Institutio astronomica iuxta hypotheseis tam veterum, quam Copernici, et Tychonis. Dictata à Petro Gassendo ... Eiusdem Oratio inaguralis iteratò edita

발행: 1647년

분량: 276페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

231쪽

Drallaxin ad Magnum orbem , secundorum 3 oratque adeo assum ipsarum distantiam semidiam erorum Magni orbis idcirco deduxit posse speciatim Sirium haberi Magno orbe minorem d centies decies septies, ceteras Fixa consimiliter.

hac ratione. Sunt Fixae Magnitu

dinis L

II. III. IV.

VI. Verum hac de re nimis multa

minores

CAPUT XII. Quale Mundi Systema sit, quod Des Arabeus

induxit.

E ijs, quae de Copernici Systemate dicta iam

sunt, in promptu est illud intelligere, quod Tycho Brahe,nobilis Danus,novusque Hipparchus, inclinante iam iaculo superiore inuexit. En cuiusmodi ipsum pxoposuerit.

232쪽

Cernere nimirum in eo prinatim licet, esse Firmamentum, seu Sphaeram Fixarum partem Mundi extimam , intimam Veio , occia pantemVe ipsius centrum, esse Terram ac ininteistitio collocari Planetas qui motus illeic suos obeant per liberrima, hoc est, fluidissima spatia. Nimirum Tycho maxime fuit, qui solidas sphaesas confregit, deturbauitque ex aetheres, postquam

233쪽

sun ora o I in Lib III. ii cometas traijcere per aetherea spatia, obseruauit, demonstrauit primus ac Mercurium, Venerem ultra, ac citra Solem ferri deprehendit , aliaque huiuscemodi interim autem censuit fusam esse per illa spatia tenuissimam quandam, iurissimam, fluxi bilissimamque substantiam , quam dixit Auram,

aetheriam.

Deinde,Tria quaedam mobilia ferri circa Terram, tanquam circa centrum, Lunam quidem proximam, motu menstrues, Solem remotiorem , d quasi medium, motu annuora, Firmamentum, seu sphaeram Fixarum remotissimam, motu illo lentissimo vigi ii quinque millium annorum. Ad-haec Quinque testas Erranteis motus specialeis circa Solem , tanquam circa centrum obire Mercurium scilicet trimestrem, Venerem octinae strem, Martem biennem, c ea quidem lege, ut Sol annuo motu Zodiacum percurrens illos omneis circumvehat Pac ipsi interim Mercurius, μι-nus,suis circa illum reuolutioitibiis, non comple stantur Terram, complectantur autem suis, Mars Iu piter, atque Saturnus , Mars speciatim fiat nte

dum Terrae propior, quam ipse Sol Postremo, cum nullam heic fieri motus ditirni mentionem videas , intelligendum esse videtur, tria illa eadem Mobilia , Lunam, Solem, Sphaeram Fix ium , dum suis illis motibus secundum Zodiacumferuntur, volui interim dietim in occasum , veluti per se Quinque autem stellas Erranteis, praeter in

ius proprios circa Solem vi secundum Zodiacumh

234쪽

ferri etiali distim in occasum mon per se, sea tradis-ctas a soles, qui sit ipsis vice primi Mobilis. Necessa est nelnpe, ut cum Sol eas omneis sibi quasi irrigareuinctas contineat, easdem leti in circa Terram, cui ipse circumducitur, circumgestet Dixi porro Systema hoc posse ex deductiς de Coa pernicano perfacile intelligi quoniam, si loco circuli per Solem transeuntis, ducatur alius per Terram transiens qualem punctatum adjecimus eadem diastilitia inter Solem Terram pro emidiametro retelita, δ aut Planetacia copages, aut Fixarum sphae r talitis per emoueri sic intelligatur, ut Saturni cir cultis ex aequo a Fixis undequaque distet habebis mino quale ante est ex opernico vilem de scriptum. Quippe erit tum Sol in medro, siue centro Sys ematio circumducentur ipsi proxim Mercurius, 3

Venus, remotius Mais, Iupiter. Saturnus in c. di vero interuallo reperiet tar Terra cluna circumdu

et sibi ima Adeo proinde, ut Copernicus cens eis non iniuria praetulis Tychola possit 5 Tycho ni hil aliud, quam opernici inuertiis Systema videa

CAPUT XIII

Quibus rat Ouibis adductis illud exegitauerit.

