장음표시 사용
511쪽
aut imperitiam decepitusuerit, num en m destinetas e nrmis . cxemplum hoc erat comensus taciti aliis in casibus idem a sic vera n
61 d. l. . de alii a). Hinc porro es, quod, qui usu mentis cel carent, pota
a de infans, furiosus, nullum negotium, quo vel se vel alios obligentia, judic. I.yc gerere posse statuantur b). Hinc est, quos qui intellectu utun-rt. C. deI r. c tu ininus perfecto, eo, ure civili, privilegio fere gaudeant, quod, fa I. ignor quae in corum fiunt praejudicium, etiam ipsis praesentibus, aut aliasib s. I. st agi scientibus, invitis tamen ipsis fieri putenturic : quod iidem ex de inutilpp. consensu suo, nis alia insuper caula, quod illi deest, forte impleat, l. s. o. Ia 6. minus perfecte, imo prorsus civiliter non obligentur veluti im- e R. l. a. f. iubes , cui laoc datum, ut nec Pen nec nos gr)icquam in suum pra j a a. pro empt dicium credatur d); ut ad necessitatem praestandi consensu suo sese c)per Ly. non obligetie . imo quia defeetus is naturalis illi es, ne naturalis v. ur d, ter quidem hoc est e stu obligatus censeraturi iit tamen, Plata, ιSy. d. Ra. e non prorsus omni destituitur consensu. alio eventu quodam, , ubi d. 3.ρ. d.inui ejus non adeo vertitur praeiudicium ex causa conventionis, i sip.ρ N i. t. liget g) obligetur, tum naturaliteri h), tun civiliter, maxime sis autor. tui. caiisa quaedam alia obligationem nectere juvet forte quod locu-πὶ .d. co pletior fuerit ex alieno factus si) aut actio ex re, quod junt, perve- diis indeb. . niat Fundat sese in eadem judicii imbecillitate, jus atque pro-d .s A. aereseos desectu, privilegium foeminarum ne conventione sua infict. . m. eod. tercessoria, pro aliis obligentur l). Item minorum, quo restitutione fide copen in integrum habent, si quid incautius peragentes, in damnum se g) .i. d. aut se incidisse postea deprehendant m . Inde praeterea est, quod pro-ttit. h)L .f. digis merito bonis interdicatur, eorumque contractus ac disposide nonat si tiones post interdictum editum m infirma habeantur quod retra- ser. σῆ. i. iratur contractus ille , cui dolus causam dedit o , Et si qui sunt ca .
de aut . ccco sus ejusmodi alii, qui biis ob inopiam judicii, notitiaeque defectum sns ut civilia jura favent p). j l. fide .e A.l. 7. de solui. IID. t t. t. ad SC. Vesib cris. Ceed.
' li S. losophi q)consensum statuunt infirmum juris cultores, in spe-
512쪽
cre quidem etiam ad obligationem per conventionem inducendam, insectantes imprimis casum mixti cum spontaneo coacti. de pura enim violentia, res disquisitionem non meretur ubi nimirum vi metu ve magni forte mali in consensum quis fuerit adaeius; a hi fide RP. Rit Ulpianus a : Nihil consensit tam contrarium eu,qPamvis atq me I
itu: quem comprobare contra bonos mores eH. Praetor Romanus, cen
ser ille adiutor atque corrector uris civilis custosque aequitatis, decretum ediderat inod metus ea agestumoret nutumst non babi rurum ι . Incubuit, imo dubio procul & occasionem de dc sat , bbata illi decreto, uri justitiaeque studiosorum industria, explicuitque I, 'hbc ipsum,& multis declaravit, quae vis hic, quae infirmitas consensus, ex quo metu dato, hie intelligi debeat aut non debeat, forte eo fine, ne vel malitiae fenestra aperiretur, recte placita retractandi, vel justus etiam metus temere transmitteretur in detrimentum innocentis Hinc igitur illorum observatio est se). Non remisbet cui g. 7.f. hic attendi oporte/e timorem I non vani homin se non eum qui ex renun Pod met. D, qualem quis meticulosus frusinusolet timere ne infamiae ridem, nedum anc in vexationis timorem; intelligo autem infamiam levio his injuriae, quae facile elui queat: non denique eumqνι ex vi oboritur, Pammastis nitin re pinsunt, ure hcis oscit. ure honoris,qr 'si'c Peor Sed eum inetum,qpieri mavoris ahmus: in hominem consantissimum cadexse juria ilia tu speretim atrocem, 2 eamqpa conina bonos mo- esst, risen majoris