장음표시 사용
51쪽
unus peccata deseritique uniuersitas totius humani generis offendit: pro sertim vi is qui mucreatur ut mortem aeterna possit euadere, magnos pro/se sto couersionis suae fiuinis capiat si euadat, nedum contingere ei possit, ut ab alijs poenam damnationis auertadquia dc hoc intolerabilis supcrbia: atm immanis piaculi est crimen, si tam bonu se aliquis esse credat, ut etiam malos existimet 'r se posse saluari. Loques deus de terra quadanael de po tech.i pulo peccatore, sic dicit: Si fuerint tres uiri isti in medio eius, Noe,de Dani, et de Iob, no liberabunt filios de filias,ipsi soli salui erunt. Neminereor tam impudentem fore,qui se his talibus uiris audeat coparare:quia quavis nucplacere aliquis deo madeat,hoc ipsum tamen genus maxim* iniustitis est, iniuimeros si se iustu pras unat: ac per hoc sublata est omnis spes talia opinionis, qua
perditos non credimus innumera perditorii hominu multitudine suffragio paucoru bo/norum a prssentibus malis posse defendi. Cu enim nullus ipsis quos supra: h. I , diximus par sit,quae esse spes illis potest,quod liberari extranei de innu/-ri meri,& mali a paucissimis bonis possint: cu illi semiliarissimi deo sancti ne
hoc quide a domino promeruertit, ut in fili is suis uel membra soluerendideri R Mmbra recte. Nam licet omnes admodu fit a metam parentu esse uideantur,no pupamirum tandi tamen sunt membra eoru esse a quibus affectu coeperint discrepare: quia morti degenerantiu prauitate Hreut in talibus beneficia natum. Quo chrum inora fit ut etia nos qui nos Christianos esse diximus perdamus uim tanti nomi'p'C insalitio prauitatis. Omnino enim nihil prodest nome sanctu habere sine moribus: quia uita a prosessione discordansabrogat illustris tituli honore, per indignora actuti uilitate. Unde vi pene nulla Christianoru omni u parte, pene nullu ecclesiam omni v angulu no plenu omni offensione, de omnil taliti peccatorum labe vidcamus:quid est in quo nobis de Christiano nomine blandiamur: Cum utim hoc ipso magis per nome sacratissimum rei simus, quia a sancto nomine discrepamus.Nam de ideo plus sub religionis titulo deum lsimus, quia positi in religione peccamus.
christiani qui is cno Arunitam ab illa, qua supra diximus, Christiani nominis prerogativa, ut putemus quia sumus cunctis getibus religiosiores,debere nos esse sortiores. Nam
cum,ut diximus, haec sit hominis Christiani fides, fideli, ter Christi madata seruare: fit abstrum dubio, ut nec fidem habeat qui infidelis est:nec Christum credat qui Christimandata coculcat:& aperte hoc totu in id reuoluicut qui Christiani nominis opus non ag t,Christianus no esse uideae Nomen enim sine actu alv
52쪽
omo suo mili est. Nam stati ait quidam in Giptis suis, Quid est aliud
principatus sine mentorum sublimitate, nisi honoris titulus sine nomine: Aut quid est dignitas in indivo,nisi ornamentum in lutocItas ut ijsdem uerbis etiam nos utamur, 'uid est aliud sanctam uocabulum tae merito, nisi ornamentum in luto icut etiam per diuinas literas sacer sermo testa, tus est, dices: Circulus aureus in naribus suis,mulier pulchra serua. Et in Promai nobis itas Christianum uocabulum, quasi aureum decus est: quo si inditigne utimur, fit ut sues cum ornamento esse uideamur. Dcnim qui uult plo vo . innitas Ereaiocabula nihil esse sine rebus, respiciat quomodo innumerabiles populi cessantibus meritis etiam nomina perdiderat. Duodecim Hebraeorum tribus cum electae quondam a deo essent,duo nomina sacrosancta ac
reperunt populus enim dei, dc Israel appellatae sunt. Sic quippe legimus: Audi populus meus,&loquaci Israel,&testificabor tibi. Ergo Iudaei ali,
