Jacobi Le Mortii Fundamenta nov. antiqua theoriae medicae, ad naturae operas revocata. Superstructa fluido corporum exercitio ..

101쪽

rum majorem es sicaciam obtinendam . Illud interius patet in hypocaustis & luculentis focis , ubi hil riter transigunt hiemalia frigora septemtrionis incolae, alias .vita privandi. Si igitur ignis terrestris tam destructorius esset, ut pluri mi volunt , in hieme maximae hominum strages fierent, quod contrarium esse, ipsa evincit M dicina , nam in AEstate. plures sunt lethi feri morbi . quam in Hieme. Furni sunt instrumemta quibus competeuntur motuum modi , si aliaquχpdo destruantur. in ita corpora, idem con tingit in nostra machina, in excrementis , crα- ditate nidorosa, pure, &c. Haee autem fiunt incertis instrumentis cavitate sufficienti dotatis . unde ea ratione cum furnis conveniunt . Admittunt aeris pressionem pulmones , intestinum

calorem ven ricti us pati rur, attenuantur humo

res in eissu via subulissima & in partes crassas tandem rediguntur in suis cavitatibus , Idem peragit Chymia in suis furnis aliisque instrumentis, unde non tantum aberrat haec. ars ab operi

bus nostrae & totius Naturae, ut latius posthac

patebit. Α .

Chymici itaque sunt ii , qui per descriptas iam

terras, aquis undique ac undique cinctas , itis nera suscipiunt. Non ut smpliciter oras lustrent, maria percurrant fluida , variationesque stuum obsesvent , sed ut corporum aptitudines ad hos illoique motus ineundos. eorum. contema & i terioreS moles , ae tandem reactionem variam rimentur, corporibus proficuam & noxiam. Exhi icς commoda promovere, incommoda nostrae

vitae dimovere, intendit Chymicus & quantum possibile, suae curae committit , contractione la

102쪽

Elpansione velorum medicorum . Iis observatio

nibus instructus , imminentes praevidet , iedulo praecaVet , de praedicit tempestates instantes , ex ipsa motuum intestinorum iideliori investigatione. Pixis magnetica ipsi praesto est , reperiunda in salium natura, ab illorum reactione fideli in alia corpora , e quibus fideliora acquirit indicta . Chvmiam , opus absolute omnibus numeri spem sectum ; non sta tuo , sed eam artem humanam esse propono . in suis operibus latissime ad Naturae operas accedentem , ad quas non tam facile reliquae seorsim perspectar pertingunt. Quoniam maxime naturalibus utitur instrumentis concavis , aetherem ; aerem , i pia corpora contenta moderantibus , quae in Macrocosmo &in Microcosmo etiam visuntur, in generatione, alteratione & corruptione corporum . Quoniam

corporibus iisdem auxiliantibus actiones suas prosequitur , quibus Natura opus habet , ut Sole & sale , Aqua & Terra . Quoniam effecta motuum concordant , in natura aeque ac in

Arte . sinae de aliis ita dici non queunt . Si in errores devici Artifex , illud ipsi Ar caecutienti

generi humano , non arti tribuendum . Mode rationes motuum , hujus firtis impigro labore , in majori , ut non dicam in sola hac rationali experiendi via alloquendas etle , unusquisque ex eorum Artificum scriptis reperiet , unde reliqui tua hausere curiosiora . In moderamine illo , totum praxeos optimae fundamentum. habitare ,

omnes cordati Medici confitebuntur , ubi nihil magis student , quam dolores & devios motus diripes rere , Archaeetim Se humores sedantibus

