장음표시 사용
141쪽
Ne Praesides permittant executores aut Ma .gisterianos aliquid formarum &
portuum causa exigere. DFinde competens es te G-
iam hinc etenientes. sve ex magisteriano, sive ex quolibet foro, non permittere laedere, nec
superexigere jubjectos nostros. Sed s quis adierit tale aliquid
quesm: hoc cir exe tu, ct indemnitatem ei procurari,se neque permittere alicui proferenti praecepta cujuΥcunque fori, haec miriticei quae solenniter dis guntur , formarum etiam aquae caesa, ct fortuum, se itinerum Arnendorum, o imaginum,o murorum, se domuum destructionis tanquam in publico factaeis aliorum talium, damni care nostros subjectos. Non enim
et Iumi nec per talem causamnsium eis inferri damnum. Ipse vero omnium horum providebis sine damno omni gestum. Si quis autem cui tale aliquid is
142쪽
quidem talem formam: non autem aliquid agens ex ea ant quam ad nos nunciam, secun
dam praeceptionem nostra Uripiari
II. omnia υectigalia abolera voluis Nero. V. Exi endorum vectiguium ratio ab Imperatoribus prs 't. . o num. vII. VI. Matiue m qui. v II. Probata trina solutione tributorum, reliqua praece entes praesumuntist. Am --.
m. v I l . ix. x. xl. x M. x m. Dedar tur. num x t v. xv. is xvi. XVII. Varii tributorum exactores olim Roma
X vi II. His plura vetita. XIX. Piniuntur quid exigenus contra D mam procrinam . una cum Praesidibus id permi:tentibus
XXI. Operum mimorum octa e sum finia a Magistratibus. o num. Hv. qua
XXII. Horum cura peculiaribus Alagistra tibus Rem e demandata, se e is M. XXIII. Irim i, Grisia is in Protis Romano Imperio sub e M o. rvatum. XXIV. In prati is ad instar Romanκ -- . senarm , Asinistrams ct Capitulum. XX v II. Litteris P n. cim, si j iii velut litari ρti lica re urnent, non sta impareat Proes .sed au P incipem reseribat. XX ulli. Princeps tersim solutus. X XI X. Principis maiidata nutum roboruerant, nisi forent a C Ἀψαιμι ripia. XXX. Lutere Apostolica irrualunt. nisi ab Abbreviatori a d putatis surrim μι- script
Risci populi Romani mores non intacti omnino Lab avaritia, communi gentis humanae, vitio fuere; quod quidem, in caeteros civitatis ordines paul
G tim cum irrepsisset, publicanorum animos impotenter obsederat, unde seditionum, turbarumque potissima
origo, qualis fuisse traditur Augusti temporibus. Dis. Milib. 8. Nec postea Populus umquam desiit crebris flagita
tionibus eorum immodestiam arguere,quibus adductum N ronem dubitasse assirmat annal. lib. 13. cap. so. Tacitus, a cuncta vectigalia omitti iuberet, idque Iulcherrimum donum mortalium generi daret. Verum quia ipsa vectigalia communi saluti omnino necessaria, sed acerbitates & fraudes ea exe Centium, lucraque & quaestus indebitos inde petentium damnandae sunt, impetum ejus, multum prius laudata magnit
143쪽
dine animi, attinuere Sennores, dissolutionem Imperii docendo, sistucius, quibus res publica sustineretur, diminuerentur. Ad dentes, temperandas plane publicanorum cupidines, ne per tot annos e querela tolerata novis acerbitatibus ad invidiam me terent. Quae, quando absint, potius Magistratuum benignutate sustentanaum publicanorum ordinem, populi Romani exemplo docet Cicero in orat. de Provinc. Consul. cap. io. Eo tamen subsequutis triuiis provecta est publicanorum a
dacia, ut carcerem,plumbatarumque verbera, aut tondera, ali
que ab insolentia judicum reperta supplicia adhiberent, dum in miseros debitores fiscales desaevirent, & quidem adeo fir quenter , ut speciali constitutione atroces hujusinodi poenas
prohibere coactus fuerit Constantinus in i nemo, 2. C. de exserition. tribui. quarum diversa genere erudite exponit Amayae ibid. num. a. seseqq. Vertim quia si minus saevitia, corumdem certe immoderata cupiditas perdurabat, nec sane mirum: Est enim, ut ait apud Bulgetaer. de p. Eom. lib. 9. cap. 3. sed ut aΨ publicanos. o Amasta. d. l. a. num. r. Laurentius