rei impetus, qν repelit no poteri morte fortassisse/vitute, stupro, aut si ili malo magno imminente. Atque sic quidem descripto hoc violentia modo, porro ubicunque jussus metus causa consensus& in conventionem adactionis fuit, iidem Consulti multi procedunt in medium, adseverantcs nullitatem infir est tatemve talis ex tali consensu obligationis prodentes etiam ac de clarantes contra eam auxilii Exceptionem actionem a quod meliu causi quas appellant λ; facultates nimirum quibus vis S adversus petentem ex tali coacta conventione sese tueri, de insuper, si quid seqq jam praestitu illud fossit repetere; itemque omnis inde perpessi in--er C. qr a commodi in integrum restitutionem, una cum poena etiam, pro mei. cia i a P. nvido concurrentis delicti, a violento exigere aerisma rer II. . Praeter haec in censiim nullae aut infirmat sve obliga mei.cause QS 3 , io-ce t. Digitig Coral
513쪽
ilonis sive conventionis, ex defectu liberi ius cientisque consen- sus ipsis quoque licuit referre, si aliquibus vi uri posita, libertas il- - la obligvirili sese hactenus supprimatur infirmeturque prout acci sci sis, filiis familias, aliisque dum ne Pessiqnidem credantur,qPi '' ' j v obsequiantu imperio patris vel ominis, . Unde adeo errore veni , ΤΦZ-ας N J utpLine ex contractu, suo sibi arbitratu inito, nec obligari civiliter, Ut-- pc ejusin mine exigi ab eo quicquam possit b) nisi quatenus coΠ- quq sensu, domini voluntas servi ad integrata fuerit, sive ab initio, idq; ασα uis evel taciti, seu, niversali, per concessunt peculium ejus i commer iurem c μ' :um est, vel expresso aut particulari per justum sive etiam ex j) it g post facto ubi forte alienum ex tali contractu acquisitum in rent La. C uana versiim, inique retinet, negatque e). quibus casibus etiam pec is tibi ipsit in quidem dominum, sui consensus ratione, inquantum, inde de R. ii λδ g obligatum jura alias volunt f). Erat 6 similis quoque ratio sibi-- δεῖ di ιJ fi,nilias, quoad res familiares peculiaresque, ut in placitis tuis deteriorem posset facere conditionem parentis scit sicuti in omni dedo'AEt Lin peculio servus, ita in profectitio itemque adventio, filius familias 3 7-ρο φω Keicquam agere aut pacisci prohibebatur, ex quo alienatio , aut Ilν ρ ινρ' peremptiore sequeretur g); donare v. g. pignori obligare, testari pessir ἰqV 44 e. citra voluntatem,ut ille domini, ita hic patris M. Tametsi inmere per si at is quibusdam, hine multo liberius erat arbitrium, puta ut publi- facer testinm ei se ausis praeesset, peeulium castrense administraret horumq; no- ess , o mine etiam, ubicunque usus exigebat, libero consensu sese obliga-per, ως ret 0. ut tamen interea ad priorem consensus infirmationem e
inutilflip id iam pertineret, dispositio Silii Macedoniani I de non obligando
BO.σZ-ι sese ei vili plina essicacia ex mutuo : si qua alia extant ordinatio-ult.g δ. cnes, aliis negotiis in praejudicium patris non peragendis l). Item O. l. ' Bbi illa constri ista ipsis potestas est, contrahendi nuptias stio, citragris ' με patentis consensum, arbitratu m). pertinet infirmatio voti filiae, TeLi Vr ιδ uxoris, servi, ure, tum divino, tum civili romano cognita μθ tradem ver c hes huc quoque casus, ubi pupilli, minores, prodigi declarati, ut-hon. ιε. cunque res contingat natura satis judicio valere, sub tutela tame bon. cypaeib. l. c
514쪽
ωcura eo stitui , aut alias, ad negotia tractantii tontrahendaque cura tutorum, curatorumve consensum, sua Vx luntate non poll. - νὰν i, Δὸς
ant .H Item referres, ubi ipsi tutores vel curatores in alienandis praediis minorum, pro voluntate sua procedere non possunt, uix R Dibis, aut horitatem ae deere tum magistrariis b). Et lavi sunt casus si uasa a miles, jure positivo passim notati ubi citra aliorum authoritatis aut consensus accessionem, etiam alias sibi suincientes personae certum quendam obligationis nexum, suas Urias voluntate sibi pa th;
