장음표시 사용
121쪽
in tract. de seditiosis per totum, &, petitis ex selectissimis at
XIV. ctoribus sententiis, Lipsius polit. lib. 6. cap. q. Meminerit tamen Praeses, ad procurandam quietem publicam quammaxime oportuitum remedium illuαesse,si factiones civium comprimat & ad concordiam redigat, β'. Noves. de Procons Cappadoc. simulque turbulentos cives cxpellat. t vendan. de exequ. mand. p. a. cap. 6. num. I . quales erant illi qui se υτ
nes antiquitus appellabant, quorum meminit Callistratus in XV. I. capitalium. 2 8. I stolent quidam. 3. 1. de 'nis. &quandocumque motus civiles orituros animadverterit, illis ab initio omni conatu, ut dicebatur num. 8. prudenti tamen festinati ne occurrat: -oriuntur enim, dicebat politic. s. cap. 3. Phil
sophus editiones non pro parvis rebus, sed ex parvis ad magna proveniunt e quamobrem ab isti principiis cavendum es dilige ter ; in principio enim peccatur ; principium autem dicitur esse
dimidium totius: itaque paret um in principio erratum correso dens es ad ali, partes. & saepe modicis remediis primos motus considuse observat Tacitus annal. lib. I . cap. 6 I. & tunc facile amotis principibus sedantur tumultus, qui alias sola civitatum ruina possunt opprimi. Brun. de sedition. lib. 4. cap. q. XVI. Besoldulano . polit. lib. q. cap. 3 o. accelerata etiam exactione poenarum. t. constitutiones. I 6.1. de appellat. Angel. in L qui cindem. I 6. U. ad i. Cornel. de Sicar. Nolosan. sniagm. ur. unis. lib. 3 s. cap. 6. num. I p. ideoque neglecto ordine judiciario. Avios Praetori cap. p. V. derechiamente. num. Iq. 91D Si, ut distinguebat Brunus, deseditio lib. s. cap. 12. num. a. infine. VII. se num. 3. in notoriis versemur. Hoc tamen crimen, inquit in
L famos. 7. I hoc. 3.1 ad i. Iul. Majest. Modestinus, Uudicibus non in occasonem ob principalis Majestatis venerationem habendum est, sed in veritate, nam se personam oectandam esse, an potueri acere, se an ante quid fecerit, se an cogitaverit, ct ansanae mentis fuerit, nec lubricam linguae ad poenam facile trahendum est ι quamquam enim temerarii digni parnasint, to
122쪽
PRINCIPVM CAP. II. It tmen ut in fanis illis parcendum est, si non sale sit delictum, quod mel exscriptura legis desiendit, mel ad exemplum legis vindi
candum est. Velitis seditioniblis , inde monet Imperator ea, quae a Praeside observanda iunt, ne illae oriantur; quae ad duo capita prudentissimus legislator revocat, quorum primum est, quod aequitasseubjecti ervetur et alterum, 'quod neque lucri, neque passionis alicuius causa ad aliquam partium declinetur. Nemo
autem hic Prauides ab Imperatore ad illud sequitatis genus invitari putet, quod juri contrarium csse, ejusque regulas immutare vulgus existimat: hos quippe ad observandas leges ipsas adigit primo solemne juramentum, cujus meminimus inperius in prooem. hujus legis. num. m impellit inde Vlpiani responsum in L prostexit. ra. I p. f. qui ct a quib. numissexclamantis, quod quidem perquam durum est, sd ita sexprostexit: de tandem jubet Imperator, aequitatem non scriptam a judiciis procul abesse,dum in L p. C. de ui se constit. edixit: inter aequitatem, revique interpositam interpretarionem nobissetisse oportet se licet inficere. Debet equidem judex aequitatem ante oculos habem : l. quod si A. 3 p. infine 1. de eo quodeert. loco. sed ubi simus in arbitrariis; Menoch. de arbitr. lib. p. q. y I. num. r. qualem esse actionem in eo textu consideratam,
monet Vlpianus eod. I p. in princi cum Cato: in L. ideo. s. geod. Et generaliter, ubi jure desciamur, ut innuit Paulus mi. a. I item Varus. f. de qu. ρων. arci quo casse, aequum censetur, uon quidquid judex comminiscitur, Thomini deci 16.vum. Is Gratiam cap. 6 3 9. num. 2 s. sed id cujus contrarium cst absurdum. ari text. in L ita vulneratus. sa. aestimatis.1 ad i. Aquil. Cancer. var. p. p. cap. 7. num. 8o. Et sime ubi lex deficit, semper ipsa aequitas vim legis sibi vindicat. Rota δε- cf. I9l. num. 4s. p. p. recent. se in Neapolitana pecuniariae, 22 Iun. 16 3. β . coram Melcior quod idem, ne umquam loge dicamur destitui, operatur ipsit ratio naturalis, Euin cap. 3 xv III.
