Institutio astronomica iuxta hypotheseis tam veterum, quam Copernici, et Tychonis. Dictata à Petro Gassendo ... Eiusdem Oratio inaguralis iteratò edita

발행: 1647년

분량: 276페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

201쪽

ucinur necesse est, inquam Regredi appareant, quo-t1es versus eandem regionem , ac prophipsos facti praeterua limius, Solemque ex parte alier habemus; quasi eos nempe sic assequendo, Mox ater o sic relinquendo, ut visus noster ad stellas Fixas, non iam consequenteis, sed antecedenteis, illos referat. Ex opposito vero necesse est Dirigi, seu in consequentia moueri appareant, quoties in oppositas par teis imus, ac Terra sic progreditur, v Solem , ipsosque ad eandem partem habeat, visus illos referat ad stella Fixas consequenteis. Necesse est demum, ut Stare appareant, quotae a regione opposita in eandem, aut ab eadem in diue

sam transimus , quod Terra tunc ita moueatur, Vtii

sus per aliquod tempus referat ipsos ad easdem stellas. Quae omnia vel ex ipsa inspectione depicti ante

Systematis, tactione motuum per circulos proprios, intelligi possunt.1 Ti, cum proinde mirabile sit, seri semia per hosce Planetas in oppositione cum Sole Retro gradoc in conjunctione Directos nunquam aliis locis , aut temporibus nec possit communis opinio causam dicere, cur id fiatidicit tam ua ista praeclare, ex dispositione systematis, iuxta quam prorvi necesse est, ut res fieri hoc modo, non alio appareat. Quin etiam praeclare stimul causam dicit, cur hi tres Planetae adeo magni sint in oppositione, seu quo tempore Acronychi sunt, prae eliquis emporibus:

Nempe, quia tunc Terra proxime eos transit. Cur item Retrogradationes sint in Saturno freta

202쪽

ago IN fg T TIONI s.cluentiores, quam in Ioue in hoc, quam in Marte Nempe, quia Terra saepius Saturnum lentissimum, quam Iouem paullo velociorem assequitur, ac Martem citissimum omnium,ut tardius,ita infrequetius.;Cur ex opposito Retrogradationis arcus in Marte maior, quam in Ioue , in hoc, quam in Saturno sit: Nempe, quia Martis Retrogradatio ob propinquitatem pr0pius incipit, desinit longius, quam in Iove; ob ea in rationcm in hoc, quam in Satur-riori, atque ita de caeteris.

DE, INVAE, cum caeteri Planetae Retrogradi, de Stationari appareant , quorsum id non competere Lunae, ac Soli existimetritis: Nisi quia Luna quidem nobis, ubicumque simus, tanquam circa centrum

circumducitur Sol vero ipse est , circa quem ipsi semper circumducimur meque ille potest non videri semper procedere in consequentia,ad oppositam nobis partem CAPUT H. ca visa demum magis congruae ad motum Tertiuns

inducendum.

ORO D tandem spectat ad Tertium moltim,sed, mavis, expositam illam in parallelismo axis

continentiam Fuit M P excogitatio illius necessaria, ut dierum, noctium, aestatisque, hyemis vicissitudo obseruetur. Nimirum, si Terra translata per Zodiacum, con

ceptus in ipsa quator in idem cum Ecliptica pla-

203쪽

nam coincideret, eiusque axis fieret axi Eclipticae parallelus , quaelibet pars Terrae haberet perpetuo suum horizontem in eodem situ ad ipsum Solem , neque Sol proinde oriretur unquam, aut occidere , sed vel perpetuo appareret, vel perpetuo occultaretur ac aliunde neque attolli, neque deprimi unquam appareret .sicque nec dierum, nec tempestatum ess retur vlla variatio. At AEquatore Terrae secante Eclipticae planum, axe illius constante in sui secum parallelisna, fit, ut horizon cuiusque loci situm cum ipso Sole commutet non modo interdum diem, interdum noctem, propter Solem nunc exhibitum, nunc subductum tactat , sed etiam nobis,v. c. ad Boream exsistentibus, tumor Terrae obsit, ne Terra versante in Signis Bo- realibus, Solem habeamus adeo altum, apertumque, ac donec versatur in Australibus atque adeo ne dies habeamus tam longos, nec calorem adeo vehementem sentiamus. Qu9d vel ex sola applicatione circumductioneque memorati globuli supra vulgaris sphaerae Zodiacum seruato semper parallelisia i , ac designato in globulo puncto Lutetiae situm reprae se1itantes intelligi facillime potest.

SECvNDis, ut declaretur, quomodo Pol altitudo in unoquoqxie Terrae loco eadem, cuinuariata

Maneat.

