장음표시 사용
471쪽
ditionis ; locum, nominis mei caussa. Scilicet veniendum ad P V Υ Ε Α L, dubia prisci ritus memoria in lucem protrahenda. Et Formula quidem simplex an varia fuerit,arbitrari citius pollum,quam statuere: quaerenda in populo,ut ad Iudices trahatur. Iurabat ille communiter, ut ma siquar fastigia reruml,PER VITAM,PER SALUTEM, PER CAPUT SVvM , LIBERORUMVE, PER DEos, PER
GENIUM PRINCIPI s. Per Vitam, certa & concepta verba erant,mam. Exemplum in Valerio Maximo lib. Ix. Cap. XIII. De DeCimo Bruto, Sca Britanio adnotatum: exiguum-infelix momentum vis quan is dedecore emisi Nam a Furio, quem ad eum occidendum Antonim miserat, com-rehensu, non setam cervicem odios traxit; verum etiam constantius eam mbere admonitus. ipsis his verbis juravite ITA VIVAM , dabo. ostieunctationem
aerumnosm s o jurandi stolidum Adem I
Addit Valerius: Sed hos tu furores immoderata retinendistisitus dulcedo sub eis,fisa rationis modum expugnodo; quar. vitam
472쪽
O RAT 1 o XVII. 391mitam diligere, mortem non timere praec pit. Aerius Seneca lubet enim l avLbus austera jungere)qui eandem hanc historiam Philosephico supercilio re-
Censens,etiam juramentum expressit, re damnavit, Epistola LxxxII. Hic euenim Brutus , qui cum periturus mortu
mo F quare et,admoner-dum ventrem
secessit; se evocatus ad mortem ,'ssus
praebere cervicem, Praebebo, inquit, Iae A IV AM. suae dementia infige e , cum retro ire non possis Z Praebebo, inquit AVIVAM. pane adjecit, velώb Antonio. o hominem dignum , qui vitae dedereturi Molle hoc iuves nimis & dictum &factum, Brute. Ne turpiter fugias, ad mortem deposceris; ne miseriam trahas Reipub. occumbis. Satis jam pugnatum est: vincere certe non potes. Suavis esse vita jam bono civi non debet, postquam libertas periit. Et quo te vota ducunt in Macedoniam' 'bique fatum urget: ut a M. Bruto fratre tuo securitatem speresstsed &ille, ut suo judicio, alieno scelere pereat, mox uni e comitibus confodiendum
praebebit latus. Quid moliris igitur,
473쪽
3s1 ERY cI PUTEANI aut ploras ' Constantiae exemplum, di necessitatis selatium Helvius Blasio ille tuus commilito praebet, & amicus. Ecce ut ad tolerandam necem te animet, ut ferro, non sermone con
letur,fodit ipse pectus suum &se conficit : praeit, ne duci saltem recuses. Labitur ecce, & fortius adhuc loques
quam faciat,Jam in mortis limine timendam. non esse mortem inclamat. Quid igitur est viriliter age,aut certo non ignave. Magnus erit,qui nec magnum putet Vivere, nec miserum mori. θανῶν-Tο γὰρ Θα ειν am ωσχρον,--ο γως
Nam turpe non es, emori; sed turpiter. Quae dico Seneca confirmat, atque adeo Brutum cum Catone Comparat: Vides Vsem mortem, nee malum esse, nec bonum. Cato illa honem me uμου es, turpissime Brutus. Omnis να, quod non habuit decus, virtute addita umit. Paullo- .