XIII. De aecessorio autem sue completivo sithoe conssensu, non est, quod nune opus sit multa addere modo in conspectu versentur,ac ferre ejusdem is vis. Species, in quas pene juncto modo, a tempore, quo collatus cum negotio, ante eum, ves ore illud c t. o. D. prodit, distinguitur sunt i βψ seu mandat uni, permissis itemqVcta D. . t a.. aut boritas, crvilibabitis o Hat tamen ejus potissimum duplex, D. ivs. de videtur esse aut duplici considerari debere respectu primo, quate . nus est, negoti ram, parte principalis destinantis ob defectum po, testatis alias infirmum, coUlidans,&ita quidem modo nunc eon
sideratus is fuit ubi adde, ejusdem virtutis, quoad effectum hune, Tjν I. Via esse speetes ejus omnes. nam quod derati habitione in aliquibus nupt. I r. de negotiis in dubium id vocari visum est . , postea, ubi miihabirio, jubmis. ρ,
retrotrahi reconfirmarν ea q absnitissubseqPuta sunt se iussa est, bo is sis c .ado. na ratione correctum existimes. Deinde et is considerabitur Iacea. c. io. haec huius adstipula ora consensus vis, esia tenus Ussem ad Putito 'aede R. I in . . . rem pro natura atque modo negotii aut obligat, aut beat etiam silves L D. a.
tunt,iactu illud negotium sit, sive deli m, sive etiam aereis aecu quo tig. ω
515쪽
au , i, 2 in reo si milia mea ex Voluntate mea ris erit , ego video dejethfribis dbbia fu xum porsV- sit aut petiyasione procuravit furti ei, et ur. 99 b). Ubi porro notabile est, fieri posse, uti iam ita contractus utram; misit aclicti genere, libera ela a persona quae pla rem ore manuquel ob gerit, in ipsa consentiente altera obligatio ligatur, firmaque hae- c, reat. .g. si tutor forte dolo oeconsensis et contrahenti pupillo, nec
Ei pupillii locupletior sit factu si tutor solus obligatus erit o.
ex contractu servi, ob visum domini civilis actio in dominum po-8 ' erit tantum initi tu . 2), quippe ipsi servi ex contractibus cipialter non. 0 tis obbe.rntur e) Gnu Uus Dabetur culpa, ea iiij b iis sc) Gyno DV συβ ctu culpa, culparere netes ectis nee, ii ba die, iridem' is creditur cyri obseqpitur Neriopatris vel dominiig) ne- que velo adeo ex delicto quovis leviori jussu horum perpetrato, ab o qui, is S pq Vi tu est, sed qVi hunc ιd exequi jussit, civiliter obliga - λ. bit ut convenieturque h) Praeterea circa consensum, qui quasi mediatorius iis potissimum, quibus alias consentire integrum, pu-
IM . unde regula in contractibus obtinet: Consili no nitido lentiis bis nulla obligatio en . i Item ψοῦ Nemo exco/sbo munditi obligatur, in 's' ''ὸfilamsi non expediat ei cui dabatuν additur ratioci PDribertim II cuis apud ste essentire, an expediat sibi consilium. In Hii istis au tenta si quod est colosum ccmsiliuni aliud, quo fraudemur, ii pion , quidem plane obligatione X n itur, quia enim in doli rationem incidit, pro modo, ut de dolo consucvit fieri, auctor ejus nomine ob ligabitur sis 4 caltantas intercesse de dolo iactio competit, regu la habet modo adducta Attamen ves id quoque indulti, consilium dolo sunt pro perpetrando delicto datum obtinet, ut ordinaria ipsius deli sti obligatione regulariter non perstringatur. Certe aes Imp. quoque comparere, pluribus a Coni altis attendito Regulam res
peperit a parte consensus ciuiculi tutio facienda m , po jusu
516쪽
alterius Litur, pro eo est, rasii solutum est applicat hanc Pausus a Cumjussu meo, id quod mihi debes, βωis creditori meo id tu a solo. me, re ego a creditore meo liberor. Et contra a parte esus, quem de Li.ad L p. cet solvere b): si is mandat polai,is videturso, ere. Ex his fere, cum eod. b)Lsci. d. additione sui, a nostris descripta pl. observaricosentiens illa pro ae solat. resis, pro aereticusq; consensit, quoad forma inllante ipso suscipiendam, seu, prout Philosophus in descriptione spontanei loquitur ,
dum nunc paulo di itinctius, consensus ille talis inqiud, sive etiam
