장음표시 사용
181쪽
Hippo e R. Ap HOR. Aicando, ut primis septenariis in iudicando Porrbii
horu criticorum ratione est D bnia. Via est,quum septenaci ld. Interic COptuantur ta
nae at sin finis praecedentis septimanae,& inmuri
sequetis. Die Zeuxis verb, quum duo scptenari Jaseisi uicem separantur, ita ut unus dies se principium Douentis septimanae, aber vero finis prae cedentis. Co ratergb Diezeuxis in continuat1One primis te.
'alii & seeundi Septimus enim dies terminat primu ent: narium,& o auus incipit sc cudam. Synaphetive id est in copulatione secudi septenariJ cum tertio. Nam μ. dies secvidi septenari j vltimus,lertis septena ri j prii: cipium existit. Sic Diezeuxis est in continua. ne tertii & quarti septenari j: aded ut vigesim'dies claudat tertium septenarium, vigesim u i inchoet quartum: & ita deinceps in aliis. Redeamus ad texti Hippocratis. Die quarto edit signa quaeda atura unde colligat medicus quid sit futuram die critico septimo. Diligenter ergb est medico conside r ita. In eo. n. si1 quid Soni accidetit,bonu eiu siquii
iitim es an morbis dico celer Itcr mouenta
bus Est etiam contemplabilis undecim IS . r ua
men & criticus est, sed magis indicat quam iudica . Sic de 1 . inio die iudicantur tape morbi., qui tarii ut undecimo edunt signa. s CHOL 1a. I decim quartis Aessit criticus: Ori ergo diessu N dices dierum criticorurearum enim es praedixissem
bim acutum intra dies 1..terminaturus sit ire terminus In cetur Hii cariterminu , per ea qua explicat assilit Aphora. lib.I mu
182쪽
ct conten. platoris, qui in Iebribu tum continuis tum in ia mittentibus obseruandi ve fiunt. Ergo plenorum dieru ms bri in continua o perio dura in tutermittentibus. arta dies, aut quartus par 'smus, signa edit ad crises apparemtia in propriis excreme tu. Alterius septimanae octautis
dies, ιel octava per idolis principi ni exis it se unda follia nimiae duoque illi septena ijsunt separati ase inuicem ob l seris abitu ite est is ipsa unde intit dies, ceu undecima peri I dis, si ad hi stiria morbi reseratur .no alitem adf3 proma tu acce ionem:est enim dies illa undecima, aut periodus Samdecima secundae septimana,qssaria. Rursem obseruabilis est decimaseptima dies aut periodus index futuri licishi. Esenim quarta a decimo quarto , septima Oero ab τndecimo si diuersa ratione 9 indican i ct iudicandi Cim ρ is obtinerer indicandi si referatur ad vicesimum, itidua dis ad indecimum. Id aut em ut clarius intelligassic habeiato. M orborum, aliν diebus ali, mensibus: ase toris annis iudi cantur. Acuti omnes, diebus: longi tero mensiqs aut amias Ex acutis, alij paucioribus: ali, pluribus diebus, pro celeria i tardo eorumn otis: Extreme peracuti, intra quartumi diem peracuti intra primum. Acuti exacte, intra I . sin
ti ex decidentia intra quadragesimum , aliquando G tiam intra centesimum ιigesimum sed illi quum supe-i Tanta O. diem nomen acutorum amιttunt se longis annumerantur. Suus nimirum cuique morbo acuto satus cc ratus es dierum terminus , intra quem suos motust celeres ac vehementes obeunt. Hoc interea temporis tral clandum mouentur , ct ad suum terminum properant,t i ignes mutationes stibeunt ob certamen quod naturar cum illis instituit. Insignes autem illa mutationes noui q*ibusunque, sed certis ac flatis etiam diebus elucent.