pis st: Mors honesta es, ρer illud quod ho
nestum es. Sed ego vitae formulam Mortis hoc exemplo claudo : extra rem prolixum esse non decet. ad Salutem transeo. Per hanc frequens olim
474쪽
olim Juramentum. Modi erant: Iea
similesque obvii in Scriptoribus , retriti. Per caput suum Liberorumque passim quisque & solenniter. Videnda Lex 1 II. iv. & v. D. De Iur: urando. Vlpiani atque Paulli verba sunt: rari autem oportet, ut detitum est,s, randum . Ceterum si ego detuli ut per Deum jurares ; tu per Caput tuum jurasto
mel Filiorum tuorum ; non erit ratum habendum jusiurandum. At siqvi filium
exheredisset, ut Quinctilianus indi-Cat lib. Ix. cap. II. sic formare juramentum selet: Da mihi contingat herede bo mori. Nihil vero familiarius aut frequentius,quam Per Deos immortales: α sancto atque peculiari ritu Per Diem Lapidem. Ad rem Agellius lib. I. Cap. XXI. Iovem lapidem, quod sanctissimum Iusiurandum est habitum sum parasus jurare. Item Apulejus De Deo So- Cratis, sed vocula minuendus : Quid Iurabo per Iovem lapidem Romano vetusti, o ritu. Imo Iurabo Iovem lapidem. Hic error Graecum sermonem,
passim obsidet, λύθου, Per lapidem.
475쪽
effer his λιλν. Iovem Lapidem. Exs is alio quoque addi solita, quam Festiis explicat : Iovem lapidem juraturi licem tenentes,his verbis utunturMsciens facto um me Diessiter,sama urbe arceque, bonis ejiciat; ut ego hunc lapidem. In Polybio,Livio,aliisque hic idem ritus expressus'. Denique Per Genium Principis jurari coeptum oppressa Republ. a que adeo post Iulii Caesaris caedem. Senatus decrevit verba sequar Dio diis ut FHi in Genium juraretur. Pulcher locus in lege xIII. D. De Iur jurando In Rescripto Alexandri hoc genusJuramenti Veneratio Principis nominatur, Codice de Rebus Creditis& Ιurej urando. Christiani vero postea mutarunt, ut non per Genium, sed Salutem Principis juraretur. Vide Tertullianum tria Apologetico, Cap. xxxII. Rescriptum Arcadii & Honorii , Lege Siquis Major , Codice de Transactionibus. Atque his aliisque formulis populus Romanus, in privatis passim publicisque negotiis sive a-
'monibus usus: quid Iudices censeo iisdem. maxime vero illa er Deos,rim
476쪽
ORATIO XIII. que Geniamininentitem Principis. Nam profecto nihil ad Rempub.magis pertinet, quam ut suum cuique tribuatur id est, ut recte Iudicia ac sincere CXerceantur : ad Iudicia nihil magis quam ut Iudex summo & augustissimo Sacramento teneatur. QPod vero augustissimum Z quod Per Deos concipitur, Reri Siautem Principis.. Ne im- Probus ac per iurus sis , Vindicem Deum times, Principem ultorem Wterque ille est, qui qua nos gerimu , ut
Comici verba usurpem, a diti sundet. Quid igitur larabant Iudices ρ quod in Controversiis Senecae notes, Se nihi ratiae, nihil precibus dare,sed exanimi sui sententia judicare. Si quis etiam suspicetur Per Aquam hic juratuna fuisse,aut per Puteal Libonis,mi per Cotem Novaculam defossam, aut per Fi- cum Naviam e quae omnia mox clarissima erunt: haud abnuerim. Quicquid audis,religioni conjunctum erat. Et alii per res obvias passim concipie- 'bant iusiurandum. Socrates per Canem, Zeno per Capparim, Pythagora per Tetradem, sive numerum quaternarium
477쪽
396 ERYCI Pu TE ANInarium. Iones Byzantii per nummos ferreos, alii per ipsium I mrandum. AD LOCUM nunc transeo,
