장음표시 사용
161쪽
olim Angliam immigrauit: nam ab alica appellationem derivare cum Ruellio, inscitia est. De quibus ita loquitur Plinius lib. i . cap. 22. Est, inquit,& occidentis populis sua ebrietas,fruge madida,plurib. modis per Gallias Hispanias tu, nominibus aliis sed ratione eade. Hispaniae iam
re vetustatem ferre ea genera docuerunt. Aeo
plus quoq; ' fruge sibi potus similes excogitauit. Ide autor lib. ra. cap. vltimo e frugibus fieri potus comemorat, in Aegypto rhu, Celiam S Ceriam in Hispania, Ceruisiam dc plura genera in Gallia at is p prouinc is .His omnibus, tametsi diuersa videantur nominum tenus, Vis ta men inebriandi comunis est. ita Leontius apud Constantinum in Geoponicis lib. b. inter caetera poculenta, quibus inebriandi vis insir, refert barbaricum potum e tritico S hordeo remexauena dc olyris . Confirmat istud & Dioscori des qui qua de zytho & Curini loquens, cere bru ista tentare & capitis dolores excitare diciti vim sine dubio inebriandi illis assignar. Huc accedit de Dion Academicus,scribens excogitata primu apud Aegyptios fuisse ratione qua ino pes Vim indigi, hordeaceo potu sese explerensi quo ita exhilarascerent, ut in cantiones dctripudia soluerentur omnes. Virgilius in tertio georgicon decervisia quod Sc Seruius agno scit sentiens, hilaritarem conciliare uini modo canit, ubi de septentrionalibus populis loquitur:
Hic inquit noctem ludo duc her pocula isti
162쪽
lo/LIBzR SECUN DV s. Femento ais acidis imitantur vitea sorbis. Aristoteles in libet o de ebrietate scribit, Vini potu inebria tos in facio pronos deser ri: at qui hordeaceum hauserint astatim, resupinare capita: quod merum capitis grauedine concilier, at Vinum ex liordeo factatu, MepEDων sit, S profundo lopore liomino obruat. Supinos autem stemni eo potu remulentos, his verbis ostendit: πιι
est:soli illi qui cet uisia inebriantur, in dorium&sii pini cubant. Quibus testimontjs claru fit, hordeaceo potui vim inebriandi assignare omnes, quam in Ceruis a nostra agnoscimus quoq;: de qua sensit Corn. Tacitus in libello de moribus Cermanorii, quum ait: Potui est humor ex homdeo aut frumento in quanda similitudine vini corruptus. Constat aute hac aetate cerui si a fieri ex hordeo, quod prius madescit, deinde torre tur re siccaturq; uou appellat Aetius medicus, multam nostrates addita tritici farina, adiectis de lupi salietarii floribus cum fece ceruisiae, qu sfermenti vicem obtinet. Quem conficiendi modii videtur δc Isidorus propemodii agnouisse, tibi ita scribit: Est, inquiens, potio ex succo triti ci per arte conlaeta : suscitatur enim igne uis illa germinis madefactae frugis, ac deinde siccatur, dc post in farinam redacta molli succo admisce tur, quo fermentato sapor austeritatis S calor ebrietatis adiicitur, quae fit in 'as partibus Hispaniae, cuius ferax vini locus non est. Hactenus
ille. Sed operaeprectum est, dc locus id postulat,
163쪽
annotare discrimen, quo a Cervisia nostri seculi, ythum ueteru discrepare volu t recentiores.
eo prssertim nomine,quod Actius Zythum praui succi dicat esse, quippe e putrilagine falsitam: quod ex Galeno lib. 6. de simplicium facultari transtulit, ubi is addit,etiam flatulentum esse Tythum, partimi acrem esse & calidis, partim frigidum aqueum N acidum. Ne p silentio praetoriit hoc & Paul. Aegineta, qui illi acrimoniam ex putredine attribuir, & frigiditatem ratione acidae qualitatis:quum e diuerso Cervisiae salubritatem adscribant sanioris iudicin homines.
