Theologia universa ad usum sacrae theologiae candidatorum auctore r.p. Thoma ex Charmes Continens tractatus de virtutibus in communi, etc. 5

발행: 1837년

분량: 323페이지

출처: archive.org

분류: 철학

271쪽

II sp. nego eons Ideo damnaretur in foro externo, tum ob prae

stim 'lionem fraudis et culpae gravis p tum ne detur Iocus Degligentiae, sed PraeSumptio Hon habet locum in foro interiori. Onci nes 3. An qui ex cu a peninti graoe alteri damnum in-niait, tutili rae toto reparare teneatur -: Lesst. Aliqui assirmatit a) nlii probabilius negarit asseruntque satis esse , si resarciat partem damni pro quatilitate culpaei icio viri prudentis. Nane opinionem Cai adhaereo. Prob. Iniuria venialis extra contractum Don tantam debet Parere obligationem, quatilam iniuria gravis et plene voluntaria ςniqui si teneretur quis ex culpa vetii ali acl refusionem totius damni injuria venialis taniam pareret obligationem, qua utam iri juxta gravis ergo, etc. - Dices e Idem damnum et sorte magis intulit, quam si mortaliter peccasset ς ergo eadem opus est reparatione. Res '. I. retorq. argum . . . . Aliquis ex in advertentia inculpabili ac proinde absque culpa theologi ea idem damnum intulit pro-Nimo , quam alier sciens et volens ; ergra eandem debet reparationem ; an admittetit conseq. adversarii pRem. Itaque Ii nego cons. Nam obligatio restitutionis sumi uir Doti cx parte damni objective sumpti, sed ex parte injuriae formalis ; ergo satis est si tantum damni reparetur, quantum satis est ui reparalis sit injuriae Proportionata. ranc duo nolanda sunt pro Praxi. Primunt. Posse esse tantum damnum, ut pars illius correspondens culpae veniali, sit adhuc gravis momenti, adeoque sub mortali restitui dcbeat; alioqui rei incretur res notabilis invito rationabiliter domino ; quod est mortale. Secqndiam. Quando damnum est grave et dubitatur, at CuI-ya morioli , nii veniali fuerit illatum , iudicandum est moriali Culpa illatum; adeoque imponenda est, bligatio reparandi lotius damnii; quia . cum opera externa graviter periculosa Periculum suu ni statim et facile ingera ut, metitemque ad sui considerationem excitent, raro contingit, ut qui striori tantum alteri dat quaritum ad peccatum moriale necessarium est; ut notat Lessius e .

De Circumstantiis restitutionis. Nota. Novem vulgo numerantur circumstantiae restitntionis hoc distychn pomprehenRA'.

ue. Poneas, V. restitui. CV. 177. etc.

272쪽

de nrtutibus, etc. nyr quid restituat , quantum . esti, quomodo, quando,

QMo, ordine, quope loco, vitae causa eae rasee iniquum. Dc ipsis sit sermo quatuor Articulis; iii I. expendemus quis quid, et quantum restituere debeat: in a. cui, quomodo et quando restituero debet; in 3. quo ordine personis laesis restituere debeat iu έ. quaenana sint causae is restitutione ex CuSaute , i, ARTICULUS I. .

i Quis , quid, et quantum restiιuere debeat r Nnsa. Constat teneri ad restitutionem tum eos qui alienum possidens, si qe Bona , sive mala fide; tum eos qui' alterial damiaris hoc portiti sunt; unde hic Doliis agendum , 1: 'de possessore Dac fid ei; a. de possessore malae sdei ; 3. de iis qui alterius'

damno cooperati sunt.

. Det Possessore bonae sideI. ' Possessor bonaei fideli est,i qui alienam rem possidet. Prudentor pularis enm esse sum; et de eo quaeritarn an rem rein suinorii diebent cum seu libus, quos exit a bona fide percepit;l cui quaestioni ut salissint, . .:. U.i e i tmta a. Fructus rei dividuntur in naturales, industriales, mi xlos et civiles. Fructus naturales , Sunt ii , qui natura Sotii aut sere sola producuntur; ta Ies sunt Metus inimqvunt, herba Pratorum, telo. Fructus induuriales, Sunt ii, qui per solam industriam et Ia-BOrem producuntur ex re mere sterili V. g. ex Pecunia per negotiationem. 'Fruetu mixtὶ, Sunt ii, qui partim ex natur , partim cx industria prodeunt. ni fructus agrorum. Vinearum, et Q. Fruetus ciMiles, Sunt ii, qui ex iuris dispositicine ob rei usum Oriuntur. ut domorum et iumentorum locatio ; hi cum naturalibus in jure coissenduntur. Nota 3, Expensae circa rem factae , nitae sunt necessariae , quae impediunt deteriorationem rei ; aliae utiles, quae rem meisi Diem suci utita hii ae pomptuariae , quae speciem dumtaXat o Nant , . ut sunt virida via, Picturae, . et C. Nola 4. Nullus sive sit bonae. sive malae sidei possessor, tenetur restituere stucius indusii tales, quia non sunt si uolus rei, scd fruetus industriae.

