장음표시 사용
161쪽
tione describenda,in Philosophi JCti. Et primo quidem notia
personis tantuin, sed & rebus constare familiam, observat tractat Aristoteles, quando rem fain iliarern partem domu, itemque multitudinem organorum ad vitam definit , artesque eius comparan '
nas deduci. In res ut puta in L. duodecim tabularam his verbis: aona.
μ ιρη Gμ iusproximus familiam habeto item familiae nomenin pro subsan-. ιa oportere intelligi Pertinent vero remque arguunt,&aliae le- d)g. t. o. gibus nostris usitata locutione sid , quibus e g. muta emptor fa- testam *- mancipatio, omis abere si dicitur: quae omnes etiam ad huncao.g.t. ιδἴ g significatum in specie respiciunt. Et multuna notabile existimem: fit. σι. .fa I imperium familiare hoc solo ad rem respectu,&nomenin speciem mi herciss-6. tueri dum patresfamiliarum nobis appellantur omnes, lus vijua
gri' vel ' hoc nomine appellatur quam rissilium non habeat; quia designationelie Iurissunt hac , nonsolampersoniim Uus, sed σjtu demonsnimus leni pus m n g, tum, patremfamilias appe amm,c cum paterfamilias moritur, rotquot capio eisubstri afuerint singuia familias nucipitini habere, singuli enim, patrum faminarum nomensubeunt artim que eveniet in eo, qui emancipatiisent, nam 5 bissuburis Ufectvi propriamfamiliam habet. Certe, familiam in domo dominium alicui tribuere dc eidem, tamen aufferre filium, uxorem forte etiam servum hul in his exemplisi Ctus fecit, est nomenin omen dominii potestatisque fa miliaris ex solo in rem respectu illi relinquere, imo tribuere Asthujus quidem rei familiaris domini ratio ac vis plenior , ut opinor, in conspectum prodibit, ubi an in specie natura domini in rem examinabitur, nunc solummodo in respectu ad personas versari propositum est. III. familiae habito juxta quam hic modo supponimus ad
t)ά. υτ g. personas ς spectu, ICto gydescribitur, cornu aliquo personarum
a.de QS domesticum; qPUureproprio continentur ubi forte primum notare M add. l. f. est, cum Goddaro mysimilia in die a m ab antiqvo famul voce insin osca, quod servum&faniusti,,quae servitutem denocabat inde sorte
162쪽
forte latinis, famulus, famulitium & eiusmodi reliqua descendunt;&illud praeterea videtur esse, quod toties, pene dixerim, infinities, , , , in jure civili Romano in respectu ad servile genus vox familia: u VT surpζtur. ah Quod autem incorpore familiam ponit JCtus, eo o ' ς'
mnino primitus ipse infert, familiam hoc personali respectu, inu in si
natate non consistere, sed pluribus constare personis, prout plibi δ' 'FI etiam in hac eadem specie id notatur, Per id autem, quod eo ρμ ισ V 2rum dicit hoc corpus, ni reproprio continentur, patet eum Oce , . proprii, removere velle corpora alia, quorum inter personas, o IV7 μ V tam ac tu domestica, aut familiaris conversatio est, quam aliqva V 'μ 'saltem ex domestica vera originem foria trahens alia quomodo nimirum alias etiam extra hujusmodi singularis ac propria fami liae terminos quandam agnatorum gentiliumq; pluralitatem fami liae appellatione contineri novimus est Sed pergit porro ille, se MAImillam hancce, ut proprio jure contentum corpus definire ita quod sitpluriuniperso rum, qpa unisub unimpotestate, aut nator. ' a 'aut IureDbjectae. Ubi id apprime existimem notandum, quod JUS istud proprium in potesate subjectione legitima ad Cto prorsus ponatur &quidem ex naturali simul ac civili jure id enim, etiam quoad hoc verbum n.rturi