inter quos Manardus medicus insignis,septen trionalibus nationibus uix alio quam ceruisiae potu utentibus, & formam &. salubritate 8c roboris praestantiam ex ceruistia fere cotingere autumat. Disseientiam vero hanc esse uolui, quod thum ex hordeo coputrescente atq; acesten
te fiat: at Cervisia ex eodem, sed post macerationem to sto atq; arefacto, ac proinde etiam putredinis omnis experte. Mirum tamen mihi vid tur, quod coficiendi zythi ratio a ueteribus clare non sit prodita nam Dioscorides simpliciter ex hordeo fieri scribit. Suidas non aliter inter pretatur, solummodo exponens etython, Vina ex hordeo factitium. Et Galenus in commenta rio in lib.de morbis acutis siue de ptisana quomodo a Caelio Aureliano & Athenaeo inscribi tur reprehendens Hippocratem,quod praetermisisset parandi cremoris hordei modum, duas enumerat obiter conficiendi eius rationes, sed
164쪽
non explicar,cuius verba haec sunt: Sarius suorat docere quem in modum apparandum esset hordeu, simplicite ne madefieri oporteret, an ex eo zythum huius temporis coficere &e. Ae que clare explicuit hoc, non tamen ex professo, Diodorus Siculus de Baccho zythi inuentore
hibent & potum ex hordeo confectum, quem zythum appellent. Meminit & Strabo lib. 17. ΣΥ thi,apud quem tamen perperam scribitur per
priuatim apud illos coficitur,cuius parandi di uersae per familias rationes. Item in aphorismorum secundo Galenus lythum Alexandrinoruporum nominat, quomodo Iunius Columella lib. agriculturae nono Pelusiacum illum vocat.
Vt Pelusiaci proritet pocula xysti. Qui versus admonet me oscitantiae summae Baptistae Pq,annotantis zythum hic esse compositionem lactam ex gilli,quod melanthium ab aliquibus appellari ab aliis melaspermum scribit
Plinius.quod illius indoctum comentum non potuit a me sine cachinno legi. Quicquid sit,no obstabit leue illud discrimen, Ut Verear ceruita nostram etiam etythi nomine compellare. Reliquum est ut varia, quibus appellatur diuersimodri nomina subiiciam de explicem. De zytho abo unde multa. Greuisama Cerere, id est, fruge
165쪽
nomen habere scribit Isidorus: alii a Ceria Hispani idiomatis olim vocabulo nominis appellatione derivant: nisi potius a cereo colore fluxisse nomen dicamus. Celiam a calefacicdo deducit, sed absurdius, ut mihi quide videtur Isidorus, cuius in N umantino bello in eminit L. Flo rus tris Verbis: Quum sese prius epulis, quasi inferiis, impleui uelit carnis semicrudae & Celtae, sic vocant indigenae ex Himeto potionem. De Sabaia ita Marcellinus lib. 26. Est autem Sabaia, inquit, ex hordeo vel frumento in liquorem conuersus paupertinus in Illyrico potus : Vnde iniuriosum Sabaiarin nomen, quo in obsit dione Chalcedonis appellatus fuit Valens Imperator. Aristoteles eundo potum πῖνον dixit verbis superius citatis, vela communi bibendi vocabulo vel a sordibus faeculentis fortasse. Nonnulli Graeruorum Dorox vocariat, Vt Hellanicus:
hoc est: Porus fit illis it radicibus herbaris,quemadmodum Thracibus ex hordeo. Hecataeus in Europae d. scriptione scribit Paeonas bibere Moano F Sic usus est &, Archilochus poe
sam veluti tibia sorbebat, quasi Thrax aut Phryx. Citatur & Aeschyli autoritas in Lycur
id est hinc bibisti ceruiliam aeuo fractus. Porro Ria Anglorum, de qua diximus, hoc dissertacet uisia, quam Bieram nominamus, quod illa aetatem non perinde ferar,ut ceruisia. causam referendam
166쪽
