장음표시 사용
341쪽
ε. 341.3 2. PERIPNEUMONIA VERA. 3; ss. 3 i. 'D hepar verti novimus, si l. Signa sint c838. . a. Do. I x lor manens in hepate, cum urina subictericea , colore subflavo cutis. Hinc stepe, vomica hepatis nata, pessima
mala. Dictum fuit l. 830. , materiam morbi, dum Versus inferiores corporis partes tendit, ad hypochondria levioris inflammationis signa producere , adeoque patet , aliquem metum esse, ne per haec viscera difficilius transiens in illis colligatur, & abscessus formet. Imprimis Uero in hepate ab hac
causa abscessus metuitur ob rationes tunc dictas . Novimus autem , tunc ad
hepar verti materiam , si, post signa generalia suturorum abscessuum praegressa, dolor in hepate percipiatur, non evanidus cito s uti fit, dum circa crina oriuntur abscessus), sed manens. Reliqua indicia abscessus hic formandi sumuntur a laesionibus illarum sunctionum , quae huic visceri propriae sunt , secretionis nempe Se excretionis bilis. Obstructo enim aut inflammato hepate , bilis in sanguinem regurgitat, & cutim flavo colore , uti & iisnam , tingit έ de qua re pluribus Uendum erit in capitulo de Hepatiride. Ni s autem materia inflammatoria , sic in hepar delata , per ductus excretorios
venae portarum viam inveniat, atque in intestinorum cavum dela a me alWum expellatur , vel in venam cavam redux ad alia loca minus periculosa deponatur , aliisve viis de corpore exeat, UOmicam heretis iaciet, aqua raro emergunt ae*ri, uti postea demon strabitur ἔ. 936. 2 sequentibus. Utium ad hemr talis metastasis fit, sic A facile concipitur 2 ad alia viscera idem fieri posse r laesio functionum lucem dabit ad detegendam partem amfectam ue 2 pro di ersitate Viscerum , in quae materia haec decubuit, variabie Prognotis. Soli ergo laudabiles sent abscessus , qui ad Nrtes exteriores fiunt: atque observatio Medica docuit, illos plerumque ad parotides, vel crura fieri , raro , vel nunquam , ad alias corporis partes in hoc morbo .
S. 84a. A Bscessus illi 839. 8 o. si levant pulmonem, si tollunt II. febrim, si purulenti, manantes, fistulosi manent,
si satis cito, ante nonum diem, contingunt, semper salutares: verum, si sputo iam purulento, nec magis flavo , sne levamine di sto, nascuntur , mali: at, si jam nati evanescunt, crudo morishο , peripneumonia redeunte, omnino lethales sunt. Ex illis, quae ad *.ss . de crin , Ω criticis evacuationibus, δε abscessibus
dicta suerunt, constitit , quandoque naturam in morbis talia quidem moliri ueneque tamen semper perficere , sive ob virium decumbentis imbecillitatem, . siUe materiae morbosae malignam aut contumacem indolem, aut medentis errorem &c. hoc contigerit. Expedit ergo illa novisse signa , quae doceut, an ab abscessibus salutaris effectus exsperundus sit, nec ne: de quibus tunc
Primum signum bonorum abscessuum est , si levant pulmonem . Cum
342쪽
enim in a ,se essibus illis colligi debeat illud morbosum , quod paulo ante in
pulmone haerens peripneumoniam secerat, patet satis, ilico , dum apparent, pulmonem levari debere. Illud autem levamen cognoscitur ex relpis rationis emendatione, knulla ampliore 2 pleniore reddito ue uti patet extulis , quae ad 4. 83o. a. dicta suerunt. Patet autem simul, febrim debere tune
tolli, vel saltem insigniter minui , dum illud, quod obstaculo aut stimulo
