS.

Metellorum enim gens perillustris fuit apud Romanos, ex qua est hic X Metellus, qui eo nobilissinorum iuuenum numero, de quibus intelligit Tranquillus, bigas agitauerit. & apud Cicero-- nem Epistolarum ad Atticum libri r i. enistola prima de M.M et o tello ita fit mentio: hal. Iun. eunti mihi Antium, & Gladiatoressi M. Metelli cupide relinquenti, venit obuiam tuus puer. &c. M. autem Mettius ille quis fuerit, obscurum est: sed fuiste non ignobilem familiam, nummus indicat bigas enim Lunae sacras liui- se, sicuti Soli quadrigas, & inseris trigas, seiugas Iovi, & desuutores Lucifero, & Hespero, veteres tradidere. Bigas ideo Lunt, quoniam gemino cursu cum Sole contendit, siue, ut Isidorus imquit , quia & nocte videtur & die, hac i; de causa biiugoriim alterniger,candiduS alter curru iunguntur. Quadrigas ideo Soli iungunt, quia per quatuor anni tempora annus vertitur, ver, a st so tem, autumnum,& hyemem . horum enim unus equuS roseus

est, Soli, idest igni, conueniens; alter albus, aeri s sequens pracsinus, terrae ; ultimus Venetus, mari similis est. Item roseos aest ii currere instituerunt, quod lanei coloris sint, & cuncta tunc flauescant: albos hyeme, quod sit glacialis, & frigoribus univcrsa; canescant

97쪽

s Q IVL. CAE S. COS. IIII. DIC T. IIII.

canescant: vere prasi nos, viridi colore, quia tunc pampinus densatur: item roseos currere, quia Marti sacrauei ut, a quo Romani ortum ducunt, & quia Romanorum vexilla croco decorantur, siaue quod Mars gaudeat sanguine: albos Zephiris, & serenis tempestatibus; prat sinos Florae, & Terrae; Venetos aquis, vel aeri, quia caeruleo sunt colores luteos, idest croceos, igni, &Soli; purpureos Iri sacrauerunt, quem arcum dicimus, quod is plurimos colores habeat. Sic circa causaS quoque clementorum v teres etiam colares equorum iunxerunt. Haec ex II. Isidori d chrina excepta su nc. De lituo autem ad Caesaris occipitium, ibi loabunde, ac de pileo sacerdotali, dictum est.

98쪽

IN CAE S. IMAGINIS TVTVLATAE

IN TABULAE CAPITUM

C. COSSUTII MARIDIANI

A. A. A. F. F. N o T A S

IN TABULAE POSTER. PARTIVM

COMMENTARIus V i ab uno latere habent Nummi argentei caput Caesaris laurea coronatum, actutulo velatum more sacrificantium

cumi ad occipitiu pileo,sacerdoti j sym

TRIAE, ac in posteriori parte inscripti

sunt his litteris: c. CossvTIvs MARI DIA- Nus A. A. A. F. F. signati fuere & eodem

tempore, quo ipse Consul quartum, Dictator simul quartum, a

Io no, ut diximuS, urbis DCC v III. cognomen Patris patriae,cum alijs ma miscentissimis honoribus decreto Senatus Populiq; o tinuerat , testibus Letulo libro CX vi. Suetonio cap. xxxvi.Dio libro X civ. Sc Floro in iv. Tutulus enim capitis operimentum fuit, quo, cum rem sacram facerent,sacerdotes utebantur, sicut

si Fulgentius in Vocum antiquarum libello scribit: Varro in Pontificalibus

99쪽

ss et IVL. CAE S. COS. IIII. DIC T. IIII.

ficalibus ait tutulos, sacerdotes dici breuium deorum. Nima is Pompilius & ipse de Pontificalibus scribens, tutulum dici ait pal- silium,quo sacerdotes caput tectabant,cum ad sacrificium accessis. Hsent: sicut & Virgilius ait: Et caput ante aras Ph gio velatus amictu . Tutulum genere neutro ait Festus vocari Flaminicarum capitis ornamentum, quod fiat vitta purpurea innexa crinibus, & e tructum in altitudinem. quidam pileum lanatum forma e tali mguratum, quo Flamines, ac Pontifices utuntur, eodem nomine vocant teste eodem. De pileo autem, Pontificis gcstamine, in roCommentario nummi xii x. copiose .scripsi. Primus enim,qui

cognomen Patris patriae habuit, fuit Cicero Consul, qui, oppresse Catilinae coniuratione, sententia Catonis, Populo confirmante, sic vocatus cst, auctore Appiano libro Ciuilium it. &Plutarcho in Cicerone: unde est illu d Iuvenalis Satyra prima: sed Roma parentem Roma patrem patriae Ciceronem libera dixit. Et Plinius libro vii. cap. xxx. Salue, inquit, primuSomnium pa Hrens patriae appellate, primus in toga triumphum linguaeq; lau- si ream merite, & facundiae Latiarumq; litterarum parens. Quod ro& Com. Nepos, Sallustius, atque poeta Lucanus, passunq; alij

declarant. Secundus vero hoc connomine decoratus in QIt

lius Cailar, tertius Augustiis, eiusdem filius: ac deinceps cat ri Imperatores, adulatione potius, ac metu, quam virtutis gratia , aut ciuium amore nuncupati sunt.

100쪽

UICTIS POMPEII

LIBERIS, ANNO AB URBE CONDIT A

IN CAESARIS IMAGINIS

IN TABULAE CAPITUM

VENERIS GENETRICI s

IN TABULAE POSTER. PAR T.

COMMENTARIUS. E Qv E R et et vero anno,ipse Caesare quinctum & M. Antonio Cos.ante annum vucto in Hispania iuniore Pompeio ,lac Octobri mense Romam reuerso, ut Velleius ait, anno ab urbe Dccix. pro aede Veneris Genetricis, ut Liuius lib. cxvr.& Tranquillus capite x x x I I x. a Sena---- tu perpetuo Distitore designato, Comsuetj ad decennium electo, insuper praenomine Imperatoris,

SEARCH

MENU NAVIGATION