장음표시 사용
11쪽
iungitur i-). In primitivis enim non tam iacile eliditur aliqua stirpis pars, quam in derivatis. Nam ut exemplum asseram, υ in primitivo .eς ante eandem terminationem retinetur, ante quam in οξος, γλάκος, Θάρσος a thematis οξυ, εὐρυ etc. eliditur Similiter nomina in e, M si romte omnia suffixa a vocali incipientia has literas abiiciunt, quod probant Ao, ο - , κακ ο)ία, 'Ubi iκο-ς, μιουσία)ιώ-ς vocabula. Syllaba eliditur in dirue Θ εσ)ια ab ἀμαλὶς thema ἀμαεις . In στα-λιον Vero, νεοσπα-λής δ potius insertum est, quam ut radicis aliqua pars periret. - Tum denominativis id proprium est, quod constantes quasdam in initio vocales
In quo cum Sanscrito sermone Graecus congriait; nam in eo quoque sunfixa Krι man, ma, ja eodem discrimino a Taddfiitis iman, ima, ij a discrepant.
- Cf. mah-im an mahat magnitudo et ganman rad. gan ortus yclh-ima Φύkς maturus et tig-ma rad. tig) acutus jagn-0a Ua na) sacrificalis et ει as a rad. stu) praedicandus Quae per complures linguas longius persequi quamvis utilissimum esset
magnique ad accuratius utramque classem cognoscendam momenti, a nostra tamen quaestione alienum est.
Restant autem vocabula de quibus dubites, num derivata an primitiva dicas. Graeci enim quum nonnullis suffixis utroque modo utantur, quo pertineat hoc vel illud nomen saepe difficile est diiudieatu. In quo significatione accurate expensa, sensum quendam, diligenti sermonis studio politum , potius sequamur oportet, quam ut ea de re in universum quidquam praescribi possit. Sic ος radicibus aeque ac thematis affigi vidimus. Quare utrum βρῖθος e Verbi radice, an ex adiec-
12쪽
tivo repetamus, dubitatur. Equidem eo inclinaverim, ut derivatum esse dicam propter notionem; το enim est gravitas, abstractum adiectivi quod unumquemque Graeciun, ubi. hoc VDcabulo utebatur, sensisse puto. τὸ autem contra Buumanni sententiam quum non fallaciam, sed potius unum quoddam mendacium designet, non a sed a radice ψευδομαι verbi derivaverim. Similem dubitationem τη-ς movet, quod proprie actorem significans et . ex radice nomina repetens, transfertur etiam ad nominum themata, quibus si additur, personam designat eius rei, quae nomine notatur, participem. Atque aperte quidem priori usui adscribas: κλεπ-τη-ς, , ευρ-ε-τη-ς Posteriori, οδ τη-ς,, πρεσβυ-τη-ς; difficilius iudicatur de ρι-- -ς, num ut Ioniciimοικιη- -ς, cuius auctor Pherecydes laudatur, ab otiis, ita ab ola e derivandum sit, ac proprie eum designarit, qui domus particeps sit vel ad domum pertineat, an ex οἰκεω verbo deducatur. Mihi vero illud probabilius est si . γαμα ic autem non a γάμο-ς descendere, sed ex ipsa radice factum esse videtur. Adiectiva in haρ-ς similiter fluctuant. Itaque num
denominativa, dubitari licet. Accedit Sa critae linguae auctoritas, quae adiectiva derivata in ima nobis praebet velut antima ab anta, finis, Galla. Quare fortasse omnia illa in denominativoriim ordinem ex verbalibus, quo Buumannus ea delegat ' in, transferenda sunt. Atque hunc sere in modum ei qui .nominum Graecorum larmationem i maiore ambitu tractaturus est, singula, usum scriptorum reputanti cognatasque linguas conserenti, consideranda esse videntvi'. DE LITTERIS, QUAE NOIUNUM THEMUS: NON MUTATA SIGNUICATIONEst . . . ADDUNTUR. 1 Quo loco cavendum est, ne omnia nomina, in quibus nominis themati aliquid additum est, derivata dicamus. Potest enim nominis sus- fixum non mutata significatione augeri; significatio vero si addito suffixo
Gramm. ampl. II., p. 32o. in quo eum Buumanno consentio l. e. p. 326. .
