장음표시 사용
41쪽
propter vocalem comparetur Latinum υubtur, quem a vellendo dictum esse Benaryus Lauti. I. p. 175.ὶ recte censere videtur. Nam Romani quoque, qui vulgo O vocali in hoc suffixo utuntur, alias interdum litteras adhibent; praeter illud u enim, propter quod etiam guttur conseratur, c invenitur - ut praetermittam cognationis nomina: Pater, frater etc. - iu asser. Hoc enim eiusdem Suffixi Ope, mutato i in s scs. quassus a quatrad. ρat, cui incedendi notio est, repeto Principalis igitur et frequentissimus tr , tor, o ρ, τορ sJllabarum Usus quum aperte is Sit, Ut personarum nomina forment, non desunt tamen exempla, in quibus vel ad res actionesve designandas adhibeantur; cuius generis sunt: κρατηρ, κολαπτηρ, ελκυττηρ, λαμπτηρ, κλιντηρ pro κλώη) q), ἀορτ ρ - quae omnia sere instrumentorum nomina sunt. Passive interpretandum est ο εν τηρ i. e. το ενδυο αενον Anzug), actionem describit ὁ καμ.π- τερ, flexus. - Neutra in ir, simplicia quidem, in lingua Sanscrita non inveniuntur servarunt Gracci το ῆτορ, quod, quamquam digammatis Vestigia apud IIomeriim non inveniuntur, tamen recte fortasse ad via radicem αPημι) a Benaryo refertur, quo similiter pertinere potest atque an mus ad rad. an, quae eandem spirandi notionem habet Ex Latina autem lingua gut-tur huc pertinet quod ab eadem ghas radice factum esse videtur, quae in γαστηρ conspicitur. Ea enim comedendi notionem habet. Iam vero haec terminatio, cuius primitivam sormam Idr esse meminerimus, duplici modo mutata est. Primum ex nominativo eo, qui in Sanscrito sermone invenitur id, Graecum τα, τη ortum est, quod in primam declinationem transiit - velut in ἡ τυτα, η τα, νεέλεληγερετα, aliiS-nia secum reputat et retractat. - Εodem etiam σμερδνος, σμερδαλέος ex integra smrsorma trahenda esse non pro certo contenderim; poterant tamen haee similiter aea designanda re memorabili ad terrorem indicandum eonverti. non a volando, ut Benaryus vult l. c. p. 289. , quoniam utroque modo pol seu palla radix usurpatur; volatu enim a ceteris avibus passer non distinguitur, sed eo, quod humi solet, cibum sibi quaerens, incedere, ut ita dicam, et insilire. Virum vernaculum nomen: Spats a spatiando deducendum sit, an ex vetere Mama, unde SMerling. originem duxerit, nescio.
42쪽
que exemplis Homericis, quo accedit Aeolicae dialecti usus, Latinaque vocabula velut Poeta. Quae etsi a Vocalem corripuerunt, quod prop- 'terea factum esse videtur, quia in sine posita est, tamen, si Boppii rationem sequimur =ὶ, antiquiora esse videntur, quam quae, addita ex ceterorum similitudine ς littera, nominativum in terminarunt. Est autem haec mutatio eiusmodi, qualem supra pag. 14. descripsimus; transiit hoc suffixum ex minus usitata graviorique in leviorem et magis vulgarem declinationem. Atque possumus hic linguae, ut ita dicam, vestigia sequi. Multa enim vocabula anti Pio tempore in τηρ terminantur, quae postea
τη-ς suffixo utuntur, αὐλητηρ --ορ- μιαρτυρ autem, quae VOx modo propter υ vocalem nobis commemoranda erat, iterum magni nobis momenti est. IIaec enim
apud Aeolenses tantum ρ in nominativo servavit ceteritin hac littera abiecta similiter atque nomina in ς in se recepit sμάρ ς); eo tamen ab his disseri, quod nomina in τη-ς in obliquis quoque casibus ρ omiserunt, μάρπυ-ς autem retinuit μάρτυρος, etc. , atque in solo accusativo praeter etiam μάρ ν formam praebet, ex nominum in υ terminatoriam regula iactam. Itaque quod in nomini-hut in τηρ non licet, hic nobis permissum est observare, quomodo altera declinatio ex altera orta sit; nam fuisse quondam tempus, quo ut
ρ ρα et μάρον ita ορχηστῆρα et ab formare
poterant, veri simillianim est Transimus ad alteram mutationem; in qua recordemur eorum, quae
supra sp. 14. attulimus, exemplorum, in quibus stirpi nominum vocalis addita est, ad sectendum commodior. Eiusmodi enim vocali Iar sum maugetur. Atque sit hoc vario modo. Ex producta tΛr forma - Latino tor - participia in tum-s derivari, quae sicut nomina in tr sis Sanscrita,
es. Abrens de dist. Aeoli. p. 109., tibi grammaticorum pro hac re testimonia enu
Id. eius Vero. Ge. p. 170. utraque lama in hoe et aliis exemplis iam apud Homerum legitur. Il. σ, 494.; N, 617. ' evius auctor est Menander; vid. Pass. in lex., Burim. L p. 230. '' quare Pottio, qui propter Lithuanici euiusdam suffixi similitudinem τη- a τηρ separandum esse eenset E. E. IL p. 339. non possum assentiri.
