장음표시 사용
121쪽
stilla retentum ore satis adversus haec ulcera proficit ex aceto cocto sali, sicut supra demonstratum est, rursus istum acetum sed et diu continere utrumlibet, et id bis aut ter die facere, prout vehemens malum est, necessarium est. Quod si puer est, cui id in scidit, specillum lana involutum in medicamentum demittendum est, et super ulcus tenendum; ne per imprudentiam adurentia devoret. Et si dolor in ingivis est, moventurque aliqui dentes, refici eos portet, nam curationes vehementer impediunt. Si nihil omedicamenta proficient, ulcera erunt adurenda. Quod tamen in labris ideo non est necessarium, quoniam excidere commodius est. Et id quidem, aeque adusitum, atque eXcisum, sine ea curatione, quae corpori manu adhibetur, impleri non potest. Gingivarum is Vero ossa, quae hebetia sunt, in perpetuum ustione nudantur; neque enim postea caro increscit. Imponenda tamen adustis lenticula est, donec sanitatem,
A P. XVI. De Parotidibus quae sub auribus oriunxur. Hi C in capite sere medicamentis egent. Sub ipsis vero auribus oriri di is τίδα solent modo in assecunda vale udine, ibi inflammatione orta modo post longas febres, illuc impetu morbi converso. dabscessus genus est. Itaque nullam novam curationem desiderat animadversionem tantummodo hanc habet necessariam, ut, si sine morbo id intumuit, pri ismum reprimentium experimentum est: si ex adversa valetudine, illud inimicum est, maturarique et quam primum periri commodius est. A P. XVII. De Umbis prominentis curatione.
D umbilicos vero prominentes, ne minu ferro-λα que utendum sit, ante tentandum est, ut abstineant, alvus his ducatur imponatur super umbilicum id, quod ex his constat Cicutae et fuliginis, singulorum
122쪽
gulorum p. i. cerussae elotae p. iv plumbi eloti p. viii. Ovis duobus quibus etiam solani succus adjicitur. Hoc dilutius impositum esse oportet et interim conquiescere hominem cibo modico uti, sies ut vitentur omnia inflantia.
De obscaenarum partium vitiis, et curationibus.1or Roxima sunt ea, quae ad partes obscoenas pertinent; quarum apud Graecos vocabula et tolerabilius se habent, et accepta jam usu sunt, cum Omni fere medicorum volumine atque sermone jactentur apud nos foediora verba, ne consuetudine qui-rue dem aliqua verecundius loquentium commendata
fiant ut dissicilis haec explanatio sit, simul et pudorem, et artiS praecepta servantibus. Neque tamen ea res a scribendo deterrere me debuit. Primum, ut omnia, quae salutaria accepi, comprehenderem dein,
dio quia in vulgus eorum curatio etiam praecipue cognoscenda est, quae invitissimus quisque alteri ostendit. De Colis morbis, et curationibus. Igitur si ex inflammatione coles intumuit, reducique summa cutis, aut rursus induci non potest, mul-αζta calida aqua fovendus locus est. Ubi vero glans contecta est, oriculario quoque clystere inter eam cutemque aqua calida inserenda est; si mollita sic et extenuata cutis ducenti paruit, expeditior reliqua curatio est: si tumor vicit, imponenda est vel lenticulago vel marrubium, vel oleae folia ex vino cocta, sic ut cuilibet eorum, dum teritur, mellis paulum adjicia-tUr sursumque coles ad ventrem deligandus est iquod in omni curatione ejus necessarium est isque homo continere se, et abstinere a cibo debet, et po-3s tione aquae tantum a siti vindicari. Postero die rursus adhibendum iisdem rationibus aquae fomentum est, et cum Vi quoque experiundum, an cutis sequatur eaqUe, si non parebit, leviter summo scalpello
concidenda erit: nam, cum sanies profluXerit, Xtenuabitur
123쪽
nuabitur is locus, et facilius cutis ducetur. Sive autem hoc modo victa erit, sive nunquam repugnaVerit; ulcera vel in cutis ulteriore parte, vel in glande, ultrave eam in cole reperientur: quae necelle est, aut pura sic ave sint, aut humida et purulenta si sicca sunt primum aqua calida fovenda sunt deinde imponendum lycium e Vino est, aut amurca Octa cum eodem aut cum rosa butyrum. Si levis iis humor est, vino eluenda sunt; tum butyri et rosae et mellis paulum, et resinae terebinthinae pars quarta oadjicienda est, eoque utendum. Aut, si pus ex iis profluit, ante omnia elui mulso calido debent tum
