장음표시 사용
641쪽
'Itulatori amatoria euhonestate.
urbem obruit, eamque ex maiori serὰ parte absumpsit: ita quidem,ut nihil a Scytha' 4
rum solitudine differre videatur. - Eheu quot malorum caussa nobis suit infelicis Hermogenis conuersatio. Eheu quot pcriculis, S: mplis nos circumdedit. Satius prosecto nobis suisset cum Plat ne, qu in culo hoc hovaine omnibus insense, habitare. Participes eramus munerum nostri officii. Quare & iam eandi de amice, volo per hos legatos, ut negocium perficias. Nam qui tuos iamiliares semper beneficio dignatus es, in hoc cliam tui an inis magnitudinem reserre, facilE tibi persuadebis. Te & laudo, & veneror, qui praeter omnem ingenij aleam prudens es , de doctu Diurnos enim uiros non soluin laudare, verum etiam venerari, & tantum non colere, iustum habetur. Noli existimare, Deum tibi suisse auctorem eorum , quae tibi aduersa acciderunt. Dcus naia,que ubique immunis est ab omni malo. Neq; is,qui alios, ut mala sugiant, bortatur, umquam crit malitiae auctor: nec id quidem iniuria. Non fugit nos tuum lacinus, quod perpetralli. Multa enim de certa signa habemus, etiamsi abnegos r maxime autem eos, qui tibi conscii fuerunt, atque ipsius facti socis. Hinc supplicium non effugies. Quidam de uita & moribus scelestus homo, multorum malorum caussa mihi fuit. Subrepsit enim nobis quasi amicus, multaque egregia beneficia a in caccepit. Sed ex quo soluendo non crat, propter omnium rerutri penuriam,multas me maliS exposuit. Obserua igitur, ne de tu huiusmodi aliquando mala sentias. Non to adhuc pudet eorum, quae agis λ Age, desine toties delinquere I neque post hac committe, ut tua uita omnibus sit decori, nosque omnes tui pudeat. . Alultarum ac diu quaesiui de hoc capite, neque tamen deprehendere potui. Quare dignum putaui, de hac re quaerere, ut feliciter huius quaestionis cognitionem cons quar: Quod reliquum cst, tu roganti hoc beneficium mihi nequaquam denegabis, occquisitonius luxi ψpςm, verumque intellectum docere moraberi A. i iri: εbecurus prorsus uiue, Age, si calle luxeris, propitium inde Deum habebis. Decretum est apud me, hoc negocium priscere. Quapropter etiam cibi meum casilium iam communico. Hinc, ubi id quod est in rem meam, contactaueris, rescribe, quid iit iaciendum. Cupio etiam scimpct a prudentioribus petere conli lia. Non bona amicorum conlilia mari mam merentur beneuolentiam. Propos vi de meo seruo supplicium sumere propterea quod mihi litteras molitus est r quare nequaquam intercedcndi rationem cogitabis. Fieri enim non potest quin
ego consilium meum exequar, di hominem de Otiam peccato p-lam.
Cilicem quidem te genere cita omnino audio: sed cum rectius te video,Indum de. prehendo, quemadmodum magna tui corporis nigredo prodidit. Humilis iis ,& ignobilis , ex ignobilibus , atque indoctis. Praeceptum est Hypandri de muliere, cum dicit: Cave, ne alienam uxorem gravidam facias, io poenam enim statim incidas. Nam ii, qui alienam terram arant, grauida inque faciunt, non parua tu dant poenam: neque id immerito. . Cum eram in eo loco , uitum honestistinum expertus sum. Haec ex medicas. Valde, &praetur modum doluisti, cum h Rc rem perpetraris. Vnde ego quoque grauiter, tuo nomine, de assiduEquidem doleo. Dolores enim amicorum erga ami-ςos sunt immedicabiles, atque maiores habens inimicorum contumelias., Amo,&uer Eamo, inquam, tuam&honestam,&iucundam iam ut emi neque mea mare pudet. Honestum enim amare, non turpe habetur. Quemadmodum auxes' omnis sapiens ei vitio uertit, qui turpem aliquem amat, ita iurius illi laudi d bit, qui probum uirum arnore complectitur. Tua profecto uiuendi ratio est optima, S philosophiae maxim E apta . Prudenter enim, de sanistὸ studes vivere. Peregrinos hospitio suscipis, egenis succurris, iustas sententias in rebus iudicandis profers. Iudicia inuiolata muneribus co seruas. In licς
udo tamen mihi rem re videris, quod effrenatam habeas linguam ,& odiola utari
642쪽
De Arte conscribendi Epistolas. Lib. XVII L 16,
A Ioquacitate. Lingum igitur uitio cum labores, amicos molestas, quod ius uitae ne quaquam conuenit. Hinc te admoneo, ut hoc uuium emendes, ut posthac omni genere uirtutum sis adornatus, de possis digne studium philosophiae exornare. De quibuscunq: rebus tibi placuerit, ad me scribere non cellabis; quoniam de ego de omni bus,qui apud nos accidunt, neque tua interesse uideo, crebro litteris certiorem facio. Apud me quidem istud omnino persuasum est, quod tu rem meam, quemadmodum 'ego tuam, curare studeas. Multa enim in me contulisti ossicia, de quibus iam tibi im mortales ago grati s. Cura ut incolumis in perpetuum ,& ab omni molestia securus reserueris, omnibusq; vGis .aangu delicias semper fruaris. Et haec quidem Libanius.
De quoesamqnita sentiera m est in reliquis tamquam de homine Ethnico, quique Iuliano Apostaiae addi plinaque indignissime scripsit. Quae item sippienter Caesar B Card. Baronius adnotauit, ubi de eode Iuliano Apostata in suis Annalib. susius egit.
PR aeter horum Auctorum prodiere, haud exiguo Ecclesiae Christianae bono,Gre
goris Nazianzeni complui es Epistolς diligenter in Latinum versae a Iacobo Billio Pruns , Abbate. S. Michaelis in eremo quod Cs nobium erat in Britannia, priusquam Caluiniani trucidatis omnibus Catholicis illud exusserunt viro ut nobili, ita admodum pio, de quo in Apparatu sacro saepe oportuit loqui, ac praecipuEubi actimi est de Gregorio Niniat Zeno. C Quin de iisdem epistolis abs seuersis,argumenta praeposuit,ubi erat opus: ut laciIEst ei, qui studiosius illas cum aliorum epistolis conserte uoluerit, materiam in uariis cpistolarum generibus cernere aptam eruditae, nitids, breui, ac Christianae scriptioni. Erant uero eiusdem Gregorii plures epistolae nondum editae Graece,neque Latine, quas ipse Billius Ad Graecas de Latinas nobis reliquit . iric ut mittam reliquas liue serias, siue iocosas, Oper pretiunt est, aliquas, aut aliis quarum et lain argumenta, hic interserer quae ii cum Ciceronianis,aut aliis aliorum
Ethnicorum comparentur,sacile quiuis quantum sit discrimen inter Christianum de Ethnicum spiritum,dignoscet. Philagrici loquela tanti morbo. sic inter alia scribit. Quomodo se habet cor. Epitri .poris ualetudo An scilicet parum tibi curae est qui modo se habeat λ De anima autehaud percunctabor ecquae ualeat: scio enim bellissime ualere quandoquidem incor- D poris morbo strenue philosopharis,quasi non materiae, de humorum intemperiem, ted uirtutis explorationem eam rem acceperis: ut sic calamitas tua aliorum sanitate, de incolumitate beatior sit. Tu uetd hoc quoque philosophis argumentum ede, ut nobis easdem res, ac de iisdem praecipias, quas tametsi aliis scribere audemus, tamen te iudice caussam dicere ac iudicium subire,periculo non uacat. Ceterum, conabimur tuis iussis minimὰ reluctari. Eudoxio item. Quaeris quo in statu res nostrae sint Admodum acerbo. Basilium Epist.; . non habeo , C satium non habeo, hoc est, spiritualem fratrem,& corporcum Pater pisci & unaetas Je mater inea dereliquerunt me: ut cli Davide loquar. Corpus aegrum est; me- bditini, nis-ctiis caput premit; curae aliae alijs intexuntur; incursant negocia infidi amici: EO Uxiorcium. E clesiae res Pastore de gubernatore carent: Percunt bona,nuda de aperta sinit mala; nauigatio in nocte, sax nusquam; CHRISTUS dormit. Quid faciam λ una mihi
malorum depulsio, mors, Ac res etiam alterius uitae mihi sormidolosae sunt,ex huius uitae rebus coniecturalia ducenti. Essebi cho autem. Quanto nos detrimento morbus assicit . Accurrere ad te opor- Epist.iis. tebat, teque amplexari, ac ueter in amicitiam, de consuetudinem in memoriam tibi rei iocare. At non ea corporis valetudine sumus ..Ac proinde per liricras te adimus, ac salutando excipimus. Quoniam autem munus quoque aliquod offerre conueni c-bat, hoc offeremus,nempe Mamantem lectorem, qui ctim militem patrem habrat, Deo tamen ob morum probitatem consecratus cst. Hunc quaeso, Deo ac nubis nus-
643쪽
videm a Ad magnum passi. ς' apist. .
sum sae, nee inter ermres numera. Atque libertatem ae vacationem, ei scripto consignatam tribue, ut ne ab aliis quidem per ealumniam uexetur. Sic enim faustas quoque tibi ipsi belli atque militaris imperii Vcs dabis. Te, inquam , obsecro, ut ea res tibi curae sit.Nam quibus res maxinas in mam ii si int,de in qui rerum omnium summa, tamquam in trutina, nutat, his potissimum Deus, ipsiusque auxilium curae esse debet . bi : At Macedonio sie. Nos in beneficiis ab amieis accipiendix haudquaquam inruturabiles sumus: et si tu ad beneficia danda uberrimus, dii eopiosissin, us es. Ac propterea Psaltem quoque, ut internos conuenerat, ad te remisimus, uitum cum alioqui optimum quantum breui temporis spatio misi exitum Dum etiam fortasse tibi gratum, propter Psalinodiam, Dei, ac salillis memoritata 'perper in refricantem. Quod si riuium, eum tibi uidebitur, atque occasio se of ri benescio nos con plectatis: melius lactes , idque tuo erga nos amori magis consentaneum erit. Asterio denique. Quidnam hoc est, quod nobis accidit Reliciis nobis absceditis: ac nos morbo laboramus. Nec liuor nobis tantum spatii cocessit,ut discessunt uestrum oratione persequeremur. b graue detrimentum id bonum capere attinebat, si
permansurum non erat Nec enim res ulla iucunda tantu voluptatis assert,cum adest, quantum maeroris,cum abscedit. Honore a uobis, gloriaque affecti sumus, fructum ex imperio S magistratu uestro cepimus, amicitia expleti stimus. Nec enim haec obliuione hausimus: nee hauriemus: prius nostri, quam uestri in emoria nobis elabotur. Quidnam autem pro his rebus uobis beneficii rependemus 3 Quid aliud,quam quod omnium prsclarissinum habemus Zytices autem habemus, quibus utinam salus nobis, & gloria comparetur. Faxitque Deus,ut a nobis rursum videare: li modo nobis tamdiu uitae usura concedatur.
Quanti uero illae sunt epistolae, ex quibus sicut ex ungue leonem, ira Gregorij uim de prudentiam,quae in iis mira elucet, possumus intelligere Nicobulo enim, quas priores ditas scripsit, & quam Magno Basilio consequente, hae ita habent. Cum Basilium Magnum mihi semper praetulerim, tametsi illi contrarium videatur: riam nunc quoque praescio, non minus veritate,qua in amicitia motus. Quocirca
epistolis illius priote loco positis meas subnecto. Vbique enim nos inter nos conis itinctos esse cupio : simulque etiam id ago, ut modestinac submissionis exemplum aliis praebeam. Laconice loqui non est, ut putas, paucas syllabas scribere, sed de plurimis rebus paucas. Atque hac ratione ego & maxim h breui loquum Homerum esse pronuncio,& prolixum Antimachum. Qui tandem istud p nimirum rebus, non autem litteris longitudinem esses stimans. Ut expleatur quod iubes, partim in nobis situm est, partim autem, & quidem potissi naum, ut opinor, in tua pietate. In nobis quidem cupiditas, animique promptitudo nam nec alias unquam congressum tuum defugimus, verum eum semper consectamur;& nunc eum cupidius appetimus in tua autem sanctitate, ut res nostri melius constituantur. Assidemus enim dominae matri , graui iam pridem morbo laboranti . Quam si non dubio,& ancipiti statu relicturi sumus, tua praesentia mihi crede haudquaquam carebimus. Illud modo tuae curae sit, ut precibus tuis ipsi quidem ad sanitatem, nobis autem ad iter opem seras. Ceterum, si quis legate quas Basilio, hicq; contra Gregorio scribit, multo adhuc liquidius, hec quae innuimus , cognoscet. Porro ut quarumdam noscantur argumenta,iocosas quidem Basilio aliquas mirolapore coniunxit cum mira sanctitate,quae inter alias sparsε sunt. Bosporio autem Coloniae Episcopo scribit: quod quamuis uitam ab omni in nete Ecclesiastico libetam agere constituisset, populi tamen & cleri precibus atque adeheonuiciis obrutus se Ecclesiae gubernacula suscepturum pollicetur . . .
Ad eundem Bostumum extat quoque Basilia epistolai in qua calumniam sibi asper
644쪽
De Arte conscribendi Epistolas Lib. XVIII 'ue οι
A Cxsario item fratri.Qui in eo terr motu, quo Nices Bithyn ae urbis pars maxima disiecta est, ingens periculum mortis effugerat domus cuiusdam ruina tectus. Ab hac itaq; tam insperata salute occasionem arripiens Gregorius, eum admonet, ut rclictis Mundi negociis, Deum,qui eum periculo liberauit, sequatur , eiusque cultum uerEac . . . serio amplectatur. Deinde grauissimis uerbis obiurgat, qui honorum amore delini- LP tus, se in Iuliani Christianae fidei desertoris familiam contulerat, publicique aerarii curam susceperat. Sophronio Praesidi , cuius opem implorat aduersiis eos,qui in mortui Cetarii sor- Ep. ia. ὲ tunas crudeliter inuaserant, easque per summum scelus diripiebant. Principio epistolae de uiti stagilitate, de inconstantia philosophatur. . . t Basilio.Inter Eusebium enim Caesareae Episcopum,&Basilium nescio quid simu-B.latis intercesserat, Gregorius itaque utrumque per litteras ad concordiam hortatur. Eusebio Episcopo Ct satiensi, de re eadem. Ep. o. Basilia Gregorio, qua agit cum Gregorio, ut ad consultationem de Episcopi creatione ineundam Ct saream se conserat. Gregorii Basilio de eadem re Responsum. Ep xx. Gregorii Patris nomine a Gregorio ad Caesarienses,epistoli dus,quibus miro cona Ep. 4 tu hoc agit, ut Basilius Ecclesiae Caesariensi Episcopus insti tuatur. Gregorii Basilio,qua Episcopatum C sariensem ei gratulatur,& caussam exponit, EP cur non quam primum ad eum se conserat. Basilio. In magnis enim turbis, molestiisque uersabatur Basilius. Nunc ergo per Ep. is. C litteras cohortatur GreSorius, ut magno animo stumnas serat, nec molestiis succumbat. Eidem narrat, quomodo eum Philosopho quodam uerborum contentione decer i rp. s.
tarit, qui eo nomine Basilium impietatis accersebat , qudd Spiritus Sancti diuinitatem haudquaquam aperth confiteretur. Basilii Gregorici de iisdem rebus responsio. Basilio. Ex Bassilii responsione facit E eolligi poterat,eii litteris illis, quas a Theolo ''go acceperat,offensum fuisse. Eam ob causam se apud eum hac epistola purgat; nec caussam ullam fuisse ait, quamobrem ipsi litterae illae stoinachum mouere debuerint. Eusebio Samo teno Episcopo,cui pietatis caulla exulanti, se excusat, quod ad exi . ia. per Cappadociam transeuntem non adierit, simulque precum eius auxilium implorat. Hic porro Eusebius orthodoxae fidei caussa a Ualente Ecclesia pulsus est , in U Thraciamque deportatus, ut refert Theodori tus, Ecclesiasticae historis lib. q. cap. 13. Quo mortuo, ab exilio reuersus, Dolichae ab Ariana quadam muliercula, tegulae ictu necatus est, uindictamque amicis interdixit, quemadmodum idem A uctor ita natur lib. s. cap. . de Nicephorus lib. I 2. cap. I. Gregorii , Eusebium in exilio agentem, prsmiorum aeternae uitae spe consolanitis. π3o. Gregorij, Gregorio Nysseno Basilii statri tres epistolae, quibus eum solatur. Ge. P H ibras peregrinationes aegrὲ serentem. Simpliciae haereticae. Basilius cuidam loco, ab omni animarum cura prius uacuo, ep. 3 . quendam, qui Simplicis lifretiri facultates administrarat, Episcopum p r secerat. Hunc Simplicia Basilio uita sincto, quasi ob negocia sua malE administrata, s bi- obnoxium uendicare instituit, ut hoc praetextu Ecclesiam uigilante & industrio pa stote spoliaret. Eam igitur Gregorius ab hac sententia dimouere ac d ducere co- ,. - , natur. Ad eandem Simpliciam extat quoque Baslij epistola, in qua ei liberalitatem quidem tribuere uidetur, sed eam nihil prodeste ait, ubi ius conculcatur, atque optimis uiris per sceleratos & perfidos homines periculum creatur . Gregorio Nysseno.Narrat quomodo rogatu suo Eulalius Nazianzi Episcopus in- epstitutus fuerit, calumniamque in se coniectam depellit. Eidem, quo Gregorium Nyssenum obiurgat, qui studiis sacris ac libris, quoa Ep .,. plebi in ecclesia lectitare solebat, abiectis, ad Rhetoricem profitendam se contulerat .
Bibl. Selectae Sectio Secunda. Bbb Getegoriol
645쪽
Gregorio Praesidi sororem suam eiusque liberos commendat, quorum fortunae . Ainortuo Nicobulo patre, a quibusdam oppugnabantur. Eiusque argumenti est sequens epistola ad Eubolium. Asterio . cui Nicobuli caussam commendat; iniquum esse dicens, eum alieni sceleris poenas luete . . Eidem. Philagrium mollius iam, impatientius eorporis dolores serentem,ad tolerantiam hortatur, eius labentem animum sulcire nititur. Posthii uiano. Quem ad sarciendam de constabiliendam inter Episcopos conco diam hortatur, duabus epistolis. Celeusio, quem accusat, quod obstina spectacula plebi proponat. Olympio. Constantinopolitanae prosectionis molestiam,ut ex alia quadam epistola coniici potest, excusatione morbi deprecatur. BEidem . A quo petit, ne impunitum Apollini starum scelus serat,qui quorundam Episcoporum, quibus dignitas adempta fuerat,opera & adiumento, nescio quem s cis suς nebulonem Episcopum instituerant. Eidem, qucm rogat, ut Aurelio militis desertori parcat. Nemesio. Quem orat, ne homin em quendam patria excedere , atque exula re cogat. De Nemeso autem hoc iis minimE assentiendum, qui eum esse putant, qui de hominis natura elegantem librum edidit. Hic quippe Gentilis erat ut constat ex quibusdam epistolis, quae aliquanto post sequuntur, de ex eo carmine quod Gregorius noster ad eum scribit ae Praesidis munere in Cappadocia fungebatur : ille autem Christianus, & Episcopus. Aerio, Je Alypio. Mater Aerii, &Alypii in pauperum alimoniam Ecclesiae pecuniam quandam testamento reliquerat. Cui eius extremae uoluntati, cum filii minime satisfacerent, hac epistola Gregorius eos ossicii sui commonefacit. Theodoro Tyanensi Episcopo. Hortatoria ad patientiam . Eidem Commenda titiae. 8 a.& 8 3.&8s.& 86. 88. 89.
Eustochio. Sophistae, Ep. III. Eudoxio Rhetori, Ep. I II: I iis . I 17. sed& mixta est iocis,&seriis
Gratulatoria Pansophio. ii a. DTheodosio, uel Theodoro. iIq. de nexu amicitiae per matrimonium inter quosdam, pulchra. Gregorio Nysseno Consolatoria in sorore demortua. Ep. 97. Cledonio, cur silet, epist. 96.97.98. I a. Eulalio, cur modo appetat loqui, ep. 99. IoO. IOI. Incerto hortatoria ad uirtutem, Ep. ia I.
Reliquae epistole usque ad 2o7. uariorum generum sunt, sed quae ubique sapiant cregorianum, hoc est eruditum, pium, acutum, & nitidum nitorem. Vide vero, quam apte Nicobulum monet, qui suae uxori Alypianae Gregorij sororis filiae, corporis staturam exprobrabat. Alypianam apud nos cauillis incessis, ut pari iam , ac tua proceritate indigna o Hmagne de uaste, ac gigantine, tum serina, tum robore. Nunc demum intellexi, animum mensurae subiici, & uirtutem expendi, ac rupes margaritis praestantiores esse, coruosq; lusciniis augustiores. Tu vero magnitudine tua, de cubitis seuere: nec Aloydis illis ullo modo inferiorem te praebe . Equum enim ducis, & hastam vibras,&serae tibi curae sunt. Ipsa autem nil operis patrat: nec magni roboris est radium ser-re , & colum tenere , ac teis assidere. ---- Id enim minarum decus es .
Quod si hoc quoque adiicias,eam orationis caussa humi curvam esse, ac per ingentes
646쪽
De Arte conscribe dippi nolisti ALib. XVII L mn
in mentis agitatiunci perpetuam cum Deo coiisuetudinhm habere , qtiid hic de tua sublimitare, corporiinq; mensurate iactabit ZMide icin pestiuuoi silentiu uincloquem tem audii quani incompta sit laruni aductae. Figm, foemina ortis ac strenua,quastra domesticae utilitates aliscat, luant,virlarharistit. Ac Ium illud Laconis dices,cer in animus inmensuram milurne cadit, atque externum homin oculos in internu onlectos habrre oportet . Si haec ad hunc modum consideres, iocari desines, eamq; ut paruam deriderer tuumque coniugiu infaustum & felix iudicabis. Et haec quidem Gregorius Naalan Eunus : Quae cur in scholis adolescentum non praelegantur, atque manibus pν Otumidc enatauoruin non vellcntur, nullam sanEcaustam uuleo. I tis sini
Synesius. v Demost lienes. i. , Plato. Aristoteles. Iann. x z i Philippuαπua. Alexander. 1L: Hippocrates.l Democritus.
L . 4l'. ta Basili j Magni. D AEschinis, dul hi uisu Libani: R be totis. Isocratis, Oratorum.
Chionis Platonici, Phalaridis Tyr not. 2 a I Bibl. Selectet Sectio Secunaa. H AE C. Apollonii Thyanaei
EUHν Magni Aa omito a criptionem Epiuotarum pertinens. Cap. V. SEd enim cum ipsa scriptio tria requirat, ut rectE, ut eleganter, di celeriter, de expedite scribatur, addamus hic, prius quam ad Latinos Scriptores descendamus quae Basilius Maanus cuidam Ania tuensi, siue librario, quem ut opinor ironice vocat πιαλλι γραφο per antiphrasim nimirum, neq; enim scite scribebat utque id tith faciat, monet his verbis. - Rectε scri bito, versusq; rectos ducito ac neque sursum manus, neque insta seratur ad praeceps,neque cogas calamum per obliquum initar cancri .Esopici ingredi, sed te et E incedar, tanquam ad a inussim artificum. Sanh ubiq; aequalitatem serues,& quidquid in quale est amputes. Quod enim obliquum est, indecorum est rectum vero iueundum ess uidelitibus non siisens ad morem gruum legentium oculos susque deque ferri ; quod mihi usu venit scripta tua legenti. Versuum enim gradus, ubi de alio ad alium transeundunt est, ad finςm subsequentis rectus esse debebat. Vbi cum nullus ad sequentia patebat ordo, recurrendum erat, requirendaq; series ordinis per retr gradum iithaerendo silao, perinde atque Uieleum filo Ariadnes inhaesisse serunt. Scribe itaque rem, nec mccites legentis transuersis,& Obliquis scriptis in errores ab ducito. Et haec quidem U.Basilius quod dcini intilianus i. Institutionum Oratoria- n cI.&D. Hieronymata Laetam de Institutione filiae attigerunt.
Porrb Aldus Manutius ab anni salutis exeunte seculo quartodecimo sex Se viginti Rhetorum Graecorum epistolas primo collegerat, α ediderat, quibus deinde
nouem aliorum adiecit. i ii suer 3i i vi tua. t. . lil
647쪽
la e haraeterem impeta tetiae pluuari. habent.
Tria stenera epis hiatum. suas ta Spistolae ni suasoriae.
Cli aut de Bruti epistolis loquor,uelim stiant qui ista non noriint scripsisse illi, plia Arimas,quales eum decebat,qui Imperator exercitus.remque publicam administrauit quarum Graecε extant triginta quinque uariis populis scripti a quodam Mithridat qaa Mithridatem Regem missae, quas Aldus edidit post illas Rhetorum. Porro iiseu Mithridates ille iudicium sutim serret, sic Regi scribebat. Erati eptitvisse e=ma iracus, tum ob gravitatem breuitarem, tam quod Imperatantaemudentiae characterem habent. Videntur e nihilsapere pulchram, nisi magnanimitarem habeant.
Atqui idem qui hasce collegit, responsa ipse addidit singulis, quibus pro rationatemporum coniicere potuit . a populis Bruto esse respondendum, Sed plerique alii,& quide Christiani Theologi non minus eleganter,quam sapienter Graecas Epistolas nobis reliquerunt. Apostoli Petrus, Paulus, Ioannes, IMobus, Thaddaeus. ηDionysius Areopagita. Constantilius Magnus. Athanatius. Basilius, Magnus, prster eas, quas Aldus excudit. ΦIo. Cbrysestomus, cuius extant non solum quq editae sunt, sed quae manu scripti assertiam ut in Bibliothecis, quas in Apparatu sacro indicauimus. Isidorus Pelusiota dilcipulus, & imitati e Chylos omi, cuius Isdoti mille ducentas e Gneco in Latinum uertit Iacobus Billius Ptunsus.
Encyclicae Synodorum, siue Pontiis. Rescripta Romanorum Impp. qui sim Greco sunt usi idiomate cum Orientalib. C
AT a Gr is ad Latinos Scriptores descendenter, incipiamus a Cicerone,
qui Romanae arxem eloquentiae tenuit. Extant, quod omnes norunt, ipsius Epistolis, state ad plures, quae dicuntur Familiares, sitie ad unum Atilicum mi isae, quae hastiore t,tulo uocari possent familia rex: Quae omnes ad Negotiale, uel Morale genus, seu potius ad Deliberativum, Iudiciale, Demonstrativum, reseruntur: quemadmodum inter alios, docte, c λςviter IO ANNES VO ELLVS Societatis nostri obseruauit eo libello, quem de Ratione conseribendi Epistolas utilissi nilim reliquit; qui antea editus, prodiis iterum in lucem Anno 118 . Lugduni se apud Ici. Phillelio ite. Inde autem licet quasi unico aspectu intueri sedes Epistolarum proprias, quibus Cicero, uel suasit,uel dissuasiti hortatus est, uel de ita tus, petiit uel commendauit,consolatus est uel monuit conelliauit, uel reconciliauit: & si quid est aliud, quod ni deliberationem ea dat. IPorro suasoriae epistolae sunt, lib. 2.ep. I 8.
cuius initium, officium meu erga Rhodonem. lib. .ep. 7. Et si eo te adhuc consilio.&epist. 8. Neque monere te audeo.&epist.ρ. Et si perpaucis. Iab. 8. epist. I 6. Exanimatus sum tuis litteris. Iib. q. ep. q. Si uales gaudeo. Dis luasori lib. 2.ep. 3. Rupaesti idium. lib. a. ep. 2 o. Amabilior mihi. lib. 8.ep. 1 Qua tu cura sis.lib. I Q. . 2 o. Lectis tuis littetis. Hortatoriae, libri i s. epistolae plurinas De hortatorice, lib. 2. op . . . Epistolarum genera, &ep. Io. Et si nihil noui. Lib. io.ep. F. Binas a te. lib. I 2. cp. 24. Ego nullum locum. Petitorie, lib. 3.ep. a . Cum & contra uoluntator, lib. F. ep. I 2. δCora ine tecum. lib. 6. ep. t 6. Si niihi tecti m. con mendatitiae, lib. I .ep.3. Atilia Trobonio. lib. a. ep. 6. Nondum erat auditum. lib. o. p. o. Cum A. CaecinnaI, lib. 6.ep. .
Vidi quam mihi persuaserim. lib. i 3. Epistoli set me omnes Consetatoriae, lib. ep. s. Posteaquam mihi lib. .epist. I 6. Et si nunc ex omnibus,& ep. i7. Non obliuio ne, α cp. 18. Et si egoineribb. . . I. Et si ea perturbatio . &ep. Novi quod ad te.& ep.ri. Et si cum haec ad te. Ad consolationem responsa. lib. i 6.ep. I 3. Quamquam consOLirio, lib. q. ep. 9. E uero, scrui, uellem; Monitoriar, lib. 7. cp 8. Scripsit ad me Caesar. lib. q. ep. 8. Et si muniiss agitare. lib. ν .ep i& Considerandum uobis. Sed harum Prior,obiurgationem non etiam duae Pinctiores.
648쪽
De Arte conscribendis pistolas . Lib. XVIII.
a Inde item cerni potes uidquid ad iudiciale genus pertinet, quo accusamus, aut defendimus ; quaerimur, aut epistolamus ue exprobramus, aut Comminamur; Murgamus, aut inuehimur: deprecamur,aut eiusmodi facimus; quales epistolae sunt c ri minatoriae, lib. 8.ep. I 3. Pudet me.lib. l I .ep. 3. Defensoriae, lib.3 . 7. Pluribus verbis. Se 8. Et si quantum. lib. s.cp. 2. Si tu, exercitusque, lib. I. Cp. 27. epist. 28. Magnam uoluptatem. Expostillatoriae, lib. 3. ep. 6. Cum meum actum. lib. I .ep. 7. Si tu, exemitusque. lib. 7. epist.9. Iam diu ignoro. lib. I 6. epist. 26. Uerberaui te. Exprobatoriae, lib. I. p. . etsi statueram. lib. 1. epistolae prinas pars prima. Quam. quam me nomine negligentiae. Excusatoriae, lib. i. epist. i. Ego omni offeto. &epist. q. Periucundae nulli fuerunt. lib. Io ep. a. Meum studium.& ep. 23. Numquam, de epist. I t. Minime mirum. lib. I r.epist. i: Iam non ago tibi gratias. lib. LI. iit. I. 2 Quod & res p. me. . . Iti . Denique Demonstrativo genere ea continentur omnia, quae ad genus deliberatiuum, de iudiciale commodE redigi nequeunt. Cuiusmodi sunt epistois nunciatoris, seu narratoriae, lamentatoriae, gratiarum actio, gratulatoris, ossiciosae, disputatoti,, collaudatoriae. Nunciatoriarum fornas epistolarum extant, lib. l .epist. a. Idib. lan.&ep. . Ad xvi.Kal. Feb.&ep. I. Tamcisi nihil. & epist. 8. De omnibus rebus, lib. 2. epist. I s. Non potuit. lib. epist. I 2. Et si scio non. lib. s.epist. s. Cum ad me Decius. lib. .epist. r. Mandatum tuum. lib. 8.epistolis serna Θ omnibus. Lamentatoriartim, Iib. s. pist. I s. Vel meo ipsius interitu.lib. I ep. r. Et litteris. & ep. 3. Accepi ab Atistocrito. Gratiarum actionis, lib. 3.e p. I 3.Quasi diu marem, lib. io.ep. q. Gratissima, lib. rs .ep. I I. Quantae tibi. Gratulatoriarum, lib. 2.ep. s. Hsc negocia,& 9. Primum, C Iib. Is .ep.7. 5e pietatis.& ep.8. Maxima sum, & epist. 9. Marcellum. &epist. Q. Et si mihi non iuinquan . Olficiosarum. lib. 6.e p. io. Ego quanti te faciam. quae in quia busdam codicibus est. 9. lib. s.ep. 8. Quantum inteum studium. Accedunt Iocosae epistolae, quales lib. r.ep. to. Cur enim tibi. lib.7. p. II. Mirabar quid esset. & epist. i . Chrysippus.& ep. is. In equo Troiano, lib. 9. ep. &epist. ao. Dupliciter delectatus sum. lib. Ly.ep. i5. Puto te iam. Praeter has autem, sunt mine, quatis sunt apud Ciceronem admodum fre
Contis Osularum Ciceroms eum Mysuum Ethnicis, tum Iacris Scriptoribus. p. X. Epistolae per
spistolae de moti statiuigeuetas. Nuc ato lamen ato tiae. Gratiarum actioma. Gratulato.
IN his igitur omnibus, siue mixtis, siue si inplicibus, latendum est, Cicero
nem multa suppeditare, qus ad rect8, ae prudenter scribendum conserant. Veruntamen qui rem acutius in spieiunt, maiorem stpe in C. Cssare, in M. Bruto, in Catone, & aliis Romanis Principibus prudentiam, & soliditatem agnoscunt rQuanquam si tam multas istorum epistolas haberemus, quam multas ipsius Ciceronis habemus, fortasse multum esset, quod in eis quoque notaretur. At quoniam plerique omnes ascribendis epistolis i adere solent fundamenta lingus Latinae, &adeo reliquorum studiorum; primaque hic semina, lumini momenti sunt, si bona , ac diligenter culta sint; ideo non solum aetato grandioribus, & usu iam rerum aliquo ualentibus, quibus potissimum hec scribimus. Verum etiam Humanarum littera. rum Prosessoribus enitendum est, ut non tam colligendis & decerpendis hinc inde phrasibus opera detur, quam ut ingenia aeuantur; sciant vero deinceps, totidem verbis rem ipsam aequare, ne quasi hydropes distendantur inequali, & multiplici dictione; intelligant item, scribendas esse res, sicut rerum natura,& ratio postulat; nimirum, ut Ciceronem, Je bonos alios Auctores sibi seruire faciant, non autem Ciceroni,& aliis ipsi inseruianti quemadmodum ij secium, qui uolti tantos Ciceronis epistolas, illius potius sensa Se verba, quam que ipsi habent in animo depromunt: Quod sand fit, quoniam res pariunt an te conceptum. Et vero, licet adolescςntibus non facilis sit acquisitio prudentiae, quoniam aetas hic nullo rerum usu
. Bibl. Selectae Sectio Secunda. Bbb a adhuc
pta teruntur Cautio optima in estue manuis ingeniis au Liι-ptionem epistolarum.
esse,sicut te rum natura, di tatio pia uulat
649쪽
stolas. Con feerdas eae inter se
rati Catonis, C. Plinii, ,enecs, Platonis. Dion ri,S alio tu epistolas.
adhuc probata, vix quidquam sapit ue breui tamen hoe vitae spa tio cogitandum est, A
multa comparari posse,quae postea Rei p. sutura sint commoda, si initio ingeniis teneris pro captu eorum aptὸ instillentur. Quare di summopere conducet, ut intelligant,
non sibi iurandum esse in Ciceronis epistolas; sed cum uaria sint hominum inaenia. multiplicesq; natur diuersae item inter sese voluntates, negotia vero penE infinita,& status rerum, ac religionis, ab antiquo illo Ethnicisno alienassi naus , scribendum esse cepissitne ali ter,atque Cicero sectit Quinetiam eiusdem generis epistolas identidem esse inter sese conserendas, siue Ciceronis, & Caesaris: sine Catonis, S aliorii uesiue idem C. Plinij, & aliorum, in quibus cernuntur, uiror, & flores, seu Senecae, adique item Platonis, de Dionis, & eiusmodi aliorum, qui litteras nobis ad amicos suos scriptas xHiquerunt. Sane, a quis ea quae Cicero Catoni scriptit, dum triumphum ambibat, & quae Cato huic respondit, simul contulerit, uidebit, cuantum prae illa T
us Q ut e scholis egrediar, & eum prudentibus, ae prouectionibus agam si adhicom ij accesserit sedula uirorum prudentium obseruatio, ut ex SS. Cypriano, Augustinci; Dionysio Areopagita, Ignatio, Martiali , Basilio,& Gregorio Nazianzeno, uicini ymo, & aliis Patribus i Leone Gregorici magnis, Bernardo,dc reliquis, Selectat qfrida ui epi stolae habeamur ad manus, quae cum Ciceronianis in unoquoq; genere ς 9serantur, intelliget, quantum disset Christianε pietatis elegantia, eloquenti , grati ii as, & maturitas, ab ijs, qui 'Cicero naturali quadam ut, & exercitatione eloquenter pronii iactauit: Cum etiam eui Diuinae gratiς uigor deerat,mirum non est; si plerumque tumor, & sa illis inanis gloriar aderat, qui si initio ex crebra& unica volutatione ista us epistolarunt, adolescetuum animos invadit, uix un- Gquam deinceps titillante sensia , & proprii amoris insito semite eum seuente eximi potest. Extat uero Euchprii ad Valeria in epistola Parmetica quae una superat sexcentas alias, qtiae cordatissime ii Heri possint a Ciceronesilasse perscriptae. Extat inquam Ioannis Auita altera epistola ad Hispalens s ciuitatis,quem umcant Astistentem. hoc est Praetorem , siue dividium: quae epi stola si conseratur, cum ea, quam de administranda Prouincia Cicero scripsi ad Quintum Fratrem , intelligetur ecquo spiritu utraque dictata sit. SanE Io. Auilaeam, ut reliquas quae in utilissimo libro Epistolatum eius spiritualium milestae sunt, expectationem omnium
Quod si diuina Bonitas concesserit, ut praelo dentur, qui hactenus S. Ioanis Chry I sostomi epistolae Iatueriintc trecentas enim scio, qui Graecas apud se habet ex ira, quarum magnam partem , dum in exilio & multa pateretur, di plura in Dei gloriam patraret, scribebat piscipuὸ ad Olympiam certὸ sensa ali ,& eloquentiam EDiuino sonte spiritus sancti manantem haurient,quam quae ex Ethnicis tantum Scriptoribus hauriri solet. Sed enim& Apostolicae habentur epistolae: quae cam ad omnes omnium generum homines initIs suissent , ut salutem consequerentur, uix dici pollet, qu*m una cadmo is sapientiar ingentiarent animis, si bona illa una pars memoriae nundat euir, pintius quam ineptiae & nugamenta, quae auertunt animas a recto. Et san , suo seculo S. Ioanncs Chrysostomus mirabatur, reperiri plurimos, qui neque quot Sancti Pauli essent Epistolae, cognoscerent: cam tamen Ethnica scripta, & brateramenta labiin Elosa probe callerent. Una ceri , & Altera SVeii Petri Epistola, nonne omnes Omnium Ethnicorum epistolas, maiestate, inausuetudine, laribendi modo superat Iam uero, quae epiliolae dici possunt Histurice, cum inter Ciceronianas plerinque extent, nec desuere postea, qui idem geolis scribendi secuti sunt, habemus certὸ quod alibi monuimus quae cum antiquis conserri possint Ioannis Petti Mailai, di aliorum E Societate nostra de indiciis re litteras ab ijs Latinas facias, ad rei, giopc plerumque spectantibus, que S ad scribendum elegantiam, & ad proximos iu
uandos uberem pietatem continent.
650쪽
De Arte conscribendi Epistolas.' Lib. XVIII os: i
a Iam ut ad Ciceronem redeam,cum priore epistola familiarium ad Lennitum, de i. Ireligione, Sibyllinisque litteris scribat, saepὰ vero alibi Occasionem p beat agendi .isti. de virtutibus atque in ijs, qua ad Atticum scripsit, interdum ea verba pronunciet: -do iusi Tempus est, ut de aeterna vita cogi temus, nemo non intelligit, quantum ex huiusmodi locis possit cordatus Praeceptor ansam capere siuead se ipsum, siue ad alios in pieψbumm c.
Ceterum,quae sitne adhibenda in unaquaque epistolarum serma, ut Christi με seri hamus, quaeue E pistolae partes esse debeant,& quari amantiquis salutatio praesa -- ' repistolis; tum quodnain genus dicendi,quae breuiras,elegantia, perspicuitas, G αpositio esse debeat, satis ex eiusdem Ioannis Uoesti preceptionibus poterit quisq; eoi stolaxum. ligere. Cuin interim rei,de qua agitur, persecta cognitio,& charitas,duo illa fini,qB scriptronem. ut ita dica in animent,& reddant illustrem. t,qus Quod si quis vir Ecclesiasticus salutationes,quas Apostoli suis epistolis praepone. Fitutatu istabant, cuperet nonnumquam imitari, qua parte id ad eorum Oricium spectaret, ex at hisa I E Sixti benensis exemplum compendii in principium epistolae ad Romanos, Quo qui . Pistoli dem exemplo, mutatis mutandis, quiuis ad cetera salutationum senera Interdum oti e l. '' commodε posset. Sie autem Sixtus. Prima inquit) pars huius epissesae, salutationi deseruiens, tria complectitur, quae epistolam fidzdignam, & acceptabilem reddunc , , ,Δ ra ,
Iii salute duo maxima bona Romanis '
I: a videlicet. I. Salutantem. aia Salutatos.
3. Salutem. Persona salutans deseribitur ex I.;Homine. a. Conditione. 3. Dignitate.
. Officio praedicandi Euangelium rhoe aut em laudatur, ex Origine ritustate. ut ii ἰ lVeritate testium.
Fructu, qui quidem est Filius Dei
pro nobis Incarnatus: Quem Dei Fi-irum commendat Potentia virtutis. a. Liberalitatis largitate.
I. Pellonas Salutatas duplici titulo ex- , primit, & honorat.
Seruus Iesu Christi. iVocatus Apostolus. lSegregatus in Evangelium.
Quod ante promisit h3. Per Prophetas in scripturis sancti . q. De filio suo,qui sectus est ei ex semita L
ne David, secundum carnem I. Qui declaratus est filius Dei. a. Per quem accepimusgratiarn. . Omnibus, qui sunt Romae'. r. Dilectis Dei. si a. Vocatis sanctis. bet. i. Gratia uobis, Sc
a. Pax a Deo Patre,&Domitio nostro Iesu Christo.
i . E G Ii o i monitis Ins Iotianu Epistoria quaenam et 1 Hur petenda. op. X LIAm ueris,cum generatim h dicta sint,expcdit,ut quam breuiorem seribendi epistolas rationem nacti sumu ,eam ut afferamus. Nam etsi R Ochus Pelusinus, Iovi. Uoelus,Simon Ver aeus, & alii,quemadmodum initio diximus, pleraque hoe de argumento optima suppeditarunt,non est tamen mittendus Iussus Lipsius, cuius S in hoc negocio exant, quae antiquorum nitorca aequant, ac cliceat fidenter uerum effari stiperant. Hic igitur cum primo de nominibus uarijs Epistois deoiae eius se a apud uet res agit,quam & quasi Missoriam a uerbo Grsco, Missam ab Isidoto, ε nec re E Epistolam esse scribendum monet,dictam uero a priscis litteras spoeis etiam littera hJ. l. . Tabulas, tabellas uti & paeellas codicillos a materie ante usum membranarum, quia O 'ς 'in d atram igno cedulias Iudoti uerba sun 0 epictolarum to quia A .mον, .nde