Antiquitatum Romanarum epitome ad usum seminari Neapolitani ... Auctore Salvatore Aula pars prior altera

발행: 1821년

분량: 386페이지

출처: archive.org

분류: 로마

41쪽

Iebat. Hunc morsem indictitit plura scriptorum Ioca. At Prah reliquis mirum quantum valet una Plutarciii auctolitas ' qui in quaest. Roman. Io. ) in lianc sententiam loquitur: Romani, si cui obviam facti sunt, cui honos habendus , et Si forte caput peste iniecta tectum habeant , id

Id autem diversis de causis fiebat. Primum ,

ut se ab alii is inclementia tucretitur. DPinde , ut antini aegritudinem in aerumnosis vehiis Patefacerent , et se quasi lucem perosos significarent. Quare Caesar, reserente Suetovio 82. ut

Postremo hac eadem ratio servabatur in sa-

ciendi, sacris i quippe cum haec nisi quando

15 Eodem reserendum est illud Horatii II. Stat. 5.

Nam male re gesta eram oellem mittere verto Me capite in Iliιmen , dexter Stetit. Huius autem consuetudinis ab Oriente originem repetas licet In veteri quidem Foedero II. Reg. 15 So. haec leguntur: Porro Dasiu ascendebat clivum Oli arum, scandens et siuens, nudis Pedibus imcellcns , et Opcrto Cayiιe . Seu et Omnis Psytilias, qui erat cum eo , DPerto Ospite iracedebat plorans. neque vero in luctu tantum apud illos populos oti- Nubi caput solebat. sed et u hi probrosum aliquod obvenisset. Hac Patione Ieremias . . inquit: Cοα usi fiant agricolae , operueniant caPita sua. Il Ornao vero obtinuit etiam , ut qui gravissimi ni cuius criminis damnati essent iis ad supplicium in inducendis caput obtegeretur tanquam quos luee indigitos iudicaroni. I eslatitur id verba Tullii V est. 6o. Capitibus in 'oliatis cloes Romanos ad necem producere instituit. Quare culcbro fuit bovi cudum 1llud earmcn : I lictor , colliga manus, caput Obnubilo , arbori infelici suspendito.

42쪽

De Capitibus Tegumentis. 35

Saturnum, Nouorem, aut Dorculum spectarent )non aliter , quam operto capite PeragUrentur. Itaque apud Livium X. I. ubi de pontificatus auguratusque iuribus sermo est, haec habentur: Consyiciatur cum capite ac lituo , caρite Meliato pictimam caedat. Atque hinc Spartianus in Dadriatio 26. Unum e mortis eius praenuntiis signis suisse scribit; quod natali suo ultimo , cum Antoninum commendaret scilicet Diis, rem divitiam faciendo ) , praeteala Uonte uelaρsa ca

put ei aperuit 161.

II uius autem religiosi ritus hane cumprimis causam prodidit Plutarchus Quaest. IIoin. io. ), ne quid sacrificanti occurreret, Per quod mensa praesenti muneris surictione alio averteretur. Id ipsum declaravit Servius ad illud Maronis III. Aeneid. 4o5. ubi per eadem sensa sic ab Uele

Et positis aris iam pola in litore soloes , Purpureo Delare comas adspertus amicIu , Ae qua inter sanctos ignes in honore Deo

Hostilis facies occurrat , et omnia turbet.. i 6 Sinistrum admodum habebatur , si qn id inter Sacra, aut in templo cecidisset; quod dictum ANSPicium caducum. De ea sic Festus, Aumicium cuduciam dicebant : cueti aliquid in temPlo excidit, Veluti virga e manu.

43쪽

Caput II. S. II.

De Pitis. I. Inter universa , quae capiti obnubendo a Libuere Veteros , praccipuum locum PILEVS o tinuit. Et nomenclaturam Grue Ca vox πίλος fo-cit, cum et haec ducta a πιλου, densare origine ) coactilia donotaret, et ille o coacta Iana

Eam ipse formam prae se lust , tit nec ulla ora ambiretur, et plane rotundus gaIcae instan

osset.