13쪽
inclinatur, ita demum ex uno nomine alterum derivari dicimus. ΑΜ-tur autem non mutata notione nomina aut consonis, aut vocalibus; consonis, quae in vocalem meunt, copulandarum casuum terminationum causa;
vocalibus, quae desinunt in consonam, ex negligentia quadam linguae, secundum quam iso llabam et magis vulgarem declinationem perutosyllabae ac minus usitatae praeserti Accedit abundantia quaedam suffixorum, quae raro apud Graecos, saepius in lingua Latina invenitur. De his
rebus, quae adhuc minus tritae sunt, paulo accuratius agendum est.
Incipiamus a consonis, quae suffixis quibusdam adduntur. In his primum do δ dicamus. Quam literam additam esse in vocabulis in velut quac Sansultis in trι ganitri) Latinis in tri-c-s genitrix respondent, atque in patronymicis seminiuis, quae in ι-ς terminantur, Boppius primus docuit Sed in aliis quoque nominibus in i-ς δ serius
insertum esse videtur. a enim quum in lingua Sans in seminina formet, et eorum nominum quae thema consonante terminant velut sat- sat -0, et nominum in a, ubi componuntur, velut sumukhs facie formosa a sumukλa, huic miro respondet graecum quod eodem. modo ad masculinum ευπλοκαμο-ς pertinet ς'). Quare quin in hoc quoque δ insertum sit, dubitari non potest. Iam vero eundem usum saepe breve i habet tam in compositis velut- στρατηγι-ς, quorum masculina in o-ς exeunt, quam in simplicibus ocriis, atque est hoc proprium eorum semininorum instaum, quorum maSculina in desimini, velut μυροπωλη-ς - μυμπωλι-ς - ), multo que in εὐ-ς, Velut βαπι , quaeque consonas in thematis sine habent - ηγεμιον-ι-ς, aηλν- ς. In quibus omnibus icum Sanscrito a cognatum esse videtur. Neque ab his separari possunt cetera in ι-ς Vocabula, quae in abstractam significationem transierunt ελ- quamquam haec etiam cum Sanscritis in r nominibus, non valde frequentibus Ui a gi- victoria y γ, comparari possunt. Certe haec omnia in eo aequiparanda esse videntur, quod δ serius in se receperunt. At-
a πλοκα tuis enim ευπλοκα--ς derivare vetat sera huius voeabuli πλοκαμί-ς origo. Usurpatur enim primum a Theocrito. de quibus agit But . Gr. ampl. II., p. 327. de abstractorum origine vid. infra. . i
14쪽
que comprobatur hoc praeter anologiam Sanscritae linguae multis ipsius Graecae linguae indiciis et testimoniis. ' Primo loco ponendum est, quod ipsa illa vocabula nobis formas praebent partim per partim sine huius literae ope sacras. enim genitivum aut τροπι-ος τροπεως aut τροθιδος habet ); multa cum πολις Composita δ inserimi, velut Σωπολις, 'Aγησίπολις Idem fit in quibusdam nominibus, quae τι et ρι sus- fixis propagata sunt. Nam quae a μάντι-ς descendiint, nonnulla δ praebent, Velut αλευρομαντδος)'; simile est κακοφατι ς φατι-ς-φατιος Ita in eodem vocabulo δ modo invenitur, modo abest, saepe in eadem dialecto; alia in aliis dialectis alia simi; ac quod summi momenti est Ioues et Dorienses δ literam in his vocabulis sere ignorant *β). Scilicet hiatum, i icis invisum, hic uti saepe toleraverunt. - Haec quum in ipsis vocabulis in ι-ς inveniantur vestigia δ litterae serius additae, tum alia exempla huius rei asseremus, quo magis nostra de illis vocabulis sententia confirmetur. Radicibus quibusdam in consonam desinentibus δ et ante verbales terminationes, quae a Vocali incipiunt, et ante sussixa nominalia assigitur hiatus vitandi causa:
15쪽
In compositis interdum δ inseri, Θ - ππο-ς' cf. Θου-κυδίλ0 et Ἀβο- λοντος vocabula probare videntur. Maiorem cum nostris in Lς nominibus similitudinem ea habent, quae nullius sus ci ope ex radicibus in alacra, in casibus obliquis δ inserunt, velut
