Gerardi van Swieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis. Tomus primus decimus

발행: 1745년

분량: 390페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

331쪽

e xlam semper tramite pergit, Verum ab alimento assumto fieri, quod ubi subinum & distributum est , febricula haec denuo ad pristinum statum redit .

Quare autem motu corporis exacerbetur haec febricula, patet ex illis, quae

letussis augmento ab eadem causa modo dicta suerunt . De genarum ac labiorum rubore praecedenti paragrapho actum fuit ue uti 2 de siti . Cum autem abscessu nato in vitali hoc Viscere turbetur totum corpus , febriacula illa hectica continua adsit , & a pure attenuato k resorpto magna degeneratio fiat omnium humorum , non mirum apparebit , Ω appetitum . deleri. Sudor nocturnus autem sere semper pulmonis 'abscessum comitatur 3 uti etiam Ω adest illis, quibus sputo purulento consumitur pulmo . Demonstra tur enim in Physiologicis pulmonis actionem in sanguinem inter alios usus& hoc inicere , ut exactissima fiat misceta omnium humorum, & debita densitas sanguini concilietur , crudusque chγlus elaboretur in illam persectionem , quam liuinores nostri sani 'habent. Chylus autem semper levior est sanguine ejusque sero, adeoque pulmonis k arteriarum actio compingit chylum & maiorirc in ipsi stiliditat. m , id est plus massae corporeae sub eodem Volumine , conssiliat . Ubi ergo per abscessum hic natum debilitatur pulmonum actio , minus filma reddetur sanguinis compares, & minus accurata omnium sanῖuinis partium erit miscela inter se . Lecti ergo tepore dum fovetur tota Cutis eX- ternae superficies , tenuissima sanguinis Hrs, per febriculam Continuam a cto humorum motu , sodiva sudoris exprιinetur . Probatum enim fuit alia occasione in Commentariis l. 7s3., quod, dum obtinet talis in fluidis nostris

Cacochymia , per quam partes minus assimilatae nec aequaliter mistae sunt, tunc nascatur racillima in sudorem procli Uitas. Omnia autem haec mala a huc inde augentur, quod a pure in abscessu pulmonis retento , attenuato, Sevenis resorpto, illa cacochymia increscat plurimum , atque in putridam disi

solutionem magis vergat continuo sangtuis. Praecipue autem circa jugulumia frontem sutior ille apparet, quia abicessus pulmonis , liberum sanguinis per arteriam pulmonalem transitum impediens , simul etiam prohibet sanguinisve si a partibus superioribus reditum , unde omnia vasa magis in his locis urgentur , adeoque, caeteris paribus , sudor hic magis conspicuus erit, saepe in guttas collectus, dum debiliores jam aegri sunt , de malo semper omine, uti in Clammentariis q. 4 i. dictum suit. Urina spumosa sere semper observatur in hoc casu , sic ut conquassata perplures ciem horas spumam retineat, cum urina sana spumatri , quam valida agitatio excitavit, dimittat satis cito et adeoque vel ideo mala habetur haec urina, quini a dotibus urinae sanae degeneret. Saponacea semper urina est

in sanis , duni oleum salibus sanguinis acrioribus mistum in seponem mutatue aqua solubilem di, Verum simul adco haec omnia attenuata sunt in urina sana , ut non habeat lentorem, qui spumosas illas hullas diu sustinere sit. In hoc morbo autem , cum persecta assimilatio humorum deficiat, δe per sud rem dimentur mobilissimae & fluidissimae sanguinis partes , non mirum est, urinam sic degenerare , ut iners & lentescens seponaceum lixivium reserat. Tamen 2 in aliis pulmonum morbis , uti v. g. dum lenta viscida pituita in- sarctum est hoc viscus , similis urina conspicitur; unde ex hoc solo signo

non habetur certa diagnosis pulmonalis abscessus , verum cum aliis signae

332쪽

memoratis, si simul talis urina alsit, diagnosin firmat. Pallorem autem , macie ri , R debilitatem summam adesse debere , satis patet ex praecedentifras: solutus enim ob deficientem allimitationem sang iis pallorem lacit sudores nocturni, depascens febricula hemea , prostratus appetitus , maciei Se debilitatis fiammae sunt causae .Latdintis autem in pulmone abscessus signa pulcherrime collegit munerater m . M sic descripsiti At purusenior omnes hisce Dris e gwfcere oportet:

Primum quidem si febris non dimittat, verum interdiu senuis detinet . πο-ctu vero major, cin multi odores oriuntur , scirca olium V Haviea.