AC ςςςperat quidem Tycho se pluribus Syst l

ina, hoc declaraturum pmbaturumque , in

.pere, quod destinarat de Iiutauratione Ast no-

235쪽

mIae elucubrare: verumtamen morte pintentus rem

pr stare non potuita, ac scriptum duntaxat reliquit, se fuisse permotum, ut illud tale adinvenitet, tum

quod tolerari neque Ptolemaicum, neque operni canum possent tum mi od iuxta ipsum, Phaenom n omnia quam aptiuinae saluarentur. Objecit autem Ptolemaico, tum caelestium orbium distributionem inconcinnam , tum assumptionem superuacaneam tot tantorumque Epicyclorum, falliandis Retrogradationum, Stationiimque Phaeno menis tum peccatum illud contra artis principia, quod in ipso circularis motus aequalitas non circa proprium sed circa alterius Eccentrici AEquantis nimirum centrum admittatur.Ne quidpiam de sol ditate Sphaerarum caelestium ad)iciam , quam cum nuperis obseruatis stare non posse idem perdocuit. Copernicano vero objecit potissimhm tria; Vnum, quod tametsi in eo scite admodum praecaueantur quae superflua dissentaneaque in Ptolema 1 co haben tur, ac nihil reipsa aduersus principia Mathematica delinquatur admittatur tamen absurditas illa contra principia Physices, quod Terram, cum sit grossium inquit, pigrum, inhabileqιὶ ad mouendum corpus, haud dissolutiore tenore motus illiusque etiam tri

plicis quam aetherea illa Lumina agitari statuat Al terum, quod proinde sacris aduersetur Uteris, ali quoties ipsius Terrae stabilitatem confirmantibur,

Tertium, quod illam capacitatem sater orbem Saturani, Moctauam Sphaeram, esse propemodum immenia sim, Sideribus tamen pro u vacuam, supponat

236쪽

Postremo autem in sui gratiam illud praesertii

commemorauit, quod deuitatis omnibus huiusmoddi incommodis, dum Sol annuo motu Zodiacum perlustrat, ac interim quinque Planetae ipsum comitantes, suos citca illum motus peragunt , saluentur exitide,absque ullis Epicyclis,Phaenomen illa Stationum, Retrogradationumque praecipua ac declaretur, cur Mercurius. Venus tam parum a Sole digredi appareant, cur Mars, Iupiter. Saturnus ipsi interdum opponantur Terra scilicet intercepta cur tunc proxime Terram transeant, & specie maxime grandescant i cur in supputandis singulorum motibus, motus Solis simplex commistus semper reperiatur , quae sunt alia huiusmodi.

Quod spectat vero ad reliquas inaequalitatis apparentis differentias, quas Veteres per EccentricoS, dclassi quanteis, Copernicus per Epicyclum in circumia ferentia Eccentrici saluarunt, dixit eas quoque facile

posse iii sua saluari Hypothesi, siue per Circellum in orbe circa Solem Eccentrico diu per duplicem Clocellum in quopiam orbe Concentrico ut se plenius explicaturum in assecto illo Opeie promisit. CAPUT XIV ... ratione id a Tachonis Se latoribus propugnetur

CV, porro his iam temporibus eam esse Platanetarum di ositionem constet,vi necesscipiane videatur aut Copernicanum , aut Tychonicum

Systenta esse verum; idcirco sunt plures imo pene

237쪽

AsTRONOMICAE Lib. III. 11ς eisines aliunde auersati Copernicum qui improbatis Veterum Hypothesibus, Tychonem sequantur, partim inducti nominis, obseruationumque caelestium ab ipso peraci arum fama , partim persuasi comstare semper,quicquid Copernicani respondeant,quae object a superius sunt tum ex Astronomia , tum ex Physica, tum potissimum ex Sacra Scriptura. Et quia dimen illis quoque dissicultates variae opponuntur 1dcirco ita illis occurrunt,ut vices eorum

luppleant, quae Tycho fortassis fuisset responsurus. Nam PRIMUM quidem obijcitur absurdum esse viai corpori duos per se motus tribuere , quales

scilicet attribuuntur Lunae, Soli, ac Firmamento, dum asseruntur specialeis circuitus secundum Zodia cum seu versus ortum peragere , interim tamen diurna reuolutione ferri in occasum.

Verum Respondent aliqui, non ideo his tribus,cuulibetve ipsorum competere duplicem motum sed competere nicum, ipsumque spiralena, ac versus Occasum. Res intelligitur ex ijs, quae dicti superiore libro circa Hypotheseo varietatem sunt Admatan dum solum,debere proinde ferri ipsam rixarumSphaeram velocissime omnium in occasum ac spiras describere confertissimas, attiguasque, Solem moueri se gnius, di laxiores spiras describeres Lunam moueri 'legnishme, sedescribere laxissimas spiras Hesnc auiatem fieri, tum ut Sol diebus singulis uno gradu&Luna tredecim retardatior, quam Fixae moueri in ortum videantur , tum V Sol anno uno, Luna

