M. Fabii Quintiliani Institutionum oratoriarum libri duodecim, summa diligentia ad fidem vetustissimorum codicum recogniti, ac restituti

발행: 1629년

분량: 1385페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

Inuentio. cuiusque cognoscere ne gravetur Interim propter aliquem

-- in consilium adhibitum nos repetere illa simulemus: interim ut rei quae exadueiso proponatur iniquitatem, omnes etian

'circunstantes intelligant. In quo genere plurimis figuris erit at Qua varianda expositio,ad effugiendum taedium nota audientis; sint nora sicut Meministi, de , μνι sesuper euum fuerit hie commorari. audienti. sed qώid ego diutim, eum tu optime notoὶ Illud quati sit, tu sisu.& his similia. Alioqui si apud iudicem cui nota caussa est uaris ratio semper videtur superuacua , potest videri non semper esse etiam ipsa actioneeessaria. Alterum est de quo sequen- tius quaeritur , An sit utique narratio prooemio 1 ubiicienda. Quod qui opinantur, non possunt videt i nulla ratione ducti.

Nam cum prooemium idcirco comparatum sit, ut iudex ad

rem accipiendam fiat conciliator, docilior, Sintentior; &probatio nisi caussa prius cogn ta non possit adhiberi, protinus notitia rerum instruendus videtur. Sed hoc quoque ie-terim mutat conditio caustarum misi forte Marcus T ullius in oratione pulcherrima quum pro Milone scriptam reliquit, male distulisse narrationem videtur trib. praepositis quaestio nibus: aut profuisset exponere quomodo insidias Miloni secisset Clodius , si reum quia se nominem occisum fateretur, defendi omnino fas non fuisset aur si iam praeiudicio Senatus l damnatus esset Milo : alia si Cn Pompeius, qui propter ali- lquam gratiam iudicium militibus armatis claui erat, tanquam in Adia ad uerius' existimaretur. Ergo hae quoque quaestiones vim luersarius. prooemii obt nc bunt , cum omnes iudicem praeparauerint. 'Sed aliter pro L. Murena postea quoque narrauir, cum ob- liecta diluit. Quod siet utiliter, quoties crimen non repellea dum tantum, sed etiam transferendum erit . ut prius his de- l. I sensis, velut initium sit aliud culpandi narratior ut in armorum ratione,antiquior cauendi,quam ictum inferendi, cura 3 est.

i Erunt quaedam caussae, neque id faro. erimini quidem de s

quo cognitio est, faciles diluendo, sed multis anteactae vitae sagitiis &grauibus crimini b. onerat, : quae prius amolienda sunt, ut propitius iudex defensionem i s nepotii, cuiuS propria quaestio est, audiat: ut si defendendus Caelius, nou-

ne optime patronus occurrat prius conuitiis luxuriae, petulantiae, impudicitiae ; quam veneficii, in quibus solis omnis Ciceronis versatur oratio deinde tum narret de bonis paula' tun, totamque dein explicet ca Esiam , quae est ipsius aetione

212쪽

ta quaedam ponuntur, quae themata dicimus , Praeter quae ui- tione. hil est dilueoclum. Ideωque narratio prooemio semper ilib- iungit ux. In delibe rhas d. clamatoribus, ut etiam secundo parcis suae loco na rare Videantur. Nam quum pr. Pet. torceio Auiα 'dicunt,& expositione , tanquam prius agant, Vtis oleur : &coni adiistione, tanquam rei pondeant: ici quod sit non recte. N im cum sit declamatio , forensium actionum meditatio, Curetion utrunque protinuS locum exerceat 3 Cuius rationis uegnati, ex niore cui assueverunt. nihil in foro putant esse ma- sandum. Sed in scholasticis quoque nonnunquam euenit, ut Ῥro narratione it propositio Nam quia exponet quae et elotypum inala tractationis accusat' aut qui Cynicum apud Ce- 1 ores reum de moribus facit, cum totum crimen uno verbo in qual bet actionis parte posito satis indicetur I Sed haec ha- 'Genus. Nunc quaesit nariandi satio, subiungam. Narratio Naνrnis est rei factae aut nonnistae utilis ad pei suadendum expositio.