Iam ; tusisendi autem cupiditas illis inest. σε nihiI ef itu dignum ex-Duxnt , oculique cavi fiunt , malasque rubores olfident . Se ungues quGemmauuum adunci eυadunt , dieiti autem incalescunt , maxime summi . in pedibus rumores sunt , cibos non appetunt , in pblIctaenae per

corpus nascuntur.

I. 836. FD a possema jam factum 83s. exitus habet varios r

I I. Suffocat tumore occupante totum pulmonem , vel comprimendo impediente ea, quae adhuc in eo libera . a. Suf-socat subita eruptione puris , vomica in asperam arteriam se exonerante Uno cum impetu. 3. Solvitur sputo purulento , li- herante, constamente. 4. Solvitur lapsu puris in cava Thora

cis , inve mediastini dilatata vacua . Inde tabes , phthisisque Varia , empyema fere lethale.

Sequuntur iam varii exitus apostematis pulmonalis , qui singuli considerandi sunt. r. Ex illis, quae binis praecedentibus paragraphis dieta fuerunt, patuit, abscessum pulmonis , dum fit, & dum iactus est , dyspnoeam sacere ob impeditam pulmonis explicationem ad liberam respirationem requisitam . Si ergo

non rumpatur talis abscessus, neque pus contentum venis resorptum macue

tur aliis viis , vel, per metastasin ad alia loca delatum , pulmonem liberet, patet evidenter, augeri debere hunc tumorem magis magisqtie , donec tandem post intolerabiles angustias sui cetur aeger . Unde dixit Hippoerates s o de hac re agens: Si vero non pugit multo tempore rumpi, neque oon e . neque a medicamentis,contabesit aegeν a vehementibus doloribus,s' inedia,er tussi, febribus, plerumque perit. Vidit in cadavere hoc morbo defuncti Celeberrimus Blerbaavius , unius lateris pulmonem in saccum pure plenum conversum adeo prodigiosae magnitudinis , ut non tantum cor ex situ suo di in verit . ia alterius lateris pulmonem in minimum spatium compresserit, verum etiam diaphragina in abdomen protruserit, & prominere secerit. Quam horrenda autem mala mortem praecesserint, a tanta distractione harum partium

333쪽

tium , facile colligitur . Plura talia exempla apud obsevatores habentur . a. Si enim magnus talis abscessus subito sic crepet, ut non parca copia simul pus exeat, tulit tunc educendum , sed uno cum impetu se undatim exoneret in asperam arteriam , illa sic implebitur, ut nulla via supersit aeri inspirando , unde subita mors . Notavit lacestum hunc suppuratae peripneumoniae exitum Aretaeus spin, dicens . Si vero in pulmonem eum impetu pus prorumpat s , sunt qui fuisseantur , O Ob eonfertam effusionem , ct rejiciendi autustiam . Λlia occasione in Commentariis l. 86. , ubi de angina, absque ullis signis tumoris externi vel interni, subito lethali dicebatur , alia quot casus enumerati strerunt, qui huc sperunt. Ubi autem abscessus pulmonalis maturus aperitur sic, ut collectum pus in asperam arteriam veniat quidem, verum ob collecti puris copiam minorem, vel angustiorem aperturam sacci illius purulenti, parum simul prodeat, spato paraento solvitur morbus , sed anzipiti tamen cum eυentu . Liberatur enim quidem sic pulmo . M aegri insigne levamen Percipiunt, verum tamen ne sic quidem semper inde emergunte requiritur enim ad sanationem , ut cavum illud , in quo pus haeserit, deparetur subsilant eius latera, V consolidentur ad se mutuo . Pulchre hoc monuit Hippocrater q) de supparato pulmonis tuberculo agensi sic enim habet. Et si quidem quam estissime maturuerit , em ruptum fuerit, es furfum verentur pus , ratum exspuatur , Iocusque emus s ηρ ), in quo pus, obsedat. O refieresur , prorsus fanure dit. Quo enim diutius clausus manserit locus.suppuratus , eo major copia uris colligitur , atque eo magis metuendam , ne retentum pus , mora ca- ore acrius factum, Vomicae continentis latera rodat, conssumat , cavum in

