장음표시 사용
591쪽
mercati erant. Cap. 7 23. 2. Asterum vero a mmentum , quo eruditiis Theologus eigesii petit
sententiam , exinde desumitur , quod certa nuinditi,ga , versus quam situs fuerat hortus , etiam apud Mosen exprimatura nam sic o se dixerat ornaveris autem plantis yehovah hortum in Herine M. ab Oriente vers. 8. Parum refert, ratione Mosis stribentis, an Adami, an ob aliam relationem , hortus dicatur ab
Oriente extitim, hoc saltem inde legitime insertur magnam partem mundi illi fuisse ab occidentes: ubdsuetis est ad concludendum adversus hominem phanaticum totum mundum non fuisse Paradisum. 3. Tertiὸ notat idem , quod fluvius dicini procedere ex Hessene ad irrigandum hortum , inde est dividere, ferriquet nquatuor capita Gen. ario. licet circa duo ex fluminibus istis quatuor varient auctores , tamen hoc constat aquas ingredientes hortuna, & inde porro cum divisse ne cursus egrediente essiceres, ut suprari infra hortum terrarum orbis fuerit reliquus 4eli res , quem Parmdisus non occupavit ut non totus mundus , sed ejus pars tantum Paradisum receperit. Nec ilvunt argumenti vim, qui dicunt Oceanum esse illum fluviumr: sic vocari ab Hesiodo in Theogonia ire ab mmoto in Odyssiea illumque dici inquatuor fluminadividi, non quod plura de se non fundat, quam imi quatuor fresquod illa sint memoratu dignissima, tanquam nobilissi- main celebratissima. Vocaverit, inquit Crocius m siodus , vocaverit Homerus ita Oceanus tristi enlim tamen hoc est a scripturii Oceanus imbit orbem terebrum totum , non autem fluvius, qui dicitur paradisum totum circumdedisse. Non est cur Synecdoehen in verbis ponamus ubi sensus proprius locum habet. Is fluvius non irrigat totum mundum, sed phrticusam mun-
592쪽
di , terraeque istae exprimantur vers. II. a. I 3. I . Adde aquas Oceani ineptas esse ropter inhaerentem salsedinem muriaticam ad hortum itum irrigandum, quippe quae fertilitati agrorum inimicae sunt , unde saltes cecinit 'almo tor 34. Ponebat terram frugiferam in salym
ginem, propter malitiam inhabitantιum eam. Auam tum Crocii argumentum inde mutuatum est, quos . Bova homilem accipiena, eosioraverit in horto Hed nis Men. a: Is unae insert hortum Hedenis non fili is totum hunc mundum cur enim, ait, acciperet eum
collocaret in horto , si jam erat in horto e nempe extra hortum erat conditus , ut proin extra hortum loeus tuerit misi quis insanire velis is statuere Deum Adamum ex limo terrae sormasse extra mundum , atque eum abhinc in tellurem hanc introduxisse , oportet ut vim argumenti agnoscat. Sane formatus est in terra mdam, qui ex pulvere errae corpus hoc recepit organucum , qua de re cum dubitandum non sit certum est , hominem 1 creatione in paradisum introductum , hoditum spectare debuisse, ut locum communi terra abscissumin separatum uintum seu ultimum sequitur viri docti argumentum , quod ab hominis ex paradiseejectione sumitur Moses testatur hominem iniexcatum prolapsum Deo judice ex Paradiso ob defectionem suam fuisse exturbatum. Mem L 23. Emis itaque Deus Ieho h eum ex horto Herinis, ad colendam te ram eam, ex acia sumptus erat. Non ejectus est ex
mundo habitatali, qui jussus est agrum colere , quique per retras orienti vicinas miser exulavit postea, a quo
acipit quidem euellus, ejectionem iliam non
fuisse externam , quasi mutationem solum conditionis, non vero loci & soli diceret rast quotusquisque non video,
593쪽
FAR AD IJ TERRESTRIS CAν. IV arvidet is palpat , textui talibus detorsionibus vim interfici eum ostendat Moses , quomodo Adamo , ne ad arborem vitae redeat, via praeclusa sit. Imo Gen. 3: a dicitur Deus hominem mihi e ex horto Edenis, ad te ram , ex qua desumptus fuerat , colendam : quae verba notant, hortum non amplius curarin culturae primit minis relictum fuisse. Quid ergo voci dimissionis includitur clarius , quam ut jussus fuerit solum mutare.