123쪽
depraebend. Surd. de alim. iit. t. q. ar. Num. p. 8. ct s. Et quam do scripta lex adest, quae palam rem ipsam non definiat, ex diversarum legum sententia, quarum altera stricti juris, altera sit aequitatis plena, argumentum ad facti controversi decisionem inde deducendum est, aequitate semper praelata: Got xxv. 'ae ad c p. Vinolis. C. de leg. se constit. sed ubi adest lex scri pia , quaelibet aequitatis imago excluditur; de vel juris scripti. acerrimus rigor praesertur, ne alias ad imaginariam, & abusi-Vam aequitatem, prout judicum affectus appeteret, justitia
declinet. Merenda coniram rom. p. ob. I. cap. 67.. num. Io. AZ observ. 23. nam. 26. lib. 2. Gratian. cap. 639. num. 2 F. Noming. deris. rc. num. I 8. eqq. Rota decis. 2 3. n. .p. s. 3 er derisI72. a num. s6. ad 62. p.7. recent. adeo ut tunc nullo
pacto liccat a lege statutas poenas immutare. l. p. g. quorum al- rerutrum. q. in fine. Is ad S. C. Turpist. & plene Tiraquellus materiam prosequitur num. p. se seqq. in praefat. de paen. te peri qui camdem vim consuetudini tribuit in arbitrariis. num. q. seseqq. cum Menochio de arbitri lib.p. q. I . num.7. xxv L Atque haec ipsi aequitati, si ejus naturam interius attendas,
congruere videntur ; nam ea numquam immutare consuevit
illa, quae a certis legum principiis sunt definita, sed ea decernit singularia, ad quae legumlatoris mens aciem propriam ad commune bonum intentam non potuit dirigere: Ἀ--δε enim dicebat hic. s. cap. I o. Aristoteles, lex in uia sesum dixeris, o praeter universale posea quidpiam conligerit, tunc recti est habet, squa legislator omisit, absoluique μυ--pliciter loquendo peccavit, corrigatur defective id quod legi
lator etiam ipse , adesset, dixissi, ses scivisset praesi ibentem
legem insiluisset: quod idem nobis aperte exhibet aequitatis definitio, ab eodem Aristotele tradita, magn. morat. 2. cap. p. Cum igitur juri scripto non aequitati, ubique certe ut innuit Leonis & Alexandri Constitutio, de qua ea'. seq. num. AO.
sed tunc praestatim, quando de seditionibus sit sermo, quas
124쪽
PRINCIPUM CAP. II. H3 peculiaribus legibus punitas fuisse monuimus, Praesdum judicia debeant inniti: aequitatis nomen hic, non in praedicta α vulgari significatione est accipiendum, sed pro aequalitate: ut scilicet mandetur Praesidibus , quod aequa lance & citra XXVII
omnem personarum acceptionem jus dicant unicuique, juxta eam rationem, & formam, quam leges praescribunt, adauctis praeterea poenis, quandocumque id exigat frequens peccanai consuetudo, L capitalium. 28. solent. 3.1. de paenis.
Cabal. resol. crimis. caseu 99. num. FI .ctseqq. Scanarol. de vis. carcerat. lib. p. g I s. cap. p. num. IO. Farinac.pram crim. q. 23. per tot. quam acerrime puniendam esse, etiamsi extra terria rivm.