quo haeret augeat, atque postea evacuato pure diiscilior sit depuratio cavi huius loel 2 consolidatio 3 quae tamen ad persectam sanationem omnino requiruntur . Quin imo, licet 2 quam citissime rumpatur pulmonis abscessas, nondum tamen omnis metus abest . Nisi enim penitus γε eari pust, sed ipsum tubereulum ex se pus effundat. perniciosum id est e re a capite rei quo eorpore pituita ad tuberculum deueuens putrescit, ae pus gignitur ae eπ- spuitur, ob quod perit fr): dum nempe omnes sere corporis humores ad hunc locum confluunt, M in pus convertuntur , unde nutrim into suo PriVatum corpus exliccatur sensim 2 contabescit . . iare autem dissicilis sideo saepe sit ulcerum pulmonis consolidatio, optima explieuit Galenus s f r. Neque enim citra tussm expurgari possunt, illisque tussontibus laceratur Atur .

Itaque quasi per muruas operas malum illis in orbam redit; quae namque D. eorata sunt , rursus ρblegmοπru excitant ; secumdo iterum oportet maturariphlegmonen, pus expurgari Me. Simul inde intelligitur ratio, quare quando- rue in longum tempus talis Morbus, ex peripneumonia natus, excurrat

iam nec depurari satis & consolidari potest purulentus talis saecus, interimque vires sulficiunt, imprimis in juvenili corpore, ut morbum serant diutius , quotidie pure per sputa rejecto , sed & quotidie renato . Notaverat iam revocrates stj, hunc morbum , nisi cito repurgaretur pulmo , annuum

334쪽

quandoqde seri, & mutari, & varias subire affectiones. Contigit mihi , ido

re rarum satis calum , qui docet, diutissime tolerari posse hunc morbum, tamdem tamen lethali exitu lanestum . Consulebat me egregius iuVenis , externa specie omnino sanus apparens: cumque morbum celaret de industria , late me non potuisse detegere , quid lateret in corpore mali et rogauit autem me, ut sequenti mane illum inviserem , dixitque, quod tunc facile morbum n scerem. Adsui, Se , me praesente, in lecto se erigens nncias aliquot puris, ni absque multa molestia tussiendo leviter exscreaVit, sancteque asseveravit , quod jam per octo annos quotidie magnam copiam puris reiiceret, ad

minimum quatuor uncias aequantem pondere, quandoque 2 maiorem Ionodi quantitatem . Minuebatur aliquando' puris excreti copia. 2 fere nihil ex

spuebat, verum tunc sequi solebat pectoris Oppressio , dolor satis acutus in pectore, sebris valida ; Ω postquam uno alterove die haeC mala passus fuerat, ingentem copiam puris exscreabat, satis tunc Olidi, atque iterum filiis be ne se habebat . Hoc modo acerbam peritissimorum Medicorum prognosin , qui illum tractaverant ita decumbentem . se saepius elusisse narrabat, dumque post aliquot septimanas , suppresso sputo purulento iisdem cum symptomatibus conflictantem inviserem, & Pessima quaeVis metuerem , s

curum me esse jussit, brevi se ab his malis emersurum Φ atque eventus proinmissis respondit. Tentavi lacte assinino herbaceo , decoctis herbarum vulnerariarum leniter detergentium potatis magna copia , una cum balsamicis pili lis ex myrrha, olibano, sarcocolla &c., equitatione, Victa idoneo , morbum curare ; sed in cassum fuerunt omnia , 2 postquam per novem inde ros

