M. Tulli Ciceronis Opera. Ex Petri Victorij castigationibus. His accesserunt castigationum eiusdem Victorij explicationes ac Ioachimi Camerarij Pabenbergensis annotationes Petri Victorij Explicationes suarum in Ciceronem castigationum

발행: 1579년

분량: 593페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Tibi dedi partes Antiochianas: Nos urem scriptura

secuti simus ANTIOCHINAS: nec enim erratum librari1 putavimus, quod in multa huiuscemodi nonaniabus animaduertimus,ut in primo ad Atticum, Nosti enim marinas pro Marianus. Et κ Iii i, De haeresi Vest rina,pro Vectoriana. Item in cunctis uetustioribus codiscibus,er maxime in Mediceo. In epistola Pollionis,Ηθα tino presio. Et in literis c ijstema catina,pro caris una,Cr Hirtiano.Hoc idem uidetur obseruasse Priscianus non indiligens grammaticus, cuius lib. I i. haec fiunt ueraba,inveniuntur tamen autoritate veterum, uel Euph niae causa,et maxime in proprijs quaeda no seruantia suis prudi regules,ut Ligus Liguras Ligurinus,non Ligurianus, censor censoris censorinu non censorianus. ii. Et ingentium culinarum cum sophia septimae: Nos hune locum ualde fuste tum habemus. quidam corrigunt

C o C L E A R V Μ. nos nihil immutare uoluimus cuniae

hil certi haberemus:nec tamen locu silentio praeterire πα ictum putauimus,praesertim cum antiquus codex hac parate luxatus sit,non sine nota illa in margine quam mendore sis locis apponit. Est autem in illo, ut nihil praetermitta

nuq INGENTIUM CVLA RV Μ, ut appareat

unde uerbum illud, quod nunc omnes impresi habent, CvL IN ARVM deductum fit. Ego caetera qui animo aequo fero: Haec erat vulgaris lectio,quae nihil a uetum discrepabat:nec tamen eam ueαriti sumus damnare Cr explodere: existimamus enim alia quantu mendi illam occupasse, legis debere,E G o c u

, enim dura admodum si uctura,si illo modo legas:nec uia detur de vilis aliis resim loqui uolaepe, ut uerbin illud

102쪽

c AsTIGATIONE L , CETERA locum hic habere posit: tantum de mortesdillae iocosie ut opinor narrauit: hoc autem aduerbio duobus loca usus est in epistolis ad Atticum,quemadmota dum in optima exemplaribus inuenimus,ut lib. X I r. Ne uiuum mi Attice, si limbi non modo Tusculanum, ubi crateroqui sim Iibeter,sed Astώρων ra i tanti fiunt ut sine te

sim totos dies. E i lib. X i H i. O loca ceteroqui ualde expetenda,interpellantium autem multitudine pene fugieta. Seu Cr in Oratore etiam in uulgatis codicibus, I llum a tem concinnitatem quae uerbora collocatione siluminathis luminibus, quae Graeci quasi aliquos genus oratisis nis)χημαm appellant,quod idem uerbum ab ijs etiam in sententiara ornamenta transrtur. Adhibet quidem bis subtilis, quem nisi quod solum, ceteroqui recte quidam vocant Atticum, sed paulo parcius. E t in epistola etiam posteriore ad Leptam, si modo tecti satis est ad comit tum nostrum recipiendum, caeteroqui is mihi locus non dillicet. credimus autem yrmatum esse hoe adverbium quemadmodum alioqui quod magis in Uu est,er eunde pene significatum habet', ut bis ostendast mortem Sγιlae non moleste latum fuisse, nisi uereretur unum incomis modum tantum quod ex eius obitu consequi uidebatur, id autem erat, ne busti caesaris restixisset ut emet iulum tanquam sectorem Cr emptorem bonorum ciuium quae a caesare uendebatur. Est autem facete dictu. Eunde etiam iocum mouet iisdem pene uerbis in eadem persona in epistola ad castum os hic D. sγllum patrem momtuum habebamus, alij a latronibuη, alij cruditate dictabant populus non curabat, combustia enim eje eonmistat: boe tu pro sapientia tua stres aequo animo,quanquaττίσω MMωι -jim caesarem putabant moleste I g turum