Mediolanensis Episcopus, immanior furum publicanus, furnamque vel metuens furatur, hic autem delinquit confidenter a fur laqueos tegit, timet; hic quidquid feceris, legem putat: lex furem deterret ab iistitis, hic ad iniquum malitiae suae compendium legem trahit: quis eo iniquior, qui xerbis jussitiae usi
etiam damnat. Hinc Anastasius exactorum multitudinem sit stulit, jubens unicum tantum Canonicarium palatinum sciliacet illum, qui mittitur in provincias ex scrinio canonum ad exigendos solemnes titulos fiscales , ut ex NSveL. 3 o. obse vat Cu)acius assuel. 128. vers. Canonicarii. in singulas provincias mitti ad exigendos titulos fiscales, quem post mensem a die quo solvi debuit sequeretur compulsor. I. n. C. de exare tribui. & cum improbitas compulsorum populos nimis urgeret, hos amplius in provincias mitti prohibuit Iustinianus I es hoc. 6. P sve de co aior. Ad repellendas igitur
144쪽
omnes exactorum scaudes, hic quartum subnectitur Mand torum caput,continens praecepta adversus frequentes varias.
que molestias,quas populi per speciein cxactionis tributorum quotidie summa cum acerbitate sustinebant. Et mandat Imperator Praesidibus, ne per ministros ex Magisteriano sive ex alio quolibet foro venientes subditos laedi permittant, vel ab iis quidquam superexigi: Appellatione vero Magisterianorum VI. hic intelligi Agentes in rebus , de quibus adlunt tituli Codicis libro i a. de agent. in reb. De praeposit. agent. in reb. Gr Deprincip. agent. in reb. ubi materiam examinabimus, ccnsent Gotitredus hic, Bullengerus de Imp. Rom. lib. 6. cap. 2. si uis.& Meursius in Clofur. Graecobarbaro. V. μαγγς προανγ. Et jure quidem hic corum mentio habetur, ubi agitur de exactionc tributorum, cum haec consuevistet fieri per ducenarios decentenarios,sive sexagenarios, cp. C. de exact. Iribui. qui cen sebantur in schola agentium in rcbus. l. matriculam. 3. Ls . Cis agent. in reb. l. p. C. de os'. ma istri offici 5 in ca dignitates cxcrcebant,ut cum Cujacio observat Gotifredus adae l. p. C. de exata tribui. qui cos ita appellatos a numero pecuni rum ipsis commissarum ibidem arbitrantur. His scilicet tabi larius civitatis, omnium qui tributum selvere debebant nomina scribebat. d. l. p. C. de exact. Iribut. qui inde tributum exigebant, & exactam summam susceptori de quo agitur in Codice l. p. ct toto iit. desusceptoribus, praepos. cir arcar. dabant, Lapparitores. s. C. A. qui solventibus,ut tuti essent,ap cham faciebat, in qua dies, consul, mensis, causa, S summa comprehendebatur. l. p. C. de apoch.'ubl. cui tanta fides prae- V II. stabatur,ut prostenti trium cohaerentium annorum apochas, superiorum temporum solutiones probandi onus amplius non incumberet. I. quicumque. 3. C. de apoch. puli. quod quidem ca optima ratione iactum cst,quod verisimile non sit,cxactores tributorum alioquin nimis diligentes nulla adhibitarcscrvatione vel protestation quae excluderet hanc legis prae-
145쪽
sumptionem, gloss. ibid. V. cantiones. o Lucra de Pen. col. r. in prisc. Gavet. conf3 i 3. n. D in princ. Cencius de cens quaest. 8 . num. o. recepturos fuisse solutionem posteriorum trium annorum, ut ratiocinabatur Menochius, praes. 139. lib. 3. v II L num. a. ct 3. qui praedictae legis dispositionem de tributariis loquentem extendit ad emphyleutas, censuarios, colonos, pensionarios, collectarum, oblationumque, vel cujusvis ait rius rationis debitores, a num. s. ia Io. cum Gabriele depraesumst. conta. II. num. a. seseqq. &Cencio de cens. q. 87.
