장음표시 사용
21쪽
possit destinatio sine sponsalibus, ut cum testamento pater filiam suam alicui destinat, vel etiam inter vivos absque conuentione hinc desponsa, destinata distinguuntur in I. 36. 66 . de ritu nuptiar deseondetur a patre filia per stipulationem , destinatur citra ponsionem, ut pluribus docuit dominu Caiacius in comment ad tit de sonsat Cod. add. l. 36. lib. s. su eB. Pauli, o lib. I obseruat. c. 33. Definiti etiam possunt sponsalia pactum de nuptiis suis, vel alienis l. 2. - . Cod desonst. alienis, ut cum pater nomine liberorum paci itur,dd. u. h. 4 vel cum ali qui sponsalia constituuntur per interpositas personas, LM. F. svis . eod. rit id est, per proxenetas, qui dicuntur etiam interpretes sequestres, I. r. Cod. Theod de nuptiis intercessores, siue conciliatores sponsalium,in pararij nec absimili forma scriptum est apud Senecam lib. . de benes eiu c. s. nomina fieri per tabulas interpositis parariis, qui quasi me- dij sunt inter duos nam veteribus pares, id est , duo. Et Diodotus huiusmodi homines vocat με ἀτα ς πώ λογίων, id est , sequestres conuentionum. De proxenetis Consulendus est dominus Cularius lib. II obseer. c. I 8 or in comment. ad tit. suector prouinciae vel ad eum pertinentes stonsalia δε-
derint Coae Pacium veris, quoniam sufficit hodie solus consensus ad peragenda sponsalia. 4. i. . de sonsal solo ergo consensu, id est, nudo pacto sponsalia fiunt, sed tamen plerumque amicorum etiam fide firmantur l. 12 cod. denu . ex quo in idiotismo usurpamus firmare pro spondere, I 2 or . r. deponsal vel sponsare, ut est in I. . . deritu nupt. Cum tamen veteribus in Latio quae est pars Italiae inter Ostia Tiberis, Circeios auctore Iini tib e. s. moris tuisset stipulari, spondere sibi uxores futuras, unde sponsi sponsaeque appellatio nata est l. 1. , . de ponsi. apud Gestiam lib. . c. 4. o Varronem lib. s. A. delini Lat. D. Bernardus sermone de Virgini b. Sponsae, vel sponsinomen, inquit, ab eo, quod est spondere, Grammatici derivant. Dicuntur aπtem sponsus o sponse, quia se i alterutrum sp-Gnt, ut nec iis, nec iri alteri nubar.
22쪽
Ioauitiar in orat. pro Rosicio Coma do, per sponsus scilicet in s mssalia. terrogationem, ut est in I I de verbor. Ρ . id est, interrogationem eius, qui vicissim rogabat ' rogabatur hoc verbo sonis spondeo, bc quae inde oriebatur actio, ex spo sis dicebatur, teste Gellio loco citato, sponsus enim aut sponsio nihil aluid est, quam promissio ad stipulationem. I9. g. dictum Is de aedilit edicto. contractus, qui de futuris nuptiis initus erat mutua stipulatione de sponsione intercedente, vocabatur sponsalia, ut est apud Gellium, Varronem nec aliter perficiebantur sponsalia, quam ex utraque parte interpositis verbis, quae ante l. omnes Cod. de contrah. commiti sipuLit erant solemnia, formalia Praetermittere hic non diabeo, si antiquitias contracta fuissent sponsa lia absque stipulatione siue sponsione, puellam dici solitam non sponsam, sed speratam, vel dictam, vel pactam , vel promissam Arnobius 4 adaerse gentes. In coniugalia faedera veniunt conditionibus ante uassis habent speratas, habentpactis, habent interpositis stipulationibu oponsas Nonius Marcellus lib. de nonnullis differentiis dictionum Inter speratam, o dictam, spactum hoc interes quodvirgo priusquam petatur, sperata dicatur Plautus in Amphitruone Amphitruo uxorem salutat latus operatam ouam. Nunc autem etiamsi nulla intercesserit stipulatio de sponsaliari sponsa appellantur, retento scilicet veteri sponsionis nomine, sicut actiones passim dicuntur formulae, ut apud Vlpian tu de domini ι euertit de sideicommissis, Sc aliis locis notissimis, quamuis formula actionum sublatae omnino fuerint a Constantino iit de
