장음표시 사용
611쪽
FARA DISI TERRESTRIS C Vivo stiunt. Adstipulantur Hieronymus , stranus , , A sensis , sexcenti. Contra Salianum ratiocinans. Ipse mi bi , inquit, vicissis ignoscet, sexeo,
quod communis nonIudaeorum modi, eliin Chridianorum traditio , primum hommemis agro Damasce-
Isaltem in Palaesima formatum agnoscit, suis
cer non procul inde dilaniatu uisse paradisum. Mornavit hanc sententiam pro inligniori sua eruditione I B. Henri mideuerus p. m. in niae Patriarch. x. v. g. a. is . o procul, inquit , abeo a virorum do-
, ctissimorum sententia, qui Paradisum collocant in ,, eo terrae saectae tracti, qui regionem clocum sis nesari, quem mare Galileae sive Tiberiadis appellant,
campum magnum, convallem illustrem , vallem Is, rechuntinam , mare denique mortuum , sive Sodo, miticam regionem amplectitur. Fluvium autem,
is qui Paradisum irrigavit, ipsum Jordanem faciunt.
f. s. Quamvis viri, de sacris literis bene meriti, labores exosculer, quippe per quos multum profecerim nili tominus huic sententiae calculum adjicere varia prohiabent. 1. Si missima tempore Mosis audiebat terra Eden cur quaeso hoc nullibi notatur, nequidem inhustoria divisionis terrae, quam Josea peregit, quaeque in libro gestorum Iesuae tam accurate describitur e Sane nulla terra exactius depingitur in sacris literis, magisque commendatur ab omnibus praerogativis, quam terra Canam , uspiam tamen terra Eden audit, aut ab ea dignitate extollitur. a. Si fluvius Iordanes esset amnis Edenis, quare Moses eum non suo, omnibus Israel, ris notissimo nomine compellavii qui tamen tanto hi di horti situm indicare ex aliorum stiviorum, quibus cum aquas suas communicat, nominibus propriis laborabat non enim moris est notiora per minus nota in I
612쪽
in protrahere, nihilque notius erat Iudaeis , quamyordanes , etiam, lege pluries commemoratus . . Nec video , quomodo ordanes connecti possit cum Euphrate 8e Tigri, duobus illis Mesopotamiae fluviis, satis longe a Iordane rem otii ubi quaeso in quatuor illa dividitur capita Iordanes' ubi Mindit aquas suas ab horti irrigatione peracta , cum Eu phrate ' o haec areis distin te erant exponendi atque uret manifesta , temporibus Mosis cognita quippe char, cterem Paradisi ejusquestus facientia erant i dicanda. . Neque nihili est argumentum , Quod Eugubinus, qui eum secuti sunt, sumunt ex Edenitarum habitaculi certum est Paradisum collocandum in teria Eden, quam nominatim designa Moses certum quoquestripturam terram Eden collocare prope Haram, nundinarium Arabiae , juxta Euphratem , ex duobus locis yes ir. ααά. V 13. Reponit c Hesdei gerus. Hoc argumentum ex Urophetis illis petitum parum sibi videri solidum potes enim , inquit, eadem appelZario Edenis duabus regionibus convensr , quod non male Casetanus urget. Nutu etiam consecum, Eden esse prodi Haran in Mesopotamia , quia Haran, Chene a P inter Tyri negotiatores ab Emech lege numerantur. Nisi forte placet Carthaginenses, Tubal, quos Hi 'anos volunt, in Graeciam transcribere , vel
Libya Persis jungere quia eosdem Emeehiel eodem
capite digessit in eandem negotiatorum di militum serien Verum , haec exceptio tanti non est nostro judicio, ut Propterea cogamur hoc argumentum derelinquere. Ex loco DLiae haud dubie constat, Menem prope Haran,
quidem in uidinia Euphratis poni in Mesopotamia qui locus collatus cum testimonii Ezechielis , probabile sicli etiam Ezechielem hunc respicere; quia Edo
613쪽