vel , ut Λ ollod trus finit θ oiatio doceas auditorem quia

in eo citrouersia sit. Eam pler.que ScriptoreS, maxime quisu tit ab Isocrate , volunt esse lucidam,breuena, verisimilem

, ὼ Iec enim reseit, an proliacida perspicuam , pro verisiiiiiii probabilem credibilemve d: camus. Eadem no bis plac tEiiiisio. quanquam & Aristoteles ad Ilocrate patie in una dic senserit praeceptu breuitatis irridens, tanqua necessest, longam aut breuem esse expositionem, nec liceat ire per medium Theodotei quoque solam relinquunt ultimam partem ; quia nec breuiter utique , nec dilucide Ien persit utile exponerαLUNdit gentius distinguenda sunt singula, ut quid quoq; loco p. ofit,inendam Narratio est aut tota pro nobis, aut tota pio aduersario, aut mista ex vilisque. Si cru tota pro nobisccontenti simus iis tribus partibus, per quas emcitur quo 14- dex facilius intelligat, memi rit, credat. Nec quisquam reuprehensione diguum putet , quod proposuerim eam quae si

tota pro nobis, debere esse veri umilem, cum vera sit. S V N i, enim plurima vera quidem, sed puum credibilia; sie ut saltat quoque frequenter verisimilia, Mue non minus laboran dum est, ut iudex quae vera dicimus quam quae fingimus, cre-ι dat. Sunt quidem hae, quas supra retuli, virtutes, aliarum quo , que partium. Nam & per totam actionem vitanda est obleui. ritas,& modus ubique custo4iendus, re credibilia esse opoj ν tet omnia Quae dicuntiar. haec in ea parte custo

213쪽

Inuentio. dienda sunt, quae prima iudicem docet: in qua si aeciderit Venon intelligat, aut non meminerit,aut non credat, frustra inteliquis laborab: mus Erit amem aperta narratio atque dilucida, si fuerit primum exposita verbis piopriis&sgaifican- tibes, &non sordidis quidem , non tamen exquisitis & ab usu remotis: tum distincta rebus, personis, temporibus, Ioeis, caussis , ipsa etiam pronuntiatione in hoc accommodata, ut

iudex quae dicuntur, quam facillime accipiat mae quidem negligitur a plurimis, qui ad clamorem dispositae. vel

etiam forte circunsata multitudinis compositi , non ferunt, , illud intentionis silentium et nec sibi deletti videntur, nisi omnia tumultu ac vociferatione concusserint: rem indieare. sermonis quotidiani, &in quemcunque etiam indoctiorum cadentis, existimant: cum interim quod tanquam facile contemnunt,nescias praestare minus vel inr, an possint. Neque enim aliud in eloquentia cuncta experti dissicilius reperientiquam id quod se dicturos fuisse omneS putant, postquam audierunt: quia non bona iudicant esse illa,sed vera. Tum a

tem optime dicit Orator, cum videtur Verad cere. At nuc velis

ut eampum nam expositionis,hic potissimum&vocem se , ctunt,& ceruicem reponunt,& brachium in latus iactant, i loque δ: rerum & verborum & compositionis genere lasciuiunt: deinde id quodsiit monstro simile placet actio, eaus sanon intelligitur. Vcrum haec omittamus, ne minus gratiae praecipiendo recta,quam offensae reprehendendo praua, me-teamur. Breuiserit narratio ante Omesa, si inde coeperimus xem exponere, unde adiudicem pertinet: deinde, si nihil ex tiaeausiam dixerimus: tum etiamsi reciderimus omnia, quibus sublatis, nec cog aitioni quicquam, nec utilitati detraha- tur. SOLET enim esse quaedam partium breuitas, quae longam tamen efficit summam. mahe et interrogaui,depracio conueni, conscendi sublata puna an-

..νa,soluimus oram,prouem'UMM Nihil horum dici eelei iustiotest,sed sufficit dicere, E Nunauigaui Et quoties exitus

rei satis ostendit priora ,deben; us hoc esse contenti, quo reliqua intelliguntur. Quare cem dicere licear, EH mihissiιιι ια- nu. omnia illa supciuacua , Cupidm ego liberorum, uxorem duxi,narumsustuli, filium e caui, in adolescentiamperduxi. Ideoque Graecorum aliqui aliud circuncisam expositionem, id esto αδεουμον,aliud breuem putaueium; quod illa superuacuis carerer,haec posset aliquid ex necessariis desiderare.