quando umitique, nunc neutrum . Nam nec populus dei dici potest, qui cultum dei iam olim reliquit nec uidens deum,qui dei filium denegauit, fiacut scriptum est: Israel uero non me cognouit, populus me non intelle/xit. Propter quod alibi etiam deus noster de Iudammm plebe loquitur ad prophetam, dicens: Voca nomen eius non dilecta. Et iterum ad Iudaeos ob iipsos: Vos non estis populus meus, de ego non sum deus uester. Cur auatem hoc de eis ipse diceret, ipse alibi euidenter ostendit.Sic quippe ait: Do Haerris reliquerunt uenam aquarum uiuentium dominum. Et iterum: verbum,in v quit, domini proiecerunt, de sapientia nulla est in illis. Quod quidem ii, meo ne non magis tunc de eis dici potuerit, quam de nobis nunc dici possit quia nec uerbis dominicis obtemperamus, de qui uerbis domini non obsequimur sapientiam prosectata nobis penitus non habemus: nisi fortasse credimus, sapieter nos deum spernere.Et hoc ipsum quod Christi mam data contemnimus, summam prudentiam iudicamus.Et quidem causa est cur hoc ita existimare credamur. Nam tanto cosensu omnes peccata sequi/mur quasi summi consilia cospiratione peccemus. Quae vi ita sint.quae ratio
mait ipsi nos sella opinione sellamus, existimantes Elicet quia Christiani ipsi nox sese esse dicamur,quod opitulari nobis inter mala quae agimus nomen bonum possit, cu spiritus sanctus nec fidem quide dicat hominibus Christianis si, '' ne operibus bonis posse prodesse: & utim multo plus est habere fidem mnomen: quia nomen est uocabulum hominis, fides autem stactus est men buritis.Et tamen hunc ipsum fidei tactium infructuosum Apostolus sine oporibus bonis esse testae, dices: Fides sine operibus mortua est. Et iterui Sicut enim corpus sine spiritu, sic fides fine operibus mortua est: addit quoque a mora quaedam ad cos indedos eos,qui sibi prasimptione Christianae fidei bladiunt. Sed dicet aliquis:Tu fide habes,de ego opera habeo.Oste
de mihi sine operibus fide tua, de ego ostenda tibi ex operibus fide meam. Quo
53쪽
LIBERQuo utique hoc indicat . amas bonos, Christiaeue fidei quasi testes esse: quia Christianus nisi opera bona secerit, fidem saam penitus approbare non pos stac per hoc quod probare non ualeat quia sit, sic omnino habendum esse quasi non sit. Nam quod pro nullo hoc habendum existimaret,
u .i in subditis statim ipse demonstrat,dicens ad Christianum: Tu credis quia unus est deus hene facis, dc daemones credunt de coiremiscunt. Consideromus quid uoluerit hoc loco Apostolus dicere,ne iratamur diuinis testimoniis sed acquiescamusme iatradicamus, sed proficiamus.Tu credis, inquit ad Christianum sermo diuinus, quod deus unus est, bene facis, dc daemo nes credunt,& iatremitant. Nuquid errauit Apostolus it hominis Cliti,stiani fidem darenoni repararetetno uti , sed ostendere illud uolens quod supradictum est: quia sine operibus bonis nihil sibi per fidei superciliu de,
beret. Idcirco autem a daemonibus deum credi, scilicet ut sicut daemones cudeum credui, tamen in peruersitate perdurentura oc quosda homines qua, credulitas si credulitatem damionicam habere, qui cum se deu credere asserat, tamen m*M-- . malo opere non cessanti Subiungit autem ad pudorem de condemnatio/nem horum peccatora, non credere solum donones dei nomen, sed etiam