II. IIoc cap tis tegmen gnstare moris erat Saturnalibus : quod sic indicat MartiaIis XI. I. . Permittis , puto, Pileata Roma. Cuius instituli ea causa fuit, quod per eos dica

liberrime viveretur 17 Pideus vero libertatis esset insigno ib). 8

1 Colabre fuit libertatis nomen. gri ac olis Sa- uino regnante , nulla Rdhuc inuceta sorvi into floxuisse dicebatur . Eius imaginem ut Saturna libris Romana gens reservet , prolRtis vehus vitam omni cu- Tarum genere exsolutam ducebat Servis vero in primis non minimum Iicentiae otrinpunitatis crat ; quibus etiam cum ipsis dominisiliscumbere in conviviis dabatur. Ilinc Horatius ΙΙ.Qui. 7. Ita Servum alloquitur: .... Asse, libertate Decembr. Qreando ita maiores volueriant retere, narret. i8 losset non incommode , ut opinamur, is Di leolum usus , qui Saturnalibus viguit , eo roserriquore Per eos dies plerumque conviviis daretur ove 'ra ; unde et sactum, ut synthesi, coenatoria Veste assiduo tune ut Potitur. Pil cum autem ad coenas quori

44쪽

De Capitis rigumentis. III. Propterea servi post oblentam libertatem dctonso capito his) Pileum sumebant. Unde est illud Plauti Λmph. I. I. yi ego hodie raso capite calcus camam pi-

leuma

Ex qua sollemni consuetudine ortum habuit illa dicendi sermula : Ad pileum Moerere ; quod idomerat, ac libertate donare. Ita apud Livium XXIV. 32. Post ro die seroi AD PILLUM VOCATT.

Eadem do causa Piletis pro libertatu Positus nonnunquam cst, ut in Martialis XI. Tolis Pilea sarcinis r demi. Quo oliam spe tavit imago Piloi in nummo, Cassii Brutique opera post candem Caesaris cusO , inter duos pugiones posita cum hoc Opigramma tu , IDIBvs MAn Tits ; quo scilicut dio por illius necem vospublica in libertat in vitidieata esset. IV. Ex his habcs, Pileos tum vulgo ab omnibus per Saturnalia , tum a servis libertat mossecutis suisse usurpatos. Sed praoter a eorundo in usus in conviviis . etsi non perpetuus , non tam pia insolitus suisse videtur. Indicat certe Fla cus I. Epist. I 3. eum canit . .

. . Ne forte sub ala Fasciculum portes librorum , ut rusticus

y I cum pii olo soleas concioa tribulis. V. Sones quoquo atques aegri , ad imbecillae Vel aetatis , vel valetudinis praesidium Pileos ,

O9 Quare servis in libertatem asseriis caput ra-d re mos esset, aperit Nonius XII. 56. cum libem inebant , ea cansa caloi erant , quod tem-Pestatem scroi ut is Pidebantur cffuger e , ut nau- Mugio libi rati solent. Et certe qui e naufragio mer-SPrurit , detonsam comam Diis maritiis consecrabant, Mari qui duo vitam referrent accePtam.

45쪽

si non semper, at aliquando adhibuisse cre

duntur.

VI. In militia donique Pileos e villosis ovium pellibus, qui pse nonici dicti , Usurpatos Esse te

Statur Vegetius I. uo. eamque huius instituti aD seri rationem , ut assueto militi caput Semper - habere opertum gravis inde in praelio galea nousieret.

I. III.

De Pelaso et Pileo Thessalico. I. Hac una re a pileo divorsum exiit; se PKTAsvΜ accepimus, quod is ad solem imbrem quo Prohibendiam latos circa margium haberet: uuduet nomen ei arcessitum , qυod CSt u πεταννυμ, , extendo. Erat hic quidem peregrinantium Pro- Prius e id quod summopere declarat Tullii Ioelis XV. Fum. I . tibi de tabellariorum sostinatione conquerens : Sed Petasali, inquit, penitini: com tes ad portam exρecfare dicunt. Eodem porro reser Mercurii peta Sum. II. Ilute capitis tegmini por omnia , excepto nomine , par fuit PaLE s TIIES LIcvs. At quo

hinc factum , ut solium subae Aegyptiae , quod a Dioscorido l I. iγ:8. petaso comparatur, idem a Theopi Iaasto Ilist. plant. IV. IO. Tliessalico pileo aequi Paretur.' Ad elimilem quoque usum, ad quem petasus erat, comparatum hunc fuisse piloum palefacit Dio p. 645. sic narrRu. . Tunc Primum . . . uSus

46쪽

De Capitis Tegumentis. 39pileorum ThessaIicorum concessus in theatris , ne solis ardore laborarent.

