장음표시 사용
151쪽
quasi concretus humor. X cujus colore pupillae color vel niger est, vel caesius, cum summa tota tunica alba sit. Id autem superveniens ab interiore parte membranula includit. Sub his gutta humoris est, Ovi albo similisci a qua videndi facultas proficiscitur, sκρυ αλλοεύ- a Graecis nominatur. Igitur vel ex morbo,
vel ex icti concrescit humor sub duabus tunicis, qua locum vacuum esse proposui; isque paulatim indurescens, interiori potentiae se opponit Vitiique ejus Plures species sunt, quaedam sanabiles, quaedam quae IocUrationem non admittunt. Nam si exigua suffusio est, si immobilis, colorem vero habet marinae aquae, vel ferri nitentis, et a latere sensum aliquem fulgoris relinquit, spes superest. Si magna est, nigra pars oculi, amissa naturali figura, in aliam se vertit, si is sustusioni color caeruleus est, aut auro similis si labat, et hac atque illa movetur, vi unquam succurritur. Fere vero pejor est, quo ex graviore morbo majoribusve capitis doloribus, vel icti vehementiore orta est. Neque idonea curationi si senilis aetas roest quae sine novo vitio, tamen aciem hebetem habet: at ne puerilis quidem, sed inter haec media aetas. Oculus quoque curationi neque Xiguus, neque concavus, satis opportunus est. Atque ipsius suffusionis quaedam maturita est. Xpectandum igitur est, ς donec jam non fluere, sed durities quaedam concrevisse videatur. Ante curationem autem modico cibo
uti, bibere aquam triduo debet pridie, ab omnibus abstinere. Post haec in adverso sedili, collocandus est loco lucido, lumine adverso, sic ut contra medicus o paulo altius sedeat a posteriore autem parte caput ejus, qui curabitur, minister contineat, et immobile id praestet: nam levi motu eripi acies in perpetuum potest. Quinetiam ipse oculus, qui curabitur, immobilior faciendus est, super alterum lana imposita et sdeligata. Curari vero sinister oculus dextra mania, dexter sinistra debet. Tum acus admovenda est, aut acuta, aut forte non nimium tenuis, eaque demittenda, sed recta est per summas duas tunicas medio loco Rr et inter
152쪽
inter nigrum oculi et angulum tempori propiorem, e region mediae suffusiotiis sic, ne qua Vena laedatur. Neque tamen timide demittenda est, quia inani loco CXcipitur. Ad quem cum ventum est, ne mediocri-ue ter quidem peritus falli potest; quia prementi nihil
renititur. Ubi eo ventum est, inclinanda acus ad ipsam suffusionem est, leniterque ibi verti et paulatimeam deducere infra regionem pupillae debet ubi deinde eam transit, vehementius imprimi, ut inferiori 16 parte insidat. Si haesit, curatio expleta est. Si subinde redit, eadem ac magis concidenda, et in tu res partes dissipanda est quae singulae et facilius conduntur, et minus late ossiciunt, Post haec educenda acus recta est, imponendumque est lana molli eXcepistum ovi album, et supra, quod inflammationem coerceat, atque ita devinciendum. Post haec opus es quiete, abstinentia, lenium medicamentorum inuncti onibus cibo qui postero die satis mature datur pri mum liquido, ne maXillae laborent deinde, inflam-tiomatione finita, tali, qualis in vulneribus propositu est. Quibus, ut aqua quoque diutius bibatur, necessario accedit. D Pituita oculo lim. De pituitae quoque tenuis cursu, qui oculos infe diuestat, quatenus medicamentis agendum est, jam ex plicui. Nunc ad ea veniam, quae curationem e ma ni postulant. Animadvertimus autem quibus darrnunquam siccescere oculos, sed semper humore tenui madere quae res aspritudinem continuat, ex leviburgo momentis inflammationes et lippitudines excitat, o
tam denique vitam hominis infestat. Idque in qui busdam nulla ope adjuvari potest, in quibusdam sanabit est. Quod primum discrimen est nosse oportet, Ut alteri succurratur, alteri manus non injiciatura: in primum supervacua curatio est in his, qui at infantibus id vitium habent; quia necessario mansu rum est usque mortis diem Deinde non necessaria e tiam in his, quibus non multa, sed acris pituita est: siquidem mann nihil adjuvantur medicamentis, ei. victus
153쪽
Victiis ratione, quae crassiorem pituitam reddit, ad
sanitatem perveniunt Lata etiam capita vix medicinae patent. Tum interest, pituitam emittant venae, quae inter Calvariam et cutem sunt, an quae inter membranam cerebri ct calvarianari superiores e sve per tempora oculos rigant inferiores, per caS membranas, Ilae ab oculis ad cerebriam tendunt.
