장음표시 사용
31쪽
inasset nometi dominiat maledixisset ei adductus est ad Moseriae pauta
post, Miserunt, inquit,eum in carcerem, donec uiderent quid iuberet dominus qui locutus est ad Moysen.dicens:Educ blasphemu extra castra,ec ponant omnes qui audierunt, manus super caput eius, de lapidet eu populus
uniuersus. Nunquid no presens dei est manifestum; iudicium,in prolata quali iuxta humani examinis serinam, coelesti disceptatione sententia: Primum enim qui peccauerat comprehensus est.Secudo quasi ad tribunal ad
dueliis.Tertio accusatus, deinde in carcerem missus. Postremo coelestis ita dici, autoritate punitus. Porro autem no punitus tantum, sed punitus sub testimonio iit damnare scilicet uideretur reum iustitia ron potestas: exem, plo scilicet ad cunctorum emendationem proficiente, ut nequis postea ad se mitteret,quod omnis in uno populus uindicast .Hac igitur ratione atque iudicio omnia deus de nunc agit,& semper egit, scilicet ut correctioni omnium proficeret quicquid singuli tulissent icut etiam de illud fuit cum Abiu
Num is de Nadab,sacerdotalis sanguinis uiri coelesti igne cosumpti sunt. In quibus erum t. o non iussicium tantu,sed praesens deus ostendere uoluit,impendens b pq iudicium, sic enim scriptum est. Quod cum egressus ignis a domino douorasset holocaustiam, arreptis Nadab de Abiu filii Aaron tumbulis po/sucrunt ignem de incensum desuper, offerentes coram domino ignem alie num,quod eis preceptum non erat. Egressus ignis a domino,deuorauit eos,ec mortui vim coram domino. Quid enim aliud coctam super nos dexteram suam, de imminente iugiter gladiu uo ait ostendere,qui errorem supradictorum statim in ipso opere puniuit: nec peractum prius pene est sicinus peccantium quam ulcisceretur poena 'crum: quamuis no tantum hoc in hac re aetiam iit, sed etia multa Aia. Cum enim in illis tunc no mens
impia, sed tacilitas nimium inconsulta punita sit: dcclarauit profecto dominus quo supplicio digni essent,qui contemptu diuinitatis aliquid admitto tent,quanilo etia illi adeo essent, qui sola mentis inconsideratione peccam tes: aut quam rei essent qui contra iussionem domini sui licerent, cit etiam illi taliter plecterentur qui iniussa secissent. Porro aute etiam ex hoc cosut redem uoluit nostrae correctioni percensuram selubris exempliait omnestata laici intelligerent quantu iram dei timere deberent, cum a pri senti poena filios lacerdotis nec meritum parentis eriperetalec ministerii secti priuilegia uindicaret. Sed ego quid de his dic quom incosiderantia quodammodo
i , .ii deum tetigit,d ad coelestem initariam redundauit.Matia contra Mosen locr xq quitur, nec punitur tantu, sed more iudicia punitur. Primu ad iudiciu uoca,tur. Deinde argute Tertio uerberatur. In obiurgatione excipit uim sentenatiae. In lepra aute patitur piaculum criminis, quamuis cohertio istiusmodi
no Mariam tantu,sed etiam Aaronem humiliavit. Quia etsi deserinati l pra summu antistitem non oportuit, de ipsum tame domini castigatio mis
32쪽
' gellauit, nec selum i hac in poena quam Maria patitur, Aaron etiam Drusi culpae particeps cohercetur: Matia enim supplicio asscitur, ut Aaron confusione mutetur. Porro autem ut inexorabilem in quibusdam agnosceremus formam diuini esse iudicii, ne illius quidem intercessu, qui laesus su rat, indulsit. Sic enim legimus ad Aaronem Mariam dixisse dominum: Quare igitur non timuistis detrahere semo meo Mosi iratus. abini, de ec Num. iice Maria apparuit candens lepra quasi nix, clamauit , ad dominum Mo/ses,dicens: Obsecro domine sana ea. Cui dominus respondit: Si pater eius isset in faciem illius, non debuerat saltem decem dierum rubore scissimis di eparetur septem diebus extra castra,& postea revocabitur. Suffciunt igitur de hoc genere diuisionis, de de parte sermonis, ista quae diximus.Infinitum enim est de omnibus disputare quae nimis longum est etiam sine di*utatione numerare. Sed adhuc tame aliquid addamus: poenitet gentem Exo. is