Nota 5. Be iiiiiiio fructum facienda intelligi debet deductis q-Prribus, quae a domino fieri debuissent ad illos percipiendos, et impuusis lum necessariis , tum utiIibus , quia iis deductis domi-

273쪽

a D Traelatustius non patitur damnum et reponilur aequalitas a . Quo ad Impensas voluptuarias, ipsas deducere potest possessor bouae fidei, etiamsi non amplius ex lent, qui eas fecit de re, quam prudenter iudicabat suain : possvsaor vero malae lidei non potest ipsas ' deducere, si non amplius exicut, vel si Non sint a re ipsa se

Quaeres itaque I . quid teneatur restituere possessor bonaesdei' Resp. tenetur restituere 1. Rem ubi Primum novit esse alienam, vel id in quo factus est ditior, si nou extet, quia tantumdein et non amplius habet ex re aliena sive in se, sive in aequivalenti; quod si non reddat ubi prinium potest Commode , incipit esse possessor malae fidei. ei ut talis incipit obligari ad restitutionem. I. Tenetiar restituere Fructus rei natiarales, cloiles et missos , quia paries sunt naturales si adhuc extetit quia res suctificat domunci ; quod si illi fructus non extent, tenetur solum reStiluere quale nus ex eis iacius est ditior, fructus bonae fdei Possessores reddere cogendi non sunt, nisi ex hιs locupletιοres mitterιnt, ait

Quaeres a. Quis dieitur ex re aliena ditior factus phes'. Is qui rem alienam consumendo, aut donando, Tebus suis quas consumpsisset, pepercil; vel qui rem alienam alienando, aliquid acquisivit: sed non censetur ditior factus,=cum Propterea lautius quam vixisset, vixit.

De possessore malae Mei. Nota. Possessor malae fidei est ille, qui per Injuriam, rem es terius accepit, vel detinet, vel damnum intulit. Quaeres : Ad quid teneatur possessor nuilae Mei tResp. Tenetur 1. restituere rem ipsam, si adhuc extet, quia res clamat pro domino; vel cius pretium si non extet, quia pretium rei, est res in aequivaletiit; ergo pertinet ad domitium rei. I. Compensare omne damnum emergens et lucrum itide cessans domino id); nam est causa injusta utriusque. 5. Restituere omnes fructus naturales, civiles , et mixtos qua Parte sunt naturales, sive dominus eos percepturus suisset, sive

noui quia fructus rei hoc ipso quod producuntur, fiunt illius qui

est dominus rei; sive eos non perdeperit, modo dominus eos pereepturus tuisset e , quia fuit causa injusta cur dominus non per- Ceperit; sive consumpti sint, sive per casum fortuitum amissi, ne ex illis sactus sit dilior quia ipsos consumpsit mala fide.

274쪽

da Virtutibus, elo. 3 Ratio horum omnium est : quia qui iniuriose damnum a sevi Intulit, debet illud per omnimodam indem uitatem reearare; atqui non potest illud omuimode rePaxare, quam supra dicta restituendo et ergo, ete.

ne iis qui damno alterius cooperati εum. Quaeres a. Quid requiratur in eooperatis teneatur ad reuia etilionem Z . Res . Requiritur ut sua cooperatione sit causa esseax,sive pis alca, sive moralis . damul. QMaeres 2. Θοe modis possit aliquis esseaciter eooperari damno alteritis ρ ' . Resp. Norem modis, quorum sex priores sunt positivi , tres Posteriores sunt negativi, qui his versibus comprehenduntur.

- se inussio , consulum , consensus , Palas s recursus, AParticipans, mutus . nou obstana , non manifestans. '.