Potest autem adhiberi remedium his, quae supra os fluunt; non potest his, quae sub osse. Ac ne his quidem succurritur, quibus pituita utrinque descenait Ioquia levata altera parte, nihilominus altera infestat. Quid sit autem, hac ratione cognoscitur. Raso capite ea medicamenta, quibus in lippitudine pituita suspenditur, a superciliis usque ad verticem illini debent si sicci oculi esse coeperunt, apparet Per ea VC-Isnas, quae sub cute sunt, irrigari: si nihilominus madent, manifestum est sub osse descendere si est humor, sed levior, duplex vitium est. lurimi tamene laborantibus reperiuntur, quo superiore venaeeXerceant; ideoque pluribus etiam opitulari licet eto Idque non in Graecia tantummodo, sed in aliis quoque gentibus celebre est adeo ut nulla medicinae pars magis per nationes quoque Xposita sit. Reperti in rami sunt, qui novem lineis cutem capitis inciderent duabus in occipitio rectis, una super eas stransversari dein duabus super aures, Una inter eas item transversa tribus inter verticem et frontem rcctis Reperti sunt, qui a capite recte eas lineas ad tempora deducerent cognitisque, ex motu maxillarum musculorum initiis, leviter super eos cutem incide gorent, inductisque per retusos hamos oris, insererent linamenta, ut neque inter se cutis antiqui sine committerentur, et in medio caro incresceret, quae CHIS, ex quibus humor ad oculos transiret, adstringeret. Quidam etiam atramento duas lineas VXerunt a me 3 sdia aure ad mediam alteram aurem deinde a naribus ad verticem tum ubi lineae committebantur,
scalpello inciderunt et post sanguine fu1b os ibidem diasserunt. Nihilominus autem et in temporibus, t
154쪽
inter frontem atque calvariam eminentibus venis idem candens ferrum admoVerunt. Frequens curatio est, venas in temporibus adurere, quae fere quidem in ejusmodi malo tument sed tamen, ut inflen- tu magisque se ostendant, cervix ante modice deliganda est Tenuibusque ferramentis, et retusis venae adurendae donec in oculis pituitae cursus conquiescat. Id enim signum est quasi excaecatorum itinerum, per quae humor ferebatur. Valentior tamen medicina est, io ubi tenue conditaeque Venae, ideoque legi non possunt, eodem modo cervice deligata, retentoque ab ipso spiritu, quo magis Venae prodeant, atramento O-tare eas contra tempora, et inter cervicem ac frontem deinde cervice resoluta, qua notae sunt, Venas is incidere, et sanguinem mittere ubi satis fluxit, tenuibus ferramentis adurere contra tempora quidem, timides ne subjecti musculi, qui maxillas tenent, sentiant inter frontem vero et Verticem vehementer ut sic squama ab osse recedat . Eificacior tamen etiam-cto num est Afrorum curatio, qui verticem usque ad os adurunt sic, ut squamam remittat. Sed nihil melius
est, quam quod in Gallia quoque comata sit, ubi venas in temporibus et in superiore capitis parte legunt. Adusta quomodo curanda sint, jam Xplicui. Nuncti illud adjicio neque ut crustae decidant, neque ut ulcus impleatur, adustis venis, si properandum ne vel sanguis erumpat, Vel cito pus supprimaturi cum per hoc siccescere eas partes opus sit per illud X- hauriri opus non sit. Si quando tamen sanguis erugo perit, infricanda medicamenta esse, quae sic sanguinem supprimant, ne adurant. Quemadmodum autem venae deligendae sint, quidque lectis his faciendum sit, cum venero ad crurum VariceS, dicam. A P. VIII. 3s De Aurium morbis, qui manu et scalpello curantur. VERU ut oculi multiplicem curationem, etiam manus exigunt sic in auribus admodum pauca sunt, quae in hac medicinae parte tractentur. Solet
155쪽
