장음표시 사용
161쪽
sectatores , quoniam opera etiam cum fide otiosa sunt e Angulta,&areta est porta, quae ducit ad vitam ; lata autem, S spatiosa , qua itur ad perditio nem: si perire cupitis, onerate vos magnis bonorum operum saccis; ad salutem sane,& vitam bonis operibus, velut asini clitellis, &sarcinis onusti, haud penetrabitis. Videtis ergo, quoniam ex nullis operibus iustificatur homo, sed ex fide tantum. Hoc iliale , compendiosa prorsus via, qua sola incredulitas damnat, &sola credulitas saluat. . .
23 Sed quid mirum, quod Lutherus damnat bona opera,quae ducunt ad beatitudinem,cum de eius silubie sto, quod est anima, horribilem eructet blasphemiam Θ subsanat enim Catholicos, quod credunt animam esse immortalem, & ait, hunc esse fidei articulum, quem Papa condidit, & qui descriptus est in sterquilinio Decretorum. Proh Deum immortalem Vnde primum dolere, unde gemere, Vnde conqueri, unde ordiar vociferari Θ Τanto enim maiore me sentio dolore, atque aegritudine opprimi, quanto immaniusab impijssimo homine in genus
humanum, in coelum,in naturam uniuersam, in om
ni potentem Deum, flagitium intelligo desgnatum. Quo enim potestatem, & bonitatem tuam coarctat,h Deus,hoc ipsum os Creasses tu hominem ad imaginem, S similitudinem tuam, & in sudisses illi spiraculum vitae,Wtamen dedisses illi nihil plus quam
162쪽
iumenta , animam nempe intereuntem cum corpore ' .Flagellares tu in hoc mundo iustam, & dares pacem reprobo, si anima iusti extincta nullam retributionem expectat, & anima improbi mortua castigationem nullam post hanc vitam formidat Θ esse masses tu coelos, opera manuum tuarum, aperuisses tu inferni abysis, nisi animae essent sempiternς ρCur tu bone lesu, factus homo esses ' Cur sanctissi .mum tuum pro nobis sudorem, de sanguinem effudisses s Cur tanto cum labore aerumnosum vitae tusagonem apud nos consumasses, nisi animas nostras ex hoc miseriarum Iacu eductas, velles tecum vivere in aeternum ὸ Quid reseri, si hoc, vel illud ereda mus, nisi credamur anima esse immortalem ' Quid opus est odisse vitia, nisi etiam credamus animam esse immortalem y Sic Northusius
163쪽
SAN TI ANNI IUBILE LEXULES TUNC PATRIAM REPETEBANT.
in Yrraeus Poeta intuo carminede vi mare,pl B ribus ad hunc modum extilis calamitateS ,
aerumnasque prosequutiis est. aciarum ea, in prima acie si oecidat vir bonus, prir patria sua pug ns.
Αιs quis urbe , pinguibusque armis retictis
Mendicare cogitur , hoc omnium efimiserrimum. sum cara matre vagans , ω sene parente, sumque paruulis se, γ' adolescentuti ixore . Inuisus namque erit ad quoscunque peruenerit, .udigentia ν Zus ,-odiosa paupertate. Genus suum infamat, ob formam decoram turpat; omnis generis ansietas ,-maia eum sequantur . Tandem sic errantem hoMinim nulla decori cis
Asmit, nec pudor istas imposierum e Tei. 2 - Multo enim auro, εἰ opibus antecellit patria asinhabitandum prudenti viro. Nam quod naturae cognatum familiare, nescia quam idulcedinem mortalibus in vita praestat. Haec ille gravis E ripides. Haec illa nos primum terra nascenteS excepit, fouit, educauit,& si quae aliunde nobis necessaria essent, quibus parari possent, suppeditauit aquamobrem vitae huius usuram eidem acceptam referre debemus. Nec mirum , si quae ab illa sunt, ea nobis extera , tametsi eiusdem generis, grati , , atque
164쪽
atque utilitate superare videantur, quippe illis a teneris unguiculis assuevimus. Usus porro, &consuetudo complura alioqui molesta futura, grata eLficiunt . Siquidem natura rebus sensim se accommodat, seque illis imbuit. In patria primum vivere didicimus. inde primum solem, diemque spectauimus, illic primam auram hausimus, & quae deinceps ad tuendam vitam necessario adhibentur, illa nobiscum communicauit; quae si mutentur, non raro valetudinem labefactant. Testatur hoc exul Ouidius. Neccaelum patior, nec aquis assuevimus ictis,
Terraqs nescio quo nonplacet icta modo . Et rursum. δ caelum, nec aqua aciunt,nec terra, nec aurae, Hei mihi perpetuus corpora languor habet. Seu vitiant artus aegrae contagia mentis, Sive mei causa eti in regione mali.
