장음표시 사용
81쪽
38 F. T H o M. C A M P A O L Oviuere decernit, eo quod foris frigus sentit, robustioremq: calorem suum habitaculum destruentem et ideoque instrumenta fabricatur idonea ad motum & nutritionem, & vitam,& ad instaurationem ex materia simili illi, qui ab eo exhalat, veluti omnes calores faciunt,tunc generatur animal.
Et ex his generibus rerum sub diuersis dispositionibus genitarum , ac coniunctarum diuerso modo a calor gente,& ti i-gore resistente diuersa geuerantur entia ad distinctionem aepulcritudinem Mundanae statuae.
Num alia genera rerum ab his, qua conficiuntur in Mundosieripotueri .
A RVT I C. V. . Dis t. DRaevidit a Primus Intellectus speculatiuus multa rerum ge- sunt ratio- nera producibilium ac productarum , mutili quae non sunt, ne pro' quae nos tamen imaginamur,& pictores fingunt, veluti chymae-banie , ct ram,Sphyngem,Briareos, vitoliuam, Hircoceruum, aliasq; a - nimalium species, ac plantarum & lapidum coniunctas, diui--q; longe plures cognouit Intellectus,quam nos cogitare poc struo. simus ; attamen eas non approbauit, quoniam dixit, statuam seu natas in non posse plures consistentias vitales comportare, nec eas sera Mundi ori uari ac propagari. Etenim iussit Deus,ut in quibusdam consugine, at m delatis modis respondentibus participationi suae Ideae, Soles.set Pater, re Terra Mater secundarum rerum: & quod hae sereris si cundT parentum imitantes actionem, discentium a Prima Sa iniisti re pientia, mox genorarent alias sibi similes innumero, pondere,
quam ab ipso praecognitas , non approbat fuisse quicquid extra Mundam hunc abi sit approba
82쪽
ob uno calore multipliciter remisso se auctos, , ex
una miseria variis immutata modis,posse Entium multitudinem oriri, acpine', goris missione .
ARTI cvLvs VI. terum,qui tanta Entium varietas fiat ab uno calore solari diffuso in terram absq; frigoris a contra mistione Sipsum a Frigus enim non ingreditur opus naturae, eo quod duo b contraria creatum est conciliari, & deponere odia ad unum tertium E ns componen- adstrua dum nequaquam possint: alioquin contraria non essent, sed Te oblita propriae Entitatis, aliam haberentJ operae precium est videre, dicebat Sapientia, consideranti calorem, ac frigus sese h- 't. effundentes e duobus elementici contra inuicem ex seipsis a- iis Mundus gentes,aliud non intelligentes quam propriam amplificare na- ele tum, turam, cuius nimirum diffusiua sunt, cum sint principia rerum ne defitiat activa. Porro quicunq; ct caloris frigorisve gradus imminui generat optur,&augetur absq; Lerminis gradibusq; signatis, ita ut uno a-ἷ
missio in alium transeat; sed quasi per infinitum fluxum absque
certis caloris, m de Hi versa res oriantur adpulcritudine at M. St. non autem ut compossionem ingrediatur. b Duo contraris nonpol tuncilupi ; non enim amphis contraria essent; regi nec calor esset calar,negstigus, fletus. Item relatu orintensu contrariis instigori intento; ita remissis remisso: ae tantum agu i se contra illud, ovantum hic contra hoc. Ideo non potestseri misso: nam remanent , A congregatio, non m/b: nec idem miserae punctum poterit a quatuor mu elementorum, aut duabui informari. Item,si serma corrumpuntur,corrumpantur oportet di virtutes, imo mago; quoniam . Amis pendent. Item, si Arma debilitantur,adhuc contraria erunt, O non conciliabuntur, ut putat apere. Item Perim tur, num in eadem materiae artesini omnes ;& quomodo, cum snt contraria I an in partibus diuersis fergo quatuor res erit mistum ex quatuor elementis ipsorum,di non ma consimilaru, ut aristot. decernit. At si disjafuerint in minutissima stuclulasensium fugientia, erii missio adsensum, non ad rei itatem. Nec Aristo proprias ratione saluere potuit,fled confiast ad potentiam adactum.at nequit dolere, quom do sint inpotentia,rtrumseruata,an corrupta,ct redeunt inconvenientia iam dicta praeterea nec quibus