PARADISI TERRESTRIS CAν vii. I rest in vicinia Harran, AEzechiel ab lute sine restrictione ad ullam regionem, eam iterum recenset cum duobus nundin artis Chene ν Harran in Oriente, in vicinia Edems, apud Iesaiam notae regionis, sitis. Bene monuit B. Jaldentisi M. in otiis suis Theologicis libr. a. Exerc. III. g. Hoc nominae consseere Scriptores, quod inter negotiatores numerentur simpliciter , sed quod eodem versu locoque ab utroque rophethconJungantur consorientare quod haud temere factum est, sedhane procli dubio ob causam , quodgentes regione quefuerint conrerinis . Inquirimus in terram Eden , in qua Deus hortum illum plantavit, quem Adamo in Paradis coelestis dederat Symbolum. Invenimus in Mesopotamia terram Ede , inci literis commemoratam : in Palaestina nullam invenimus eam in hoc tertio convenire cum descriptione Mosaica , quod terra Eden prope Haran, habuerit vicinos fluvios Euphratem, Tigrina nec invenimus aliam uspiam memoratam , cui ille character convenit unde merito nos concludimus eandem esse, quam Moses ut terram olim notam respexit. Instat quidem vir optimus. Si propter Tigris si Euphratis vicinitatem in Mesopotamia Paradisum consituimus: qui et de Geone 'hi ne viis , quos ibi locorum non inveneris P Uerum , propter horum incertitudinem certa non erant in dubium revocandari de utroque illo vir optim , quae causam suam confirment. 1. Haud parum obstat quoque huic sententiae, quod regio illa, in qua Paradisum ruisse arbitratur vir doctissimus, comparetur cum horto Dei Gen. I 3 Io ubi dicitur fuissem iam Δ ὁ παράλισο --, sicut hortus iis Dei. Sahe quae fic inter se comparantur ut similia , non sunt unum idemque. Excipit quidem vir CL Eud eaph, sicut,
614쪽
sicut , enseri posse non συνκριμον , ut e paratio Din- serviat, ιτιοικον , ut matro reddatur, r. 1 et rigio fuerit irrisoga. Neque necessaris , inquit porro , Paradisus potius , quam hortus Milioes amam issimus, quomodὸ Hebra rura more, aicquid ex celli , in βω genere o Deo tribuetium, Astis illa minus selida sunt, quia per eandem particulam syncriricam statim etiam confertur terrae acies antiqua cum is AEnpti , ubi venit mris versus mari Nec eo rentestata eum in modum, ut ratio detur irrigationi se sed ut antiqua terrae facies ante Sodomaein Gomorrhae subversionem comparetur cum locis valde amicenisin fertili. bus, eo quod irrigabatur a Jordane. Nec valet hie secunda exceptio , quia hortus Dei distinguitur a terra AEgypti, ic comparatio fit cum duobus locis partis cularibus , a Mose ab aquarum irrigatione ad seli strilitatem memoratis .commendatis. 3. Huic tamen suae sententiae statuminandae facere non nulla , quae adducuntur , Cl. vir existimat , quae proinde nobis porro sunt examinanda. Florum, inquit primo loco, qui Paradisum irrigaveru, Iordanem esse, qui totum isium tractum in Genesar ad Sodomiιι -
qm regionem perluitur , manifesum est ex descript et faeta riveorum , qui ex fluvio Paradisum irrigantestaturiebant, divis in quatuor capiti inlicet PBisore, Giehon, Chiade et . Euphraras tui γαταμ vii,
si ruriunt ex Iordane , terram istam rerigante, comfectum erit negotium. rast hanc hypothesin ob rationes supra allatas non admittimus ita limpliciter, cum terra Canaan non si terramen ut jam antemonuimus. Sed
faciles simus is audiamus probationem auctoris squa adstruit e Iordane scaturire illos quatuor fluvios nominatos. Hanc probationem dum exspecto,
615쪽
