장음표시 사용
101쪽
C iue t s. tuebus, sinu toto sinu arcus aridesseecundo complementi latitudinis; datur per Regulam pro pomtionum quarto loco foecundus si complementi propterea ipse arcus qui est ano ulus, ad
quaesitus. Atque ita ex arcubus ad 3 gr. 16 stadce gr. 1 scr. invenimus arcumi seu angulum a 1 gr. 36 scr. Sed ex observatione 4 Novembr. invenitur idem angulus 1 gr. Ioscr. ex priore autem observatione diei 11 Octobr. idem angulus invenitur 1 gr. 16 scri eruntamen cum hic duo secunda scrupula in latitudine mox causent integrum minutum in angulo, rectius, tu tius hoc die quantitas huius anguli desumetur ex collatione antecedentium dequentium observationum, qua is invenitur, gr. 1,scr. quatuordecim scilicet minutis maior. Nam ex posteriore
eiusdem diei observatione colligitur angulus is 13gr. 4cr. Manifestum est igitur, angulum interse-Zhionis circuli cometae Eclipticae decrevisse, in primo quidem intervallori minutis, in altero
vero I gr. O c. Sed ut decrementum motus in longitudinem clatitudinem facilius intelligi, quasi
oculis cerni possit, extruxi eius rei Tabulam, inquam primo loco motum cometae in longitudinem toto apparitionis tempore ex observationibus
diligenter collatis erutum adcoque ea, qua supra
102쪽
dixi, proportione decrescentem conieci. Deinde secundum modo dictos de inventos tres trium locorum angulos, constitui angulum illum interse
ctionis ad singulos dies singulis longitudinibus an
tea constitutis congruentem, indies t semper magis ac magis secundum demonstrata decrescentem. Tandem assumta constituta longitudine langulo intersectionis congruente, latitudines cometae ad singulos dies computavi in hunc modu. Quo niam enim per praecedentem demonstrationem arcus e dci sint complementa arcuum ef&fi, ideo sicut foecundus es ad foecundumst,ita est foecundus ad foecundum e d. Nam foecundi datorum arcuum sunt foecundis complementorum reciproce proportionales, ut alibi demonstratur. At per praecedentem demonstrationem, foecundus es ad faecundum Dest sicut sinus totus ad sinum a d. Itaque ut sinus totus ad sinum a sic foecundusi , anguli scilicet ea ad foecundum, d latitudinis cometae. Atque ita data secundum constitutam longitudinem distantia cometa ab interse- stione, hoc est, arcu a d cum angulo, a d scinpermagis ac magis decrescente, patuit in dies per calculum latitudo cometaris , quam cum observationibus satis exacte deprehendi congruere. Sed ne diutius lectorem detineam, iam subijcia ipsum
103쪽
COMETAE ANNII 3.1. 87 Tabulam quinq; columnis constantem, in quarum Prima continentur dies mensium quibus cometa fulsit in altera continetur locus cometae secundum zodiaci longitudinem in media nocte diei appositi in tertia continetur motus cometae diu
nus in longitudinem singulis diebus respondens: in quarta latitudo cometae longitudini apposita
media nocte respondens in quinta motus cometae diurnus in latitudine. Ideo autemTabulam hanc ad mediam nocte direxi, ut eo facilius examen ipsius motus cum nostris observationibus noctu habitis institui posset quam tamen facile quis ad meridiem reducere poterit, detracto scilicet circumspecte motu semidiurno cometae a loco in Tabula constituto. Sed sequitur iam Tabula. Tabulu
104쪽
88 Tabulam0 scowera in longitudine latitudinem toto apparitionis tempor .
Motus come Latitudo co Motus cora diurnus metae in medio ela dium in longitu noctis nis in la-dinem titudinem. Diei a. Scr. m. Scr. L .
Longitudo cometae in noctis medio.