inferre, haud erit ambigendum invia, etiamsi non veniat negandum, quod alicubi ad hanc familiarem eum subjectione potestatem producendam, quaedam naturae factiva cooperatio, quae tamen moralis juris naturae non est concurrat, puta quae in productione corporis cujusdam huic subjecti v. g. filii occupata est. Iustamen naturale omnino illud est, quo ipsa potestas, quae e. g. patri in filium natura hie concedi dicitur, conceditur. Ponatur enim patrem gignere filium, nec addatur, jus, aut legem dari, qua hic illi subjiciatur, ille in hune potestatem habeat; eerte non magis inter hos, illos respectus locum habere, concipi . potest, quam las inter, ac quosvis alios Irout hujusmodi, cura
dissociatione potestatis subjectionisque anni hi lationem plurimis adultis bestiis ab invicem licet natis, accidere videmus, dubio procul non alia ex causa, quam quia jure pro hujusmodi esseelis, destituuntur in vi proinde esse eius, quia hominibus familiariter intercedunt,hisdem utique non alio ovam juris beneficio aderunt. Unde
163쪽
u de siti tau oeti an quod idem effectus respectusq; hoc lo
co antequa in in potestatem .subjectionem ab invicem distin- Qvuntur, junctim nomine Dris efferantur, vel saltem sub eius vi concludantur. Ad enumerationem partium, ulterius procedens dictus Iurisperitus: Ulpum .iit patremfamilias, matremfamilias, s num' miliare, si s amisas, qm x deinceps vicem eorum , ur
soleminanet 'familias. interdicto,unde vi, faminae appetiatri omnes ferros comprehendit. Et ita in efiiectu caput ominans unum hujussa miliaris corporis, subqecta membnitria, uxorem, umsrrum , ponis. juxta quam&communiter philosophis facere familiare est. Prorsus au tem nervos atq; elegans,opinor,memorata hec Cli a ;miliae descriptio est, pulchri continens, invid genere illa ii α' quibus ex partibus,quove ordine constitutis, existat; denique qua continentia mutua, partium illius Tub ordinatio consistat ;quando nimirum unum notat superiorem patremfamilias, cui jure sit potestas, siquidem plenior familia ejusque corpus est in tria
hominum genera uxorem scilicet, liberos & servos Minos vicis ' similli jure est e subjectos. Qua de mutua per potestatem' subjectionem continentia&competentia,&si quae judita monere vidi fuerint, nunc quidem paulo amplius nobis erit agendum, resipectu potissimum habito ad praee minens, quod es familiaraspotestas. IV. me hac autem familiari potestate, praeterea, qVae pro
xima the . definitio familiae, ut subjecti hujus potestatis exhibuit ,
pauca quidem sunt, quae in genere ampliorem aliquam annotationem videntur me rem,siquidem ex ais,quae ante de potestate genera litis dicta sunt, modo recolligatur, esse ipsam facultatem legitimam , esse potestatem meram in personas familiae incorporatas;&siquidem ita modo simul inconceptu mentis versetur, quid ratione hujusmodi generalis naturae suae affectionum abeat, e g. esse a lege,bbenum, iliqvi sub Ati, Se Nisi quod obiter non videatur commitrendum, quin audiantur ICta, quomodo hujus potestatis naturam dominatricem inculcent discite Dominium, Principatum es vandoque quasi singulari oridere potestatem appellantes: quando patrem seu VM amisiae fam: Pr 'c Ecm eumq; dicunt,
164쪽
2 si in domo dominium habet a J, quando servis ac filiis familias, O . , spectu hujus potestatis, diserte dbjeetionis characterem impri
non lum ad tiberos trahi, veri metiamis expos, dc uvae Dasiim plura i .