43쪽
futurum tempus designant, Boppius demonstravit; ac possint etiam
hanc ad rem probandam Praetura , quaestura similiaque vocabula asseres, quae quum aperte a Praetor, quaestor nominibus derivata sint, o litterae in v transitum confirmare possunt. Neque Graeci carent, quae cum his comparentur, nominibus; enim eum καυτήρ rad. καF-καω, sui. κα σω), et αυττηρο-ς cum αὐστήρ, quod ex analogia supponendum est β' eadem ratione conferri potest, qua diurus et dator. Valuit in utroque sermone addita vocalis eo, ut ex substantivorum classe inter adiectiva vocabulum transferretur; quamquam ne simplicior quidem τηρ seu τη-ς
sorma ab adiectivis prorsus abhorret; quod dubium est in ἀορτ ρὶ, certum in απτιστή-ς, Θηρευτη-ς, quibus saepissime apud Homerum ἀνηρ additur Ex breviore tar similiter tara ortum est, quod apparet, si inter se comparamus αλα ορ ωρ) - αλαστορο-ς Butim. I., 216.3
Atque quum τηρ et τη-ς in denoni inativis quoque inveniantur οἰκετη-ς, φυλόν , ἀγροτηρ), quin Κόττερος eodem modo ex obsoleto ορε re ρ, cuius recentior forma in in) servatur, deducendum sit sab ορος, thema ορες es. ορε μος), et ἀγροτερο- ex ἀγροτερ, rariore pro ἀγροτρος sorma, quae legitur in Eurip. Electra v. 465 is , . Tertia denique sorma invenitur: tra, quae ex eodem suffixo origia
quam antiquo tempore liaec mutatio tacta sit, inde intelligitur, quod μάρrυο ς forma sola ab Homero usurpatur, μιετυς vel postea in usum venit. M) ebεντιας Il. ζ, 420. et eρελν-ς, = Bul annus see. I. p. 274. haec vocabula eodem suffixo terminata putat, quod in comparativo usitatum est. Verum exempla quae assert omnia ab liis duobus diversa sunt; σαώτερος enim et Θειωτερος veri comparativi sunt, quorum significatio in illis Ioeis, quo3 V. doct. assert Il. α, 32.; Od. is 111. , non prorsus periit; utroque loco comparatio quaedam est; Θηλυγερο- sicut hi πτερe- naturalis, ut ita diem, comparatiVus est; ἡπιτερος, υμ υρος Sunt Pronomina, quae quam saepe suffixa comparativi et superlativi in se recipiant, docet Boppius Vergi. Gr. p. 390. sqq. Ueber ein. Demonstrati etc. P. 13.