183쪽
cui dies, triplices sunt. Hiij, iudices nominantur, is qui.
bis natura certamen incipit. Alij, cratici, in quibus velut consertis manibus natura pugnat. Alij,pro victoria, aduerasus morboru intercidentes ceu intercalares ac medij, in qui
bus abs luitur aliquando certamen quod fuit incoepi ridie critico. Dies iudices, quid sitfuturu diebus criticis pre muciant, quia in illis iam apparent argumenta concocti nis bona aut mala tales autem omnes sunt quaternari, inque ad diem vice uMi. Post diem vice uni eptena ad quadragesimum. Post quadragesimum,licenari, ad cen te um vigesi' uin. Dies autem critiιi, ad quadragema
que diem sunt omnes septenarij, quod natura suos motu insignes semper per septenarios obeat ,siue dies igi fuerint, sue menses, iue anni, Sic enim quida morbi septimo menstiniuntur. Temperatura corporis singulis septenniis et artat. Dies intercidentes sunt quibus 9 sualis' ines ad iudicandu ut tertius, quintus, nonus, non tamen tam potent quaqua diebus criticis: quemadmodum ct diebus iudicibus usquoque vis inest iudicandi , non tamen tam potens qgam
indicandi. .rta his addi potest disserentia dierum in
quibus ut pluri em mala crisiis euoiit. Hi fere a quarro parra sunt , Θ.8. IO. I 2.16.is./ Eorum vero pessimul sextus, qui, quod eo pluras pereant, tyranni nomen me'Tuit. Rationem horum omnium dierum 9 iudicantium, o indicantium , ct iupercidentium Galenus amotu iura repetit: quam tamen ab occulta nobisique incognita, pocratis experimento tantum comprobata causa praestat repetere. Sic enim ad motum luna vim istorum dierum referra, oportet. morbos acutos una cu luna incipere,aut eius etia quadris: n singulis momentis nouas velis lunationes initiari,acsingulis eandem Ῥim attribuereroporteret quθ-que exacerbationes ac parox' os , in quos necessari, ikt
cidit crisii motum luna sequi: γρs tamen non astra resti
184쪽
cere sed humori con monen sequi certum est. Sed de his
fi liua quartana magna ex parte breues sunt, autum l nales sero longa , praesertim qu ad hyemem v que perue
FEbris quartanae multiplex est generatio: aliquantido enim generatur ςstate,propterea quod hyeme praecedente aut vere colle stus est crassus quidam h i mor viscissus & frigidus,ut in pueris praesertim, quod i intempestiue&exerceantur & comedant. Indicio sunt,dolor ventriculi,& pituitosa quae vomunt. Inmterdum generatur quartana astate in iuuenibus&vi ris, non 1oldm ab humore crasso ac frigido per hyel mem collecto, sed etiam ratione vitae intemperantis, dc qualitatis alimentorum, non autem ratione aetatis aut temporis. Cum enim aestate imbecillus sit calori nativus,multa ingurgitant, quae cruda in corpore re licta febrem gignunt. Plerumque vero fit quartana a melancholia, maxim8 declinante aetate & autumnois atatis autem declinantis certus praescribi modusi non potest: quippe cem aliis aetas declinet celerius, i ut anno o. aliis tardius,ut o.& o. verum eiusmqdi febres serὸ accidunt autumno, & ab anno aetatis O. ad so. stiuae igit ut quartanae, hoc est, quae primum aestate nascuntur, non ratione temporis, sed ratione vitae intemperantis, de qualitatis alimentorum , bretres sunt. Nam omnis materia febris quartanae crassa. dc frigida: at sator externus cab
185쪽
Deit,tenuat, fundit, & e profando corpore materia in illam trahit in superficiem corporis quae laxa est. Ma una vero ex parte dicit : quia aliquando , nisi adhi eantur iusta remedia cvt phlebotomia interdum O aibas1οὶ & conueniens vitae ratio praesertim , protra huntur in longum tempus,vel ad hyemem idque ina xime si causa vehementior sit, & humor copiosior aegrassior. At autumnales sunt longae, tum quia humor jam crassior & stigidior factus est per autumnum, tu