annos , absque insigni corporis colliquatione vidi enim illum adhuc bini,

ante mortem septimanis in tantum morbum tulerat, subita morte periisse intellexi . Vidi plures alios , qui mor-m hunc per unum alterumve annum tulerunt verum omnes erant in aetatis flore Hippocrater etiam hoc monuerat u)Se deficiebant tandem . In quibusdam quandoque pessimum foet rem sputorum observavi, tuncque intellexi rationem sequentis Praenotioni π) r Quos suppuratos mitius habentes sputorum grameolentiae sequuntur, illos recidiva occidit . Omnia autem, quae ad Prognosin faussi vel infausti eventus pertinent, dum pulmonis abscessus sputo purulento sel Vitur , accuratissime collegit Hippore ies s ν) , R descripsit sequentibus a Suersites modunt ex his potuimum , quos Rhris eodem pos ruptionem die dimiserit qMi cibos celeriter appetant, ἐν fit liberati sint; venter tum exigua, tum compacta deseriar, ρο- ρώs alisbum re laeve re ubique eiusdem eOsiris sit, a pituita liberum, re eitra Gisiarem in vehementem tusisim expurgetur . se quidem Urimo em celerrime libestantur : An minus , hi , quibus ρroxima bis contigerint. Inrereunt vero,

quos er febris eodem die non dimiserit . sed quum videtur dimisisse , irreum recalescens appareat , O mim quidem habuering, tabor vero non appetiverint, alaus liquida fuerit , pusque ex viridi pallidum er Λυidum exspuerint. aut sitiatiosum σ spumosum . Si laec omnia contigerint, intereunt . At quibus ex his quaedam accestrinx, quoedam non, illorum quidam intereunt,

335쪽

quidam etiam multo postempore sepersites evadunt. Verum ex omnibur signis , quae adfunt , tum in his, tum in aliis omnibus , coniecturam facere toportet . q. Sequitur alter peripneumoniae suppuratae exitus , dum nempe apostema ruptum pus non effundit in tracheam sed in pectoris cavum , funestus plerumque , cum nullus sere puri hic deciduo exitus pateat, nisi per artem via paretur , thoracis paracentesi instituta . Cum autem pulmo inflammatus Via cinis locis accrescat saepius. eoterit k tale apostema ruptum in pericardii ca-Vum pus effundere , uti etiam in mediastini cava dilatata . Quomodo medi. stinum formetur ex membranae pleurae, utrumque thoracis cavum investientis , duplicata lamella , alia occasione in Commentariis r7o. dictum fuit ιanterius autem sub sternό , Ω posterius circa thoracis vertebras, distant a se mutuo binae illae lamellae, quae mediastinum constituunt, x membrana cellulosa inter illas locatur sacile dilatabilis , unde poterit pus hic effusum miras saepe sibi vias sacere. Novimus autem . talem peripneumoniae exitum

adesse, si post omnia signa facti abscessus, nullo pure per sputa aliasve vias eVacuato , nullaque metastasi lacta ad alia loca , subitum levamen aegri percipiant , quia pur ex angusta in amplioram secum venit sa)t quod signum M aliis in locis muneratos sa) habet. Uidetur etiam notasse ib) , quod

quandoque tali absc-ssu rupto quaedam pars per sputa exeat 3 longe maior tamen puris portio in septum transversum delabatur . Neque munum Ui detur sperasse in tali casu a puris eductione , quae per thoracis aperturam fit 3 dicit enim se i Si usus HIfectus fuerit , pus exeaν , eon imnne hoc etiam modo lavisa habera videtum, progressu tamen re oris ab his , quae in priori dicta sunt . perimitur. illis autem signis, quibus cognoscitur, pus effusum in thoracis cavo haerere , partim in Vulnerum rhoraeis historia dictum fuit, partim etiam agendum erit postea in Capitulo

de Em Iemate.