febrim secerat, coctum M subactum non tantum est , verum etiam locum prius affectum deseruit, δe ab humorum circulantium consortio separatum in parte minus periculosa colligitur. Cum autem integra depuratio stinguianis a materia illa morbosa , quae eum illo movetur per vasa , requiratur prehas vias, conducet, ut copiam purulenti humoris sundant , & aliquamdiu aperti maneant tales abscessus , fistulosi utcunque , ob novam continuo huc delatam materiam, quae impedit, ne cito latera cavi abscessis contia gua fiant 2 uniantur inter se. Linde dixit Hippocrater su) r Quibuscunque ex per neu nicis morbis abscessus fiunt eirea aures, et ad idriores pase
Praeterea requiritur , ut illi abscessus satis cito fiant, ante nonum diem: si enim serius fiant, metus est , vomicam jam in pulmone formatam esse , ex qua resorptum pus quidem ad alias partes deponi, se abscessus facere, posset, verum tamen tune maneret ulcerosa iam diathesis in pulmone praesens, quod semper periculosum est. Videantur illa, quae ad g. 837. de hac re dicta sunt. Ex omni hus his salutares abscessus praevidentur . Contra vero mali δε inutiles sunt illi abscessus, si absque pulmonis Ire mine apnareante ratio ex modo dieiis patet. Suspectus etiam talium abscessuum ortus est, ubi sputum iam purulentum est , nec magis flavum. Diactum fuit in Commentariis q. 8so. a. de sputo laudabili , quo absque alio morbo sequente sanabatur peripneumonia 3 tuncque notabat , illud primo flavnm cum pauco sanguine mistum esse , Se deinde in album bla dum cito mutari; quod tunc puri simillimum quidem esse demonstratum fuit , ne ire tamen absolute puris nomen mereri , cum soluta quidem At cocta suerit inflammatoria materies , interim tamen vasculorum, quibus insarcta haeserat integritas manserit. Quamdiu ergo flavum est illud sputum , nondum i cepit nasci vomica in pulmone ς verum ubi jam proceὸente morbo purulentum fieri incipῖt, neque tamen adeo libere 3e tanta copia prodit, ut hac via levari possit morbus, vomicae natae , vel nascentis saltem , iustus metus est, tuncque minus boni ab ascessibus exsperutur. Unde pulchre monuit Hi ροerater sael. O imos es, ab esus, qui sena dum sputum jam in mura
tione es t σῆ -- ευ ροταβοω που ό-οι dum nempe ex flavo in album incipit mutari, neque tamen omnino purulentum adhuc est. Mox autem subium
git sequentia r Si enim tumor est Miar oriantur, tam sputum ex favo puri milest inviam enim vocat non πύ- absolute ae foras prodeat . ita fecu-νusme et homo superses evadet, et abscisus eirra dolorem ritus e sedabituri Blandam enim , mobilem , 3e rite exco ctam morbi materiam haec omnia i dicimio
343쪽
dicant. Notandum autem est , quod saepe sputa quaedam prodeant, lieee critici tales abscessus brevi jure exspectentur , sed non tanta copia , ut morisbi materiae excernendae sufficiant, sed tantum indicium dent, quo usiqua materia morbi mutata 2 cocta suerit. Unde Hippocrates θὶ, dum sirna suturorum abscessuum recenset , non dixit, nulla prodire sputa tunc , sed tantum iisn prodire secundum rationem τὰ λόγ- ε id est , non tali copia, ac requiritur, ut hoc modo materiae morbosae erepulsio sperari possit. Λtquaideo etiam non dixit s a ), urinam nullum sedimentum rabere , sed non pro dire admodum multam 9 crassam &c. Quod autem, etiam illo tempore, dum abscessus iam proruperant, ad sputa k urinas attenderit Histos rares, Seex illis praesagia hauserit, patet evidenter ex alio loco a), uni sequentia
habentur r At si sputum non probe excernatur , nequa urina bonum fedimentum habere videatur , periculum es , claudum fieri articulum, aut maiarum molesiarum exbibiturum .