105쪽
106쪽
on hic cometa habueritparanxia. QV nquam ex praecedenti capite facile pateat,
quid de hac quaestione sentienduin, cum absque parallaxium separatione verus motus constitui nullo modo possit tamen ne ulla forte dubitatio de desectu parallaxsos relinquatur, singulari capite de ea agendum censui. Ne autem in re inanifesta nimis multus sim, omittam illum modum, quo per altitudines tempus a meridiano quod exactissimum non tantum per horologium correctissimum singula nobis secunda minuta distincte exhibens, verum etiam per tertiam stellam diligentissime venatus sum parallaxin tentavi:& recitabo alium, qui, ut tam exactam & scrupulosam temporis observationem non requirit, ita omnium certissimus .exactissimus est. Obse vavi enim Σ Oe obr. cometam circa nonagesimuEclipticae ab horizonte gradum, invenim eum ut etiam supra in primo capite annotavi hora 9 in ruegr. 7. scr. o sec., Quod etsi paulo ante nonagesimum gradum erat, oriebatur enim o gradusta tamen id praesenti negocio nihil detrahit, sed
107쪽
dem in 11 gr. 16 scr. v. Atque ut motus cometae diurnus ex observationibus mihi notus esset, observaturus eram cometam sequenti quoque die
circa nonagesimum Eclipticae gradum. Verum prae vaporibus cometa per Instrumentum cerni non poterat. Aliam igitur viam ingressius expectavi, donec vaporibus discussis cometa rursum ad
eam in occidente altitudinem veniret, qua die antecedente ipsum observaveram. Hic enim parallaxis nullum errorem in motum diurnum inducere poterat propterea quod una eadem μηνυπλατὴς
parallaxis in tam exiguo Eclipticae intervallo p
rallaxi κατα uia in mutare non posset. Inveni igitur eum hora, ut ante, post meridiem 1 scr. in 2 gr. 3 cr. V. Vnde subtracta praecedenti obse vatione ab hac, relictus est motus cometae diurnus Verus I gr. 47scr. Hoc ita motu cometae diurno vero dato, indagavi ex duabus praecedentibus observationibus, quas i Octobr. habueram, parallaxi huius cometae, an quam haberet, in hunc modum. Quoniam enim prior observatio circa nonagesimum Eclipticae gradum accidit, manifestum est, locum cometae per eam inventum esse Mo etiam
108쪽
lum zodiaci longitudinem locum Ve-mnis ibi parallaxis in latitudine trans
cat. Quapropter pars proportionalis de motu diurno ad hunc inventum locum addita dat ad quamvis eius diei horam verum cometae locum. Quoniam igitur inter priorem circa nonagesinata gradum institutami inter posteriorem eius diei observationem sunt horae discr. 6, erit pars proportionalis de motu diurno vero huic tempori com-gruens, scr. 12 sec. quae addita ad locum circa nonagesimum gradum inventum, scilicet ad ruegr. scr. o sec., producunt locum Cometae verum in posteriori observatione 2 gr. 1 scr. 12 sec.YAt per observationem inventus est apparens cometae locus, gr.1 scr.3 sec. uno fere minuto maior. Si autem cometa parallaxi habuisset, fuisset minor. Quoniam enim posterior observatio post nonagesimum gradum in medietate occidentali instituta est , parallaxis in ea detraxisset cometae motui, hoc est, cometam secundum apparentiam in antecedentia repulisset, atque ita verus cometae locus visum locum in consequentia praecessisset. Sit enim meridianus circulus ab c d medietas ho-rigontis occidentalis ae eius poli f&g, medietas Ecliptica b d eius polus antareticus textra meridianum scilicet, polus item mundi antarcticus ,
109쪽
connectatur per colurum solstitiorum mi videaturq; φωνομον
parallacticum post nonagesimum gradum in cum revera sit in irsitq; circulas altitudianis, per utrosq; horizontis polos H&per puncta, se transiensfog ducanturq; ex polo zodiaci I per puncta, usque ad Eclipticam i, o dquadrantesis Scin Manifestum est igitur, quod ssit verus Phaenomeni locus in Ecliptica r vero apparens; cum sit Verus locus, Vero apparens. At in consequentia praecedit, 'vero sequitur. Post nonagesimum itaque gradum verus phaenomeni parallachic locus apparentem in consequentia prς- cedit, hoc est, eo maior est. Cum itaque contraria ratione accidat ut apparens nostri cometae locus maior vero inventus sit, manifestum inde est, eum nullam omnino habere potuisse parallaxin praese tim cum prior observatio paulo ante nonagesimuEclipticae gradum instituta sit. Vt enim post non gesimum gradum parallaxis apparente Phaenomeni locum in antecedentia repellit ita ante nonage-
110쪽
ssimum gradum eum in consequentia propellit ut ita verus nostri comet locus per antedictu modum inventus duplici ratione imaior esse debuisset, si parallaxin habuisset. Consideravi itaque etiam atq; ctiam , quid sibi vellet minutum illud, quo apparens maior vero per observationem inveniebatur. Quanquam enim non ignoro, Ptolemaeum in suis observationibus vix sextantes graduum curasse, Mathematicisque, qui sese in observationibus exercuerunt Nobilissimum illum Virum ac praestantissimum Mathematicum Tychonem Brahe n observationibus te Astronomica exercitatissimum excipio esse persuasum, vix fieri posse, ut in observationibus error aut minutorum caveatur atque sentiatur mos tamen quemadmodum praestantissimus ille Tycho Brahe accuratissimis nostris Instrumentis non sextantes graduum, nec , aut minuta, quinimo nec singula tantummodo minuta, verum minutorum etiam partes curamus sentimus. Instituta igitur diligenti praecedentium observationum collatione inveni ut&in praecedenti capite demonstratum est motum
cometae indies certa proportione decrevisse, ac propterea partem proportionalem ex motu diurno provenientem intermedio tantum tempori congruere, extremitatibus non item. Cum enim Re