in locustar misso. nam elementum intra quodsi misso, semper rincet alias portiones almum: ct stet generatio, ct non m io. Item nequit ignis sub mare, ibi rea immergi ad generandum mi , pra- sertim calida .pradominio antequam extinguatur. ergo, m. Ergo Sol penetrans inferiora, ct sumi
es genitor, se non per myionem. Sc
83쪽
o F. T H o M. C A M P A N E L L AE .certis gradibus, quamuis nos doctrinae gratia tot significemiis gradus,quod sunt rerum species,ac temperamenta in illis. Praeterea quilibet gradus quacunque in materia genitus studet ipsam attenuare, ac sursum trahere ad augmentum Coeli. Ideoque nusquam ubi imprimitur, manere cupit in terra et sed semper contendit redire sursum cum praeda deuictae materiae fugiens inimicum & quaerens amicum. Coelestem ignem, unde e soles o. originem habet. Etenim Omnes ignes a Iole e Lmanare e rigo ignis o- iam declarat,qui ex lapidibus percussis Confricatisq; excitatura inllu, Lipi qui nimirum retus' demortuusq; iacebat sub materiae densit
possi ' te, qua relaxata per plagam suscipit vim agendi, ac seipsum ma- ,. nifestandi; iccirco unica plaga ex silice plures educit scintillas,
.aeiuditis. Q lentes sulphur,d cum Cinere, quam ex communi Japule per- .mas, cusso plurima. Idem docet ignis in seculis ex luce solari collete, .uape, cta genitus, potius vero bustior factus. d Similiter dc ignes in-riendo ma tra terram geniti, non aliunde quam ab ipso Sole, qui occlususteriam cen- in ea adunatur, multiplicatur & incenditur, oriri possunt. nec
strem liniuste originis suaec lor unquam obliuiscitur, unde in Coelum siti t. semper attollitur, qui e motus ad naturam regressus vocari deafl uti libet, N ad cognata corpora, ubi mox naturali motu in gyrum rim se ma- fertur. Motus vero grauium de sum videri debet casus, &nifestandi delapsus corpulentiae materiae se ipsam sustinere , aut mouere in multi psi non potentis; non autem operatio, nec actio seu frigoris, seu cane, r/m caloris.
sit a Frigui ccontra estunditur etiam absque certis gradibus
sursum, ac conatur compingere & indurare res a calore geni cinctu era. tas, de in terram vertere, & ad suum elementum redire : cri quoiat, quam o adde
sis lapissibus. Igitur in illa lacusis erat ignis,st nen ab aere periusso, ca motu, necra nihilo nassisti in Peripatetici somniantsedasse tibis si inditis, ex ebi extruditar,ri Virgilius restatun d Elime iam ignis quodsub Luna posuerunt filio. .non enim ignis ni asioli Quadi in us ect pnqua; praecipui, qui si intra terram ct mare,quo sublunaris ignis descenore nequit ad generandos ignes Osulptar, obitumen,asai entia pradominio calidae. Ignis etiam, qui ex lapidibis edulitur, O . Sole ins cultist,
similatu nostra in essenii actione Soperatione, non eres equivocus, ut dicebat Aremes e Propriis unu motus circularis esi, potes quos omnei mptu seriissi, ri opus est, vi tumum quietem contrariam ha A
84쪽
PHvs Io LOCI COR. CAP. V. Iad defendendum se & offerendum inimicum vicissim cum calore effunditur. Nonetamen in terram illa conuertere potest, cum non eas habeat vires, quibus propria entia Constituere valeae, nisi fortasse in cauernis terrae posh duos mille passus nobis aliqua ignota generauerit. nam superiores terrae portiones Gamnes a calore transmutatae sunt, ut color & dispositio & rerum generatio participantium calorem ostendunt. Rursus oblectabatur Sapientia Prima s videns quod ca- s Vsus valor e visceribus terrae erumpens in montes ipsam eleuareis, ac Delatus-
intus copiam liquorum per ipsam mobilium generans,valles,& et