nihil minus iuvenio. Quae subjungit sine causiam non
conficiunt inquit , quaedam Havitat inter Ep=pta χἡ Turiam ae num Arabicum item Oias AEthiopia minor, conrinis Arabiae , a qua
si uxor , quae Madianitis fuit, Ethiopissa nominat m, quaeque fluvio Sichorique Geonix reddunt Ier a: 8 irrigatur is quid tum postea Gyam e tur sic pergit quasi conclusionem facturuis Iordanem optamque oreriam esse inter Etahiopiam Eam i rabiae conterminam , in qud e Gichon , s terram Hevilath , quae ad inum Arabicum pertinet, quam cir- exist Pischon: emam , --- Tigris 1 M. phrates promicant, is tabularum inspemone es certi Dr=ium. Moccule est concludere , quod erat ini mis sic quodque sibi probandum assimpserat vir summus 'nondum , fateor , video probatum scaturire ex Iordane quatuor illa flumina, nisi idem hoc sit cum eo, probasse piod Iordanesin Syria inter Armeniam sint &-rabiam Madianitidemin Chaulonitidem. Multa in viri docti demonstratione desideroci scilicet ut ostendat H Gluth Arabiae esse Havitatis Cuschcorum , non Hebraearum Potiam, quod postulat textus Mosaicus:&ihi, Arabia diserta sit fluvius Pischom, qui circuit terram illames ut ostendat fluvium dichor esse Gihon apud Moseo , qui Mosi vocatur torrens rasti cur quaeso Moses in recensendis terminis haereditatis nunquam allud nomen cyctii t quomodo probat , fluvium dicis ultra Llumaeam ex Midianitide ortum duc re , aut eam terram ullo modo attingeres Versio graeca saepe aberrat, nec vera verso navL nobis mProphetas exhiberii. st. Verim his omissis rogo , ut mihi ostenchrtyr ordines ita divitis , ut fiat scaturigo 'ris phtati in Armenia Z Verum id forte se praestitilla existi-
616쪽
Gistimabit Author octava rationε, ubi diciti H itis,
Fara sum irrigans , in quatuor fluviorum capita ἀτμdebatur, quore aliter ΝΠ non otia , quam terram imbound ct occultis meatibus Hibi in uviorum scatebras erumpendo. Iam teneo , quid ex descriptione Mosaica de quatuor istis alveis manifestum sit scilicet quatuor
oecultos meatus subterraneos ex Iordane natos tendere ad
lantes quatuor istorum fluviorum , qui exinde staturiunt Ast quomodo manifestum est , quod sub te ra occultum fuit ' quomodo probat, aliter fieri non potuisse, ut divisio fluvii Edenis quatuor capitalibus istis fluminibus aquas sitas communicaverit, quam per subterraneos meatus Quo experimento illa occulta communicatio aquarum Jordanis per occultos meatus fuit comprobata, aud manifesta ρ quod oportebat, antequam per illam divisionem communioriem aquarum eum istis fluminibus Moses lectores suos de vero situ terrae Eden is cursu fluvii Paradisi erudire poterat. Provocat tamen ad auctoritates vir optimus ve δεμ dane, inquit, simile quid mussitant Broeardus HAlamontius. Verum quid illi de subterraneis illis χωcultis meatibus Dum ingred , dicunt, mare moris
tuum , O rursum exredio se post exiguum ter Llum a terra absorberi, Timnorari, quo dilabatur, ρα quam laeum Samochon - , Genesar , , A Baltitem eυ erit. Verum illi ignorarint, quo fluvius absorptus dilabatur ' quomodo novit vir optimus , quod labatur
ad fontes seu scatebras quatuor nominatorum fluvi rum eg. 4. Inter argumenta , aliquam speciem prae se serentia , sunt, quae a nominis vestigiis petuntur , Ipse
vius , inquit, ordo videtur viri, quasi nysusias Eden ini a vox Genesar Faradisum Man:
617쪽