Ubi vero illi abscessus iam nati evanescunt , summum periculum est. Iudieatoria enim non judicantia , partim lethalia esse, parsim Assisilis jω-
dieii , antea in Commentariis q. 4 i. notatum suit. Manet enim materia morbosa in corpore , M versus interiora recurrens pristinam iterum sedem occupat , sicque Lilialem sere semper peripneumoniam producit, vel 2 ad alia viscera deponitur periculosa admodum metastas . unde Hippocrates b) m nuit : Si vero dispareant abscessus, re recurrant, sputo non prodeunte-f-bre obsidente, travo i perieulum enim es , ne deliret intereat homo. ubi notandum, quod dixerit, non prodeunte; sic enim indicare videtur, quod , recurrente abscessu critico , mes aliqua sumrsit , evacuari posse materiam per sputa , quae prius abscessum secerat. Hoc videtur confirmari Malis textu se r Tisserulae eum Dutatione parotidem evaeuant. In Coaei; s d autem loco αναλάσσω legitur λαπασσει , quod emollire si nificat, atque eodem sere redit ε cum turgens abscessus , minuta materia distendente , flaccidus Semollior reddatur. Ita etiam in Commentariis q. s87. 2 q. s93. notatum fuit, urinam multam , crassam k albam ab abscessu critico li rare aegros . Periculosum ergo semper est , si abscessus jam nati evanescant; & omnino lethale, si nulla alia evacuatio, statim succedens , educat de corpore morbosam ma
I. 843. T Esinit iterum morbus hic in tumorem callosiam, sci I rhosumve pulmonis ; si materies , ct conditiones
392.) concurrunt: inde tota vita dissicilis, erecta, tussiculosa re-
ipiratio , post pastum motumque aucta , sine signis latentis vomicae
descriptis 8 3sδ ; inde adhaesio pulmonis ad pleuram.
Sequitur iam alter inflammationis exitus ; dum nempe materies inflam maioria neque solvitur benigna resolutione, neque attenuata Se mobilis redin
344쪽
ἐita per sputa , urinas &c. expellitur , vel Per metastasin ad alia loca corporis deponitur, aut suppurando separatur , sed manet vasis insarcti, ὀe cum illis concrescit in tumorem callosum vel scirrhosum. Callum vocari partis
membranaceae increscentem molem , una cum duritie 2 insensilitate, oci vasa inter se concreta, alia occasione in Commentariis q. II 2. I. Vidimus. Q lamis
vis autem scirrhi praecipue circa loca glandulosa oriantur , tamen & sei rhosas male curatae inflammationis reliquias etiam in aliis corporis . locis o, servatas fuisse, constat ex illis, quae ad i. 8 s. dicta suerunt. Lentior Seatrabitaria sanguinis cacochymia tali malo originem dare poterit et, uti etiam dum in hoc morbo sic languet vitalis humorum impetus , post repetitam saepius venae sectionem v. g. , ut nec solvendae 2 expellendae materiae i flammatoriae , neque per stipparationem separandae, sufficiat. Scirrho , pulmones aliquoties vidi in cadaUeribus , ὀc plurima hujus rei exempla in Historia Medica habentur. Pulmonis lobos adeo induratos fuisse , ut tophos lapideos referrent, refert Sebenelius se) . Memorabilis etiam scirrholi pulmonis casus memoratus suit ad g. 797. , ubi de angina scirrhoia ageba
Ubi autem notabilis pars pulmonis in scirrhum vel callum induruit, patet satis , illum ab a trianspirato explicari non posse ue cum pars illa indurata
cedere nequeat , Ω mole sua angustet vicina loca , adeoque difficilis erit respiratio , erecta tantΗm sere cerUice peragenda , unde Ortopnoea vocatur: simulque, dum majori molimine pulmonem explicare nituntur tales homines , dura & callosa haec pars vicinis affricata molestam Se siccam tussiculiam sacere solet. Omnia autem haec mala augentur, ubi post pastum crudus Arcopiosus chylus per pulmonem minus iam explicabilem transire debet uti etiam dum per motum corporis acceleratur sanguinis per pulmonem transitus. Quam dissicilis autem scirrhi curatio sit, etiam in externis corporis partibus , ubi omnia artis adminicula immediate loco affecto applicari possunt, antea in scirrhi historia vidimus. unde patet ratio , quare semel natum hoc malum tota vita maneat, u enarrata lymptomata producat. Callosae talis in pulmone duritiei jam meminit innocrater is , notavitque sequentia r Atque interceptis a calis transiribtis , velix dissitatis spiratio
corripit; quum hi spiritum neque per hanc viam emittere, neque Deile attrahere queant . Ex tatibus sane ιi morbi oriuntur, quales funι ι shmara m tabes ficcae.