flumina constitueret, ac maria. Profecto si exquisite rotunda huiu- . telluris superficies esset, minus capax multitudinis rerum esset, O - ac nunc montibus vallibusq; distincta. rum adia- Approbabat etiam quod usquequaq; effusis viribus Cou- centium. trarium in contrarium agendo dum cupi t illud destruere, fit ut conseruet: etenim calor dum terram indurat, reddit ipsam solidiorem ac duriorem, ac sibi aditum au sterebat subeundi usque ad consummationem illius. Item dum ipsam alibi liquefacit, humorem priebebat iis portionibus ad instauratione inta. Ipsa quoque seipsam instaurabat umbram ac frigus vicissim effundens. Item dicebat g Deus; praeserantur in gyrum lumina- gria, ctenim adigentur ad faciendum non quod ipsa cuperent, dum intra terram eorum vires remanent ,nec sistunt se addemni -iti uctionem terrae: iccirco faciant oportet, quae nollent, Item quisluti absq; hoc quod vi cogantur, efficient quae ipse decerno perfatum via untatis meae. Hinc accidit ut existente materia difformi in partibus suis crassis ac tenuibus ita ab antiqua actione discretis,& in viscosis & lubricis, duris &mollibus, altis & planis, magnis reparuis, continuis, contiguis, unitis de diuisis, &c. ex quibus portionibus eius corpora constituta videmus in numero, pondere, tamensura, ad Ideam Sapientiae Primae. Catores etiam vard ac difformes fiunt: Etenim alis agunt aliter in alias materiae species, sicuti palam est in Cera, quam liquefa- iciunt, & in luto, quod indurant: & aliter in toto, ac in partibus M in particulis partium; sicuti manifestum est in una her-F ba, in
85쪽
, et F. THO M. CAMON Oba, in uno pomo , in uno animali diuersissimis ex partibus con
. e nitio mirabili3 succolus rerum inparticulam
A R. T 2 C. VIL, Otra mi Trinus Intellectus a quando seminauit Fatum,Harm mimas it a Tniam Et Necessitatem in Mundum se ipse affectum dixit
ab iureis Putabit calor essicere perpetuo caelum,frigus vero terram,nongentiam aut*m media entiae ast ego dimittam eos laboraret Fatum
b etenim dependens a mea Sapientia corriget eos per necessi-- h ' tutem emanantem a mea Potestate, Ita quod in Harmoniam et ' temperabuntur mea ex voluntate pendentem. Nam perme nS
im ita- Sol perpetuum in gyrum necessitate suae naturae,in qua permotates Meta tum seruatur, non poterit se totum implimere terrae, sed colopum, F ris partem, qui cupiens alterum edicere Solem, terrae interiorae mi me occupat,laboratq;. At frigus superueniens illum circumdabit A et petimere putans, verum colliget magis in unum,&roborabit, unde fiet, ut ille Terram concinnans effciatur semen plant vulsi , , laumierarum, lapidum, aliarumqs rerum, vim tellus fit mater iavi in Met psarum,quae in die a Sole subagitatur, suscipit psemem, vi in non, o inflevero concipit cogente frigore Itidem vim quolibet terraec dum diuncto diuersa entia concipiantur. Sol etenim orientalis cale- di Leit quamlibet Terrae partem uno modo: at cum sit matuti- nus oblique agit, partess orientales Calefaci rugis: accedens .- deinceps ad meridianum calefacit magis Parte medias, oriemebiaphsi. tales vero minus, aspiciendo illas altera actione transinutante priorem: ac paulo magis occidentales. unde euenit variari ctionem primam ac virtutem inditam in Cunctis: variari quoq:ens nasciturum, suasi partes. Similiter ad occasum perue- niens aliis modis expandit radios in eandem partem telluris, quin in idem pomum aut flosculium; &diuersincat praecedem tes actiones, ac entium concinnationem. Mox nocturnum se
86쪽
PM Y s I o L o et I et o R. CAP. v. 3Hoc autem efficit Sol in quolibet coeli puncto. itaq; quilibet gradus, qui nimirum sunt infiniti augendo, Et imminuendo
vicissim maximam parturit distomutatem. Praeterea non erit tellus aequalis in portionibus suis, unde variabitur actio in ei dem particulis dissimilaris materiae ex densis, mollibus, tenuibusq; compositae: hinc fiet, ut ex uno semine efficiantur ossa, nerui,cartilagines,pili, intestina, frondes, stipites, flores, cortices, &c.. ob partium diuersitatem, in quibus actiones agentes mcausas oportet variari. Differt enim a calore calor robore re copia, unde in humido,ut palam est, in flammis, copiosior est: in siccis vero rebus robustior, quoniam collectior,ut in ferro igni- . tot ac harum eroprium est urere mordaciter, illarum vero calefacere copiose ac blande. Praeterea Terrae superficies aequa tis non erit, sed alta, plana, rotunda, montuosa, & vallicosa,&c. qui situs ac partes diuerso modo accipiunt planicies enim ac valles colligunt calorem roborantq;: montes vero & altitudines accipiunt, ac dispergant, unde Ac languidiorem reddunt. . Praeterea eadem portio terrae, quae prorsus plana apparet, sane