Qi iam mirabiles autem pus , ex pulmonis abscessu rupto exiens, sibi vias quandoque paraverit, docent Observationes Medicae plurimae, quarum paucas hic notare non inutile credidi. Non auitim hic considerabimus illum m dum,quo pus in abscessu clauso diutius rctentum,attenuatum, enis resorptum, ad varia loca deponitur , vel x variis quandoque viis exit de corpore, cie quare videantur illa , quae ad M. 4 6. dicta suerunt ε verum tantum hic asemus

de illis Observationibus, quae docent, pus vicina loca erosisse, Si ininlitas sibi parasse vias . In hominis, post peripneumoniam suppuratam defuncti, Cada ere inventus fuit pulmo firmiter accretus pleurae R diaphragmati, mmulque apparuit, pus, licet & per sputa pars eius excreta suisset, erosisse diaphragma Se hepar ipsi im ad pollicis profunditatem , atque in hoc viscere

sinum sumi lentum fecisse , cuius diameter tres aequaret pollices Mi. In alio homine post mortem inventus fuit pulmonis abscessus , cuius pus eroserat conintiguum & accretum diaphragma , ipsumque ventriculum, foramine tam a

336쪽

plo, ut pollicem facile admitteret se). Haic affinem casum notavit Iae rius f in muliere, quibusdam ame mortem annis vomitu solebas per iniarervalla rejicere magnam puris copiam eum defctione animi, eis privatione, stratibus aliis Implomatibus , quibus is batur a vomitu . Mortua odissem, ingens vomica in ρulmone reperta est. Tumor ovi gallinacei minoris molem aequans inter cartilaginem ensiformem , & marginem cartilaginis c stae ultimae verae & binarum costarum spuriarum superiorum , prominebat,

dum tussiebat homo ulcere pulmonali laborans , M post mortem inveniebatur, pulmonis abscessum satis magnum tali loco haerere, ut diaphragma extendere potuerit, k hunc tumorem mmare u). Plura similia apud Λuctores pios tae fidei occurrunte modo memorata autem susscient ad aemonstrandum, pus ex abscessu pulmonis rupto effusum , sive rodendo , sive distendendo, partes Vicinas, mira mala producere posse. s. Dum ulcus pulmones ita exedit, ut totus inde habitus corporis consumatur, phthisis Pulmonalis adesse dicitur svide l. iis6. J ; unde sa-cile patet, pulmonis abscessum in hunc morbum vergere . Verum ulcus heia patis , aliorumque viscerum, pariter phthisin producere potest , uti postea Ill l . dicetur r cumque ex praecedentinus eatuerit, pus in pulmone collectum, vel per metastalin, vel Per erosionem , ad alia viscera posse deserri, evidens ratio est , quare phthisis varia exspectari possit , dum suppurata est pe

mpneumonia.

Cum autem pus , rupto abscessu, inter pulmones & pleuram collectum , py a facit, illud fere semper lethale est . ubi postea de emnemate agmtur , patebit, hunc morbum semper periculosum esse atque tunc tantum spem talutis superesse , si & satis cito apertura facta pus album , laeve , aequa-ae , istoris expers , exeat, atque aeger caetera sanus sit vide I. ii 92.). Verum in hoc casu pulmo jam ulcere exesus est, autequam empyema fiat , ade

que patet, parum spei superesse.

S. 837. R Lter morbus aperipneumonia fit, s purulenta jam

faeta insammatoria materies 832. 833. 834. intra pulmonales venulas resis rhetur , cruori miscetur , in loca quaedam deponitur, unde liberatur pulmo, oneratur Pars alia ;quae si minus requisita ad vitam, est hona; si vero in hepar , lienem , cerebrum , & smilia loca fluxerit , pessima plerumque erit . Hinc fiunt ahstinus reri eumonici ad aures , crura, hypocho ria.

Alter modus, quo Peripneumonia in alἰum morbum transi, est ille, qui per metastasin materiae moria sae ad alia corporis loca fit. Ille autem obtinet , quando purulenta iam lacta materies inflammatoria, neque excernitur

sputo , alvi fluxu , vel urina i vide I. 83α ); neque in pulmone collecta

337쪽

accumiitatur , 2 Vomicam format, sed intra pulmonales Venulas resorbetur .& postea in locaquaedam corporis deponitur . Notandum enim hic est, pr Irie non fieri bonam 2 salutarem talem metastasin, dum piis jam in pulmonis dbstantia collectum haeret, abscessu iam formato ι sed tunc tantum , quando materies inflammatoria com iam & mobilis quidem reddita est , ut transir6