214쪽

; ORATORIAR. LIB. IV. CAP. II. I rNos autem breuitatem in hos ponimus, non ut minus, sed PeNarra ne plus dicatur quam oporteat. Nam iterationes quidem,& xione.

-υ λεγtas Sc οντωμολογίας, quas in narratione vitandas qui-

dam scriptores artium tradiderunt, transeo. Suot n. haec viti non tantum breuitatis gratia refugienda. Non minus autem cauenda erit, , quae nimius corripientes omnia sequitur, Ob- iscuritas: satiusque est aliquiduarrationi superesse , quam de

esse. Nam superuacua cum taedio dicunturi necessaria cum periculo iubtrahunt r. lare vitanda etiam illas alustiana quanquam in ipso virtutis iocum obtinet) breuitas : & abrupi m sermonis geniis , quod ociosum fortasse lectorem minus fallit, audientem transvolat , nec dum repetatur eX-pectat: cum praesertim lector non fere sit nisi eruditus , iudicem tura plerunque in decurias mitrant, de eo pronuntiaturum 'quod intellexerit: ut fortasse ubique, in narratione tamen utique praecipue, media hac tenenda sit via dicendi; quantum opus est, quantum satis est. Quantum opus est autem, non ita solum accipi volo,quantum ad iudicandum suffieit: quia non inornata debet esse breuitas , alioqui sit indo-cta. nam&fallit voluptas,&minus longa quae delectant videntur: ut amoenum ac molle iter, etiam si est spatii amplio xis, minus fatigat, quam durum arduumque eompendium. in Ari Nec enim mihi unquam tanta fuerit cura breuitatis,ut non ea dumquM quae credibilem faciunt expositionem,inseri velim. S IMPLET enim, & undique praecisa, non tam narratio vocari potest, quam confusio. Sunt porro multae conditione ipsa rei longae narrationes , quibus extrema ut praecepit prooemii parte ad intentionem praeparandus est iudex : deinde curandum, Vt omni arte vel ex spatio eius detrahamus aliquid, vel ex taedio. Vt minus longa sit efficiemus,quae poterimus differendo, nota tamen sine mentione eorum quae differemus. Quas caussas occidendi habuerit, quos assumpserit conscios, quemadmodum disposuerit insiuias,probationis loco dicam. Quaedam vero ex ordine praetermittenda , quale est apud Ciceionem, Id. Cis pro Moritur Fulcinius o multa enun quae sunt in re, quia remora sunt a caussa, praetermittam. At partitio taedium leuat Dieam Parratrona quae acta sint ante ipsum rei contractum,dicam quae in re ipsa, n - -- dicam quae postea. Ita tres potius modicae videbuntuI narrationes, quam una longa. να .

Interim expiat et expositiones breui intersatione distingue Iure 'trere.Audistis quae anteacta sunt, accipite nunc quae insequun-nu W-M 3 turi

215쪽

18, M. FAB. QVINTI L. INsTIT. Inuentio. tor. Reficie ureni iudex priorum sine, &se velut ad nouum ----,-- rursus initium praeparabit. Si tamen adhibitis h s quoque ar-' tibus in longum exierit ordo rerum , erit non inutilis inex-- vrema parte commonuio: quod Cicero etiam in breui narracione facit. Adhue. C Ar, HLigari- omni culpa caret, domo es egressurin nen modo nullum ad besium, sed ne ad minuriam quia Gm ballisuspicionem, is catara. Credibilis autem exit narratio ante omnia, sit prius consuluerimus nostrum animum, ne quid naturae dicamus aduersum: deinde si caussas ae rationes factis proposueriinus. . ocio innibusued de quibus quaeritur. Si per sonas conuenietates iis quae facta credi volemus, constituerimus: ut furti reum, cupidum eadulterii, libidinosum : homicidii, temerarium. VeIeo citra Oi defendemus. Praeterealoca, tempora,& simi Ita. E si autem quidam etiam duictus rei credibilis qualis in comoediis,& in mimia. Aliqua enim na- ruraliter sequuntur & cohaeient, ut l, bene priora nataueris, iudex ipse quod postea sis narraturus, expectet. Ne illud quidem fuerit mutile , semina quaedam probationum s argere