eiusmodi alia pro dominaetum erili patrioque occurrunt in m si cui in specie ad sita gula subiectorum halicia miliae dominantem aucto , , , - ,ritatem conferas, diserte quidem ex usu vulgi jure peritoru repe , δεξί'rire est: potestatem quae in servoseit, dominium designari, &ipsos aovi eam habent ab ea dici dominos Et quamvis ad distinguendam
minii, quam patriae potestatis haec efferatur; vicissim, ut ab hac etiam distinguatur,illa, quae&mariti in uxorem est, rarius vel ipsius potestatis nomine veniat, Te ipsam tamen, ipsamq; dominandi rationem huic per familiam potestati,quoad has ei subjecta spe sonas quoq; tribu , forsan nemo ambigit, qui videt filio stamilias servis, quoad rigorem hujus potestatis, in quam plurimis comparari rivi cernit, uxores quoque viris suis ad multum servile obsequiaum omni jure obnoxias esse. Qvo pertinet illud ex antiquiori romanorum consuetudine, quo, ut intimiori jure maritis addictas uxores demonstrarent, ritu coemptionis aut confarreationis, ut Vin trini,
cabant, has illis jung ebant, inque manu viri hanc aliquam esse aut convenisse dicebant f): quod quidem in manu esse idem Giam 4 α '. alias ess,qνod inpotestate esse g) Taceo, etiam diserte alias reve et brentia in mulieribus erga viros civili lege communiter requiri, 2 M '&nee paucos hujus potestatis effectus, de quibus dicendu est 'st, i inibi obtervari in in neve hoc saltem taceam,pro asserendo po 'rite stati maritali dominii typo, pro omnibus suiseere potest illud u. I
num i , c ille dominabitur tibi. V u's V. Nolim hic multum pugnare eirca praerogativam antiquitatis, domesticis potestatibus praecivilibus, aut etiam unis istarum praealteris inter sese competentem. Id saltem manifestum quidem esse dixerim,autiquissimam esse introductionem omnium.
165쪽
Ut tamen civilis societas non possit extitisse, antequam auctus essen hominum& familiarum numerus, quod ipsum tamen brevi post prima hominum initia evenisse, testantur urbium exstructiones, di gressiones populorum in partes, potentiae mallimae tyrannorum, ire sacris, ex hisce initiis tum ante, tum post universale diluvium mesa piλω. . moratae tibi Domniumque pene gentium remotissimae antiquitatis. v. a. I. Io. d. monumenta Civilis commercialis seu erediti potestas quintum,
cap. L p. . A ipsa hominum pluralitate sua jam tum habuerit quasi materialiamin te γ' lux inmenta, non dubitabit, qui cogitat fieri potuisse, ut sibi homines invicem promitterent, beneficio sese assicerent, sese laederent
titio vinculum humanitatisQuinhominibvssimusti mundρm esse ' ulatum,adeoq;ne sulebiti veritam,inehominibus in eoque neefieri potuisse, quin potetarem smul homines buerint,iure aequitatis, volitam inem deberetur,exigenti er- viles quoque, impotentenaeshipi Gingenii hominesab initio rerum a indisse potest, ut juxta prvilenueiores gignerentur,quiadeo
ireraphilosephum tibi, Politieor. aliis per mit alam aptit dinem domnaturis, naturitu semitium issent nota
siisse proxiimim, ut ex maris &foemina conjuenascerentura iberi, atq; ita patris naturalis potestas stitim talum. posuerit, nemoambiget,nec per saermestimoria dubitari labet tauti, reia,quod ex familiaribus omnium prim/ conjugalenta secietatem o cum hae dominium maritale. Miu consi
inter homines. dico inter homines; quia si Deum cum homini . lare velisco ferre, citradubium paternae atq; dominicaesuperiori tatis sive vestigiumsueramnplar in Deo benignissimo patratore atq; absolutissimo conditore utinum reperire est: sed versamur in humanis. In quibu , quoniam prius plures habuit natura quasi sermatas domesticas quam civiles,4 in his omnium primam ma- otalem potestatem,&naturst, It positiva sanctione stimus consti