Drmutis. Cia.&emancipationes,licet nulla interueniat emancipatio, id est, nulla fiat imaginaria venditio, hodie in sponsalibus seruatur nomen , non seruata ratione nominis, solo enim nudo consensu perficiuntur, nulla interposita stipulatione Tandem ergo deserunt sponsalia fieri per stipulationem vel sponsionem , coeperunt e constitui repromissione, .nudo consensu l. i. - , vicit . de sponsat hoc est pa-
23쪽
cto, I. 1. Cod eod. iit., consequenter hodie sponsilium fides pactionis est, non consensus, efficacis scilicet ad producendam obligationem c. I. ex de sponsa duorum non fides contractus, ut est in I a . . de manumi onibi: Haec enim astringit necessitate contrahentes, quae nulla inest futurarum nuptiarum repromissioni potest enim uni desponsata ali nubere M ante quaesitae conditioni libere renuntiam, id est, absque metu poenae conuentae, I. I. Cod desponsalibus. I. 1. Cod de inutilibus sipulat. l. Is . . de eis. obligat idemque Iure Pontificio est admissum etiam in casu dissiciliore, nam vi constat ex cap. pen. extra. desponsatibus. qui sponsalia in futurum collat tecit, non prohibetur ire ad alia sponsalia de praesenti licet priora sponsalia iureiurando confirmauerit periuri tantum, aut fidei violatae poenitentia irrogata, non etiam poena nummaria, c. 29. eod. tit. cuius cap. sententiae summa sumpta est ex d. l. a. s d. l. I 34. Ratio vero cur hoc casu insuperhabetur iusiurandum, est, quia iuramentum nihil addit fidei can. iuramentum. 22. q. F. nam , t Diuus Hieronymus ait in caput . Euangeli,
Diui Matthaei, OmAis sermo fidelis pro iuramento esse debet. . . I TETERIB V praecipuae curae fiat ante sum tabula ris, rum matrimoni cautiones sibi inuicem emittere, in . f. - inus spondebant se consentire in iura matrimon j, quo ,. za. . maior esset praestiti consensus, fidei datae seruandae necessitas, fideiu res dabant vel poenali stipulationi se subiiciebant, si quis eorum cessasset in nuptiis perficiendis , te Gellio d. c. . quod, eteres Latinos sequutos ex Seruio Sulpitio, Neratio Iurisconsultis refert ibidem, nimirum antequam Latini lege Iulia donarentur ciuitate Romana: Nam inter ciues Romanos, sponsalia 5 matrimonia semper fuerunt libera non tantum a via metu, sed etiam a poenae Vinculo, I. E. Coae de inutil. sipulat. l. 3 . . de verbor. obligat. l. i. g. .F. de condit o demons at inhonestum siquidem visum est alienumque moribus ciuitatis bene constitutae vinculo poenae matrimonia obstringi, siue futura, aut
iam contracta fuerines futura ut contrahMitur metu poenae, quae
24쪽
DE N SAL I BUS. 'quae conuentioni adiecta fuit, initio posita stipulatione, si
alteruter impedimento fuerit nuptiis iam contracta, ne distrahantur ex causa , vesuti stipulatione ita concepta inter virum, uxorem, si diuortium feceris, tot dabis, d. I. a.
l. 334. Et hoc quidem non lum de sponsorae sponsa dicimus, sed de de parentibus, qui inter se despondent natos, quod proprie ostendit d. I x34. ex qua notandum est esse quidem actionem ex hac poenali stipulatione, sed motam, stitutam infringi per exceptionem doli mali, quod de detretis Summorum Pontificum est comprobatum c. I p. sta'.