Varum sic,vr narrationem esse meminerimus, non probationem. Nonnunquam etiam argumento aliquo configmabimus quod proposueramus, sed simplici & breuit ut in vene- fietis . Sanin bibit : sat eo eidit, livor aerumor eonfessim eninsecutia . Hoc faciunt&illae praeparationes quum reus dicitur robustus,armatus, solicitus , contra infirmos, inermes, se curos. Omnia denique quae probatione tractaturi sumus, perin. sonam, caussam, locum, tempus, ir trumentum, occasionem,

narratione delibabimus Aliquando si destituti fuerimus his, i etiam fatebimur vix esse credibile, sed verum, &hoe maius habendum scelus: nescire nos quomodo factum sit , aut quare: mirari,sed probaturos Optimae vero praeparatione S erunt quae latuerint, ut a Cicerone sunt quidem utilissime praedicta omni per qua Miloni Clodius , non Clodio Milo insidiatus esse videatur. plurimum tamen iacit illa callidissima simplicitatis imitatio 3 Milo ainem eum in Senatu fuisses eo die quoad Sanaim ea dimissu , domum venis : ealceos on usimenta, mutauit aulis'er dum iis uxor, vot,comparat, commoratus e . Quam thiltraparato, nihils inarofecissa videtuν Milo Quod non solum rebu, ipsis vir eloquentissimus , quibus moras & Ientum profectionis ordinem ducit, sed verbis etiam vulga- xibus x quotidianis,& arte occulta consecutus est: quae si ali

i teres ta essent, stropitu ipsum iu dicem , deinde patronum

216쪽

do coriai uti an

asit, ass

Lis. IV. CAP. II. I 83 exeliassent.Frigida videntur ista plenisque: sed hoc ipsum ma-DeNarra. nifestum est, quomodo iudicem sesellerit, quod vix a lectore tione.

deprehend: tur. Haereunt quae credibilem faciunt expositionem Nam ne contraria aut sibi repugnantia in narratione di- camus, si cui praecipiendum est, is reiciua frustra docetur: et--:iamsi quidam Scriptores artium hoc quoque tanquam occul- tum,&a se prudenter erutum, ita dunt. His tribus narrandi virtutibus adiiciunt quidam magnificentiam, quam μsγαλο- Vocant, quae neque in o i ies caussas cadit suam quid in plerisq; uidici i sp tua eis de re certa credita, locato & con-Is risum. ducto, interdi istis, habbre loci potest supra modum se tollens. Oratior nec semperest utilis, ut vel proximo exemplo Milo- oniano patet. Et memine imus multas esse caussas, in quibus confitendum, excusandum, summi tendum sit quod exponi-mtis : qui b omnibus aliena est illa magnificcn iae virtus. inare non magis proprium narrationis eth magnifice dicere. quam miserabi liter, inuidiose, grauiter, dulciter, urbaner quae cum suo quaeque loco sint laudabilia, non sunt huic parti pro- prie assignata,& velut dedita. Illa quoque ut narrationi apta, ita caeteris partihms commvn sest virtus , quam Theodectes huic uni proprie dedit. non enim magnificam modo vult esse, verum etiam iucundam expositionem. Sunt qui adiiciant his Euidentiati, quae ενα Mae Graece vo-Eusdem catur. N eque ego quenquam deceperim, ut dissimulem Ci in ν ceroni quoque plures partes facere. Nam praeterquam pla- tione. nam,& Ieuem,& credibilem, vult esse euidentem, moratam In Topicis. cum dignitate Sed in oratione morata debent esse omnia eu Indanis. dignitate quae poterunt. Evidentia in narrationο, quantu ego intelligo, est quidem magna virtus, cum quid veri non dicendum .sed quodamm .do etiam ostenden clum est: sed subiici perspicuitati potest. quam quidam etiam contrariam interim putauerunt,q ita in quibusdam causis obscuranda Veritas est. quod est ridiculum. Nam qui obscurare vult, narrat falsa pro veris: in quo debet laborare ut videantur quam euidentissi- ima. sed quatenus etiam sorte quadam pei uenimus ad dissicilius narrationum genus, iam de his loquamur , in quibus res contra nos erit. quo loco nonnulli praetereundam narraticine putauerunt. Et sane nihil est facilius, nisi pr us totam caussam omnino nonagere. Sed si aliqua iusta ratione huiusmodi , . susceperis litem : cuius artis est , malam esse caussam silentio