De his agemus totidem Paragraphis, quibus adiungemus alium. in quo expendemus varias quaestiones ad Pra eutem materiam

c. I. De mandante., Quaeres a. Quis intelligatur nomine mandantis Resp. Intelligitur is qui suo mandato vere aIium movet ad damnificandum alteri; vel expresse. u si dicas famulo: oeerde hune; vel implieite ut si dicas pindietam ex tali vis : aut, reuem Mi tali in re tiar tale dammum. Quaeres 2. Qiatd ιeneatur resti vera mandans pRev. Non lanium tenetur ad damnum resarciendum quod de facio iussit, sed etiam illud quod praevidere poterat ex. man dato ecuturum ; V. g. si famulo iracundo praecepisset, ut ali quem iustibus, graviter ellciperet, teneretur etiam de moris, licet coutra eius in lentionem , et sorte contra prohibillonem evenerit, ait Inuoc. IV. ω quia sua culpa mandans dedit occasionem tali damno. Quaeres 3. Quid ii mandans re caperie mandatum ante exa cutionem ' - , Resy. Si revocaverit, idque mandatario innotuerit, non lene uemstituere, effectu lamen secuto ; quia lutio mandatarius, non Timandati, sed propria malitia damulatu intulisse censeretur. . Dixi, idque mandatario innocuerit : quia si mandati revocati ante executionem mandatario non innotuerit desectu nuntii v. s. mandans semper lenetur restituere i quia tuae ex vi mandati damnum illatum est. ME. - mirid. in ..charmes, Tom. H

275쪽

mandato factum, teneatiar rex διιι re isto. .s a. a. i.

Resρ. negarire; Quia talis nulla ramis est cau a damni panam. id quod posterius est tempore. Don potest .esse causa efficiens e D

sectus praecedentis . atqui rati habitio. ι sterior tempore; crs . . Obietes: Hanc reg. Iuris a brutιhabιιio retrotrahitur, et mandato sine diabιο comyarattir: ergo. Eram dist. rv. Comparatur quoad contraelus qui rati habilione illius cujus nomine sutit celebrati. consi ranatur, item quoad malitiam peccati. . iudicialemque pu uitionem, cone. quoad obli- satiouein restituendi nego. Quia noti est causa damni.

Ouaeres I. Onis intelligatur nomine eonsulentis pResp. Intelligitur is qui consilio, vel precibus, promissis, suggestione molivi. vel ostensione vitae no udi, induxit alium ad dam- Dum insereudum . . IOuueres a. An et quqmodo consulens teneatur ad restitutionem 'Resp. Tenctur juxta naturam damni quod vi cousilii sui illatum est, eum sit causa injusta illius. - inine qui consuIit inserti damnum minus . ne eidem inferatur majus, noti tenetur rostituere, 'quia Praestat illi beneficium, utiliter negotium ejus geretido. . Dixi eidem: quia si consilium minoris damni inferendi dirigere tur in alium de quo damnis calor non cogitobat, cnetur consulens Testituere; quia non licet ei rem unius utiliter gerere eum dispendio

alterius.

Quaeres 3. An sit obligatio restimendi reooeato ante damnum illatum consilio, secuto tamen ejectu fBe . cum distinctione. vel consilium consistebat in salsa doei mna, v. g. quod talis contractus sit licitus, qui tames est usurarius. aut in promissis blanditiis et precibus. vel consistebat in ostensione utilitatis, honoris , delectationis inde percipiendae, in ostensione modi sacile noeendi, etc. ' εSi mimiam. ad nihil tenetur consulens, etiam effectu secnlo; quia

Per revoeationem latis consilii abstulit omnem nocendi rationem a Se propositam. omnemque motionem quam impresserat. Si secundum, tenetur adhuc restituere damnum post revocatio. Dem illatum; quia non obstante consilii revocatione tolum mouWuin o laque causa uocendi impressa, subsistit; unde non tam consilium revocavit, quam revocare eouatuε sit. Dices: Mandans revocato mandato non tenetur ad restitutiouem,li i post damnum sequatur; ergo a Pari, etc.

276쪽

de Virtutibus , ete. 2 S

Resp. nego eomeq. Disparilas est, quod mandatarius ex se nouugat, sed mandantis nomine, id est, ut ipsi obcemperet; porro revo- Cato mandato iacin amplius agit nomine mandantis, sed ex propria malitia; econtra qui recipit consilium, non agit consuletitis nomine, sed suo, id est, ut rebus suis consulat: unde non statim cessat ratior agendi ipsi impressa, quantumvis enim consulens suadeat, non persuadet.

