Antonii Posseuini Mantuanii, Societatis Iesu Bibliotheca selecta de ratione studiorum, ad disciplinas, & ad salutem omnium gentium procurandam. Recognita nouissime ab eodem, et aucta, & in duos tomos distributa. Triplex additus index. Alter librorum,

발행: 1603년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 철학

291쪽

De Mathematica: ' Lib. X Vc h 6 jA lia ab inexplicabilibus. Et magnitudinis quidem differentia est, secundum quam in- ' in I a

teruallorum quaedam landimaior quaedam minora, ut di tonus, sesquilonus, tonus,se 'mitoni uin, dietas,diatessaron,diapente,diapason & similia. Generis vero.qua interuallimam alia diatonica sunt,esia chromatica,alia en harmonica. Disserentia consonia dissono est,qua interuallorum quaedam sunt consona, quaedam dissona,

Consona igitur, Diatessaron, Diapente, Diapason; Dissona vero minora omnia, C quam Diatessarota, & omnia, quae intrer consona cadunt. Minora ergo sunt quamosatellaron, dieiis, semitonium, tonus, triliemi tonium, Di tonum. inter consona vero, tr tonum, tetrato mim,& similia. Est autem conm ntia duorum sonorum acumine, S grauitate differentium in idem casus,& coarctatio . oportet enim sonos in Dicem collisos unam efficere soni speciein ad audiendum, neque acuminc superan te , Dieque praemonstrante,neque ipsa grauitate. Sed veluti tali coniunctione secta, sicut in rediis liquidis alterum ab altero non vincitur, neque suam uim ostendit aut maiorem altera, aut minorem. Si enim auditu Percipit graue potius in collisione, aut acutum, huiusmodi inconsonum quid est. Compositi autem differentia est. secundum quam quaedam, de

Ita apud Briennium

Haec Dinnia

ad verbu de

Biiennio ac cepta viden tui, nis ille ab hoe accepit, vel v ter

D Consona sunt diatessaron, diapente, &diapason, & simit a. Dissona autem sum

ea quae sunt minora quam diatessaron,ut diosis, semitoniuna, tonus,sesquit onus, duo nus. Inter haec autem & consona, medium habent locum Tritonus, Tetratonias, Pentat onus & similia. Est autem consonantia,duorum sonorum acuti Z grauis, graeta temperatio. Contra, dissonantia est duorum so rum mutuam temperationem auersantium,& auditum cxacerbantium dissi diuin . Differentia compositi a simpli. Ex BHmnisci est, qua interuallorum alia sunt iiii licia,alia composita. Simplicia interualla sunt, 'quae a plHongis, inter quos nullus intermedius est,continentur, ut ab hypate, parhypate, lichano, hypate meson. Eadem ratio est in reliquis interuallis. Composita autem sunt,quae continentur a phtongis, inter quos alij intermedij sunt, ut a mese&Parhypate, a mese de nete, a paramele Se hypate . Porro quaedam interualla sunt E communia simplici de composito, hemitonium nempὰ & diramus,& omnia compi hensa inter haec duo. Quippe hemitonium, est compositum in enhaimonio genere. In chromatico vero fle diatonico simplex. Item Tonus in chromate quid ni compositus est: in diatonico autem simplex. Sic tri hemitonium in chromare si implex est , eompositum autem in diatonico . Denisue di tonum interuallum in harmonia tyης quidem simplex est, in chromate autem & diatono compositum , reliquaque in , pauci, admoterualla semitonio minora, simplicia sunt omnia. quemadmodum ea Omnia quae du in mise litonum excedunt, composita. Iam differentia qua explicabilia distermis ab inex. - in x Plicabilibus, est qua interuallorum alia sunt explicabilia, alia inexplicabilia. plicabilia sunt quorum magnitudines assignari possunt, ut nus,Scamonitim,

Bibl. Selectae Sectio Secunda. Z Di tonus,

292쪽

a In Cod.m. Diicinus, Tritonus ,&his similia a. Inexplicabilia uero, quae explicabilibus maiora a iis , Etsi minorave sit x, magnitudine aliqua inexplicabili. . t i 13

verba Genera tria sunt, ea nempε quae iam antea declarauimus. Quocirca omne melosserit aut diatonicum, aut chromaticum,aut en harmoni urn, aut commune, aut ex his mi ilum. Diatonicum ergo est,quod diatonica diuitione utitur. Chromaticum vero,. quod chromatica. En harmoni uin autem, quod en harmonica. Commune autem,c Ecco quod ex statis phtangis componitur. Mistum denique, in quo duorum vel trium loco eit generum vestigiae apparent, diatoni nempE&chromatis, vel diatoni&harmoniae, es iae iiiu vel diatoni, chromatis de harmoniar . Fiunt autem generum differentiae in phtonsis db'. illis, quos mobile esse diximus. Lichanos enim loco. mouetur per toni interual- .cisitas P luiu: Porbu pate vero, per diesin. f rgo Lichanos acutissima est, quae tonoiustat ab L ' -- acutture duorum phtongorum tetrachordum comprehendentium. Grauissima ve- N ' roqitae distat ditono'. Similiter Parhypate nieson grauissima quidem est: qaae distat diςli a graiijore duorum phtongorum tetrachordum continentium. Acutissimλvc. o est si cς talis diuisio generis . Color harmoni tres chromatis;& diat i V-. i , qui geDus ipsum, diuisione utitur.

niui enim e Di iesin qus cst quarta pars toni de Husii alteram eidem aequalem

d i , ἡ & perditonum minime compos tum. Colorum vero qui sunt in chromatica diuia vici. Cod sicine, alius uocatur Chroma molle, alius Chronia sesquialterum, alius Chromatoniaeum. Et molle quidem chroma canitur per diei in quae est tertia toni pars) &diei in aequalem eidem dies.sc per interuallum simplex a quale tono, tonique semissi Se tertiae parti . Sesquialterum autem chroma, per dies ii &diesin, quarum utraque ' σsigillativi sesquialtera sit di Eseos en harinoniae,&per in te tuallum simplex constans E . et scptem diesibus, qliarum quaelibet sit toni quadrans. Toni uin chroma eodem coa- - - lore utitur, quod is ipsium chromaticum . Canitur enim per semitonium, semia V I. :' tomum, & tri hemit Ohium . P. tro colores hi iam explicati in chromatico genere nomen habent a identis phtongis,qui in ipsis sinat. Toniaeum enim chroma uocatur a tono, qui in eo est per compositionem. Sesquialterum item chroma, a dies bus ines sitis,quae sesquialterae sunt dicitum en harmonicatu . Eadem ratio est in molli chre, mate. Molle enim uocatur,quia densu minima in eo inest. Chroma vero,quia densa chroma quod in eo est,remiti itur 3c veluti eneruatur. Colotu denique diuisionis diatonice. alter uocatur mollis diatonicus,alter diatonicus syntonus, id est incitatus.Color mollis diatoniciis,canimr per semitonium,& per interuallum simplex trium die- usium '& per aliud interuallum Implex quinque diesium. Color ueto diatonicus sunt onus seu inestatus, eandem habet diuisionem quam genus ipsuin diatonicum. Canitur enim per semitonium, tonum, & tonum . Monstrantur autein hi omnes eolores per numeros, hoc modo: Ponamus enim tonum diuidi in' minimas parteu 'duodecim inter se aequales, quarum quaelibet uocetur Toni Uncia, reliquaque in te ualla eadem ratione qua tonus, diuidi intelligantur: nempὰ Semitonium in sex vucias. Diesis ea quae toni quarta pars est , in tres. Diesis uero illa quae toni tertia pars est, in quattuor. Ita ut totum diatessaron interuallum, sit triginta unciarum . igitur color en harmonius canetur per magnitudinem seu interualla trium S: trium,& viginti quattuor unciarum. Color vero chromatis mollis per interualla quattuor, de quattuor, & viginti duarum unciarum Color chromatis sesquialteri, per intemes. Ela unciarum ψ.semis,& q. semis de M. Color toniaei chromatis, per sex & seu & o decim. Item color diatonici mollis per s. q. de is . Color denique diatonici *nt ni, seu incitati, per interualla, quorum primum erit sex unciarum secundum duode cim, tertium item duodecim. Constitutionurn autem differentiae simi septem:quarum quattuor sunt communes etiam interuallis: Differentia.secundum magnitudinem , secundum genus, secun dum consonum & dissonum jecundum explicabile & inexplicabile. Tres uerb sunt propriae ipsis constitutionibus , differentia nempe continui, & ordine sequen

iis ab eo, quod aliquid omittit , nec ordine sequitur : differentia coniumnae St i i disiunctae

293쪽

De Mathematica. Lib. XV.

A disiuncte eonstitutionisi disserentia denique eonstitutionis immutabilis . Ac magni tudine quidem differunt constitutiones maiores a minoribus, ut diapason magnitudine discrepat a tritono, vel a diapente, vel a diatessaron, vel ab aliquo his simit ium.

Genere autem differunt constitutiones, ut diatonicae ab en harmonicis, vel chromaticis: aut chromaticae en harmonitar ve a reliquis. Secundum vero consonum &disi sinum different constitutiones contentae phtongis consonis, a constitutionibus quE continentur phtongis dis Ionis. Sunt vero constitutiones consonae sex, in immula.

bili constitutione, quarum minima est U,---ν, duobus tonis,& semine confias cuiusmodi est constitiitio ab hypate hypaton ad hypaten meson. Secunda constitutio est diapente, tonorum trium & semissis, qualis est constitutio a prostanabarinos neno ad hypaten meson. Tertia est constitutio diapason tonorum sex, qualis est a Prosiambanomeno ad mesen. Quarta est diapason de diatessaron simul, tonorum octo & semissis: qualis est constitutio a proslambanomeno ad netem synem menon, vel ad paranetem diraeugmenon diatonicam . Quinta,diapason & diapente sit hul, tonorum nouem fle semissis: cuiusmodi est a proslambanomeno ad netem diraeugine Sexta est disdiapason, tonorum duodecim, qualis est a proslambanomeno ad

nctem hyperbolaeon. Constitutio autem quae coniuncta appellatur, progreditur quidem usque ad quartam constitutionem consonam: Prima enim ipsarum eii diatesia aron, secunda diapent' ni tertia diapason, quarta diapason & diatessaron simul, quinta diapason Ne diapente simul: sexta denique disdiapason 1 vocis enim locus augeturusque ad octauam constitutionem consonam,nem ph usque ad disdiapason simul eum diatessaron,& usque ad disdiapason simul cum diapente. Dissonς vero constitutiones sunt omnes quae tiel minores sent quam diatessaron, vel inter praedictas consonas inoterijciuntur. Fiunt autem figurae eiusdem magnitudinis ex iisdem simplicibus inien

Mallis concretae & numero aequalibus, tum ipsistum interuallorum ordo dissimilit dine aliqua uariatur. Quae enim exaequalibus de similibus omnibus, similiterque dispositis interuallis constantur, non faciunt figurarum varietatem. 'Quocirca treseriant species diatessaron, quarum prima a barypycnis seu grauitet densis phrongis comprehenditur, cuiusmodi est ab hypate hypaton ad hypaten meson. Secunda mesopyems seti mediis densis pthongis continetur, euiusmodi est a parhypate hypaton ad parhypaten meson. Tertia ab oxypycnis seu aeutis densis phtongis, eurus modi est diatessaron illud, quod est a lichano hypaton ad lichanon meson. Ac in harmonia quidem & chromate, consonorum figurae sumuntur ad densi habitudinem. At in dratono, figurat non sunt addens habitudinem. Quippe id genus in

semitonia de tonos diuiditiir. Suntque in consonantia diatessaron, sena ironium quidem unum, toni uero duo. Similiterque in diapente, semitonium virum Sc toni tres Item in diapason, semitonia duo sunt, tonique quinque . Considerantur vero figit rae seu species harum consonantiatum pro diuerso semitonio nim positu. Itaque prrma species consonantiae diatessaron est, cuius semitonium adgrauiorem parrem est quam toni. Secunda, cuius semitonium medio loco est inter duos tonos. Tertia, cuius semitonium acutius est tonis. Quae omnia in reliquis generibus ab iisdem Phlongis ad eosdem, ad eundem modum se habent. Spretes uero consonantiae diapente, sunt quattuor. Prima continetur ab barypycnix, in qua tonus primum Iocum obtinet versus acutam partem, fitque ab h3pate meson usque ad paramesen. Secut da est,qus a mesopyenis comprehenditur,m qua tonus penultimum locum obtinet

s a graui ineipiens in acutum tendas, fitq; a pathypate meson usq; ad triten diezeugmenon. Tertia continetur ab oxypycnis,in qua tonus ponitur loco antepenultimo,s a graui ad acutum pergas, fitque a lichano meson ad paraneten diemugmenon. Quarta comprehenditur a barypycnis, in quasi ab acuto in graue tendas, quartum lacum possidet tonus. fitque a me se ad neten dioeugmenon, aut a proslambanomeno ad hypaten meson. Iadiatono autem, prima species consonantiae diatessaron .est in qua semitonium primum ,& grauissimum locum habet. Secunda, in qua se armonium primum locum habet ad partem acutissimam. Tertia, in qua semit nium penultimum locum habet tendendo a graui in acutum.Quarta,in qua hemit

diu selectat Sectio Secunda. 2. a nium

294쪽

nium penes timum locum habet tendendoab acuto ingraue. Iam Ct nonam raedia apason species septem sunt, quaru in prima barypycni. φhiongi . comprehctis ditur,in qua icinus acutissimum locum obtinetis stqi ab hypate hypaeth ad paramesiti, nolydiu, qui modu4 ab antiquis Mn lydius uocq s. r. Secunda species a metopycnis conii inous . nec min qua petuit uiruunt locum tenet totiqscit gryui in acutu tendas, fitq; at par

tristari eS continet-0κyp, cnis, in qua ronus locum antepenultimum Obtinet si a

s 30 expliWatuunt. Discrimine vero quo disterunt exylis bile bivcxplicabit diiserunt etiam constitutionci ex interuallis explicabilibus. w nypsi δῶ cseisi fruthon. - bus, quae consant ex linteruallas inexplicabilibus. Quippe constatuti0nes oes u plicabiles, constant exilitervallis expliς bilibus. Quae auteti conq/ntcN.m terυ hs inexplicabilibus, sunt inexpli abiles. Discrimine autem quo diffici id quod NIquenter& ordine sequitur, ab eo quod aliquid transilit, ncc or insi sequitur, distet,

rent etiam constitutiones modulatae per phtongos ordine mulςquenteS, as Rhi tuntionibus modulatis per Diongos minime consequentes, sed per phrongo* Ducr quos aliquis est intermedixis, quem canendo praetergressi sui in i Coniuncti autem & Disiuncti disciti sine different con stitution i Galae trachordis diliunctis. Est autem Coniunctio,duortim tetrachordorum conuquenter ordineque modulatorum & specie s milium communis phtongus Diti uno iovcro,cit duorum tetrachordoruin consequenter ordineque modulatorum δέ specie seniliun , ut i interpositio.Sunt autesa in uniuersum coniuncti s tres, Media, Acutissima 'Grauissima. Et Grauissinia quidem es duotu tetrachordoruin, quorquaesierucst i trachordii in liypaton alter si uero tetrachordum meson. Communis enim Pluongus cacia iugit,qui cst hypate meson. Medi est colunctio tetrachordi meson,& ictracti di syn minenon, quae coniunguntur communi phtongo, qui est Messe .i Acutis tu Rdemum coniunctio est tetrachordi diraeugmenon, & tetrachordi hyperbolaeon. Ea enim unus communis phtongus, note dieZeugmenon coniungit. Disiunct bimi ca est duorum tetrachord uum, quorum alterum cit tetrachordum mcdsarum, iterum uecoletrachordum iritarum di sui nctarum, quae uno commuta, γ dii, NUG - . tbitu ad Lil c latu suntur,

295쪽

De Mathematica. I. b. XV. 269

A untur,quies intern e sen& paramesen. Celeium c Astitutiones persectae duae serit quarum altera in in rcst, altera maior . Ac minor quidem fit per coniunctionem aproslambanomeno ad netem synem menon, suntq; in ea constitutione tria tetrachorda coniuncta, tetrachor dum grauium mediarum Sc coniunctari tin, & praeterea tonus

contentus a proslambanomeno & hypate hypaton. quippe constitutio diapason &diatessarons mul cisii sonantiae definitione comprehenditur. Maior autem constitullis persectist per disiunctionem a proslambanomeno ad neten hyperbolaeon, in qua sint quattuor tot tachorda quorum duo a reliquis duobus disiuncta sunt, inter se ve- se coniunctuli se tetracta ordum grauium, mediarum, disiunctarum, de excellentium de duo torii, qtiorum alter est inter prosambanomenon de hypaten hypaton, alter vero inter metende paramesen. Huic autem disdiapason constitutioni conite-ἡ Ait definitioconsonantiae. Sed cum in constitutione immutabili, ouae ex persectis ambabus constat, sint quinque tetrachorda, horum quidem duo coimunia sunt virique persecta rum costiliuionum, tetrachordum grauium, Se tetrachordiam mediarum. Ptopria vero sunt coniunctae quidem constitutionis tetrachordum netarum coniunctatu rei,disiunctae vere, tetrachordiam laetarum disiunctarum, & tetrachordiam netarum excelleratium . Dii ferunt etiam discrimine mutabili de immutabili, quo consti. tutiones simplices a non simplicibus discrepant. Simplices constitutiones sunt,quq ad uritura mediam aptamia duplices uero quae ad duas, triplae quae ad tres,multiplices quae ad plures aptantur. est autem media potestas phtongi, cui accidit in disiunctio. nequidem tonum habere simplicem ad partem acutam , s constitutio immutabilis sit, di tonum uerbsimplicem, vel compositim ad partem gravem. In coniunctione C autem , cui accidit trium tetrachordorum coniunctorum esse vel acutissimum phton- gum medij tetrachordi, vel grauissimum tetrachordi acutissimi. Ex hac media cognoscuntur reliquorum phtongorum vires . Quomodo enim quisque phtongus ad mediam se habear, statim clarum fit. . At tonus quattuor significationes habet. Vsurpatur enim de prophtongo de pro To Nus interuallo, 3c pro loco uocis, de pro tenoro. Ac toni nomen pro phtongo usurpant illi qui lyram appellant heptat onon, quasi septem tonis,id est pluongis,constantem, ut Terpander dc Ion. I g.en madoquitus Terpander. At nos pharisatis initanus sepe camanis. D Inde nouos Ithara heptatora celeb abimus hymnos,

Ion vero in Decachordo: D is erci THC Sempeν bases denas' adtentes ordine chordas, .

At Graeci heptatono e thara diatessaracamant,

Captantes raro earmme dulce mesos .

- Alij item non pauci eo nomine uti sunt. Pro interuallo vero usurpatur tonus, cum dicimus innum esse amese ad paramesen . . Pro uocis antem loco, v cum dici-.bus uocis totium Dorisi aut Phrygium aut Lydium,aut ali tum aliquem. Sunt enim

tedecim toni, ut, uult Aristoxenus: Hypermixolydius, Se qui Hyperphrygius dici. 1it, Mixolydii duo acutior 3e grauror': quorum acutior quidem appellatur Hypota E 7siius, grauior ileio Hypodothis: Lydij duo, acutior nempe de grauior, locaturque

Aeolius: Phrygis duo, alier grauis, qui Iastius dicitur, uter acutus: Dorius unus .

A Isypolydi duo, acuti u&grainor, qui Hypaeolius etiam nuncupatur. Hypophrigi,

duo quo misi gratiior vocari se Hypotastilis. Vltimus est Hypodotius. Horum acutissimi est Doritis. Reliqui deinceps ab acutissimis adgrauissimum, hemitonio alij alios superant. Duo autem parallesi appellati triheliuitonij. Eadem erit ratio in reliquorum tonoruni distant ijs onus autem H permi lidius est duplo acutior quam

Hypodorius 2 Pro tenore veto usurpatur tonus,ut cum dicimus aliquem acuto tono aut graui tono, aut mediocri uricis tono vii.

Mutario fit qiuattuor modisi in genere, in eonstitutione,in tono,in Melopoeia. Mu- ratio genetum fit , cum ex diatono in chroma vel harmoniam,aut eum ab harmonia, ν' '.

. ii Bibl. Selectae Sectio Secunda. Z 3 vςl

296쪽

Mutatio conititutionum, in musica.

Mutatici to notum .

Mutatio in melopc M. Interuallari sectus Me

. Dpmiae . Contractus affectus Me- Iopoeiae Quaetus auectus Mesops

Melopoeia quid sit. Melopoeia

quibus reb poficiatur.

2 o Antonii Posse uini

vel chromate in aliquod reliquorum generum migratio fit. Mutatio autem Constitutionum filicum a coniunctione ad disiunctionum, aut contra migratur. Mutatio tonorum seu modorum,cum Dorio in Phrygium, aut a Phrigio in Lydium, aut ab Hypermixolydio in Hypodorium,aut omnino cum ab aliquo tredecim tonorum, ita reliquorum quempiam fit transitus. Fiunt autem mutationes ab hemi toni j excessu incipientes usque ad diapason, quarum aliae fiunt per interualla consona aliae predissona. Earum uero quς fiunt per interualla dissona, alis sunt minus coaciniat uel inconcinnae,aliae magis. Hae ergo in quibus plurimum fit communicati concinni res sunt: in quibus vero pauciorum inconcinniores. Quippe in omni mutatione necesse est aliquid esse commune, phtongum nempe, aut uiteruallum, aut constituti nem. Sumitur autem communicatio a phtongorum similitudine. Cum enim inmutationibus similes intersephtongi ceciderint in densi participatione, concinna mutatio fit. inim autem dissimiles fuerint phlongi, inconcinna. In melopoeia v rci mutatio fit, cum ex affectu interuallari in contractum, ιτυ λτικον, vocant) vel quietum; vel ex quieto inanteruallarem,vel contractum migratur. Est autem interuallaris affectius metopoeiae, quo specimen exhibetur magnificentiae, magnanimit iis, & rerum heroicarum ,& his assinium affectionum, quibus maximὸ utitur tragoedia,& reliqua quae tragicum stylum imitani ur. Coruractus autem affectus est, quo animus in humilitatem & affectionem parum virilem contrahitur. Conueniet is affectus amatoriis aegritudinibus, Iamen lationibus, fletibus,& similibus Quietus denique affectus est, quem sequitur animi quies, & libera pacificaque animi dispositio . Huic conuenient hymni, paeanes,encomia,coetus,& his similia . . Melopoeia est usus eorum quae subi jciuntur harmonicae tractationi,vel eorum quae eandem habent vim, quam ea quae harmonicae tractationi subiecta sunt. Ea porinquibuς perficitur Melopoeia,quattuor sunt, Ductus,Plexus, Lusus,& Firmitudo Ductus,est meli progressio per phtongos deinceps consequentes. Plexus est alterna positio interuallorum. Lusus, est percussio in eodem tono saepius iterata. Firmitudo est imparatio diu continuata secundum unam de eandem uocis pronunciationem. Hae sunt addita, exmuu pro Codrae AntIrus Graeco

Ulle omnia ex Alistule Quintilian lib. t acce prasunt,nisi λε- te ille ab hoe et vietque ab alio quopiam bete ea dem sbi de . sumpsi,quae

etiam Bliennius in extremo operis νoiecit ad vet

297쪽

De Mathematica. Lib. XV. 27 I

μιαν et υ ψυμ περιάγυδν, η γη δ. ταῶτα or καλεῖτο, επειδ ηπροτα της si χης κατας ματαUs τουτων πρωτον iΘεω si e διωρθοῦτο. hoc est. Melopoeia est vis effectiva cantus. Melos autem est,nexus sonorum dissimilium a- Melonia . cumine, &grauitate. Huius vero quaedam est hypateformis, alia neteformis iuxta via B pr dictas a nobis vocis proprietates. Partes autem ipsius tres sunt. ληψις, idest acce ptio, μιξις, mixtio κως, usus.λ su quidem ex qua musico licet inuenire, ex quonavocis loco iacienda sit constitutio,ab hypateformi ne an ex alia.μ εις vero, perquam mites mella aut hitiusmodi sonos inter se aut voci loca aptamus,aut generum melodias, aut mo peti quaena.dotum constitutiones. δης fuero est certa melodiae exercitatio. Huius rursus sunt quatuor species,agoge, ploce, petita, tone. Agoges vero species tres,recta, reflexa,circularis. Recta quidem est,quae persequentes sonos efficit intensionem. Reilaxa vero , quae in sequentes conficit grauitatem. Circularis vero, quae per synemmenon intendit,per diezeugmenon autem remitist, aut contra. lis cautem etiam in mutationibus Consideratur. πλοκὴ vero est, quae per discretas moras, aut sonos duo,siue plures una

emittit tonum, horumq. grauia, siue acuta accommodat. πεττεια vero, quae ab uno to

C no saepe fit pulsatio,quaq.cognoscimus, quinam sint omittendisoni, quive,"iest singulis ipsorum sumendi, & undenam incipiendum,& quo terminandum. Haec veroci morum est declarativa. Tονῶ vero est mora ad multum tempus una prolatione sa-cta,cum per eundem sonum plures canuntur dictiones. Differt autem melo Ela a me . . '.

Iodia, lite enim est cantus professio. illa vero habitus effectiva. Modi autem metopoe quo dis Vitae generaliter quidem tres sunt,nomicus dithyrambicus,tropicus. Nomicus ergo modus est Nereiormis. Dithyrambicus vero mesesormis. Tragicus uero hypateformis. pcia. Specie uero Plures reperiuntur quantum per similitudinem licet generibus supponere. Namque amatorii quidam uocantur,quorum pars quaedam Epithalam ij, S Comici,& Encomiastici. Tropi uero dicuntur,quia mores quodammodo simul exprimunt

iuxta mentis carmina. Differunt autem inter se genere melopeiae,uelut en harmonia, D chromatica,diatonus constitutione hypathoides, mesoldes,netoidest tono, ut D rius,Phrygius, Lydius: tropo,nomico,dithyrabico, tragico; more,ueluti diamus,alia esse con tractivam, per quam affectus tristes commovemus, aliam uero relaxatiuam, qua in iram incitamus, aliam uero mediam,qua in serenitatem animum inducimus. Mores uero ista uocabantur,quoniam animi status per has primum conspiciebantur, atque corrigebantur .

Sehesia.

i Considerabantur,&corrigebantur,quatam is non ijs solis,nam metopoeiae mutatio .ssicum ex more relaxatiuo,stu impulsivo in contractivum,seu pacativum,aut ex pacatiuo in aliquid aliud ex reliquis transitus fiat. si n

i Descriptio. st plana figura uires eorum quae canunturcontinens. Vis autem, est phthongi Ordo, quo coguotamus phth5go tum quemlibet. Melopetia autem, est usus . . lHT subie-

298쪽

Phtonti in

.ariar sarira omnia ad .eibo de

Aristide Quiae sp υμ,

nisi orte ii

te ex hoc , vel pritius

ex alio quopiam ea descripsi. ea de apud Brien

nium in ea tremo eius

pete legun

tur.

Trite hyperbolaeon. Paranete hyperbolaeon diatonos. Parancte hyperbolaeon chromatice. Paranete hvperbolaeonen harmonios. Nete hyperbolaeon.

299쪽

tionem ad hypaten hypaton,quem habCt mcise ad paramesen. Hypate vero hypaton, quoniam in primo tetrachordo prima ponitur. Primum cnim Γλπαον, vocabant ve- Primum veteres. Par hypate exo,quae ipsi prUxili aest . . Hypaton vero diatotius,&chromati- ς 02 ca, de enharni quia ge crum melodi e sunt signa scalmiso: u. Varia enim fit&tetra. pisi a P chordorum dispositio. Istp generaliter vocamur parypate . Hypate vero meson pri Hypatondi maturius meson tetrachordiἱ hoc enim solum c mi idcratur inter hypaten,& Synne--menon. Parypate autem meson,qua: post hanc sequitur, & reliquae similes iis, quae .n. sub hypates speciem cadunt,quae & a suo Sciazzz, lichani appellatae sunt, eodem no 'mine, quo digitus chordam ipsas pesse ratem pultans, cognominatae. Quae uerb Trite synem subsequitur istas mese uocatur. Dii positis enim iuxta suum cuiusque modum sonis . media iacet. Deinde vero intensione hemitoni j trite synen menon est , enumeran. Enharmoni tibias, nobis a postrema,quae post nutem sitnt, Ietrachordon. quoniam iam attigimus acutiores constitutiones. Inde sequiti tur diatonos, & chromatica, &cia harmonia postieula . propter eas, quas iam recensuimus caussas. Hae vcro paranetae uocan tur, quoniam ' ante netem sitae sunt. Super his vero Nio, hoc est postrema. Nuto enim apud ve- dieisugine. teres idem erat,quod postremum. Synem menon vCro dicta est tota constitutio, quod non .pra iacenti persecto usque ad mςsen coniuncta est. R iirsus vero ad mese tonum intendendo,chorda proxime sita paramese vocatur; quae vero sequuntur hanc, iisdem nominibus,quibus &constitutio Syneminet Onob easdem caussas nuncupantur. Constitutio veto haec diezeugmenon appzllatu S ad alias eium partes, nec ex aequo pri ribus constitutionibus das post ta eii, Succedit deinde tritae hyperbolaeon,& quae deinceps hanc sequitur iuxta & praeter easdem caussas,easdem cum praedictis proprias habentes denominationes. Harum vero generica denominatio est hyperbolaeon,quoniam in hae finem faciens humanae uocis vis consistit. Atque horum sonorum iam enumeratorum alij sunt stabiles, alij mobiles. Stabi- - ἔn 1xilis, Ies sunt, qui in generum diiserentiis non mutantur,sed manent in eodem tenore. Mobiles autem,quibus contrarium accidit et mutantur enim in differen tijs generum, nec manent in eodem Ienore. Stabiles ergo sunt hi octo.

Proslambanomenos. i.

Mese. Ne te Synem me n. iis Paramesse. iii Nete diςZeugmenon, Nete hyperbolaeon .

i Mobiles νoto sunt reliqui omnes inter hos interiecti. Ceterum stabilium sono. soni mota rum alij sunt me γυπυκνο , id in grauitate densi: alii ἀπυκνω. id est minis E densi, i qui persectas sonstitutasen β QR prchendunt. Βαθυπνηνοι,sunt quinque, hI. Hypate hypaton.

Nete diezeugmenon.

A πιπιοι , autem sunt, qui continent persectas constitutiones, suntque numero disi

tres reliqui . ica . . . a

Proslambanomenos. . Nele Synen me non . 5Nete hyperbolaeo . Mobilium

300쪽

De Mathematica: Lib. XV

ei sita ab inexplicabilibu . Et magnitudinis quidem differentia est,secundum quam in

teruallorum quaedam sunωnaior quaedam minora, ut ditinius, sesquilonus, tonus,semitonium, diesis diatessaron,diapente,diapason & similia. Generis vero qua interuallorum alia diatonica sunt,alia chromatica,alia en harmonica. Differentia consoni ad illono est,qua interuallorum quaedam sunt consona, quaedam disibila,

diatessaron, dieiis, semitonium, tonus,tri hemitonium, Di tonum. inter consona vero, tritonum, tetratonum,& similia. Est autem consonantia duorum sonorum acumine, ει grauitate disserendium in idem casus,& coarctatio . oportet enim sonos invicem collisos vi amescere soni speciem ad audiendum, neque acumine superante , se loque praemonstrant neque ipsa grauitate. Sed veluti tali coniunctione secta, sicut in re us liquidis at terum ab altero non vincitur, neque suam uim ostendit aut maiorem altera, aut minorem. Si enim auditu percipit graue potius in collisione, aut acutum, huiusmodi inconsonum quid est. Compoliti autem differentia est. secundum quam quaedam, &c.

D Consona sunt diatessaron, diapente, & diapason, &sinit a. Di na autem senti

ca quae sunt minora quam diatessaron,ut diesis, semitonium, tonus, sesquit onus, di tonus. Inter haec autem&consona, medium habent locum Tritonus, Tetratonias, Pen tamnus & similia. Est autem consonantia,duorum sonorum acuti digrauis, gra. ta temperatio. Contra, dissonantia est duorum sonorum mutuam temperatio' auersantium,& auditum exacerbantium dissidium . Disserenita compositi a si inplici est,qua interitallorum alia sunt simplicia,alia composita. Simplicia interualla sunt, quae a phtongis, inter quos nullus intermedius est,continentur, ut ab hypate, parhypate, lichano, hypate meson. Eadem ratio est io reliquis interuallis. Composita autem sunt,quae continentur a phtongis, inter quos alii intermedii sunt, ut a me se&par hypate, a mese de nete , a paramese de hypate . Porro quaedam inierualla sunt E communia simplici & composito, hemitonium nempe de ditamus, omnia conari hensa inter haec duo. Quippe hemitonium, est compositum in en harmonio genere. In chromatico vero&diatonico simplex. Item Tonus in chromate quid ita compositus est: in diatonico autem simplex. Sic tri hemitonium in chromate sim cxest, eompositum autem in diatonico . Denique di tonum interuallum in harmonia quidem simplex est, in chromate autem & diatono compositum, reliquaque in . terualla semitonio minor , simplicia sunt omnia. quemadmodum ea omnia quardi tonum excedunt, composita. Iam differentia qua explicabilia disterunt ab inex. plicabilibus, est qua interuallorum alia sunt explicabilia, alia inexplicabilia. explicabilia sunt quorum magnitudines assignari possunt, ut nus,Sctimonium,

Bibl. Selectae Sectio Secunda. Z Di tonus,

priennium Haec Cmnia ad verbis de Priennio accepta videnis ut , nisi ille ab hoc aec pit, velute

que ab alio quopiam.

Hae itidem

ex Eriennio paucis admodis intermisissis eod.la,

SEARCH

MENU NAVIGATION