장음표시 사용
81쪽
crimini g. 7 trus Chojensetus ; stetit: quid testatus sit audistis.atqvis Θ inimicus fortassis ipsius, qui libenter reum testimonio laedat Θ nihil minus: familiarissimus rei rqvi in iisdem cum rei patronis subselliis consistit. nihil sua sponte dicere eum existimetis: nihil quod noexistimationis suae cura dicere eum cogat: qui aut
abesse, aut nihil dicere maluisset, nisi eo loco homo natus legibus publicis ac judicii denuntiatione huc in locum pertractum se esse intelligeret, in quo plus
apud se sams atque existimationis suae curam, quam necessitudinem ullam valere debere judicaret. Hic
igitur interrogatus, num quid de hisce rebus sibi c5 staret; de literis a Mosco ad Christophorum datis audivisse se Axit: vidissse eas se negauit ue propterea quod tum inimicitis sibi cum Christophoro fuissent.
Sed cum pro eo more, quo in aula Caesarea ad legatos exteros omnes publice adire solent, ipse etiam cium nonnullis ad legatum biosci accessis et ; intellexissetque legatus Polonum eum esse, de Christophoro tum ex se quaesisse. acerbeque eum accusasse, quod cum operam sitam principi suo addixisset, nihil iam eorum, quae illi recepisset, praestaret: multaque alia in eam sententiam de Christophoro locum. Interrogatus de juramento, non constare sibi de eo dixit: de pecunia, num quam accepisset,ita se vulgo audivisse confirmauit. rem totam autem publice ia-
82쪽
iis Poloniam rediisset, pro sita familiaeque sitae dignitate confestim Regi eas reddidit, nihilque cum ho- ste communese habere velle testatus est.Est praese is clarisi. vir Eustachius Volovicius Castellanus Villiensis, Lilvaniar ve Cancellarius, per quem eas reddidit. Ullam ne aliam certiorem hac comprobatione desiderare quisquam potest, quae luce meridiana clarior est Dicunt testimonium ii, qui rei de qua dicut partim sequestri, partim conscii, partim oculati testes fuerunt: alii qui a legato ipti Moscovitico, a, multis aliis commemorare eam audierint: tot denique ac tales viri. Dicit Oscilius conscius: dicit eo tepore, quo non modo mentiri ei holi expediebat sed vera dicere expediebat.comprobant Oscici indictu, literae ab Lasco Palatino Siradiense exhibitae. Contra has res, quamvis sit audax ut est: appello enim nunc absentem: quid dicet ὸ negabit n6 vera esse, quae dicuntur ab interpreteΘa tot denique aliiS,tam- .
que dignis fide testibus. at quis illi credet neganti Θqvis non crede his juratis, seu rebus potius ipsis ab iis prolatis Θ quis publicae famae per Germaniam ea de re sparsae fidem non adhibebit Θ Deinde Lube-cae ne eo tempore se suisse, clim legatis Moscicis secreto frequenterque versatum inficias ire potestὸaut ullam idoneam causam tam subiis ac longinqus pro
83쪽
8 D: criminiti R. dictum refellent illum ii, qui interfuerunt: Deinde nonne publice indicium id innotuitὸ res fuit notissima.Itaque tum frater ipse eorum Palatinus Craco-vienfis proxime defunctus publica fama indicii istius Osciliani permotus, literas ad Ioannem Samoscium Cancellarium V. Illustr. misit; quibus an quid de fratribus suis cognovisset ex eo quaerebat. Dicent hic fortassis, non magnam tamen fidem indicio illi Cancellarium tum tribuisse. qui cum eo ipso tempore ad Lithos cum Rege proficisceretur, aliisque rebus occupatus esset, & simul quod nondum vel literae Palatini Siradiensis prolatae essent, vel quicquam aliud praeterea haberet, indicium factum esse noli negavit: levia quaedam esse respondit. cujus si recipiunt testimonium, qui minus apud eos vox ejuS valere debet, quam literae Θ interrogent ita l. eu nunc, quid de facto sentiat: testimonium illi denuncient: dicent inimico eum nunc in reum animo esse. Vertim fac quemvis alium eas literas scripsisse: interroga cur tum nihil confirmarat, liquere sibi putet nuc Dicet constantiae tum fuisse suae, nihil incognitum pro cognito affirmare: nunc indicio Oscici confirmato, re tota quemadmodum gesta sit, per interprete,perq tot alios testes patefacta,prudentiae esse non dubitare. Petet fortassis etiam ignosci sibi, si quam uis eum sciret perditum: nondum tamen tantu sce
84쪽
Ius animo concepisse sibi persuasisset. Qyid enim flagitiosus cogitari potest Θ fidem sitam addicit hosti, cum quo nihil pacati ei esse debebat: prodit illam,
quae eum genuit, procreavit, in qua lucem primo aspexit: pecuniam accipit ab illo, contra quem non modo facultates omnes, quas jam amiserat, sed vita ipsa proscindenda ei erat, contra patriam, qVae omnibus bonis vita ipsa charior est. Hic non puto jam tam amentem eum futurum,aut si ipse siliquenquam tamen , qui ei assentiatur fore , si id sorte dicat, sie, cum prima aetate omne patrimonium suum comedisset, neque quicquam in patria reliquum sibi secisset, nulla re amplius obstrictum ei fuisse, quominus non