XIV. Quaelibet pro aere sis, sive spontanea deliberataque appetitio, sive, ut nostri loquuntur, consilium, animi ve destinatio, de cum hac, qui species hujus est, conventionalis consensus, ne in naturam impingat, inanis nes cia,nec cusario porrecta estis alistid rei Idq; in hoc, puta consensu, tu super L particulari ea obtinet ratione qxod effectus, quem is intendit, obligatio scit. non potest non esse producique ahcivus 'vippe de definitione, h. e. essentia ejusdem ielf, esse alicuyus rei solvendae praestandaeve. Hoc autem rei, si qui quam quid sit disquirat, reperiet, ipsum esse, ex conventionali obligatione de tum decensqj, sive id quod ex ea fieri intendatur, debeat, pollitque ut genere dicam faritum circumstantiatum, seu δε- stum cum circumstantiis suis; prout id ut objectum juris obligationisque ac potestatis supra cyinduximus atque descripsimus.Sed videamus, quaeso, quo me do hic iterum cum philosopho conspi M t. c. . rent ureeonsulti nostri ille, vi sua ad morales effectus,etiam V j so M. inspccie versatus constituendi obligatorii ligaminis, efficacenita I Ob descripturus pro aeresin, ad rem circa quam illa occupata est, ocula, reflectens, ipsam dictam pro aeresin sive illius essentiale genericum, spontaneum scit in parte seu specie, sermocinationi huic magis apta ficientia videt. plures enim circumlocutionis forte res vissa fuit in specie an coacti describenda describit , quod sit . cernentisποὶ καθίκαςoc et oi ς' ποξις gulafacti, sive singularia in quibus est leuconstitit factum leu adtio. negans juxta, eandem vere plene atque perfectie pro aeresin esse, si quidem eorundem singularium aliqua intercedat ignorantia. τὰ ἐκ-α vero porro ab Rr ' eode-
517쪽
τινι οἱον Ἀργάνω λί λεκα τίν -'ω πως cc. h. e. quis, qPId cis .ca quid seu qPam re, qνo,stum infrumento, cum rei causa, qPomo oc agat. Tum praeterea , . ab attendenda ignorantia raeli, dc, quae hujus sunt, singularium, distinguit; nec ut invita dicant ulta, . aut veniae, ne obligent autorem, digna habeantur, mereri vult,quaesiuini κώ ολ uumrersalia Itemque μυαῖερον sive id quod eo m- muniterest utilen: ta philosophus Ctis vero nostris similiter nil familiarius est, quam pro ciebit O este cita negotiis asserendo D
m ceniorem notitiam requirere, ignoruntiam ver acti excludere quo quidem pertinent plurima issa paulo ante hoe capite longo ordine adducta eorum effata partim expresse, partior virtute intentionis factum includentia. Et faciunt praeterea loca vom plura alia usa e . risi f. isprudentiae romanae, quibus diserte, imo ex pro se sibia hoc in- . e stadjur.e stituti Periti habent, ut ostendant, Tuid factsientia, ad valorem, . Dct. st 'cr negotiorum, tum aliorum, tum hiijus, in quo nunc potissimum p . . . occupati fumus, conventionalis scit obligatorii, praestet; quid se
minorantia impediat. . Et hoc quidem faciunt tum in genereia, rem nomine facti diserte esse tend6 tum per varias species τῶν αὐ ςω h. e. singularum facti circumstantiarum eande adnotando ier .mocinatione ita plurimum dire ista, ut ubi faeti, ejusve circumstantiarum, pro efffetu obligationis. ex delicto, ex dispositione testamentaria, ex conventione nasciturae 3 scientiam, per naturae justi aliam cernunt requiri; ignorantiam sive errore ni iam, diu jusve aut illius ejusdem circumstantiae. impedire declarent, quo minus id negotium eo .effectu valeat, h. e. talem ac talem obligandi faculta . . tisve coue edendae vim habeat. Dicunt id de facto in universum st toties varia figura repetita juris regula b estnorantiam Deiιηor . CDσt ' noto e gnoninetiamfacti prodesser. erroremfacts excusare sedi c. non no- ε,σμι'Iur c cereo intestige ut praejudicium aliquod, si amnum onus,ubligatio-D6t ignor ne in ta re quapiam pera et 'vis sentiat, aut expectare habeat pro-γ. q. HAE L in . se, extulare, ut a talibiis liber persistat. Ubi quidem, si obiterini. 1st sm cc memoriam revocentur, quaesii prate , de obligatione, qui facien .