possit ex arteriis obstructis in venas , atque puri analogam naturam adepta , i terim tamen vasa manserint integra; cum Uerum pus ex obstructorum vascuis lorum extremis una cum insarcia materie inflammatoria attritis,& in unum homogeneum liquidum una cum effusis humoribus mutatis , constet. Videantur

illa, quae de hac re in Commentariis ἔ.s9φ. dicta suerunt ι uti etiam quae habentur ad β. 83o. a. , ubi agebatur de lputis . per quae in peripneumonia educebatur eadem illa materies, quae hic λr metastasim ad alia loca corporis at

scessus varios facit . Unde etiam , quamvis in textu Vocetur materia puruti

ta , tamen allegantur illae paragraphi, in quibus de sutura suppurationa , Melincepta tantum asehatur; non vero sequentes,in quibus signa & effictus abscensus iam lacti explicantur . Ideo etiam, uti postea ad i. 842. patebit, tunc laudantur illi abscessus , tanquam utilissimi, si cito contingant, ante nonum diem e postea enim justus metus est , a celsum jam revera iactum esse in palmone , cum intra quatuordecim dies formari soleat, uti q. 832. explicatum fuit. Licet autem pus , in vomica pulmonis colledium , venis resbrberi, Ω per metastasin ad alia corporis loca deponi posset, hoc facto tamen maneret ulcerosa in pulmone diathesis, qua brevi noVum pus colligeretur in eodem loco; adeoque non magna utilitas a tali metastasi exspectanaa sciret . ubi vero , nondum facto abscessu , materies inflammatoria subacta jam & mobilis in venas transit , & sanguini miscetur , atque postea ad alia loca corporis deponitur , poterit liberari pulmo , Ω liberatus integritate illa gaudere , quam ire sanitate habuerat. ob eandem eausam damnantur illi abscessus ἔ. 3M., si sputo iam purulento facio Prodeant, atque notatur simul, quod tune illud

levamen non adserant, quia nempe tunc tantum pulmonem liberant a pure nunc praesenti, manente tamen causa quae brevi simile pus regenerabit .

Haec praemittenda videbantur', ut melius intelligi possent reliqua, quae circa hos abscessus notanda erunt in sequentibus . Liberatur ergo in hoc casu pulmo , & oneratur alia corporis pars, versus quam abscedit morbosa materia, quae prius in pulmone sedem fixerat. Alia occasione in Commentariis β. Ua. dicium fuit, abscessus vocabulum varia significatione apud Veteres Medicos usurpatum suisse ε simulque tunc not

tum fuit, illos bifariam divisisse abscessus , nempe in illos , qui per effiaxum αμ ιηρ , & alios , qui per decubitum s η ἀπόρεισιν in materiae mori,

sae in quasdam corporis partes fiebant. Cum autem per emuxum materiae moris sae integre liberetur corpus, per decubitum Uero in alias partes tantum fiat mutatio in alium morbum, merito priores abscessus meliores, posteri res vero minus commodos dixit Galenus h); tuncque tantum honos esse υ

Iuit , si & ili partes a loco prius aflecto remotissimas , easdemque minus priniscipales , decumberent. Satis enim patet, saustum vel infaustum talis a

338쪽

scessus eventum pendere a loco, quem morbi materia , pristina de sede m ta , occupat. Si enim in hepar , lienem , cerebrum &α flaxerit, pessima quaevis erunt exspectanda et in cerebro enim subitam plerumque mortem laciis et , in aliis visceribus purulentas vomicas , quae vix , vel saltem dissicillime, curari poterunt, nisi bona fortuna materies ad haec loca delata cito expellatur de corpore. Ad aures autem , crura, hypochondria tales absceisus peris 'neumonici imprimis observantur 3 de quibus singulatim agendum erit. Primo jam sequenti paragrapho enumerabuntur illa signa, quae docent , peripneumonia n in tales abscessas Uergere . Deinde conliderandum erit , quibus indiciis deleat possit locus corporis . uersus quem metastasis illa να- git . ultimo tunc videbimus , quaenam requirantur, ut illi abscessus sal

lares sint.