tamen evenire vel a prima natali die protinus, vel postea facta exulaeratione, deinde per cicatricem aure repleta, ut foramen in ea nullum sit, ideoque audiendi usu careat. Quod ubi incidit, specillo tentandum est, altene id repletum, an in summo tantum glutinatum sit. Nam si alte est, prementi non cedit: si in summo, specillum protinus recipit. Illud attingi non oportetu ne sine flectis spe oriatur
distentio nervorum, et ex ea mortis periculum sit: hoc facile curatur. Nam qua cavum esse debet, vel medicamentum aliquod imponendum est ex adurentibus, vel candente ferro apericladum, vel etiam scalpello incidendum. Cumque id patefactiam, et jam ulcus purum est, conjicienda eo pinna est, illita medicamento cicatricem inducentes circaque idem medicamentum dandum, ut cutis circa pinnam sanescat quo fit, ut ea remota, postea facultas audiendisiit. At ubi aures in viro, puta, perforatae sunt, et ostendunt, trajicere id cavum celeriter candente acu satis est, ut leniter ejus orae XUlcerentur aut etiam adurente medicamento idem exulcerares postea deinde imponere id quod purget tum quod eum locum repleat, et sic cicatricem inducat. Quod si magnum id foramen est, sicut solet esse in his, qui majora pondera auribus gesserunt, incidere, quod superest, ad Xtremum oportet supra deinde oras scalpello exulcerare, et postea fuere, ac medicamentum,
quo id glutinetur, imponere. Tertium est, si quid ibi curti est, sarcire, quae res cum in labris quoque et naribus fieri possit, eandem etiam curationem habet, simul explicanda est.
A P. IX. Curta in auribus, labrisque ac naribus, quomodo sarciri et curari possint.
CURTA igitur in his tribus, ac si qua parte
parva sunt, curari possunt: si qua majora sunt, aut non accipiunt curationem, aut ita per hanc ipsam
156쪽
sam deformantur, Ut minus indecora ante fuerint.
Atque in aure quidem et naribus deformitas sola timeri potest : in labris vero, si nimium contracta sunt, usus quoque necessarii jactura fit quia minus facileue si cibus assumitur, et sermo explicatur. Neque nim creatur ibi corpus sed e vicino adducitur, quod in levi mutilatione, et nihil eripere, et fallere oculum potest in magna, non potest. Neque senile autem corpus, neque quod mali habitus est, ne-ioque in quo difficulter ulcera sanescunt, huic medicinae idoneum est quia nusquam celeri US Cancer Occupat, aut dissicilius tollitur. Ratio curationis ejus modi est id quod curtatum est, in quadratum redigere ab interioribus ejus angulis lineas transversasas incidere, quae citeriorem partem ab ulteriore ectoto diducant deinde ea, quae sic resolvimus, in Unum adducere. Si non satis junguntur, ultra line-aS, qua ante fecimus, alias duas lunatas, et ad plagam conversas immittere, quibuS 1umma tantum custo tis diducaturri sic enim fit, ut facilius quod adducitur, sequi possit, quod non vi cogendum est sed ita
adducendum, ut e facili subsequatur, et demisium non multum recedat. Interdum autem ab altera parte cutis haud omnino adducta deformem, quemetue reliquit locum, reddit. Hujusmodi loci altera pars incidenda, altera intacta habenda est. Ergo neque ex imis auribus, neque e medio naso imisve narium partibus, neque ex anguli labrorum quicquam attrahere tentabimus Utrinque autem petemus, si quida summis auribus, si quid imis naribus, aut mediis labris deerit. Quae tamen interdum etiam duobus locis curata esse consuerunt sed eadem ratio curandi est. Si cartilago in eo, quod incisum est, eminet, excidenda est neque enim aut glutinatur, aut acu tuto tra-33jicitur. Neque longe tamen excidi debet, ne inter duas oras liberae cutis utrinque coitus puris fieri possit. Tum junctae orae inter se suendae sunt, utrinque cute apprehensa et qua priores lineae sunt, ea