distincta est in monticulos pene inuisibiles, & in fossiculat plu-
. rimas plus lucis accipientes : iccirco hae plus caloris quam illi obtinent, & interdum recta interdum obliqua conspecti luce varietatem multiplicant. Praeterea quicquid hodie calor se cit, hac nocte a superueniente frigore variatur; & crastino die ab altero calore, & deinde a frigore per vices innumerabiliter. Praeterea planetae obliqua via gradientes, alij tardiores, alis velociores fit, ut coniungantur cum fixis & cum se inuicem plurimis configurationibus. Itaq; multiplicabunt ac variabunt ca- Ioris vires. Magis autem Luna suis augmentis & decrementis, ac nubes interpositae, & distantiae & prppinquitates diuersificabunt caloris opera, unde maxima varietas. Eoq; magis quod c planetae accipientes a Sole nunc plus lucis, nunc minus,nunc e motis fiunt Terrae propinquiores, nunc distantiores : item velocio- di
ret inopia lacti a Sole communicata non autem ab Eccentricti O Epic clas. avarentia quoq. sunt saepe a pisiuia nubibis, cor ab aere metv miniare crasso. Disitired by Cooste
87쪽
res,tardiores ac varij. Cum ex diuersis coeli constellationiblit. & actionibus, atque ex resistentiis telluris rerum varietas oriatur. . Qui intelligere potest quo in gradu virtus in illis recipitur, ac quanto tempore vivificabitur a coelestibus caloribus illi consimilibus consimiliter in terram impressis, ac quomodo a dissimiliter sparsis ea defatigetu . Et qui intelliget omnes prae teritas mutationes in ipsarum materia, &causas, &dispositiones; hic agnoscere poterit quicquid in morte ac in vita rebus eueniet ipsis. Sed cum infinita sint accidentia earum, quis poterit bene intelligere ipsarum periodos SI cuentus, nisi ego a Uula dicit Dominus. Nihilominua aliqua d multa conficere portam nev terit ratione, qui luminaria haec coeIesbia spcctabie, statuas par- posse pηρ uas Id cae primae. Praeterea dicebad Sapientia, si Sol summum 'A effundere in terram vetierit calorem, comburet supers ciem si eius conuertendoe subito partes minus resistentes in tenuitatem,ac redibitsursum antevam penetret, relinquendo ipsam. i. v. incrustatam , detectis partibus durioritas illa spoliatis. Inio
findet ipsam terram , duin Cum tenuitate exhalar, . unde eue-
autem par ni et, od si quis calor in interioribu& retinetur, egrediatiar fori Marti: ras. Itaque ubi nilii ius aestu; affuerit, interiora terrae sint frigi-v ' diorae, veluti ostendunt aquae Ac antra eo Lempore frigida Da, .mis i uam in alio : ac omnis materia foris assata, intuSVero Crus' ' ra. 1eatiore braepotent C. Vbi autem Sol languidiorem calorem impresseri , intus remanebit eo quod nequeat celeriter attenuare, & cum praedavellerti. ideoq; hic occlusus disponet terram in cntia multae, quae pulcherrimum ordinem ac dis in ctionem faciunt in Mundia,variasi delicias. Quapropter quo
cunq; aetat modo Contraritam in contrarium, Continget, ut non
fiat quicquid ipsum cupit, sed quod ego praescribo . . Igitur ex
prouidentiam ea , &casu simul respectu eorum Mundus tem si/: russi derabitur : cum castis ac fortuna sint euentu S praeter intentio-st nem, aut voluntatem particulari S causa Q. Ego enim omnia ex- P i cogitaui ac volui: igitur mei respectu causae nimirum uniuer-
talis nihil casu fiet, ted omnia ex arte L. Coactus igitur calor - necessitate remanendi intra molem in quam agic , amabit in ipsa.