timere dc coiremitare, hoc est dicere, quid tibi blanditis o homo quisquis excredulitate quae sine timore ais obsequio dei nulla estraliquid plus dae, mones habent Tu enim unam rem habes tantummodoalli duas. Tu creatalitatem habes mon habes umorem: illi credulitatem habent pariter de timorem.Quid miraris ergo si caedimur, quid miraris ergo si castigamur, si in ius hostiu tradimur ut infirmiores omnibus sumusiue miseriae nostrae. siue infirmitates, siue euersiones, siue captiuitates, dc pene improbae serub tutes, testimonia sunt mali serui de boni de Quomodo mali seruicquia patior scilicet uel ex parte quod mereor. Quomodo boni dei et quia ostendit quid mercamuri etsi non irrogat quae mereamur,clemetissima enim ac Menignissima castigatione mauult nos corrigere quam perire. Nos siquidem quantum ad crimina nostra pertinet, letilibus suppliciis digni sumus: sed ille plus misericordiae quam leueritati tribuens, maluit nos clementis censurae temperamento emendare, quam plaga iustae cohemonis occidere. Imgratu nobis esse quod dimur, satis certus sum.Sed quid miramur si petacantes nos deus uerberat,cum ipsi peccantes seruulos uerberemus et Iniusti iudices sumus:homunculos nos flagellari a deo nolumus,cum ipsi coditi ius nostrae homines flagellamus.Sed nec miror,quod tam iniqui in hac re sumus matura in nobis de nequitia seruilis est: volumus delinquere dc noluimus uerberari, ipsi in nobis mores sunt vi seruulis nostris,omnes uolumus impune peccare. Denis si mentior, cunctos consulo.Nego ullum esse qu rumlibet magni criminis reum, qui se acquiescat debere torqueri. Hinc erago cognosci potest,quam iniqui e praui sumus: alijs seuerissimi sumus 'o,
54쪽
nis, nec agnoscere uolumus in nobis reanum, de audemus de aliis usurpare
iudici i. Quid esse iniustius nobis, aut quid peruersius potestId ipsum scelus in nobis probabile esse ducimus , quod in at is seuerissime uindicamus.
Et ideo non sine causa ad nos Apostolus clamat Propter quod inexcusabi Rin. lis es o homo omnis qui iudicas. In cpro enim alium iudicas , te ipsam coamdemnas. Eadem mun agis quae iudicas. Sed non eadem, inquit aliquis ex diuiti bas,nos agimus quae serui Ex seruis enim fures ac sugitivi sunt, ex ser lauis rei in gutta ac iugiter uentri seruientes. Venim est esse uitia seruom, sed plura ramcn sunt ac maiora dominorum,quamuis non omnium. Excippiendi quidam enim sunt, sed paucissimi: quos ideo no nomino me no tam eos nominando laudare, quam alios no nominando uidear publicare. Aeptimum serui si seres sunt,ad serandu sessitan egestate cogunturi quia etia Smild rapsi eis stipendia usitata priuientur, consuetudini his magis quise ins cientiae sati ciunt: de ita implent canonem, quod non explent latietatem. Ac . per hoc culpam ipsam inopia minus culpabilem ficit, quia excusabilis surati reus est, qui adsertum cis uidetur inuitus. Nam de scriptura ecclesiasto seriis ca quasi subexcusare quodamodo miserorum omnium noxas uidetur, di, cens: Non grandis est culpae,cum quis suranas fuerit, furatur enim ut esuim resin L. entem impleat animam. In Salomone furatiar, inexpleat animam sua: aepet hoc non satis a nobis accusandi sunt, qui diuino sermone excusantur. Quod autem de furtis seruorum dicimus, hoc etiam de suga: immo hoc re/ s o
reus de suga, quia ad sugam seruos non miseriae tantum, sia etiam suppli, fugacia compellunt.'uent quippe acta res, pavent silentiarios, pavent proci, ratores,erope ut inter istos omitra nullorum minus serui sint, quis, domi, norum suorum: ab omnibus catalantur, ab omnibus conteruntur. Quid amplius dici potest multi seruorum ad dominos suos sagiunt, dum reseruos timent. Unde illorum sugam no tam ad eos debemus reserre qui fugiuntiquam ad eos qui fugere compellunt. Vim patiuntur infelicissimi, semulati