a vel ο εono in tenuiorem ι mutarunt. Atque ex horum analogia etiam nomina, quae in consonante desinunt, inserta ι litera, λο-ς recepisse videntur, velut 4γωρ-ι-διος, quod simpliciori φωρ-ιος eodem modo respondet, quo επιλ ατίδιος breviori ἐμβαλάσσιος. Quare in hoc abundantiam quandam linguae animadvertere licet. Similiter vulgaria in ιλ-ς et άδη-ς patronJmica orta esse suspicor, ita quidem ut ι et ια aut pro finali no-iniuis, unde derivantur vocali , ponantur Πριαμος - Πραι--δης - ώνεία-ς - Λι- νει ς), aut inserantur cΛγαμεμνον-ι- λς,-; η-ς autem non dinferre puto ab eo suffixo, quod in μυροπωλ-η-ς aliisque compositis conspicitur. Sed haec omnia antiquissimo tempore a Graecis facta esse, coniecerim; postea eos ιδος, αλος. ιαεις tamquam propria suffixa sensisse apparet inq). Praeclarum d litorae interpositae ex Latina lingua
Eadem δ literae ratio esse videtur in adverbiis in δον, σχεδου δis . ἐκ--δῆ. δην
qtu in .ierininationes . Postea aperte etiam in radices consona iterminatas transferuntur. CL Lob. Paralipp. p. 155. sq. Pleraque tameta a radicibus in vocalem exeuntibus pro-
16쪽
exemplum est pecu-d, cuius antiquiorem pecu formam habemus; praeterea Sanscr. ρasu et Gothicum falhu satis demonstrant, hoc vocabulum primitus in v desiisse Quibus exemplis quum nostram do vocabulis in ι-ς opinionem comprobasse videamur, ad aliam nominum classem transeamus, quae themati δ similiter affixum habet. Nomina in α-ς Gen. α&ς enim uti plus una ratione cum vocabulis in ι-ς comparantur, ita in hoc quoque illissimilia esse videntur. Itaque de patronrmicis iam idem coniecit Boppius, quod de illis, supra tractatis, δ esse serius illatum Sed latius hoc valet. Omnia enim vocabula in αδ semininis adiectivoriim in o-ς simillima sunt; quaedam plano eodem modo masculinis in e-ς respondent: Fem. et ερρομά-ς
alia cum masculinis in η-ς conserenda sunt velut
χαμαιεύνη-ς et ursiairυνά-ς Od. 10, 243. Vocabulum, quod nos in hoc ducere potest, est ποτνιά-ς. Hoc enim Euripides utitur ut Baccharum et Furiarum epitheto. Interpretantur vulgo: clamantes ποτνιάδες) et cum verbo ποτνιάω - γ, vel ποτνιάζω, quae clamandi notionem habent, coniungunt. Haec autem significatio in Bacchas qui-
17쪽
dem optime quadrat cs. Eur, Bacch. v. 664. Dind.), Furiis vero Or. 318.
non convenire videtur, quamquam illo loco Θὼσο-ς sed αβακχευτο-ς iis tribuitur. Neque Furiis, quae proprie ποτνιαι - σεμναί dicuntur, Euripides aliud epitheton quam hoc dedisse, sed solam formam mutavisse videtur, ποτνιος dicens pro ποτνια Hoc igitur, ni fallor, exemplum est α in αδ mutati. Atque omnino δ in hac vocabulorum classe serius additum esse puto, nominaque in a semininis in α et ri non longius distare videntur, quam nomina in ab iis, quae in ι terminantur; etsi in illis declinatio servatur, quae δ littera ad α accedente invertitur. De paucis vero, quae inveniuntur, masculinis in dupliciter iudicari potest. Nam aut ab usu in haec masculinum genus translatum est Τ), ut saepissime in masculinoriam formas semininum genus transfertur si) aut terminationem ex antiquissimo illo a derivarunt, quod omnibus generibus commune erat. t litteram in lingua Sanscrita radicibus interdum addi videmus, tam in mediis vocabulis, velut ha- tua, gerundio rad. δε an, quam in sine compositorum, velut Saroa Omnia vincens gi
carent nominibus, quae cum his conferantiu ; addunt enim radicibus quihusdam, quae aut ab initio, aut syncope iacta in longam vocalem desinunt τ literam, quae quum in nominativo ante ς excidat, in casibus obliquis conspicitur. Cuius rei exempla sunt:
Φ quod de maseulinis in ι-δ statuendum esse Hdetur. 'ρὶ quod st in omnibus adjeci; vis communihus, velut πεδιος mase. et se n.
