장음표시 사용
1151쪽
3 sue Iuli gratiam obsequio: alius aegrum curauerat, alius peregri riantem sequytus erat, alius inter tot occupationes domesti. l cas custodierat, alius hoc ipsum scen' exercuerat roluit libe ros esse quos amauerat, a quibus amatum esse se crediderat. H uic vero quid debitit nisi iramὶ durum tamen videtur, Sinhumanu D lum hune elle in Unculis, & inseruitute. Ante omnia si qui a aspernatis in lege est, q uae addictos seruire ius- sit donec soluerent , num igitui exigitis, ut dicamus aliquai pro geὶ Non est nostrae mediocritatis, non ossicii, ea quae prudentissimi maiores constituerint, tentare defendere. Uel ru amen si intueri velitis, quid aequius constitui potest, aut quo alio custodiri patrimonia vestra, fortunae sustineri pos-
lucit an vero pecuniam aliquis accepturus, per omnina vitia ' exhauriet, ut non alligetur ad aliquam soluendi necessitatem l Pura vincla alicui videntur, dura conditio seruitutis: reddat
quod accepit. Istic non seruitus constituta est, sed illud quod i .iastissimum est, redde ae pecuniae causa. cI pecunia tantum in causa litis esset, parem videremur li-i tigand habere rationem : nunc illud quidem nobis excruordine accidit, quod litigandum est etiam propter hoc ipsum, ne sine clusa perierit. Plurimum autem fallitur, si quia
'eandem conditionem putat huius iudicii ac piloris. Desiit Iis esse sine teste. Ergo iam priori non erat sati; pro sedicere: mihi, non mediocre argumentum est. Si quis enim testi idoneus fuisset.videretur huius fiducia caluntatus quidi in caussa est yraeter veritatem, ut aliquis id petat quod probari non possit Et inficiandi quidem dε positam pecuniam D manifesta ratio est, cupiditatis lucri : petendi etiam non de idem aliquis dicit. Deposui apud te, scis ipse: quid aliud videtur aduocare quam Deos testes Diicite igitur causam quari replerit, si non deposuerat' Habere pecuniam potuit, mani-
positam, si quae probationis spes, eadem causa sit. Cum qi1i-
1152쪽
3so M. FAB. Q v INTIO AN rfestum est: &ipse reliquit haeredes, & is qui eiusdem ordinis
fuit. Multas deponendas pecuniae interuenire rationes inter milites manifestum est. longum iter incidit, periculosa expe-Zitio. Si deponenda sit, ubi e tedibilius est deponi quam apud hominem eiusdem ordinis Nam praeter id quod facilior sye - , ratur fides ex pari, est quaedam eiusdem ordinis coniunctio: nec apud inferiorem deponi solet, cum ideo deponatur vexecipiatur. credibile est ergo apud hominem eiusdem ordinisὸeposuisse. At sine teste. De omnibetis depositis loquar. Misera hercule conditio mortalitatis, quando omnibus iam quae agimus, videtur opus esse teste : ita parum facit veritas, ita nullum nomen est fidei. Non satis videri potest probatum, quod duo sciunt. Veniamus tamen ut dixi ad probationem. Occidit eum a quo pecum a negabatur. Iterum quaero: qua ratione, qua causa' odium fuit.Vnder ergo quare occidere debuerit, dico. Inficiabatur, tu ut hane causam occidendi excludas, substituas aliam nece est. Satis argumen e ti erat si occidisset clam, si ex insidiis G tanquam negaturus. Quae causa hominem in scelus egit quid fuit, quod tantam rabiem concitaret, nisi illud, quodlchebat se aedisse cum die enti. Apud te pecuniam deposui, respondebatur. Qui is testis citi quae probario est quanti animae aestus agebantur non vobis videbatur cum feriret, illa dixit se. Ita, non deposui roptime mehercule mihi videtur, ac militari facinore illa exclamasse, I nunc α negat i nunc & alienam pecuniam eon
uerte 1n tuaS cupiditates et non uteris tamen. Erat argumen
tum ergo tantiim quod occidit. Quam ultra desiduratis probationem' occidit statim moritu ius. Frequenteriudicia huiusmodi exercentur, ut si res in notitia dicitur esse seruulo is rum,torqueri mancipia videamus. Si mos eluitatis&coditio
militiae pateretur, se in tormenta obtulisset, illum poposcis sit. Non tibi videtur praebuisse de animo tuo quaestionemr .
1153쪽
NON eris alienum, adueearum dare kuie aeeusatori. Mete' ut paressime Heam paenit ita dignam. 9fortius de δε- ' ab alio. is maiore emis vereeundia patronm conoebiru=, si id consitendum est. Σι quotiens caussapim iuris habet quam loris, ad eum transferenda est qui non erubenis.
