장음표시 사용
1181쪽
rantum . quod pertinet ad pudorem hodie meum: sedeo etiam, quod plus auictoritatis habiturum me in aecusationestio, si ad illam innocens venero. Quaeritur ergo, iudices, venenum ego fratri dederim, an iste alieno. Non me fugit nomen quo utitur amicus. Et rogo sciatis. iudices, de hoc
ipso quaeri hodie, an amicus fuerit. Sine dubio etiam si certa
utriusque nominis fides esset, neminem vestrum praeteriret quantum praeseiri fiatrem amico oporteret. Nam quae p.-test amicitia esse tam felix, quae imitetur fraternitatem Certe quotiens blandiri volumus his, qui esse amici videntur, nulla adulatio procedere vitta hoe nomen potest , quam Vt
fratres vocemus. Adeo inane etiam nomen, &vmbra quae dam naturae videtur simile amicit aenomen imponere. Cum
vero me fratrem constet esse si venenum cui probabo) dedit, amicus utique non fuerit. Quae comparatio esse persona nam potest Ac si tantum de amore quaereretur iudiciu , multum natura vinceret. nunc plus est aliquanto de quo apud vos agitur. Quaeritur enim an ego fratrem potuerim DC cidere. Ergo inter homicidium & parricidium cognosci eis. Nondum de persona loquor utriusque , non de causa: interim quaero, iudices, viri pani faueatis. virum vetum ess: Pro ciuitate, pro temporibus velitis. Equidem,iudices,admirari me confiteor, aut constitutas esse de tantis sceleribus leges, aut ullos inueniri potuisse mortalium, in quos caderet ista suspitio. Fratrem suum potuit aliquis oecidere non ob-sritit tacita natura non sanguinis1us nsti sceleribus manus suas obiecit, quaecunque est Illa quae eerte ereditur esse, pi
tas,fiat rem occisuro non succurrit communis uteru no ea dem causa vitae non una primordiayn5 illa consuetudo, quae alienos etiam ac nulla consuetudine inter se coniunctos
componere Mastringere affectibus potest' consuetudo actae pariter infantiae, pueritiae studia, lusus, tristitia,iociὶ Membra hercule in ter se citius pugnauerint, &si qua in nobis natura eminavit, diuersos ceperint affectus. Nam quid est aliud scatcrii itas, quam diuisiis spiritus 3 & quae ad tuendos nos natura concessa sunt multiplicata, eo quidem felicius, quod di uersis etiam assisten tibus locis , esse iidem, ac plura simul obite possumus. Huic necessitudini qui dare venenum potest, non oculos effodiet suos non manus inviseera sua armabit pHabet ergo hoc primum ut parcissime dixerim o admiratio
nem. neque ego agnOLO. iudicea, quanto me onere tremam.
1182쪽
mnium hominum ira posse pentiri, si sem, vult detraheret. J
ὲraternitati auctoritatem.Discordes, inquit,suistis.Nondum lotionem huius criminis reddo . illud interim testor, hunς bonum amicum utrique maledicere. Nune mihi, frater, i quacunque parte naturae es, agenda cauia dctua est. Aliquid ex summa fraternitatis gratia defuisse est aliquando, dum forsitan uterque alterius animum magis exigit fiduci I sui.Oyene hercule sorsutia, quod uterque tunc incolumi et, quod penates sine lacrymis sue iunt e nulla patricidii suspi- Ieio tempore illo, quo minus amabamus. Non tamen ista. postri animi eulpa ruit, nisi quia vitium est h. manae me citis nimia cupiditas. Hi sunt qai coniunctos separarit animos, quilummae concordiae vitus suum in erponunt, qui haeredi. rates captant, qu: se testamentis palanc: qui rademum spem
aliquam in pφsterrum vitae habe ur, si eos qaos amicos appenaqeruat, carissimis pignoribus, abduxerint. Quis sece- .rit illud inter nos, sic quaelite. N ullam iste spem haereditatis habuisset , si nunquam di sti is ssemus. Hoc igitur pri lmuni veluti mentium animique tecitati veneno sumus. sed, Dii melius. neque longum illud fuit, neque quicquam ex eo secutum est, quod emendari non possit. Diuisio sola, ut sciatis cui haeresiit:sed postea 'quod iat: s est)gratia, & ruisus