imponi piperis p. i. myrrhae p. i. croci, misyos
cocti, singulorum p. i. . quae ex vino austero coquuntur, donec mellis crassitudinem habeant. Ea lodem autem compositio tonsillis, uvae madenti oris nariumque ulceribus accommodata est. Aliud ad eam,
biperis p. i. . myrrhae p. i. croci p. i. misyos cocti p. i. aeris combusti p. i. quae primum Avino austero conteruntur; deinde, Ubi inarueriint, dici iterum teruntur e passi tribus cyathis, et incoquuntur, donec visci crassitudinem habeant. Ertigo quoque cum cocto melle, et a quae ad oris ulcera supra comprehensa sunt, curant. Aut Erasistrati compositio, aut Cratonis, recte super purulenta naturalia: imponitur. Folia quoque oleae e novem cyathis,
vini coquuntur his adjicitur aluminis scissilis p. v. . lycii p. viii. . mellis sesquicyathuc ac si plus
puris est, id medicamentum ex melle si minus, ex vino diluitur. Illud perpetuum est post curatio - , ncm, dum inflammatio manet, quale supiα9.2tum est, cataplasma supra dare, et quotidie uidera eadem ratione curare. Quod si pus et multum, et cum malo odore coepit profluere, elui cremore lenticulae debet, sic, ut ei mellis paulum adjiciatur aut oleae aut 3; lentisci folia vel marrubium decoquendum est, O-que humore eodem modo cum melle utendum rimponendaque eadem aut etiam omphacium cum mella aut id, quod ex aerugine et melle ad aures sit;
124쪽
aut compositio Andronis aut alithera, sic, ut ei paulum mellis adjiciatur. Quidam Ulcera omnia, de quibus adhuc dictum est, lycio ex vino curant. Si vero ulcus latius atque altius serpit, eodem mo- do elui debet imponi vero, aut aerugo, Ut omphacium cum melle aut Andronis compositio aut marrubii, myrrhae aut croci, aluminis scissili cocti, rosae foliorum aridorum, gallae, singulorum p. i. . minii sinopici p. ii quae per se singula primurn erun- totur deinde juncta iterum, melle adJecto, donec liquidi cerati crassitudinem habeant tum in aeneo vase
leniter coquuntur, ne superfluant cum jam guttae indurescunt, vas ab igne removetur idque medicamentum prout opus est, aut ex melle aut e vinorue liquatur. Idem autem per se etiam ad fistulas utile est. Solet etiam interdum ad nervos ulcus descendere profluitque multa pituita, sanies tenuis malique odoris, non coacta, aut aquae similis, in qua caro recens lota est doloresque is locus, et punctiones dio habet. Id genus quamvis inter purulenta est, tamen lenibus medicamentis curandum est quale est emplastrum τετραφαρμ ακον e rosa liquatum, sic, ut thuris
quoque paulum ei misceatur aut id, quod ex butyro, rosa, resina, melle fit supra vero a me positumus est. Praecipueque id ulcus multa calida aqua fovendum est, velandumque, neque frigori committendum. Interdum autem per ipsa ulcera coles sub cute exesus sic, ut glans excidat. Sub quo casu cutis ipsa circumcinenda est Perpetuumque est, quoties 3o glans, aut e cole aliquid, vel excidit, et abscinditur, hanc non esse servandam, ne considat, ulcerique agglutinetur, ac neque reduci possit postea, et fortasse fistulam quoque urinae cludat Tubercula etiam, quae φύματα Graeci Vocant, circa glandem oriuntur; 3 quae vel medicamentis, vel ferro aduruntur; et cum crustae eXciderunt, squama aeris inspergitur, ne quid ibi rursus increscat. De Cancri qui in Cole nascitur, curatione. Haec citra cancrum sunt; qui cum in reliquis partibus,
125쪽
tibus, tum in his quoque vel praecipue ulcera infestat. Incipit a nigritie quae si cutem occupaVit, protinus specillum subjiciendum, eaque incidenda est: deinde orae vulsella prehendendae, tum, quicquadcorruptum est, excidendum, sic, ut e integro quo sque paulum demat, idque adurendum. Quoties quid ustum est, id quoque sequitur, ut imponenda lenticula sit deinde, ubi crustae exciderunt, ulcera sic ut alia
curentur. At si cancer ipsum colem occupavit, inspergenda aliqua sunt ex adurentibus, maximeque id, o quod ex calce, chalcitide, auripigmento componitur. Si medicamenta vincuntur, hic quoque scalpello, quicquid corruptum est, sic, ut aliquid etiam integri trahat, praecidi debet. Illud quoque aeque perpetuum
cst exciso cancro vulnus esse adurendum. Sed sive is ex medicamentis, sive ex ferro crustae occalluerint.