DECLAMATIO.i EvM capitis alcessitis in ea ciuitate, in qua hoc graue&, indignum videtur & raum capitis arcessitis, qui ipsi into- 'bileiri hanc crudelitatem vocatis. Conueniebat iis qui aeritatem accus monis incusant, nihil nisi certum explor nque deferre. Ergo lege occidi vultis hunc statim , qui
im caedis detulerit. Hactenus agdiosco: detulit edim quem undo, damnauitque, hoc iam ad nos pertiner. Hic enim temnatus est. Sequitur ergo utabam legem afferamuS aut ac mutes, aut Loc audeas dicere Ius aliquod tibi esse con tutum. Ad interpretationem nos vocas. & ex hac lege qua gas,aliam constituere conatis. N on est ista res tuaicum.
n horum qui ad certa iura,& quidem iurati, consederunt. flecti iura ne pro defensione quidem aequum est : legem P mutare ut Occidas, di crudeliter interpretari ius, quod algistratibus scriptum est,cuius animi est 3 Ego legem habeo uersus eum demum scriptam,qui detulerit, neque damna- tir. Non scrutor quid voluerit legumlator: neque enim sissum. Sarva inquisitio in praeterita est Id siue voluit esse, od scripsit et siue aliud aliquid cogitauit, hoc scripsit, hoce viximus, hoc spectauit. Nihil minus ferri odortet in ci-ate, quam ut lex decipiat. Innocentem accusaui : satis estod damnaui. 'eque enim lex ista scripta est , ut qui uno-atem accusaueri ,capite puniatur : sed ut putatur qui as. auerit, nec damnauerit. Quomodo ergo nihil prodesset
usatori si non damnasset, pollea nocentem esse comper 11 eum quem accusauit ita ei qui fortunam secundam iu-:ii tulir, non debet nocere quod postea accidit. Lex talem aditionem iudicii facit, in quo caedis accusatur reus, ut utle aduersus alium pronuntietur aut reum damnari oportet, t accusatorem. Tu quid vis r ut uterque damnatus sit an
istud veram sit, ut damnatus sit reus & accusator ' illud ta-
1154쪽
3 si M. FAB. QuINT 'LIANI men lex voluit. Transeo quod perniciosum sit interpretati Iegem, & ad ingenia utriusque conuerti e id quod istiptum est ne dubitaretyr, dubium fieri postquam scriptum est. De scendo ad hanc quoque intentionem: non quia necesse eri nec quia ad vestiami eligionem pertinet , nec quia soluit istates iusiurandum: sed quia victori obtinentique causam facile est. Et debet disputari. Recte fecit legumlator qui ita scri psi legem , ut non puniretur si condemnasset. Gareὶ noluit accusatorem esse calumniatorem , noluit accusatorem dareat quid odio. Alioqui scimus multa vera quidem non esse, eredibilia tamen esse. Accusator quid debet tibi ut eum d 'ferat, aduersus quem argumenta habeat : aduersas quem testes habeat: alioqui nocentem an innpcentem o u scit Z Jpsi iudices hoc non pronuntiante sed se ex animi tui sententia facere profitectar. Quis autem miratur si ea res accusatorcin decepti. quae decipere iudieis potuit i Accusator cum id effici ut reus damnandus videretur, reddidit rationem ac, cusationis. Nullus autem tam inimicus legislator fuit, ut errorem accusatoris punire vellet. Oportet esse in ciuitate di accusatores e alioqui omnia mittuntur ad manus , Omnia mittuntur ad ferrum. Perse diffieilem rationem v ndictari,
α ultionis facimus. pene lieentiam grassatoribus& latro ob bus damus quod nemo accusare sine periculo capitis sui po-cest. s ed tamen aduersus haec illud remedium est, quod ac cusator cogitat quid obiecturus sit. Si ne hoc Auidem pro. dest, vidisse aliquid in accusatione, motum eo piobabilibus argumentis . in totum iudicia ista tollemus. Hunc autem habuisse quare accus reu credite ipdicibus, qui damnaverut. Hic inimicus quid illi qui cognouerunt ρ quo vultis moros esse iudices ut damnareat 3 Non enim moti sunt auctoritate ipsius accusatoris, argumentis moti sunt: illis credimus.testibus moti sun x:hos lita ebmus Et mihi videtur ideo conscitula esse le*, quaedamn xumptast tricesimum diem puniri voluit ' quoniam videbat legumlitor posse fieri ut decipete- lturaci usator. Itaque eius. qui non damnasset, praesentem poenam esse voluerunt, nulla dilatio est. Quid te mouit quid artulisti ad iudicem Hoe enim vult lex prius etiam lapprobari ipsi a uiatori. Ergo etiam voluntas legis pro nobis est,& n tantum scriptum, quod istis erat. Nisi ita e cedamus ab eo quod propter te nolitum est, ut concessisse