IX. --. 26. ver seu se licet. Et juris haec validissima praesumptio viget etiam ubi solutionum distributio facta fuerit per semestria. Bald. d. l. quicumque. num. 9. Menoch. d. prUI39. n. I 3. Gabriel. d. concl. I L. num. Iq. V. contrarium. Buratus decis. 2.X. num. p. vel trimestria, seu bimestria, par enim ubique ratio militat. Gratiau. qui testatur de veriori cap. II 6. n. Ia. O 13. XI. vel etiam quis ad solvendum se obligaverit in sorma Camerae. Cenc. d. quas. 87. num. 2 6. in sine. . . ad Aurat. deris. 182.
num. II. Gratian. d. cap. 7I6. num. 16. Eota deris. 92. num. p. XII. o ult. p. p. divers. imo & cum juramento, Gratus cons. Ia I. XIII. num. 9. vol. a. Gabriel. depraesumpi. conia. II. num. 8. vel etiam
sorte debitor post: triplicem illam solutionem quidquam am-XIV. plius non solvisset. Menoch. d. praesumpt. I 39. num. I . dummodo tamen trinae illae solutiones interpolatae non sint, sed cohaereant: d. l. quicumque. C. de apoch. Soc. Sen. cons II 8. num.6. Oseqq. Menoch. d. prae 1 3 9. num. r. Gavet. consi. 3 18. X v. num. 3. vers quario textus. Et factae fuerint diversis temporibus. Bald. d. l. quicumque. num. 3. cum aliis ris . per Menoch. XVI. Zpras I 39. num. a . & probentur adeo concludenter, quod indubitanter constet eas factas fuisse in causam, in quam allegantur. Cenc. de cens. d. q. 87. Num. 3I. Ad. ad furat. dec. I 8a. num. I 2. Lot. decs 332. num. I o. penes eumdem. Cenc. de cens.
XVII. Hic vcro nedum Magisterianorum meminit Imperator, sed praeterea cujuslibet alterius sori, eo quia aliunde etiam Coim fluebant
146쪽
PRINCIPUM CAP. III. 13squebant exactorcs,puta pro militari annona opinatores Lmi
s. 6. C. de exaris. c. opinasor. D. C. de σου. milit. annon. & aliis
ex causis palatini, vel illustrium virorum apparitores. Lp. 2.er 3. C. de exesi es exact. A quocumque tamen soro exactores hujusmodi emitterentur, Imperator ab iis subditos laedi prohibuit, ideoque Jussit tributorum occasione ab insolentia judicum reperta supplicia nihil prorsus cxpavcscere. l. nemo. 2. C. de exacI. tribui. Ενδομαῖοιοὶ omnino sustulit, L . I p. C. eod. ea scilicet munera, quae exactor extorquebat, quo aliquid de exigendi severitate remitteret, ut interpretatur Gotifredus ibidem: Vci potius, ut ego arbitrarer, ea dona quae a subditis differendae solutionis gratia praebebantur: simulque prohibuit exactores per divisas provinciarum partes vagari. l. p. C. de exactori praeter mandata curiae suae quidpiam exequi, ultra annum in provinciam commorari, regionis visceribus insidiantes, & alterius possessionem pro alienis debitis publicis Vel privatis convenire, L. 3. 9 . C. de Marii. Quod si aliquam actionem contra legum praescripta temerario ausu intentarent, correptos voluit puniri, & provincialibus temeritatem illam repellere permisit, L contra. s. o l . C. de ex cui. comminata etiam gravi poena provinciarum Praesidibus, nisi eos punirent, β D. Novel. ut di seri judic. Et eamdem ob
causam superexactiones quaslibet prohibuit, . mandans confestim reddi provincialibus quidquid ultra debitum ab iis firet expressum, pitali imposita poena exactoribus, quoties in illo scelere perseveravissent. l. unica. C. de superexare tunc enim sunt hi furti, & quidem atrocis rei, Amassa d. l.p. n. I 8.er I9. C. de exacI. Subsequutis inde temporibus praedictam capitis poenam lenivit Leo Imperator, aa duplum conderi nans illum , qui semel aliquid superexegisset, & in quadruplum si perseveraret, addita ossicii privatione cum ignominia. constitui.6 I. Et jure quidem gravibus etiam indictis poenis ea singula, quae hac lege praescribuntur, Magistratibus in
147쪽