I. 838. TU Ales abscessiis futuros esse declarat: r. Observatio si- gnorum peripneumoniae non pessimae 833. 834. ,

cum sebi e non vehementi, nec maligna , tamen continua; cum 'dolore thoracis, anxietate , gravitate, dyspnoea , non pessimis; sine signis re Blutionis 83o. . a. Si cum his pulsus multum vacil-Ians, omni modo, assidue. 3. Dolores, rubores, calores, tensio

nes, circa loca dicta 8 3 7. .

Imprimis autem sollicita attentio requiritur, ut praevideantur futuri abscessus, ne horum ignarus Medicus importuno artis molimine turbet qua doque suturam brevi , vel jam inceptam , materiae morbosae metastasin τsimulque , his praevisis , ad loca, quae critici tales abscelsus absque periculo occupare possent, applicentur talia, quae iaciunt , ut eadem loca minus resistant, & pulsus trahant, uti postea β. Mo. dicetur. I. LeUissimae peripneumoniae. 2 quae cum securissimis signis incedit , benigna resolutio absque ulla evacuatione materiae morbosae , vel ejusd em. metastasi ad alia loca, exspectari poterit , pessimae Uero , 2 Vehementissimis symptomatibus stipatae , exitus in sanationem vix sperari poterit: unde patet , exitum peripneumoniae in alium morbum tunc tantum exspectandumem , quando nec benigna penitus , nec acerrima tamen , observatur, sed medio inter bina haec extrema modo incedit. Febris tunc adest, nec vehemens adeo , nec malignis symptomatibus stipata, sed continua tamen , quia nondum subam est morui materia. Omnia autem sy tomata , quae taeni comitari hunc morbum , ninnent ν sic tamen ut intensitate nimia filialem non minentur exitum . Cognoscimiis ergo ex his Omnibus , materiam inflammatoriam pristinam hactenus sedem occupare, i

terimque per febrim continuam boni moris subigi ὁe coqui vide 3. s8 . uesicque optime ad excretionem vel metastasin disponi. ubi tunc simul nulla signa adsunt resolutionis, neque in sputis, alvo excretis , aut urina Vide l. 8ῖο.) apparent illa signa, quae docent, materiam morbi per febrim se actam 3e mobilem redditam moliri exitum per has vias, summo iure exspe- ωtur metastasis ad alia loca . Quae omnia signa accurate collegit B pocra

339쪽

tis si . dicens: Si fibris detinoat, inqua dolore feritus M. πρσues intum ex ratione procedar, bHigae inji deiectis,s sint, naque flut acitis. nea- Meerae μητι προ- urina admodum multa . er eram copiosum habens fedimotum ς observatur atitem superses sinuos ab omni s reliquis salutaribus signis; bis Ucirror tales ab euscs futuros sperare . R. Desigini enim talis pulsus , materiam morbosam subarum iam 2 m bilem una cum sanguine vasa fluere , adeoque , nisi subita appareat evacuatio illius materiae , a cessus exsperundus erit. Notandum enim , reliqua signa bona cum tali pulsu concurrere in hoc casu 3 aliter enim cum pravis signis pulsus multum vacillans omni modo M assidue mortem significaret potius. Cum enim jam pristinam sedem dereliquerit morbi materia, minu tur obsta tum liberum sanguinis transitum per pulmonem impediens, ad eoque pulsus reddetur amplior M plenior vide l. 8so. a.), licet vacillet assidue. Hinc monuit Galenus sequentiar rerum tamens eum vehementia pulsus faet aliqua ordinis perturbae o , με aequali με inaequali existentave mentia , quum σ' apparuerim signa rectionis, oreandum os . aliquam

' erisin futuram , magis, si adhue alia rei sis Hua flant. Videantur Se illa, quae de perturbationibus criticis in Commentariis l. s87. & f. s9

habentur a

3. Omnia enim haec docent , materiam morbi solutam , & cum sanguia ne per vasa motam, deponi versus loca, quae sam dolent, rubent &c. ade que tunc persecta crinitio criticae talis metastasis habetur . Unde dixit Hippoerates ), uti sam in Commentariis q. s87. monitum fuit: Ωmbuscunque ex morbis refregentibus aliqua pars doluerit, illic abscessus oriuntur.