de sonsalib. se matrim extra idque adeo coniugii libertati
conuenire visum est ut nominatim, aperte vetitum fuerit
tabulis nuptialibus 5c instrumentis dotalibus huiusmodi stipulationem adscribi εἰ inseri Constitutione lex Comneni,
quae extat lib. I. Iuris Orientalis. Contrarium tamen placuit Leoni Philosopho, nam ex eius Nov. g. restituto iure&more vetusto, quo solebant veteres stipulari sibi uxores futuras, sponsalibus subdi potest stipulatio poenalis, de non sequutis nuptiis secundum fidem sponsaliorum , poena conuenta exigi, vel, si poena conuenta non sit, agi in id, quod interest,
quo iure hodie utimur in foro. Licet enim pio, coniugali affectu, non poenae ullius vinculo Ac matrimonium spes matrimoni contineri dicantur, d. l. I 34 s d. c. 29. Vsu tamen de consuetudine obtinuit, ut pactum huiusmodi valeret,in stipulatione commilia, poena sponsalibus addita pra staretur, ut liquet ex tit. 92. Leg. Longobardorum, quod Zemulto ante ex consuetudine in ius transiuit d. Nov. 18. id visum est moribus ciuitatis, quibus inconstitntius, aut mutabilius nihil licitum, quod inhonestum esse ait Iurisc. in HI I34. nimirum poenae vinculo sponsalia, matrimonia ob stringi posse, quod alienum est bonis moribus ciuitatis bene Constitutae, d. I. I34. Quinimo AEgyptiorum institutis est traditum custodit solitum, ut ad fidem coniugij, S consortii mutui diuturnitatem firmandam fideiussores utrinque adhiberentur, id testificante Herodoto lib. i. quod Iure Canonico receptum fuisse indicat cap. 9. de eo qui cognouit consan
25쪽
Est ergo diligenter separandum ius, quo veteres Latinivsi sunt in contrahendis sponsalibus , ab eo iure, quod legibus, moribusque populi Romani est introductum illo
enim iure , fide rupta erat actio ex sponsu in id , quod intererat uxorem accipi vel dari , in poenam igitur, nam stipulatio , quae quanti interest promissionem habet, poenam quoque recipit , I. vlt. . de praetoriis Pipulat vel si stipulationi nominatim subdita tuisset poena , eius petitio eratu hoc ver iure neque in id, Juod interest, agi potest. neque ex stipulatione poenali , si qua sponsalibus fuerit apposita, poena, de qua conuenit, peti potest , l. 1. C. de inutilib. sipulat. d. I. I 34. quod, Iure Canonico comprobatum fuisse constat ex d. c. 29. Possunt tantum sponsae ex constitutione Iuris Ciuilis in casum repudi stipulari arrhas, sponsi poenam legitimam , quae nunc est, puta duplum arrharum, vel eam, quae fuit olim, puta quadruplum, I. D. Cod desponsi. Iuro Pontificio poenitentia iniungitur coniugi perfido , c. s. se χχ. eoae tit ex In soro conscientiae is, qui est auctor dissidij, ementitae fidei poenitentiam agere debet d. c. s. olim si per sponsam stetisset
quominus nuptiae fierent, arrharum datarum nomine in quadruplum tenebatur , t. r. Cod Theod si Rector prouincte vel ad eum pertinentes. I. I. Cod Theod si nuptiae rescripto per. I., Cod Theod de sponsat s ante nupe. donat hodie non quadrupli, sed dupli constituta est poena id. l. is quod genus poena multum dister a poena , quae olim in stipulatum deducebatur, si nuptiae non sequerentur ;& recte Leo inae nou. 8. o Glom ind. c. 29. inter poenam wartham sponsalitiam faciunt differentiam. Est tantdmexactio poenae legitimae, non conuentionalis petitio sicque peritissime discriminat dominus Cula. in comment. ad tit. desponsat Cod. Plerumque tanquam pignus futurarum nuptiarum fieri solet sub arrhatio, id est, datio arrharum, Laes s Coae de sponsat se l. 38. . de ritu nuptiar quo casu matrimonium arrhis obligari dicitur iij. Si Recto rouincia. Cod. unde nequens in Iure Canonico desponsare vel subarrhare, Cans quis uxorem orseq. 27. q. 2. sc.vis. iuncta Glossa. ex.