I. IV.

De Galero. I. Noli aliunde suam GAI. ERO appellationem ,

lunm a galeae forma, quaesitam testatur Festus.1d aut ni commune ci cum paucis ea Pitis tegumentis suit, quod e pelle serol. IIoc pacto pud Maronem VII. Aeneid. D88. Ssticula gestant Lina manu, fulsiosque lupi de pelle Galeros

Tegmcn habent ca ili. Vsum is igitur, ut itinc elucet, levis armaturae militibus praebuit, cum reapse a volitari

galea do qua dictum Part. I. p. III. ) uiladmodum discreparit. Quod si cum alicubi Mercurio tributum compororis, ne dubites credorogatorum ibi pro petaso positum, cum Homeri ipsum, quiri ila heret, non obstiterit, quippe quod accipi latius aliquanto potuerit. Il Adhaoc sppellata Galerus , vel Galeric Iu luit fictilia coma , quam pellis humanis crunibus ius tructa formabat. Illuc apud Avionum Fab. X. Nam mox deiecto nituit frons nuda galero, Discolor appostfa quae fuit ante coma. Eiusmodi sietitias comas adhibere potissimum solebatit vel ad calvitiem colandam , vel ad pe sonam dissimulandam. Quare Suetonius de Otho-nc 32. Galericulo, inquit , capiti Propter rar talem copillorum adaptato et adneas , ut nemo

47쪽

dignoscerit. Et de Nerone a D. Post creyuscutam stat/m arreyto pileo , pel galero , Popinas inibat. Quod ipsum reserens Dio . illum ait , ut Se SE OCCultaret, κομαις π/ριξε τοιs comis circumροελtis ) usum fuisse. S. V. ice , Tultilo et Albo galero. Puero Flaminibus peculiarcs pilei attributi ,

APEx, TvTvLVS et ALBO GALERus. I. Ac Api CEM quod attinet, erat id quidem eius Praecipuum, ut in sutumo fixam haberet virgulam aliquantulo lanae circumligatam , quae Proprie apex dicta , et cx qua toti ipsi pileo ii meti inditum. Iuverit du eo audire Servium sic ad X Aeti eid. 2 o. verba sacientem : Dicitur GPex Mima , qucte in summo pileo Flaminum lana circumducia et filo coit ala erat : unde e-

fiam Flamines pocabantur. Hoc autem nomen a oeteribus tractum est: ayere enim peteres ritu

Flaminum alligare dicebant; undes aρ cem diactum Volunt.

Huiuscemodi pii cum Flaminibus , cum sacris operarentur, deponere fas tiori erat. Vnde lux affunditur narrationi illi VaIerii Maxima l. 3. ii Al Sulpitio inter sacrificandum apex Prolamus eidem sacerdotium abstulit. In primis vero Ut mori Dialis non modo cum Sderum saceret , sed

48쪽

De Capitis Tegumensis. 4 ierat, ite et sub tocto illum ponere non Velaretur, uti ros ori Gellius X. 15. II. Idem porro Flaminum pilcus, qui Ap ex dictus TvivLus etiam nuncupatus suit. Satis id cotistare videtur ex Festo , qui haec de eo eloquitur : Tutulum quidam Mocari aiunt ρileum Ianatum , forma metali figuratum. En quibus trulo verbis Tutulum describit , quibus non aptiora ad Apicem deformandum adhibere potuisset; at inde appareat , bina ea suisse nomina idem plano significanti M Eodem quoque recidit, quod esseret Varro VI. L. L. 3. Tutulati dicti sunt hi, qui in sacris capitibus sive ut legit Scaliger, apicibus ) habere solent tit metam. Id ritulus Gyρellatur. Nimirum cum vox Tutulus , non Se-Cus atqΠe Ayex , proprio fastigium illud o Flaminico sed vero etiam Pontificio ) pileo eminens denotaret , toti postea pileo significando