103쪽

ys IN cIcERONEM tur ,uerentem ne hasti restixisset: ut accuratias uidenodum sit,cum de eodem agi ambobus his locis manifistam

si cum priore P. appeactur, posteriore uero D. in utroniendum sit. Vulgata sane lectio stigida erat cr inepta meo iudicio: unius autem Isterae correctione arbitror i a valde laustratim esse. nec mirum est in uoce parum straquenti antiquiores etiam librarios deceptos esse. 16 Munusculum mittere uolui leuidense crassio 'o Nos uerbum illud votivi in nullis antiquioribus codicibus

inuenimus, nec tamen desere uoluimus, cum aliquid orimnino si non sit situ desideretur, ut prest': sit sentenisiiamisi 'nisse quod suspicor uerba illa sint ex aliisi quo poeta quae si tota haberemus, locum hune per si illi

si rem, Cr planu facerent: nunc ignorata non paruus teri nebras eidem o undunt. Nos ut in re incerta nihil quod certi prostramus habemus. Pergratam tibi esse sententiam meum: Nos maluimus hunc locum ut in uetustioribus reperimus trudere menαdosura, er lacerum, quam ut a quibusdam ut opinor suppletus erat. Quod si attentius uerba illa odoraberis, senties promo supposita esse:tam male inter se cohaeret,

Cr tam parum reliquis conueniunt. si nonrum consilium probabiturigaudebimus: scimus autem eruditorum mulistorum consiensum in repudiandis,expungendus dictioαnibus sententiiss omnibus quae temere intra bonori autorum fines irruperant. Non perinde ut est re ab ens literis, Cre. Ucteres

codices, V TEST RE APSE EX LITER I S. Sic

enim non solum pro re ipsa prisci illi dicebant, ut Pacuis' uiussi non est ingratu reapse quod sci. sed posteriores, Cr politiores etiam ut cicero, cuius in v. finibus haec

sunt

104쪽

c AsTIGATIONES. sysunt uerba, Quamobrem ordia mur ab eo quod modo posui quod idem reapse primum esti Nonnusti autem fiunt qui omnia in quae non pusim incidunt, ut obsolata, cr

Omnes inibi Graccos, omnes Lucilios Veteres omnes , o dices GRANios habent, quae uera est huius Ioci Iectio. fuit enim Granius quidam ualde acetus, sed maris quidos sulibus dicax. Lucilius item suoras suas multissa bus lociss restersit. De Granio meimnit cicero lib. ii. de Oratore, Qui igitur dillinguemus a crasso, a

catulo, d caeteris, samgliarem nonru Granium, aut Varagulam amicam meam, non mehercule in mentem miniquidem venit uni enim dicaces, Granio quidem nemo dicacior. AIqs etiam lacu de Granio meminit ut faceto. Nam Granium,Luciliumque Cr dicaciores, Cr humilioris fortunae homines colangit: crassum autem, Cr Laelium, qui cr nobiliores,urbanioress erant, ab AEus separat. Aut Acete dictorum ostensionem fina ingeni j,Crc. x t Nulli ueteres codices OFFENsio NEM habent: quidam eius loco alio atramento repositum habent ori P I N I O N E M. Nos FAMAM maluimus scribere: hae eoniectura ducti, quod spe crum duo sint eade frevocabula,librarij alterum uacare arbitrantes, relinquat. sententia autem egregia ex hac lectione colligitur. Querebatur Cicero quod saepe nonulla acute, σscete dicta ad caesarem ad rebantur,quae fortasse illum reip. statum taxarent, aut aliqua ratione caesarem laederent: quoarum cu autor ignoraretur, omnes aiebat a cicerone esse pronunciata, quod illi creare periculum posset. Dolet se nulla ratione posse id incommodum vitare. unam tanis