torium peccare consuevisset is, qui multorum delictorum imfamia laborat, sensit Carlevalius: dejudici lib.p. tis.p. disui. a. q. . ραρ. Num.74 . vel etiam cessante frequentia, si ita se crant aliae facti circumstantiae per Iurisconuitium relatae. in I. aut facta. 16. L. de parn. & per nos inferius examinandae: hac ead. lege 3. cap. s. n. 22. 9sqq. has enim adeo per Iuducem considerandas esse in decernendis poenis, censuit C Varuvias, ut talionis poenam in bene instituta Republica congruam non esse asseruerit, quia in ea meri facti ratio his vita r. lib. 2. cap. 9. nump. se seqq. Hanc vero fuisse Iusti- XXIX. niani mentem, quod scilicet hic Praesidi non aequitas, scd p
tius aequalitas commendetur, suadent verba textus Graeci, in quo non ἄλεικείαν, qua voce aequitas ab Aristotele exprimitur , sed ἁπτη , legimus, per quam aequalitas denotatur: Imo
sic principiis juris civilis melius haec Mandata respondebunt, illud quippe aequalitatem hanc semper & ubique exoptat, sive in judiciis versemur; l. in sacris. I 2. g . C. de prox. scr. XXX.
scrin. Rota Bonon. diversisc. I . num. 8 2. Rota dec. I93. n. I 6. p.6. recent. se δεαεο. ct 3I I. num. . coram Burato. sive in f cultate appellandi, cap. prudentiam. a. demul. pet. Rota δε- xxx L f3 a 3. num. I 6.ρ. q. tom. 2. se decis 3Is. num. q. coram Furar.
sive in taxandis litium expensis; l. . C. desuci. o lii. expenc XXXII. sive
125쪽
xxxiii. sive in sexcentis aliis, quae ad propositum ponderant Τholo
sanus 3ntagm.jur. univ. lib. 46. cap. 8. num. ult. & Belirami-XXXIV. nus ad deris Gregorii s 8 I. a num. . ad Ia. Nec alia re magis
animi subditorum irritari solent, quam inaequalitate erga se animi Principis, quem paribus obsequiis,iisdem tributis conciliant , dc plerumque non minus aliorum commodis, quam propria contumelia homines commoventur, ut monuit Arbstoteles politic. s. cap. 2. ad instar Gallicarum illarum urbium, quae apud Tacitum histor. lib. p. cap. I 8. seditionibus inhi bant , quia non eodem honore habita tari dolore commoda aliena ac sῖas injurias metiebantur: Et idcirco hic jure aequalitatis mentio ab Imperatore habetur, qui hisce mandatis inlim ens Thraciae de Paphlagoniae Praetori, ut omnem aequalitate ubditis tam publice quamprivatim exhibeat, se litigantibus, ct interse contrahentibus, injunxit. si circa autem. 4. Novel. de Praetor. Thrae. Hr g praeterea. 3. Novel. de Praetori Paphlagon. Quod si aequitatem Praesidibus hic injunctam fuisse pertinacius quam par esset quis vellet asserere , nec tunc aequalita-XXXv. tem excludi sciat, quando ut cleganter epist. 3o. Seneca,pri XXXVI. ma pars aequitatis es aequalitas. hanc vero aequalitatem ita Praesidis animo adhaerere vult Iustinianus, ut ab eo nullo lucri, cujusve alterius passionis impetu possit avelli: oportet sane eum, qui populos regat, proprios affectus primo moderari, Sc ut de se ipso dicebat lib. q. M. Antoninus, essimilem promontorii, ad quod assidue fluctas rinduntur, ipsum autem sat immotum , ctus autem circa se ae antes componii or compsit. Et tandem Praeses provinciae is, Iustiniano teste, si oportet stritur. 2. NoveLde Praesid. Pisid. optimus erit tui iuste se pure cum quadam asperitate humaniter se erga subditos gerat, & omne maleficium provincia expetiat, se qui deliquerint secundum leges
puniat; neminem praeterea maleficorum revereatur, et si depotentioribus sit, neque his se submittat, qui nusium de se utilit rem, at bene nefarias de se occasiones praeberepossunt: scr
126쪽
omnia ius ipsum tueatur, se ad nostras seges respiciat, ostrumdam eas judicet, se ut subditi nostrisecundum ilias vitam sum aestudia instituant e lat; insuper ad Deum quoque se nostri
timorem respiciat, neque praeterea quidquam in animo cogitet Sit a te procul o Praeses avaritia, sit procul superbia, dc viti rum reliqua phalanges, quae regentium animos plerumque obsidet; nec dubita, quin in tuum obsequium sint ruituri certatim populi, & super subditorum reverentiam filiorum erga te pietatem exhibituri; non labori, non substantiae, non vitae pro te effundendae parsuri: adeoque a turbis omnibus& seditionibus securos somnos ducere poteris, siquidem -- peragit tranquillapotestas Iuod violenta nequit, mandataque fortius urget Imperiosa quies. idempraedurus iniquas c ccepis preces: rursus quae digna petitu Largitor facilis, nec qua comitatur honores fusa tuam levite' tentare seuperbia mentem, Frons privata manet.. Me meruisse fatetur
a ui crevisseputat: rigidi sidplena pudoris
Elucet gravitas fastu jucunda remoto. a nonseditio, quae non insania vulgi, Te viso lenita earit Z quae dissona ritu Barbaries Medi, quam non reverentia frangat e Sunt leges, ut ebat in constitui. I o I. Leo Imperator, revera XXXVΠReipublica parentes , & hujus Parens sit Praeses, qui eam perleges moderatur.