solida fraternitas, immo, heicule mai r altiorque coniua actio post poenitentiam. Neiciunt homines quantum boni: scaternitas habeat, qui nunquam dissiderunt. Ut dulcius serenum post tempestates est, ira nostiis anim: s ceratis . α domi castigatis , velut portus ille fraternitatis occurrit. Amabamus etiam in praeteritum, nec caritas fuit illa, sed inuicem satisfactio. Vtinamque hoc non palam, non mani, siste fecissemus , ut videretur frater meus nullo modo mu- ltaturus testamentum. Personae igitur nullo modo comparamar: alienus &frathr. Superuacua mentio discordiae, eum & illo tempore constiterit innocentia, & id tempus quod in eulpam deducitur, non solum sine discordia suerit, verum etiam maior atque artior cari tas. post illam de qua locutus sum, poenitentiam increuerit. Proximum est sutopi inori excutere causas. x quod ad me quidem pertinet, videor de his satis locutus. Nam si inimicitiae eo tempore non saerunt, quo frater meus accepit venenum , mihi certe
sociaciendiratisnoasait: qui si essem malus fater, uti ta-
1183쪽
DEch AMATiouae Hen bonitatissimulatione debebam, usquhad mutationem
testamenti. Nam quid obstabat quo minus non ultionem tantum, sed etiam lucrum consequerer si ego non habui rationem dandi veneni fratri, videbo an hie habuerit. Haeres est hoc per se potens est. Omnia quaecunque toto orbe te
rarum committuntur scelera, circunspicite,iudices, pleraque ex cupiditate nascuntur. haec latrones facitihaec piraras, haec intra muros etiam, atque inter domos nostras, oc templa. si eas percussonam aeuit. inde nata sunt venena , ut mihi videat ut rerum natura omnibus in hominem collatis bonis,
unum metum opposuisse. Tolle pecuniam, bella lustule . iis sustuleris seditiones. Hanc ergo causam habuisti. Et aliud eit, aliis pecunia. si de cupiditate sola loquendum mihi foret, di cerem, Haereditatem concupisti. homo locuples, nunc haereditatem concupisti, id solum habitur quod scelere adquisisses. Quid enim iam te metiri incipis, de longa domus nostrae patientiam calcas 3 Ecquid scis, quid paulo
ante fueris' nunc te circumfluens pecunia, nunc tua mancisa & quicquid quaesisti scelere, ditabunt Venenum dicot dedisse in coena mea. O Dii immortales s erat quidem honestius illa defensione patrocinari caussae meati venenum aliquis inter lares suos,inter sacra menta, coronatis pariter, quos colebamus, Diis immortalibus,venenum aliquis hilatis hilari dedit i Non hoc ipsum obstitit conat: bus meis. quod non credebatur venenum aliquis circunstante familia, praesentibus ministeriis daret, laedaturus continuoca dauere illud conuiuium suum λ Vt seuera nobis antiquitas tradidit, infestos animos placuere mensae e de homines qua
inter se armis atque exercitibus conflixerant, tuti tam mi
cuere media coeaae fi ie.Sic desecidi decebat innocentiam sed quatenus tanquλm maligni loquimur, quatenus tanqua sus. pecti, in praesentia seponite mentem meam,seponite fraternitatem, seponite anteactam vitam Tanquam de veneficiolo quor,quominus loco, quo minustempore dare statri meo deinbuerim venenum. Neque enim quisquam dubitat, iudices, quio facienda scelera con si tum, non unam viam intueatur, ad summam cogitati inchoatique perueniat: sed illam alteuram, vel magis necessariam, &quae penitus incogitationi- ba sedeat, ut scelus quod commisit, neget. Venenum dor& vo te scio, aci exhaulta potione statim concidat venit ais mensem meam e inter conuiuas meos expirat scat me ita
1184쪽
