장음표시 사용
371쪽
3so DE PACI pICATIONE intelligui de philosophis: qui ex maxima to
pica ita argu cbant. Si amici sunt diligendi ia..eo, Nilio Ergo inimici sunt odio habendi. Verum . haec cxplanatio non admodum placet , cum Christus ibi alloquatur hebraeos, & eorum errata corrigat, ac legem perficere intendat. Alia decla- Sunt qui dicant, intelligenda esse de Iud is et δ' ' & per antiquos , intelligendos essu vetereS Rabbinos, qui hanc corruptam. doctrinam de habendo odio inimico tradiderunt, Vt cap. I 6. diximus; ut nihil tale est et scriptuin teste: sed i pii pexime cx lege inferebant, arguendo a contrario sense . Ita Alber. Magnia Lyranus in hunc locu : & Hugo Car. qui addit, fortast e sumpsere occasionem errandi C eo, ut aliquando Deu& punivit eos, qui inimicis pepercerunt, ut patet de Saule primo Regum cap. I S. sunt qui dicant, Iudso; intexuiise illa verba in codace scripturae, quorum sententia mihi non arridet et tum quia CKristus ait: Dictum cli: non scriptum et
semeμxi thim quia eos huius corruptelae redarguit
set. Et licet canon citatus, qui est Gregorij, videatur concedere, illa verba fuisse inscriptura,& illis fuisse permissum, odisse inimicum Itamen communem sequetes opinio umestici nem , hoc non probamus . Nam ut he ne ait
Albertus in illum locum: Christus dixit: DEctum est: & non addidit,antiquis,ut supra fecerat: quia non crat scriptum in lege. Vnde patet vera responsio ad hanc auctoritatem,
372쪽
ΙNI MICORUM. 3yI quia talis corrupta doctrina no erat in lege. Secunda ratio ad impugnandam dilectionem inimici est auctoritas Dauidis psal. 138. ubi loquens de inimicis suis ait. Perfecto odio oderam illos. Quare licebit exemplo sanctissmi prophetae flagrare odio cotra inimicos. Prima responsio ad hunc locum potest desumi ex Innocentio 3.ser. a. de Sancto Laurentio , ubi ait, dari duplex odium: alterum quidem bonum, de quo hic locus intelligendus est, & ille: Iniquos odio habui, & ille;
Qui odit animam suam inueniet eam: alterumalum, de quo loquitur Ioan . epist. prima cap. I. psal. 7 . Titet manus in hunc locum hanc esse piam expositionem affirmat, si intelligatur de odio, quo quis detestatur vitium, quod est in inimico, quomodo Iacobus de Valentia,& Hugo Cardinalis exponunt: sed praestat, inquit, ut per odium perfectum intelligatur plena detestatio impietatis. Item Iacobus de Valentia intelligit illa verba de Christo, qui obstinatos odio perfecto odit. Tertia deducitur ex innumeris locis sacrs paginae, & ex auctoritate virorum fanJorum, qui inimicis suis multa mala imprecantur: &ipsa mater Ecclesia hoc quotidie facit, dum orat, ut sui inimici disperdantu r, & confun- dantur,& vincatur. Et Paulus in actis apost. cap. 23. Percutiat te Deus paries dealbate. Pro solutione huius rationis legendus est 4 eda ad Rom. I a. quo loco asteri multas
Iacob. Hag. Card. Locus declaratus .
373쪽
Iustus,& impius vatio modo vindiretum.
rhilippus ysbuer c. s. Iustin. q. s.
inimico, de non reddendo malo pro malo,& respondens haec scribit. Cum tu itus, α impius petunt vindicta, in eo di cernuntur, quod iustus magis cupit inimicum corripit quam puniri; uec eius delectatur psna, quia non odit; sed diuina iustitia, quia D cum diligit ; laetatur pro eo, ut corrigantur alij,& eu timeant imitari. Legendus cit hic locus . Philippus psbiter D. Hieron. discipulus in Iob eodem modo soluit; & verba D. Pauli asserit esse dicta per prophetiam. Idem Iustinus martyr in quςstionibus ad orthodoxos docet; asserendo huiusmodi locutiones cile intelligendas per modum prophetiae, di per eas ventura praedici. Eucherius Episcopus Lugdunensis declarans eudem locum acturi apostoloru; percutiet, inquit, non percutiat et reddet, no reddat mo malediccti animo dicit, sed vindicta denutiat. Gregorius Nyssen. lib. de orone asserit, sanctos huiusmodi mala imprecari ad correctione. Qua ob rem ira, qua exercent homines iusti erga scelerosos,debet esse huiusmodi, qualis est ira Dei erga nos, qua omnino elegater describit Berengotius, declaras illa vero a psilini. Iratus cs,& mi rtus es nobis. O ira misericors, quae sic ira Hiscitur, ut subueniat: sic minatur, ut parcat et sic aufert, ut restituat: sic tradit, ut eripiat τsc destruit, ut muniat: sic ab ij cit, ut recipiat.
O quam salubria indignatio, quae sic auertit,
374쪽
INIMICORUM. yy ut respiciat: sic claudit, ut aperiat: sic exigit, ut di mittat: sic deiicit,ut regat: silc perdit, ut requirat, sic amittit, ut custodiat. Quarta ratio potest deduci ex alijs locis scripturae, in quibus maledicit hominibus facinorosis , & iniquis. Quare cum inimicus iniquus sit, licebit mihi, ei maledicere, & cum odio habere. Vt breui huic obiectioni satisfaciamus, aduertendum est; maledictionem apud sa-ς ras litteras interdum significare interiorem iniquitatem, ut a notauit Claudius Guil. ad Galatas cap. sic intelligitur illud psalmi 118. Malcdicti, qlli declinant a madatis tuis; hoc est; qui ex mandatis tuis non viuut, sunt iniqui: Matth. 23. Ite maledicti idest iniqui.
Postremo desumit tir ratio ex cap. IO. D. Lucae Interrogatus dominus, quis esset proxi-imus. Respondit: qui fecit misericordiam cum illo. Ergo cum inimicus erga no4 non misericordiam, sed iniustitiam exerceat, nosscrit pro proximo habendus, nec amandus. Diluit hanc ratione Scotus, dum inquit hanc Vocem, proximum, esse vocem relata in, sicuti vox,amicus relata est: Cum autem proximus sit is, qui facit misericordiam: ille etiam, cr-ga que adhibetur misericordia, dicetur proximus : misericordia autem est adhibeda etii erga extraneos, & onanes, qui aliqua ratione nostra indigent ope. Quare quiuis cui gratificari postumus,proximus erit; ex quo numero non potest excludi inimicus ex domi-Z nica
Quartaro Malediistia quid valeat apud scrIP CIaudius Guiglian. Locus explicatus I l. l. IIs. Matth. 2 s. Locus explicatus
375쪽
vindicta hostis public . vindicta erasisterula.
Mamerius lib. I. . Peg. e. I. L. Reg.
nica doctrina. Et has rationes circa dilectionem inimici attulisse,&soluisse sufficiat. Nunc de vindicta propria auctoritate sumeda,an sit licita disputemus . Soluuntur argumenta probantia viti nem, O vindictam priuatam esse bouesam. cap. IT.
ΡRiN caps hostis religionis, ac pacis ,
quibus res omnis continetur publica,est vindicta: cuius facie de libido ni frenaretur, breui mutuis cedibus genus humanum interiturum esset. Quae ideo magis deuitanda est, qudd & speciem iustitiae preseserat, & vefienum quod effundit dulcitudine quadam, hoc est voluptate, quae dum peragitur senti tur, temperet . Quod autem speciem qua dam iustitiae vitio habeat, rationes quaedam demonstrare videntur, quibus qui ultionem appetunt, se tueri consueuerunt; his autem
cum in graur errore Versentur, ut consul mus, eas refellere hoc capite curabimus.
Quandoquidem , ut recte Claudius Mamertus scripsit; nemo periculosius peccat, ruam qui peccata defendit . Contra ea,quae iximus confutando priuat yindictam ponsent afferri huiusmodi rationes ' Primo exc-plo sanctorum. Heliseus maledixit puerisse irridentibus; & id propria auctoritate. Idem Elias, qui igne concremauit pueros, qui
376쪽
qui ad ipsum capiendum venerant. Respondetur ex D. Tlioma ideo hos ultos fuisse hac iniuriam, quod coderet in Dei ignominiam, S ita tanquam propheis Dei personam geretes, potuerunt iniuriam inserentes occidere.