uno mense excursus in boream, de in austrum sic per

238쪽

agant, ut sub ipsis Fixis circuitionem complea ius Ctim dicere vero lai nequeant, cuius respectu prsunt Firmamentum censeatur pariter in boream, in austrum excurrere ideo Respondent iij, admittendum esse stipra Firmamentum primum obile, itio dietim reuoluat Firmamentum versus occastim ac ipsum interim Firmamentum proprio sibi motu moveri in orturn, secundum Zodiacum, ac pro illitis obliquitate tendet in boream lac austrum.'Nempe necessariam aliunde supra i irmamentum L se aliam Sphaeram, cui laesse intelligantur Dodecate moria, inamobiliave Zodiaci signa, donec mobilia, seu Asterismi, secundum jllius in bitum discurrunt. E i per quam incongruum esse Fir Liamento , tu etiana steriori Primo mobili exsi stenti tanto, tamque procul abducto, diurnum motum tribuere, qui re celeritatis incredibilis sit, iti

lis esse non possit ad circumducendum Planetarum Sphaeras, ut quae solidae nulla simi, neque ideo abripi

possint i Verum repondent, neque Firmamentiim vi e riuive etiari obile, tantae esse vastitatis, quantam sngit Cuernicus neque itis motum celerrimum licet, reputandum esse incongruum , quod ipsi molicorporis Congruat ac, ut motus ille, quo Equus spa tium conficitinon est habendus respectu ipsius incredibiliter celer, qui incredibiliter ese foret respectu Formicae, ut Testudinis,si tempore eodem idem spatium pelageret ita reputari non debeat supra omia in fidem celer motu. ιnfirmamento ulteriorevq

239쪽

modi reputari.

o subijcitur vero de impressione, quae non

polsit mobilibus Firmamem inferioribus, ob intemceptorum spatiorum fluiditatem seri ciuitatem nubiam impressionem esse omnino necessariam, si motus quidem inferiorum mobilium secundum spiras her censeantur, aut etiam tam posse impressionem ipsis Planetarum globis fieri etiam seclusis solidis sphaeris, per spatia liberrima quam fieri ab ipsis Copernicanis admittitur, dum radiis a Sole missi circumagi posse Planetas, in liquidissimo aethere p.rice venanteis admittunt.

T E inconcinnum esse admodum, compaginem illam Planetarum totam dietim veluti luxari, rum circa ipsam Terram, tanquam circa centrunx non suum tum sub ipsa Fixarum sphaera, aqua inaequaliter absit, seu cui concentrica non sit.

Verum Respondent, nihil esse posse in eo opere inconcinnuin , quod sapientissimus opifex dispo suit. Quippe neque fieri ullam luxationem , cum

Planetae a Sole circumductuatur circa centrum non, suum, ut reputari posset, si quapiam grauitate distra-lierenthir pars maior compaginis ex una Terrae parte, ac pars minor ex alia non possent velut aequi librari: Neque a nemine non admitti esse Planetatarum circuitus respectu sphaerae Fixarum Eccentricos; cum taliunde ipsa Planetarum compages ita circa Terram dietim reuoluatur, Vt quaelibet ipsius pars concentricum illi circulum describat.

240쪽

lens, Planetas, donec circa Solem specialeis motus obeunt, adeo interim detorqueri, ut abducti motu rapidissinio adigantur ad peragendum diurnas illas circuitiones , Quippe secundiim Ptolema1cos,Planetas proprios obeviueis motus, mobili interim alio diuerti, atque abripi secundum opernicanOS, ipsam speciatim Terram , dum motu sibi proprio circumducitur, deduci interim abripique alio a Sole, per radios emissos impresso. Quo modo quoque Hipsam Lunam , dum Terrae circumducitur, timul cum ipsa interim per Zodiacum a Sole trans ferri; Planetas etiam Lunulasve Iovialeis , dum ipsi Ioui circumfertintur. Pi sci, Eli, esse prorsus improbabile , inane esse illud tantum inter Venerem, Martemque interstitium; spatio tanto habito , non posse adhuc Martem eatenus abduci, ut ipsius circuitus non intersecet circuitum Solis. Verum Respondent ut Conditor Mundi fecit interstitia Fixarum adeo inter se inaequalia ; sic fecisse illum ut spatia inter Planetas inaequalia forent. Nempe varietate res gaudent. Mundi perfectio in ea sic consistit , ut deberet potius videri improbabiles, nisi talis varietas in rebus naturae obseruita

retur.

Sectionem porro illam circuitus Solis a circuitu Martis, nulli esse obstaculo; tum quia huiusmodi circuitus per liberrima spatia sunt, ac mente dumtaxat cernuntur tum quia non possunt unquam Sol,

SEARCH

MENU NAVIGATION