quem scelus translaturus t que in Deoruin hominumque in u/eatur sρ Non fuit ergo locus idoneus, non fuit tempuς adiice quod ego daturus venenum potui timere ne depreheaderer,ne praesentiret, ne nrelligeret, ne colore venenum de
prehenderet, ne qua vis Odoris i eos tenderet. Nulli venenum facilius dati potest, quam qui accipit utique tanquam medicament uni. Ergo nullum consili uiri sceleris mei cst. At tui quanta occasio' quanquam de bac postea loquar : paululare- mmme interpellat ordo, ut illum defendendum eristimem, quod Ratrem inesi ait suspicatum. Ante omnia, i Ddices, quod sit illud sui ici ozis genus, non intelligo. Postquam iuberat, fingamus cibos redundasse, fingamus aliquem tensum interi-orum suisse r haec tamen Omnia accidete etiam ex innocenti conuiuio pos Iunt. Unde ergo sol picio est unde Ilaeti inultates inde illa discordia Simul&illud vos iudices lini ueri oportet: epota huius potione, fratrem meum continuo peri in se. Non potest videri eo veneno periist e,in quo ante momen
tum mortis suspicio flair. Verum haec ex huiusmodi eausis orta sutacio, plenissimam defendendi veneni occasionem dedit. Ptima illa, quod habebas cui obiiceres: altera illa, quod
qualemque potionem accepturus erat frater, si dc illam tristem visu, si & illam gustu asperam : bibendum est tamen, cum dicas remedium. sed quid ego diutius 3 si venenum a
me accepisset, tucinasses enam & pollicitus es. Habebas medicamentum, &tale medicamentum dicebas, quo properet ducere spiritum, quo vita reponi posset, quo venena fugarentur, quo transmitterentur. Potionem dedisti, aut remedii, aut veneni: si remedii dedisses, uiuerer. non id apparer. ergo venenum dedisti. Multa sunt, iudices, quae minus clare verbis atque actione exprimi possunt. Utinam quidem fortuna piaestitisset. ut frater meus videret: oste adissem vobis medicum. Hoc enim ante omnia dico, iudices, medicum. ostendissem potionem hanc non quotidianam, & qua omnes uti- muc. sed medicamentis permixtam&oneratam. Dat medi- 'eus medicamentum:qui acceptam bibit potion m,statim expirat Qui tandem hic argumentandum erat equitandem hic probanaum' non oculis iudicassetis, non continuo .
faucibus rapiendus ad supplicium veneficus videretur, qui nunc etiam spolia occisi hominis tenet, & subito locuples, ait se tantundem habere, quantum me qui nuper diuis p Mihi
quid relictum est praeter luctus de lacrymasὶ Vltimum ei goi
1185쪽
, lud nobis, scater miserrime, conuiuium erat scelne digressi sumus in has spes discessimus Habui occasionem moerendia Diu insidiatus essem. Potui tibi venenum date de quo nihil. suspicareris. H
xis, occisum asepatrem, quod ab eo tyrannis assectaretur. Perisse rixit magiyratum in domum. ostendit asparatumTrannidis.Cum excuteretur corpus, inlaenia sunt tabella aderas
OV O D circa probationem eriminis huiusmodi dissi
cillimum solet esse, certum est affectatam tyrannide certum est affectatam esse in hac domo, minisque eo dedu- citur quaestio, ut dispiciatis, utrum a patre huius, an ab hoc sit arietarii. Nihil de motibus huius adhuc dico. ISintes . comparate : senex ille & aetatis exactae, quam rationem affe- Ectandae tyrannidis habuit Z nisi sorte propter filium hoc fe-Pscir. Hic adolescens est. Omnes cupiditates, omnes imp pus in hac aetate facilius conualescunt. Est quaedam praeter rario sceleris, si hoc tarn cn nomen nullum accepit scelus, id tentauit, quo frui diu posset. Haec aetatu comparatio, illa Manimorum. Pater modestus este etiam si quid facere seuerius voluit, ivinatu est. hic contra, qualis adolescensi ut nihil a- liud obiiciam , quam quod ipse consessus est, quam quod gloriae loco pro cocione dixit, patrem suum occidere potuit. non quaero, an innocentem. erit huius rei procedente ora- tu,ne uobis locus e interim occidere patrem potuit. χα non cadat in hunc animum quid non recipiat haec temeri. tas' Mimis est quod negat si componeodus nobis esset alia . quis, qui opprimeret rempub. qui libertatem patriae auferrei possct, quam tandem ment 'm aliam exiitimaremus Fin gamus hominem cruentum, hominem crudelem, hQminem apud quem nihil habeant iura naturae. Est quaedam scelerum ipsorum socieras, adeo ut vel uno ap ellare nomin Potuerit utrumque parricidium.Ergo ut ex aetacibus eam rabias