quoque suturae injiciendae sunt. Siccis locis, ut in
157쪽
naribus, illita spuma argenti satis proficit. In interiore Vero, lunatasque plagas, linamentum dandum est ut caro increscens vulnus impleat. Summaque cura, quod ita sutum est, tuendum esse, apparere e X
eo potest, quod de cancro supra posui. Ergo etiam stertio quoque die fovendum crit vapore aquae calidae, rursusque idem medicamentum injiciendum fereque septimo die glutinatum est. Tum suturae eximi, et ulcus ad sanitatem perduci debent. A P. X. De Pol si curatione per ferrum. Polypum vero, qui in naribus nascitur, praccipue ferro curari jam alias posui. Jrgo etiam is
hunc ferramento acuto, in modum spathae facto, resolvere ab osse oportet adhibita diligentia, ne infra cartilago laedatur; in qua disticilis curatio est. Ubi abscissus est, unco ferramento extrahendus est. Tum implicitum linamentum, vel aliquid ex peni stocillo respergendum est medicamento, quo sanguis supprimitur, eoque nares leniter implendae. Sanguine suppres , linamento vulnus purgandum est. Ubi purum est, eo pinna, eodem modo, quo in aure supra positum est, medicamento illita, quo cicatri inclu-ascitur, intus demittenda, donec ex toto id sanescat.
medicamentis non cederet, quemadmodum manu curandum esset, apud magno Chirurgicos non reperi. Credo, quia res raro ad sanitatem satis proficit cum aliquod in ipsa curatione tormentum habeat. Apud quosdam tamen positum est, vel subti-3s Iem fistulam, vel eodem scriptorium calamum in narem esse conjiciendum, donec sursum ad os perveniat tum per id tenue ferramentum candens dandurn
esse ad ipsum os deinde adustuna locum purgandum
158쪽
esse aerugine et melle ubi purus est, lycio ad sanitatem perducendum. Vel narem incidendam esse ab ima parte ad os, ut et conspici locus possit, et facilius candens ferramentum admoveri. Tum sui naremue debere; et adustum quidem ulcus eadem ratione curari suturam vero illini vel spuma argenti, vel alio glutinante. De Oris vitiis, quae manu et ferro curantur. 1 C A P. XII. De Dentibus. IN ore quoque quaedam manu curantur. Ubi inprimis dentes nonnunquam moVentur, modo is propter radicum imbecillitatem, modo propter gingiVarum arescentium vitium oportet in utrolibet candens ferramentum gingivis admovere, ut leviter attingat, non ut insidat. Adustae gingivae melle illinendae, et mulso eluendae sunt. Ut pura ulceraro esse coeperunt, arida medicamenta infricanda sunt ex his, quae reprimunt. Si vero dens dolores movet,eXimique eum, quia medicamenta nihil adjuvant, placuit, circumradi debet, ut gingiva ab eo resolvatur tum is concutiendus est. Eademque facienda, as donec bene moveatur, nam dens haerens cum summo periculo evellitur ac nonnunquam maxilla loco movetur. Idque etiam majore periculo in superioribus dentibus fit quia potest tempora oculosve concutere. Tum, si fieri potest, manu si minus, forfice so dens excipiendus est. Ac si exesus est ante id foramen vel linamento, vel bene accommodato plumbo replendum est, ne sub forfice confringatur. Recta vero forfex ducenda est, ne inflexis radicibus os rarum cui dens inhaeret, parte aliqua frangatur. Ne-3s que ideo nullum ejus rei periculum est utique in dentibus brevibus, qui fere longiores radices habent: saepe enim forfex, cum dentem comprehendere non possit, aut frustra comprehendat, os gingiVae re-bendit et frangit. Protinus autem, ubi plus angulinis
159쪽