serendam puto ad lupum salictariti, cuius flos cerui sitae additus quandam concilia qua seniorenitatur: nam suauitas quae Riar in est maior tritici floris ampliori copiae, accepta referenda est. Hinc fit qu6dAngli; maioris discriminis gratia, cernisiam per n literam pro Alaesserunt, at per u cervisiam pron unciantes, Bieriam intelligunt. Caeterum appendicis loco&illud adiicere liber, non vini modo aut ceruisiae potu caput tentari atq; ebrietate percelli, quando lectum sit mel quoque inebriare: apud Ompheum nanque vetustissimum theologum Saturnus ab Ioue filio per mellis poculum in diis capitur, quo saturatus inebriatur, & acto in vertiginem quandam capite, qualem vini copia excitat, obdormiscit: ita enim apud illum loquitur Nox, quae Ioui hunc de melle dolum suggessit:
Postquam illum cernes succo, quem Daedala tessis Ponit apissaturum sontende tenacia uincla. Quod dc factum est: nam comprehensus Vin eius p virilibus priuatur. Ita & apud Platonem πω calamitatis deus nectare ad satietate hausto inebriatur. De voce Pistrix &Pristis.
Pud Virgili si Aeneidos tertio, Vbi mono . strosa Scyllae sorma describit, duplice te ctione obseruaui,legctibus non ullis, Postrema
167쪽
xos . ANI HA UVERso RVH immani corpore Pistrix: at is Pristis: sed utram approbo apud probatos autores receptam. Est aute Pistrix siue Pristis cetus marinus, quomodo ibi apud Virgil .accipitur,&lib.io. Frons hominem praesciri in pristin desinit aluus. Sed de pistrice dicam primo loco, sic enim Sex. Pompeius: Balenam belluam marinam ipsam dicunt esse Pistricem& cetum. Cicero ipse non semel pistricem reddidit quem κῆτω Vocauit ratus,ex quo ita ille uertit: Tum uero fugit Andromeda er Neptunia Asric id quod iste sic extulerat:. b A a 'oμεικηr,υα κυπιν ex Ad verbum ira sonat versu redditum: . Nec uel tantillum Andromedae cetiuerelictum 6LVtitur hac voce& Lu. Florus lib. 3. cap.f. de Lucullo loquens. Videntibus,inquit, procul, quasi marina pistrix euaserat. De Pristi uero pro ceto loquitur Plinius lib. s.cap. 4. Vbi maximum animal in Indico mari pristin esse dicit dc baisnam.
Et cap. i 3. interea quς pilo uestiuntur,animal pariunt,enumerat pristin,balaenam,&Vitulum2 Idem lib. s. inter Scopae opera recenset, Choru Phorci, dc Pristes, ac multa alia marina: pluribusq; aliis locis pristium meminit. Quin & ita
apud Grscos nuncupantur. Epicharmus in Hebes nuptiis in reliquo apparatu & mensarii dolit is enumerat quoq; pristes: A/b, inquit,
libellae, pristes nec asperi pelles squalinae. Et Polycharmus in Lyciae rerum commentariis scri
168쪽
bit, vati e piscibus futurorum euentus auguranti in littore apparere orphos, glaucos, interduetiam balaenas S pristes, Hol b--σον. Videtur autem nomen deductum findendo, quod mustiis longo tenuis corporis tractu mire persulcat. Inuenio tamen in eadem sigil ificatio ne & per a scriptum ποῖον, ut apud Oppianum primo Halleuticin: . b Aaporaην πνυ, Truculentam pristis. quo loco Oppiani scitoliastes, πρῆσιρ ωA iam δαλααιι, Prestis speciesceti marini. Der uanti grammatici απὸ Φ ra, ab incendendo,fortassis quia motuWlon go syrmate mare crispari dc quodammodo a dere faciat.Inuenio , Pistris scriptum, non modo Pristis, pro ceto, Vt apud Pedonem,quem ciatat Seneca
Qui ferat Oceanum, qui seras undis Pithreis,
Aequoreos canes ratilus consurgere pansis. Nisi vitium sit in codicibus impressis. Porrda forma pristi u marinaru, inquit Nonius Marcellus, quae longi corporis sunr,sed angusti, Pristis nauigii genus no mc haber. Claudius Quadrigarius reruRomanarii lib. ia. Quin quod nauigiuea forma a marina bellua dicta est Pristis. ita Gnim lego ex vetustissimo exeplari,pro eo quod in uulgatis extar, Quiq;. Pristis pro naui etiam apud T. Liuium lib. . quintae decadis ponitur. Adie tie ad hunc numerum quinq; pristes erat.