eonfiteri Nisi sorte tam hebes futurus est iudex, ut secundum

217쪽

18 M. F AB. QIINTI L. INsTIT. Inuentio. id pronuntiet,quod sciet narrare te noluisse. Neque inficiasu 'eo,in narratione ut aliqua neganda, aliqua adiicienda, aliqua mutanda; sic aliqua etiam tacetida . sed tacenda quae tae ei e

portebit, & liberum erir. Quod fit nonnunquam breuitatis quoque gratia, quale illud ela, Rassondit quod ei visum .R. Distinguamus igitur genera caussarum Nanque in quibus

non de culpa quaeritur, ted de actione, etiamsi erunt contra nos themata, confiteri nobis licebit. Pecuniam de templo sustulit, sed priuatam: non ideoθcrilegus est. Virginem rapuir, Plura G. non tamen optio patri dabitur. Ingenuum stuprauit,&stu-μμprato- ptatus se suspendit: non tamen ideo stuprator capite, Ut mωνμmp a tis caussa punietur: sed decem millia , quae poena stupratori G Uer. eonstituta est, dabit. Verum in his quoque consessionibus est

νηφε - aliquid quod ex inuidia quam expositio aduersarii fecit. detrahi possit. cum etiam ferui noliti de peccatis uis mollius

M'. loquantur. Quaedam enim quasi non narrantes mitigabimi κNoti quidem ut aduersarius diciti consilium sulti in templum attulit, nec diu captauit eius rei tempus: sed oecasione& ab sentia custodum corruptus, &pecunia, quae nimium quam in animis hominum potest.victus est. Sed quid referti peccauit, di fur est. nihil attinet id defendere, cuius poenam non Tecusamus. Interdum quasi damnemus ipsi: vis te dicam vino im- pulsum errore lapsum nocte deceptum' vera sunt ista fortasse: tu tamen ingenuum stuprasti: solue decem millia. Nonnunquam propositione praeparari potest eaussa, & deinde exponi.Contraria sunt omnia tribus filiis, qui in mortem patris coniurarant. sortiti nocte finguli per ordinem cum serro cubiculum intrarunt patre dormiente. cum occidere eum nemo

potuisset, excitato omnia indicarunt. si tamen pater, qui di-Da Paννι- uisit patrimon um,& reos parricidii defendit,sic agar, Quod eidiipaena contra legem sussicit, parricidium obiicitur iuuenibu, quo- plura.Idam rum pater uiuit , arque etiam liberis suis adest. ordinem rei Gregor. d. narrare quid enihil necesse est, cum ad legem nihil pertineat: lib. 36 e. sed si confessionem culpae meae exigitis, ego sui pater durus,&1 . patrimonii,quod i a melius ab his administrari poterat, tenax Leuid auiδ custos. Deinde subiicitur, stimulatos ab iis quorum indul-

Molavo. gentiores parentes erant e seni per tamen eum habuisse ani-Marras in mum, quis teuutu deprehensus , ut occidere patrem non

grauiori- possient. Nec enim iureiurando opus suisse, si alioqui hoc mentis habuissent : nec sorte, nisi quod se quisque eximi vo- με osau luerit. Omnia haec qualicunque placidioribus animis accipientur,

218쪽

ORATORIAR. LIB. IIII. CAP. II. I 8 spientur, illa breui primae propositionis defensione mollita. DeNarra-λt cum quaeritur an factum sit, vel quale factum sit, licet o-rione.