S. 839. FLlos Vero ituros circa Crura scimus, si I. Signa sutu-I rorum abscessuum 838. adsint. a. Si simul cum iis signa sint levioris inflammationis ad hypochondria.

Videtur tocrater inter illos abscessus , quibus peri eumonia selvitur, reliquis praetulisse illos, qui circa crura fiunt. Dicit enim comi et At abscessur,

qui ad erura Aunt in peripneumoniis tum vehementibus, tum periculosis .emnes quidem utiles . Illi autem suturi praevidentur . i. De his dicti im fuit. 2. Soluta enim quidem fuit morbi materies v mobil Is reddita, interim tamen tales dotes retinuit, ut cum reliquis humoribus per vasa moveri nequeat , absque turbatione aequabilis circulationis , unde vel expelli de corpore debet. vel ad alia loca deponi, uti dictum antea fuit. Duplicem autem 1am assectare hanc materiem monuit Hirenerater in), Versus superiora nem-m Uel inferiora corporis . Dum ergo per aortae descendentis ramos cum sanguine movetur haec materia, magna ejus pars per coeliacam δι mesen

340쪽

tericam utramque seretur per viscera chylopoletica, atque. lade in venam ζ ortarum delata per hepatis angustias transire debebit , ubi . caeteris parius , 'dissicilior semper humorum transitus est, dum sanguis venosus , abiaque cordis impellentis auxilio , per convergentium canalium angustias transis mimi debet . Non mirum ergo apinrebit, si inde fiant obstacula circa haec loca atque levioris inflammationis sisna . Sive iam haec illius symptomatis onservati genuina causa sit, sive alia sorte minus cognita , sufficit Medico novisse , quod inde praesepium habeatur futuri circa crura abscessus . L υioris autem inflammationis signa tantum esse debent. 2 cito iterum in nescere , si enim manerent, potius metuendum foret, in hepate accumulari materiam morbosam , longe majori cum discrimine . Sollicite hoe notavit Hippocrates o , dicens, tunc exspectandos esse circa crura a cessus , Sieirea Dpκόοndria aliquid insummatorii a fuerit s ab . υρι τα

non intelligi hic pituitosum humorem , sed inflammationem , atque antea in Commentariis q. 69. monitum fuit, hoc sensu illud vocabulum quandoque accipi. Confirmatur hoc ulterius alio Hippocratis loco ), ubi eadem circa futuros abscessus in Peripneumonia lesitur prognosis , & ελιγμον l loco

S. 84o. Ed ituros circa Aures scimus, si I. Signa adsint 838.

O a. Mollia simul hypochondria.

Abscessus illos circa aures natos, tam in morbis , quam in secunda Ualetudine , Paratidet vocari , antea in Commentariis β. 16. probatum fuit , Se plura alia circa hos abscessus notanda in Commentariis β. i. dicta suerunt. Tunc autem fieri abscessus versus su riora constat, si spna generalia futurorum abscessuum adsuerint, & H Ocbonisium molle in doloris ex pers apparuerit; in quum di cultas spirandi, per aliquod tempus facta , ei-tra aliam evidentem eausam quieverit tr). Novimus enim ex his signis , morbi materiam locum mutasse , neque evacuatam tamen esse , nec versus inseriores ροrtes Vergere , adeoque nihil sup rest , nisi ut superiora ritat, a que solenni naturae , morbos per metastasin sanantis , ritu , in Frotides gla dulas deponatur. Verum quidem est, in morbis quandoque & rotides nasci,

licet k simul hypochondria assiciantur , sed tunc semmr mriculosae sunt,

cum nolent, tantam materiae morbosae copiam esse , ut haec loca illam c mre nequeant; vel saltem non succedere salutare illud naturae molimen , quo ad loca innoxia materiam morbi deponere tentabat, sed viscera simul eadem saburra gravari. Unde parotides ex doloribus hypochondriorum emergentes malignas esse Sirit Hippocrates s f , Ω mulo post st) monuit: δε-xierarem in D ciandris sentientibus rumores eirea aures Ortos , mortem inferre. q.8 I.

SEARCH

MENU NAVIGATION