Hebraeorum de Agypto recessisse,percutitur:dolet deinde seligati se labore itineris, affligituricarnes desiderat,uerberaturita quia quotidie manam edens explere ex illecebris uentris cupit ingluuiem, optata quidem cupidi/tate saturatur,ec in ipse tame saturitate torquetur. Adhuc enim,inquit sero pstriptura,csca erat in ore ipsorum, de ira dei ascendit in eos,& occidit plurimos eorum,& electos Ioael impedivit. Nam contra Mosen rebelles extingun/ Nim.1studi Core conuiciatur, obruitur: Datan de Abiron murmurat,deuorantur. Aperta est enim, inquit, terra, de deglutivit Datan, operuit synagogam Abiron. Ducenti quom aequinquaginta,ut sacer sermo restatur, principes uiri qui tempore consili j per nomina uocabantur, surrexerunt contra Mo sen.Cum stetissent aduersus Mosen dc Aaron, dixerunt:Suffciat nobis quia omnis multitudo sanctorum est,ec in ipsis est dominus Dr eleuami
ni super populum domini Et quid post hinc Ignis,inquit,egressus a domino, interlecit CCL uiros, ut offerebant incensum.Sed cum liaet tanta fierent,coelestis cura non proliridi adhibita est saPissime cohertio, sed emendatio non est secuta. Sicut enim nos cum assidue flagellamur,no corrigimur:
ita de illi,cum caederentur saepissime, no emendabantur.Quid enim scriptuest Murmurauit aute omnis multitudo filiorum Israel sequenti die contra Mosen sc Aaron,dicens: Vos interfecistis populu domini Et quid postear Percussa sunt statim, dc diuino igne consumpta X iiii milia hominu ocseptingenti.Cum omnis ergo tunc populi multitudo peccauerit,cur no est in omnibus uindicatum et praesertim cum ex illa quam supra dixi seditione Core nullus euaserit. Cur ibi cunctum peccatium coetum interfici deus uo rit,hic tantumodo portionem et scilicet quia plenus iustitia de misericora dia dominus, pictati su multa donat per indulgentiam de seueritati per disciplinam. Et ideo praestitit disciplinaeait profireret cunctorum emendae coni, ena omnium noxiorum. Hic aute misericordiae suae tribuit, ne uni b x uersus
33쪽
uersus populus deperiret. Et tamen cum tam misericorditer egerit, quia taparte plebis castigatio toties repetita non prosuit, ad ultimum omnes morte damnauitiquae res ta timori,oemendationi nostrae simul proficere de beret,scilicet ne qui illorum exemplo penitus non corrigimur, illorum soratasse exitu puniamur. No enim dubium est, quid achium de eis suinciriarn. cum uniuersa gens Hebreorum ad hoc de Agypto exierit, ut terram re promissionis intraret,praeter duos latum sanctos nullus intrauit. Sic enim i i scriptum est: Locutus est dominus ad Moysen Aaron, dicens: Usque/quo multitudo hax pessima murmurat contra metvivo ego, ait dominus, sicuti locuti estis audiente me hodie,sic faciam uobis. In solitudine hac iacebunt cadauera uestra Et quid postea Paruulos inquit, uestros, de quibus dixistis quod praedae hostibus serent, introducam ut uideant terram quae uobis displicuit. Vestra cadauera iacebunt in solitudine. Et quid deinde: Omn ,inquit,mortui sunmtque percussi in conspectu domini. Quid est quod in his omnibus non sit uis uidere rectorem et Ecce dc praesciitia cortie' git,& sutura disponit. Uis uidere iustum dc seuerum iudicem: ecce noxios punit. is uidere iustum d pium et ecce innocentibus parcit. Vis uidere in omnibus iudicem ecce ubique iudicium est.Nam ut iudex arguit, de ut i . dex regit.Iudex pixmisit sententiam,iudex noxios punit, iudex innoxios munerati
s A L v IANI MASSYLIENSIS EPI scopi DEvERo iv DI cIO ET PROVIDENTIA DEI, LIBER sECUNDUS