105쪽

IN cIcERONEMeete dictorum finam autem, quia uno ore omnes omnia salse, urbane dicta illi tribuebant cir hanc esse amam ingenii abJcere, id est ex hominum mentibus frinum oripinionem dclere, quam de suo ingenio habebant. Si enim quod feri non poterat, famam quae erat de suo ingenio

extinxisset, non amplius hon num constrisus omnia ara cute 'dicta in tuu eo ntulisset. N os in re incerta,Cr in qua alii etiam sibi non purimi permiserint, exposita nostri iudicii ratione, nonnihil nobis indul)ἰmus: rationem namen nonrum patencere uoluimus, ut sicut,quod feri ροα test,nostrum iudicium dissilicucrit,pofit uulgatam,conmmuneq; lectione sequi. nos nihil repugnabimus. Videat tamen accurate cum una omnino dictio supplenda sitias nostra comodior,aptiorq; sit: nam quod facilius hanc lis Marius negliges omittere potuerit,multo uersinalius est. α 3 Quem denarium narras: Multi locum hunc mendotasum esse existimauerui, uarijss modu corrigere adgresi

sunt, ut postremo Veneti, α v B M OENOMAUM

NARRA s scribere ausi sint, cum illi dictioni nullus hic locus nisi adimur esse posit: quatiun supra de Oeanomao Accii sermo sit. erat enim Oenomaus tragoedienomen, ut putamus, ab Accio scriptae. Nam Cr Nonius Acciuis Oenomao saepe citat. Qui aliquid hie mutandum censuerunt, omnes videtur coniecturas aliquas non satis firmas secuti esse:nos nullius industrium insectamur, nec tamen fuit cur eos imitaremur: animaduertimus enim in i cunctis manu scriptu DENARIvM Iegi. Quare conatra tot librorum consiensium aliquid decernere nimis auridax,Cr periculosum uisum est. Quanuis autem butim letactionis certam aliquam rationem reddere nequeamu'nomluimus tanten eum reiicere: multa enim esse scimus , uer

infinita

106쪽

c AsTIGATIONES. infinita potius,quae a nobis ignorantur, Cr multis etiam quanuis eruditis obscura fiunt,non tamen ob id deprauario sunt exiitimus:da,Cr explodenda ut putamws. Eandem hanc uocem inuenies in tertia ab hac epistola, quo loco edulium quoddam significare uidetur,quod magni apud

me momenti fuit, nequid hic temere mutaremus, Neque ollam inquit,denariorum implere. Nam quatruos thesautarivi in ollis a senibus maxime condi soleat, unde arguim iram titulum suae comoedia Plautud accepit: urbitror tamen argutiorem quempiam esse sensum borum uesbois ' rum, uoluisses cιccronem hoc loco ludere, O mutetariam ioci ex ambiguitate illius dictionis truYilbe:quod dies men non affirmo: nec enim ullo testimonio aliarum duae

ctorum confirmare posse . id autem quod se bicuti fuismus non inepte ut puto,consideratis diligenter ambobus his locis, notam Iacere uoluimus. Quod si recipitu prorib dtur edulium illic significare, no video cur hic quos idem signiscare non posit, neque cur hinc uocem hunc

delere tententici illic eam munere sinunt:eandem enim eius utroque loco rationem esse puto. eruditiores boe dia ligetius considerare poterunt, quorum ego iudicio sienta:

per libenter acquiescam. Satis hic nobis set consilij notastri rationem ostendere, quod non ut cuncti με alij fceis

runt dictionem hanc dolere uoluimus. Illos apud me declamitare,me apud eos cenitare: Loae a 44 ineus hie quoq; in omnibus antiquioribus, Cr in multis O princitiavi, quos uidi manu scriptis paretim nostrorum aetate, luxutus est Cr mancus multa enim uerba desunt Librariorum incuria in desicribendo omissa. Nos nihil immutauiaemus,etsi locum suppletum exidimemim,quia non incomae moda omnino uerba restituta funt: sententiam autem