Examen sentem eor- , qui in loco,iandi inueres di
s. I. Nie Veteres fuerunt etiam , qui Para-- disum a Deo tuisse conditum volebant in loco nobis inaccessibili, & a terra habitabili remoto Ephrem ortis teste se Bam epha p. r. de paradis , hunc hortum Dei me-tibus Oceam fluctibus undique ani putavit, quam Valutatem superare nemo, nemo ob profunditatem e- metiri possit. Addit idem auctor, auosdam Doctoriam antiquorum censiuisse Paradisum, rebra oceanum remo. tum n e a primis homimbus , cum essenistatur Ne νυFnacim hane nostram terram se vadosum mare comis meantibus, desertum esse. s. a. Sed tricae atoue pinae, Siculisque simillima e richaee sunt ut bene monet Doctis G. C. Miam jerus. Quis quaeso ea loca, a Mose notata, invenit unquam , si ultra Oceanum sunt remota Unde hausit
celebetamus ille Doctor ista, quae sibi ultra Moseis in Pae
594쪽
116 TRACTATUS NE SITU Os. III.
pere videtur' aut quo auctore persuadebit aliis vera es.se , quae tanta cum fiducia asseverat' Ea vivimus secuata , quibus audax Japetum senus novum detexit orbem,& in omnes oras navium direxit cursus nullibi autem invenit quisquam vastitates illas insuperabiles , aut profunditates , progressita inquirentium prohibentes ut non sit dubitandum , qui vir Calias ob antiquitatem
venerandus suavia aliorum somnia nimia credendi facilitate admiserit, ac non sine temeritatis nota cum orbe Christiano communicare ausus fuerit. Pr primis alicuibilem moveat fabula , de ea proparentum proceritate& taediosa peregrinatione , qua unguntur sine navium opera vadosum mare pervasisse, donec emenso tinereo bem cognitum attigerint. Mirum, ut vada illa, quis obtecta is tanta serie continuata invenire potuerint,
adeo ab oculis remota. Quid ni illa vadorum series efficit , ut naves in ea incurrentes non quotidiaria patiantur naufragia , dum hodie Oceanum in quibuscunque oris sulcare rates videmus. Si ultra occanum remotam fingas regionem , dicas quibus mediis vitam sustentare aquas transeuntibus tam tu concessium fuerit' aut quo indice viam citusquam vcstigia itineris praebentem)gnete destituti sine deflexibus retinere potuerint, ut non a meta aberraverint. Novi gigantes olim fuisse,
sed qui vada maris pedibus attingere, caput supra undas extollere potuerint, credat Iudaeus Apella , non
f. . Haud multum ab hoc conamento distat aliud, quod licet etiam ineptissimum sit, tamen plurimos sortitum fuit patronos fingens Paradisum is editi mimontis vertis Iocatum , suseolhque in altitudinem ario, ut supremam aeris attingat regionem , O ad tum usque mea π ubi paribsimus aer est, excurrat. Sic quia dem
595쪽
dem Damascenus l. II de fide orthodoxa. a. banus Nati s , Strabus. Ad hanc mentem cecinit carminis de Phoenice author, cujus versus inter Lactantii Firmiani opera extant.
Sed noriros montes , quorum juga cessi putantur, Fer bis sex ulnas emine iis locus. Et cum diluvium mersisses fluctibus orbem,
Deucalioneas exsuperavit aquas. Hunc errorem etiam suum fecit Athanasius Kircherus, vir caetera satis ingeniosus , in itinere suo exstatico, Dial. I. cap. a. Nemo adhuc mortalium eam plagam juxta mare Caspium, de quo proxime locutus fuerat ob inaccessa copulosorum montium praecipitii, in coronam quasi cobrdinati, penetravit: neque voluntas Dei es , ut is locus , o temporibus novissimis reveletur. Hune sub initium mundi conditi Protopiosa omnifelicitate beati incoluerunt, a quo demum e peccatum expulsi , locum mortalibus inaccessum reliquerunt in hunc ρο-
seris temporibus Henoch ct Elias tra lati beatam ct ab
omnibus caducitatis humana miserus liberam IIam , rerum divinarum contemplatione , usque ad motitutum ipsis a Deo tempus transigum. Veteres quod attinet, illi stupendam illam montis statuebant altitudinem , obaeris puritatem, quam ibi existere putabant quale quid tradidit Solinus cap. 16. de tho monte, ejusdemque bonitate. In summo inquit. t tho monte , qui locum ande cadon imbres excedere putatur , ni m es Achroton , uia dimidio longiorem vitam, quam alibi δε-gunt incolae , quos ob id Graeci dicunt ι-ροβήεις, nos diceremus longavos. Haec philosophemata secuti Patres.