127쪽
dantur, & sportularum modus servetur. Sit tibi quoque tertium stu
dium , lites cum omni aequirate audire, se omnes quidem breviores, o quaecunque maxime vilium sunt, ex non scripto decidere, orisdicare, o libe
ne , o non permittere nihil ultra quam continetur sacra nostra Constituitone,occasione cau-
alium expensarum damnificari, stamen sufficientes in disione consisani: alioqui etiam gratis lites audire, o non permittere ex negligentia de provincia alicujus Praesidis quemquam ad hanc currere felici spmam civi- ratem , se nobis molestum esse. Scito namque, quia si quis v niat , se aditionem nobis faciat, se a nobis interrogatus f primie adiit, deinde te dicat adiisse, o qu/d jugum eis non impotrasse, o hoc verum invenia
128쪽
praesum erit civitatem , se re
III. Incti su mi e lilium resonarum pro- lceditur sola faeli veritate in eoia, Θ pM-
nam ha sim rem si . num. I . I v. Cum aequalitate lues audiat Proes. v. Caus maxime vilium qua. v I. Senientia ex scripto recitanda. limitatur. num um. θ IX. v II. Riabrica C. de t. ex breiaeulo resistandis diversimia/ leola a DD. VIII. Breviores causa , qua e re sis. I X. Tempus certum finiendis litibus quibus-bbet determinatumqquod. X. Causa criminatis cur celerius expedienda, quim civiles. X l. Carcer reorum mosio, non poena.
XII. AAcir compellendus prosi'in litem. XIV. Prodes iratis debent Iustitiam ministrare. X V. Certa quantitas sportularum per Gra- eam Constitutionem Iustiniani o ita , er
lua r omni servanda. num. TIT.
XVI. Apparuorei χν Dius tauri grad. r m si MX V II. Sportula unde dicta. XVIII. Fratres jortulantes qui XX. sportula a pauperibus non solae a, onum. II i. XXI. Paupertas quomodo probetur, o n
X XIII. Pauperum priuiluia in judii
Dr,rimi te. XXIV. Carfa pauperum prius expedienda quam dicitum. XXV. Iunces non possunt repetere expensa a paupetibus. XXVI. Notarii tenentur gratis conficere instrumenta Pauperum. XXVII. Pauperibus debent gratis patrocinari Admcati. Θ Procuratores. XXVIII. Pauperi Carcerato iam ex causa e iminali, quam ctiali aramen a sunt prostanda . oe a qYibus. XXIX. Alimenta, ct fructuου litis praestam
tur tollitiganti. a Gaduri num. xxx. de cluaturnum xxx I. π xxx II.
XXXIII. Ad eatu es,n eteritum μιρiam recipere, certim inde miatis de istis. X X X I V. Munera largiri isthum litigantibus. XXXV. Iudex corruptus qua pama puri tur, rem,sive.
XXXV II. Princeps non potes s Pari omissis mediis. factat in summo Ponti te.
X L. Iudex debet semper juxeta leges Judicare ex Constitutione Leonis ,HAlexandri. XLI. An liceat ex causa ena a legibus f tuto augere, vel moderari.