modo cum hoste ejus,verum etia contra ipsam cojurare potuerit.Cujus enim sceleris esset,propter quam omnes res sortunaeq.nostrae charae nobis sin ejus amore cum rebus ac possessionibus nostris nos abjicere Θ Itaq. fortastis eam defensionem sibi parabi non contra patriam hosti operam suam se addixisse: habuisse eum eodem tempore plures hostes: bellum cum Sueco: cum Tartaris gessisse: contra quorum alique merere ipse voluerit. Praeclara sane oratio etiamsi verE uti ea posset. Cum hoste enim publico, ullam cuiqvam auxilii vel cosilii secietatem esse pos se, etiamsi contra patriam ea non praestet, qVis unquam concesserit ξ Etenim si optandum est,eum qui L cum
85쪽
8o me crisinibus. cum bellum geras, quam plurimos hostes habere, quominus te oppugnare possit, quis est, qui non videat, etiam si quis in bello quod contra patriam g ritur, hosti ejus non adsit, eodem tamen tempore alterum bellum ejus defendat, non minus sere quam si contra patriam ipse arma ferat, eam impugnari: alio enim bello propulsando spatium hosti ad bellum patriae inserendum dat. Sed quis est, cui cum a Rege eo tempore maxime Mostus premeretur, contra alium potius tam longinquis e locis hominem, cujus nullum in re militari unquam auditum nomensuisset, amplissimis premiis propostis a Mosco accersitum fuisse verisimile videaturὸ quamdis hic conjecturis locus non est. Ita accurate enim a testibus , quid actum, tractatum Gestum sit, explicatur, ut nulli dubitationi locus este possit. Non auxilium itile ullum, non vires, quibus abundabat, sibi adjungere: sed domestici hostis consilium, quo consilia Regis everteret, asciscere voluit. Aut id igitur dicet, nihil se hosti praestiturum fuisse eorum, quae illi promisisset: ad argentum saltem emungendum juramentum istud comparatum fuisse: solere satis feliciter sibi mendacia procedςre: eadem ratione a Rege ipse non contemnendam pecuniam se abstulisse.
trum igitur, si ista dicit, injurato, an cum Mosco se obstringeret jurato potita credere ei debemusΘAut, si nunc
86쪽
si nunc etiam iuramentum, se tum ita sensisse, praestare paratus sit; quid enim non sitὸ utri juramento,
magis fidem adhibebimus Θ Sed quid ego haec disputo; usus est eade defensione Oscilius: uteretur qui libet, si perfidiae simulatione perfidiae paenam evadere posset. Verum his de rebus non modo quibus
verbis, quamque graviter dicere debeam non repe rio,verum paucioribus etia dicendum nunc mihi puto,qubd atrocilis multd crimen eius restat.Ad quod priusquam accedam, non possum non miserari se tunam publicam. Conjurant inter se homines conditione nobiles, vita perditi, audacia effrenes, sortuna desperati. Intentos iam gladios in iugulum Regis atque reip. habent: monetur Rex: locus, tempus , consilium quod faciendae caedis eius captu sit, ei indicatur; non credit. Hi interim praeclari cives exiguum temporis spatium ad patrandam caedem Regis, evertendam remp. omnia permiscenda sibi praefiniunt. Quanto tum intervallo a gravissimo inmteritu respub. abfuit ὸ Casu in unius pueri manus literae perveniunt, quas hic ad fratrem Samuele seri , pserat, quibus nefaria ista consilia continentur: st ter ad caedem faciendam evocatur: ratio, tempus constituitur: profugit cum illis ad Regem: literas tradit. Fecerunt eae, ut iam non quidem tutior, sed
87쪽
dc pulsum estὸjam ne effugit,sicas eorum iam nόinsidias vitavitὸ imo volitavit ab eo tempore,& adhuc volitat stipatus, armis succinctus: studia misericordiamque hominum colligit: omnes tentavit rationes quo miniis judicium subiret, causaque coonosceretur: quae certe postqvam jam tandem in ludicium adducta est: si ulli reliqui sunt, qui de his tantis sceleribus hactenus dubitarint, ii ut nunc saltem dubitare desistant,ipsas ejus literas mecum recognoscant; &ctim propriam consessionem ejus &quasi vocem audierint, de quo ne puer quidem dubitandum sibi existimavit, Regis ac reipub. everte s cosilia inita esse, in eo an ipsi haerere possint judicent. Primum autem quoniam ipse no adest, ex eo qui secundum ipsum maxime agnoscere eas possit, fratre 4us V. CL. Castellano Gneshensi quaero , an quas hic literas ipsius prosero, manum,signum ejus agnoscat Θ Bene habet: Contra quod dicat, se non habere respondet. Quod tamen ut facere possent, jam multo ante etiam reliquum sibi non secerunt. Etenim cum publice de iis innotuisset,quando unquam in dubium eas vocaruiitὸ Communicatae suerunt jussu regio cum fratre hoc ipsorum,qui praesens hic es Castellano Gnesinensi, quem honoris causa nomino.