3 Tetigit etiam exules cura sepulchri. IudaeoS au- . rem omnium maxime, idque pro magno beneficio habuerunt, si paternis tumulis in serrentur; pro magno supplicio iisdem privari. inamobrem iussit Iacob,iussit& loseph asportari ossa sua ex AEgypto,& maiorum sepulchro in patria condi. Ouidius rivxorem multis orat. Ossa tamen facito parua referantur in Urna , Sic ego non etiam mortuus exul ero. mg. .
165쪽
SANCTI AP P Π'BILEI. I s Sed exilium defendit cum Musonio Rang
lius d dicens, quod alterum horum esse necesse sit, ut vel iure, vel iniuria exulemus, quod si iure,quo. modo decet, & conuenit, ut, quod iustum est,moleste seramus sin iniuria, id non nostrum, sed illorum, qui nos expulerint, malum est. Quippe per lo-uem, inquit Musonius, iniuriam facere,quod in ipsis, res est dijs Ethnicus loquitur omnium maxime exosa, impijssimaque; iniuriam vero pati, quod
in nos cecidit, tum apud Deos, tum apud homines aequos, auxilium, & curam, non odium commereri existimatur.
r Sed & Stilpo a Talete dixisse sertur. Quibus tandem, Se qualibus bonis priuat exilium, animine,
an corporis, an fortunae e An iudicandi, agendique dexteritatem, aut felicitatem aufert haud sane . An fortitudine, iustitia , aut alia quapiam
virtute priuat Ne id quidem, sed nec ullo fraudat corporis bono. An non aeque licet in alienata, terra bene valere, viribus pollere, acutum cernere, &atidire acute, interdum vero multo magis, quam si in sua terra quis maneat sortunae vero b nis exilium neminen exuit. An non visum erit multos tum demum,cum exules sunt facti, potitos fortunae bonis splendidioribus ξ An non Pharnix expulsus terra Dolopum ab Amyntore in Thessaliam a CXulattim concedit 'ε Ad
166쪽
Ad Peleum deueni,'me oppulentum reddidit. Multum praeterea dedit mihi populum. ς
σ ' An vero exules liberarentur in anno lubilei, Nicolaus, &alij aiunt ; Tostatus vero fnegat, ducens , locum Levitici, Reuertetur homo. ad possessionem suam, unusquisque rediet ad familiam prict nam , non posse intelligi de exulibus , quia exules nunquam perdiderunt familiam propter e sis exules, sed podiderunt terram. Et postea si intelligeretur de exulibus, aut in telligereturde illis, qui erant exules voluntary , scilicet, qui coniugerant in aliquam ciuitatem refugij propter aliquod homicidiucasuale, quod patrauerant aut intelligeretur de aliquibus alijs exulibus. Non potest autem dici, quod intelligatur de primis, quia illi non redibant ad ter, ram suam in lubit eos sed solum quando moreretur
summus sacerdos, in cuius tepore factum fuit homi cidium , siue moreretur ante lubileum, silue post, Vt patet ex scriptura: isi autem intelligatur de alijsexulibus, non potest stare,quonia nulli alii exules erant. Non enim legitur in veteri testameto, quod aliquis exulare possa t, nec etiam aliqua talis poena erat Legatur hic Tostatus.
Sed Pontifex in Bulla oppositam sententiam a m plect j t u r, ut pa tet. A ttamen ipse Pon tifex, ut Do 'ctor particularis solum exponit hic obiter opinione suam. Nam quod ille intendit docere in Bulla lubi-
167쪽
hinon est de liberatione exulum in anno Iubilao, sed de sua potestate indicendi, & promulgandi linium annum lubileum. Simile quid legimus de Ni-eolao I. quem nonnulli reprehendunt, quod,Vtresert Bellarminus, . docuerit Baptismum in nomine Christi collatum, sine expressione trium personarum esse ratum. Ipsius namque intentio non erat docere de forma baptismi i,sed tantum de ministrinde quo interrogatus fuerat. itaque posteaquam respo 'derat, & definierat, Baptismum esse ratum, etiamsi a ludo, vel pagano detur, quae erat praecipua quaestio, addit obiter Baptismum esse ratum, sue in nominς trium personarum, siue in nomine solius Chri
sti de ur. in quo sequutus est Ambrosij sentetiam, hut ipse dicit. Quae sententia falsa quidem est meo iuditio, inquit Bellarminus, tamen non haeretica.Nam non inuenitur vlla certa definitio Ecclesiae de haere,& patrum sententiae inueniuntur etiam variae.