Huc refer , qua Bassius in orat de Paradiso profert.
596쪽
Paradisus locus es . . . ob sublimitatem loci, in quo rat, ulta sui arte tenebras admistens, exorien tium si derum splendor semper i seratus, in quin aerat immodica ventorum vis , uua tempestatum procinia , nudius femis horror , non nimia veris humiditas, non torrens astatis ardor , non moles c noxia am-m ccitas , Ris temperario ac ca omnium temporum inter se consonuntii ita ut, quod in quaaue cunni tem-
potate optimum bueusdissimum est , nse haberet ,
scilicet veris amoenitatem , libertatem restatis , autumni hilaritatem , hyemis otium s quietem. Item , quae producit Damascenus . . Acus ... omm teria
excelsor , optima temperie caeti, aeri subtilis mo puri imo, plantis semper virentibus suavismum odorem strantiabus plenus. Alii tamen editissimum montem p Optant, quo locum ab aquis diluvii tutum fuisse, atque hinc Paradisum terrestrem adhuc perstare , pristinoque vigore gaudere essiciant. g. atrum sententia multis modis laborat, non socium , quia deserit characteres descriptionis Mosaicae,
quo praeter necessitatem omittunt, dum a locis Mosi notatis nimium recedunt; sed quam maxime, quoniam aliena a vero tanquam vera assumunt. I. Qui editissimum montem , ut ad longaevitatem conducentem hic
eligunt, se parum philosophos, experientia contrarios ostendunt quod jam olim Augustinus libr. 3 a. de genesi ad literam annotavit, qui perhibet in summis
montibus, qualis Invi vertem, aerem esse deis, num , ut neque nubibus obumbretur , neque Iurbetur
ventι neque alites fustinere, nec homines si qui forte vel sacrifieand se inpiciendorum siderum causalsi, adscenderint erassioris aurae spiritu alere poμ, usiqueferrescum spongiar plenas Mud, de sugau
597쪽
PARA DISI TERRESTRIS. Car. IV. ras
humorem , tis refrigerantam est , aliter enim mam aeris tenuitatem c Iccitarem vi vere non possent. Unde igitur aeris salubritas , si nemo ita vivere, imo ne aves quidem ibidem subsistere possint Imponit sane lectoribus suis turpiter Solinus teste Iohaxme de Mont vita , qui idem de monte his , quod Auguriinus devertice Olympi refert ut urbs illa Achrotos non aliud sit , quam Mori inopia , id est, splendidum figmentum. a. Docent Ptolomaeus aliique Astronomi intervallum , quod a tellure usque ad orbem lunarem obtinet, se septies ac decies ipso terrae diametro majus ecse , quae distantia in3 milliaria conficit. Si igitur culmen montis , cui Paradisus fuit impositus , adulque lunae concavum se porrigeret, oporteret eum plusquam universam terrae amplitudinem pro basi habuisse, talantae altitudinis mons sustineatur , quod plane cxperientiae confiarium est. 3. Adde, quod tanta Paradisi de montis altitudo ad Orientem nobis opposita , in . dique conspicua atque adspectabilis esset in eodemo bis hemisphaerio , nec non lis illuminationem maxima ex parte nobis auferret, atque amplissimam umbram
proficeret quam nemo non observaret. Navigatum est circa orbem telluris, omnes fere orbis partes adierunt intinerantes, nec ulli talem montem invenerunt, aut obstivarunt, qui tamen in occidio remanere per umbram non postet.