1186쪽
tibus eredibilius est affectatam ab adolescente ,. lnam a sent tyrannidem, caetera qualia sunt Ac primum te interlom, uafialiari tyrannidem a patre tuo existimabas, cur occide, ros antequam criminareris neque enim dissicilis damnatio ' nec longa iudicii mora sequebat,ir , apparatus rannidistat in domo. Deducendus tamen ad magistratus. Et hoc c te non dissicile sui t aduersus senem, ei qui occidit eum quei criminaturus erat,vi responderet sibi.Non potest ergo Vitit Rei p. gratia fecisse. cui plus alter praestitisset. Nunc excutiamus qua causa feceris. Ante omnia gratias magistrati . bus ago, quod non deprehendisse contenti ea quae osten-εdebantur, siquid & ipsi viderunt. Gratias ago etiam pro- . uidentiae Deorum immortalium , qui nunquam ita oppri- . mi veritatem voluerunt , ut non magnis suis vestigiis emi- aneret. Recitentur hae tabulae. ABDICAso T Non lego sequentia. nego hanc esse fiduciam eius qui de affectat .. da tyrannide cogitauit. An ille in iudicium. vocarea is fuisset, &ignominia assicere adoli se nivem omnia scientem Non enim tyrannis conuincenda vestigiis erat, neque argu - mentis cruenda. domi arma, domi apparatus. Et si hanc cau, iam abdicandi te non habuit: dicas oportet . quan 'liam habuerir. Non consentiebas consiliis eius. Hoc minus te de- Ibebat offendere. ille si te tanquam indicem timuisici, potuit. Ioccidere. satis ergo plenum vel hoc erat argumentum innocentiae, severitas& vindicta. Quid tamen adiectum est
II REsPONDEOs CΑvs AS INDICABO. Quae rite nunc uter malae sit conscientiae, ille minat ar. cur taceri a
voluit' quoniam pater erat. Quoniam nunq aam hi affe- .ictus in tantum vincuntur odio , ut non ad naturam suam i ramen rauertantur. Causas quas ille se dicturum minatust tu ostendisti Haec arma detectu us erat, si respondisses: apparatus protracturus in medium. satis appatere omnibus arsitror, affectatam ab hoe esse tyrannidem. Ne quem autem vestrum securumaciat hoc, quod oppressa, quod de- prehensa est tyrannis, apparatus enim iste testatur adolescen alis mentem. Num latro innocentiam accipit, siquis illigi dium extorquear έ minatus aliquis moenibus istam mas, num igitur facere securitatem ciuitati potest si quis nees eius ex- itinxerit Non habet nune arma, non habet apparatum: sed Iribet auimum. Nec mihi hoc satis est approbate, iudices,tyranuum futurum, nisi illud quoque ante oculos vestros po-
1187쪽
uetob qualis sitiaturus tyrannus. Ullius hic parcer corpori, qui patrem trucidauit ullius hic criminis aget verecuncham. qui parricidi uni proseisus est in concioneὶ qui gladium illum i cruentutii stillantemque sanguine ostendere populo non re cusauit quid ille manibus imperabit alienis , tantum is ausus r
. Qui HOSTI UPaM et virRIT , c Ap I TE PvNIATV, Alexauder bello Athenas cum premeret, templum extra mu
ros positum incendit pestilentia laborare coepit. Responsum teli non posse siniti, nisi templum restituisset. Restituto tem- plo, mi eniensis sacerdos. Alexandro pollicente discessurum A te ab armis si dedicaret; dedicauit. Dilcessit ab obsidione Λ-thenarum Λlexander.dicitur sacerdos hosti opem tulisse. SERMO.