44쪽
nem duxiti Quod ut probemus primo loco ponimus exempla, in quibus aperte τρα ex τηρ τερ) ortum est: ἡ Δημητρα, quod Lobechio teste Paralipp. I., p. 142. apud optimos scriptores legitur, ἡ τα ρα quod pro vulgari γοπτηρ τερ) ponitur, ubi ad vasorum ventrem transfertur. Ita his sicut manifestum est τρα ex τηρ factum esse, ita omnino tra, quod in Sanscrita, Graeca, Latina lingua frequentatur, a tar suffixo propagatum esse multis probatur. Lingua Sanscrita enim tra et tr seu lar fere secundum easdem leges radici adiungit; ante utramque syllabam vocalis augeri solet, utraque saepe per i vocalem radici assigitur Et quamquam trasuffixum in masculino genere in indice suffigorum non enumeratur, tamen putra et hahatra vix aliter formata sunt. Illud Lassentus gloss. ad Antholog. p. 262. a P a lustrare repetit, ita ut correpta sit vocalis propter usum frequentem; hahatra vero Potitus E. F. p. 204.ὶ ad isti radicem trahit, unde etiam Hhata venit, ita ut ab occidendo militem appellatum esse dicamus. Multo magis in aperto sita sunt Graeca: ἰατρο-ς, quod non differt ab ἰατωρ, - quae formae apud Homerum omnes leguntur; postea ἰατρο-ς solum in usu mansit; δωτρο-ς, quod quamquam 'formam in τηρ vel τα ρ, quacum comparetur, non habet, tamen haud dubio a δαί- ω repetendum est, ut ἰατρό-ς ab ἰα-ομαι, quod vel ipse poeta
Rem significat ο χυτρο-ς, ο cs. χοα ς), abstractae notionis est oλεΘρο-ς; θ' enim in hoc pro τ ponitur, ut saepius ante ρ litteram. Eam legem enim, quam lingua Zendica constanter observat i=q), ut tenuis ante semivocalem in aspiratam mutetur, interdum Graeci sequuntur. But annus i=yὶ iam attulit - προ οδου), φροιμον προοιμιον), Θράττω ταραττω); accedunt χνοος quod eum κνοος, κνοη ad κνα radicem pertinet, τεχνη, quod cum τεκτον ab eadem stirpe Sct. t aksh abricam repetendum est. Adiectiva quoque in tra inveniuntur, Sanscrita paυitra spa) purus, Pitra, a Rei colligere, quae passive interpretanda sunt; nam purus est pu-
45쪽
riscatus, vitra, varius, in quo multi colores colliguntur vel conveniunt, concurrunt. Graeci λαλη Θρο-ς adiectiva hoc suffixo formarunt. Frequentissimum autem tra in neutro genere est; quod nos, qui etiam in τορ et trur neutra terminari omninoque generum disserentiam vidimus non eiusmodi esse, ut propterca suffixa ceterum aequalia divullantur, non impediet, quominus hoc sicut masculinum a lar forma ortum esse putemus Usurpatur autem tra in neutro genere praecipue in instrumen
fulgetru-m, monstru-m ut videtur a mon-moneo, quod nos monet). Eundem usum multa in nomina habere vidimus κολαπτηρ). Atque iacillime sane ex actoris nomine instrumenti nomen deducitur, quia instru- mento, quasi a secundo actore aliquid efficitur. Recte enim et auris et homo dicitur audire. Sin multa nomina in τρα-ν de mercede usurpantur, qua quis conductus rem verbo designatam efficit vel perpetrat, haec notio ab instrumentali non valde diversa est. τα μέν-ρο-ν enim est id, Cuius ope aliquis ad denunciandam aliquam rem movetur cs. λδακτρον, σω-
στρον, λῖτρον). Quam apte haec omnia lingua significat suffixo proprie de
personis usurpato, Sed ita, ut neutro genere res a personis distinguati Paulo magis actoris simile est ne tra-m oculus, a NI ducere, quo quasi dux corporis designatur; intransitivum autem et passivum sicut o Pa vitra, δατμν Il. 4262. , quod cum μειν poeta coniungit i. e. pro portione sua potare. - Feminina quoque huius terminationis ope, producta finali littera, sormantur, quae a neutris significatu
parum disserimi; dans hird enim a dans mordere est dens, mordendi instrumentum, jcltro pecunia itineris caiisa data a j dire), sine qua iter fieri nequit ' ). Plura Graeci, qui omnino semininum genus amant, fin- xerunt: χυτρα, ξυστρα a inserto ir ut in ἀκε τρο ,-H-δtrum, monvirum , φαρετρα a serendo . Tum etiam Latinum fenestra,
Quod etiam Potitus statuit Ε. F. II., 403.