v γ P r c iv N T igitur de exemplis ista quae diximus, quibus utique iugiter deus noster de contemplator sellicitissimus, dc gubernator prissimus coprobatur. Sed cogi/rat de imperitioribus sorte aliquis, Si sic aguntur nunc adeo omnia ut tunc acha sunt, quid est quod mali praeuallent assiguntur boni: dc tunc cum iram mali senserint, misericordiam boni, nuc uidentur Ditire quodammodo iram Sc mali grvitiam Paulo post ad ista respondeam:Nunc quia tria haec,id est praesenti am dei, gubernationem,atque iudicium, tribus his probaturum me promisi, hoc in ratione, exemplis, ac testimon as: quia ratione d exemplis iam satisfecimus, superest ut testimoni is declaremus. Quamuis exempla ipsa Tistimonium quae diximus haberi pro testimoni s debeant quia recte restimonium esse
uicitur,quo rerum uetitas approbatur. Quid igitur ex illis rebus qus supra dicta
34쪽
dicta sunt, per testimonia sacra primum probari debet, prssentia,an gubernatio, an ne iudicium:Praesentia opinor, quia uel re mirus est, uel iudicatu, tus.Pcescias igitur absque dubio me debet. ut uel regere quicquid illud est uel iudicare possit. Loquens in suis uoluminibus sermo diuinus sic ait: In preMq. somni loco oculi domini contemplantur bonos de malos. Ecce habes prae,
sentem, ecce intuentem, ecce in omni loco cura ac prouisione uigilantem.
Idcirco enim bonos ab eo considerari S malos dixit,ut probareti cilicet ni hil ab eo negligi, quem ostenderet uniuersa rimari. Quod ut plenius ca/pias, audi quod in alio scripturarum loco idem testatur spiritus sanctus.
culi, inquit, domini ser timcntes cum, ut eripiat a morte animas eo nim,ec alat cos in fime. Ecce curaspicere iustos homines deus dicitur, utoque ut conseruetari protegar pristus enim diuinitatis propitiae, munus Aspectus pro
in conseruationis humanae . Nam de alibi idem diuinus spirivis sanctus: Die divinita Oculi, inquit, domini super iustosae aures eius in preces eorum. Vide qua benignitate a re cum viis deum scriptura dicit In hoc siquidem quod ait, oculos domini super iustos esse, assectus aspicientis ostenditur. In hoc a rem quod aures in precibus paratas, semper exaudientis largitas demon, stratur. Quamuis per id quod dicit, diuinas aures in precibus semper esse iustorumaron audientia tantum dei, sed quaedam quasi obedientia dei designetur. Quomodo enim in precibus iustorum diuinae aures sentet Quo, modomisi ut semper audiant, nisi ut semper exaudiant,nisi ut prompte audita mbuant, nisi ut ilico exaudita concedant. Semper ergo ad audiendas sanctorum preres paratae domini nostri aures,semper attretae sent. Quam beati essemus omnes, si quam promptam erga nos dei audientiam legi, mus,tam prompte ipsi deum audire uellemus.Sed sorsitan dicisaioc quod aspicere dius legitur iustos, parum prodesse causae: quia non sit generalis diuinitatis intuitus, qui iustis tantum speciali benisnitate tribuatur. Iam quidem superius sacer sermo testatur, quia oculi g, mini cor
malos ta bonos.Sed si hoc etiam nunc uis plenius probari, respice quid soquatur, hoc enim subditur: Uultus autem domini super licientes malaiam citi, perdat de terra memoriam eorum. Vides absque dubio quia non potest quini,quod non aspiciat etia iniustos deus:quippe cu intelligis generalem quidem esse in omnes dei uisionem,sed meritorum fieri disparilitate dii talami boni quippe aspiciuntur utconseruentiar, mali ut disperdantur: cum quibus utique partem & ipse habens qui homines a deo aspici negas, non talum uideri te a domino euidenter intelli se, sed periturum quoque indu
hitanter agnosce. Nam cum ad hoc sit uultus dei sum ficientes mala, ut perdat de terra memoriam eorum de generatione omni: nccesse est ut qui
aspicieaspicere dei uultum perfidia negas, aspicientis iram perditione cognoscas.
35쪽
mito Igitur de praesentia ac de aspectu dei ista sussciunt. Videamus an qui inla i ii respicit regataeum utis ipse ratio aspiciedi causam in se habeat gubernan/di: quia ad hoc no respicit,ut vi aspexerit negligat, qui scilicet per id ipsum
non negligere intelligitur,quia respicere dignaturi prasrtim cum superius sacer sermo restatus iit, malos ad perditionem a deo aspici, bonos ad saluistem. Hoc ipso utis dispensatio diuini gubernaculi demonstratur, hoc est enim iusta gubematione regere, de singulos quosep homines pro meritorudiuersitate tractare.Sed accipe tamen de hac re plenius testimonium:dicites i. ' ad deum patrem in Psalmo i ritus sanctus:Qui regis Israel intende. Israisrael et uidens deum interpretaturi quem uti cum Christiani fide Se corde ubdeant qui fideliter credunt, licet Dbernator omnium sit deus, illis tame peculiariter reginae praestari a deo dicitur,qui regi peculiariter a diuinitate mereantur.Unde de tu quicuns ille es, si Christianus es, necesse est ut regi te a deo credas. Si autem gubernari te a deo cum caneris Christianis omniano non putas necesse est extra omnes Christianos te esse cognostas. Sed si illud ut supra iam diximus magis quaeris,quod ad homines omneS,non quod ad solos pertineat Christianos: ecce cuidenter dicit uolume sacrum, cuncta quotidie nutu diuinitatis regi, de incestabiliter a deo omnia guberaia is nari. Ipse enim inquit, diligit consilium & disciplinam. Nec est enim alius deus, cuius cura est de omnibus.Cum sis ergo, inquit,iustus, iuste omnia disponis, de cum magna reueretia disponis nos.Ecce habes iugiter disponen tem deum,iugiter subernantem: quamuis in isto scripturae loco non gubernatio intum sacra ted etia dignitas declaretur humana. In hoc enim quod ait di nit nos, uis diuinae gubernationis: In hoc autem, quod cum ma/gna reuerentia,culmen humanae ostenditur dignitatis. Alibi quos in priinere.xi pheta: Nunquid non coelum,inquit,de terram ego impleo Cur autem cuncta impleat,ipse declarat. Quia vobiscum sum, inquit, ut saluos seciam uos. Ecce enim non modo regimen suum dominus dc impletionem, hi etiam uim ac beneficium ipsius adimpletionis ostendit. Hunc enim modum in
se habet diuinitatis impletio,ut salvet ea quae adimplentur. Et ideo in aposta in stolorum Actibus beatissimus Paulus In ipso, inquit,de uiuimus, de mouemur, de sumus. Plus absque dubio, quam gubernator est uitae,in quo mintus ipse inuentus est. Non enim dixit, ab ipse nos. sed in ipse moueri. do cens scilicet insitam intra uirtutes sacras omnium nostrum esse substan/tiam: quia in tris profecto uiuimus a quo hoc ipsum ducimus, quod si miih. is mus. sed de Saluator ipse in Evangelio: Ecce ego. inquit, uobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem seculi. Non solum nobiscum se esse dixit, sed etiam omnibus diebus esse nobiscum. Tu eum o ingrvitissime homo, qui sine cessione nobiscum est, nec curam, nec respectum
36쪽
habere dicis: id facit ergo nobiscum: Nunquid ad hoc nobi im estui
non respiciat de negligat et Et quomodo sibi umilique conuenit, ut qui pio rati praestat prassentiam,im elati tribuat incuriam et Ecce enim, inquit, uophil cum sum omnibus diebus usq; ad consummationem seculi. Praeclare scias tum dei interpretatum, si nos calumniamur ab eo iugiter neglias, cum ille nos a se testetur iugiter non relinqui. Ille per hoc ostendere uo/luit, quod a nobis affectia de protectione iugiter non discederet, quia a n
bis etiam praesentia non abesta nos in contemptum nostri diuinam uertiamus charitatem,nos amoris testimonia in odq argumenta mutamus Hoc
enim quod priuentem se esse dicit, odij magis testimonium esse uolumus, quam amoris. Nam si absentem se dominus sutumni esse dixisset , minus causari forsitan de incutia poteramus absentis: maioris contemptus res est
ais fastidii, si nos iugiter negligitiqui a nobis iugiter non recedit:& plus in se odi j nostri habet,si ad hoc nobiscum semper permanet , ut qui nos P sentia nunquam deserit, semper repudiet allectu Sed absit hoc de phnimo
ac misericordis limo deo credi, ut ad hoc semper nobis uoluerit assistere, ut nos maiore lastidio negligere uideretur assistens. Absit hoc scelus diei. Ne, mo enim puto uel in toto humano genere tam malus est, qui ideo vi ullo hominu uelit esse quia no amet, de ad hoc tantu uti praesentia sua cupiatare maiore odio possit despicere pr sentem. Ipsa uel doceat nos humana natuta uel uincat: si no ideo cu quocuns homine esse cupimus, quia eu vi quo esse cupimus diligimus Et quia uticii diligimus, prodesse ei presentiana nostram cupimus sue amamus. Quod ergo etia malo homini auferre no possumus, a deo tollimus, peiore pessimis hominibus deu facimus,' ad hoc situm nobiseu se esse dixeritati rastidiosius nos negligeret cum Lisset.Sed haec hactenus: superest ut quia testimoni js sacris de respici, ac regi a deo opmnia iam probauimus,etiam iudica lutima in hoc seculo a diuinitate doceamus David sanetus vi a Nabale Carmelio columeliae pertulisset iniuri am quia se ipse ulcisti distulitat itione statim deo executore percepit. Extinacho itas paulo post aduersario suo,& manu coelesti obruto sic locutus cst: Benedictus dominus q iudicauit causam obprobrii mei de manu Nabal, tande quos vi sagast et e regno filius persecutor, iudex in breui dominus uindicauit. Nec uindicauit latu, sed cumulatius uindicauit m ipse uoluit quitandicabacuat ostederet scilicet deus grauiore sibi esse iniuria iniusta toleratici,cia toleratibus sua. Nam qui supra uotu eius uindicat qui uindicat quid
aliud uult intelligi, D se ipsum in eo que sic ulciscie uindicare: Aisto itas in
crucem no manufacta filio patricida, uindicta ei diuinitus attributa sic nunciatam resert sermo diuinus: Bonum apporto nunciu domine mi rex: iudo cauit enim pro te hodie dominus de manu omniti qui surrexerat cotra te.
Ironuas LReg. astoleratium iniuria
37쪽
Uides quomodo non rebus tantum, ut supra diximus, de exemplis , sed ipso nomine atque appellatione iudi , deum etiam praesenti seculo iussi, care, diuinae per sacros testes literae probant. Sed sonitan clices id specim liter sanesto uiro a deo prassitum,ut de aduinams eius protinus iudicaret. Dies me deficiet, si de praesentibus in hoc mundo sentcntijs dei atque ividici js dicere uelim . Sed tamen ut euidenter agnoscas, censuram suam de examen sacrum non tam personis pnestare, quase causis, audi quod itindex deus, qui pro David seruosito sententiam assidue euidentem dedit, contra David ipsam saepius uindicarit. Et quidem hoc non in multorum hominum negocio, aut quod tarsitan potuisset deum magis mouere sane istorum,sed in causa de unius hominis de barbari: dc ubi tantum uirum per sona penitus aggrauauerat, nisi causa mulmssetet intersecto Una Eis eo, homine gentis impiae de nationis inimicae, statim fit ad David sermo di,s.lug. ii uinus: Uriam Etheum percussisti gladio, de uxorem illius accepisti uxo/rem tibi, de interfecisti eum gladio filiorum Ammon. Quam ob rem non recedet gladius de domo tua usque in sempiternum. Itaque ham dicit do minus: Ecce ego suscitabo super te malum de domo tua, dc tollam uxoresinas in oculis inis, dc dabo proximo tuo. Tu enim se isti abscondite. Ego uero faciam uerbum istud in conspectu omnis Israel, de in conspectu solis huius. id dicis m, qui non solum non iudicari quaecunque agimus, sed nec respici a deo omnino crediset vides ne etiam a secreto illo, quo David semel lapsus est, nequaquam dei oculos absitisse et Unde de tu qui,ad solvitium arbitror peccatorum tuorum, considerari a mas notam a deo non
putas,ex hoc ipso de aspici te a Christo semper intellige,dc puniendum sorsitan prophdiem esse cognosce, quia etiam David sanctiim uides unum
errorem suum, nec secreto occultorum penetralium potuisse contegere, nec
a praesentibus poenis priuilegio saltem maiorum operum uindicare. Quid enim ait ad eum dominus et Tollam uxores tuas in conspectit tuo, dc j dius non recedet a domo ma usque in sempiternum. Vides quam praesens accipiat tantiis uir pro uno tantiam errore iudicium: protinus culpam daamnatio est secuta,ti damnatio statim puniens, nihil reseruansatque ilico cohercens reum non in s minim disserens reatum. Et ideo non dixit, quia secisti hocaienuirum iudicium dei senties, ec suturo uehennae igne torqueabere sed praesentia, inquit, tormenta sentita, atque imminentcm iam cerub
cibus mis diuinae seueritatis gladium sustinebis. Et quid post haec et agno/scit scilicet reus culpam, humiliatur, compungitur, confitetur, luget, pc nitetigemmas regias abdicat, crepantia auro textili indumenta deponit, purpura exuitur, diademate exoneratur, cultu ec corde minarur: totum regem
38쪽
regem cum ornatibus suis abi cit: prouidum poenitentem cum patrocinio ambitiosi squaloris assumit, ieiunio exigitur, ariditate siccatur, fletu estum ditur, solitudine carceratur. Et tamen rex tanti nominis, sanctitate maior quam potestate, praerogatiuis meritorum antecedentium supereminens, cum tanto habitu supplicet non evadit. Et hic tantus tam grandis fructus poenitentiae est, quod aeternis quidem piaculis non addicitur, sed in prae, lenti tamen ueniam non meretur. Denique quid poenitenti propheta ait: Quia blasphemare fecisti inimicos nomen domini, propter uerbum hoc filius qui ex te natus est, morietur. Praeter poenam acerbae orbitatis, etiam
hunc addi pq limo patri intelleinim summi supplicd deus uoluit, ut diloctissimo filio causa mortis pater ipse existeret qui doleret, cum utique na/tum ex crimine puerum crimen ipsum occideret quod creasset. Hoc ergo trimum est diuinae animaduersionis exordium. Primum utique, non imim: secuta nanque aerumnarum ingentium longa series, atque a domo eius iugis admodum malorum continuatio non recessit. Thamar amotis serore corrumpitur, Amon ab Abselone iugulatur. Scelus quidem gran/de ab uno fratre committitur, sed pcius tamen ab alio uindicatur. Interham pater Dauid se inore utriusque punitur: duo fit a peccant, sed tres duorum scelere perduntur. In Thamar enim uirginitas amittitur, in Am ne etiam