166쪽
Fundamentum m ----inus atemque
uxori flectio; tu innatura observatPhilosophus maris prae
foemina ad imperandum m orem aptitudinen in huius praesto imbecillitatemisistilicet animi simul atque Orpori, buseommuniter mastulum tamineo se iri reticis . ap.pobe. LCui hacten astipissatur Divus retrusis postolus f Urm Pro Epassi nuncia misin vas 4 vescommunis totius orbis experientia. Quod autem posuerit atri' communiverit han ipsam coniugalisaominii rationem ipsa intentiocreato extri dubium collocat aum, tinfinis , quemetiam ipseantevam taminam condere ,
167쪽
Operi futuro praeferebat, nempe ut socia atq; adjutrix a in pee consequens non dominatrix, sed obsequiosa viro esset tum ex pretas primaevae illius sanctionis lex ita indictaanulieri f. Ab viripotestate eris, si e domina turtus, quam indicat sex toties inculcat Apostolus. suberes inquiens d),ιrosissubditasint, sicut domιno, soniam vir caput firmaberis, secutra Christin eaput MI Ecclesiae. Item e Mulier infitentio discat cum omnisubvectisne, mulieri non permitis idominari in iram,sed esse in silentio. Uxor timeat iram suum s Et iteru in ZMulieressubdita sole viris,sicut oportet in domino die inisculeatum habebat hoe jus Sara, Abrahamum virum vel secum dominum appellans suum g), observatum id ipsum volebant Persae, . quando Magnus rex Rhasverus, ad consilium sanuchan, misi .epistolas ad universas provincias regni sui, ut quaelibet gens au Are ac legete posset, viros esse principes aemulieribus majores,i
dominos in domibus suis ib). In genere agnoscit id legislatorvoque civili , si judicans, in cis mariti esse desere uxorem, reverentiam illi exhibereman em D. Et agnovere communiter Omniumas sitiunxmores,ubi temere nisii invenies, communi aut .
in auimore inviditisse, ut j ustupi putatum iere dominari mariti di caput timiliarum conlutirere: nisi mira tibulosas Amazones pmdii os in medium. De quibus tamenno rari adsistet. H litas a marib habitasse separatim Taceo poly-Omitin viris, non autemmulieribus, apud complures gentes
Is.. Si autemq- ir, n rae hae aritalis potestas potissi Brumdirigatur naὰ Sextae conjugii, res decisionem videtur is e pectare, utpote, quod uromnhit etiam conjugali societati suus. necessario sit finis; ad huncautem,obtinendum piresiminans e hisque societatis potestas, quemaritalisthic est, officia cujnsque eae se ei etate habeat dirigere. Iam vero fines matrimonii duo undis potissimi dc proximi, honesta bbolis procreatio,in vitae deinde ad
168쪽
eonjugibus accinebat benedictio aD repetita horum propagini tanquam in novam generationem post ea tactismum b . Distig Dominu/D- e quando viro mulierem sociare instituerat: Non ecthonum hominem essesin faeivimraei adjutorium tDM . Inhoealutorium vitae atq; commodiim a conjugio sperandum commen daret hie Aristoteles, colligens ex positis lib. y. Ethd amicitiam fialteram homini vitam, quam, honestissimam ciueundissima uia
niter paucissimos,h. e. duqs, possibile sit rectilis coli. Et Imp. Leo, d in hoc elim computaret id boni auxillis, quod a liberis est sp
augmentationem civium modum ornitastellium My erismreum s libus essenisesse hisce sui. remotiores ut totum om9ugalis se uiris fui, ita vjdes in potestas regens maritalis dimetiousa aedispescenda esse: iiiiiirum
III Potellatem thori marito eompetentem respicit absque dubio Apollo ius, si quando Puli, ut debitum reddat uxor viro, σω Oior in Mmulier sis eorporis potestatem non hab eat, sed ris. In qui Eus sim ut, las θω . Benigne eum conjuge cohabitandi animadvertendi ad coniugii s -- aut unoniam, viro dixeris jus esse eommissum. GH tiusis defini, Disitire by Comb