Quaeres 5. An qui malum consilium bona Ide dedit, teneatur

restituere 'Resp. cum dist. vel consulens ex officio aut flatu est obligaius ad dandum consilium, quales sunt Ad vocali. Medici, Consessarii .ei c. vel ad id non est obligatus, quales Sunt idiolae, mulieres, etc. Si primum, lenetur restituere 'ex cuIpa lata, inio ex culpa levi si stipendium acceperint; nec ignorantia eos excusat . quia tenentur

scire ea quae sunt ossicii sui; ergo sunt Eausa damni ex suo consilios uti, ut colligitur a iure so . si secundum, non lencm ut restituere, nisi consilium fuerit dolosum juxta hase regulam laris b , nullas ex consilio dummodo

fatidiale ultim non fuerit, obligatur : Hinc sequens ale consilium suae imprudentiae, non consilio, damnum illatum imputare debet, ' e IlI. Da consentiente.

Ouaeres . Quis innuigatur nomine consentientis sResp. Is qui approbal ue, favore, suffragio essicaciter morei ad

inserendum alicui damuum, . ri tQMaeres 2. QMondonam consensus sit eausa essenae damni p. Resρ. Cum consentieris tenetur ex ossicio, non consentire, et impedire potest. Hinc tenentur a I restitutionem I. Prineipum consiliarii qui pro bello iniusto suffragantur. m. Magistratus qui annonas carius justo vendi permittunt. S. canonicus qui in uIcctionem io/igui consenili; item Iudex qui

in damnosam sententiam sussi agium fert. Sed Quaeres 3. An Itideae gni damnationi innocentis subscribit completo jam requisito su ragiorum niamero teneatur ad restitiationem Resp. ossem. Nani omnes ad restituti otiem tenentur quorum no mine damnum illatum est: ai qui damnum illa lum est posteriorum etiam suffragantium uomine, omnes enim Iuiquam sei letitiam sor

Dιces: Ultimi suffragantes non sunt causa damni utpote quod iam a Diea irrevocabiliter determinatum esset; ergo. Reερ. nego aut. et ejus Frob. Nam damnum ant et ultimum sunfragium non est irrevocabiliter illatum, cum non pendeat solum ex

277쪽

, 6 Tractatus

l . .

quatenus Postea non revocantur; possunt autem revocari per ratio iatim probabiles ultivi orum suffragantium qui tenentur collegas xuos. ab iniusta sententia in quantum possunt re oCare. admonendo eos et recusando sumagium; quod si uon faciant , tenentur adhuc de damno seculo tamquam mutus vel non obstans.

f. IV. De palpone, id est adulatore. Quaeres 1. Quisnam intelligatur nomine palponis 'Rev. Intelligitur omnis ille qui laudando, applaudendo, omn-

sum irridendo ignaviam exprobrando, injuriam exaggeraudo,alte. rum impellit ad damnum iti serendum. iQuaeres a. An adulator teneatur ad restitutionem rResρ. Tenetur sicuti cotis utens cui aequivalere censetur; ratio est quia est causa moralis damni. Diees: aliquando adulator non intendit damnificationem , ergo

tunc non tenetur restituere.

Resp. nego conseq. Quia ut teneatur restituere, susscit ut praeviderit . aut praevidere debuerii damnificationem ex hac iniqua agendi ratione natam sequi. S. V. De receptatore , galli e receleur. Ouaeres I. Quis intelligatur nomine reeeptatoris rResp. Intelligitur omnis ille qui malefaciori, qualenus malesa Clori securitatem et commoditatem praebet ut vel malum inserat considentius . vel illatum non reparet: lales sunt qui malefactores Protegunt, hospitio recipiunt, instrumenta nociva servant, praedas

emittit aut custodiunt, etc. Tenetur ad restitutionem, quia revera cooperatur damno; noratantum qui rapuit, periam is quoqti qui recipit, tenetur, ait Iusti Niarius to . Dixi quatenus malefaetori: quia qui male ac lorem reciperet ut quemlibet alium titulo amicitiae, aut ossicii publici ut caupones ,

imo qui motus compassione eundem a satelliti hus quaesitum absconderet, ad restitutionem non teneretur, quamvis sur forte a Periculo elapsus aliquando damnum alii sit illaturus ; nam damnum illud usi tuere casuale respectu occultatilis.

, i s. participanis.

Nota. Parileipans aliquis dupliciter esse potest. v. Ratione rei aeceptae , ut cum quis suam in praedam partem habet. ' s. Ratione aetionis damnosae, cum sellicet quis iuvat ad actionem iniustam, v. gr. Praebendo auxilium, instrumentum, malas arplicando claves adulterinas saffricando, excubias mendo, etc. ' si α L. a. e. da incendis.