DE O s immortales, omnes quidem, praecipue tamen nuia men&mihi maxime familiare,& sicut proxime experti sumus, praestantissimum,iudices,inuoco ante omnia: vili re-
speetu sacrorum, si pietatis si religione sola ductus seci quod
obiicitur mihi , velit impunitum esse sacerdotis officium. Nune quod me aliquando solicitum habet ne aspera, ne irate hanc iudicii faciem intueri velit, in qua capitis periculo luitur, quod templum dedicatum est. Oro igitur atque ob- . testor, v fieri potest, ne damnari me velint si minus, ne vindi cari:tueanturque ciuitatem in hac , quam modo habere cR- 'rimus, pace.Immo vero hanc vestris animis voluntatem, hoc profositum mentis inspirent . ne eo tempore Deos laedere velitis, quo illis iam Alexander fatisfecit: qui etiam si bellum conua uos traditum ac tinctum a patre, usque suscepit:etram
1188쪽
s non tam propita quam heredita a nobiscum constitit con .etentione, omnia tamen alia impune faciebat , dum res intra leaedem hominu stetit,du intra vastationes a uini quan- ouam totius soli ac venerabilissoli fecunda res ta nisu: ac ne ita numinaquidem, quaetemperexcubare videtur pro nostia triuitate, satis ad tuendam urbem profuerunt.γVt vero ignem sacris postibus, ut serrum vetustissimae religioni admouere ausus est,intellexit sibi non esse bellum nobiscum. Libenter audio quae ex diue ista parte dicuntur,aEgium exercitum, piaecipiti morte consumptas copias. is enim non videt omnia ista facta esse, ut rursus templum esset ita illiusquoque con- animus. πι-dit non aliunde petendum esse, quam a Diis immo, talibus, praesidium oraculum poposcit.quae hic culpa nostraesti Ae- lcepit. Videlicet, Dii immoriales ut peccantibus graues,ita satisBesentiriis faciles. Si noluissent remediumilli pestilentiae concedere , non iudicare potuerunt. Restitui iussere templa. Gratias publice' riuatimque agamus: dedicare ipsi non permise Iunt. Diuisum partitumque responso est, quid Alexander facete deberet, quid nos. Ille, quod debuit,tccit
'emptumspeciosis squam merat& cui ius eati uxu animo' re is pericluantis. partes supero antet ae . Excuso me vobis. l. Dii immortales,quod non stat mi adcotiditionem dudicatic-nis accessi. Hoc enim ex responso & Alexatidio satis et quod permittebant. . Ego nihilominus magna mercede tu ascepi hoc officium. pacem repost i t. amnetravi veluti ore
ipsius Dei iussas promisit, praesti t. Haec est criminum meorum iudices , summa'. & te pluria bimus pacem. . Hosti opem Ualisse dicor. Nondum usas tacti mei reddoη nondum rationem gis,psius excitrio. Interim quid vos Pu-letatis opem serve n qne eoim ad solum quaeritur Lac lege, an aliquis hosti profuerit. Multa enim quae utilia sunt hour. Sin uiti& imprudentes faeimus. Ideoque hoc non complet dialex in rosed aduersus eum se distrinxit, uic pem riit: iset: illudivi ορ inoppa e, Qui auxilio iuvisse ,quiam iis,qui coni meatu. Non sine causa haec ipsius ecti proprietas con- einet legem. Queri voluit an is opem tulisset, quodam loco manum deprencndit,& ieientem coarguit. Caulam autem huiusce iuris quis ignis reti Animus ivt opinor eius pu-l nitur qui hosti 'Fod ei se voluitiaduetius proauoIem , a 'Mer
sei hostem rei rubii ac scripta laxeiubin si talia
1189쪽
simile sis eoinmisi3 Templum dedicaui. viderimus acthoe hosti profuerit ad causim meam pertinet sciri quid ego secorim non quid ex eo factum sit. At enim hoc hosti profuit. Si ideo seci ut hosti prodessem sane sim legi isti obli
gatus. si cum aliquid iacerem pro uniuersa republica , Ytile etiam hosti fuit: non ut opinor j damnis coptendendum fuit. Videamus ergo an hoc pro re publica fuerit. Nondum dico quae secutura fuerint si non dedicassem. Interuncum pietate vestra, Athenienses loquor, Templum non illud vetus, non illud praeseatis siritae religionis ,rnon illud cita quo totius ciuitatis nostrae petitiit a ueturitas 3 sed nouum si