103쪽

Bolanicam ubi quis inquirit , ibi solam maisteriam respicit medicam , etiam in statu solidovcrsistem. Sunt igitur arma medica exinde concinnanda, sed eorum directiones , a Bolanicis non lfluxere , sed ab aliis illam .materiam ulterius examinantibus, ac sub certas classes , non tanicas sed Medicas , reducentibus . Bolantiacus enim , proprie non est Medicus, sed Mate-viali Ista, qui acervum medicamentorum a commic t ad . quosvis usus. Ideoque intentio Bolanicorum hucusquc non fuit, ut Medicinam excolerent, sed ut tuos hortos adornarent infinita variegatione Vegetabilium & si molicium, ob hane rationem, ex unius speciei, herois, plantis , S c. solo flore , colore , aliisque levioribus circumflantiis differentibus integros pulvilloS compararunt, descriptionibus suis ornatos, quod nihil ad medicinam colendam facit. Reserivatoria eorum calida, ad .exoticas arbores , Plantas , herbas , Drtas tectas an vegetatione reservandas , ne minimum quidem lucri hucusque ad Medicam pra-χ in contulere , sed quidem ad ornatum . Unde eam hic ulterius prosequi, nec libet, nec licet . nisi eorum conatus aliud demonstrent & evincant , sed hi hucusque reviores exstitere , quam ut aliquid ponderis prae se terrent, quoad The tiam & Praxin . Galenicorum Filios obsitsurrantes mihi audire videor , quod ipsis ultimam concesserim iure aut horitatis in re medica investigationem . Sed iisdem , sedato pectore ad interrogata responde re , si dignarentur , sequentia mea dubia Ponere animus esset, ut hac ratione odiosae t shomachiae nulliis superestet locus , & ad rem

s , ipsa

104쪽

ipsam propius aecederemus , ignorantia & excusatione omni sublata . D An Authoritas in Medicina valeat λ2. An Veteres omnia resciverint, eaque plana vel obvelata nobis reliquerint λ3. An eorum scripta sint infallibilia pq. An Naturam ducem obtinuerint λAn ipsa Natura ab illo tempore defece

rit . . AE

6. An nullae evidentiores demonstrationes

post illa tempora in Medicina apparuerint p . An illi Antiqui absque ullo suco de se , & suis faetis medicis scripterint λ8. Αn junioris AEvi Medici, soli gloriae, non

veritati litaverint , nec Naturam operantem

prosecuti fuerint p An Natura non amplius perscrutanda, sed Imperatoribus illis , corumque dictatoriis legibus omnia subjicienda sint pro. An Medicus naturam ignorans , ejus possit esse Mini ster pQuoad primum si authoritas valeat , curnoni obtemperant jussis Eger , Natura ; morbus primum ad Aphoristicum Medici pronuntiatum, ubi de crisibus audacter statuunt , dies morbiiugae inevitabiles , morbo ad illorum verba sum do , ut mihi aliisque saepissime contigit, inconsiliis Medi eis . Cur me aliosque igitur deterrerent bruta illa fulmina , & quare investigati

nes infidorum successuum non promoverentur

ulterius tendontes λ Ab eorum ignorantia , Vel non bene intellecta 1 uorum oraculorum te ra , haec procedunt, ut tam male res Vortant se iis quibus similia curae sunt .

105쪽

Σ. Si penes Veteres universalis scientia fuerit, eaque nullis limitata terminis , ea aut a Deo , aut a Natura , fida Dei ministra , ipsis accessit . Si a Deo , cur Ethnicis haec potius cominmunicavit , quam Judaeis & Chiistianis Deus cnim sanam iis mentem largiri in sano corpore, aeque voluit, ac aliis ipsum non colentibus Naationibus . Attamen nulla ibidem vestigia , sed apud hosce, soli gentiles , hisce sacris ad missi Proferuntur , Diabolus , in perniciem hum ni generis conspirans, absque dubio haec non suppeditavit proficua , nam ei Venenorum instigatio propria quodammodo esset Natura iis pretes cens in suis operibus , ab investigatione egregia ,. ac sedulis experientiis , eosdem majore do-δtrina beavit. Sed haec inventa , ipsis latentiabus ad nos pervenere nimis alta industria comstructa , ut AEdificium illud admirari , non imitari liceat . Ideoque anxie satis sua docuitarunt, nec aperta fide sua revelarunt, nam haec demonstrationibus naturae innitentia dicta , iis ornari potuissent, ad majorem probabilitatem

obtinendam .

g. Infallibilitas ubi adest , ibi eventus rerum semper unus, suis legibus a principio ad finem determinatur. At in hac parte maxime claudicare videntur , quoniam rarius auscultant dicta fiatis , alias enim Medicina non tam infirmo procedere talo cogeretur, ab illis lectura Moesis Medicis , sepius Aphoristicὸ delirantibus. Plurimi cordatiores Viri, hanc labem videntes , minus quam par est, eorum Praeceptorum antiquariorum monita habuere , ac nihil magis Aph risinis obfuit , quam eorum Tyrannis a Graecu.