idegm9p. 4edri transissetis, tyrsus, id quod dicebat, cum suspectus
1155쪽
suspectus esset reus, boni erat ciuis accusare: neque aliter stare leges possunt, neque aliter ciuitas Accusaui. quid postea quoniam homo ocellas videbatur. Hic tamen perire potuir,& occidi potuit.& hoc indignum est. Primum omn. una u-rum est una indici utrique fortunam , & occidi hominem, quia aliquis occidi potus tit. Huius cuIpae ita magna poena
est, causam edicitis. Deinde hoc non tantum accusatoris culinpa factum est. Fortasse ita vixeras: multa petulanter, multa temere. multa cruente commiseras. Turpissimi hominis argumentum est innocentena pol se damnari. ἰ Ion enim dicit corruptima esse iudicium, non versatam pecuniam . ita non ςrubens, dehomicida visus es. Tu porro tantum accusatoriuaiceiis ' non idem de te iudices senserunt 'ncm omnium lententiaer
CCCXIV. Ego te parer,o gidi. Parricidii reus patibus sententiis absolutus , furere coepit. & dicere per furorςm frequentur, Ego te, pater, occidi. Masistratus tanquam de confesso supplicium sumpsit. reus est
1156쪽
Durum ministerium, & iniucunda honoris huius nς- cessitas. Sed qui potius leges exequitur, & hon inum com- niti qui rempublic. administrarit 3 nemo imid faceret libenter, nisi necessitate. Ergo non solum licuit mihi occidere consessum, sed etiam si nollem necesse fuit. Videamusanisse consessus sit. Testes praebeam vobis i tota ciuitate audita vox est. Ne ipsos quidem accusatores negataros esse confido, ipsius voce, ipsus lingua esse dictum, Ego te, pate , Occidi. & non semel dictum, no easus videretur. At enim Eonfessio habenda non est, nisi quae a sano proficiscitur. Non video cur ad hapc interpretationem deducat*r vis istius verbi, quod lege comprehensum est. Ego enim consessionem
existimo, qualemcunque contra se pronunciationem: nec me
scrutati lex iubet, qua quis causa confessi1s sit. Immo ea na- tura est omnis confessionis,ut possit videri demens, qui de se iconfitetur. Furore impulsus est. alius ebrietate, alius error . alius di lore, quidam quaest. one. Nemo contra se dicit, nisi aliquo cogente. Quod enim genus confessionis exigi tis 'vealiquis iecurus, quieta mente, nullo adigente dicat , ngopa trem occidi.Atqui ipsum verbum videtur habere vim coactae
veritatis.'uid ergo aliud intueri debes, quam vocem si semelhq caudistem,lex ramen me iam appellaret: saepius dixit in eadem voce perseuerauit. Viderimus an in viis partibus demen=suerit. Hic tanquam sanus perseuerauit. De confesse ergo sumpsi supplicium : atque ad me non pertinet, an is quieonsessus est, nocens fuerit. Fingite enim esse aliquem, qui aliquo modo consessus sit hunci magistratu occisam: postea apparuisse aliquo casu falsum suisse quod dixisset e num agicum magistratu potestiLex quae consessum puniti iubet, sententiam ipsi reliquit. Descendamus tamen eo , quoniam Alius est , ut quaeramus an ille etiam parricida fuerit. Nec mihi necesse est dicere illa, quae ab accusatore dicta sunt. Habuerit ille ea uias propter quas deserreti, habuerit testes suos, habuerit argumeta: de prosecto creditis non sine magna fidusia delatum esse tanti criminis reum. Mibi argumentum sussicit genus absolutionis: paribus sententiis ab olutus ast. Hoc in alio genere causae dubium est , in parricidio vero,