quia qui per aestatem mouebantur humores ad coria Poris superficiem,nunc ad centrum movcntur.Hς tamen nolinunquam hyemem attingunt. Nonnunquaab aliquo vitio internae partis, ut lienis aut hepatis natae tertio mense soluuntur orta aliqua insigni va-CNatione, ut per haemorrhoidas , aut Vrinas nigras. Quibusdam finiuntur sexto mense, caloribus inci pientibus. Aliis nono mense,'ut Iunio, quo cerasa sunt matura. Vnde vulgo persuasum est , ea sanare quartanas, in eamque rem cerasa destillant. Sed ea lor sanationis causa est, non ille fructus. Aliis hae febres durant in annum, in duos,in tres. Avicenna as firmat durare nonnullis ad annum Q. Ab his praeter
ea quidam in paralysin incidunt, quum materia illa frigida & crassa ad neruos imbecillos se confert, eo que stupefacit. Ali j incissunt in hydropem, toto sanguine rastigerato.Haec autem mutatio dicitur ex me
186쪽
orum mutationes, annique constitutio plurimum farint ad breuitatem aut trigitudinem morborum. Indicio suis quartans,qua mu erraticae , non symptomatica, sed essentiaciles se primigenia ,s a diAta aut instituti vitio in is renicadant, lint breues quod corii beneficio earum materia fatiale pepasinum recipiat,9 excernatur facije,accedique na tura irritatio qua ante desiderabisur: Non tamen semper breues sunt sed maximam partem: quia nonnunquam cava inclementia vires esueta languent: a quibus nec concoquia nec excerni tam prompte ear m materia psit adde quod feri potest , si pars tenuior sanguinis ac bilis per obmituri reddita 'erit J perstite crassore. Si vero quartana in avi. rumnum inciderint, sunt longae . maxime qua ememata tingunt: quὸd eo caeli flati e corporibus nostru nihil omnindexudet, iique materia multo contumacior qisam aliis anni tempestatibus. Caterum apud nos,mbi celerius tuus calo languesin, inclinante astare nec exprutato autumno multa quartan flant: ct f qua autumiso magna ex parte eis inlati sunt. II me serὸ,cuius principium definitur circiter Mase Nouembris, rari fima sunt quartana. At contrastrive autumno ct a te declinante genita se itio byberno ieidesnant, et leuiores fiant. 1d apud nos accidit trutinasit. Dccembri. Hippoc. iis Coactiscripsit quartanas mutari in daturas morbos, quod raro fit: frequenfer verὸ in quartanahil duplicem O iri licem transeant: Rarὸ in quintan.m.
187쪽
HIPPOCR. APHOR. Conuulsio motus est inuoluntarius & plaeternata, ram, in parte quae voluntarie & arbitrio mouetur. Duas habet causas, repletionem, & inanitionem. Arepletione es quando totum neruosum genus, aut
pri ipiam, & pars neruorum,aut pars principi j imbibun ur humore aliquo crata & fiigido, qualis est
pituita. Hic humor aliquando concrescit oc congela tur, fitque in membris tensis & rigentibus in inflexis ver b &quae contendi non possunt, si λη
apud Chirurgos. Conuulsio praeterea fit qualitate
materiae qu* mordeat acrimonia,ut est sanies acris in punctum nerui : fit aliquando a stigore externo, detecto neruo. Quae duo sunt etiam includenda in re pletione. At quando fid ab inanitione aut siccitate ut in ardentissimis febribus resccantur omnes nerui Corporis: eaque est in curabilis,aut curatu admodum
difficilia. Vbi itaque conuulsioni ex repletione a pituita crassa, uiscida, & stigida, imb omni affectioni ab eadem materia superuenit febris, melius est quam si conuulso febri superueniat. Fabris enim frigidam illam materiam calfacit, tenuat,& discutit. Sed quaeritur, an exeitanda in conuulsione sit febris, necneὶ Excitata aliquando interficit, aliquand0 parum iuuar. Si grauior & vehementior moueatur se bris, distatuentur vires aegri. Si leuior & J nguidion parum iuuabit. Vt in Numeni filio lin Epid.) excitata est febris, quum apoplexia laboraret: interiit tamen ille, quia febris leuior esset & languidior: ut quae non potuerit materiam crassiam re stigidam ilhcidere, attenuare, & excalfacere. At opoxxςx prinportionem esse agentis & patientis.Qubd si sua sponte fiae febris, magis iuuabit. Melies autem dicit,quis