Adaimi. Verum hoc est leves conjecturas venditare pro demonstrationibus. Quid si dicant eruditi talem etymologiam non esse probandam , quae duas literas radiaeales sedibus suis exturbat, N ex medio vocis, ex principio vocis potiorem esse , quae ex pristendere deducit nomen Drdem, cum adjectione literae nun finali. quia fluvii deorsim labuntur. Aut, si compositio placet, exsor--, quae duorum fontium fuerunt nomina' ut Hieronymus is alii veteres voluerunt. Quis facile probabit, hortum principis eo
sensu dictam fuisse regionem Genesar, ut significet homtum Adam ρ ubi quaeso Adam vocatur, Princeps paut an nemo Princeps dictus praeter Adamum 'monne illa regio Principes seu Regulos habuit ante ingressum Iosuae , qui ejus orae sertilitate delectari potuerunt ρg. s. rgumentum Nicolai Abram urget V D in hunc modum Haud dubie Cinquit Paradisus non procul abfuit ab eo loco, in quo Mamus creatus, in quo sepulsus os lapsum habitavit, mortuus o sepultus es. Credo equidem is ambabus ulnis amplector; verum nostin tu, quis sit ille locus p id vehementor scire cupio. Respondet ille , probabiliter satu in ne o
Damasceno , qui non longe abes a vaste, tistri. Hanc assertionem audio, testes requiro. st testes allegat g. I 6. Iosephum antiq. libr. i . a. atque Bassilium eumque ut vetustam traditionem allegare ait, lam si Ι9hu ἄνθρωπον χεν οι-τορα Auod prima Iudam h minem habuerit incolam. Con ruit Giam , sic pergit,
Topographii, quam habet Adrichomis in Theatro te rae sanctae p. q. s. Ager Damascenus distat spatio, quantum arcus jacit, ab Ebron, ager usque adeo fertilis speciosus, ut aliqui Paradisum terrestrem intelligi hic
618쪽
debere crediderint. Habet terram rubramis mire tractabilem , quam Saraceni deferunt in AEgyptum, Indiam , AEthiopiam care vendentes. Eadem addit
Iegere si apud Broca mi: Cui opinioni Iosephi fariis conciliantur atii, ac nominatim Tosatus , qui exissemat creatum se primum hominem apud Hebron e nam, istis ager Damascenus proxime ab Hebron digiat Pergit idem adstruendo , cum dicit Heteres etiam Iudaei in terr Praelitica ponunt epocham dies memerando, quod damum eo loci habitasse , o b sis enumerare coepisse autument. De qua re vide mori tatim Sela nuam , de jure nat si cἰ libr. 3 2 Et Henochia, quam Cain profugus aedificavit, nom longe a Libano condita esse creditur. Denique etiam sepultu uisse AEdamum in ipso a ariae monte antiquitus traditum es. Judaica fides' horum enim homiruim traditiones siculis gerris sunt leviorem etiamsi Patres quandoquidem habeant sequaces. Nihil de his scriptura habet .sero veniunt traditionis istius auctores , quam ut rerum tam tum a suis temporibus remotarum testes esse possint fide
digni. Nugati sunt iam Rabbini, Synagogae Iudaicae Doctores , neque nudius tertius nugari in perunt. Adeoque rationes audimus , non a S Judaeorum traditiones.
g. 6. Allegat porro locum ex libro apocrypho Eecl. 24 3F. 36. ubi conjunguntur quinque di me sapie-iae vii 'hisi, επι , Euphrates, ordinetes, Gichon Uerum respicit ille locus tantummodo comparationem inter largitionem sapientiaris scientiae, laria gitionem aquarum , quinque celeberrimos in sacris fluvios adimplentium, certis quibusiam temporibus e uberantium , ut em faciat, quando oportunitas temporis id exigit, eum ecclesiam impleturum scientin
619쪽
PARADISI TERRESTRIS CAMVH Tyrexuberatione , quando status ecclesiae tale quid flagitabit. Quid autem hoc faciat ad caulam non ideo simitto jam quod sententia libri apocryphi hic parum probet is non nifi hominis privati mentem exponat.