107쪽

ro1 IN cICERONEM hanc ipsim prosus desiderari arbitramuri confiiij timen nostri memores reni silentio praeterire non potuimus. sic autem quos uidimus manu scripti codices omnes habent,

Ibidem T in enim cum rem habebas quaestiunculis te faciebaattentiorem0Peruetus ille codex Medicetis soliu rectant lectionem seruat:nam qui ab eo descriptus uidetur,quem aiunt Francisci Petrarcae manu exaratum, ut sit, ab illa integritate degenerat. Sic omnia sat i in priss ruere, ut inquit prudentifimim poets, Q. VAESTIVNCV eL I s enim legit, equo vulgarim lectioncm per .uxisse

arbitramur. Ille incorruptior Q. VAE STIC v LI sanue retinet, quae uox huic ententiae mire quadrat: Ois Ita enim cum rem habebat, dicit consiueuisse se illum alaetentiorem paruis quibusdam lucris sacere. Vtitur autem hae ipsa bulaue uerbi diminutione cicero lib. it. de Diuia natione, Aut si v iecoris cum lucello meo, aut meis quosliculus cum coelo terra,reramque natura. α solebi enim antea delectari oleis, Cr Iucanicis tuis Petrarcasu quis luit qui de Mediceo descripsit, hic etiadeceptum est:cwm enim peruetim iste DE LIs i TARr hariberet, scripsit ipsi: DE sivi TARI. Quae c uana Reiectis,er nihil significan a j o B L Sc TARI ,quod nunc in uulgatis omnibus,sententiam sequente suppleuerunt: non tamen antiqua lectio uno nobis quod sciam adhue radice immobiliter manens amplius negligenda est.

a s Tamen quando ego uir fortis, idenis philosopbus: Antiqua sectio meo iudicio melior, ingeniosior : α Wis

108쪽

casTIGATIONE s. re sr o P H v s. iocatur enim 'e semper in his epistoli siron contigerit, inquit, ut posis agros conseruare, quod eos militibus diuidere uelit caesar, licet hoc magna ortunis meis detrimentum adstrat, non tamen possium caesarem non amare, a quo vitam salutemq; impetravi, quum ego uir ortis tantopere uiuere pulcherrimum duaxerim, quod non debebam post tot patriae calamitates.

Eruis honenius philos)pho, quam mihi: quod eniti viro sorti turpe est, id nullum philosiopho reprehensiorinem adfert. Feci igitur,dicit uir forta Ubi enim uir fortis videbatur cicero propter res a se fortitcr in consulati gestis quod philosophus agere debebat. Vir enim fortis

ussactua dignitate amplius in uita manere uelle non derabet: Philosophus autem humanus omnes res, friunaes iniurias, cr iniustos patriae dominatus adeo contemnit, ut socrates etiam,cum Athenis xxx oranni essent,peodem porta non extulerit.

cum mecum sumptus habebas: Nos ueterem scriptu- α ν in finerum etsi parum planum, Cr fortasse mendosum reposuiamus quod enim aliud faceremus in tantis tenebris non brabuimus. Quod si iram non sutis intentam esse eruditiorures iudicabunt,nos tamen confidimus,ut minus inquinaritam, uiciniorem ese uerae lectioni hanc rem in arbitrio optimorum ingeniorum relinquimus. Est sane cr alijs iocis ni fallimur in antiquis codicibus negligenter striapta haec epistola, o Ass ATRA enim pro cactra illi haribent, quod corruptum arbitror: Cr intra ARTO LAGYtam pro ARTO LAGANI, quae uox etiam apud Atheonem est Itb. iii, ubi etiam eius eon'cturam docet his uerbis, ἀs τὸ Diλοψι οβ ειι η Πα