88쪽
rictur inter omnes caloris gradus , ac inter omnia secunda entia, quod cum ab Amore conseruationis cuiusque entis ortum
ducat (desiderat enim unumquodq: semper esse id quod est per
simile meae Ideae, me imitando,qui semper sum, ec a quo cuncta esse ac operari discunt fiet ut temperies amoris 3codis ubique
sit; quoniam hoc ad illud ordinatur : malum vero non erit EI--. i. sentialet; sed respectivum: Omnia enim bona a maxime bono avi. O . prodeunt. Verum diuertitas ac multitudo, quae extra unicam dicis a retem primi ciatis, repraesentabit in hac statua (nam colorata esto accidum quasLumbram quandam,quae dicetur malum,ac odium , S. D LNon est malus ignis in suo esse: Terrae autem malus videtur, non autem Mundo. nec vipera laesa est, licet homini sit m-la. Ita de omnibus idem praedico Mors quque rei unius,linam ciuitas est multorum rerum, mala non est. NIoritur panis manducatuy, ut fiat sanguis,& s anguis moritur,ut in carnem, neruos&ossa vertatur ae vivat: Neque tamen hoc uniuerso displicet animali,quamuis partibus mors ipsiae, hoc est, tranianutatio dosorifica sit, displiceatq;. sta utilis est Mundotiansmutatio entium particularium noxia displicensq; illis . Totus homo compositus est ex morte ac vita partialibus, quae integranc vitam humanam , . Sic Mundus totus ex mortibus ac vitabus Compositus est,quae totius vitam e Sciunt. Et dicebat Deus, quodo nia essent valde bona et malum vero nihil esse, nisi abusum boni,aut desectum .icci reo non habeat essentiam, sed a non esse originem trahat. Deus enim bonus non potest dare entitatem malo. Nec duo Dis este possunt: duo is prima maxima infinita entia omnino repugnat esse. Verum enimuero hoc homine Snon intelligentes, errabunt in contemplationem mei: ego vero in bonum omnia perduram. Ita ipse loquebatur, & haec omnia succedebant: ac lucerna Mundi cum filis luminaribus gyrabat, ac fiebat ex tot actionum modis ac renitentiis patientum,&ex tot variis luminibus ac caloribus multipliciter distinctis, S ex conditionibus Coeli ac Terrae oppositis tanta Entium Urietas consurgebat, quam nimirum cernimus intra ec extra Disiliroes by GO le
89쪽
ds F. THO M. CAMPANELLAE tellurem, in qua calores multi in seminarium aguntur,ipsi sciliacet blandiores: alij vero sursum seruntur,quia robustiores. Vnde fiunt in hac coeli parte, quam aerem appellamus entia plurima: plurima quoq; in terrae superficie, sed corpulentiora. De quibus omnibus implorata Sapientia Prima, ut nos doceat artem, quam in origine illis indidit, qua ad varios fines ducuntur, concordes tamen in unum Armonem habebimus.