h M s- αν- si di I non faciendive, patiendi ea est,flicta sunt, facile apparebit, hχc dcciujusmodi omnia, in capite eo spectare, ut dicant, ob ustum in i facto
518쪽
facto ejusque notabili aliqua parte sive circumstantia eriorem, ab obligatione, quam, si ejusdem rei notitia adfuiiset, actus iti tulisset, liberum quem manere, nec alteri proinde jus aut potestatem aliquam contra agentem tribui i& per consequens omne, quod pirius alicui fuerat, jus, quantum ad hoc factu, tanquam nrmamento suo destitutum, integrum servari rationem autem qua haec erroris fa Lisci ci indulgentia, convenientiae naturalis sit, promitJCtus Neratius et M.
haec humanae naturae impotentia, hic terminus sit, posse perquatria, multa in rebus rerumque singularibus igno nari. X In ipsis autem facti gularib, seu circumstantiis, cum varii sunt generis, differentiae multiplicis, multum desudantia,
juris interpretes, quid error in his valeat, cuinam indulgendum , . cui non,' Vinam committentem immunem ab onere obligationis
iraestet, qui id non faciat. Ut reliqua omittam, eorum industria vel ex duobus his, quae&imprimis illi attendunt,capitibus, spectabilis est, dum sedulo distinguunt observantque, priuio num quis
error intercedati quicum humanopugnet officio 4 sive humana industria σρotextruacιlepotuerit, susenuri, an vero non ita fueritis comparatus Deinde, uvasnam conditionis sint singula circumstan tiarum, majusne an minus momentum in re faciant ut dicam bre viter, aesti inant hunc errorem ex negocitu officii, in ipsa circumflanti. . rum conditione. Prioris intuitu, sedulo volun animadverti, utrumsupinara missa, ut vocanr, ignorantia intercesserat an vero quae non talis mereatur dici, Scin hoc peculiariter, utrum nostra an alie-nιtact ignorantia siti c. Nec supina ignoranti ferendae I tactum
Scientia enim boc modo aestimanda re, ut nes negligentia erasa, aut ni miasteti estassatis expedita sic, ne fidelatoriaturiosiuas exigatur. & Pau- ., lias sc)Se facti ignomntia ita de Aum cui non nocet, non eisumma . negligentι obsecratur. Pid enimFomnes incιpitate sciant, qpod illise-
519쪽
a nostili ,λὰ 'ενθος prosi Uti in eis. De hac praeter officium ignorantia elegans exis, emplare est aeum est pontificis illud bi Non poteri lapistori ext maj im j I a VP orec ora erit, 2 Pastor nescit. Et pertinet ad hanc inexstiti . . cusabili ac noxiae ignorantiae speciem, omnino illa toties legibus nostis hoc fine decantata igno=umo tiro c)e quippe quod jus a turale, publicum, istia orared praeterii acium hominis sit,in talis 2, 1 adi iliqva poteti no itiae sit stipes avi Iis, maxime an iis, quae
ibuen ' tui a naturalia tum civilia non nimis in abstruso sunt sita, eoque vel propria vel saltem aliena ope, vehiti data copia sapientum expi-
scari possint d) Namque alioquin, ob limitem, quae in facto in-
intercedere potest, impotentiam, etiam hic quandoque indulgen I p dum eue, sapientes agnoscunt e Aristoteles hoc caput inexc sabilis, ignorantiae, ob culpabilem negligentiam, tum juris tum , .ci , facti, comprehendit, ut dictum est sub nomine των συμOεζων. b iis temque iniversalium cita quidem, ut ipse etiam ignorantiae juris seu, 'at quam cujus scientia quandoque honii num facultati ita Ari difficillimis, sit nonnihil indulgendum non neget, arguens s ves