Novimus autem tale malum adesse , si post peri eumoniam memorata symptomata supersint , interimque nulla signa s vide s s s. in latentis in pulmone vomicae adsint. Vomica enim , collecto pure purgens, pariter dissilem respirationem , Ω , post pastum vel motum corporis . malorum augmentum lacit. Verum vomica quotidie mole augetur , donec crepet. scirrhoia vero pulmonis durities diu in eodem statu manet, adeoque satis evidens ejus
mali Diagnosis haberi poterit. Verum etiam a pulmonis inflammatione eraevidetur ejus adhaesio ad pleuram . Tenuissimus enim halitus , ex minimis arteriolis , in pulmonis & ple
345쪽
rae stiperficie hiantibus , expirans, impedit, ne contiguae sibi mutilo ha, partes concrescant: ubi Vero inflammatur pulmonis vel pleurae pars , illa sicca & imperspirabilis redditur, unde facilis concretio. Numerosissimae o servationes confirmant, post pleuritidem Se peripneumoniam tales concretiones pulmonis cum pleura inveniri. In bobus squod animalium genustfrequentissime hoc morbo corripitur , qtsi a rusticis nostris bet Angevu ιν vocatur ) laniones toties inveniunt pulmonem pleurae validissime accretum esse .
atque repetitis experimentis certi sunt, talem morbum tunc praegressum esse . Qii in imo & in exterioribus partibus horum animalium concretio membranaiarum ad se mutuo observata fuit a talibus causis, quae inflammationi producendae sunt aptissimae. Talem morbum descripsit columella se) sequentibus: Eo ,
infesta pesis bubulo peestra, coriaginem ritici appellant, cum pellis ira tergori adhaeret, ut apprehensa manibus deduci a costis non possit. Ea res non aliter accidit, quam si bos aut ex languore aliquo ad maciem perductus es, aut Diadans in opere faciendo refrixit, aut si sub onere pluvia madefactus es. Cum autem pulmo 2 inspirationis x expirationis tempore contiguus maneat semper pleurae pectoris cavum cingenti b j, Sc pulmonis expansioneimper aεrem inspiratum comitetur semper similis pectoris dilatatio , videtur adia modum probabile esse, pulmonis adhaesionem ad pleuram non semper magnam
molestiam sacere. Risit hinc Medicos Helmonetur i , dum Asthmatieξ
repente suffocati cadaver incidentes subitae mortis causam statuerent, quod pulmonis tibus dexter pone pleurae adnatus erat. Testatur autem , quod milites repente caesos dissecuerit, ut in rei Veritatem inquireret, atque videis rit, regro eqsis adnarum, benevalentibus, quosque nrila antea presesrat a latilias spirandi r eaeteros inrer veloesi us quido 'bernus , a pedistis Marchionis δε ν, Achestrae, pugione enectus, difffectusque,utr-que pM-monis lobum ensis adnatum osendis. Negari nequit, in plurimis cadaveribus inveniri aliquam adhaesionem pulmonis cum pleura, licet inde nullam sere molestiam perceperint homines, dum viverent. Interim tamen , si pulmo pro maxima parte pleurae accreverit, k imprimis illi eius parti, quae mediastinum lacit, & pericardium tegit, videtur utcunque impediri debere alterna pulmonis dilatatio Se contractio, quae ad liberam respirationem requiritur. Sic Pe erus Hin cadavere adolescentis , qui a puero spi itum difficiliorem te Nerat , imprimis cursu exercitatus, invenit pulmonem dextri lateris pertina citer Ac pleurae , &c diaphrismati, Sc pericardio adnatum t sinister autem pulmo liber a pleura erat, sed pericardio tamen ac septo trans Verso Mxus . Plura similia exempla habet Eonexus , quae modo dicta confirmant. Neque dissimulandum tamen est, quod Diemerbroee ius sm invenerit in cadavere suspensi suris pulmonem in utroque latere non tantum pleurae, scit Aetoli mediastino Se diaphragmati adeo firmiter accretum, ut non sine dilace V v a rati
346쪽
ratione avelli posset. Interim optime sanus vixerat, absque ulla respirandidissicultate.