Bopp Vergi. Gr. p. 132.; Poti Elym. Forseb. L, p. 201. Simile quiddam in linguis Celseis detexit Boppius ; es. Die Celtischen Spraeben etc. p. 55.
18쪽
Θανεια η υλήτ. γεω-ς Vocabulum serius τ recepisse certissima vestigia sunt. Apud Homerum enim χρο-c leguntur, quae postea commodioribus χρωτος, χρωτα cesserimi. ερω-ς et γελω-ς in Homericis carminibus aut secundam atticam, quae Vocatur, declinationem sequuntur ' ; aut pro iis ερο-ς et γελο-ς occurrunt; ac vel Attici dicebant pro usitatiore ςερωτος praeter Il. 27. , ubi etiam sententia melior est, sition ἱδρωθ' scribitur, τ non habet apud Homerum sit . Neque in omnibus nominibus in τ littera primitiva est. Nomina enim propria, quae nominativum in ης terminant, magna ex parte ceteros casus aut secundum primam declinationem, aut addito τ ex tertiae norma sectunt, Velut Γυγη-ς --ητοψ, Δαρο-ς, Κωμη-ς, Μυκη-ς-MPχη-ς F-3. Horum si quaedam, quae derivata sunt, ex analogia κεφαλέτ, Κυνητ aliorumque nominum, in quibus ητ syllaba derivativa est, facta et metaplasmo in primam declinationem translata sunt, tamen in iis, quae a verbis descendunt, velut Mιγη-ς, quaeque ut Γυγη-ς antiquo tempore primae leges sequebantur, serius τ recepisse puto. Tum Θ--ς huc pertinet, quod quum ex Θαλεα-ς ortum sit β' , eodem suffixo sormatum est, quo-Xαι- ρεας, Θρασεα-ς, et quamquam haec primam, nihilo minus et litterae ope tertiam declinationem sequitur ).
') Il. κ, 575. legitur, et in duobus Odysseae versibus Nises α πονιιαωι κ', quibus exceptis semper formae sine ν in Homericis caminibus inveniuntur. ' But . I., p. 222 - 225. BehE Aneedd. p. 1197. Bulim. I., p. 207.; Damm, lex. Hom. s. - - Butim. I., p. 205.; Prisc. VI., 11.; Bevh. Meedd. p. 1188. ' ) Behh. Anecdd. p. 1380. ' Latinum quieias eum his comparari potest; hujus enim antiquissimae formae sine elittera sunt, quae deinde cum tertiae declinationis sussxis irrepsit. Voss. de analog. IL, 20.; Prise. VL, 11. p. 255. ed. Mehi: Recipitur quies, quietis; vetustissimi tamen hoc quoqueseeundum supradiclam quintam proferebant declinationem.