46쪽
quod fortasse eum Graeco φαν φαίνω , Sanscrito b ha lucere cognatum
est, huc pertinere videtur. Postquam varias formas, quae ex uno illo antiquissimo tar ortae, varium in usum vocatae sunt, exposuimus, ad alias duas terminationes pergimus, quae et inter se et utraque cum ea, quam modo tractaVimus, summam similitudinem habent. Videmus enim, in Sanscrita, Graeca Latinaque lingua suffixa ab m littera incipientia haud pauca aliis, quae, ceterum his aequalia, a vocali incipiunt, respondere; quem in modum an
ter se comparanda sunt. Neque a lingua Germanica hae terminationes alienae sunt: an enim in infinitivo invenitur, et man sum vi vestigia Boinpius in b&man, ah man, lauhmoni detexit, quae' cum Praefamen, Iegumen contulit βλ). Denique Celticos infinitivos in mhuin terminatos eodem pertinere, idem V. doct. vidit Quas suffiixorum familias tam late propagatas accuratius iam Consideremus, num sorte ad suam utraque sumpem, vel primitivam sormam reduci possit, et quae inter varia earum membra ratio intercedat, quaesituri. Ac primum quidem de iis loquamin , quae ab m incipiunt. man terminationem, frequentissimam in Sanscr. sermone, quae plerumque Deutrius generis est raaman - domus a rad ponere), Latinomen flumen pro liacmen, tegmmin, Graeco ματ comparandum esse dudum Boppius vidit q-), et luculentissimum huius suffixi exemplum protulit Sanscritum niam an, quod Germanico ri man, Latino nomen, Graeco ρνο- ματ respondet i Mi). Cuius terminatio in Sanscrita, Latina iββὶ et Germanica lingua prorsus eadem est. Verum Graecos quoque olim n in fine
Vid. Vocalismus p. 131. ') Die Celtischen Spraehen est. P. M. x Vocat. l. e. Vergi. Gr. p. 719. ' a rad. En G eosnO-men es. Pou E. F. I., 182. In qua brevioribus en unguen et men cognomenin longiora entum unguentum et mentum cognomentum) compar tur; de quibus agit Vossius de arte granim. p. 267.; Reinesius, epi'. ad Daumium p. 34., 39., 42. Videntur autem longiores formae ex breviori-hus addita ρυ-na syllaba ortae esse; eadem enim ratio est inter veru et verutiam, et similis inter raeger tbcnia aegro et segrotus. CL quae p. 15. de sustixorum abundantia diximus, et Poti E. F. H. p. 594.
47쪽
huius suffixi pronunciasse, vestigiis satis certis indicatur. Nam verba in αίνω magna ex parte a nominibus u littera terminatis descendunt, velut ἀφραίνω ab ἀφρον
quae ex antiquioribus in ανιω formis Orta sunt, sicut τεκταινα e τεκτανια, eo tempore, quum inter Varias brevis a vocalis sguras α, ε, οὶ nondum discerneretur ' Itaque quum α multis in ματ vocabulis verba in μαίνω deriventur:
haec ex antiquioribus in s-ν formis originem duxisse, accedente ceterarum linguarum similitudine, vix dubium est. Idem adiectiva in μον inom. μιων confirmant, quorum multa a nominibus in ι- repetenda sunt:
Nam quum ea lex valeat in componendis Vocabulis, ut composita quam simillimam simplicium sint terminationem habeant My), apparet, adiectiva
vata. Quae contra norinam iacta esse videntur tum, quum, quae inter σινω et μν, ον ratio sit, non amplius sentiebatur. - Qua de re es. Buum. II. p. 306. '' Nam nomina in o-ς In compositis terminationem servant; neutra quae in oc exeunt, quum ες stema habeant, adieetivam terminationem recipiunt παε ος - δυςπα- Θης etc.
48쪽
in. μον eundem sere in modum ex substantivis in μαν propagata esse, quo ευφρον ex φρεν, ευπατορ ex πατερ factum est. Quare non dubito, quin illa verba in αινωὶ et adiectiva in μον) iis exemplis adnumeranda sint, qualia in omnibus linguis inveniuntur, ut Vocabula derivata retineant formas, quae in simplicibus vel primitivis perierunt. Quam ob rem non omnia illa composita et derivata antiquiora esse oportet; sed antiqui alicuius vocabuli squale in his ονομαίνω esse possit analogiam secuta sunt, qua neglecta, simplicia et primitiva seriorem regulam observant. Ergo quum Gra
Cum ματ ex antiquiore μαν Ortum esse constet, quaeritur quomodo illa sorma ex hac facta sit. Etenim ne ν in τ mutatum esse dicamus, prohi- hemur eo quod desunt satis certa huius transitus exempla; atque omnino 'contrarium esset migari mutationis modo, si ν in τ mutatum esset, quum τ ν litteram, muta liquidam gravitate superet, plerumque autem graviores litterae in minus gravem mutari soleant Aliter ideo ματ ex μαν se tum esse existimo. n littera in omnibus linguis mobilissima est; Graeci ea ephel stice utuntur; radices quaedam in ri terminatae, quae iis cum Indis communes sunt, sormas sine n haud paucas praebent: Sanscr. Graec. Lat.
ita ut de his dubitari possit, num n genuinum sit, necne. Saepissime n
in thematis fine in lingua Sanscrita abiicitur vid. Bopp Shigr. g. 92.
et ante terminationes, quae a consonis incipiunt rd a-b his), et semper in compositione, si primum locum tenet vocabulum n littera termis natum rdga-dharma in et saepe ante suffixa snclma- as). Tum etiam in fine compositorum haud raro n abiicitur bahurd a pro bahuria an), atque assertur hac de re vel exemplum vocabuli in man: Myae m n orium esse ridetur in Sanserito ericlesia es, ea ali radieis han forma: eam vero Ρottius E. F. p. 171. recte, ut opinor, a rhata oeeidio derivat. Idem p. 32. de verbis denominativis, quae a causativis non separanda sunt, egregie disserit. CL BoppSh r. p. 143. Sq.