auod probare nemo voluit, quod falsum esse adfata perti .uebar,
1157쪽
cui morintiuiri,quod patrem ocerdisset: quod eum, cui iuccini cui haec beneficia rerum naturae debebat, sira manu trucidasset,& lioc pals iudicuria credidit . Ego velo illos & probo, α miror, qui absoluerunt: pars ramon iudicum pronuntiauit factum ei lepair scidium pars, an credibile esse. Hos mouit,
quod probari potetate illos, quod negari. Reus ergo suspectus,& lnearii partem acc plendus, ut sederit. Quad supereiij per dementiam cou fessus est. At mihi pro causa mea summum vidcturargumentum ipsa dementia, etiamsi consessus non esset. N oci line causa videlicet vetus illa& antiqua aetas tradidit, eos qui aliquod commiserunt scelus . furiis agitari.&per totum orbem agi. Ut nomina mentita sint, vialiquid fibulae fingant ab aliquo tamen exemplo ista expeti metata
venerunt. Factum esse aliquid necesse est, ut hoe credibila videretur: siue illud Dii immortalis , qui non iudiciis falliis
non gratia circumueniri, non ignorantia decipi postunt, constituerunt. Ego vero gratilior mortalitati. Colite homines innocen tiana, dc nullam spem impunitatis exsecreto scelerum conceperitis. licet nulli hominum prospexerint oculi . licet nulla cuiusquam mortalium conscientia Interuenerit: subca Io tamen fecistis, & isse fusus per omnes rerum naturae parces spiritus, adsuit: erat illic potentior testis. Non quidem artibus, sed loquetur ore vestro. Tu forsitan cum miserum patrem trucidares, tollentem ad sidera manus risisti. Inane hoc supra nos, vacuumque cura caeleitium putabas. Sunt illa vera quae extremo miteri spiritu dicebantuI, Dabis mihi ,scelerate, poenas: persequar quandoque,&occurram. Et quod ad me 3uidem pertinet, iudices, non aliam huius dementiae putem uisse rationem quae coepit post absolutionem. Nec tamen illa mihi vana quorundam videtur est epe Isuasio , qui credunt, ioci eκ trinincus has furias venire, nec ullius Deorum impulsui anc ni ortalibus incidisse dementiam ἰ sed nasci intus e coα- ieientiam esIe quae torqueat. animum esse, qui urat. Interim: ratulor. Bene hercule factum est, quod etiam si omnes fe-ellerimus,esfugere non possumus nos. Ite nunc, & dicite, emcns erar sum consessus est. At mihi videtur demens s se cum occissit r. Ergo quodcunque illud furoris genus,aut cena a Diis immortalibus constituta,aut coasessio quaeda ἀο centis aut mi videretur. Videamus tamen quomodo infa-
ieri t. S i pec praecipitia turretur, dicerem. Agit aliquis deo
1158쪽
tum si in obuios occurreret, dicerem , ultionis quaeritur ma steria. nunc vox una, VOX eadem adludia es , &per totam ciuitatem , Ego te, pater occidi. Inuenire liceat qu.df. ctialia sic. nou est dementia Ego te, rate: ,occidi. Hoc si vos tiar Oeterrivocatis, idem pars dix ud cuna nihil variatum, ridii F ex more aliorum insanientium mutatum est: Ego te, pater, occidi.
Longa confessio est: repetita totiens confessio esto Ecquia concipitis animis imaginem illam , quae hoc coiuit Z citabat profacto ante iaculos laceratus , & adhuc cruenrus pater. G-itendebat effusa vitalia , totus illa ante oculos locus t toturn scelus mente & cogi ratione per flexum. Non potest fieri, ut per dementiam videatur totiens confessus, qui uunquam negaui t.Ite nunc, & paribus absoluit ei. C CC XV. Popsu pate= desertoris. vi R roRT 1s DESERTOREM. sv A MANC OCcti ΛΥ. Eodem praelio quo pater sortiter fecit, eiusdem filius deseruit, petit praemii nomine, ut eum non ipse occidat.
Fo Rris praemium peto. 6ERMO . . . Ilia communia
Merito scriptum euemagn o labore, inultis periculis c se- quutus sum.