S. 844. t Andem, si bronchialis arteria, vel S pulmonalis vehel mentissima it, flammatione 388. corripitur a causa
interna, vel externa 8a4. , brevi nascitur gangraena, & inde citos hacelus ob copiam, motumque cruoris, & ob motum assiduum viis Keris tenuissimi. Id futurum docent: I. Signa violentisIimae peripneumoniae 8a6.9 , nullo casia, liec arte sedata . a. Debilitas summa, cita, pulsu se inprimis manifestans. 3. Frigus extremorum. At jam natam scimus, si haec praegressa, sputa ichorosa, ter.uia, cinericea, livida, atra, foetida. Inde autem cita mors.
sequitur jam ille inflammationis exitus, quo in partis ass*ctae gangraenam terminatur. Vehementissimas inflammationes gangraenam minitari, M quihus indiciis illud futurum nosci possit, in Commentariis M. 388. explicatum Rit. Ubi ergo a causis q. 824. unumeratis validissima pulmonis inflammationata fuit, brevi fiet gangraena, dum abolito vitali influxu sanguinis per arterias , emtixu per Uenas , Ears mollis corporis in mortem tendit et ganyaena vero nata cito mutabitur in sphaceium , sive mortem persemm partis, de quibus vide g. 419. Ratio horum patebit, si considerentur sequentia . Arteria pulmonalis 2 bronchialis, per omnem hujus visceris substantiam dispersae, minimos & tenerrimos ramos istribuunt, qui in valida pulmonis inflammatione pro maxima parte obstructi sustinere debent omnem impetum, quo cor dextrum urget sanguinem in pulmonaris arteriae truncum , & cor sinu strum in bronchialem arteriam. Summum ergo discrimen est , ne tenerrima haec vascula rumpantur subito , unde gangraena fiet s Vide M. 388. . Augetur periculum , quia pulmo inflammatus quiescere nequit, sed alternis vici-hus dilatatur 2 contrahitur , quamdiu vita durat: quin imo tanto sortius sum- imo respirationis molimine agitatur pulmo , quo pejor morbus est. Praeterea demonstratur n ), aErem inspicarum inservire , ut refrigerium fiat san- lguini, ob rapidum motum per pulmonalem arteriam calidissimo , animatque imum , hoc aFris refrigerio destitutum paucis minutis, mori, Ω horrenda tputredine subito nata intolerabilem spirare mephitin . Uerum validam inis i
flammationem ingens aestus comitatur ue & turgentibus valis inflammatis minuitur spatium aεri inspirando, adeoque longe minus refrigerium exspectari poterit. Patet ergo , concurrere in vehementissima pulmonis inflammatione omnes causas, quae subitam partis affectae mortem , & citam putredianem , efficere valent. Cognoscitur autem ille morbi hujus exitus futurus ex signis sequentihus . . Signa haec omnia l. 826. enumerata suerunt. Si iam simul nulla evacuatione critica , vel metastasii, nullove artis molimine levatus fuerit morbus, novimus certo gangraenam pulmonis instate.