Sic accipit 8c Virgil. in s.ibi:
. Velocem Mnes 'seus agit acri remige pristin. Vtitur & Polybius graecus historicus, πεντο
169쪽
structus M unica pristi. Seruius originem deduc it vel a tutela depicta, vel a secandis fluctibu s, ἀώτειρον κ. a. Est &-poculi genus oblongi apud Diphilum & Athenarum in via decimo.
MADVERSORVM L DBPR TERTIVS. Pliiiij locus vindicatus de Orbona dea.Item cur Quartanae Saturni filiae dicantur.
Erdinandus Pintianus homo Hiaspanus,post omnes omni u in Plinium annotationes prςclare de eo aurore meritus,or bonae deae meo --tionem apud Plinium lib. a. cap. 7. exterminandam putat,veluti spuriam S adulterinam, ut quam scriptor nullus celebrarit,nullibit omnino,ut ipse aisi compareat. Atenim ego, Vt haud temere mutandum quicqua in au toribus, aut Veteramentariorum more statim interpolandum,vel etiam inducendum eradendum ue censeo,ita Orbonae lectionem defendo constanter 8c seruandam autumo,quum eam a
gnoscat doctissimus pariter & antiquitatis onanis callentissimus Arnobius, magni illius Lactantii prsceptor libro aduectus gentes quarto,
170쪽
ubi in reliqua fictiliorum S putatiliorum deo
rum turba, quam enumerar, hanc quom deam non dissimulanter nominet his verbis: Ab erroribus Viarum dea vibilia liberat: in tutela sunt Orbonae orbari liberis parentes: in Narniae, quibus extrema tempora. Hic apparet S Orbonae nomen Romanis sacris templisq; non suis ei gnotum,& ipsam orbitatis esse deam, cui quod matronae olim sacra fecerint, memoriae prodi tum legisse aliquando memini: nam quod Antonius Sabellicus suis in annotationi b. scribi siexMacrobii autoritate matronas ad arcendam orbitatem Orbonam propitiasse, ubi infando sacrorum instituto orbari conlueuerint, nuta quam in eo autore legi existimo. Proinde reti nendam esse vetustam lectionem iudico, in Pli nianis codicibus, transposito tantum columstionis vinculo hunc in modii : Ideol etia publice Febri fansi in palatio dicatum est, orbonae ad sindem Lartu,& ara malae fortunae Ex quiliis. que locum Pintianus ex Cicerone interpolare laoc pacto Voluit: Ideoq; etiam publicer Febri sanum in palatio dicatum est ad aedem Larium, & ara malae fortunae Aesquilins:propterea quod apud
Ciceronem libro de natura deorum tertio per
peram legisser,codicis, topinari lubet vitio deceptus, Febris em fanu in palatio ad aede Lariit. dc ara malae irrunae Aesquiliis consecrata videmus:ubi melioris notae codices rectius legiit: bris enim fansi in palatio S aedem Larum, dc a ram natis Fortu ni Exquiliis colecrata videmus.