Maia contra nos sint, quomodo tamen euitare expositionem 'saldaeaussae ratione possiimusὶ Narrauit accusator, nee itast puniatur quae essent acta tantum indicaret : sed adiecit inuidiam, remex Doct. adverbri exasperauit,accesserunt probationes, per oratio incendit, Sirae plenos reliquit. Expectat naturaliter iudex quid i g. 11hi narreturi nobis.Si nihil exponimus, illa esse,quae aduersarius 11: r dixit, talia qualia dixi r, credat necesse est. Quid ergoὶ ea - 4ςm exponemus' Si de qualitate agetur, cuius tum demum φληβιεκ' quaestio est, cum de re constat; eadem, sed nonEodem modo: alias caussas, aliam atque aliam rationem dabo. Venis eleuare quaedam licebit: luxuria, hilaritas: auarrria, parsimoniae Inegligentia,simplicitatis nomine lenietur. Vultu denique, Voce, habitu, vel fauoris aliquid, vel miserationis merebor. Solet nonnunquam mouere lacrymas ipse confessio. Arque ego libenter interrogem, sintne illi defensuri , quae non narrauerint, necne Nam si neque defenderint. neque narrauerint, tota caussa prodetur. At si defensuri sunt , proponere certe plerunque id quod confirmaturi sumus, oportet. Cur ergo non exponamus quod & dilui potestὶ ut hoc contingat, dita, . , utique indicandum est. Aut quid inter probationem & narrationem interest, nisi quod narratio est probationis continua propositio, rursus probatio narrationi congruens confirma - .ei Oi Videamus ergo num expositio haec longior demum esse 'Uεηενιε debeat, & paulo verbosior praeparatione, &quibusdam argu- 'mentis argumentisdico,non argumentatione, cui tamen plurimum confert frequens assirmatio effecturos nos quod dicimus:non posse vim rerum ostendi prima expositione : expectent, & opiniones suas differant, & bane sperent. Denique narrandum est utique, quicquid aliterquam aduersarius exposuit, narrari potest : aut eo etiam prooemia sunt in his caussis superuacua, quae quid magis agunt, quam ut cognitioni reruaccommodatiorem iudicem ficiant 'Atqui conuat nusquam eorum esse maiorem usum, quam ubi anim' iudieis ab aliqua contra nos insita opinione flectendus est. Coniecturales aute e .caustae. in quibus de facto quaeritur, non tam saepe aei de qua iudicium est, quam eorum per quae res colligenda est,expositionem habent. Q euaccusator suspiciose narret, reus leuare suspicionem debeat: aliter ab hoc atque ab illo ad iudice Perserit oportet. Λtenim quaedam argumenta turba valent, i.

M s diducta

ita,

219쪽

18ς M. FAB. QVINTI L. INsTIT. Inuentio. diducta leuiora sunt. Id quidem non eo pertinet, ut quaeratur lAcinarrandum, sed quomodo narrandum sit. Nam& conge- liei. plura expositione, quid prohibet, si id utile est caussat & lpromittere, sed&diuidere narrationem. &probationem subiungere partibus, atque ita tiaci sire ad sequentia Nam ne iis quidem. accedo, qui semper eo putant ordine, Quo quid actum, esse narrandum sed eo modo quo expedit. Quod sicci plu- rimis figuris licet. Na & aliquando excidisse si imitamuS, cum quid utiliore loco reducimus:&interim nos reducturae reliquum ordinem testamur, quia sic futura sit caussa luci mor.Iaterim re e1posva subiungimus caussas quae antecesserui Necent D est una lex defensionis,certumq; praescriptum d pro re, pro tempore, intuenda quae prosint: atque ut erit vulnus,ita vel curandum protiam: vel si curatio differri potest, interim deligandum. Naec ste pius narrare dixerim nefas , quod C ice

Io pro Cluentio fecit: stq; non concessum modo, dat. qua doetram necessarium aut in caullis repetundarum, omni deseque quae simplices non sunt. AM1 Ni is est enim superstitio-ε ne praeceptorum contra rationem caussae trahi. Narrationem ideo ante probationes ponere est institutum,ne iudex, qua de re Ructatur, ignoret. Cur igitur si singula probanda aut resellenda erunt. non sing nla etiam narrentur' Me certe quanta

cunq; nostris experimentis habeda est fides, fecisse hoc inso-ro, quoties ipsa desiderabat utilitas, probantibus& eruditi s, Miis qui iudicabant, scio, a& quod n5 arroganter dixerim, quia i sunt plurimi quibus ςum egi, qui me refellere possint si mentiari fere ponendae a me caussae ossicium exigebatur. Neque lideo tamen non saepius fac are oportebit, ut rerum ordinem sequamur. Quaedam vero etiam turpiter conuertuntur: ut fipeperisse narres, denique concepisse: apertum testamentum,

deinde signatum. In quibus si id quod posterius est, dixeris,do l

priore tacere optimum est.