g. s. Adversus Kircheri somnium Gasyaris Sehorti oppono judicium. Mirum inquit ille, Asta reis habet, cur tantum apud Historicos FGeographos derasit lentium. Notum erat mare Caspium, saltem G ographis Arabum, qui Talarorum illud accolentium regiones sibi a Tamerianis expeditione habuerunt cognitas cur nemo eorum vel lando de hisce quicquam au-
598쪽
toforum montium coronam inaccessus foret. Vera , diluvio ensem multi , perdidisse terram Eam amoenitatem fuam , quoniam aqua per annum integrum totam terram occuparent , atque adeo si locum Paradi
Credo equidem facile , esse Hicubi in orientalibus egionibus accessu quaedam scopulosorum montium praecipitia: at intra ista Paradisim fuisse , insifuit, eum adhuc in amoenitare a serseverarae , minime credo:qstis enim id io , si inaccessa Ara loci
CAPUT V. Gradisius extitin is australi mundi lamstiario
g. r. In Rodiit nostra aetate , auctore T. Bura tori nova telluris contemplatio , inqua tellus antediluviana nobis spectanda ob dicitur in situ ad solem recto , Ona toris fida seu arquatore ita in duo hemisphaeria diviso, ut haud diu a prima ejus creatione quam primum ata sumpti erant ab urente sole regionis subsolaris vapores transitus ex uno in aliud evaserit impossibilis. Negae auctor paradoxus primigeniam illam tellurem maria aut montes habuisse , aut ullos fluvios ad medias illas pamtes pertigisse prohibente istud intolerabili solis aestu
Mardores, omnin terram mediam , inter duo memorata hemisphaeria positam , in arenasin horrida deserta
599쪽
FARADIS TERRESTRIS. Car. V. 3 et
convertente. Hinc sese libr. a. cap. 6 ad Paradisi e positionem convertens , Paradisi in telluris primordialis australi hemisphaerio olim conditum fuisse asserit , ex quo cum propelleretur Adamus una cum uxore, euniae in borealem orbis partem concessisse haud dubitandum existimat Idque factum antequam terna m dia a directis solis radiis omni humido orbata, crinis gionem inhabitalem conversa fuerat. Hinc igneo μιum gladium , qui jectos ex Paradiso a regressu arce bat apud Mosen , cum multis Patribus de mia torriduinterpretandum esse tuetur, quam cieres olim intabutabilem & impermeabilem statuisse ex bonis auctoribus adstruit. Ex hac orbis divisione natam esse sententiam, duos esse orbes, ab hominibus excultos, hunc nostrum de Anticthonam quos alii tertii media, sed torridavi haud permeabili , alii Oceano divisos autumabant. Inde pergens adducit sententiam Patrum, qui in orbe Antiacthonum fuisse Paradisum statuerunt, nobis aut propter zonam torridam , aut propreae Oceanum interpositum inaccessum. In eam sententiam adducuntur , qui Oceanum interjiciunt, Moses Barie a , Ephrem,&ratianus, atque huc trahit Origenem , me 'mum, Sulpicium Severum , Ireseum Lactantium , alio que. Qui vero zonam torridam fecisse eam divisionem existimabant , recensentur fuisse Tertu ianus , Osmisbius , C prianus , AEugustinus is post illos o Arias k'alans ac Nomas. Indea pergit ad Poetas, ataue probare annititur, eos campos Elysios, fortunatas i sulas in Hesperidum hortos maris interventu ab orbe nostro submovisses, eorumque sedes ultra Oceanum collocasse. Concludit igitur omnes , qui Paradisum dixerunt ultra Ocea-- , extra Torridam , exrra orbem n
frum , Momm mauestum spectasse , nihil aliud -
600쪽
hiisse, quati quod in australi mundi hemisphaerio, nobis incognito , extiterit. Si quis sententiae istius acl- structionem ex Mose petat, ruhil hujus inveniet M.
scilicet credendum auctoritate patruinis poetarum,
quos in hac lite controversiae hujus facit arbitros. Qua-ῖ in similibus Patres non saepinime a vero aberraverint, Malii alios in errores pertraxerint. Si ex Mose hane sententiam didicerintl ostendant quibus argumentis quam blidis , utin nos convincamur : si ex antiqua traditiones fontes istius traditionis aperiant, ut videamus , quod sua somnia aut conjecturas non protulerint. Ego sane in hac lite Molan solum agnosco arbitrum, non Patres , sine auctore aut probationibus loquentes: Ncc consentanea proferentes , nisi a nostro auctores,liam addiscant telluris primigeniae theoriam , quae Oceanum ab ea tollat, obliquam eclipticam rejiciat, omnemque terrae superficiem complanet de quibus tamen illi ne quidem per omnium cogitarunt. f. a. Verum cum novus ille telluris contemplator nobis orbem telluris fingat ante diluvium , doctrinae Spiritus Sancti plane contrarium , non est , ut de ejus sententia nobis quicquam boni spondeamus. Errasse vetores , qui terras , sub Zona torrida constitutas esse inhabitabiles, minime permeabiles , docuit nos experientia , a quo expeditiones per Oceanum in Indiam facti, ac ri giones sub aequatore sitae penitius introspectae sunt. Quar ipse auctor Philosophus terram mediam inhabitalem non nisi in ullure sua primigenia agnoscit quamdiu non lacerata nec montes nec maria
agnostebat, totos habebat polis vorticis solaris p rallelosci qualem orbis faciem usque ad diluvium perdurasse assumit pro hypothesi Philosophum agens, mitis asserere conatur in prima telluris genesi crustam