106쪽

ti Galenteis docentibus invecta . Mea opinione eorum deses vita , ae in verba antiqua cothuratio, propriaeque gloriolae cum iis dividendae cupido, illud stigma servilis ignominiae medicae , inve ere. q. Naturam aut secuti fuere aut non, si illam secuti, optime de nos illam velle sequi profitemur , etiam cum & sine iis pra scriptis, quondimillius investigatio nobis expresIe demandata . Si vero illam rejecerint nostri Duces eile nequeum , sed alii quaerendi, vel ipsa Naturae viscera imploranda, ut nobis ulteriora demonstrent Μedicinae altius evehendae necessaria . . di turam deficere , anicularum sunt defi-eientium querelae , sed ipsius defectum vix pr bant ulli . Si ante-diluviana nobis magis nota serent , ex iis multum lucis haurire liceret , sed horum jactura irrepara bilis , nobis divinan di non sciendi usum reliquit, an Naturae opera grandiora eo tempore cluxillent . Sed posita naturae deficientia , ea quam maxime obeflet lecturae illi, nam quae extra nos nihil ad nos . Nam ad tempora & actiones praescntes , Nadurae Minister sese adstringit, non ad praeteritas , nec ad olim iuturas. Unde inquisitionum excellentia , eo magis saudanda & prosequenda, quamvis lecturam vellet aliquis iungere experimentis , ut videat & comprobet differen iam . 'si. Ab Doctiorum studio , non tam steriles suis.

se laborum messes, hocce saltem aevo, illud demonstrant eorum scripta & inventa plurima . Hoc vel ea ratione, siquod grati animi indicium penςs ipsos Galenicos et set , ipsos convinceret subi inventa nou antiqua clariora propoluere . Nec

107쪽

Nec morarentur eos Momi , nullius laboris Vi ri, qui omnia sugi ilare , dente canino proscimdere salent, & iuniorum, nigro Novatorum n mine, ab ipsis designatorum , gloriosa tentamina non deterrerent, ipsi ab omni latere AEthiopes, plusquam balbari . Si melius, si accuratius, de distinctius, haec in eorum bibliotheca existantι ea in lucem edant i nullius in detrectacionem haec cedent ; sed unicuique suus stabit honos . Nam magna ingenia tapius eoincidunt. Ubi homines conlcmplamur, eorumque de

se ipsis dicta, ibi aliqlia doli 1 ulpicio temper lo.

cum habet . Magnifice enim de nobis ipsis semtimus , Se quantum in nobis est specie veri , aequi , honesti , li later alios decipimus . Anscripta igitur antiquorum iis vitiis immunia sint, tamdiu dubitare licebit , donec contrarium deia

inonstretur .

8. Saltem junioribus , Praxeos & histor la

rum Medicarum compilatoribus , hanc labem velle affricare nimis iniuriosum ciIe videtur. Attamen in hisce observamus ex novem defunctis Se terrae silentio mandatis . decimum caput attollere . gloriam Medici scribentis decantans . Illud , abique dubio , iis temporibus etiam usui venistas probabile est . 9. Naturae ncglectus, involvit ei s ministerii inscitiam ', & in confesso est nomine talem indignum medicum , cui opera naturae latent . A qui latere debent ea , quae minus gnaviter a no bis eruuntur , vel saltem minus ae minus clara evadunt . Natura per sua opera , non per lectionem poliessionem alicui tradit ipsus mini-Πerii, sed lectiones iunt duces anticipantes, me

108쪽

diantibus aliorum laboribus, ac nostros labores

ulterius evehentcs . .

xo. Si ignorantia operum sit valde damnanda, praesertim ea omnimode vitanda in M*dico. Ipsa etiam Natura perspecta , Ministro suum conciliat nomen & decus, negligentia autem dc mala interpretatio , prorsus indignum eo nomine