Videlicet Terra versante in Cancro pronum via detur existimare, debere nobis Polum Boreum apparere longe altiorem, quam Versante in Capricorno. Enimvero ex hoc parallelismo, efficitur, ut aeque alia

204쪽

iga IN TITUTIONI stus, Vbicumque Terra versetur, appareat, Res autem hoc modo concipienda est. Repetatur hoc loco schema capite tertio propositum ac Intelligatur EG axis per Solem transiens, produci heinc inde in regionem us ire Fixarum, d sinereque in puncta AC quae appellentur Pol Mitim di. Intelligamus, axem Terrae continuatum heincinde ad Fixas,esse successime P RE, c. ac descri bae annuo circumductu circa axem Mundi, superfi-

205쪽

Aset novo mea L;b. m. . ciem cylindrica , siue columnarem, cuius bases sint duo circuli circa Polos descripti,babentesque pro diametris linea PT, , aequaleis dian etro Magni orbis FH. Intelligamus rursus tantam esse distantiam ex orbe Magno usque ad Fixas,ut spectat heinc ea columna, Iecrescere continenter visa se modo quo solent parallela omnia in longum producta in desinere

tandem ad utramque partem in acumen appareat,

duae illa bases, geminive circuli circa polos descripti, habeantur ut puncta. Ex his simul intelligemus , ubicumque Terra in Zodiaco Magnove orbe exstiterit, exstantem supra horizontem Polum constare eundem, seu apparere altitudinis inuariatae. Qu'niam tametsi axis Terrae alias, aliasque caeli parteis circa Polum Mundi respiciat, intercapedo tamen harum omnium partium, quasi punctum ad visum sit, totus complexus ci culi circa Polum descripti pro eodem Polo repute

tur.

T E iis, ut explicetur, qu sis, ut eaedem Stellae verticales semper sint, magnitudinisque eiusdem

appareant.

Quippe cum,si Terra exsistente in Cancro, Stellae aliquae nobis transeunt ad verticem , eae transiturae non videantur pari modo ad verticem, neque appariturae tantae, ubi fuerit in Capricorno. Enimvero, quemadmodum aliitudo Poli , ut di- stum mox est , perseuerat eadem , ob naemoratumiarallatisinum. sic necesse est, ut, si ipsummet, stel-

206쪽

ὶ8 . IN TITI ID NI sh verticales eaedem perseuerent; vr pote retinentes semper eandem ab ipso polo distantiam. Ac verum est quidena, Terra exsistente in Capra corno, verticem nostrum tendere ad punctum regionis Fixarum, tandumdem distans ab eo , in quod tendit, dum Terra in Cancro versatur, quanta diastantia inter ipsos sagni orbis Tropicos est; At, si hic totus orbis instar puncti est, ad totam Fixarum re gionem collatus a fortiore erit parua eius portio, di fiantia nimirae inter TropiCOS. Quam ob rem heinc fit, ut non eaedem quidem partes regionis Fixarum Vertici heic illeic reuera re 1pondeant , sed respondeant tamen eaedem ad sensum: neque mirum sit, si eaedem stellae, quae sensibiles caeli partes sunt, verticales constanter maneant. Fit vero quoque, ut ipsa stellarium Magnitudo inuariata appareat, quod ubicumque Terra sit, ex eodem quasi puncto respiciatur. QV R o Vt ostendatur , quae descripta superius est aequinoctiorum Praecessio, seu motus ille lentus in ortiam, qui Octauae sphaerae, seu Firmamento

tribuitur.

Siquidem stella Arietis non videntur alia ratione reccssisse lata ab AEquinoctiali pune o, intra duo annorum millia, triginta penis Cadibus squam qui sunt reipsa progressa versus consequentra. Attamen, quia idem est appariturum, seu stellae reipsa ab AEquinoctiali pia iacto versus consequentia recedant seu ipsum quinoctiale punctum recedat,

a stellis versus praecedentia ideo assumpsit Coperni

curi

207쪽

νs RON MICA Lib. III. aeus , istum motum Inclinationis, axiscve continenta tiam sic seri, ut non assequatur praecis motum centatri, ac faciat proinde, ut quator secet quotannis Eclipticam aliquanto citerius, essiciatque adeo aequi noctiale punctum in parte Eclipticae aliqiuanto antecedente.

Vnde inueniat, ut, dum AEquinoctiale punctum transit in praecedentia ex quo Dit hic motus ab eo Praecessio seu Anticipatio aequinoctiorum appellatus relictae partes Eclipticae, atque adeo stellae Arietis,&aliae, tantumdem transire , siue progredi in conse quentia appareant. Quae illa subinde adjecit, ad saluandum partim

Itiaequalitatem huiusmodi motus Praecessionis ae lubnoctiorum partim Variationem obliquitatis, maximaeve declinationis Eclipticae dum ideo susscere voluit, ut axis terrenus describeret speciem intortae cotarollae, hoc forma, , quod eundo in ortum, redeundo in occasum acceleratio, retardatioque illius Motus fieret eundo in boream, ac redeundo in austrum , incrementum, decrementumque Decii nationis illius crearetur Quae, inquam, hac de re adjecit, ideo memoratu necessaria non sunt, quod utriusque Phaenomen obseruationes sint incertiores, quam ut de iis debite constet, aut immorandum in iis videatur. Satis esto visum fuisse magis congruum, haec, quae sunt huc usque relata , in ipsum Terra globulum, quam aut in Solem aut in sphaeram Fixarum immeiureferre.