8 Refugh, seu confugij urbes vocabatur,ad quas qui fugiebant,erat ab impendente aliquo discrimine tuti, ac securi. Apud lsraelitas erant sex Vrbes re- sugij,tres citra lordane, Cedes in Nepthali, Sichem in Ephraim, Hebron in Iuda: Tres alies trans Iordanem, Bosor in Ruben, Ramoth in Galaad, Gaulon in Manasse. Non omnibus, qui has in Urbes sese recepissen i, tu tum, ac secti ru m erat persu g i u, sed ijs tantummodo,quos tutos ibi iussisset Dominus. Τ Fue-
168쪽
O Fuerust etiam apud Gentes huiusmodi loca refugit, ubi nefas erat aliquem a quoqua rapi, spoliari ac vIolari. Queadmodum. n. naturalia rei cuiusq; loca illam, Aristotele teste,vi quadam naturali con, serii aiar, sic asyla eos, qui ad ea confugiunt, --rali vi quadam , ac iure, quod -- .in dicitur.
Ou1dius. . . Romulus itfaxo lucum circundedit alto, Gulibet huc, inqui confuge,tutus eris .
io Apud Christianos vero etiam sunt asyla, inquit
Serarius interea principem locum tenent Sa crosancta Altaria,& Ecclesiae diuino cultui dedica ti ac costcratae,inqui b. diuina peraguntur officia ut patet ex toto poene Decretalium titulo de immunitatibus ecclesiaru n, ex multis Cociliis,' ex Chry 'sostomi oratione in Eutropium , de quo Suidas, &Nicephorus p,ex D. Augustino,q ex Tarath Patriarchae historia, ex Uictore Africano ν, denique ex ci uilis iuris titulo. Proximo loco sunt Ecclesiae diuino quidem cult ui dicats, S in quibus diuina iam peragantur mysteria, nondum tamen cosecratae . Ad iungunte iuris canonici prudentibus aliqui, Ecclesiam,quae diuino quidem cultui dicata, & Episcopi annutu constructa, sed nequedum consecrata, neque diuinorum mysteriorum operatione ulla initiata . Q rario loco sunt inmiteria, &erant olim spacia circa matricem Ecclesiam ad 4o. passus descripta. u Quinto aditingit Archidiaconus, edo alij hospitalia)
169쪽
talia, quae Episcopi auctoritate fuerint excitata. Sexto idem Archi laconus 'exulimat sacrosancta Eutharistiam, cum a Sacerdote, vel ad aegrum, vel in processione quapiam desertur, illi etiam,qui ad eam extra ecclesiam confugerit, asylum, & immunitatem tribuere. Si altaris asylum erat, inquit Gregorius Tholosas multo magis & corporis Dominierit. Sanctificatur enim inde altare, di maius, di
gniusque est, quod sanctificat, quam quod ianci una fa
ctum est. Et apud Ethnicόs, siquis ad verberandum duceretur, isque ad pedes fluminis Dialis supplex procubuisset, eo die verberari piaculum erat, uti scribit Gellius M. Quin vero si ad mortem duceretur, quis,de ei sorte obuiam seret vestalis virgo, suppliacium euadebat. Septimo C nobia, religiosis omne , ac Ecclesiasticae, praesertim vero alicubi Metropis litanorum , aut Cathedralium Canonicorum durimus. Sed ut in asylorum istorum primo concora omnium sensus est, scin alijs dissensus, ac disputatio;
nonnulla. Legantur Doctores citati, Germonaus b
170쪽
iso COMMENTARM IN BULIAMnes fideles baptigati, etiam serui. etiam excommlI nicati,& interducti: l nfideles item, dummodo petat baptismum. Hs retici aut gaudent immunitate quoad alia crimina, non autem si confugiant ob crimen haeres s. De clericis est controuersia, probabile est eos non gaudere, quia praesumuntur semper debere
versari in Ecclesia, sicut Religiosi in suis Monasteri s; atque adeo si non possent capi a suis praelatis in ijs locis,numquam fere capi possent. Qui plura desiderat, adeat SuareZ.
Ia octo genera hominum excepta sunt ab hoc priuilegio. Primo publici latrones. Secundo viarum .grassatores. Tertio depopulatoreSagrorum. Qua to qui homicidia, & mutilationes in ipsis Ecclesio perpetrauerint,vel carmiterijs. Quinto qui prodit rie proximum occiderint. Se o Atassini. Septimo rei Laris Maiestatis. Octauo insurgentes in pers 'nam Principis. e i
33 Alaricus, & Gothi capta Roma pepercerunt Romanis sugientibus ad Ecclesas; quinimo cuntii Gothus quidam sacra vasa apud Virginem consecrata deprehendisset, illaqueeidiceret. Haec vasa mihi de Sacrario B. Petri simi commissa. Tange, si audes ; ego Sacra non audeo tibi dare: Gothus ad nomen Apostoli perterritus, hoc Regi nunclauit. Is statim reportari omnia ad Sacrarium Sancti P tri curauit, dicensit cum Romanisse bellum gere-