optant, ec sugere cogunturi discedere a seruitio dominorum suorum omni,no nolunt,& conseruorum suorum crvdclitate non permittuntur ut seruiat Mendaces quo p esse dicuntur. Ad mendaciti nihilo minus atrocitate prse se rara sentis supplici j coartantur.Siquidem dii tormentis se uolunt eximere, mentiuntur id autem mirum est, si positus in metu tauus metiri mauult msagellanmccusantur etiam sulae de uentris auidi: nec hoc nouum est, mapris desiderat satietatem qui saepe toleravit. Sed esto, non perseratramem panis: certe persere delitiarum, S ideo ignoscendu est, si auidius ex petit quod ei uel iugiter deerat.Tu uero nobilis, tu uero diues,qui omnibus in notari
Donis asiluis, qui hoc ipse deum sanetis o
55쪽
quod bene is illius ecessatione perseueris: inde imus si actus, non di,
eo sanctos, sed uel innoxios habes. ta quis ait superius dixi,diuitum praeter paucos no vinoe s criminibus insectus est: Et quod paucos excipio, utina plures ais omnes excipi liceret. Salus erat omnium, innocentia plurim rum. Neq; ego de ullo dico nunc, nisi de eo tantum, qui in se id quod dico, esse agnoscit.Si enim extra conscientiam suam sunt quaeruns dico, nequaquam ad iniuriam eius spectant cuncta quae dicocii autem in se esse nouit
quae loquoraron a mea tibi hoc lingua dici existimet. sed a cons ientia sua. . Ac primum ut de uitris seruilibus dicam, si sagitiuus est seruus figitiuus es etiam tu diues ac nobilis.Omnes enim dominum suum sagiut, qui legem domini derelinquunt. Quid ergo diues culpas in seruorum se is quod de ille. Ille figitiuus est domini siti,dc tu tui. Sed hoc culpabiliores, nam illegit forsitan malum dominum, de tu bonum. Incontinentiam uentris qua in o arguis, in illo rara est per indigentiam, in te quotidiana per copiam. Vides ergo apostolica tartentia te potissimum uerberari: immo te solum, quia in quo alium iudicas, temetipsum condemnas, eadem enim agis quae iudicas: immo non eadem agis, sed maiora multo ac nequiora. In illo quip/pe etiam instequentem uentris intemperantiam punis, de tu assidua distentias I s. deris. Furium quoque, ut putas, seruile uitium est: dc tu furtum diues facis. quando a deo vetita prassumis. Omnes siquidem tam seciunt, qui illicita committunt. Sed quid ego tam minute, & quasi allegorice de hoc loquor, cum lacinoribus apertissimis non sum tantum diuitum,sed latrocinia com probentur:Quotus quis p enim iuxta diuitem pauper,aut intactias, aut tutus est Siquidem persitationibus praepotentum, aut sita homines imbecibb . aut etiam scies cum sitis pariter amittunt,ut non immerito de utrisque mi is personis sacer termo testetur, sic dicens: Uenatio leonis onager in ereth sic pascua sunt diuitum pauperes. Quamuis tyrannidem hanc non paupe/dignitas sas res tantum,sed pene uniuertitas patiatur neris humani. Quid est omni,
simiam uin aliud dignitas sublimium luampnelari
praescriptio ciuitatum: aut quid aliud quorundam, quos taceo,praesectura, am praedarNulla siquid A maior pauperculorum est depopulatio, quam potestas. Ad hoc enim honor a paucis emitur, nisi ut cunctorum uastatione satietur. Quo quid esse in Ditis aut iniquius potest et Reddunt miseri dignitatum precia quas non
emunt. Commercia nesciunt, dc solutionem sciunt. Ut pauci illustrentur. mundus euertitur. Unius honor, orbis excidium est. Denique sciunt his
Hispaniae, quibus solum nomen relictium est. Sciunt Atacae, quae sucrunt. Sciunt Galliae deuastatae, sed non ab omnibus, de ideo in paucissimis adahuc angulis uel tenuem spiritum agentes luia eas interdum paucorum ivite iras aluit, quas multorum rapina uacuavit Sed evagati longius sumus
dolore compulsi. Ergo ut ad saperiora redeamus, quid est in quo non seruilibus
56쪽
libus uit is etiam nobiles polluantur, nisi sorte ideo, quia illa quae in serula
peccata puniunt, ipsi quasi licita committunt. Denii ad has peruasiones, quas, ut supra dixi,nobiles agunt,fenius nec aspirare permittitur: quamuis mentiar. ita enim ex seruis nobiles seret, aut paria, aut lora fecerunt.