109쪽

sί Praeterea lacus iste, NEC TAΜEN AD HANGIN soLENTIAM, parum nabi certus videtur, que

tamen quia sic inuentinua in cunctu melioribusnon m mimus:es scimus nonnullos coniectura ductos legere

INDOLENTIAM: quod parum nobιs probatum est,quanuis meliorem uocem reponere nesciamus. atque

omnia haec in mediu proposuist no inutile existimamus:

er ut omnes uideant quantis in tenebris uersemur circa

bonorum autorum integritatem, Cr ut posit unusquisvin tam dubia Cr incerta re iudicium surum sequi.

x s in Ex areis tantum babemus:) V etustiores codices A stri princi T I s loco ARBis habent, sed tamen a κ praepositiois nem retinent. Alii alijs modis locum restituerunt,ut quia dam etiam ausi sint EX ARTE COCi legere, mira ueterum exemplariorum auctoritatem. Ego institutum meu ab antiqua scriptura modice declinandi tenens, Ε πART 1s legi:alibi enim in antiquis codicibus,nec semel xx pro ετ scriptura obseruaui: sententia autem, uerborum structura egregie restondent. nam Cr paulo ante

dixit se iam aliquid intelligere, Cr quatruis fero, tamen aliquid didicisse: nunc autem explicat quantu, in ea arte progressus sit. Quod siquis ueterem scriptura tueri ueri, ii uideat an Eκ ARTis dictum esse positiquemad modum in epistolis ad Atticum, ex Apollodori, ut inimligatur,ratione aut praeceptis: lis haec una earum locumtionum quae concise sunt, er ad imitationem Graeci serismonis prolatae,ut Ad opis, per Locustae cr Varronis ducere,magna est in scapula celebritas: de quibus longius accuratiusq; alibi loquar. λεs Bona tua comedam:)Antiquiores codices priscam Crobsoletam hac aetate uoce retinent, coΜEDI Μ enim Er Medicem

110쪽

c AsτIGATIONE s. ros Cr Medicem, er Petrareae liber pro comeda habet. Quaiectionem agnoscit er Nonim Marcellus de proprietatemnonis. postquam enim Plautu in Bacchidibum usum esse hac uoce docuit,addit, cicero ad Varronem epistola Peritisset, cura si me dinume. Vbi animaduertendu est locuesse corruptu egis debere pro P ET ISSET PA ENTI, SET C v R A, ere. Acili,er Irequenti errore eandem literam inutiliter repetendi, er duas dictiones coraginetandi,er coivngedi Et boe maxime loco cofirmatur,

quomodo has epistolas,quae familiares fisὁ,et inepte nostris teporibus appellatae sin uocare,or citare debeamus: concordat enim cu uetere ipsam inscriptione uerba Maree i. totus enim liber ad Varronem inscribitur er ceteros.

ivn igitur dixit, cicero ad Varronem: libra hunc de βαgnauit n quo etiam fiunt epistola ad Paetum. c- autem epistola Paeti d est ad Paetum missa, certius declarauit ubi

haec sint uerba. nam quin ita locus ille legi debeat,nemine arbitror dubitaturιι nuc re aperta et indicata. Quid enim uox illa PaetissET eo loco Acidis ita Periocha illa ciceronis a uoce bac sno non a C v R A incipit: quas attente locu leges, uidebis Marcellu nullo modo omittere debuisse. Peccarui autem in describedo codice Non ,

etsi plurimis ille mendis scatet, quia legitimum titulum haram epistolarin ignorabant,pariters rationem hanc notenebant qua utebantur antiqui in citandis Iocis bur epistolara,quibus diligenter obstruatis no amplius de haαrum epistolarum inscriptione dubitandum est. Et locus N onii antea corruptus,ex multa ofusa caligine obscuratim omni modo purgatus luci claritatis siue restitutus est. sed prius meum os ut.in uetere illo Medi α sceo inuenimus anissima scripsimus. Nirum autem est

SEARCH

MENU NAVIGATION