169쪽
.seeustodiam, in tantum divina humanaque iura viro commisiam indultamque solent relinquere ut ad singularem etiam ac rigidum usque vindicandi modum eam patiant tar procedere quando non tantum dona pellere ac repudiare adulteram not. in e etiam
mitissimum christianorum jus conspirare a J itemque singulari praerogativa, judicio pudicitiam ejus persequi ipsi permittunt 3,
sed etiam privatim eam vindicanti ita indulgeant, ut nec perean-ptam adulteram capite temere cogatur luere ic imo k privatim ulcisci queat adulteram Q. Quae autem dicuntur de potestate mariti, jurisque maritalicat loritate, in uxorem, ea, de officio ux ris in maritum.&hic via caeteriε simul debent intelligi, dctionistra: veluti ut, obsecundet illa viro, ut castum conservet thorum , matrimoniiq; reverentiam liabeat. Cui ut alia ita hoc Imperatoris inclusum existimes, V quo maritum absentem, forte in expia tione degentem, jugiter expectare iubetur uxor,nec alii nubere, usquedum exploratam haberat ejus in ortem, a me militiae a
pro moribus nostri usq; dum legitima intuee itens rio seu eessioque iudicialis. Inio huc pertinet,quod etiam morte Alutum matrimonium integro anno, luctu honorare rivili lege teneatur. antequaalii nubat, sub si uena infamiae B amissone norunci. rvae oecatione matrimonii acquisierit isqvod transiens adsevise avo .existentibus expri4re matrimonio liberis, quicquid a par- iri nacta sit, ejus tantiu usiis inu ad vitam retento, propriet talem statim ad liberosprioris matrimonii transmittat, si uvae
siuit jusmodi reliqua, quibus velibatim, re quodammodoon' in
170쪽
Π Adjutorium vitae sive iamiliare auxilium, quod de potestate exigendi viri deque ossicio praestandi mulieris est, in operis&re, live suggestione bonorum, etiam ex suo, si habet, consistere videtur Quippe, cum haec sint quibus juvari commune familiae bonum pote is mulier autem socia sit familiae, diviniis humani sar. Laserit. juris communicationem in ea adipiscensis honoris mariti bono nu'. MLS-rumq; omnium familiae particeps existens j), idq:46 meliori mo ἁσδε,-- do, quo pinguiore conditione capiti familiae quasi ad latus posita est: utique nisce eriam pro viribus, aequantum eonvenit famili-amluvareipse tenebimr, poteritque maritus eadem ab ipsa hacte , nus exigere. Inomio operum numerarem observationen ina
ti,de curam Amiliae resica ae inem Onte omnia inaritum, fusi communeni familiae domi in evereaturin omisda,iconverietur vi ribus marit risae hono svitiarae sibi O illi dedeeor esse oossint. m. fastum, asotiam, reliqua, pro possibili vi et ire ramis iraistem liberorum probis
durationi diluimoine ibat servitia urgeat; ubi praeterdecoris acturam potest, minis admove sedulo custoesar, conservet domum tutetur equaecunq; alia a af initiat decus atq; commodum faciunr, quantum inisest, sedulo praestet. Non possum, quin audire hic faciam miram quandat svisitatem sapientis,qua simul O laudat& mandat huiusmodi m lierum in familia oficiositates i. Mirum iis nuten', U
mumseram insipiens extructam eririn manibus destrueri H Si yis inuri ., 8
nerit mulierempraestantem, ea Δην pratiosior ect margaritis eoae sit in ea re viri, es opes4Ω no deerunt Reddet ei bonus non malum omnis. bin diebus nouae. Deristianam re Rinum, e operatur cum volup m te mam, uis,de noctesurrexit,destissipabulum domuis reribaria sancitassis,mari uam misit ad colum redigiti diu apprehenderunt δε - βm Nobisis inportis vir ritu, qvandosedera eum senatoribus terra, osmum aperiet prudentιa, re elementia in Engν 6- H isin aliis pr. - Ppo.31. Aterea multis virtutem operamq; Gmestici mulieris ossi ei de cari. . o. Vn.