Sed hoc tamen imputari seruis ncquaquam potia, quod quibusda seruollis coditio tam seliciter cesssit. Homicidia quos in seruis rara sunt terrore ac uoisma. Ametu mortis. In diuitibus assidua spe ac tiducia impunitatis, nisi sorte ini/ uitum qui semus hoc quod diuites seciunt ad peccatum reserendo: quia illi cu ooddunt seruos suos, ius putant esse, non crimen. Non solum hoc, sed eodem priuilegio etiam in exercendo impudicitiae coeno aburuntur.Quotus enim Diates impaquisi est diuitum cisubq sacramenta obseruans, quem no libidinis seror risimi rapiat in praeceps cui non domus ac familia sua scortum sit et qui non in quamcuns personam cupiditatis improbae calor traxerit, mentis sequatur
insaniarsecundu illud scilicet quod de talibus dicit sermo diuinus: Equi insa riure snientes in taminas saeti sunt. Quid enim aliud. quam de se dictu hoc pribat,qui totu pervadere uult c&ubitu, quicquid concupient aspretiar diam de concubinis qtuppiam dici orsitan etia iniustu esse uideaturi quia hoc in comparatione hipradictam quasi genus cst castitatisaixotibus paucis esse Gemcontentu,& intra cervi contuo numerum senos libidinum cotinere. Con miugium dixi,quia ad tanta res impudentia uenituit ancillas suas multi uxores putendati utinam sicut putantur esse quasi colu sata solae haberene uxores. Illud magis tetrum ac detestabile, quod quida matrimonia hono rata sortiti, alias tibi rursum semilis status coniuges sumunt, deformantes sancti connubia honorem, per degeneris contubem a uilitatem, non crub scentes maritos se fieri ancillarum suarum praecipitantes sestisti nobilium matrimonioru an cubilia obscoena seruarum, digni prorsus etiam illam statu, quarum se putant dignos esse consortio. Non dubito ex qs plurimosait sunt nobiles, aut uideri nobiles uolutauperbe de aspernarer accipere, quod dum consideramus hax talia quae locuti sumus minus flagitiosos diximus 'seruos quosdam este in dominos.Sed cum hoc ego n5 de omnibus, sed de his qui tales sunt praedicauerimatullus irasci omnino debet, qui nequaqua se talem cognoscit ne hoc ipso quod irascitur, de coetu ipsoru esse uideatur. Quin potius quicuncti ex nobilibus haec mala horrentarata talibus debet, quod racinoribus sordidissimis nobilitatis nome insemel: quia licet hi qui tales sunt omnem grauent populit Christianti specialiter tamen illos sordibus suis polluunt, quom pars esse dicuntur Diximus itas nobiles quosda
se seruis deteriores: quod diximus,cdprobamus Ecce enim ab hoc scelere uel maximo prope seruorum numerus immunis est. Nuquid enim aliquis ex seruis turbas concubinarum habere nunquid multam uxorum labe pol ebluitur iit canum uel suum more tantas putet coniuges suas esse quantas D um mold i tuent
57쪽
haetit libidini subiugare. Sed ad hare responderi potest, quod sum fretiis
ista non liceaCNam prose D facerent si liceret Credo sed quae fieri non uideo quasi saeta habere non possum. Quantumlibet enim in eis impiobae mentes,quantumlibet malae cupiditates sint aullus pro eo quod no admiratit scelere punitur. Malos esse seruos ac detestabiles satis cervi est, sed hoe . . ., utis ingenui ac nobiles magis execradi si in statu honestiore peiores sunt. Quo sitast ad illum perueniri exitum rei huius necesse sit, no ut semi sint aream nequitiae suae issoluendi, sed ut plurimi diuites magis sint seruorum Romam comparatione damnandi. Nam illud latrocinium ac secius quis digne elo,