Iniuria cnim quae sit Deo, nullo modo est fe- roda, ut alias diximus. Dei iniurias, ait Chrysostomus,neque usque ad auditum ferre debemus . Addere etiam possumus hanc non tam fuisse vindici am, quam iniuriae propulsationem. Secunda ratio colligitur ex doctrina D. Ambrosii, quae refertur can. Non inferenda , ubi ait; legem virtutis consistere non in fercnda, sed in depellenda iniuria. Quare nunquam licebit tolleranter ferre iniuriam. In primis hic locus apud Gratianii, ut et alii multi, mendosus est. Nam apud D. Ambrosium lib. I. officiorum ita legitur. Neque in inferenda iniuria, sed in depellenda iniuria lex virtutis est : S ita deest praepositio, in, voci serenda. Si vero admittamus lectionem illam, intelligendus est locus, cum quis potest,& debet propellere iniuria: alias enim ut ait ibi glosse,non teneretur. Loquitur enim de defensione alterius ab iniuria illata, quam ex lege iustitiae, vel caritatis propulsare debemus, ut alias diximus. Tertia
ratio,qua probatur non licere vindicare coram iudice accusando. Sumitur autem exauctoritate Anacleti, aientis, esse vanum velle diuinam iustitiam adiuuare, & errare eos,
ad a. Iniuria quae fit Deo,non est ferenda. Chrysossi Secunda t3D. Ambros. 33. q. 3. Resp. Locus mensus corrigit. Cay. 36. Alia resoGIosia.
Cap. 23. Tettia ratio Anactetusean. Si on nia 6. q. a.
377쪽
qui putant cx caritate se accusarc. Quarquindicta per accusationem non erit licita. Ad hanc argumentationem respondet glossacan. sit omnia 6. q. & ait, sententiam Anacleti esse intelligendam de criminibus occultis: & ideo ait ; si omnia, quia occulta scruat Anchaz. tur Deo 3 2, can. erubescant. Ancharanus intelligit de his, qui malo animo accusant. Et Aeeusatio Vtraque responsio quadrat . Quod autem
i. 2 modo Velit prohibere accusationem, o . patet expresse, quia Anactetus in epistola prima concedit accusationem, & pariter in epistola tertia. Vult autem redarguore COS, qui male accusant,ut patet ex titulo epistolae, qui talis est. De oppressione episcoporum. Et epistola secunda monet, ut si quis aliquid contra eos habet, eos cx studio caritatis quarta ro. familiari colloquio moneat . Quarta ratio iqua probatur, non licere condonare iniuria Hoc autem probatur ex D. Hieronymo, cu- P. Hirron. ius doctrina habetur can. sed illud. Dum vni parcunt, uniuersae Ecclesiae moliuntur
interitum. Qu* est ista misericordia, quae est ista bonitas, uni parcore, & omnes in di- ,suisio scrinam adducere Z Quare semper vindicta erit facienda vel publica, vel priuata auctoritate ut publico consul tur bono. Hac argumentatione solum probatur nos debere quaerere vindictam, cum ex relaxatione actioni iniuriarum, aliquod maius suboriretur malum. Et hic locus solum probat iudices nonia debere
378쪽
debere sinere abire impunitos Acinorosos homines; quod etia nos docuimus, idq; propter publicam utilitatem. Quod autem pertinet ad propriam utilitatem , magis nobis expedire videtur , ut libenti, & pacato ammo iniuriam feramus; credendo verum esse illud, quod scripsit D. Martialis Epist. ad Tolosanos. Et super tribulantes Vos erit matriis domini in vindi istam,& ultionem debita. Quod si te mundus arguit, & increpat, quod pateris, dic cum Ignatio. Scio quid mihi cxpediat . Nunc incipio esse discipulus Christi. Conccdite mihi, ut sim imitator Dei mei. Sumi potest alia ratio adprobandam vindictam priuatam esse licitam ex l. haeredem Ede his quibus ut indignis legata auferantur l. 1. C. eodem . Haeres non vingicans mortem defuncti est infimis . Ergo ne quis insamiam