nis profluit, scire licet, aliquid ex osse fractiam esse. Ergo specillo conquirenda cst testa, quae recessit, et volsella protrahenda est non sequitur, incidi gingiva debet, donec labans ossis testa recipiatur quod
si factiam statim non est, indurescit extrinsecus maX silla, ut os hiare non possit, sed imponendum calidum ex farina et sic cataplasma est, donec ibi pus moveatur tum incidi gingiva debet. Pus quoque multum profluens, sit fracti nota est. Itaque etiam tum id extrahi convenit. Nonnunquam etiam, e I laeso, fistula fit, quae eradi debet. Dens autem scaber, qua parte niger est, radendus est, illinendusque
rosae flore contrito, cui gallae quarta pars et altera myrrhae sit adjecta, continendumque ore crebro Vinum meracum. Atque in eo casu velandum caput, sambulatione multa, frictione capitis, cibo non acri utendum est. At si ex ictu vel alio casia aliqui labant dentes, auro cum his, qui bene haerent, Vinciendi sunt continendaque ore reprimentia, Ut Vinum, in quo malicorium decoctum, aut in quo galla can stodens conjecta sit. Si quando etiam in pueris alter dens nascitur, quam prior excidat, is qui cadere debuit, circumpurgandus et evellendus est is, qui natus est in locum prioris, quotidie digito adurgendus, donec ad justam magnitudinem perveniat. Quoties ascunque dente exempto radix relicta est, protinus ea quoque ad id facto forfice, quam Graeci Vocant,eXimenda est. D Tonsidiis induratis. Tonsillas autem, quae post inflammationes indu goruerunt, αντιαδε autem a Graecis appellantur, cum sublevi tunica sint, oportet digito circumradere et Mellere; si ne sic quidem resolvuntur, hamulo eXciperς, et scalpello excideres tum ulcus aceto eluere, et illinere vulnus medicamento, quo sanguis supprimatur. 3s
Uva, si cum inflammatione descendit, dolorique est, et subrubicundi coloris, praecidi sine periculo non potest solet enim multum sanguinem ei undere, sci laque
160쪽
itaque melius est his uti, quae alias proposita sunt. Si vero inflammatio quidem nulla est, nihilominus autem eo ultra justum modum a pituita diducta est, et est, tenuis, acuta, alba, praecidi debet, itemque, si ima, livida et crassa summa tenuis est, Neque quicquam commodius est, quam Volsella prehendere, sub L aque, quod Volumus, excidere. Neque enim ullum periculum est, ne plus minusve praecidatur: cum liceat tantum infra volsellam relinquere, quan- 1 tum inutile est manifestum est idque praecidere, quo longior uva est, quam esse naturaliter debet. lPost curationem eadem facienda sunt, quae in tonsiliniis proxime posui. De Lingua. 1 Lingua vero quibusdam cum subjecta parte a primo natali die junci cst qui ob id ne loqui quidem
possunt. Horum extrema lingua volsella prehendenda est, sub eaque membrana incidenda magna cura habita, ne Venae, quae juxta sunt, Violentur, et et profusione sanguinis noceant. Reliqua curatio vulneris in prioribus posita est. Et plerique quidem, ubi consanuerunt, loquuntur. Ego autem cognOVi, qui succisa lingua, cum abunde super dentes eam Premeret, non tamen loquendi facultatem consecua tus est. Adeo in medicina, etiam, ubi perpetuum
est quod fieri debet, non tamen perpetuum est id, quod sequi conVenit.
Sub lingua quoque interdum aliquid abscedit; a quod fere consistit in tunica, doloresque magno mo- Vet. Quod si exiguum est, incidi semel satis est si
majus, Umma cutis usque ad tunicam excidenda est; deinde utrinque orae hamulis excipiendae, et tunica, undique circumdata, liberanda est , magna 3 diligentia per omnem curationem habita, ne qua rua jor vena incidatu1. De Labris. Labra autem saepe finduntur, eaque res habet cum dolore etiam fari molestiam, quod sermo prohibe