ςum reddit. Nisi ministri hi , taedio illius nominis correpti , jugum illud decutere , & Magistri nomine potius quam re superbirς velint . Quid ex hisce concludam , niti male eos sibi

aliisque consulere , quibus naturae investigatio dedecori, authoritas humana gloriae est . Imo exinde decrementa medicinae illata apparent, ex male tractata Theoria de rebus Naturalibus , praeternaturalibus , calido innato, Complexionibus , sanguine adusto , bile usta, atrabitari humore, humido, calido, sicco, frigido , de fa- cultatibus attractricibus , retentricibus , expultricibus , Sr innumeris aliis nominibus, nulli birealiter in Natura existentibus , unaque Explo dendis cum sexcentis Hippocraticis sanguineis particulis. Concludo itaque, mihi vix allucere aliquam Theoriae ac Praxeos cortam ideam in Antiquis illorum autem observationes haud contemnendas statuo, si ad lancem experientiae suis stent talis. Nam omnia quaecunque protulit Hippocrates , non ideo sunt vera , quoniam ipse hoc indicat, sed ubi natura illud producit & demonstrat , Sic.pleraque in Aphorismis observata siquae vera sunt, vulgaria admodum sunt, S , ex ceptis paucis, viliora. Plurima sunt, quae conis uariantur veritati , alia quae ridicula sunt .

109쪽

esia quae salsis innituntur fundamentis, ut citaca purgationes elective sumendas & exhibenadas De quibus Sinarius, acutissimi ingenii Vir, optime ratiocinatur , adversus Hippoeratis Aph

Sed opera Naturae prosequbnda essae, nemo Galenicorum inficias ibit. Quaenam vero sint illa opera, ubinam rimanda, & quomodo tractanda veniant , ibidem non una omnium sententia . Galenicorum cohors , iri ibio homine , morborum hi storiis divexato, illa opera esse perscruta da censet. Saltem reliqua experimenta , ad hominem non poste referri, quae a Chimicis fiunt, nam illi ea tractant quae sunt efftranea . Casus: igitur & eventus casuum ambiunt , quos primo describunt, ex mis fortuitis compositionibus adishibitis, deia effecta annotant , relationem saepius non ad morbos, sed ad male adhibita &intellecta remedia, habentia. Tandem Methodice necatos Anatomico subjiciunt cultro , unde lethalam eo ligunt vitae finem , exinde causam , in ultimo isso eflectu annotantes . Haec autem , quam inutilia snt conamina, demonstrare libet ut exinde ficulnea illa ars umenta appareant suis caloribus depicta . In Morbi 'ortu, eorpora existere acs huc vege

ta unicuique patet . Hae vires nno impetu cor.

ruunt in malignis , isecessive tantum in vulgaribus morbri . In malignis aeque ae in vurgarii bus, status humorum Per vices de aliquas tem

ris interjectas moras , perpetuo fi pristina de flectunt figura , mole , situ , nexu . ωrdine . Hinc a principio ad medium tum gradus , Me tinedio ad finem, iique semper caen inconssantia su

110쪽

a volant , secundum leges suae naturae . Hae determinationes non possunt esse, ab omni parte, unae in omnibus , quoniam variant pro ratione locorum & humorum illos motus ineuntium . Haec est,cta etiam discrepare debent pro cominplexione & temperie, ut cum Antiquis loquar,

illorum corporum miscelas varias ineuntium .

Tandem haec, in sitis ultimis motibus . dispositi Rem assiunere coguntur, omnibus modis differentem, a suis primordiis naturalibus. Hi ne si Anatomicae investigationes , nos temtos resderent, crudelitati antiquae medicae sub)iacere homines vivos deberent innumeros , S innumeris morbis detentos , vivos aperirc di versis temporibus cogerentur, ut principium , medium& finem operationis humorum assequerentur . Illa forsan fuere egregia instrumenta , quibus suum adornarunt AEdificium , Molocho cons crandum, non Deo vero & unico dirandum , antiqui Medici, Servos impio conatu ad hoc opus execrabile destinantes ut in eorum hi storiis patet. Prosecto, si rem altius intueamur, quis

unquam corporis ortum, ex ejus interitu denunia

elabit putrido quis vinum ad ullum adfuisse, in vappa demonstrabit Quis fermcntum . in vino observabit limpido Nisi illi quibus principia , non subtilissma sed sensibiliora nota

.fuerint , ex coneressu corporum ad moriam ea ratione necessitate absolina sestinantium . Noe

inquirere in corpore nostro 3 est impossibilia vel la , nisi hisce viis othni humanitare privati in oedere velimus . Imo Ar hae viae arduae S nullo 'modo imitaties observabuntur , ubi differentes alpicimus humores, loca , regiones a tempesta-

- . E a tes