Absolonis perditio lugetur. Et quidem nescias quem de fit is duobus tam bonus pater potissimum amiserit, illum qui manu fiat is occisus est in hoc seculo, an illum qui sua periit in sutum. Iam uero hinc iuxta uerabum dei inaestimabilis mali cumulus: insidias diu pater a filio patitur, repgno eellitur, de ne occidatur profugus abscedit. Impurior nescias an crucibtior filius: quia interficere patrem non potest eatricidio, scedat incestu: dc quidem incestu, preter incesti nephas, perindustriam accumulandi sce/leris elato: cum utique facinus, quo etiam secreta abominabile sacerent. persecutor parentis publice perpetraret: scilicet ut seralis limo crimine non fater tantuin abstonsus deformaretur, cum oculi etiam totius orbis pu lico scedarentur incestu. Iam si addenda est de ipsius sagae secies, qua, te illud sitit, cum tantus de ex tanti nominis cunctis regibus altior, mun/do maior, omnes admodum suos cum paucissimis suis segeret. in coni paratione dudum sui egestuosus, in comparatione sui solus: fugiens cum metu, cum dedecore, cum luctu: operto, inquit scriptura, capite, de nidis pedibus incedens: super istis, prioris status a se ipso exulans, Hrnae iam post se uiuens: deiectus usque in seruorum suorum uel quod graue est contumeliam, uel quod grauius misericordiam, ut uel sibi compa/teretur, uel maledicere publice non timeret. Ita dei iudicio a se alter eo sectus, ut ei quem timuerat totus orbis, unus in faciem insultarct inbmicus. Ubi sunt qui a deo respici res humanas negant et Ecce quoties testes
39쪽
testes sacri in persona unius hominis non respexisse tanmmmodo dcum.
uerum etiam iudicasse docuerunt.Et cur ham omni accur utis, nisi ut intelligercinus eandem si ituram semper in mundo censuram dc cohertione dei
Sancti eiu quq fuisset,ec ideo etiam sanct os homines quodam iudicio dei legimus cambet ii stigatos, ut iudicandos nos deo iudice etiam pia senti seculo nosceremus: quia sicut deus semper est, sic iustitia dei sempensicut omnipotentia domi ni indeficiens,sic censura indevitabilis: sicut deus iure perpetuus, sic iustitia peribierans: de ideo omnes admodum sancti in libris sacris inter dis remi, num imminentium motus, dc persecutorum gladios constituti, privsens ivicissi i dicium dei postillant.Sic enim iustus dicit in Psalmo: Iudica me deus de dita me causam meam de sente non sancta. Quod ne ad suturum dei iudi/cium trahi possit,siabdit uatim: Ab homine iniquo &doloso eripe me. P sens utique iudicium dei postulat, qui liberari se de manio ersecutoris ima plorat. Et bene pro conscientia bonae causae non tam suffragium dominiquam iudicium deprecatur, qui bonae causae semper optimum suffragium tribueret,si cum iustitia iudicaretur. Alibi quoque hoc euidentissimc indi,
in , cat,Iudica domine nocentes me, expugna impugnantes me. Apprehende arma & scutum, ta exurge in adiutorium mihi. Vides etiam hoc loco non
suturi examinis seueritatem,sed censuram praesentis iudi postillari. Hoc est enim quod ait: Apprehende sciatum, dc corripe gladium, scutum scilicet ad protectionem gladium ad ultionem.Non quia hoc iuditans deus es at apparatu, sed quia in hoc seculo hare terribilium rerum nomina, tertibi nureo in re lium iudiciorum sunt instrumenta,ad humanam intelligentiam humanaarem signi'a tum rerum significationibus loquens, quia iudicari ac uindicari se ae adueru''m satiis precabatur, per instrumenta terrenae istius ultionis,iram diuinae ani madueclionis expressit. Denique alibi propheta idem, quid inter praestiista si iturum iudicium dei est et, ostedit. Quid enim de censura praesentis exarsit, ininis dicit ad dominum et Sedes supcr thronum qui iudicas aequitatem. Quid autem de suturo aetemo , iudicior Iudicabit, inquit, orbem terrae iner ps axiuitate. Et iterum: Iudicabit populos cum iustitia: ipsis scilicet uerbis praesentis temporis de suturi, tempus iussi utriusque distinxit. Ut enim prae/sens iudicium ostenderet,iudicas positit: ut autem suturum distingueret a praesentibus, subiecit postea, Iudicabit. Ham igitur de cura erga nos dei regubernaculo & iudicio,ratione, ex iis, testimonds satis est probasse,in rume quia etiam quae post hoc secutura sunt,ad ipsum omnia pertinebunt.