278쪽

Quaeres I. Ad quid teneatur μartiems ratione praedae Resp..Si bona fide acceperit partem rei furtivae , eam si ad liue

extat, reddere debet; si non extat, salis est ut restituat in quantum factus est ditior; si vero mala fide acceperit, rem si extat, vel eius Pretium si non extat, refundere debet, etiamsi inde tactus non sit ditior, ut supra dictum est de possessore horae vel malae fidei Quaeresa. Ad quid teneatur particeps ratione actionis Hamnosa Besρ. Tenetur resarcire damnum pro rata, imo totum si alii non vestituant, etiamsi da innum siue eo nihilominua inisset illaimn.quia

Ne ipsa est causa physica illius pactis damni, et ira ipsam induxit S. VII. ne muto , non obstante , et non manifestarite: Quaeres 1. Quis inlevigatων 'er to mutus ' Resp. Intelligitur is qui laeet onm tenetur, ex justitia loqui, mgr. clamando, strepitum edendo, et . Dixi: Ex malitiae quia qui ex charitate tant m tenentur impedi ve damnum proximi; non leuentur ad rqstitutionem, quia non Peccant contra iustitiam ;Hinc qui tenentur Hamare ratione ossicii, aut contractus, lenon iatur restituere si non elamen . Resoloes 2. Servum qui heri sui bona dilapidari videt ei taee eneri restituere, sive ei talis cura specialiter fuerit demandata, sive non; sive damnum inferatur as extraneis , sive is .conservis quis ;rda ex ossicio ad id levetur: hoc enim pacto saltem virtuali cora-untur omnes servi quisque enim considit se habere custodein ad Omus Ruae, eum in ea reliqui L famulum. Resoloes v. Consessarium ad restituendum teneri, exi culpa latre si poenitentem restitutioni obnoxium ad restitutionem non' obliget. quia tunc est eausa damni quod impedire ex ossicio m est et debet. Resoloes 3. Eum teneri ad restitutionem qui per vim aut dolum impedivit eum qui ex eharitate contra lares clamare volebat; quin

violat jus quod habet dominus , ne per vim aut dolum impediatur 'kjiis defensio. ResoDes 4. Eum teneri restituere qui aeeipit Meuniam ut laceat . vel qui id gralis promittit, quia haec Domissio larem antinoia.

Tem ae securiorem reddit; unde concurrit ad damnum.

Quaeres a. Quis intelligatur per lo non obstans p.Mφ. Omnis ille qui non praebet auxilium quod potest et e tu ,

alii ia debet praehere, ne damnum inseratur. Hine tenenius pestituere I. custodes sylvarum, vinearum, gubet Iarum permittentes auserri aut depraedari suae custodiae commi m. . Belli duces . magistratus, patresfarmitas, etc. qui non impe Gitant rapinas. fraudes, monopolia suorum subditorum.

3. Qui sua negligentia non impediunt ne Aua animalia proximis

279쪽

,13 '' Tractatus honis damnum inserant 0; quod si sine culpa damnum contigerit,

dominus nos tenetur de damno in foro conscientiae, nisi quatenus ditior iactus est; in soro lamen exteriori ad totius reparationem couis

demnaretur. .

Quaere 3. Quis intelligat tir 'er έb non manifestans Resp. Esi omnis qui dum potest ei ex iustitia debet, malefactorem non manifestat, vel ante factum De fiat, vel post factum ne resarciatur; tales sunt custodes vinearum, sylvarum, etc. et ii peceant a. contra iustitiam, unde tenentur ad restitutionem, a contra religionem. quia Viol, ut iuramentum is uod praestare sole l. Ab utroque lamen peccato videntur immunes, si damnum iam leve esset , aut illatum a persona tam paupere, ut Praesuini Latio uabiliter pos- ait dominum noti esse invitum. Sed Quaeres. An teneatur et tam solsiere mulctam pecuniariam, quam in d. st datores constituta eSt. si non deferant i is Resρ. Multi negant liac ratio De ducti, quod custodis ossicium in eo sit ui damnum avertat, aut Drocuret olut ovem vectigalis constituti; non vero ut dominum, aut rempublicam um I viis ditet;

ergo mulctas Teia ridere nori tenetur.

