Arnoldi Vinnii J.C. De pactis tractatus, edente Simone Vinnio A.F. philologo

141쪽

rix ARN. VI N NI v sid egerim, ut me tibi, sed ut te mihi obligarem. Sed neque exempla man dati, societatis, depositi, precarii, quae huic regulae objici solent, eam aliquae parte vitiant. Mandati obligatio solo consensit contrahitur,& tamen ei, qui mandatum suscepit, liberum est mandatum renuntiare. An ergo cum man datum renuntiat, dicendus est renuntiare constitutae obligationi ὶ Mimine. Nam cum mandatarius non aliter ab

initio obligari intelligatur, quam sub

hac disjunctiione, ut aut impleat mandatum, aut tempestive renuntiet. Lsi

mandavero. aa. g. ult. l. s quis. a 7. g. a. F. maia. I. mandatum. IX. Ins. eod. ubi in tempore renuntiat, non modo conistra obligationem nihil facit , sed maxime praestat , quod erat in obligatione. Eademque ratio est & in mandati reri vocatione 3 quoniam nec mandator praecise obligatur ad hoc, ut quod semel mandavit, perfici patiatur. Similiter societas quoque consensu contra hitur, & unius e sociis renuntiationet dissolvitur: nec tamen qui societatem

socio renunciat in novo negotio non dum coepto, renunciat constitutae obligationi, quia nemo is societate obligat s

142쪽

DE PACTI s. 123gatur, ut invitus in societate maneat; in tantum ut etsi nominatim convenerit, ne a societate discederetur, talem tamen pactionem ut inutilem de contra naturam societatis factam contemnere liceat. I. si convenerit. I . Lnulla. o. F. pro sec. iunct. l. ηυerum. G. pr.F. eod. l. cum pater. 7 . I. duisismis. a.F. de legat. a. Postremo nec ossicium

suum perdit regula superior in specie L I. I. antepen. O pen. F. depos ubi sirem apud te sic deposuero , ut post mortem vel tuam vel meam reddatur , placet me statim depositum posse repetere ; nec in specie precarii in eandem sententiam proposita in L eum precario. Ia. F deprecar. ubi cum res precario sic datur, ut is, qui eam accipit, usque ad Calendas Julias precario possideat, respondetur poste nihilominus etiam ante ei possessionem auferri: quoniam neque deponens obligatur, ut ne repetat depositum , neque is, qui precario dedit, ut non repetat precarium : imo contra δc qui depositum accepit , & qui accepit precarium, ipsi obligantur in hoc, ut dominis reposcentibus acceptum reddant.

Illud tantummodo hic quaeri potest,

143쪽

ra ΑRN. VI N NI v san is qui depositum aut precarium accepit , exceptione pacti conventi ex edicto defendi debeat, ne ante diem cogatur depositum aut precarium rC-stituere:&recte placuit nullam esse hujus conventionis Irim, neq; in deposito, quia dies adjectus est deponentis duntaxat gratia, ut depositarius cogeretur tam diu rem custodire; neque inprecario, quia conventio de re preca- . Tia non repetenda naturae precarii adversitur , ut ipse Jurisconsultus in Lι. eum precario. significat. In commo-modato autem contrario modo se res habet, nempe propter obligationem commodantis, quae impedit, quominus usum rei ad certum modum &tempus concessum ante tempus aufer Ie liceat. l. in commodato. 17. I. 3. Τ

24. Redeamus in viam & videamus ne definitio contractus a nobis proposta nimis latρ sit. Etenim Labeo in Last. f. deverb. Ign. contractum sic definit , ut dicat esse ultro citroque obligationem; id est, negotium, unde ultro citroque obligatio nascitur : at nostra definitio etiam ea negotia complectitur, ex quibus unus tantum obli-

144쪽

gatur; qualia sunt mutuum & stipulatio, quae Labeo d. loco expressea contractu distinguit. Sed animadvertendum Labeonem illic non definire generaliter, quid sit contractus, aut qua

sit propria hujus verbi significatio; sed

quid praetor eo verbo significet, cum haec tria finitimae significationis in edicto conjungit, actum, contractum ἰgestum. Nam cum singula haec per seposita, & vi sua generalia sint, apparet Labeonem ea non ex propria significatione, sed ex sententia praetoris illa conjungentis distinguendo ad certas

species referre, verbumque contractus ad eam speciem traducere contra ctuum, qui mutuam obligationem pariunt. Nos vero hoc certo tenebimus, substantiam contractus non in eo consistere , ut ultro citroque obliget: Ve- Ium non minus proprie si unus tantum alteri, quam si invicem contrahentes inter se ex conventione obligentur , contractam dici obligationem , & negotium ipsum appellari &esse contractum; id quod satis o1hendit vetus, & recepta contractuum divisio apud G um I. r. F. de obi. apud Ulpianum I. I. . 30f. de apud

145쪽

dentissime contractus αδ ροι , C

jus generis est stipulatio, quaes sunt emptio , locatio, societas&c. ut diversu unius generis species

secernuntur.