Nunc si a deo, cuius negocium agimus,uires ad agendum acce
perimus,ea quq contra haae ab aduersariis dici solent, ct proterre simulta relatare tentabimus. s
40쪽
a re n se res habet iacta sunt sandamesa operis pia militione coepti,de diuini olscis amore suscepti.Et ideo non sunt solubili luto posita, nec temporali lapide cos meta, sed sacrarum expensam consectione ualida, dc diuini magisterii arte firmata. Quae ut ipse in Evangelio deus dbcit,nec uentis possiit furentibus cocuti,nec alluvione Ru, minum subrui alec pluuiarum inlasione dissolui.Cum enim hoc opus m nus quodammodo diuinorum uoluminum instruxerit, dE coelestium tabeturarum compaso solidarit, necesse est tam firma haec per dominum Iosum Christum este quae secta sunt,quam firma illa sunt quae secerunt aedi, ficium. Itaque hoc naturam status sui de stirpe sumet, de labefactari saluis autoribus suis non potest. Sicut enim in terrenis Hi fictis depcere parietes si nullus potest, nisi prius lapides de rementa deiecerit: istaedificium quod struximus dissoluere nullus ualet nisi id unde struetium S consummatum. ante dii Joluerit. Quod quia labefactari utique nequaquam potest, recte
etiam a nobis incolumitas aedifici j praesumitur, cuius uatus subsidi is immortalibus continetur.Quaeritur iras, vi haec sint ita si totum quod in hoe mundo est,cura de gubernaculo, dc iudicio dei agitur, cur melior multo sic barbarorum conditio quam nostra. Cur inter nos quo ipsos sors bono rum durior quam malorum,cur probi iaceant improbi covalescant, cur iniquis uel maxime potestatibus uniuersa succumbant. Possum quidem rationabiliter de satis constanter dicere: Nescio secretum,&cosilium diuinitatis ignoro,sufficit mihi ad causae huius probatione dicti coelestis oraculia. Do us a se, ut libellis superioribus iam probauimus, omnia dicit aspici, omnia regi,omnia iudicati.Si scire uis quid tenendii sit,habes literas sacras: perse, eha ratio est hoc tenere quod legetis. Qua causa aute deus haec de quibus iremur ita sectat, nolo a me requiras. Homo sum, no intelligo secreta dei, Nomos inuestigare non audeo,ec ideo etiam attentare formido: quia,hoc ipsum
genus quasi sacrilem temeritatis est,si plus seire cupias quam sinatis: suis est quod tibi deus a se agi ac dispesari cuncta testatur. Quid me interrogas
quare alter maior sit, alter minori altar miser, alter beatus: alter sertis, streinfirmus: qua causa quidem haec deus faciat non intelligo, sed ad plenis Dmam rationem abunde susscit quod a deo agi ista demonstro.Sicut enim plus est deus, quJm omnis humana ratio: sic plus mihi uideri de t quam ratio, quod a deo agi cuncta cognosco . Nihil ergo in hac re opus est, no/uum aliquid audite, satis sit pro uniuersis rationibus autor deus: nec licet
ut de his quae diuino aguntur arbitrio, aliud dicas iustum, aliud iniustum: quia