ista quo praestari Iuramentum selet: nec promiscue quemcumque. fuisse arbitror ; sed quo maior religionis reverentia esset , Certum aliquem de sa--Cratum. ARAM dico. quid ni 'hic numen ipsum praesens,hiC terror,hic metus est, & a scelere mens improba sceleris conscientia revocatur. Religionem ipsam veterum inspice: Aras Deorum tangere sanctissimum Iusiurandum fuit Rationes etiam stat; sed compendii caussa auctoritatem Symmachi in medium proferam, qui ARAM nominat, qui Iusiurandum exaggerat,& hoc omnino docet quod inquirimus, lib. x. epistola LIv. Vbi in leges vestraι , verba Drabimus ξ qua religione mens falsa terrebitur , ne in tectimoniis mentiatur ξ amnia quidem Deo plena sunt nec usim persidis tutus est locuri Sed plurimum valet ad metum delinquem metum praesentia religionis urgeri Liga
fra concordiam tenet omnium: ilia Arandem convenit singulonis: neque ad ἀ
478쪽
magis auctoritat facit sintentiis nostris,
quam quod omnia Iuratus ordo decernit. Iam historia rei, lucem majorem Verbis adfert. G ratianus Imperator Aram,ad quam iurare Iudices solebant; arta gratiam Christianorum everti &Complanari iusserat : Symmachus eandem, illestre tuus priscae superstitionis propugnator, instaurari a Valentiniano,Theodosio,& Areadio luculenta relatione postulat. Quid et . iam'Adversareos invenit Ambrosium,
Prudentium, alios: quorum cum scripta exstent,&aram pariter repraesentcnt , trans sero sermonem, &nunCcuriosius inquiro, mi haec Ara, de quid omnino fuerit. In Comitio fuisse , ex. Plauto arbitrarium, imo vero certum est: qui Comico morsu periurium iudiciale haud obscule carpens, Comitii facit mentionem. Choragus enim in Curculione commonstraturuSquo quisque homo facile inveniretur loco, inclamat: perjurum convenire vult hominem, mitto in Comitium.
In Comitio videlicet Ara, & ad hanc
479쪽
398 ERYCI PUTEANI iurare Iudices silici; sed &peierare,
ne labem foedissimam , nostro primum aevo natam indignere. Sandfuisse illo prisco , idem Plautus indicium iacit, in Rudente: I amramiam reis Minda non perde da conditum eis. Et severo commate Petronius: Nemo catim putar, nmo Iosiurandum servat, nemo Iovem pluris facit , sed omnes oper-- .ris oculis bona sua computant De Comitio 'e o Comici verbis nunc etiam
DEM isucraui ubi istuc es terrainum loci Auid istac sit, aut ubi istuc μ, nequeo no-
fere. Hem, quo meagis,& cogis r ut rudera illa rovolvam Dominae Vrbis ossa recolligam magnae Matris 3 Reddamt1bi Comici voces: Iubeas una opera me Amri in Aere, Venari autem reuisculo in messio mari. Quia tamen operam hanc sumpsi in- . quirendi,non refugiam: neque etiam
Iudam operam, ii modo paullisper peregrinari cogitatione sustinetis alieni aevi delicias usurpare. Diruta 'quidem
480쪽
qmdem vetus illa Roma .re subveri
quae tam en etiamnunc stat,aeternum.
que stabit non , una facie aut forma. S tabit inquam,sed Litterarum Historiaeque tibicinibus atque fulcris. Antiquitatis velut imagines libri fiant, sed quibus munus meum servit. Hi
aeterni, & mores, titus, res gestas,imo universum rei Romanae & Vrbis vultum repraesentant. Comitium igitur, ut ab ipsa voce ordiar, Latini Consum-rum populi,a simul itando, & locum com Uenim appellitant: Graeci Mμ-;Glossae veteres ζεσια. nimirum ab eligendo stratu. Varro e coeundo,quod comvenire huc populus litium ,& Curi torum Comitiorum causa soleat. Ita quoque Contiones appellatas censeo, quasi Comitiones ,, quam vocem ditioni T. litterae Glossarium vetus subiecit.
Et per T. lapides antiqui repraesta-tant. Adde tabulam aeream Legis Serviliae , quam cum Patavit age em, in Museo Bembi vidi: N Legis Iudiciarior apud Fulvium Vrsinum,mquμctiam cinctio. Comitium igitur locus