Reipss, qui possit,quod cum Romana Respublica uel iam mortua, uel certe extre/Tributorum muni spiritum agens in ea parte qua adhuc uiuere uidetur,tributorum uinculis, quasi praedonum manibus strata lata motiaturi inueniuntur tamen plurimi diuitum,quorum tributa pauperes serunt Hoc est inveniuntur plurimi diuitum tuom tributa pauperes necandide quod inueniri dicimus, phirimos: timeo ne uerius dixerimus,omnes. Tam pauci enim mali huius eo pertes sunt si tamen ulli sunt,ut in ea parte qua multos diximus omnes pepmmedia ur ne diuites possimus reperire. Ecce enim remcdia pridem nonnullis urbi s -- .m data,quid aliud egerunt iusta ut cunctos diuites immunes redderent in serorum tributa cumularent: ut illis demeretur uectigalia uetera istis ut adderentur noua: illos ut etiam accessio minimarum s in monii locupletaret, istos ut accessio maximarum assigeret Illi ut corii quae leuiter serebant imminutione ditescerent, isti ut eorum quae etiam sine non poterant multiplicatione morerenturiac si remedium illud alios iniustissime eriseret illos iniustissime necaret: at is esset sceleratissimum pr inium tris sceleratissimum uenenti. Unde aduertimus, quod nihil esse de diuitibus sceleratius potest. qui remed is suis pauperes perimunt: & nihil pauperibus in licius, quos etiam illa quae pro remedio cunctis dantur occidunt. Iam uero illud quale, quam sanctum, quod si quis ex nobilibus ad deum couerti coeperit, statim Religio quos honorem nobilitatis amittitiaut quatus in Christiano populo honor Christi es albi religio ignobilem facit Statim enim ut quis melior esse tentauram phim ni deterioris abiectione calcatur: ac per hoc omnes quodamodo mali rite
i.IOD.s cuntur,ne uiles habeantur.Et ideo non sine causa Apostolus clamat Soculum totum in malo positum est. Metito enim totu esse in malo dicitur,
ubi boni locum habere non possunt Si quidem ita totum iniquitatibus plenum es ait aut mali sint qui sunt in illo, aut qui boni sunt multorum peti cutione crucientur. Itas sicut diximus, si honoratior quispia religiolii se adpliciterit,illico honoratus esse desistit. Vbi enim quis mutauerit ueste, mi
tat protinus dignitatem. Si si aerit sublimis, sit despicabilis. Si suetit splendidi sumus sit uilissimus. Si fuerit totus honoris, fit totus iniuriae.Et mirantur
. . mundani quidam infideles,si ostensam dei aut iracundiam persei albi
58쪽
ci in in sanctis omnibus persequiane. Peniersa enim sint, de in diuersam cuneta mutata.Si bonus est quispia, quasi malus spemii Si est malus, quasi bonus honorae. Nihil iras mim, si deictiora quotidie patimur,qui detrariores quotidie stamus. Et noua enim quotidie mala secivi, de uetera non relinquuntdiu ni recentia crimina, nec repudiane antiqua. Quis ergo est causationis locus qualibet aspera et aduersa patiamur, minora patimur omeremur. Quid querimur, quod dure agat nobiscit deus ulto nos durius vi deo agimus. Exacerbamus quippe deci impuritatibus nostris, de ad pu/nlandos nos trahimus inuitu. Cumi eius naturae sit mens dei ais mai stas,ut nulla iracudiae passione moueat tanta tame in nobis peccatorii exacerbatio est,ut per nos cogae irasci. Vim,ut ita dixerim secimus pietati suo ac manus quodamodo astetimus misericordi g suae. Cud eius benignitatis sit,ut uelit nobis iugiter parcere, cogit malis nostris scelera quq admittimus uindicare.Ac sicuti illi sellant,qui munitissimas urbes obsident, aut firmissa statamas arces urbici capere de subruere conane, omnibus ab p dubio eas dedelam.& machinam generibus oppugnati ita nos ad expugnanda misericordia dei omni peccatorii immaniti scelere, quasi omni telorii genere pugna/mus:oc iniuriosum nobis deii existimamus, cu ipsi iniuriosissimi deo simus. Omnis siquide Christianorii omniti culpa, diuinitatis iniuria est. Nam cu Diui uiuis illa quae sacere a deo vetamur admittimus, uetantis iussa calcamus, ac per iuris hoc impie in calamitatibus nostris seueritate diuina accusamus. Nos quippe nobis nos accusandi sumus. Na cti ea quibus torqueamur admittimus, ipsi tormentorii nostroru sumus autores. id ergo de poenarii acerbitate