magnum periculum est, ne his decidentibus , ex cole profusio sanguinis insequatur. Ergo longa quiete et immobili pene corpore opus est, donec ex ipso crus
tae purae leviter resolvantur. At si vel volens ali eto quis vel imprudens, dum ingreditur immature crusitas diduxit, et fluit sanguis, frigida aqua adhibenda
est. Si haec parum valet, decurrendum est ad medi. camenta, quae sanguinem supprimunt. Si ne haec quidem succurrunt, aduri diligenter et timide debet dis neque ullo postea motu dandus eidem periculo locus est.
De Phagedaenae in Cole nascentis curatione. Nonnunquam etiam id genus ibi cancri, quod να- γεέ γα a Graecis nominatur, oriri solet. In quo minime odisserendum, sed protinus iisdem medicamentis occurrendum est; et, si parum Valent, ferro adurendum. quaedam etiam nigrities est, quae non sentitur, et serpit, ac, si sustinuimus, usque ad vesicam tendit neque succurri postea potest. Si id in summa 3s glande, circa fistulam urinae est, prius in ea tenue specillum demittendum est, ne claudatur deinde id ferro adurendum si vero alte penetravit, quicquid
126쪽
occupatum est, praecidendum est. Caeterum eadem, quae in aliis cancris facienda sunt.
De Carbuncuse, qui in cile nascitur. occallescit etiam in cole interdum aliquid; idques omni pene sensu caret quod ipsum quoque excidi
debet. Carbunculus autem ibi natus, Ut primum apparet, oriculario clystere eluendus est deinde ipse quoque medicamentis urendus, maximeque chalcitide cum melle, aut aerugine cum cocto melle, aut xo ovillo stercore fricto et contrito cum eodem melle.
Ubi is excidit, liquidis medicamentis utendum est,
quae ad ora ulceri componuntur. De sicuArum morbis, et eorum curatione.