188쪽
ea sintis non semper iuuati contra verb,peius est conuulsionem sebri superuenire. Magnam enim indicat siccitatem neruorum,& eorumdem natiuam humidiatatem esse consumptam. Diod malum fere est inian
bile,soletque succedere febribus ardentibus. S CHO LIA.CAtor quicAnque fuerit,sive externus,siue internus,sive
naturalis, siue praeter naturam, curat morias argumento e febrilis calor, qui morbouestigidos, ct qui ab hum-ribrastigesis pendent,curat. Etenimfebru
lla excusatio υeratatis, vel instrumentorum cremet temporis morbi possit adferri: quia calor febrilis coq- ac discutit materiam crassam conuulsionemst mi que intemperiem, qua pituitost humoru esse jfiat,ceu consumptione humidi primigen' neruorum: quodcu on psit reparari, magis ac magis niente febre. Non tamen quibuscunque febru conuu si fluitsd moderata tantum, id est, nec velparum esciat: nec ita vehem ni ct exoluat.ob id scriptum est ab Hippo. quartana corripiuntur non admodum conuulsonibus tenti: τι ὸρr tentatifuerint, superueberari. Conuulsio quoque superuenienssebra non semper periculosasedsalutaris i modo ea in motu lit, non diu p r ueret,non a sabili causa oriatur uio februplationem non inanitionem, translata nimirum materia avemisso genere in habitum corporis per concinionem ct τνρι ηtam morionem,quam tangsio intulit:qua occasionem;
189쪽
H vvo C R. APHOR. efesanguinem erit optimum 'ter um etiam concalfacta. remata, incisaque materia, ct transem a ad genus neruo sum.Sic enim Himsi in Coacis lib. . Comm. . uulsio i febre mota sedatfebrem eadem die, aut ρο tera,aut tertiarer libro de locis tu homine. A conuulsones febris inuaserit, fedatur eadem die, aut equenti, aut omnino tertia. De coii
re oportet: nec turbari, si quid temere grauius acciderit. Isti nodi enim multa sunt incerta nec durare dis ut permere solent. HIc Aphor est de accidentibus in morbis, non designis.quhd autem hic dicit ic λογον, non ex ratione,Hippo.expqnit in Prorrhet. ημως α, e . nunqua enista fit mutatio subita in imorbis, quin prae- ςedant inna quaedam eiusmodi mutationis aut ibi u- ipnis. modigitur hic dicit yniuersaliter, in Prorrh. tradit particulariter.Non est itaque inquit Hippoc. fidendum ita quae praeterr*tiun eo leugi: hoc est, quae idipsum efficiunt citra aliquam rel spunte vel arte sa-μam euac Rationem, aut 'ulli su siqnis signis prae-ςedentibus. secus quo enim sic sye ra ope leuant, recidiuam minantur.Propqnatur sverbi gratia aeger. hic primo, secundo & tertio die valde febricitat: axsuarto statim leuius habet, h. c, melius ρῖpstit, m
190쪽
lius dormit,qubm antea. Anima distriere Qp0rtet an id fiat cum ratione,an sine ratione. Si nullum praecesist signum coctionis, nulla vacuatio e corpore unde melius habeat, quia id sine ratione fit, non est credendum. Sic si die septimo aut octauo bene habeat aeger, cdm tamen nulla praecesserit vacuatio neque per sudorem,neque per urinas,neque per alui excretionem, aut profluuium sanguinis, nullum item signia n ςoctionis die quarto, fidendum non est. Aliquis praetexe e. fuit curatus a morsu canis rabidi,bene habet per 2.
aut 3. menses, post incipit aquam metuere, Evt tandem moriatur. Hic prosectb l eurus quidem ii: bebat,sed sine signis & sine ratione: quare 'ecidiuam passus est. Idem sepe accidit febre pestilent1 laboran-:ibus. hi enim aliquando bene habent tres, quatuot horas, etiam duos dies, quum derepente Id.fiebat sine ratione & signis: latebatque vii &Veneni in corpore,quae vis ubi st tim emicuit,aegrum suffocauit. hiemadmodum non est temere confidendum iis qu taeter rationem leuant: sic non sunt testmere formidanda mala quae praeterdunt. Hoc verb maxime locum habet in P . ne critica .In hos aegro verbi quarto signa coctionis,&satqvaria omnia,ben quinto die & sexto: septima incipit delirare, linicul-thr spirare,vehementius sebricit x, mygx 'g