Atii, quibus subscribimus, probabilius assirmant: talio est, quia

eustodes sunt constituti, tum ut impediant damua , tum etiam ut deserant damuis catotes; quare nou mavisestando, iniuste agunt conistra ossicium, ac proinde tenentur restituere mulcius pecuniarias,

quas perciperent domini cx deluti De sibi iure debita . . . Dices: ipsi damnis calores non tenentur ad illam mulctam nisi post sententiam judicis: ergo neque custos. Resp. nego conseq. Nani custos propter ossicium , Vel pacsum nitum huiusmodj malefactores leuet ut manifestare ex justitia.. S. VIII. Expenduntur pariae φι aestiunetitae ad praesentem materiam Spectantes.

Quaeres t Quid requiratur in cooperatores teneantur restituere Re . Requiritur et sufficit ut vere moveant vel adiuvent execuistorem ad damnum inserendum: et id o non excusantur quod alius non defuissei qui movisset, vel adjuvisset, ratio est quia sunt vere

causa damul. a 4 ε

Dieos; Illa duntaxat est vera et essicax causa, qua posita sequitur effectus, εt qua non posita. non sequitur; ergo εἶ tuo relu Isu v. gr. non praestilo, effectus nihilominus sequeretur per recursum alterius, tuus recursus non Potest censeri causa essi a x. Resy. nego seciandam Partem rantecedentis; Equidem est de ratione essicaciae causae ut illa posita ponatur effectus; sed non est de' ejus ratione, ut illa non posita, esseclus non ponatur, alioqui occisorca, p. a. bos , s. de injur. et damno dato. . - Ο

280쪽

da Vis vribus , etc.

non es et causa damni, si alius suisset occisurus, quod nemo sanare mentis propugnavit.

Quaeres 2. Utrum cooperans teneatur ad restitutionem , si ab-εque ejus cosmratione executor aeque facile et eodem modo .damnum illaturias erat . quia nempe ad iacuius paratissimus erat rRe ρ nepa loe . nisi executor Per caveratilem ad damnum P mytitis inferendum motus sit; ratio est quia cooperatio non innuit in actionem damnificam, sed ad ipsam lantum corieonii tamen e habet, ergo tunc cooperatio rion est causa da iudi Dixi: rusi executor ad damnum pro mylius ruferendiam motus sit . quia In te rapotuisset mulavo sententiam. vel impediri a damno itiserendo. Quaeres 3. Au omnes cooperatores teneantur tu solidum. ZReF. Omnes cooperatores qtii ad se relationem habent in damno. tenemur,in solidum pro ratione influxus in damnum ; undes; cooperans influxerit in totum damnum, lene lux ad reparationem

totius in solidum; si tantum in parte in damni , tenetur. ad reparationem illius pariis in solidum. Dixi: qui ad se mIotiovem habent in damno : quia cum plures

Per se separatim sine communi consensu, con,pliatione et operudamnum inserunt, tunc singuli nota tenentur iv solidum, sed solum Pro Sua parte. Cum non sint Causa totius damni, sed partis lanium. Quaeres 4. Au omnes cooperatores aequaliter restituere t neantur ῖRes'. Si concurrerunt aequaliter ad damnum, ni duo mandati tes, tenentur aequaliter restituere; quia nulla est ratio cur unus plus restituat quam alter; si inaequaliter, ut cum unus mandat Blius eon Sulit, alter exequitur, tenentur restituere inaequaliter, alii nimirum

a. loco, alii a. loco, alii 3. circa quod Nota: Ille . . loco tenetur restituere qui sic obligatur ut eo restituende caeteri a restitutionis onero si ant immunes, et alio restituende ipse eidem quod solvit , refundere teneatur. Autem loco tenetur is quo estitu ente caeleri fiant immunes excepto Primo, ut sie de caeleris. De in uiri in eodem gradu teneri dicuntur, q0i aequa 'Iiter obligantur. ita ut si nullus desidia i ite tieantur singuli ad aliquam partem; aut si aliquis eorum lotum restituat. singuli ejusdem ordinis huici refundere leue autur eam parte tu quam quisque debς bat pro ratione influxus sui in da innum, unde Quaeres S. Quinam ordo sit seroandus inter eos, qui inaequaliter obligantur in solidum'

Resρ. Sequens ordo ex communi Doctorum sententia statuitur. I. Loco, et ante omnes restituere tenetur is, apud quem res aliena extat in se. quia res aliena semper clamat pio domino. Quod si non extet. vel bona, vel mala aut dubia si e consumpta est; si bona fide, ad nihil tenetur qui consumpsit . nisi in quantum laetus est ditior; si mala aut dubia fida, tunc ad liuo ante omnes tenetur quι'

SEARCH

MENU NAVIGATION