347쪽
a. Robustissimus enim homo, acutissima peripneumonia correptus, statim tam debilis fit, ut nequidem manum attollere possit. QIando *. 66o. da D bilitate , tanquam symptomate Febrili, a ebatur, demotistratum fuit, illam sequi imp ditum influxum M pressionem liquidi nervosi in musculos. Uerum ut ille influxus M pressio fiant, requiritur libera actio omnium vasorum , quae cerebri labricam constituunt. In vehementissima vero peripneumonia omnis sere sanguis inter cor dextrum 2 fines pulmonalium arteriarum collisitur , atque simul impeditur liber reditus sanguinis venosi ab encephalo sui lol. 826.), unde cereorum comprimitur: simulque cor sinistrum , nullum sere sanguinem accipiens, per carotides Se vertebrales debitam copiam versus qn- Cepnalon pellere nequit; adeoque concurrunt efficacissimae debilitatis causae .
Simul autem ex dictis intelligitur , quare in pulsu se haec debilitas imprimis
manifestet. 3. Cor enim sinistrum tantam copiam sanguinis non recipit , ut ad extrema corporis usque una cum sanguine calorem propagare possit; unde frigus extremorum in peripneumonicis merito rio sunestissimo signo
ubi vero gangraena iam occupat pulmonem, similes degenerationes fiunt, ἔ- 388. a7. memoratae suerunt. Notatum enim tune fuit, si locus inflammatus in gangraenam transeat, liquida putrescere, ichorem effusum sub epidermide in bullas colligi, cineri ceum , pallidum, suscum , atrum tandem riri colorem . partemque sic affectam in putridum tabum diffuere . S ita tunc educta similes omnino dotes habent , atque citissime omnia , quae iam emortua sunt, in putredinem vergunt , ob calorem ingentem , I aeris liberum accessum . Simul autem patet, nihil fere 'et stipereile , dum. Uitale hoc vistus gangraena correptum est , adeoque citam mortesn instare . Uideantur illa , quae in Commentariis q. 432. , ubi de gangraena viscerum agebatur, circa hanc rem notata suerunt.
I. 84s. TπΑs Peripneumoniae mutationes 83o. 832. 836. 83 7 LI 843. 8 4. docet observatio historiae morbi, cadaverumque iude defunctorum incisio.
Tota morbi historia praegressa docuit, peripneumoniam esse veram inflammationem pulmonis , adeoque Se communes omnis inflammationis exitus hic expectandi erunt. Praeterea fidelibus Observatis constitit, per metastasin materiae morbosae ad alia corporis loca novos morbos fieri ex peripaeumonia;& vario quidem successa , prout ad haec illave corporis loca suerit sacta haec metastasis . Verum v cadauerum hoc morbo defunctorum incisio omni i haec Corfirmavit ν uti pluribus exemplis antea allegatis constitit , & apud aliosque videri potest . .
I. 846. I INde evidens est, illum morbum, quem vetustas hoc nomine descripsit esse veram inflammationem pul
348쪽
In Commentariis q. Sao. , ubi de peripneumoniae definitione agebatur , notatum fuit , in hac definitione suppositum fuisse illud , quod per omnia morbi phaenomena, per totum ejus decursum collem, patere tantum potest. Ob hanc causam pertractata peripneumoniae historia , Ω
consideratis variis ejus mutationibus , per quas in sanitatem, mortem , vel alios morbos tendit ue tanquam corollarium ponitur haec paragraphus , quae confirmat veritatem illius , quod in definitione huius morbi assumtum fuerat. Ratio autem hujus conclusionis patet e identer ex praecedentibus , & in Commentariis q. 8ao. probatum quoque fuit, veteres Medicos peripneumoniae nomine intellexisse veram pulmonis inflamma
S. 847. Π Ritque prognosis clara , qua asseritur, morbiim hunc