3. 7. Levissima sunt, quae tertio .septimo loco producit, nihil in controversa praesenti definientiaci dicit enim Paradisum plantarum fuisse ab Oriente is ejus hortu fuisse longe amaenismum is fertilissmum quae
duo attributa paradisi sunt verissima. Hinc subsumit eis spectu prioris conditionis , quod terrae sanetae oriens fuerit Iordanes , Hilta regio , me trans Iordainem attributa es tribubus Reuben , ad is dimidiae Manassis , uti ex Num. I 3 Io evidenter cossigitur Euid, quo Moses Gen. 13 3 et agens de sit convisis Eu-IIris πώ regione Sodomorum eandem vocem usurpet , dicendo is recessit Loth D pula oriente. Respectu secundae conditionis dicit, quod ratis amaenissima &fertilissima terra totaisia Iordanis regiosuerit, utipatet
ex Gen. I 3 Io. II. Jubetque videres, ut regionis Ge- nega foecunditatem repraesentet Hegemippus de excid. libr. 3: actis Broeardus , qui posterior etiam in ea relantur scribit. Non nego duas illas conditiones competere regioni, quam Iordanes perluites verum cum illas quoque pomoeant Mesopotamia , Parapotamia multaeque Plures terrae quid hinc preterogativae accedit terrae tincta ρ Licet itaque per has conditiones terra sancta non excludatur a deliberatione inquirentium, quaenam uerit terra Menisci sunt ramen alia,quoque requisita, a nobis supra indicata, quae prohibent totalem Mosis descriptionem illi adscribereri ut ad auctor sussicientem partium, seu requisitorum, quae
620쪽
cuncta simul concurrere debebant , enumerationem 3 8 Ejusdem fere conditionis est quimum . D. a gumentum. Paradisi , inquit, fluvius π irriet vis Paradisiem , adeoque re gnare debuit. Quo assi malo subsumit congruere hoc cum Iordane , rigata Mniversia regio dicitur , antequam Iehisah disperdidisset Sodomam ω Gomorrham. Gen. 13 ro quiner Ios 3: s. dicitur Iordanes ripas suas tempore messis implere. Verum nec id soli Jordani proprium est , dum Tigri quoque atque Euphrati hoc idem adscribatu , necesse est ut restagnatio illa etiam locum habeat in fluvio , quas suas communi alveo tradente. Me quoque non esse necessarium , ut fluvius terram irriget per restagnationem , cum id quoque aliis modis fieri possit; 4 la aquarum derivatio per elices , huic rei sufficiat. Si totus hortus veniret restagriatione irrigandus, haud commodum ea tempestate Adamo praebuisset habitaculum. f. s. Tandem subjungi , quod convenire videatursu eodem loco primus Adam perdiderit humavi generis licitatem, in quo eandem refluit secundus ex quo euangelium in rerrarum orbempropagatum est. Verum hoc argumentum allegoricum frigidum est nec consentit cum auctoris hypothesi a nam ante dixit Adamum extra Paradisum, licet in loco ei vicino, vixisse, necnon mortuum atque sepultum fuisse;&ex traditione subsumpsit Adamum in monte Calvaria fuisse sepultum, cum jam in eo monte Christus fuerit crucifixus; ergo extra Paradisum salutem restituit, quam Adam in Paradiso perdiderat: ut utrumque eodem in loco factum non fuerit. nec propterea dicendum haud congruo in loco secundum Adamum amisian humano generi restituisse sellait,