hanc incurrat, debebit defuncti iniuria vindicare . Primo dicimus hanc legem nihil probare,& rcij ciendam ess e, cum litt5tra bonos mores. Asserit tamen Follerius titulo de accusatione porrecta, habere fortasse locum hanc legem, quando lae res colluderet occisoribus . Verum nobis susscit auctoritas sacroru canonii, ex quibus discitur leges ciuiles non esse seruadas, quando cum honesto pugnant, & vitio fauent. Rursus deducitur argumentum a lege naturali qua incitantur omnia ad repellenda,& dest ruenda ea,quae sunt contraria, & omnia pro con
Lex ciuilis non est se uanda quando est eotia
379쪽
318- DA PACIFICATIONE seruatione sui pugnat.Quare licebit propria
auctoritate sequendo naturae propensonem, Confutati iniuria ulcisci,& punire, ne nobis nocumeto
sint. Argumentatio haec nihil concludit contra id, de quo est dubitatio.Solum enim pro p. r. bat dcfensionc per propulsatione esse licita. Et alias diximus, quomodo sit accipieda haec In tractatio propensio in homine:cuius conditione si spei. ε .. d.' stemus , potius dicemus csse animal quoddavltimo. a natura faetiim ad quietem, & pacem, cum 280ςdid inermem eum finxerit. Hinc Phocilides.
Arma culci; tribuit Deus naturam aeripetam Auibus quidem multam velocitatem robur leonibus,
Tauribus vero pse fusis cornibus, aculeos apibus
Innatum adiutorium dedit . Ratio νero propugnaculum hominibus . AER I xiψ- Ιtem ulcisci, est par pari referre. At hoc est honestum,cum sit operatio iustitiae . Ultio igitur non erit damnanda . Si par adi eo , ad quem pertinet referatur, erit operatio iu-Resp. stitiae. Si autem ab co, ad quem non perti- actu, tuae net, erit iniustitia. Cum ergo vindicta sitatius iustitiae,quem exercere ad iudicem portinet, non poteris absque iniustitia partes iu-Aliae dicis occupare . Et Aristoteles non dixit e
se iustu simpliciter, sed homines existimare, non esse iniustu. Et propterea alibi dixit,non Arist. locus es sere iniustitiam. Quare intelligendus est --i ' Arist oteles quando par pari debito mod
redditur per magistratum, ad quem etiam ip
380쪽
INI MICOR TH. . 3ysse eundum esse docuit. Quod si dicas rosΗ- obiectio. ciens habet aliquid amplius, quam qui in , tiri iuria affectus est. Ergo sicuti une iniustitia licet repetere a Iure quod abstulit: ita per vi , , itionem licebit repetere honorem ablatum. iIn primis, alias diximus laedentem non ferre. κεφsecum honorem tuum, sed ignominiam,qua Cay. sibi iniuste percutiendo acquisiuit: quam quoque ignominiam tu contrahes, si contra
leges,& aequitatem repercutere volueris, Vt
eleganter Maximus Tyrius scripsit ,& alibi nos docuimus. Deinde falsum est habere aliquid minus eum, qui laesus est, simpliciter
loquendo. Nam iniuria affici,ut supra pro- ς P γ' batum est, non est peccatum, quo praecipue honor amittitur. Et si minus habet,illud per quos debet, repetat. Quod si Aristoteles ait, Arist locus inserentem iniuriam plus habere, intellige 4 ς' - μ' quantum ad delectationem, & satisfactione. Lege Susium in responsione quarta ad argumenta Antonij Bernardi. Quod si item ex x. lib. Rhe. Aristotcle urgeas Deum praesto esse iniuria Me Τ' affectis :& nullibi scriptura non ait, Deum esse protectorem pauperum,& adiutorem afflictorum,& iustorum,ut est is, qui contra iustitiam laesus est. Primo, quidquid exclamet Antonius Bernardus, habemus per sa- Anton. Bet.
eras constitutiones, & doctores Christia- ,.s talanos, ultionem priuatam esse peccatum graue; atqui Deus opem suam non fert ijs, qui peccant, cum peccator, & eius iniquitas ep.4 Z q odio