u semper varde periculosum ob necessitatem summam iunctionis pulmonalis ad vitam , &ad sanandam materiem inflammatoriam,ob senguinis perpetuo allati copiam,impetum, ob motum perpetuum viscet is , ob situm, qui applicationem remediorum renuit, teneritudinem summam vasculorum facile destritendam, impossibilitatem revulsionis adeo requisitam in cura inflammationis . In Commentariis q. 823. Jam concludebatur , peri eumoniam semper periculosam esse idemque confirmatur iam ex illis , quae tota hujus morbi historia tradita docuit. Pars enim affecta vitale viscus est , cuius levior etiam morbus ob necessitatem summam ad vitam nunquam discrimine Uacat, uti toties lanestis casibus constitit, dum leviorem peripneumoniam, Catarrhi spe- Ciem credentes, neglaxissent aegri; neque in victu sibi cavissent, nec id nea adhibuissent remediar inde vomica pulmonis , 2 sunesta phthisis , se pissime secutae merunt. Verum A ad materiam inflammatoriam sanandam summa est pulmonis necessitas e diluentia enim , attenuantia , resolventia , a quibus tantum speratur in cura inflammationis, postquam ingesta suerunt, venis recipiuntur, atque per pulmonem debent transire posse , ut actionem suam exerceant. ubi ergo materia inflammatoria insarctus est pulmo . omnia haec haerebunt ante loca obstrueta, vel Per vasa adhuc p rvia transibunt in cor sinistrum . Praeterea, dum in aliis partibus corporis materia inflammatoria haerens sic solvitur , ut in venas transire possit, illa cum sanguine venoso ad cor dextrum delata , dein pulmonis actione sic atteritur , 3esolvitur , ut postea absqire impedimento per ultimas vasorum an iastias transire possit s ο), quae omnia deficiunt, dum pulmonis actio laesa est. Si iam
Consideretur, Omn m sanguinem Uenosum totius Corporis , cordis Toximi vi maona urgeri omni momento in loca obstructa, patebit, materiam inflammatoriam magis magisque protrudi debere .in vasorum convergentium angustias , liquidissimum exprimi , crassum accumulari Se compingit adeoque necessario hunc morbum subito in pejus vergere . Accedit, o uini nunquam quitiscere possit pulmo , dum homo vivit, & tanto frequentius Sc validius agitarico Vide in Merh Instituti a , a. & I. ae . Disiligod by Coo le
349쪽
tali debeat aucto respirationis molimine, quo difficilior est sanguinis per pulmonem transitus . Praeterea , si Vaporis balneum exceperis . nulla topicoriim
remediorum applicatio hic multum emolumenti sacere potest , ob visceris huius situm , dum in pleuritide V. g. balnea , somenta , emplastra , cataplas mala &c. tanto cum fructu adhibentur . Si jam simul consideretur liimma illa teneritudo vasculorum , quae pulmonis fabricam constituunt, patebit, illa facillime destruenda esse , dum cordis Vis uset sanguinem in vata obatum ;adeoque lethalem gangraenam metuendam esse, si validus hic morbus fuerit , uti paulo ante dicium fuit. Sed & revulsio , adeo requista in cura inflammationis vide l. 396. 4. , impossibilis hic est. Omnis enim sanguis totius corporis , uti antea dictum suit, semel debet transire per pulmones illo tempore , dum per reliquas partes
corporis o 3 nes movetur: unae nulla arte impediri Uel minui multum potest sanguinis per pulmonem motus, superstite Uita. In corde enim & pulmone est communis illa scaturigo, ad quam omnia liquida totius corporis confluunt,& ex qua omnia per universas 2 singulas corporis partes distrinuuntur . Pra terea in curatione inflammationis summum usum habebat illa methodus, prequam materia obstruens ex vasorum angustiis in latiora loca retropellebaturi vide q. 30s. 4. in , demonstratum autem fuit in Commentariis q. t i. I., illam retropulsionem imprimis obtineri posse, dum larga ia subita sanguinis
missione sic minueretur impetus liquidi υ1talis urgentis loca obstructa , ut vasorum contractilitas prae alere posset, & retropellere obstruentes moleculas versus latiora loca. Verum dum in pulmonalis arteriae angustiis materies inflammatoria haeret, licet etiam ad animi deliquium usque mitteretur sanguis, valvulae in cordis dextri orificio arterioso locatae impedirent tamen retrogradum illum sanguinis in arteria pulmonali motum , adeoque haec re tropulsio tantum locum habere posset in leviori peripneumonia , quae s Ios fines arteriae bronchialis obsideret. Notatum autem fuit ad ἔ. Sas. , finibus arteriae bronchialis inflammatis , malum iacillime propagari ad contiguos ipsis arteriae pulmonalis ramos: adeoque patet , nec a reVulsione, nec a retropullione materiae inflammatoriae, multum boni exspectari posse
in hoc morbo atque jure concludere licet, dissicilem semper in Peripae monia Prognota esse.