- x36 DE 'MANDAT is dicuntur, cum ipsis corumque ministris sublata fuerit omnis occasio in subditoriim fortunas grassandi, ex eo quod in concedendis Magistratibus vetita fuit quaelibet vel minima la sitionis species. I Novet de Proco . CVpadoc. quam
do enim ut riebat Cicero Verrina 2. 3 139. quis umquam metuat animadversonem tuam, cum id quod ais te emerat ven
χXL Et quia vetitis superexactionibus plures adhuc Magistratibus improbis supererant viae insidiandi bonis subditorum, eas singulas hic praecludit Iustinianus : earum speciosissimam
praebebat operum publicorum cura, quorum certe summa Romae majestas, dum hanc, Halicarnassaeo teste histor. lib. 3. ad vivum testarentur vel ipsi aquaeductus, miarum munitioncs, eloacarum structurae , de quibus plura eruditissime congessit Lipsius de magnis. Romana lib. 3. cap. Io. 11. 9 12. Singula haec exquisitam curam exposcebant, ut conservarentur, ut XXII. ideo Augustus plerosque praefecerit custodiae viarum , aquarum , alvei Tiberis, & aliorum himusmodi operum, Sueton. in Augusto. cap. 28. ct 37. Et inde sub dispolitione viri illustris Praefecti Vrbis inter alios fuerunt constituti Comites forni rum , qui reparandis aquaeductuum formis operam dabant, Comites riparum de aluci Tiberis & cloacarum, Comes pomtus, Consularis aquarum, Curator operum maximorum, aedificiorum scilicet magnificorum, Curator operum publicorum , Curator statuarum , & Tribunus rerum nitcntium, Cui incumbebat onus curandi ne loca publica sordibus vitiarem tur , sed nitescerent, de quibus plene Pancimius in not. Imp. occident. cap. p. 8. 9. I . Iq. I s. I 6. 9 39. & Bullcngerus de XXIII. IN. Rom. lib. y. cap. 17. 18.2o. 9 22. Magnificis hisce operibus 5 reserta Graecia, quae ibidem non impari diligentia custodiebantur, ut monet Sigonius de Rep. Athenien Eb. 4. ICTXI v. dem etiam operibus erant refertae Provinciae, imo civitates
uniVersae, quae Romano parebant Imperio, in quibus, sicuti ad
148쪽
ad exemplum Romani Senatus insututae fuerunt Curiae Raemel de decurion. in princi ita ad instar Romanosum Magistratuum novae dignitates excogitatae. Beriherius Pithanon Hatr. p. cap. Io. dc pariter Capitolia fuerunt crecta. d. diatrib. p. cap. p. Consueverant igitur Praefecti Praetoriis, aliive Ma- xxv. gistratus rapinis & fraudibus intenti, qui Criminibus debens hortos praetoria, mensa Orgentum vetus, o flantem extra pocula caprum. ut cecinit Iuvenalis Sasyra prima λ hinc simpla occasione, exactores per provincias mittere, qui ussiones adserrent, adlubversionem eorum, qui mediocriter vitam instituerant, nunc injungentes murorum reZarationes, num curam itinerum, nunc imaginum, pontium, portuum, aqua cuum publicorum ren
vationes , locorum publicorum ablationes, or aedium quasi inhono usio exaedificatorum demolitiones, se id genus alia magis adnectendas calumnias expedita, ut animadvertit Iustinianus is cap. q. g 2. P ovec de Praetore Lycaon. Ipse igitur considerans, XXvLquod ut ibidem dieitur his gravissimis oneribus sublatis, at quando respirabunt subditi, denuo es orsent civitates, qui eas
incolunt magnum incrementum capient, neque de patriis sed bus devient, rerum suarum incolatum propter Praesidum i probitatem,quasi terriculamentum aliquod, metuentes, prohibet in hoc textu sub his praetextibus amplius molestias subditis inferri, de nullius esse momenti in hac materia a quocumque foro cmanata praecepta, quae congrua quidem eloquutione politas negotiationes Praesidum nuncupavit. I 3. Novel. de Prae-
M. Pisiri jubetque ministros deserentes huyusmodi jussiones
expelli, nec iis permitti, quod eas insinuent, vel inde lucrum aliquod capiant. si 8. Noxel. de Procons Cappad. l. de his. 26. nemini. C. de Episeop. Aud. Verum quia ncquaquam satis . cautum erat indcmnitati populorum hac prohibitione, quia poterat adhuc aliquis a Principe aliis negociis intento extorquere litteras in hanc rem scriptas, de inde urbes ipsas ae deprae-