Vplici potissimum ratione Iudicia laeduntur, diu- I. turnitate videlicet litium, & sumptuum magnitu dine, quibus ita litigantes atteruntur, ut plerumque longe utilius sit rem amittero, quam judicio persequi, etiam ubi explorata victoriae spes adsit: Vtrique huic malo opportuna remedia Imperatorum providentia alias exhibuit, dum certo praescripto termino ne lues fiant
129쪽
og DE MANDATI spene immortales, o vita hominum modum excedant, consulue runt, in L properandum. I DC. de Iudic. & sportularum, ac sumptuum certum modum statuerunt. in L I. ct tot. tit. C. dei L stor tui. cto t. indict. Dd.facien. quae sane Decreta sortius observanda sunt, ubi agitantur controversae miserabilium personarum , quas enumerant NOVarius in amprivit. missrab. persen. in tralud. num. q. seseqq. & Carlevatius de Iuditi IlI- tib. s. tit. i. dis'. a. q. 6. serii. 7. anum. F a'. ad 176. In his enim sola facti veritare inspecta summarie, & juris civilis s lemnitatibus omissis, proceditur, ut pone Novar. in aerax. privit. D. per tot. Huc igitur respiciens Iustinianus tertium addit Mandato- rum caput, per quod Praesidibus injungit modum juris dicendi : quod idem praestatur etiam alibi: in cap. s. 3 3. Novet. de Praetore Licaon. 3 3. Novel. de Prat. Thrac. I s . de Moderat. Helenop. se in basilic. lib. 6. tit. 3. I 2 s. & jubet cos publicas, & privatas controversias cum omni aequitate legendum aequalitate,ut cap. praecedenti num. 29. monuimus audire, hoc est nullo habito personarum discrimine : bonus siquidem Praeses, ut alias sanxit in I iuri. 9. Novel. de Proc. Canad. Imperator Iuri dicundo cum Fumma animi intentione se cura incum- v. bet, neque rusticanos homines et injuriis opprimi. Mandatque praeterea Praesidem ex non Acripto decidere lites breviores, sequaecumque maxime vitium sunt. idque sive vilitas haec consideretur ratione rerum, quae in controversiam veniunt, sive ratione personarum, Auth. nis breviores. C. desent. ex peris. recit. quibus & adnumerari homines idiotas vel alias in litiabus non exercitatos hie ex Ferando observat Gotifredus. Has vero controversas maxime vilium mandat sine scripto judicari, ut viles ac miserae personae celerius liberentur alterna
130쪽
Parum enim ei temporis eis quod litibus Et Foris impendat, cui non es victus domi. Ut canebat Hesiodus in Oper. o Die. Injunctum equidem VI. alias fuerat indistincte Iudicibus provinciarum, ut habita prius matura deliberatione sententias efformarent, & eas deinde ex scripto legerent, & publicarent, L hac lege. 2. l. - v II.
ruris. 3. C. desententiis ex brevicuo recitanae seu, ut legit Cu eius observ. lib. s. cap. 2 s. cui videtur ibidem adhaerere Golia
fled. ex periculo ; or plenissime nacria qui materiam fuse examinat de sentent. glos. I 2. per totam. Nunc tamen Imper, v III. tor, ut celeri expeditione miserabilibus personis succurrat, jubet, quod causae breviores quae quales sint docet Carocius de loci oreonae rubri bon. quae lib. q. p. num. FI.) & tenuiores IX. sine scriptis terminentur: quod idem observandum est, quo ries Episcopus cognoscat, inter subditos, Auth. nisi breves. C. de stent. experie. recit. Hoss. cap. ult. V. Egustrium. de senten. Ure uae in6. Scaci defent. o re Iud.gloss. I 2. num. 23. vel alii emergant casus,plene per eundem Scacciam ibidem considerati, num. I 2. se seqq. Et quamvis brevitatem in certis quibus. dam controversiis definiendis observari hic praescripserit Iustinianus, non tamen caeteras in longum tempus vult protrahi , quasi ab eodem permittantur
In quas etiam ea mala, quae Deus gentibus immittit pie referebat egregius Philomusus carm. 1 r. siquidem alias civilibus causis terminandis tempus triennale, criminalibus vero biennium praefinitur. d. l. properandum. I 3. C. de Iudic. I. M. C. ut intra cera. temp. nisi forte in causis fiscalibus, quae intra sex; vel munerum civilium, quae intra tres menses post litem contestatam judicandae sunt: l. la. C. dejur. AH. i. gener B. S . C. de Decurion. vel contra Praesides in Syndicatu sint institutae controversiae, quae intra quinquaginta dies, & his elapsis intra alios viginti omnino sunt definienda . cap. I. gnae