In testiculis vero, siqua inflammatio sine ictu orta 33 est, sanguis ex talo mittendus est a cibo abstinendum imponendum, ex faba farina e mulso cocta, cum cumino contrito e melle cocto aut contritum Cumiuum cum cerato ex rosa facto aut lini semen frictium, contritum, et in mulso cocriam aut triticidio farina ex mulso cocta cum cupresib aut lilii radix contrita. Aut, si iidem induruerunt, imponi debet lini vel foeni Graeci semen ex mulso coctum aute cyprino ceratum: aut similia e vino contrita, cui paulum croci sit adjectiam. Si vetustior jam duas rities est, maxime proficit cucumeris agrestis radix e mulso cocta, deinde contrita. Si ex icti tument, sanguinem mitti necessarium est, magisque, si etiam livent. Imponendum vero utrumlibet ex his, quae cum cumino componuntur supraque propositago sunt aut ea compositio, quae habet nitri cocti p. i. . resinae pineae, gummi, singulorum p. i. . UVae taminiae sine seminibus p. v. . mellis quantum satis sit ad ea cogenda. Quod si ex ictu testiculis aliquid desit, fere quoque pus increscit; neque aliter 3s succurri potest, quam si inciso scroto, et pus emisssum, et ipse testiculus excisus est. De Rhagadiis. Anus quoque multa taediique plena mala recipit nec in se multum abhorrentes curationes habet. Ai
127쪽
primum in eo saepe, et quidem pluribus locis, cutis
exciditur, γαία Graeci vocant. Id si recens est, quiescere homo debet, et in aqua calida desidere. Columbina quoque ova coquenda sunt, et, ubi induruerunt, purganda deinde alterum jacere in aqua sbene calida debet, altero calido foveri locus, sic, ut invicem utroque aliquis utatur. Tum tetraphai ma- cum aut rhypodes rosa diluendum est aut hyssopum recens miscendum cum cerato liquido ex rosa facto aut eidem cerato liquido plumbum elotum adjicien iodum aut resinae terebinthinae myrrha aut spumae argenti vetus oleum et quolibet ex his id perungendum. Si quicquid laesum est, extra est, neque intus reconditum, eodem medicamento tinctiam linamentum superdandum est, et quicquid ante adhibui ismus, cerato contegendum. In hoc autem casu, neque acribus cibis utendum, neque asperis, nec alvum comprimentibus : ne aridum quidem quicquam fatis utile est, nisi admodum paulum Liquida, lenia, pinguia, glutinosa, meliora sunt. Vino leni uti ni acihil prohibet.
Condyloma autem est tuberculum, quod ex Uadam inflammatione nasci solet. Id ubi ortum est, quod ad quietem, cibos potionesque pertinet, eadem ueservari debent, quae proxime scripta sunt Iisdem etiam ovis recte tuberculum id fovetur, sed desidere ante homo in aqua debet, in qua verbenae decoctae
sunt ex reprimentibusci tum recte imponitur et lenticula cum exigua mellis parte, et sertula campana Nao vino cocta, et rubi folia contrita cum cerato e rosa facto et cum eodem cerato contritum vel cotoneum malum, vel malicorii ex vino cocti pars interior et
chalcitis cocta atque conti ta deinde hyssopo ac rosaeXcepta et ex ea compositione, quae habet thuris uep. i. . aluminis scisiilis p. i. cerussae p. iii. . spumae argenti p. v. quibus, dum teruntur, in Vicem xosa et vinum instillatur inculum autem ei
loco linteolum aut panniculus quadratus est, qui O et ad
128쪽
ad duo capita duas ansas, ab altera vero parte totidem fascias habet cumque subjectius est, ansis ac ventrem datis, a posteriore parte in eas adductae fasciae conjiciuntur, atque, ubi arctatae sunt, dexterior sinistra, sinisteriori dextra procedit, circumdataequi circa alvum inter se novissime nodo deligantur. Sed si vetus condyloma jam induruit, neque sub his curationibus desidit, aduri medicamento potest, quo ex his constat aeruginis p. i. . myrrhae p. iv. 1 gummi p. viii. . thuris p xii. . stibis, papaverilaCrymae, acaciae, singulorum p. xvi. . Quo medicamento quidam etiam ulcera, ne quibus proximi dixi, renovant. Si hoc parum in condylomate proficit, adhiberi possunt etiam vehementius adurentiar Ubi consumptus est tumor, ad medicamenta leni:
transeundum est. De Haemorrhoribus. Tertium autem vitium est, ora venarum tanquarre capitulis quibusdam surgentia, quae saepe sanguia nem fundunt e tuo Alis Graeci vocant. Idque etiani ore vulvae foeminarum incidere consuevit. Atqui