21'. Apparet autem ex disputatione Ulpiani in L Lτ. f. r. , a. Τ. hoc tit. unde nostra contractus definitio sumpta est, non omnem consensum duorum ad constituendam obligationem interpositum contractum esse : ac proinde non satis recte a Theophilo contractum definiri hoc modo , -αλαγμα

id est, Contracrus est duorum vel plurium in idem conventio is consensus ad constituendam obligationem, is ut alter alteri fiat obnoxius. Nam si inter nos Convenerit, ut ego tibi Stichum , tu mihi Pamphilum dares permutationis

causa, haec etiam conventio est duorum vel plurium consensus in hoc, ut alter alteri obligetur : contractus tamen non est, sed nudum pactum s unde nec actio ex eo nascitur. I. y. C. de

146쪽

nx PACTIS. I 27 16. QAin imo etiam hoc ex eadem. disputatione evincitur , nec pacta legitima, neque ea , quae contractibus in continenti adjiciuntur, contractus esse, aut cum contractibus confundenda ; sed esse & manere pacta nuda, quamvis communem vim obligandi cum contractibus habeant i siquidem

nec in proprium conventionis nomen transeunt, nec causam cur dare aut facere debeas ullam habent praeter conventionem: utique si per se spectentur, illa sine adminiculo legis , haec relati-vd ad stipulationem , aut ut sejuncta

ab eo contractu, cui adhibentur. Caeterum interpretes plerique haec etiam pacta vestiverunt, alterum vestimento assistentiae legis , alterum cohaerentiae contractus : quippe qui nuda ea pacta solummodo appellant , quae Vim obligandi non habent, & interminis juris gentium manserunt. Neque hoc caret ratione, & suo sensu reete dicitur , nimirum quatenus in pactis legitimis consideramus specialem conilrmationom, in pactis adjectis unionem cum contractu, in quo fiunt, & cujus

in partem transeunt.

II. Iurisconsultus Graecus pacta le-

147쪽

tinenti adjecta in nudorum numero relinquit, sed quae sint alterius naturae dc essicaciae: sic enim ille μελ. νουλα δε ως ἄλ)θῶς at i τα

βω- ως κληθειη. νῆδεν, ως - ἐξ Dτερβαλο , αλλ' ἐτερος c=υσεως κ Ergo , inquit, revera nuda pacta sunt etiam qua ex continenti, is merito. Nam

si nudum pactum est, ut lex ipsa definivit , quod non lege quadam aut senatus consulto specialiter confirmatur , quod

non transit in Deciale nomen contractus, quod non stat in eodem genere prius aliquo dato vel fac/o , ut detur aut fiat: utique quod nullius horum particeps es, nec notam habet, unde agnoseatur habere, eandem vim, nudum oe ipsum artificioffa admodum se accurate vocabitur : nu- . dum

148쪽

DE PACTI s. II dum autem non ut illa ex intervallo , sed natura alterius is aliam vim habens. Caeterum juris nostri conditores omin

nem conventionem extra contractum,

non alio nomine, quam nudi pacti, au tpacti placitive simpliciter , appellare solent. I. o. l. 7. I. quinimo. s.'seg 1shoetis. l. in ona. 13. C. eod. l. etiam. So. F. de usur. l. frumenti. C. eod. l. o. C. dc iur. dot. eum similib. C A P. IX.

De pactis in continenti contractibus adjectis.

I. Pacta in eontinenti adjecta bona fidei iudieiis insunt etiam ex parte actoruet adjecta ex intervallo duntaxat ex tam te rei. ct latim N ' . a. Ilioratur hoc variis exemplis. p. Removetur difficultas quadam, quam'. parit l. 7. g. s. hoc tit. is. Luid Papinianosint adminicula con

149쪽

. . bus.

s. Luid iuris in pactu circa substantiam

contractus. - .

p. rn pactis qua, contra subsantiam eontractus adhibentur, eorumve natura repugnant. ro. Luid in iis , qua terminos natura contractus egrediuntur.

II. Ex continenti sive in continenti, locutio nostris familiaris: cui opponitur, postea, ex intervallo&c. ra. Luid Latinis continenS.I3. Luam varie ha voces ex continenti, velin continenti in iure nostro ameipiantur. a . Qua pacta ex continenti fieri dican

tur.

a1. An etiam ea , qua negotio contracto

moxsine ullo intervallo su ieiuntur: ubi multa notatu digna. τοῦ X his , quae hactenus disserui-Abmus,apparet pacta, quo adjiciuntur dationibus & factis , ut ita loquar, informibus & simplicibus,puta cum do aut facio ea lege, ut vicissim quid detur aut fiat, constituere contractum innominatum : cujus iaec vis sit , ut civi-

150쪽

lam incerti actionem, id est, praeseriptis verbis producat. Agendum porro elide iis pactis, quae adliciuntur factis& dationibus , quae alias certam foris mam habent, quaerendumque quem effectum habeant pacta apposita contractibus nominatis. Et aut pacta haec adjiciuntur contractibus ex continenti, aut ex intervallo. De adjectis in continenti traditum est , ea inesse bonae fidei judiciis etiam ex parte actoris, actionem que contractus & contra- . ehum ipsum sormare, legemque contractui dare : & contra de interpositis ex intervallo, ea non inesse ex parte actoris , sed tantum ex parte rei locum habere , eique prodesse ad exceptio

nem. I. iuris gentium. 7. 3. quin imo. s.ctseq. F. hoe rit. l. in bona. 13. C.eod. l. cum dotem. Io. C. de jur. iat. l. pacta conis venta. 7a. F. de contr. empl. E. IllustremuS rem eXemplis. Venditor emptori cavere renetur nomine

evictionis, non tamen, ut sartia et dato fidejusiote; sed sufficit regulariter nuda repromissio. l. emptori.3 . l.si dictum. de emicy. Hic autem , siquidem

ex continenti convenerit, ut venditor