S ant quaedam& salsae expositiones, quarum in soro duplexi est genus. Alterum, quod instrumentis adiuuatur : ut Publius Clodius fiducia restium, qua nocte incestum Romae commi - .arante- serat, Interamnae se fuisse dicebat. Alterum, quod est tuendaxamniae. dicentis ingenio. Id interim ad solam verecundiam pertinet, eiulim unde etiam mihi videtur dici Color: interima i quaestionem. os ιse Sed utruncunque erit, prima sit curarum, ut id quod fingimus, Pio s.ca.I. fieti possit:deinde,ut&personae,&loco,&tempori congruat,

&cxedibilem rationem x ordinensi habeat: si cotinget etiam,

220쪽

ORAT ORIAR. LIB. IIII. CAp. II. 187vtverae ali clii rei cohaereatraut argumento, quod sit in caussia, De Narra oonfirmetur. NAM Que tota extra rem petita sunt, mentien- LI ne.

dili entiam produnt. Curandum praecipue quod fingenti

bus frequenter accidit ne qua inter se pugnent. Quaedam e . rum inua nim partibus blandiuntur, sed in lumi, ain uoti contentiunt. linii dicta praetereδ, ne iis quae vera esse constabit, aduersa stitit Inicto quo sit -- la et amine color extra themata quaeratur. Vtrobique autem ter ιμβεο, atot meminisse debebit actione tota quid finxerit; quo- ne uiso niam solent excidere, quae falsa sunt: verumque est illud quod Vulgo dicitur . MENDAcEM memorem esse oportere. Sciamus auic, si de nostro facto quaeratur, unum nobis aliquid esse dicendum: si de alieno , mittere in plurimas isse ieiones licere. Est tamen quibusdam scholasticis controuersiis,in quibus ponitur aliquem non respondere quae interrogatur, libella va qui omnia enumerandi quae responderi potuimur. Fingendδ vero meminerimus ea quae non cadent in testem. Sunt autem quae nostro dicuntur animo,' cuius ipsi tantum consocii 'suiuusItem quod a defunctis:nechoc enim est qui neget Ι eM- eoascii. que ab eo cui idem expediet is enim non negabit. Ab aduersario quoque:qnia non est habiturus in negando fidem.Somniorum M superstitionum colores ip a iam facilitate ut otitatem perdiderunt. Non est autem i iis in narratione Vtic - . /loribus, nisi per totam aerionem consentiant:cum praesertim quorundam probatio sola sit in asseveratione & perseuerantia: ut ille parasitus qui ter abdicatum a diuite iuuenem, Scabsolutum, tanquam suum filium asserit; habebit quiiam colorem, quo dicat & paupertatem sibi caussam exponendi fuisse: &ideo a se parasiti pei nam esse fusceptam, quia in illa domo filium haberet: & ideo illum innocentςm ter abdi catum, quia filius abdicantis non esset. Nisi tamen omnibu Verbis & amorem p trium, atque hunc quidem ardentissi- 'mum ostenderit. & odium diuitis, & metum pro iuuene, quem periculose mansurum in illa domo, in qua tam inuisu sit.sciat: susspicione subiecti petitotis non carebit. Euenit aliquando in scholasticis controuersiis, quod in foro an possit

accidere, dubito, ut eodem colore utraque pars utatur, deinde

eum pro se quisque defendat: ut in illa controuersia , Urox raditito dixit appellatam sede stuνro a priuigno, & sibi constitutum tempus.&locum eadem contra filius detulit de no- , .ue Ica,edito tantum alio tempore, ac loco: pater in eo quem

uxor praedixerat, filium inuenit in eo quem filiu ,vxorem. itrium'

SEARCH

MENU NAVIGATION