se, piuna omne naturale justum nosse, ob plurimas attendendas cir- I ' ' cum stantias non adeo sapientibus, nedum vulgo hominum facile 'ρ ' esse. Et de civili, quo hodie utimur jure, idem fatetur Bach ovius σι g), id non aeque nunc, ut olim ex publicis tabulis, sed ex pruden una di iputationibus, adde ex peregrina lingua cognitum esse, nec β' I adeo tam rigide eius posse exigi scientiam quibus certe etiam Ju'o IV ris prudentia vetus fuit adstipulata, quando dc moderatam solum-Κηρ st βη modo industriam pro utenda hi jus cientia requirebati,d media sta οις μέ adeatri suggerebat de caetero, ubi vel illa fui S adhibita, vel haec C est p non suppetiissent, excusationem ignorantiae etiam juris admissu Wcm si ra, per ante adduisti; insit per multum eidem indulgens, ubi vel ipsapc' pr ν ς personat in culpata conditio facultatem sciendi, ea minuebat V g, Iur σ H tin puberibus, minoribus, foeminis, ullicis, militibus h).gηρ-t si s in F XVI. Porro vero, in hac excusabilis vel inexcusabili signo cst , O G si antiae figura, Philosophus si notat, non omnia circii stantiarii essei λ f ας i aeque ignorabilia, dum e. c. qvi agit, uti e ipsum, nisi insaniat, igno- I t si et, impossibile sit. Iurisperiti nostri, hoc plurimum declarant qui sep qc. ojaeca b.E h. Q o-
520쪽
Hane tolerabileae vetua dignam utante illam non ire um interea in pompo vis a ut quo A alimis Musa Dct, 'im ciet a dejur uo orat. quidem, quod des Heu diei ficile intelligitur, ita accipiemium esse, ut simul ptaprium factum τ' includaz: idque peroppositionem facti alieni & hicin alibi saepius
usurpatam,&per plurimapro hoc demonstrando, adducta exemis, .H Deilecolligitur disertus est ICtus Neratius η οὐ nisa. Pommia rorem esse tolerabilem, arguens ibidem ex hoe,tinet ' ρ ρ me pio, bonae fidei posietarem usucapionis effectu non privari, obiugnorantiam facti servi aut antecesibris, qud forte hi rem non emerint. Unde porro quasi communiter recepta regula te utis A. L
s qνodpeteremν,deberetuν quam paululum mutat s verbis Cano sce./ψώια .nista tepetens id ita effert: Cum qui Iuccei alterιιιε, Iustam abino talnorantiacausam censetur habere. Inde, heres, si rem apud testatorem depositam vel commodatam distraxit, ignarus depositam vel
commodatam fuisse, de re non tenetur e ,sed modo, ne ex alterius V te detrimento lucrum sentiat, vel pretium acceptum vel actionem . ' ' - ad id domino rei refundit, ceditque Si praedii hereditarii vendi tor tributum ignorans, id non indicavit, ejus nomine actione exempto non convenitur ine fideiussores quoque, non muis fiat.g.Lώ nus quam haeredes, justauri Morantiae causam dicuntur posse al- β.emst. D
tigareis usum renosiluit integraminandati atruonem adueretis αι- Rio. itorein, si ω ἡ ροclini miro eo s.lverunt, quam is iani tum, siduerit , avis p ei senoni tendo debitiis xtinxerit nec hoc 'sactum a seses eiussoribus indicaveritib). verum satis hie exeno Mops'. plorum. Notari potest obiter, recenseri hie, Ictis casus, P bu, mi usu .etiam connexionem aliquam persena de cujus exeusiota alieni Boiis orantia quaesitur cum persona quae fecit habeat; und adeoidem magis dicendum, sine itulaec quidem , caueris paribu ,
connexio interveniat. - VlI. In conditioixea porro singularum facti cireum stare.'tiarum, quid momenti err*r circa easdem toti alicui negotio ima