208쪽

18 INsTITVTION Is Addam-ne autem LN TO, Partim ex hoc motu, partim ex superioribus, visum Galile fuisse magis congruum,explicare stum, seu Fluxum, R fluxum Mari: quam illum referre ad inquaeum Lutanae, aut ad aliam quam libet excogitatam hactenus causam Nam, ut aqua vase contenta , ipsoque transsato refugiens, non haeret quasi accumulata, sed requit prorsum, si translatio fiat inaequabiliter cita voluit Mare contentum in Terrae cauitatibus, siversus oco casum refiigiens, dum ipsa versus ortum transfertur; non haerere, verum refluere, ac iterum reciprocari, si contingat ipsum eius quasi vas inaequabiliter trans

ferri.

Transferri porro inaequabiliter, ex eo probauit, iudd, licet quilibet trium motuum aequabilis secundum se sicci facit tamen eorum commissio, ut assumpta certa superficie Terrae. r inaequabiliter mo

ueatur.

Nam ea, v. g. in qua est mare Mediterraneum, ita constanter versus ortum motu annuo abripitur, ut interim motu diurno reuoluta, habeat dimidium reuollitionis huiusce, consentiens climannuo, dimitadium dissentiens dicque, dum ambo motus conspitarant, feratur velocius in ortum, dum alter dumtaxat eb tendit, feratur tardiusci ac bis quovis die feratur aequabiliter semel scilicet, dum a velocitate in tarditatem, semel, dum a tarditate ii Velocitatem trana

sit.

Itaque ex hac inaequabilitate oriri ille voluit reci

209쪽

AsTRONOMICAE Lib. III. is, procationem istus geminam singulis diebus con

tingentem .

Sic vero, quia diurnus motus nunquam obliquὸ, sed semper directe versus ortum fit, ob memoratum parallelismum , interim ab annuo oblique facto adjuvatur, seu promouettir minus circa AEquinoctia, ob obliquitatem, quam circa Solstitia; ideo propter superuenientem huiuscemodi inaequabilitatem, in tendi fistum censuit per utraque ea tempora P per AEquinoctia quiden maxime , quod tum moti is annuus diurno magis aduersetur. Sic etiam 'uia, si verum sit transferri Terram per Zodiacum Solaribus radiis. ipsam aliunde transferre secum Lunam, ut sui appendicena, necesse est translationem Terrae intendi, ac remitti, prout Luna noua, aut plena exstiterit , illeic nempe citra , eicvltra ipsam Terram exsistens, eo modo, quo vibrationes globi penduli, chordave appensi, huc illuc

reciprocantis, intenduntur, aut remittuntur, prout

globulus aut supra, aut infra coappenditur; ideo ex hac noua inaequalitate putauit ille fieri ut Astus euadant per ovilunia, ac Plenilunia, quam tempuribus aliis intensioreS. Sic rursus, quia ex Luna, Terraque una translatis unum quasi mobile sit M ob motum specialem Lunae, totale hoc mobile non assequitur meridianum diebus singulis, nisi una prope hora, seu quatuor horae quintis tardius i ideo fieri potest, ut iustus diebus singulis una prope hora, siue quatuor quintis, lavretardatior .

210쪽

188 INsTITUTIONI sPraetereundum autem, varietates alias, quae in Muris aestu contingunt, posse non incommode ad littorum situs, conditionesque reuocari.

CAPUT VIII

euid vernicum ad ea, quae bi ci solent ex Apronomia

resspondeant.

N V, c, cum triplex sit Argumentorum genus, quae solent aduersus Telluris motum objici, aliqua enim ex Astronomia, aliqua ex Physica, aliqua ex Sacra Scriptura petulitur , non est quare multum in iis immoremur , tiae Astronomica potissimum sunt , quod qua ratione Copernicani ad illare- pondeant, maxima ex parte conflet ex iam dictis. Nam quod, v. c. solet objici, fore,ut neq; eodem in loco altitudo Pol sit constans meque eaedem stellae verticales sint, magnitudinisque eiusdem habeantur, neque, si motus secundiim Eclipticam fiat, variatio ulla dierum, noctiumque. tempestatum eueniat; neque ullus motus Fixarum in consequentia obseruetur . si qua sunt huiusmodi id ruit mox ante

declaratum. Quod praeterea Vero IMPRIMIS Urgetur, re,

ut integrum hemisphaerium, dimidiumve caeli appariturum non sit, neque adeo sex Zodiaci Signa pos . sint perpetuo conspici, nisi Terra iii centro degat: Respondent, ubicumque Terra inti a ambitum caeli fiterit, id, quod ex caelo supra horizontem, ipsiusve planum exstabit, appariturum oculo, quasi inte

SEARCH

MENU NAVIGATION