19쪽
Pauca quoque in ι nomina exempla insertae τ literae nobis praebent, velut istριτος, cuius accusativus γυίριν satis aperte demonstrat, τ non primitivum esse; - μέλιτος, cui brevius mel comparetur, in quo si τ genuinum esset, haud dubie in nominativo eodem modo in ς mutaretur, quo in τετυφος a themate τετυφλ; Θειώ-ς, cuius genitivus aut --ος Ionice aut Θεμα-λος, aut Θεμι-τ-ος, aut Θεμιιστος formam habet Vi); propter terminationem vero xνα- ώ-ς et φη- ώ-ς conserenda sunt. Atque etiam in nominibus derivatis in τη-τ serioris originis esse videtur τ littera. Illud enim suffixum Latino tat et tui respondet, ac San-scrito quod prorsus eodem modo ab adiectivis substantiva abstracta derivat; quam ob rem conserasprth ut d - π κγ' τ
Apud Latinos eius sormae, quam Sanscrita lingua praebet, similiora sunt. omina in ta, quae Vocabulis tu tal et tul aequiparantur. Iuxta enim invenimus senecta, Senectu tyμυmta, juventa- t)ε, μυensu-9 s Ac nescio an apud Graecos antiquioris sine τ formae exemplum sit, quod Pottius ad Sanscr. vara segregius, electus trahit q), quamquam digamma apud Homerum non habet. - Denique vel quibusdam vocabulis
quae in consonam exeunt, τ addiderunt, Velut αναξ- ανακτ-ος, γάλακ - γαλακτ-oc; eandemque huius litterae rationem esse puto in nominibus in μα-τ,
de quibus infra dicetur, atque etiam in γόνατ, δορατ, quae formae casibus Obliquis γονυ et vocabuloriun gdnu, doru) supponuntur, τ serioris originis esse videtur. Suspicetur aliquis, alias quoque litteras interdum hoc, quem exposuimus, modo thematis addi. Et maxime hoc de κ littera probabile est, quam ut c in Latino geni ri-c-s, ita in Graeco Ac γρα-κ-ς, aliisque quae cum formis in ά-ς mutantur, serius astixam esse, putaveris. Sed quum et ας F7 i. e. ιγκ-ς, ακ-ς syllabae vero derivativae esse videantur λairi),
20쪽
cunctanter et eaute de hac re diserendum est, quum praesertim dialecti in his formis valde disserant. Verum qui hac de re accuratius acturus
est, ei etiam Verba comparanda sunt, quorum Inulta Consonae ope a nominum thematis derivantur, velut reo - ν&ύτσω, i. e. re χ ιωβ cs. νε Ῥοcὶ,Hμασσω, Θρωσσω, ἀλλασσω; alia sere immutata notione radici litteram addunt; quapropter et
τρυπη, τρυπάω et τρυμ τρεω comparentur. Quae omnia, a nostra quaestione aliena propterea tantum attulimus, ut nostram de consonis serius assixis sententiam confirmaremus. Iam vero a consonis ad VOcales transeundum est, quae immutata significatione quorumdam nominum thematis adduntur.
Valet autem in omnibus linguis commoditas quaedam , qua sit ut rariores formas sensim repudient, et aboleant, dissiciliorumque in locum magis vulgares quasdam lacilioresque tractatu supponant k in . Sic magna suffixorum copia paulatim deminuitur, formarumque varietate gratarum vicem magis uniformes unisonasque voces occupare videmus. Quod quantopere apud recentiores, cum eos, qui a Romanis sermonem acceperunt, tum in Germanica lingua factum sit, constat. Sed ne ab antiquis quidem linguis prorsus alienum est. Degenerarunt autem duplici modo - ut de ceteris taceam - suffixa nominalia; aut consonas abiecerunt, vocalesque minus usitatas in magis vulgares mutaverunt; aut sussilais minus commodis vocales additae sunt, quae in omnium Ore erant μῆ). Utrumque genus optime incompositis cognoscitur; ea enim ut omnino non adeo religioso singulas compositorum Vocabuloriim partes conservant, ita et saepissime stirpibus consona terminatis o assigunt, Velut ἐκατογκειρ-ο-ς, εἴριν-ο-ς , neque minus frequenter magis usitatam litteram inusitatae in locum ponimi, quod
' vἰ l. Bopp. Vergi. Gramm. p. 724. cf. quae Pottius de auctis Sanseritae linguae radieibus disserit, Elyin. Forach. I. p. 167. Sqq. seu negligentiam dixeris.' γ qna de re praeclare loquitur Boppius Vocat. p. 115. Pottius hae de re loeutuq est E. F. II. p. 375. quod neque Sanseritae lingitae alienum est, quae ex bhadra et ma r iacit θδεί-iar amatura Γολ.βιο μητρος J.