Appellauit hic fratres reliquos de iis, ad quos pertinerent et non negarunt: mitigare eas conati sunt: I-
88쪽
u ers ni . Dpse quomodo fratres eas interpretarentur, ad Regeretulit: nunquam denique inficiando eas in dubium
vocarunt, interpretando agnoverunt semper. Tum vero ut maxilis in dubium eas vocare vellent, quid dicerent Θ id opinor, non novum esse ut aliorum manus & signa alii eiungant. recens ejus rei exempluin Dimidecio quodam Leopoliesi extitisse, qui quod Regis ipsius,ac secretariorum manus exprimere Q- litus fuerit,publich stipplicio affectus fuerit. quod in tanta diligentia, quae adhiberetur Cancellariae accideret, idem privato contingere posse. Est vero id in uno atque altero nomine, quod Dimidecius is fecit,
neve novum neque mirum: tam longam verb epistolam, tam diligenter, tam accurate, de iis denique. rebus, quae non nisi ab illis sciri possint, scriptam ab alio sub ejus nomine fingi, aut in ea alium ejus manum imitari potuisse, cui tandem persuadere possent Θ Itaque cum de literis, an rei sint, dubitari non possit, nec ipsi eas negent, eas ipsas nunc inspiciamus. Non dubito, inquit, te, ex ultimis literis metae utrunquestis intellixise: cum quo loco apudNeZcmmus, ου quid de eo polliceri nolis debeamus: tum quae de profect isne ista ad Nis Osfurentia mea sit. Ita
certe est. nemo vel integris rebus, vel sine magna causa aut odii, aut inimicitiarum ad tantum facinus deicendit: vitam oportet esse vitiis flagitiisque de-
89쪽
8 necram Iuriditam: egestate profligatam: animum iniuriae ali- . qua atrocitate exacerbatum, qui hujusmodi scelus suscipiat. Hsc nolite a me quaerere; quamvis soleant, quaeri haec ab accusatore: sed non est,quod a me e
pectetis. ipse indicat. Cum sperasse se dicit, cupiditatem sua ostendit, egere se fatetur: responsum spei non est: odii ac inimicitiarum, causam habere se putat. Nunc similiter in duo sis cuilib. persi , de Elui. Irexibin re rem ipsem, oe sententiam'scribam meam. brevibus dicit se & rem &judicium suum illi significaturum. d si ego utrunque longe dixero
brevius Θ Res est,no responsum est cupiditati nostrae a Rege: consilium, interficiamus aut pellamus Re-- gem: conjurationem ejus facinoris patrandi omniupropinquorum &necessarioru nostrorum faciamus:
Nisovios quo facilitis perculsis ordinibus, si qui nobis obsistere voluerin regnum transferre postimus, in secietatem ascistamus t nobilitatem, ut fauentem institutis nostris habeamus, omni ratione nobis acu jungamus. inid Θ nonne satis breviter summam omnem literarum harum complexus eis videor Pturnum dolorem miHasseret, me notas nisis comm nicatis tecum habere: multa enim essent, qui literis
sine periculo committi non poni: mea negligentia
factum es, quodcumpamias eis salerem tili non imae eris. Hic quidem vates etiam fuisse videtur: do e liturum
90쪽
liturum enim & dolere eum, quod consilia sita patefacta sint, dubitari non potest. Sed quaris cum aperth ista scribat, quae literis hisce continentur,& nihilominta alia plura superesse ostendat, quae
nescio quo metu retentus scribere non audeat; num
potest negare se de singulari ac nefario scelere aliquo cogitasse Θ Quid enim satis dignum in eum vel dici, vel cogitari potest, si indigniora iis quae
scribit, restant Θ Mitto ea, quae ad Regis necem pertinent: quamuis ea ille quidem omni studio involvere conatus est, sed ita tamen, ut cum ab illo, ad quem scribit intelligi volueri a nobis etiam satis intelligantur: verum mitto ista, quae clim perficere in animum induxerit, magis dolorem et,quod perficere non potuerit . quam pudorem afferre possunt. De seipso quid scribit Θ nonne cupiditatem suam, animum flagitiis deditum, egestatem, turpitudinem plane nudat Θ nonne scedissimam circunt scriptione
fratris sui filii sine ullis involucris proponit Θ Hisce qui flagitiosiora animo agitet ; a quo tandem scelere alienum existimabimus P Itaque vestrae prudentis est, cum consulto obscurata quaedam videatis,naturam sceleris eam esse, ut latebram quaerat cogitare: ex iis quae patebunt, quantam occultioris facinoris magnitudinem animo coneeperit, aestimare. Die LUI Herna ultimam resonsum a Cancestario nomine