149쪽
138 DE MANDAT Is depraedari, quemadmodum fecisse dicitur Ioannes quidam
scrimarius per Hellespontum ι hic eriim cum sibi ratiocinio
rum civilium nomine comi nissae fuissent formae, civitates illas adeo populatus cst , ut ipse quidem auro abundaverit, Hel . lespontiorum vero regioni omnem, summamque paupertatem reliquerit, ut recenset idem Iustinianus edicto tr. de Hesi sponio. in praefat. huic etiam malo, ut Occurrat Iustinianus, An XXvIL stasium imitatus , qui Iudices monuit, ut irritum ducerent
omne rescriptum, quod juri, vel utilitati publicae adversar tur, L . Cfi contra jus. Praesides quoslibet monet, ne parcani ejus litteris , quando hujusmodi onera populis injumgunt, sed iis susceptis ad Principem rescribant, quid fieri velit , ab co petentes, nec prius Mandata exequantur, quam iteratas Jussiones acceperint, prout etiam sancivit in alio edicto I 2. cap primo. in quo praeterea decrevit, Praesides, qui id observare negligant , ex propriis bonis resarcire debete damna omnia, quae subditis inde provenerint, imposita praeterea poena privationis Magistratus, & facultatum, ibid. XXVIII. cap. 2. Nec miretur quispiam Principem, cui cti cs Dein lege subdiecit, legem animatam eum mittens hominibus, ideoque
lutum legibus. β . Nomet de Consul. ei am propriis jussionibus permittere resisti; illius enim animus maximis impli-ΣXIX. catus negotiis non potest singula rimari, videmusque ideo sancivisse,nullam ipsius )ussionem attendi, i Quaestoris su
jecta non fuerit adnotatio. cap. p. Novet ut diωin ejusfitora. un
de desumpta es Authentica, Gloriosissimi. C. de dives. resicripi. XX quod idem statuitur in Basilicis lib. 6. iit. 3. g 9. ea fere ratione, qua Apostolicas litteras irritas declaravit Leo X, quae non forent ab Abbreviatoribus ad id deputatis subscriptae, constitui. 1 . I 2. Qua vero ratione publica haec opera reparare parentur, in sequenti I definietur.
150쪽
P R I N C I P V M C AP V. I'C A P V T IV. g I. Annonae & operum publicorum cura Praesidibus demandatur.
Ed etiam pro ubertate ne-ocessariorum, se operum civitatum diligentiam habebis,pr curans ex civilibus pecuniis p gres, quae vesis necessariasunt operumfacere,espontium,sim, liter es viarum, se portuum, in quibus omnino sunt locis pro- minciae cui Praesides: portuum-ue se. murorum curam habeo: er quicquid omnino es ullico se civitatibus utile, es c
I. A mana abundantia pra omnibus procm
II. Rus cura Magistratibus Municipalibus demandata. III. Hujus cura via Romanos eui meumberet. Iv. Mus procinanda modus penes eosdem. V. Frumenti extractiones istisa siunt etiam per Constit. Apostoliem num. v II. cyxiv. Declaratur num. Vt r. Ampliar ιν num. VI ι I HI i GLimiratur num. XI D. IX. Iu tractarum est de regadibus, nec - dit ub generali comesisne earum. X. Baronibus non permittitur prohibere ex- . tractionem frumenti. propriis seiuiis. Em latur num. x I. declaratur num. XLI. T v. Vbi maxima sit abundantia interdicitur ingressus stumenti enerarum. Declaratur
XIX. tannona chiritalis te ore quomodo populis considendum sit, divites compellendi vendere sementum, num. Hi i. o m tuare 'cunom pro emptione, num. xx m. XX. Amena procuransta quis procienos. X XI. Frumemo corrupto an ad scendum
XXIV. Mercatorum Dudes punienda sunt i is quanam simi, remisve,num.xxv. is qua poena, XXVI. XX VII. Monopesia vetita: limitatur. st
X X v III. Qui de his agant, rems e. XXIX. Fraudes. XX X. Artifcum mercedibus modus a IULniano impositus. XXXI.. Imperator Iurat se exuusurum M nopoba. N XS II: a Graisamentu exuuiantino