a 3sare 'o Are dixit Deus, ut primo nasceretur, a nam exhalantem eme 1Nealorem sursum cum b tenuioribus partibus ad expan-rint,i a. dendum ccelum, minus tenues insequebantur exsudante Tetransbi. sed abunde nimii eo quod tanto calorc esset affecta. Ac mox ille ovis se. sudor ipsam remanebat: etenim sursum serri crassities non pe cundum: mittebat illius, &accidit ut huiusinodi sudoris tanta esset co-- β η'' pia, quae terram meridianam circumdet,ac patiatur simul, A-MM quilonem versus inundans, in duo hemisphaeria ac in illam imo, ius mergatur vis ra centum pastus in maxima protunditate , proupiditatem, pterea quod intra cellurem caloris moderati maior est, quam qua conue. robusti copia r iccirco replus aquae, quae ab illo constituitur, numi huic quam aliarum rerum fit ab hoc: tametsi in principio robustissi- elemento mus calor tantam aetheris mollem effecerit. Mox decurrerunt. MDm d aquae in imas pxrtes terrae,ubi nimirum imminuta erat, eo quod, liquores seipsos non possunt in sublimi sustinere. Lapides vero
mc vires duri, iussu M. M. potestgenerare Mare aut aquas: stia generatur a Sole ex terra. Idem dico de talaris aqui . vi minus. X. Nec aer generat aerem sed generatur a Sole :non habet in rem summum ae dissumum: non ergo eli elementum ed pars caedi impurior o et ara a tellure deos dicitur Amamentum, teste D. Bessio quiascriptum est: posuit volucres in sit mente caeli, Osi ct yia Aquila in medio carri, dic quoniam aer inpari Loiulicras hormior a. Disiliroes by COOste
90쪽
PH T s I OL o C IC o R. CAP. VI. duri,ex quibus altissimi constant montes, ossa quidem Mundani animalis sursum sua soliditate erecti remanserunt , quo crescebant ac vegetabanL.
Et quia quando primum genitus est Sc dicente Deo
sub aequatore, coepit reuolui declinando versus Antarcticum polum, Perueniti ad tropicum Capricorni. Vnde cum redi ret divino instinctu retrorsum versus Arcticum c timens ne e Vires frigus totam regionem Arcticam occuparet: accidit ut tellus ret Sol, multa liquesceret in Australi regione. iccirco magnus Ocea-quMami nuS totum circumdat orbem terrarum sub tropico Australi vi sedet' i tra aequinoctialem, quorsum primo Sol cucurrit, non sine cau- qta, videlicet roborandi gratia portionem sui coeli minus poten- isu, ee. tem,eo quod in polo Antainico stellae sint pauciores, ac mino- currit ad res eandem ob causam Aquilonaris regio plus telluris obtinuit, austam, pluresq; montes; qui nimirum ex crassioribus constituti sunt multiplica- liquoribus a calore minus vigente, derelicto in primo generali um circuli conflictu. ac mare horeale copiosius est, magisq; sub polo, sene est stellarum frequentia & robur adiuuantium calorem in Ti,his iis terra relictum ad generationem illius. Meridionale vero ma- insis gis sub tropico est, quam sub polo ob dictas Causas. ac sortasse ideos I inde decurrerunt aquae in valles septentrionales per mare Ar- res viis in tacti cum peruenientes ad angustias intra Scythiam, & Terram caucro qua Polarem : ac per angustias quae sunt intra Iapponem & Catata in C/im ' jum&Chinam i ac inter Iapponem & Quiviram ex Mari au- strali. Ita quod remansit tellus in duo distincta hemisphTri si a quorum alterum continet Americam Peruinam ad meridio-um . nalem situm ; ad borealem vero Americam Mexicanam inter lictum es se diuisas Isthmo Panamae, quo essiciuntur peninsulae in octo gradus ab AEquatore. Alterum vero continet Africam ad Au-- strum intra tropicos totam, sed parum extra porrectam, ad O- .ricntem vero A siam, similiter Et ad Boream distinctam ab Asei-ca per mare rubrum excurrens intra terram ab Oceano australi, ac per suum isthmum : continet & Europam ad occidentem, . versus Boream diuisam ab Astica per mare mediterraneum , quod nimirum excurrit a Gadibus versus orientem usq; ad Cyprium