querimur unusquis 3 nostrii se punit.Et ideo propheticii hoc ad nos dicis: omnes uos igne acceditis, S uires praebuistis flammae,ingredimini in V solacem ignis uestii, de si aequa accedistis. Totu nas humanu genus hoc
ordine in poena aeterna ruit,quo simplura memorauit.Primu enim igne ac Hominet si ocendit, postea uires ignibus praebet, postremo flama ingredie qua parauit. 'i' Quando ioc sibi primit homo aeternu accendit igner scilicet cit primu peccare incipit.Quando aut uires ignibus prahetet cit utis peccata peccatis ramulauit.Quando uero igne aeternu introibit Quado irremediabilem iam malom omnia summa crescentiu delictorii iniquitate tapleuerit sicut saluator noster ad Iudgos principes ait:Implete mensura patria uestrom, serpen nati stra, progenies viperarum. No longe a plenitudine peccatorii erant, quibus ipse dicebat dominus iit peccata repleret. Ideo absi dubio ut quia iam digni salute non essent, implerent iniquitatu numeria,quo perirent. Unde decu lex uetus peccata Amorreorii copleta esse memorasset,sic locutos esse ad sanctum Loth angelos refert, Omnes qui tui sunt educ de urbe hac,delebi Eminmus enim locu istium, eo quod increuerit clamor corii cora domino qui mi. sit nos iit perdamus illos. Dis profecti, flagitiosissimus ille populus igne il
59쪽
LIBERLim accenderat quo peribat.Et ideo copletis iniquitatibus suis, arsit flain mis criminu suorum.Tam male enim de deo meruit at gehenna quae in futuro iudicio datiar, etia in hoc seculo sustineret.Sed nulli sunt,inquit aliquis, illorii exitu digni,quia nulli illoru impuritatibus coparandi. Vetu fortastis est, ut sit,attamen quid secimus quod saluator ipse omnes qui Euangelium suum spernunt,peiores esse memorauitet Denii ad Capernatim sic ait: Si in Sodomis facta fuissent uirtutes tuae sectae sunt in re,sorte mansissent in hunc diem. eruntamen dico uobis quia Sodomis remissius erit in die tu, dicitiam tibi. Si Sodomitas minus dicit esse damnabiles, m cunctos Euana gelia negligcntes certissima ergo ratio est, qua de nos qui in plurimis Euangelia negligimus,poenas timere aliquado debeamus: praesertim cum usita tis iam de quasi facilioribus malis esse cotenti nolumus. Non suffciut enim multis cosuetudinam reatus, non susticiunt lites, non rapinae, no calumnio no sufficiunt uinolentiae,no sussciunt comessationes, no suffciui sellitates, non sufficiunt periuria,no suffciunt adulteria. no susticiunt homicidia, non susticiunt denis cuncta ista etsi atrocitate inhumanis lima, re tame ipsa ad humanas iniurias pertinentia , nisi blasphemia suriosam mentium manus inriciant etia in deum. Posuerunt enim, sicut de impris scriptum est, in codilum os suum,de lingua eorum transiuit super terra,& dixerunt: Quomodo
scit deus.& si est scientia in excelsic Et illud: No uidebit nec intestiget dras Iacob. Ad quos utis tales rectissime propheticum illud referri potest: Di,
xit insipiens in corde suo, no est deus. Nam qui nihil a deo aspici affirmati prope est ut cui aspectum adimunt,de substantiam tollant, ut quem dicat omnino nil esse. Equidem licet nullum admodu malu facinus ratione subsistat,quia rationi non possunt scelera coniungi:nullum tame es ait putoaia irrationabilius, uel insanius. Quid enim tam furiosum, d ut aliquis vi deucreatorem omniu rerum non neget,& Subernatorem neget: de cum iact