26쪽
de sensat impuber Subarrhantur autem sponsae aut annulo pronubo,aut monilibus muneri missis, ut docet dominus iacius in d. c. vlt in cap. Ici de sent se re iudic. ex lib. II obser. c. 7 es ad i. 36. de donat inter ir se uxor lib. 36. Pauli ad Edict. Interueniunt arrhae in sponsalibus vice pignoris S in fidei sponsionisque securitatem dantur, ut Isponsalia non sequantur culpa dantis, cedant sponsae lucro: si culpa sponsae, duplicentur ab sponsa lucro mariti I. D. Cod deson l. si vero neutrius culpa soluantur, restituantur danti, NI eo modo sublata est ex stipulatu actio , quae competebat propter fidem non exsolutam sponsaliorum. Item sublata poena quadrupli, d. l. it. Est Sc aliud argumentum sponsalium contractorum aliudve symbolumi pignus nuptiarum futurarum, nempe osculum I. I 6 Cod de donat. ante nuptos Nou. Alexandri ait confirmari sponsalia data arrhari osculo. uintil. declamat. 173. scribit uxorci aut maritum osculo tantum putari,in recte; nam quae praebuerat tantum osculum, quod est argumentum pudicitiae veterum erat quasi uxor N plusquam sponsa Si sponsa sponsum amplexata ab eo dona S munera accepisset credibile enim est complexus hos osculo non caruisse. Cum dabit amplexus atque oscula dulciasiget. NVN videndum qua ratione, quove modo hodie con Αρ V V
stimantur sponsalia, in quo d6ctissimum Culacium va ad Ur .et
riasse rcperio nam in Par't. Dixest tit. deston alibus in expostione l. 1. . de obligat or aes existimat sponsalium obligationem hodie fieri nudo pacto , cuius opinionis fundamentum nititur auctoritate L Σ Cod de sonisi Atidem Iurisconsultus incomparabilis in Commentario ad eun demisit scap. 33 Iib. I 6 obseruat diserte S litcrate scribit nudum pactum sponsalia faccre ne hodie quidem posse, erudite discernensi separans nudum pactum a nudo consensu, quod placet magis, licet prior sententia recte lucri possit. Et secundum hoc ius nouum , quo sponsalia expediuntur nudo consensu, non intercedentibus mutuis stipulationibus, ut antiquitus, puto accipiendam csse definitio-
27쪽
nem Florentini in I. L. , ponsat ut sponsalia sint mentio S repromissio naturarum nuptiarum, vel , t est in n. nostrates. o. q. F. futurarum nuptiarum promuta, se apud Symmach um lib. 9. p. o. promissa coniunctio. Et custodite Iurisconsultus in d. l. 1. aciecit verbum repromissio ; nam mentio est primus sermo, qui praeire consueuit sponsalia, tractatus de nuptiis contrahendis, non contractus vllus, non pactum ullum. Et sicuti tractatus habitus de coeunda societate non est societas, sed conclusio tractatus facit societatem, I. 32. . pro socio. Ita etiam mentio de futuris nuptiis non facit sponsalia, sed repromissio, id est, pactumis conuentio. Hunc tractatum siue primum sermonem, qui habetur de contrahendo matrimonio conuentam conditionem appellat Sextu Pompeius lib. . de verbor.significat. Conuenta conditio dicebatur, inquit, cum primus sermo de nuptiis earum conditione habebatur. Quare si res steterit intra pri-----ma verba sponsalia constituta non intelliguntur.