49쪽
Earma, pro αρ avarman, a Var man y γ. In nominativo autem omnia in n vocabula hanc consonam abiiciunt, semper in Satiscrita lingua riag cl), interdum apud Romanos homo, εermo 'leo modo, quem in nominibus in tor consideravimus. Denique nclma abiecto n finali adverbialiter usurpatur. Quibus omnibus exemplis satis probatur nostra de Graeci fauo origine sententia, ex man, primum, abiecto ri μα lactum, deuide suo more a Graecis T litteram additam esse similiter atque in Θέμι-τ λυ), de quibus supra diximus p. 12. . Itaque tres gradus in hoc suffixo distinguimus, qui in compositis aperici conspiciuntur. Ab integro man
μο-ς μο-ς); eX ματ denique: αἱματ-ο-ω, τερμιατ ιζ , αἱματ-ο-εις εντ-Fεντὶ, quocum χαρι ομεις comparetur, αναιματο-ς, αν ιτοστατός cs. χαριτοβλεφαρος ., Sed non neutra tantum in lingua Sanscrita man suffixo formantur, verum etiam masculina, cum abstracta, quae neutris Simillima sunt, velut PT man, amor, a Tad. Ir L amare, tum personae Vocabulum: brahman,
quod Lassentus in gloss. adi Antholog.) a b rh, augeri brhat magnus
repetit i7 ). Cum hoc comparantur Graeca: ποιαεν - quod eodem, quo ποιμνη, ποία Seu ποα Pertinet negiae a Pa-εcor, Sanscr. ρύ-tueriZὶ separandum esse videtur υμεν coniugii deus, cuius nomen a rad. υ, Sanseri ju, conjungere, ortum esse puto; ἡγεαον et κη μον quae vocalem inserunt.' Simile est .Latinum famen, sacerdotis nomen, cuius originem in fla
grandi verbo φλο, Mamma pro sagmaὶ me invenisse arbitror. Bene
enim . sacerdos . ab inccndendo igne nominari potuit. Ex Gagmen autem ita inaram fieri potuit, ut Gamen ex examen, contamcn e conta ment: ),. Iumen. , ex lucmen . ortum est. Ceterum multa rerum nomina masculini generis hoc suffixo utuntur; quae modo productam μων sor-
Pottius etiam Lithuanicum psemia conseri l. c. p. 192. . ' τ') Vid. Foreellini in lex. s. v. ἰ
50쪽
lapides olim pro incudibus usurpatos esse . ' ἀμναν pio'ω ipraebet, ceterum Sanscrito juram significatione formaque aeque stiuile
est. - Adiectivum ex lingua Sanscrita unIouu quidem tenmmemoratus, quod huc reseratur: par man felix ,ri a rad. st; Graeci vero satis multa ex radicibus repetierunt, velut: λβαμον, επιλησμον, φραψον, τλημει. Quae omnia satis confirmant, a personis naan sustiuum incepisse, postea in neutro maxime genere ad res translatum esse. Iam vero cum hoc man suffixo μεν, mrν, μονὶ ιλο-ς et μη syllabas, quorum frequentissimus usus est apud Graecos, cognatas esse, vel ei, qui intra Graecae linguae /sines se continet, probabitur. Easdem enim leges observatas esse videmus in μο-ς et mi eum radice coni uΠgendis. quae in1-τ suffixo valent. Praecedere solet haec sustaa syllaba producta, quhesi non natura radicis propria' est, essicitur aut producta' vocali vel aucta
in ea quam de nominum in sutae exeuntium formatione scripsit: ' dissertetione' Paralipp. p. ' 390. sqq.). Accedit quod multisariam μη ματ terminatIones fluctuant i et inter se comitilitantus P ita ut, δεσμη, δεσμα, γνω λη - πωμα, iuxta inveniantur, si τρι- autem apud Homerum cum alternet, eodem sere modo, quo χειμα et: χειμωνίτερμια et τερμον; Bullinantius quoque tres illas terminationes columagit, cetque quam ' similis sit earum usus i et mami velis allarius ire alteranii transitusi' i . vidimus autem. abiecto n, ex mmi Mimis 'm' seri, unde addita τ littera ματ ortum est; ab eodem ima, Pium I ο et α primitiis nora