Ea aliqui proprium controuersia huic. DECLAMAT 1Ο. peto praemium fortis, qui senex ibi liter feci, qui in ea aciet e to praemium torta S, qui Ienex militer teci, qui in ea acie
Iterum ita eommunia. Omne priuiugium eontrareti ua iura virissonibu non pesseprami persolui, nisicum alia inclina. ti, νε
1159쪽
Dac LAMAT 1 oua - lana Ieru alicuius. Hae iam prompta ut eo uremis, etiam sis istra legem optamm, utrum tamen maguseruari legem pueris Utrum eam qua honorim dat bEnemeritis, an eam qua consi ιρκnam peccantibus. Deind/θecialiter, et trum eam qua honorem viro forti dat, an eam qua poenam desertoνi constituit. In utraquere pariesim is πενι- tractatus ιLI 2 nam describare possumuε, quanta eum difficultare faniter pugnetur, quanto eumpericu ueter excuseste , dare veniam aliquam,vr natura dignum sit: discit ortiterpugnare, quam mirum eo aliquam quiperaat hic
Non vliaue periit lex: quare ' quoniam plurima accidere
ossiant, ut aesertorem non vir fortis occidat. Haec enim sic dixi tanquam impunitatem defetioris peterem et nunc de pol nanihil detraho desertoris. de ministro rantum , de manu. tantum quaeritur. Frequenter autem necesse est accidat, vedesertorem non vir fortis occidat. finge deseruisse an quem, Mneminem fortiter fecisse incolumis erit desertor Finge fortiter pugnasse aliquem, sed in ipsa pugna debilitatum , ira ut manum amittere irnunquid non necesse est subire aliquem hoc ministerium Hoc de alienis. Praeterea lex quae deserto, rem a viro folii occidi iussit, nihil cogitauit de hae necessita- te. Quaedam etiam si nulla significatione legis comprehensa
sint natui a tamen excipi Untur. An hoc cogitatum esset, ut
pater filium occideret ' ut si ater Latrem occideret nam id quidem profecto vix natura ipsa videbatur admittere , ut lixeadem acie pater fortiter taceret, filius desereret. Itaque si ilia lud non praemii nomine peterem, si aliter gratiam mihi retulissetis, recusarem 'diecrem, Non utique occidere debeo. plus est, quod opto. Lex defertorem dc virum fortem nominauit. Mutata sunt omnia: filius deseruit. Ergo haec dixi: adhuc debetur mihi quodcunque praemium: dicetur vel convale gam . Mea lex utilior est i ei publicae. N on utique contra legem peto, quoniam multa accidere possunt. ut non vir sortis ociacidat. N on contra legeni peto,quoniam fieri non potest, se ex hoc voluerat, ut a patie Elius occidatur. Renuntio tet-
1160쪽
publicae, non utor honore constitutor nemo queretur de iniquitate praemii mei, nemo impotenter uti fructu vit tutum ex
istimet. Non feci fortiter. Erratis commilitones: blacillitus est mihi imperator: decepit te fama ciuitatis. Ego iliter homo senexὶ Ego fortiter desertoiis pater At putate hoc me ob-Illinere non posse : non utor honore virtutis, nec sub eo onexa viri sortis: nolite mihi dare praemia , nonoeeido desertorem tanquam vir fortis. Demitte mea merito meo: liberate me nomine.& sene quam habetis aliam v ndictam 3 Lex eci idi a viro forti desertorem voluit , tanquam inutilissimum, tanquam inimicissimum .neq; enim poenam hanc viro forti coci stituit, neque imposuit recusanti , neque ullam n cessitatem nolenti Quid etiam facietis, si non occideroὶ Quis est huius constituti ciis exitusῖlegem nullam habetis. Sed vindicato vos vultis.Αdhibete carthificem, occidite virumque Bene hercule exhortamini: est quare arma senet resumam. Fortiterfecisti;plurimum reipub tuae praestitisti velis nolis. Quid igitnr haec ad parricidium iEt filium occide,& parum, cibi per dere. Vehemens erat si dicerem, nolo occidere e ignoscetis mihi dicenti, Non possum. manus illa quae fortis dicebatur, defecit. Scio nunc me, iudices, rep: ehendia bonis patribus, tanquam praemium optare nesciam .' melior enim & indui gentior pater hoc diceret.Donate meritis meis silium: ita ego
quod sortiter feci, quod tantiim hostilis sanguini ζ sudi , quod
inter momenta Victoriae Di , non est pio opera duorum Esto si melior essem pater, illud quoque simpliciter confiterer, deseruisse filium mea culpa. Quid enim necesse suit educere in aciem adolescentulum ud necesse fuit rudes annos,cum grauissimo hoste . acerbissimo praelio componere raut certe si tantus gloriae amor,si tanta cupido laudum, recedere a filio meo non debueram.&seci, iudices , primum, citanquam instituerem filium rudem militiae, non procul a latere reliqa:.Deeepit me ardor ille belli: vi primum signa canere coeperunt ut primum totum animum percussit patria, sola virtus, adolescentulus interim rudis in illa nube pulueris, in .alla confusione permixtarum utrinque legionum, vitum sor. rem sequi non potuit. At ego infestae, etiam inuidiam filio feci, dc spolia retuli, quo minus illi ignosceretur. Quo me ducis anime quo me trahis asseehus λ Placet causa,aliud optulnihil est quod ex meo fauore speres,iuuenis infelicissime, nullam fiduciam ex hac quatit lacunque operae meA gratia , capias: