장음표시 사용
241쪽
AsmRONOMICAE Lib. III. 2I' Mars sibi ad ea loca inuicem occurrere , quoniam
Mars in ipsis non est, nisi duim est Acronychus, seu circiter ipsam sui cum Sole oppositionem. Et sic illi quidem sententiam desendunt.
CAPUT XV. Q sit iuxta num istantia, Magnitudo
Siderum SV RE MEAE , coronidis vice cum T cho non modo improbari vastitatem illam ingentem Copernicani Systematis, sed Systema quoque Ptola maico longe angustius inuexerit superest, inquam, pervideamus, quid opinatus fuerit non modo de distantia, S magnitudine Planetarum, sed etiam de distantia, magnitudine Siderum Assxorum.
Quod ad Planetas itaque spectat , postquam ipso
rum parallaxeis, quantum lisuit, venatus est, talem pronunciauit cuiusque duin versantur circiter in dias longitudines a Terra distaiatiam. Distantia inediocri a
Iupiter, est terrena rum Semi diametrorum Saturnas. 16
242쪽
i1 INsTIT Wr Iovis Et postquam studiose obseruauit, quantumque telescopi nondum adiuuento)exquisite potuit,apparentes singulorrum diarnetros ita definiuit;
Mercurij Veneris apparen a Sol sin distanti Mart sine l1Ocria Iouis Saturni est in
Tum Magnitudinem cuiusque , ut consequitur '
Ad Fixas vero quod attinet, postquam attendit debere eas esse euectiores Saturno , non modo cum est in distantia mediocri, qualis recitata iam est; sed etiam cum in maxima, quam statuit semidiametro
rum terrenarum 23OO. a euectiores etiam secui
di cuiusdam quasi Epicycli Apogaeo, cui distantiam
largitur semidiametrorum 29oo idcirco ait Fixarum Sphaeram vix posse a Terra propius abesse quam semidiametris terret is socio.
243쪽
AsTRONOMIcae Lib. III. I thum sit incertum, utrum omnes Stellae aequaliter a Terris distent ac verisimilius videatur earum quasdam altius, quasdam humilitis intra eius ternoctauae sphaerae capacitatem collocari consultius fecerimus, inquit, si adlisic millenas semidiametros priori summae aggregauerimus. Quare mittantiam Fixarum a Terra statuit praeter-propter neque enim haec, inquit, exacta, εο subtili mensura sunt pervestigabilia esse Terrena rum semidiametrorum I COO. Subinde autem ex hac distantia, .ex desinitis quantum licuit citra telescopi subsidium diametrisIixarum apparentibus, in launc modum L
V. VI J minores Adjecit vero, cum non onime primi ordinis, pri
244쪽
1L1 IssTIT. AsTRONOM L,b. IIImaeve, agnitudinis stella,sequales inter se arpareant; fropolita magnitudo conueniat proprie mediocribus adjecit, inquam, fieri posse, ut quae in I. ordine maximae sunt, uti Canis maior,& Lyra, excedant Terram centies , quae minimae,quadragies quin
quies. Et sic quidem Tycho. Verum de hisce Systematis, deque tota Institutio ne Astronomica hactenus.
245쪽
EMIRABvNTvR, qui me norunt, addictum diuinis muneribus virum ad humana digredi stu
dia quasi propriae functionis pigeat, suggestum Ecclesiasticum
mir in videri id potest, nomen dedisse militiae sacri, transfugere ad proelianam manum misisse ad aratrum, retrorsum aspiceres assertum esse in libertatem, cogitare adhuc AEgyptum. Sane verb, ad me quod spectat, non sine pudore rem aggrederer, si ipsam quidem ex spontaneo, proprioque delectu obire si non semel, ac ite
rum, tertiumque iussus Obsequi, obtemperarem vo
ci, quam licuit interpretari esse diuinam. ipsa porro vox tua est, Eminentissime Cardin iis, qui Regi Christianissimo, a quo instituerer, otaurus me, sic dignatu es me interpellare, t
246쪽
multum, diuque repugnantem tua dicam patientia, an bonitate fregerisueri qui poteras imperando, persuadendo malueris compellere tandent ad dedendum manus. Nempe effecisti, ut intelligerem non vocari me ad prophanum mimus, quod re dentium Pater Abrahamus alienum a se non duxis set cum testantibus Hecataeo, Beroso, Nicolaoque D imasceno, docuerit AEgyptios numerorum, ac siderum scientiam. Et liCet Aristoteles ipsos Sacerdotes AEgyptios Mathematicas inuenisse scribat, dum post exhibitum Diis cultum, abunde esset temporis, quo feriari permitterentur iein saltem constare, eas creditas fuisse a viris diuinis originem duceres; neque ipsarum professionem fuisse habitam Sacerdotibus indecoram. Ac ne quis solos Ethnicos reputet hoc censu habendos , commendati ecce D. Basilium a B Gregorio Nagian Zeno, quod fieri non mediocriter in Astrologia, Geometria, Arithmetica, aliisque ei satus: , cum
Patres caeteros,lum speciatim Beatos Hieronymum,
MAugustinu passim declarare, quana hae disciplinae
nec est aria sint ad Scripturae Sacrae interpretatione.
Effecisti quin-ctiam, ut intelligerem duplicena esse Codicem sacrum, quo Deus innotescere hominibus voluerit alterum scriptum, & qui Sacrorum Bibliorum venit nomines alterum apertam hanc faciem, siue majestatem,ac Naturam rerum .Et chim priori intei pretando destinati sint viii Theologi, stipemati irati scientia eruditi ad posteriorem interpretandum comparatos esse Matnematicos, qui
247쪽
naturali scientia instructi haberi non ina merito Theologi naturales valeant. Scilicet ipsam Veritatem, quae non aliud a Deo est, manifestari duplici luce Reuelationis puta, ac Demonstrationis priore uti vocatam Theologiam, posteriore M thesin solam cum aliarum quidem, quae dicuntur, scientiarum non demonstrationes, sed conjecturς
sint, nisi si qua luce Matheseos fruuntur. Denique effecisti, ut intelligerem duplex esse
Templum, in quo Deus Mystas, Sacerdotesve exigat; alterum nempe ipsam Ecclesiam, in qua iuxta Diuini verbi reuelationem adoretur, alterum System hoc rerum, in quo agnitus iuxta characteres inessabilis sapicntiae colatur. Quamobrem me dumtaxat voluisti e Templo in Templum transfer-r, quod cum gratiarum sint diuisioneso in domo
Deirnansiones sint multae, credideris fore, ut mea
qualiscumque industria posset in hac parte Diuinae miliae non inutiliter collocari. Itaque tua haec est vox, qua, ut alter Samuel ridicero liceat) constanter vocatus mente obediendo composui, iatus te locu in Ecclefatenere adeo eminetem;te ea prouidentia dispensare munera,quibus, ut Maximus a sacris Regi Christianissimo, e praefectus, ut resistere diutius puduerit neque eam adire stationem, in qua me collocatum velles ac pro viribus eam Spartam, quam praescribeIes, exornare. Quin- etiam probe memor cum fuerim heroicae illius virtutis consummataeque pietatis, qua per
nosse te abisque Eremo, Infulisque primis praeful
248쪽
gentem licuit, induxi facilem mentem, quicquid consili caperes, non posse a summa virtute, pieta' teque non proficisci. Sisto p inde me iam Tibi totique illustrissi imo nobilissimoq; Consessui ut opus aggrediar sub tam iis auspiciis, quod iussisti me exsequi praelectio ne habiturus Cosmographicas, seu de Mundi ab hymno exordiar Conditoris Mundi. Siquidem,cVm Plato, qui habitus est inter Philosophos diuinus, quaerenti quid ageret Deus, celebre illud responderit, , - εῖν , λον, Exercere Geometriam Deum Pnihil videor facere posse, aut argument accommodatius, aut generi vita meae consonantius, aut Tua, totiusque Consessus celeberrimi attentione dignius quam si, cum ipse quoquo personam Philosephi Christiani gerens, haud secus, quam ille fuero responsurus, dicere adnitar, qui Deum
exercere Geometriam putem. Principio vero, cum Geometria, aut contemplando, aut agendo ex quo distinguunt Theoremata, Problemataque exerceatur videri potest non incongrue intelligi Deum exercere Geometriam, tam dum contemplatur, ac potissimum seseipsuna considerat; quam dum agit, maxime Vero, Mundum creat, ac moderatur. Et de Contemplatione quidem ut primum dicamus 'iapponendum p roseab est, illud esse inter diuinam, humanamque discriminis, qu bd humana ratiocinando, seu ex principiis ad concluso lic gradatim pergendo iii- cedat diuina, cui nuda, aperta sunt omnia .cui
249쪽
nullum consequens est minus manifestum, quam
antecedens cui omnis propositio, communis sintentia, seu axioma est diuina,inquam,simplici, citra omnem successonem intelligetia perficiatur. Donec porr Deus in seipsum attendit, ecquid inspicit, ut Geometrice contemplari qu*quam censeatur)Scilicet primum Naturam sitam, ac deinde Triadem sacram Hypostaseon seu Personarum. Nam imprimis quidem Naturam contuetur,habetque ut Sphaeram, cuius Ethnico etiam desiniente)centrum sit ubique, circumferentia nusquam Ruse loco par est admonere cum Deum nemo viderit unquam; cum habitans Deus lucem inaccessam,&hominu quasi noctuarum, oculos fulgore praestinguens, posuisse dicatur tenebras latibulum suum
eapropter non cur nos miselli homunciones
& puluis, cinisque cum simus, quidpiam de tanta Maiestate, quatenus in se est, non dico effari, sed ne
hariolari quidem contendamus. Quocirca decere, ut nos sic nabeamus nosse Deum figmentum nostrum, saterna quadam indulgentia, ferre nos de se, non ut in se est, sed ut nostro captui congruima est, loquenteis ac esse abunde, si ea balbutiamus, ex quibus ipse, qua bonus est, tanquam ex ore infantium, lactentiumque laudem perficiat. Igitur concipimus Deum, dum suam speculatu1 naturam, habere ipsam , quasi Sphaeram quatenus a nobis nulla figurarum capacior, aequabilior, perfectior intelligitur quatenus cum sit summe indiuidua est pζme veluti centrum, ex quo diuinae
250쪽
persectiones, quas proprietates,4 attributa noni inant , quasi radii quidam dimaticiat quatenus ista perfectiones sunt ipsi quasi circumferentia,qua
veluti circumscribatur, seu, quo potest modo definiri discernatur ab omni re, quae non est Deus. Quanquam,ne propterea veram aliquam limitationem imaginemur,nusquam exstare lauiusmodi Cir cumferentiam dicimus, innuentes nullam perfectionum diuinarum esse extremanas nullam in qua sit aliquid extremum Qu' modo ne Ox quoque
Cetri limitatum quid suggerat, ideo ipsum esse dicimus ubique innuentes naturam diuinam in omnibus, cum omnibus perfectionibus idem esse; ut pote quae fons simul inexhaustus, Dieanus in
Ac mirari quidem par est Centrum tanta foecunditatis, ut punctum cum sit, pro immenso tamen habeatur sed illud nimirum idem est, quod Monas siue unitas quo nomine Pythagoras iam olim designauit Deum. Dictum celebre Trisinegisti est , Monas genuit Monadem, suum in se reflexitar dorem idque tum nonnulli de Sanctissimo Trinitatis mysterio accipiunt; tum D Thomas censet potius ita esse interpretandum, ut intelligatur Deus, qui est unus, mundum , qui etiam unus est, ob sui amorem condidisse Sed potest forsan res eo spectare, quod clim numeri in seipsos ducti, alios a seipsis gignant numeros iam binarius bis quater