rem esse fateatur , dicat negligere quae fecit:quasi nulla haec ei faciendorum omniti cura fuerit,ut quaei fecisset negli re creatorem. Ego autem intanatum eum cura creaturam suarum habere dico, ut probem priusquam etiacrearet habuisse. Res quippe ipsa hoc euidenter ostendit. Nihil enim sacraret, nisi cura saciendi habuisset antequam saceret: praesertim cum etiam in ipso humano genere nullus sit serme hominum tam hebes, qui ad hoc ali, quid agat ali perficiat, ut quae persecta sint non curet. Nam'qui agruexcolit ad hoc colit ut culta consemel: dc qui uineam plantat, ad hoc planatat,ut plantata custodiat. Et qui initia gregu praeparat, ad hoc paratait cu/ram multiplicandis gregibus impendat Et qui domum aedificat, uel fundamentum locat, oc si necdum habitatione paratam habeat, iam tamen ipsa quae adhuc sacere molitur,spe s iturae habitationis amplectitur. Et quid de homine hic loquar, cum etiam minima animaliu genera fimirarum rerum
60쪽
affectum omnia diligant. Formicae in subterraneis latibulis uaria frugum rore a
nera condentcs, ad hoc cuncta contrahunt ac reponunt, quia affectum
uitae suae diligunt. Quae recondunt apes, cum tandamina mellis ponunt, Apes uel cum e floribus natos legunt, qua causa uel thymo, nisi studio de cupidi,tate mellis, uel flosculis quibusdam, nisi fiaturae sobolis charitate helantur. Deus ergo qui etiam minimis animantibus hunc assectium proprij operis
inseruit se tantummodo talum creaturarum suarum amore priuauitet Prara sertim cum omnis in nos rerum bonarum amor, ex illius bono amore deps derit. Ipse est enim sons de origo ructorum: de quia in ipsbaat scriptum
est de uiuimus movemur de sumus, ab ipso utis astectum omnem quo Assii et piguora nostra amamus accepimus. Totus nanque mundus,& totum hi manum genus,pignus est creatoris sui. Et ideo ex hoc quoque affectia,quo amare secit pignora nostra, intelligere nos uoluit quantum ipse amaret puegnora sua. Sicut enim, ut legimus, inuisibilia eius per ea quq racta sunt intel Roma, tecta conspiciuntur: ita amorem erga nos suum,per eum quem nobis erga nostros dedit amorem,uoluit intelligi. Et sicut omnem, ut scriptum est,pa, Ephesi ternitatem in coelo de in terra a seipsis uoluit nominati, sic a nobis patris in
se affectum uoluit cognosci. Et quid dicam patris,imo benignissimi patris. Probat quippe hoc uox saluatoris in Evangelio dicentis: bic deus dilexit itam, hunc mundam, ut filium suum unicum daret pro naudi salute. Sed de Apostolus dicit: Deus,inquit,silio suo non pepercit, sed pro nobis omni S tra Rom. sdidit illu: quomodo no etia cum illo nobis omnia cionauit Hoc est ergo tibi id quod supra dixi, quia plus nos amat deus, Ut filici pater. Euidens qui H Plis nos rape res est,quod super affectu filiora nos deus diligit, qui propter nos filio m isto n5 repercit. Et quid plus addo de his filio iusto, de hoc filio unigenito, dc hoc filio deo Et qd dici amplius potest oc hoc pro nobis, id est pro ma/lis, pro iniquis, pro imprissimis. Quis aestimare hunc erga nos dei amorem queatali si qd iustitia dei tanta est, ut in eu aliquid iniusto cadere no possit. Na quam ad ratione humana peremnet,iniusta rem homo quilibet fecerat,
sed pessimis seruis siliu bonu occidisset. Vtis hoc magis in stimabilis pietas, es hoc magis mirabilis dei uirtus est,q, intelligi ab homine magnitudo iustitiae sua: no potesticit quam ad imbecillitate humana pertinet, pene in iustitiae specie,magnitudo iustitiae habere uideae. de ideo Apostolus ad indirata nobis aliquatenus misericordiae diuinae immensitate sic ait: Ut quid Rom. sem Christus vi adhuc impid essemus secudu tempus pro impijs mortuus 'et ix enim pro iusto quis motit Ostedit prosecto nobis una hac sent tia pietate dei. Nam uix ullus pro summa iustitia morte sis piat, probauit Christus quam priniterit pro nostra iniquitate mori edo.Sed hoc cur secerit dominus statim in subditis docet, dices: Comedat aut sua charitate de/ ibidemus in nobis:na si in adhuc peccatores essemus,secundu hus Christus pro