S. 848. LX quibus 847. liquet, quando, cur , ct cum qui
bus symptomatibus in mortem abeat: sc. Si totus Pulmo, una cum corde inflammatur, cor in latus procidit, aeger Paraplegia res alvi ur , frigidus, ct sensus expers est , tum secundo , vel tertio die moritur. Si urina initio morbi iana ct coeta, post quartum tenuis. Si in vigore morbi erectus sedere cogitur. Si puris est per inseriora secessus: si scca cum servore strepente pleni pulmonis in gutture: si vehemens in corpore valde scco , du-TO, callo se, exercitato: si mala est cum praerubro valde stillici
dio sanguinis: si sicca est cum maculis rubris pectori adspersis: si
350쪽
cor a aut sernutatio multa praecedit, sequiturve: si exardente febre ortum cluxit: si sputum biliosum cum pure post sextum diem inceperit: si sputum ab initio valde cruentum, flavum siti cerum, album rotundum , spumosum valde, dolorem non sedans , si suscum, coenosum , amurcosiam , nigrum, livescens , inaequale, aeruginosum : si neque febris, neque respirationis difficultas remist, moritur die septimo , vel nono. Mors vero iis contingit dum pulsus deficit, omnia frigent, istum pedius, caput , collum a suant, genae rubent, liVentque.
Generalis in hoc morbo Prognosis, ut vidimus , periculum notabat: Uarium tamen illud est, M , quamvis saepe , non tamen semper in mortem terminatur morbus. Unde operae pretium erit considerare funesta illa symptomata, quae Medicum docent, certam instare perniciem . Praestantius quidem foret sanare aegros, quam futura praenoscere, verum cum illud se
per in potcstate Medici non sit, tunc saltem famae suae constitet, & omni culpa vacare credetur, si pratviderit 2 praedixerit, quinam aegri evadere possint , quinam autem ea ituri sint uti optime Hin crates sp) m nuit , antequam pulcherrima illa circa prognosin in morbis axiomata tradere inciperet. Si totus pulmo &c. Ex milocrata desumta est haec Prognosis , cuius alia
occasione 1n Commentariis 4 a. mentionem feci, atque in Coacis Praex rionibus sq) ita habetur . uuibus vero totus pulmo infammatus fueris eum eorde , sic ut ad latus proeiris , resolvitur rasas aeger jacas figidus Maseno , moritur se Ando aut Iersio die. Si vero siue earda eontigaris , o minus , longiori tempore vivunt, quidam autem etiam servantur. Cum enim totus pulmo inflammatur , cor dextrum replebitur, uti 2 auricula dextra, ob impeditum sanguinis per pulmonem inflammatum transitum , adeoque nec poterunt se evacuare venae coronariae , unde Ω cordis in propria substantia inflammatio sequetur , uti l. 37s. probatum fuit, ubi de variis inflammationis causis agebatur . Cum autem cor a quatuor magnis Uasis sanguiferis pendulum in pericardio haereat, horizontali sere situ pontum, sic ut ventriculus dexter cordis una cum dextra auricula anteriorem corporis partem sp ciet iri, patet ratio, quare corde dextro & auricula distentissimis, sinistro Ueso corde 2 auricula sere vacuis , cor versus anteriora procidat, 2 latus tangat. Mirum certe videtur, Hippocratem haec notare potuisse , nisi υel ex cognitis circulationis legibus, vel ex cadaverum peripneumonia defianct
rum sectione , illa didicisset. An sorte M gangraenosus livor latus occupans illo in loco, ubi cor locatur , signum hujus rei dedit Z Certe in illa Praen tione IJ, quae modo allegatam proxime praecedit, notavit inflammatos valia