a Plata est. Universam autom nominis huius rationem , unde et res magis confirmatur, en

oleo tam tradidit his dictis idem Varro ibid. Tutulus appellatur ab eo , qtiod matres familias crLΠes COn Polutos ad perticem capitis . . . . dicunιfUt los , sipe ab eo , quod itiendi causa capilli fiebant , sipe ab eo , quod altissimum in urbe

quod est, ea res stitissimn futtilus Mocatur.

II. Nolari voro dignum in hoc genere illudost , pileiam Flaminis Dialis poculiori appellatione ALBO CALEnvΜ nudiisse, o a scilicet de ea Fa , quam Festus v. Alboxalerus ) prodidit. Fiebat enim eae hostia alba Iopi cdusa.

49쪽

De Cucullo. Vltimam hane inter capitis operimenta sedem

cucullo damus ; qui a Graeca VOCe κοκκυς, ga- Ieam vel galerum denotante appellationem videtur mutuatus. Fuit is quidem sorma olim , quali etiam hodie , oblonga et acuminata. Peculiare quoque habuit , ut non caput modo , sed scapulas etiam velaret. Itaque ad imbrium frigorisque vim maxime Valuit. Non semper autem ille a veste suit seiunctus, sed et non raro ipsi adnexus, in primisque penulae ; quod iam in de Vestibus f. 4. significavi-

.mus. Quare Cucullata . quoque Saga exstitero ἔquorum mentionem facit o reliquis Columella XI. a. ubi cuculli sagati fortasse mendose procucullatis sagis Ieguntur. Fuere haec autem nihil prorsus absimilia iis vestibus cucullo instructis , quas hac etiam aetate a Dostris sive Nautis, sive pastoribus , Sive praetorea aliis gestari conspicimus. Eiusmodi porro saga Bard cuculli simul, necnon Cuculli Bardaici, sives ut alii sentiunt) Bardiaci vocata sunt, ea quaml,otiorem credimus ) de causa , quod Bardis GaI-iae populis originem praecipuo suam deberent. Et sane o Gallicanis oris eum amictum advehisueVisso , sat Iaculenter arguit Martialis XIV. 28. in haec verba locutus PGallia Santonico pestit te bardocucullo.

Ad servos potissimum , iusimaeque uotae ho-

50쪽

mines Cno ulli portinuerunt. Vnde etiam arcessitur una reliquarum ratio , quare Veteres Monachi eos sibi adsciverint, non modo scilicet ut vel se a frigore tuereritur , Vel Parvulorum simplicitatem habitu prae se serrent , quippe cum puerulorum quoque id legmen aliquando fuerit;

sed etiam ut vestium vilissima ad caducarum rerum coutemptum utenda Sumerent. Verum iam apud Romanos non omnino unum servile atquo abiectum genus , sed nonnunquam ingenuos simul , pruesertim ad se occultandos , cucullis suisse usos explorata res est.

De Conpioiis. Dur LicΕΜ fuisse rationem Conviviorum , dic1ime posse propterea videtur , quod alia publica , alia privata extiterunt. Ac Publica quidem illa erant, quo aut multa Parε Populi, aut universa multitudo vocabatur. Huius fueIe generis , quas a consulibus designatis senatorio atque equestri ordini parari solebant; uli patet ex Ilinio XIV. i5. et Vopisco tu Aureliano II. Praeterea quae a belli duce triumphum acturo cu Ctis vulgo 'praebebantur ; quae singulari nomenclatura C oenae trimphales nuncupata , teste eodem Plinio IX. 55. Denique illa , quae Vel ludorum , Vel dedicationum , vel aliarum celebrata tum causa agebantur. id. Liv. XXXIII. 4v.

SEARCH

MENU NAVIGATION