s--ἀλ--. i. - 4, sonsal ex. Xprimi potet non tantum stism verbis, vocibus lingua figuratis , sed etiam nutu citra ser monem ullum G. cap. 23. O cis o l. 73. . de iure dotium. Et quoniam sponsalia sicut nuptiae perficiuntur e transit guntur non tantum consensu, oratione vel scriptura declarato, explicito, sed etiam alio quocumque signo demon stratione animi certa mindubitata , obtinuit ea peragii contrahi posse a mutis locis proxime citatis; nam in mutis, Vc uintilianus ait, nutus pro sermone est, quod etiam probatur l. 3. in prin. F. de procurator. V. 6Pa. spvisio P. ad SC. Trebest idemque dicendum est de iis, qui auditus capaces non sunt, G. cap. 3. Mad. d. l. 3. Quamquam autem hodie mutus surdus sponsalia facere possint, quoniam hodie nudo consensu constituuntur A expediuntur, tamen iure moreque vetusto, chimio, fierent nisi pet. stipulationem vel sponsionem ex utraque parte interpositis
28쪽
DESPONSALI VS. 3 verbis, consequens est dicere olim neque mutum neque surdum sponsalia facere potuisse, quod hac masculari ineluctabili ratione verum esse euinci potest, quia stipulatio, qua sponsalia constabant, neque concipitur, neque vires habet, nisi utroque loquente, & inuicem exaudiente, l. I. V. de verbor obligat se l. i. in fine . de obligat o ct quod demuto intelligendum puto , qui fari non potest, qui omnino
amisit verba, non de balbo , uti heso, aut atypo, qui explanate non loquitur. Non de eo etiam, qui tardius loquitur, quia hi recte verbis contrahunt obligationem, proinde potuerunt etiam antiquitus sponsalia contraheres ac similiter de surdo, qui omnino sensum aurium amisit, quod raro contingit, quoniam ut Iustinianus refert ex Iubentio Celso vetere Iuristonsulto in I. io Cod qui resam. fac posnullus est ade surdus, qui non exaudiat, si quis supra cerebrum illius loquatur quod an verum sit, excutiendum relinquo Medicis non de eo , qui minus audiens dicitur in Iure nostro, l. 2. g. minus . . de vacat o excusat muner eΟ-demque moderamine adhibito temperare placet quod scripsit iplanus lib. singulari regular tit de testament ideo. non potuisse olim surdum vel mutum testari per aes, libram , quia mutus verba nuncupationis loqui non potest, surdus ver non potest audire verba solemnia familiae emptoris. Non potuit quoque mutus testari iure praetorio, vel mixto, quia non potest accire S rogare testes surdus verb, quia non potest audire verba testimonium sibi perhibentium, quod omnino desiderari in eo, qui testamentum facit, Paulus doceo lib. 3 sent tit . . SI confirmatur I. a. I. g. pen.
. qui testam. c. po . v. m. . unde cognati quod pari
sufflamine eget. Quaeri solet an in sponsalibus cor trahendis necesse sit testes interuenires Diuus Ambrosius lib. ad Virginem Vsam c. s. decem testes adhiberi solitos ex veterum monumentis obseruauit. Si inter decem tectes, inquit, confectis Ponsalias, nuptiis consummatis quaevis virosemina coniuncta, sec. Pontifex autem in cap. 3. de sonsi ex rescribit ad sponsalium fidem faciendam tres testes ursicere, ex quo cap. apud B. ii
29쪽
Hieronym in obiurgatione in Susannam, isto loco, Si tredecimisibin θοα salib- consummatis quaevis femina viro coniuncta se pro tredecim scribendum , tribus , docet dominu Cuia- eius in exposistoxe lilius cap. quod sic accipiendum videtur, etiam nullis testibus aduocatis contracta sponsalia valere,
dummodo id, quod actum est, aliis signis, argumentis possit deprehendi, coargui, hoc est quod Paulus ait initio L .F. de fonset sponsalia fieri posse sine testatione atque scriptura ulla sicut stipulationem , ad disterentiam scilicet nuptiarum, in quibus est tio desideratur l. 4. . de fide in- um. In hoc igitur distant sponsalia a nuptiis, qubd in his