quid&adhuc inexperrum videor in finibus nostris est dedican)um. Haec enim priusquam dedicationis accipiant sum- mana religionum, opera sunt tantum: dedicatio est illa, quae euna inducit. quae sede destinata locat. hoc ideo facere non
cuicumque petanittitur, nisi castae manus , nisi fatri iliarissa. ciis animus aecesserit. Dedi eatio solis ivt nunc comperi ' anus concessa Atheniensibus. Hoc ergo fieri reor, iudices,' quod cuna caeterarum ciuitatu templa, in ipsis pasta urbibus, frequenter cum totis ruere atque incendi moenibus videri- . . miis, nulla vindicta,nulla religio, nulla eos qui fecerant, supplicia consecuta iunt. Hic lacrilegium petiitentia vindicatum,dedicationem dest: naba .ueque enirn aliter saltem tem
plum esse existimauerat, nisi dedicaretur. De quocunque
e templo loquor. hoc templum non dedicabo ta Quam multa adhue remitto taceo quod Dii voluerint, taceo quid responsa praeceperint. huisanis consiliis locum relinquo. non ' dedi ea bo proeedere vltra volo. Si Auxander ab obsidione' . tantum Athenarum recessisset , nonae aedificassemus, no αrestituissemus ὶ Equidem ego omnibus nostiis sacris cre- dideram inesse numen. Debetur hoc Atheniensium ciuia, lati, debetur vetustii limo generi . debetur solo de quo con- tendisse quondam Deos immortales non sine causa ete di- tum est. Caetera tamen opinione credimus , dc coniecturaeolligimus:ia hoc numine sensimus momenta bellorum,hoei pars utraque cognouit, hoc numen icit et se Alexander. Adiice quod dedicati voluerun . Si a quocunque volui sient ocis r cupandum, fuit mihi, eum Atheniensissim. Totum enim
unc populum,iudices, puto sacerdotem At enim sie esselaum est, ut laborare pestileatia exercitus Alexandri desine-
1190쪽
der, perituri sint milites omnes, ultis uti hoc lacrificii publi.
ci benefi.iO3siquis vobis hanc poneret conditionem , Athe niens S, ut omnium potiremur gentium , euersis exustis ut templis: non profecto acciperemus. Plutis nobis pictas,plu ris nobis opinio, pluris disciplina ciuitatis fuisset. Moritur miles Alexandri. sed templum sine numine, sine reli ne. sed templum adhuc est inter piaesidia hostium e sed non ire mihi, non colere, non agnoscere, non agere gratias licet. Vos porro cui pelire exercitum Alexandri, cur perseuerare istam
pestilentiam vultis ' nempe ne bellum haberet: s: habetis pacem. Beneficius, dedistis .exillo quem grauissionum hostem timebamus, habemus potentissimum amicum. Sint sane pertinacia odia.Alexander responso satisiecerat, quod ad ipsum pertinuit, temetum testituerat: quod ad secundam quoque partem te sponti pertinebat, fecerat potestatem dedicandi. mercedem quantam maxime dari poterat reipubl:cae, ' dedit.
πam iniustos vos ci editas Deos immortales, v on fuerint cogitaturi cuius culpa templum vacaret'uamlut dixi hi pestilentia finiri Dii imm ortatis noluissent, aut nulla responsum, aut aliud certe dedi sient. Demonstrata satisfacti od in hoc valet, ut accipienda sit. Vereor,iudices,ne quid fingere ex necessitate periculi videar. veruntamen me religioni, meae dissimulare quae acciderunt non sinit ratio. Alexandrum apud me valuisse tolum putatis, aut ullam mercedemὶ Ego i tum rccessurum putabam, etiam si non pacisceretur. Deus. Deus illes testor ipsum & praenatissimi conscientiam numinis)ille ad egit, ille iussit, ille in has preces misit. secundum hoc quodammodo fuit responsuis. CCCXXIV. Bonasacrilegῖ
Damnatus caedis cum torqueretur , dixit S sacrilegium a se commissum. bigitur de bonis. Sacerdos templo vindicar: accusator sibi. DECLAMATIO. iAN τ ε QV A M letes comparamus, intueti personas libeta Nos nullam habemus in litieando propriam cupidit rcm. non acquirimus nobis. petimus bona templo, pcximus