in quibusdam parum tuto supprimitur; qui sanguinis profluvio imbecilliores non fiunt, habent enin Purgationem hanc, non morbum Ideoque curatas quidam, cum sanguinis exitum non haberent, inclinata in praecordia ac viscera materia, subitis et gravissimis morbis correpti sunt. Si cui vero id nocetis desidere in aqua ex verbenis debet imponere maxime malicorium cum aridis rosae foliis contritum 3 aut ex his aliqua, quae sanguinem supprimunt. Solet autem oriri inflammatio, maxime ubi dura alvu eum locum laesit. Tum in aqua dulci desidendunest, et id fovendum ovis, imponendi vitelli cum rosa
foliis ex passis subacti. idque, si intus est, digit 3s illinendum; si extra, superillitum panniculum imponendum est. Ea quoque medicamenta, quae recenti
bus sciesuris posita sunt, hic idonea sunt. Cibis Vercin hoc casu iisdem, quibus in prioribus, utenduΠest Si ista parum juvant, solent imposita medica
129쪽
Cap. XVIII. DE MEDICINA. sto a
menta adurentia ea capitula absumere. Ac si jam vetustiora sunt, sub auctore Dionysio inspergenda sandaracha est deinde imponendum, quod ex his constat squamae aeris, auripigmenti, singulorum p. v. saxi calcis p. viii. . postero die acu compun uegendum. Adustis capitulis fit cicatrix, quae sanguinem fundi prohibet. Sed, quoties is suppressus est, ne quid periculi afferat, multa eXercitatione digerenda materia est praetereaque et Viris, et DemimS, quibus menstrua non proveniunt, interdum ex bra-iochio sanguis mittendus est. Si anus, vel os vuhae procidit, qua curatione utenda sit. At si anus ipse, vel os vulvae procidit nam id
quoque interdum fit considerari debet, purum neu sit, quod provolutum est, an humore muccoso ci cumdatum. Si purum est, in aqua desidere homo debet, aut salsa, aut cum verbenis vel malicorio incocta. Si humidum, vino austero subluendum est, illinendumque fece vini combusta. Ubi utrolibet dio modo curatum est, intus reponendum eae imponendaque plantago contrita, vel folia salicis in aceto cocta, tum linteolum et super lana, aeque deliganda, cruribus inter se devinctis. De ulcere Fungo simili in ano aut αDa. usFungo quoque simile ulcus in eadem sede nasci solet. Id si hiems est, egelida; si aliud tempus, frigida aqua fovendum est; dein squama aeris inspergenda, supraque ceratum ex myrteo factum, cui Paulum squamae, fuliginis, calcis sit adjectum. Si a. id hac ratione non tollitur, vel medicamentis vehementioribus, vel ferro adurendum est. A P. XIX. De Digitorum ulceribus isDIgitorum autem vetera ulcera commodissime curantur, aut lycio, aut myrrha cocta cum utrilibet vinum adjectum est. In iisdem recedere carun
130쪽
cula ab ungue cum magno dolore consuevit; σωρυγ- Graeci appellant. Oportet alumen Melium rotundum in aqua liquare, donec mellis crassitudinem habeat tum, quantum ejus aridi fuit, tantundem mellis infundere, et radicula miscere, donec similis croco colore fiat, eoque illinere. Quidam ad eundem usum decoquere simul malunt, cum paria pondera aluminis aridi et mellis miscuerint. Si hac ratione ea non exciderunt, excidenda sunt deinde io digiti fovendi aqua ex verbenis, imponendumque super medicamentum ita factum chalcitis, malicorium, squamae aeris excipiuntur fico pingui leniter cocto ex melles aut chartae combustae, auripigmenti, sulphuris ignem non experti par modus cerato xue miscetur ex myrteo facto aut aeruginis rasae p. i. . squamae p. i. mellis cyatho coguntur aut pares portiones miscentur, saxi calcis, chalcitidis, auripigmenti. Quicquid horum impositum est, tegendum linteolo aqua madefacto est. Tertio die digitus a resolvendus est, si quid aridi est, iterum excidendum, similisque adhibenda curatio est Si non vincitur, purgandus est scalpello, tenuibusque ferramentis adurendus est, et sicut reliqua usta curandus est. At ubi scabri ungues sunt, circum aperiri debent, a qua corpus contingunt tum super eos ex hac compositione aeque imponi sandarachae, sulphuris, singulorum p. ii ' nitri, auripigmenti, singulorum p. iv resinae liquidae p. viii. tertioque id die resolvendum est Sub quo medicamento vitiosi ungues 3o cadunt, et in eorum locum meliores renascuntur.