necesse sit voluntatem suam edicere, palam enunciare, testibus scilicet adhibitis, id est, testatione interpositi licet sine scriptis habita, d. l. 4. Apuleius lib. 6. Asini aurei, cum rationes tradit, quibus non videantur illi nuptiae legitimae inter Cupidinem, Psychem, eam quoque affert, qubd clam parentibus, nulloque adhibito teste factae fuissent. Quae testatio fieri etiam debet in concubinatu, qui, nuptias imitatur, quia legitima coniunctio, utpote perleges nomen assumens, I. 3. de concubinis. Sponsalia ver recte riteque constituta credantur , quamuis nulla testatio interuenerit, hoc est, neque scriptura confecta fuerit, neque ulli testes adhibiti quod tamen velim temperari isto moderamine, dum modo res acta aliunde probationem habeat, id est , constet& appareat aliis indiciis sponsalia esse contracta Nam sicut non interpositis instrumentis iure contractum matrimonium non fit irritum, l. 33 Cod. de nuptiis quia tabum non faciunt matrimonium l. 3 i. Is de donat sed affectio contrahentium, i. i. g. quod si diuortium Is de donat inter vir es uxor. Sic etiam semotis arbitris S testibus sponsalia iure facta tenent, quoniam ex nudo sol6que consensu substantiam ca-Diunt, nulla testatione habita I s 7.Τ desponsul de innoc valde discrepant sponsalia a nuptiis, in quibus praetet consensum exigitur testatio,, in aliis plerisque de quibus
videndus dominus Cularius in Comment ad tu de non LCod separantur.
30쪽
IN hoc potissimum sponsalia secernuntur a matrimonio
quod matrimonium rem principalem stMim conliciat mu- . ..tan iis meν
tuo, praesenti consensu, sponsalia autem nudis, simplici θι alia εὐνα-bus verbis facta rem principalem differant in futurum tem q' - pus, Can ex 27. q. a. Sesinitia tantum quaedam sunt, repromissiones suturae societatis, quae omni ex parte perficitur& completur nuptiis sequuti , quae, ut eleganter D. Augu- sinus ait de bono coniugali e. s. unde desumptus est Canon quidquid 32. q. a. sunt prima humani generis in iis morta- male scietas, de quo societatis 3c communionis genere ex audire oportet, quod est apud Bernardum sanctum, eruditum Abbatem super Cantica sermone . Non sunt, ii qui , inuenta qu dulcia nomina, quibus Verbi animaeque dulces ad inviacis exprimerentur assectu, quemadmodum sponse se oponsa, quippe quibus omnia communia ount nihilproprium, nihil a se diuisum habentibus, na utriusque heredira , una domus, una mensa, unus horus , una etiam caro.
Adde ex Can Ebron. 13. q. . or unum oepulchrum. Certum itaque est sponsalia non esse praesens matrimoni am, sed ruturum, ε non tam matrimonium quam spem matrimoni, Et ita interpretandum est quod est in sine rit. si Recur prouinciae , Co . Theod matrimosium arrnis obligari, id est, matrimonij spem Sicut Vlpianus in l. I. . pro dote sponsum esse ait eum, qui nondui tryasitus est, sed speratur ira in I. I. g. r. F. de iure dotis L maritum futurum,in destinatam uxorem Mariti enim & viri, quemadmodum coniugis εc uxoris nomina sunt, quae iam contra dium matrimonium designant sponsi verbi sponsae speratas, destinatas nuptias demonstrant, &: sicubi spon dicuntur, aut coniuges, vel sponsae uxores, receditura sermonis proprietate, ion tam iusti, quam sperati mariti, sp
ratae si turae uxores denotantur, ut 3niau. genuit. I. q. 2.
Et e conuerso sumi nonnunquam sponsosi sponsa pro vi . tisi uxoribus plusquam manifestum est ex suprascripto R. Aernardi loco, o ex cap. 4 de sponsi ex ub Alexander III dum ait legem Dei vetare, ne quis sponsam fratris du-